„Poznaj siebie”

Zestaw zabaw i ćwiczeń opartych o

Metodę Ruchu Rozwijającego

Weroniki Sherborne

opracowała:

mgr Wioletta Bubnowska

1. Wstęp

Analizując wyniki corocznych badań przesiewowych i wyniki wewnętrznego mierzenia jakości pracy prowadzonego w naszym przedszkolu,

a także biorąc pod uwagę własne obserwacje stwierdziłam, że coraz więcej, w grupach przedszkolnych, jest dzieci zalęknionych, nieśmiałych bądź też krzykliwych, nadpobudliwych, agresywnych.

Niewątpliwie należy im pomóc w budowaniu właściwych relacji

z rówieśnikami, w odnalezieniu siebie we współczesnym świecie, w poznaniu

i zaakceptowaniu siebie samego, nabraniu pewności siebie i wiary we własne możliwości. Dlatego przygotowany przeze mnie zestaw zabaw i ćwiczeń „Poznaj siebie” został opracowany z myślą o dzieciach i dla dzieci. Jest on oparty na koncepcji metody ruchu rozwijającego W.Sherborne.

Śledząc literaturę dotyczącą tego tematu, jak i wyniki badań prowadzonych w wielu placówkach stosujących tę metodę uważam, że fascynuje ona swoją naturalnością, prostotą i uniwersalnością. Metoda ta nawiązuje do „języka ciała”, czyli że ćwiczenia stanowią formę naszego komunikowania się z innymi. Tuląc się do siebie, głaszcząc, patrząc na siebie możemy wiele powiedzieć drugiej osobie. Wykorzystanie metody W.Sherborne pozwala na zaspokojenie podstawowej potrzeby, tj. potrzeby poczucia własnego ciała, jak i rozwinięcie umiejętności nawiązywania relacji. Jest więc doskonałym środkiem zaradczym na problemy naszych dzieci.

Metoda ta jest prosta, naturalna i możliwa do zastosowania w każdych warunkach, bez konieczności używania przyrządów. Ćwiczymy boso,

w niekrępujących ruchy strojach, na podłodze, w niskich bezpiecznych pozycjach i bez elementów współzawodnictwa. Po bardziej intensywnym wysiłku stosujemy odpoczynek i relaks.

Mając na uwadze dobro dzieci, chęć zaspokojenia ich podstawowych potrzeb, a także kierując się ich możliwościami rozwojowymi, skonstruowałam w oparciu o metodę ruchu rozwijającego W.Sherborne, scenariusze zabaw

i ćwiczeń ruchowych dla dzieci ze wszystkich grup wiekowych naszego przedszkola: 3-4 latków, 5- latków, 6- latków.

Scenariusze są bogate w różnorodne ćwiczenia i zabawy w obrębie czterech grup ćwiczeń wspomagających rozwój dziecka, wyróżnionych

w koncepcji W.Sherborne. Są to:

• ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała;

• ćwiczenia pomagające zdobyć pewność i poczucie bezpieczeństwa

w otoczeniu;

• ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem

i grupą;

• ćwiczenia twórcze

ujęte w zabawach opartych na relacjach „z”, „przeciwko”, „razem”.

Opracowując scenariusze kierowałam się głównymi założeniami metody i wskazówkami. Starałam się, aby ich konstrukcja uniemożliwiała efekt znużenia bądź wielokrotnych powtórzeń.

2. Adresaci innowacji

Przygotowane zestawy zabaw i ćwiczeń przeznaczone są dla wszystkich dzieci w wieku od 3 do 6 lat, zarówno dla dzieci z problemami emocjonalnymi

/ nieśmiałe, zagubione, nadpobudliwe, agresywne.../, jak i dla tych, które podejmą próbę wspólnej zabawy.

3. Cel nadrzędny

Celem nadrzędnym poniższych zestawów jest: przygotowanie dzieci

i ułatwienie im kontaktów międzyludzkich oraz wprowadzenie ich na ścieżkę życia bez porażek.

4. Cele szczegółowe

• doświadczanie przez dzieci ruchu, kontaktów emocjonalnych, fizycznych

i społecznych, jak i poznanie własnego ciała

• uświadamianie dzieciom schematu własnego ciała

• kształtowanie orientacji w czasie i w przestrzeni w środowisku zewnętrznym

• wyrabianie poczucia bezpieczeństwa, zaufania do siebie i do partnera, współdziałania i partnerstwa

• wyrażanie emocji i umiejętne ich opanowywani

• rozwijanie własnej inwencji, pewności siebie, inicjatywy

• rozbudzanie spontaniczności ruchu i zachowań

• kształtowanie sprawności ruchowej, wyobraźni, pojęć

• rozwijanie umiejętności koncentracji uwagi i sposobu komunikowania się

• integrowanie ze środowiskiem

• wyrabianie umiejętności rozluźniania się po okresie napięcia i koncentracji.

Proponowany zestaw ćwiczeń i zabaw obejmuje 30 scenariuszy. Stałym elementem scenariuszy jest: niekonwencjonalna forma powitania, ćwiczenia i zabawy dotyczące schematu własnego ciała i przestrzeni oraz ćwiczenia relaksacyjne. Ponadto zawierają one ćwiczenia oparte na relacjach: „z”, „przeciwko”, „razem”. Są one ułożone zgodnie z zasadą stopniowania trudności i możliwościami rozwojowymi dzieci dlatego też powinny być przeprowadzane w proponowanej przeze mnie kolejności.

Tematy scenariuszy są zgodne z tematyką cykliczną ujmowaną

w planach miesięcznych, a więc są zgodne z tym co otacza nasze pociechy. Oto one:

Temat nr 1- Poznajmy się;

Temat nr 2- Jesienią w ogrodzie;

Temat nr 3- Kolorowe liście

Temat nr 4- Spotkanie z Mikołajem;

Temat nr 5- Zimowe zabawy;

Temat nr 6- Zabawy na śniegu;

Temat nr 7- Witaj wiosno

Temat nr 8- Na łące;

Temat nr 9- Nasze zabawki

Temat nr 10- Już wakacje

Ćwiczenia relaksacyjne w wielu przypadkach wspomagane są przez utwory muzyczne / np. ” Cztery pory roku” A. Vivaldi, „Muzyka bobasa”/ lub efekty muzyczne - np. szum wiatru, świergot ptaków, umieszczone na płytach

i kasetach.

5. Kryteria sukcesu

Po przeprowadzeniu proponowanych zestawów zakładam następujące kryteria sukcesu:

• dzieci czują się bezpiecznie

• dzieci są aktywne i twórcze

• dzieci akceptują samych siebie

• dzieci znają własną wartość

• dzieci znają swoje ciało i własne możliwości

• dzieci mają zaufanie do siebie i innych osób

• dzieci poznały istotę partnerstwa i więzi z grupą

• dzieci czerpią radość z „dawania” i „brania”

• dzieci są otwarte i spontaniczne w kontakcie z drugą osobą

6. Zakończenie

Wyrażam nadzieję, że proponowane zestawy poszerzą gamę stosowanych metod w pracy z dziećmi, przyczynią się do ich lepszego

i pełniejszego rozwoju oraz zachęcą koleżanki do aktywności i poszukiwania nowych, ciekawych form i metod, a w konsekwencji podniosą jakość pracy przedszkola.

SCENARIUSZE DO ĆWICZEŃ

METODĄ RUCHU ROZWIJAJĄCEGO

WERONIKI SHERBORNE

DLA DZIECI 5 LETNICH

SCENARIUSZ NR 1

TEMAT „ POZNAJMY SIĘ”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	„ISKIERKA” - dzieci stoją w kole, przekazują iskierkę złączonymi dłońmi, w jedną i drugą stronę
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „DOKĄD SIĘGNĘ” - dzieci w siadzie prostym próbują dotknąć palcami dłoni proponowanych przez prowadzącego części ciała - nazywają je wspólnie. „GŁOWA KOLEGI” - dzieci stojąc w parach naprzeciw siebie wskazują proponowane części ciała u kolegi . „SZTYWNE NOGI” - dzieci maszerują po sali na sztywnych nogach, nie zginając kolan. „NOGI - SPRĘŻYNKI” - dzieci poruszają się po sali na nogach ugiętych w kolanach. „ZŁAP KOLEGĘ” - dzieci stoją w luźnej rozsypce, próbują nie ruszając się z miejsca dotknąć kolegę stojącego obok.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „ Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZESKOCZ” - dzieci w parach stoją po przeciwnej stronie rozłożonej na podłodze skakanki. Dziecko „aktywne” przeciąga dziecko „bierne” za ręce na swoją stronę skakanki. „PRZEJDŹ PO KŁADCE” - dziecko „aktywne” przeprowadza dziecko „bierne” po płaskiej przeszkodzie asekurując je. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na plecach, głęboko oddychają, słuchają muzyki.

SCENARIUSZ NR 2

TEMAT „JESIENIĄ W OGRODZIE”

POWITANIE	Dzieci stojąc w kole głaszczą się po ramionach z sąsiednimi dziećmi, mówią „witaj” i wymieniają imię.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „JABŁONKA” - dzieci mrużą oczy i wytrzeszczają je próbując dostrzec jabłko na jabłonce. Wyczuwanie kończyn „WYCIECZKA DO OGRODU” - dzieci spacerują w rozsypce po sali, na palcach, na piętach, na całych stopach. „ZERWIJ JABŁKO” - dzieci sięgają wysoko nad głowę, próbują zerwać jabłko.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ODPOCZYNEK” - dziecko „aktywne” głaszcze po plecach dziecko „bierne” leżące na dywanie, przewraca je na plecy i głaszcze po brzuchu. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZESUWANIE SKRZYNKI” - dziecko „bierne” siedzi na dywanie stabilnie. Dziecko „aktywne” próbuje przesunąć partnera. „PODNIEŚ SKRZYNKĘ” - dziecko „bierne” siedzi na dywanie stabilnie. Dziecko „aktywne” próbuje podnieść partnera. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżąca dywanie, na plecach, oddychają głęboko, słuchają szumu wiatru.

SCENARIUSZ NR 3

TEMAT „KOLOROWE LIŚCIE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stoją w kole, witają się dotykając łokciami z dziećmi stojącymi obok. Mówią witaj, podając imię kolegi.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „ROZTAŃCZONE DRZEWA” - dzieci przy muzyce tańczą poszczególnymi częściami ciała: same ręce, same nogi, głowa, całe ciało. „TAŃCZĄCE LISTKI” - dzieci poruszają się po sali w swobodnych pląsach. Na przerwę w muzyce zatrzymują się i dotykają kolanami do czoła w przysiadzie.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZEJDŹ PRZEZ KAŁUŻĘ”- dziecko „aktywne” przeprowadza dziecko „bierne” przez wymyślone kałużę, podtrzymuje za rękę - ostrzega. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ROZWIN JEŻYKA” - dziecko „bierne” zwija się w kłębek, współćwiczący - dziecko „aktywne” próbuje ciągnąć za nogi i ręce aby rozwinąć jeżyka. „PRZESUŃ DRZEWO” - dzieci siedzą zwrócone plecami do siebie, siłą parcia próbują przesunąć partnera. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na brzuchu, głęboko oddychają, słuchają muzyki.

SCENARIUSZ NR 4

TEMAT „SPOTKANIE Z MIKOŁAJEM”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się kolanami z dziećmi stojącymi obok, Mówią witaj, podając imię kolegi.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „MINY MIKOŁAJA” -dzieci pokazują jakie miny robi mikołaj do grzecznych i niegrzecznych dzieci. „RENIFERY” - dzieci w klęku podpartym spacerują po sali.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ZARZUCANIE WORKA” - dzieci stoją przylegając do siebie plecami ręce maja złączone łokciami. Dziecko „aktywne” przejmuje ciężar dziecka współćwiczącego podnosząc je. „WOREK Z PREZENTAMI”- dziecko „aktywne” ciągnie dziecko „bierne” po sali trzymając je za kostki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ROZPAKOWANIE PACZKI” dziecko „bierne” zwija się w kłębek, współćwiczący - dziecko „aktywne” próbuje ciągnąć za nogi i ręce aby rozwinąć paczkę. „PRZYGNIECIONY PRZEZ DRZEWO”- dziecko „bierne” leży na brzuchu, próbuje się wydostać spod dziecka „aktywnego”, które przytacza je swoim ciężarem, leżąc w poprzek na plecach kolegi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na podłodze, głęboko oddychają, głaszczą się po brzuchu.

SCENARIUSZ NR 5

TEMAT „ZIMOWE ZABAWY”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się ramionami z dziećmi stojącymi obok, Mówią witaj, podając imię kolegi.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „ROZGRZEWKA” - dzieci demonstrują czynności wkładania butów, szalika, czapki, rękawic. „ORŁY NA SNIEGU” - dzieci kładą się na podłodze na plecach, poruszają rękami i nogami w płaszczyźnie poziomej.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „LEPIENIE BAŁWANA” - dziecko „aktywne” turla dziecko „bierne” po podłodze. „SANIE” - dziecko „bierne” siada w „foteliku” - opiera się plecami o brzuch dziecka „aktywnego”. Powstałe sanie poruszają się po sali na pośladkach. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZYMARZNIĘTY”- dziecko „aktywne” próbuje oderwać dziecko „bierne” od podłoża. Dziecko „bierne” siedzi w siadzie prostym podpartym, nogi rozszerzone. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„NACIERANIE ŚNIEGIEM” - masaż kończyn i pleców w parach. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.

SCENARIUSZ NR 6

TEMAT „ZABAWY NA ŚNIEGU”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się klaszcząc w dłonie z dziećmi stojącymi obok, ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „ROZGRZEWAMY BUZIĘ” - dzieci stojąc w kole robią miny proponowane przez prowadzącego wyrażające np.: radość, smutek, strach, złość. Wyczuwanie kończyn „ZABAWA ŚLIZGAWKA” - dzieci sprawdzają twardość lodu uderzając o podłogę piętą, palcami, przesuwając stopę do przodu, w tył i na boki.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „KULIG” - dziecko „aktywne” siada za dzieckiem „biernym”, chwyta go wpół i reaguje ciałem na „zakręty” podczas jazdy przechylając się to w jedną to w drugą stronę „SANECZKI” - dziecko „aktywne” ciągnie po dywanie dziecko „bierne” trzymając je za nadgarstki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZEPYCHANKI”- dzieci siedzą naprzeciw siebie w parach, w siadzie podpartym ze zgiętymi kolanami, łączą się stopami i próbują przepchnąć współćwiczącego prostując nogi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą w kole poruszając spokojnie rękoma i nogami w płaszczyźnie poziomej tworząc śnieżynkę.

SCENARIUSZ NR 7

TEMAT „WITAJ WIOSNO”

PRZEBIEG ZAJĘĆ		ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE		Dzieci stojąc w kole witają się czołami i nosami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ		Wyczuwanie kończyn „SKRADAMY SIĘ” - dzieci czołgają się na brzuchu do przodu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg. Wyczuwanie kończyn „SPACER BOCIANÓW” dzieci poruszają się po sali wysoko podnosząc kolana, na prośbę prowadzącego zatrzymują się na chwilę w bezruchu.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”		Prowadzący kieruje podziałem na pary. „NIE PODEPCZ TRAWY” - dziecko „aktywne” spaceruje po sali przekraczając lub obchodząc leżące na dywanie dziecko „bierne”. „PRZEJDŹ POD MOSTEM” - dziecko „aktywne” przechodzi pod i nad utworzonym przez dziecko „bierne” mostkiem - klęk podparty. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”		Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WALKA KOGUCIKÓW” - dzieci przepychają się rękoma uniesionymi na wysokości ramion w pozycji kucznej. „PODNIEŚ KAMIEŃ” - dziecko „bierne” leży stabilnie na dywanie, dziecko „aktywne” próbuje oderwać od podłoża jego ręce i nogi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na dywanie głęboko oddychają, słuchając muzyki.

SCENARIUSZ NR 8

TEMAT „ŁĄCE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się bioderkami z dziećmi stojącymi obok, ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „ROZKWITAJĄCE KWIATY” - dzieci w przysiadzie, zwinięte w „pączek” na prośbę prowadzącego naśladują rozwijające się kwiat aż do wspięcia się na palce z uniesionymi rękoma. Wyczuwanie kończyn „PRZELOT JASKÓŁEK” - dzieci poruszają się truchtem po dywanie z rozpostartymi rączkami - skrzydełkami. Na prośbę prowadzącego zatrzymują się i przykucają.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZEJDŹ PRZEZ KŁADKĘ” - dziecko „aktywne” przeprowadza dziecko „bierne” przez kładkę (tor wykonany ze skakanki) asekuruje je trzymając za rękę. „ODPOCZYNEK NA TRAWIE” - dziecko „aktywne” opiera się o plecy dziecka „biernego” w siadzie - odpoczywa. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „POSUŃ SIĘ”- dzieci przepychają się biodrami stojąc obok siebie - zwrócone ciałami w tę samą stronę. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą spokojnie na dywanie. Na prośbę prowadzącego podnoszą i opuszczają kończynę.

SCENARIUSZ NR 9

TEMAT „NASZE ZABAWKI”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się z sąsiednim dzieckiem czubkami bucików ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „ŚMIESZNE MINKI” - dzieci stojąc w kole robią śmieszne miny proponowane przez prowadzącego i inspirowane pomysłami dzieci. Wyczuwanie kończyn „PAJACYKI” - dzieci poruszają się po sali w dowolnych kierunkach krokiem pajaca wymyślonym przez siebie.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ROWEREK” - dzieci leżą na dywanie na przemian siebie, stykają się stopami w powietrzu. Dziecko „aktywne” nadaje tempo „jazdy rowerem”, dziecko „bierne” podporządkowuje się. „PIRAMIDKA” - dziecko „aktywne” w siadzie skulnym przytrzymuje wdrapujące się na jego uda dziecko „bierne” aż do powstania piramidki, trzymając je za nadgarstki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „SIŁACZE”- dzieci obejmują się w siadzie, próbują wzajemnie oswobodzić się z uścisku. „SŁOŃ” - dziecko „bierne” kładzie się w poprzek dziecka „aktywnego”, które próbuje wyczołgać się spod ciała kolegi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą w kole na brzuchu, spokojnie podnoszą nogi ugięte w kolanach - na prośbę prowadzącego.

SCENARIUSZ NR 10

TEMAT „JUŻ WAKACJE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	„ISKIERKA” - dzieci stojąc w kole połączone dłońmi przekazują sobie iskierkę.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „ROWEREK” - dzieci leżąc na dywanie w rozsypce na plecach swobodnie poruszają nogami imitując jazdę na rowerze - tempo nadaje osoba prowadząca.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WÓZECZEK” - dziecko „aktywne” jest w klęku podpartym porusza się po sali. Dziecko „bierne” kładzie się dowolnie (na plecach, brzuchu, wzdłuż i w poprzek) na dziecko „aktywne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „NA PLAŻY”- dziecko „bierne” leży na dywanie na brzuchu z rozpostartymi rękoma i nogami. Dziecko „aktywne” próbuje oderwać je od podłogi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „HUŚTAWKA” - dzieci stoją naprzeciw w parach chwytając się dłońmi wykonują na przemian przysiady. „SPÓJRZ W LUSTERKO” - dzieci stojąc jak wyżej powtarzają gesty i miny naśladując drugie dziecko. „NA ŁÓDECZCE” - dzieci w siadzie skrzyżnym, obok siebie, trzymają się pod łokcie i kołyszą razem we wszystkie możliwe strony.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„MUSZELKI” - dzieci siedzą w kole na dywanie i wsłuchują się w szum morza wypływający z muszli trzymanych przy uchu.

SCENARIUSZE DO ĆWICZEŃ

METODĄ RUCHU ROZWIJAJĄCEGO

WERONIKI SHERBORNE

DLA DZIECI 6 LETNICH

SCENARIUSZ NR 1

TEMAT „POZNAJMY SIĘ”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	„POZNAJMY SIĘ” Dzieci stoją w kole podają ręce sąsiadom stojącymi obok, przedstawiają się - mówią swoje imię.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „MÓJ KOLEGAY ” - dzieci stojąc w parach oddalone nieco od siebie, zwrócone twarzami do siebie, próbują dotknąć tę część ciała kolegi, którą wskaże prowadzący. „MARSZ KRASNOLUDKÓW” -dzieci poruszają się po sali na ugiętych kolanach. „MARSZ WIELKOLUDÓW” - dzieci poruszają się po Sali na sztywnych nogach (prostych w kolanach)
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „SPACER W NIEZNANE” - dziecko „aktywne” prowadzi po Sali, w różnych kierunkach dziecko bierne. To drugie ma zamknięte oczy. Dziecko „aktywne” asekuruje, ostrzega przed ewentualnymi przeszkodami. p „FOTELIK” - dzieci zwrócone do siebie plecami, nogi ugięte w kolanach. Dziecko „aktywne” opiera się o plecy dziecka ”biernego” - pcha starając się pokonać ego opór. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „SKAŁA”- dziecko „aktywne” próbuje przewróci dziecko „bierne” będące w siadzie podpartym. „SIŁACZE” - dzieci obejmują się w uścisku, próbują wzajemnie się niego uwolnić Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na dywanie, odpoczywają, słuchają muzyki relaksacyjnej.

SCENARIUSZ NR 2

TEMAT „JESIENIĄ W OGRODZIE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	„ISKIERKA”- Dzieci stoją w kole podają sobie ręce i przesyłają iskierkę w jedna i druga stronę .
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „JESIENNE SŁONKO” - dzieci stojąc w kole robią miny, mrużą i wytrzeszczają oczy na przemian, marszczą nos im czoło. Wyczuwanie kończyn „ZERWIJ JABŁKO” - dzieci stojąc w miejscu próbują„ zerwać jabłko - wspinając się na palce i wkładają je do skrzynki - wykonują przysiad.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „JEŻYK I JABŁUSZKO” dziecko „aktywne” w klęku podpartym spaceruje po sali niosąc na sobie dziecko „bierne”, ułożone dowolnie (na plecach, brzuchu, wzdłuż lub w poprzek. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZESUŃ SKRZYNKĘ”- dziecko bierne siedzi na dywanie zwinięte w „kłębek”, dziecko „aktywne próbuje je przesunąć. „KTO SILNIEJSZY” - dzieci siedzą w parach, w siadzie podpartym naprzeciw siebie, odpychają się od siebie złączonymi stopami. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WAGA” - dzieci stoją w parach zwrócone do siebie twarzami, trzymając się za ręce na przemian przykucają i wstają.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„LENIUCHOWANIE”- dzieci leżą na dywanie na plecach, na prośbę prowadzącego klaszczą w dłonie, dłońmi o uda, stopami o siebie.

SCENARIUSZ NR 3

TEMAT „KOLOROWE LIŚCIE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się ze sobą łokciami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „ROZTAŃCZONE DRZEWA”- dzieci przy muzyce tańczą poszczególnymi częściami ciała (same nogi, same ręce, całe ciało). „TAŃCZĄCE LISTKI” - dzieci przy muzyce poruszają się swobodnie po całej sali. Na przerwę w muzyce dotykają łokciami podłogi.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZESUŃ DRZEWO” dziecko „aktywne” ciągnie po sali dziecko „bierne”, trzymając za nadgarstki. „PRZEJDŹ PRZEZ KŁADKĘ - dziecko„aktywne” prowadzi dziecko „bierne” po przeszkodzie (ławeczka), asekuruje je. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZYGNIECIONY”- dziecko „bierne” kładzie się w poprzek ciała dziecka „aktywnego”, które próbuje się wyswobodzić. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „POTRAFIMY RAZEM” - dzieci stoją oparte plecami, siadają nie odrywając się od siebie. Napierając na siebie plecami wstają i siadają.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na dowolnie wybranym boku lekko unoszą opuszczają nogę słuchając muzyki.

SCENARIUSZ NR 4

TEMAT „SPOTKANIE Z MIKOŁAJEM”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się ze sobą kolanami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA	Wyczuwanie kończyn. „PRZYGOTOWANIE DO PODRÓŻY” dzieci stojąc w rozsypce naśladują czynności ubierania się, zawiązują buty, zapinają guziki, całe ciało).
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WESOŁA JAZDA” dziecko „aktywne” (renifer)w klęku podpartym przemieszcza się po sali, niosąc na sobie siedzące dziecko „bierne”. „WOREK Z PREZENTAMI - dziecko„aktywne” ciągnie po sali dziecko „bierne” trzymając je za kostki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PAKOWANIE PACZKI” dziecko „bierne” w siadzie skrzyżnym podpartym , dziecko „aktywne” próbuje zwinąć je w kłębuszek. „ROZPAKOWANIE PACZKI”- dziecko „aktywne” próbuje rozpakować zwinięte w kłębuszek dziecko „bierne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WESOŁY KULIG” - dzieci parami w siadzie prostym, jedno za drugim, reagują ciałem na „zakręty” podczas jazdy, wychylając się na boki (w tę samą stronę). Uwaga: po wykonaniu ćwiczenia następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„MASAŻ RENIFERA”- dzieci gładzą i oklepują się wzajemnie. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach

SCENARIUSZ NR 5

TEMAT „ZIMOWE ZABAWY”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się ze sobą plecami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „ROZGRZEWAMY NOGI” dzieci w siadzie podpartym uderzają o podłogę piętami, palcami stóp, całą stopą. Wyczuwanie pleców. „ORŁY NA ŚNIEGU” - dzieci układają się na plecach, poruszają rękoma i nogami w płaszczyźnie poziomej.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „LEPIENIE BAŁWANA” - dziecko „aktywne” turla po dywanie leżące dziecko „bierne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na grupy „LODOWA GROTA” dzieci stojąc tworzą zwarty krąg. Wewnątrz koła znajdują się cztery osoby próbujące wydostać się na zewnątrz.. Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZYMARZNIĘTY”- dziecko „aktywne” próbuje oderwać od podłoża kończyny dziecka „biernego” będącego w siadzie prostym podpartym. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na grupy. „DZWONKI SAŃ” - dwoje dzieci siedzi naprzeciw siebie, między nimi trzecie dziecko. Siedzący w środku kołysany jest przez partnerów na boki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczenia następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„ŚNIEŻNE GWIAZDKI”- dzieci leżą na plecach w kole, zwrócone stopami do środka koła. Na prośbę prowadzącego łączą się stopami i dłońmi tworząc śnieżną gwiazdkę

SCENARIUSZ NR 6

TEMAT „ZABAWY NA ŚNIEGU”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się ze sobą nosami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie pośladków i pleców. „NA ŚLIZGAWCE” - dzieci siedząc kręcą się w kółko na pośladkach, po zatoczeniu koła przewracają się na plecy. Wyczuwanie kończyn. „NA ŁYŻWACH” - dzieci poruszają się swobodnie po sali naśladując jazdę na łyżwach, pozdrawiają się, wymieniają uściski dłoni.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „CIĄGNIĘCIE SANEK” - dziecko „aktywne” ciągnie leżące na dywanie dziecko „bierne” trzymając je za nadgarstki. „KOŁYSKA” - dziecko „aktywne” leżąc na plecach (nogi zgięte) podtrzymuje za ręce dziecko „bierne” leżące na brzuchu na jego goleniach. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZEPYCHANKI” - dzieci w parach, w siadzie podpartym ze zgiętymi kolanami, łączą się stopami w powietrzu próbując przepchnąć współćwiczącego prostując nogi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na grupy. „PRZEZ ZASPY” - dwoje dzieci tworzy z dłoni krzesełko i przenosi trzecie dziecko usadowione na tym krzesełku. Uwaga: po wykonaniu ćwiczenia następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na dywanie na dowolnie wybranym boku i słuchają muzyki odpoczywając.

SCENARIUSZ NR 7

TEMAT „WITAJ WIOSNO”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się czubkami butów i kolanami.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „SPACER BOCIANÓW” - dzieci poruszają się po sali w dowolnych kierunkach wysoko podnosząc nogi, na prośbę prowadzącego zastygają w bezruchu. „SKRADAMY SIĘ” - dzieci czołgają się na brzuchu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „NIE PODEPCZ TRAWY” - dziecko „aktywne” spaceruje po sali omijając i przestępując przez leżące na plecach dziecko „bierne”. „PRZEJDŹ POD MOSTKIEM” - dziecko „aktywne” przechodzi pod i nad utworzonym przez dziecko „bierne” mostkiem (klęk podparty). Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PODNIEŚ KAMIEŃ” - dziecko „bierne” leży stabilnie na dywanie, dziecko „aktywne” próbuje oderwać od podłoża jego ręce i nogi. „WALKA KOGUCIKÓW”- dzieci przepychają się rękami uniesionymi na wysokość ramion w pozycji kucznej. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na grupy. „PRZESZKODA” - kilkoro dzieci wykonuje przeszkodę stojąc obok siebie w klęku podpartym, pozostałe próbują przejść górą przez przeszkodę. Uwaga: po wykonaniu ćwiczenia następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Prowadzący kieruje podziałem na pary. Dzieci siedzą na dywanie, opierają głowę na ramieniu partnera, słuchają muzyki.

SCENARIUSZ NR 8

TEMAT „NA ŁĄCE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci witają się ze sobą rękoma założonymi na plecach, próbują na wyczucie odnaleźć ręce kolegi.
SCHEMAT CIAŁA	Wyczuwanie pleców i kończyn. „GĄSIENICZKA” - dzieci leżą na dywanie na boku zwinięte w kłębuszek, na prośbę prowadzącego „rozwijają się” do prostych pleców i kończyn, przewracają się na plecy i próbują pełzać odpychając się nogami.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZENIEŚĆ CIĘŻAR” - dzieci stoją do siebie plecami, chwytają się pod łokcie. Dziecko „aktywne” przejmuje ciężar dziecka „biernego” aż do oderwania jego nóg od podłoża. „WYJRZYJ ZZA DRZEWA” - dziecko „aktywne” stojąc porusza na boki stojące przed nim dziecko „bierne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZYGNIECIONY PRZEZ DRZEWO” - dziecko „bierne” leżące na brzuchu próbuje się wydostać spod dziecka „aktywnego”, które przytłacza je swoim ciężarem leżąc w poprzek. „ROZCHYL PŁATKI”- dziecko „bierne” zwinięte w kłębuszek w siadzie, dziecko „aktywne” próbuje rozchylić ręce, nogi, główkę dziecka „biernego”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na grupy. „TUNEL” - kilkoro dzieci tworzy tunel stojąc w rozkroku jedno za drugim. Pozostałe dzieci przechodzą przez powstały tunel na czworakach. Uwaga: po wykonaniu ćwiczenia następuje zmiana ról w grupach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na brzuchu zwrócone twarzami do środka koła. Trzymają się za wyciągnięte ręce, na znak prowadzącego puszczają iskierkę.

SCENARIUSZ NR 9

TEMAT „NASZE ZABAWKI”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stoją w kole witają się ze sobą poklepując się po ramionach, stosują zwroty grzecznościowe.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy. „ŚMIESZNE MINKI” dzieci robią zabawne minki proponowane przez prowadzącego i inspirowane własnymi pomysłami. „PAJACYKI” - dzieci poruszają się po sali w dowolnym kierunku, krokiem wymyślonym przez siebie.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ROWEREK” dzieci leżą na dywanie naprzeciw siebie, stykają się stopami w powietrzu. Dziecko „aktywne nadaje rytm jazdy rowerkiem „PIŁECZKI” - dziecko„aktywne” asekuruje trzymając za ręce podskakujące dziecko „bierne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „SIŁACZE” dzieci obejmują się w siadzie, próbują wzajemnie oswobodzić się z uścisku. „KROKODYL”- dziecko „aktywne” czołga się na brzuchu po sali z dzieckiem „biernym' na plecach. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na grupy. „PIRAMIDA” - dwoje dzieci w klęku podpartym, trzecie stoi na plecach tych dzieci, dwoje innych dzieci asekuruje „czubek” piramidy trzymając za ręce. Uwaga: po wykonaniu ćwiczenia następuje zmiana ról w grupach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„ODPOCZYNEK PAJACA” - dzieci leżą na dywanie, na plecach, na prośbę prowadzącego poruszają rękoma i nogami w płaszczyźnie pionowej.

SCENARIUSZ NR 10

TEMAT „JUŻ WAKACJE ”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	„ISKIERKA” - dzieci stojąc w kole podają sobie ręce i puszczają iskierkę.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „ROLKI” - dzieci poruszają się po sali naśladując jazdę na rolkach, pozdrawiają się. „PŁYWACY” - dzieci pełzają po sali na brzuchu na przemian poruszając rekami i nogami.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WÓZECZEK” dziecko „aktywne” w klęku podpartym przemieszcza się po sali, niosąc na sobie siedzące dziecko „bierne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „PRZECIWKO”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „NA PLAZY” - dziecko „bierne” leży na dywanie, na brzuchu z rozpostartymi rękoma i nogami, dziecko „aktywne” próbuje oderwać je od podłogi. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „RAZEM”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „HUSTAWKA” - dzieci stoją w parach naprzeciw siebie, chwytają się dłońmi i wykonują na przemian przysiady. Prowadzący kieruje podziałem na grupy. „NA ŁÓDECZCE” - kilkoro dzieci siedzi obok siebie trzymając się pod łokcie, kołyszą się razem we wszystkie możliwe strony.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„MUSZELKI” - dzieci siedzą w kole na dywanie i wsłuchują się w szum morza wypływający z muszli trzymanych przy uchu.

SCENARIUSZE DO ĆWICZEŃ

METODĄ RUCHU ROZWIJAJĄCEGO

WERONIKI SHERBORNE

DLA DZIECI 3 - 4 LETNICH

SCENARIUSZ NR 1

TEMAT „ POZNAJMY SIĘ”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stoją w kole, złączonymi dłońmi, kiwają główkami do współćwiczących.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „POKAŻ JASIU” - dzieci inscenizują słowa piosenki, wskazują części ciała. „DOKĄD SIĘGNĘ” - dzieci na siedząco próbują dotknąć palcami dłoni wskazanych części ciała, nazywają je. „MARSZ PAJACÓW”- dzieci maszerują po sali na sztywnych nogach, nie zginając kolan. „MARSZ- SPRĘŻYNEK” - dzieci poruszają się po sali na nogach ugiętych w kolanach - jak sprężynki. „ZŁAP KOLEGĘ” - dzieci stoją w kolej, próbują nie ruszając się z miejsca dotknąć kolegę stojącego obok.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na plecach, głęboko oddychają, słuchają muzyki.

SCENARIUSZ NR 2

TEMAT „JESIENIĄ W OGRODZIE”

POWITANIE	Dzieci stojąc w kole głaszczą się po ramionach z sąsiednimi dziećmi, kiwają do siebie główkami
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie palców dłoni „PĄCZKI” - dzieci zaciskają palce dłoni w piąstki i energicznie prostują je. Wyczuwanie kończyn „WYCIECZKA DO OGRODU” - dzieci spacerują w rozsypce po sali, na palcach, na całych stopach. „ZERWIJ JABŁKO” - dzieci sięgają wysoko nad głowę, próbują zerwać jabłko, układają je w skrzyni. „PODNIEŚ SKRZYNKĘ” - dzieci przenoszą skrzynkę z jabłkami z jednego miejsca na drugie
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „OBOLAŁE PLECY” - dziecko „aktywne” głaszcze po plecach dziecko „bierne” leżące na dywanie, przewraca je na plecy i głaszcze po brzuchu. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżąca dywanie, na plecach, oddychają głęboko, słuchają szumu wiatru.

SCENARIUSZ NR 3

TEMAT „KOLOROWE LIŚCIE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stoją w kole, witają się dotykając łokciami z dziećmi stojącymi obok. Mówią witaj.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn. „ROZTAŃCZONE DRZEWA” - dzieci przy muzyce tańczą poszczególnymi częściami ciała: same ręce, same nogi, głowa, całe ciało. „WESOŁE LISTKI” - dzieci poruszają się po sali w swobodnych pląsach. a przerwę w muzyce zatrzymują się i dotykają dłońmi stóp w przysiadzie .
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „WIATR I LIŚCIE”- dzieci „listki” kucają na dywanie, dzieci „wietrzyki” poruszają się po sali przy muzyce. Na przerwę w muzyce „wietrzyki” podbiegają do listków, chwytają je za ręce i tańczą wspólnie (można wykorzystać szarfy, emblematy, opaski). Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą na brzuchu, głęboko oddychają, słuchają muzyki.

SCENARIUSZ NR 4

TEMAT „SPOTKANIE Z MIKOŁAJEM”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole dotykają dłonią pleców kolegi stojącego obok, Mówią witaj i kiwają główkami.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „MINY MIKOŁAJA” -dzieci pokazują jakie miny robi mikołaj do grzecznych i niegrzecznych dzieci. „MIKOŁAJ W LUSTRZE” - dzieci stojąc naśladują ruchy - czesania, gładzenia brody, rozcierania nosa, uszu, dłoni. „RENIFERY” - dzieci w klęku podpartym spacerują po sali.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „RENIFER CIAGNIE SANIE” - dzieci poruszają się w dowolnych kierunkach po sali w zaprzęgu. Dziecko aktywne nadaje kierunek biegu. „WOREK Z PREZENTAMI”- dziecko „aktywne” ciągnie dziecko „bierne” po sali trzymając je za kostki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„ODPOCZYNEK ŚWIETEGO MIKOŁAJA” - dzieci leżą na podłodze, głęboko oddychają, głaszczą się po brzuchu.

SCENARIUSZ NR 5

TEMAT „ZIMOWE ZABAWY”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się czubkami bucików z dziećmi stojącymi obok, Mówią witaj, podając imię kolegi.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy. „ROZGRZEWAMY BUZIĘ” - dzieci wykonują ruchy nosem, brwiami, ustami, nadymają policzki. „SPRAWDŹ LÓD” - dzieci stojąc w kole uderzają o podłogę palcami stóp, pietami, przesuwają stopę do przodu, do tyłu oraz na boki.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „SANECZKI” - dzieci w siadzie prostym, jedno za drugim. Dziecko „aktywne siedzące z tyłu kieruje zwrotami saneczek na boki. „TOCZENIE KULI” - dziecko „aktywne” toczy po dywanie leżące dziecko „bierne” Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„NACIERANIE ŚNIEGIEM” - masaż kończyn i pleców w parach okrężnymi ruchami. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.

SCENARIUSZ NR 6

TEMAT „ZABAWY NA ŚNIEGU”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się tupiąc, ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „ROZGRZEWKA”- dzieci stojąc w kole demonstrują czynności wkładania czapki, szalika, butów, rękawic. Wyczuwanie kończyn „JAZDA NA ŁYŻWACH” - dzieci w rozsypce wykonują ruchy jak podczas jazdy na łyżwach. Pozdrawiają współćwiczących, kiwają do siebie, wymieniają uściski dłoni.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „JAZDA NA SANKACH” - dzieci siadają w parach jedno za drugim, w siadzie prostym, poruszają się po sali ślizgając się po pośladkach. „PRZEJDŹ PO ŚLIZGAWCE” - dziecko „aktywne” prowadzi dziecko „bierne” trzymając je za nadgarstki po torze wykonanym np. z szarf . Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„ŚNIEŻNE GWIAZDKI”- dzieci leżą w kole, na dywanie tworząc krąg, nogi mają zwrócone do środka koła, unoszą ręce i chwytają się za dłonie tworząc gwiazdki, głęboko oddychają.

SCENARIUSZ NR 7

TEMAT „WITAJ WIOSNO”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się pleckami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „DOTKNIJ” - dzieci w siadzie dotykają jedną częścią ciała do drugiej: łokciem do kolana, czołem do kolana, dużym palcem od nogi do nosa, kolanem do ucha itp. Wyczuwanie kończyn „SPACER BOCIANÓW”- dzieci poruszają się po sali wysoko podnosząc kolana, na prośbę prowadzącego zatrzymują się na chwilę w bezruchu.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „NIE PODEPCZ TRAWY” - dziecko „aktywne” spaceruje po sali przekraczając lub obchodząc leżące na dywanie dziecko „bierne”. „ROZKWITAJĄCY KWIATEK”- dziecko „bierne” w przysiadzie, z rękoma założonymi na głowę. Dziecko „aktywne” próbuje rozwinąć płatki rozprostowując ręce dziecka „biernego” i kierując je ku górze. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„GĄSIENICZKA”- dzieci leżą na dywanie zwinięte w kłębuszek, na prośbę prowadzącego „rozwijają się” - prostują kończyny.

SCENARIUSZ NR 8

TEMAT „SPACER PO ŁĄCE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	„ISKIERKA” - dzieci stojąc w kole, trzymają się za ręce i przekazują sobie iskierkę ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie kończyn „ŻABKA” - dzieci poruszają się na ugiętych nogach - skradając się. Na prośbę prowadzącego w luźnej rozsypce naśladują skaczące żabki. Wyczuwanie kończyn „ZBIERAMY STOKROTKI” - dzieci w siadzie skrzyżnym próbują zerwać daleko rosnące stokrotki.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „PRZEJDŹ POD MOSTKIEM” - dziecko „aktywne” przechodzi pod mostkiem utworzonym przez dziecko „bierne” (klęk podparty) asekuruje je trzymając za rękę. „ODPOCZYNEK” - dziecko „aktywne” kładzie się plecami na leżące na brzuchu dziecko „bierne”. „PRZECIĄGNIJ GAŁĄZKĘ” - dziecko „bierne” leży na brzuchu, dziecko „aktywne” ciągnie je w dowolnych kierunkach, po dywanie, trzymając za nadgarstki. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	Dzieci leżą spokojnie na dywanie. Głęboko oddychając wsłuchują się w śpiew ptaków.

SCENARIUSZ NR 9

TEMAT „NASZE ZABAWKI”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci stojąc w kole witają się z sąsiednim dzieckiem kolanami ze słowami „cześć” lub „witaj”.
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „ MINKI” - dzieci stojąc w kole robią miny proponowane przez prowadzącego i inspirowane pomysłami dzieci, wyrażające np. radość, smutek, zdziwienie, złość. Wyczuwanie kończyn „PAJACYKI” - dzieci poruszają się po sali w dowolnych kierunkach na ugiętych i na sztywnych nogach (prostych w kolanach)
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „MIŚ Z LALECZKĄ” - dzieci tańczą przy piosence pt. „Miś z laleczką”.. Dziecko „aktywne” - laleczka tańczy wokół dziecka„biernego” będącego misiem. „WESOŁE PIŁECZKI” - dziecko „aktywne” turla po dywanie leżące na plecach dziecko „bierne”. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„ODPOCZYNEK PAJACA” - dzieci leżą na plecach na dywanie, na prośbę prowadzącego poruszają rekami i nogami w płaszczyźnie poziomej

SCENARIUSZ NR 10

TEMAT „JUŻ WAKACJE”

PRZEBIEG ZAJĘĆ	ZESTAW ĆWICZEŃ
POWITANIE	Dzieci witają się klaszcząc w dłonie sąsiada uniesione na wysokość ramion. Mówią„witaj”
SCHEMAT CIAŁA PRZESTRZEŃ	Wyczuwanie twarzy „PATRZYMY NA SŁOŃCE”- dzieci w siadzie, marszczą nos i brwi, na przemian wytrzeszczają i mrużą oczy. „OPALAMY SIĘ” - dzieci w siadzie podpartym, ręce oparte z tyłu, przyciągają i prostują nogi przesuwając je po dywanie. „PŁYWANIE” - dzieci leżąc na brzuchu, czołgają się po dywanie w dowolnym kierunku, naśladując ruchy pływania.
ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „Z”	Prowadzący kieruje podziałem na pary. „ROWEREK” - dzieci w siadzie podpartym naprzeciw siebie stykają się stopami w powietrzu i próbują pedałować. Dziecko „aktywne” nadaje rytm jazdy dziecko „bierne” podporządkowuje się. „NA PLAŻY” - dzieci siedzą oparte o siebie plecami, na przemian rozkładają się na plecach współćwiczącego. Uwaga: po wykonaniu ćwiczeń następuje zmiana ról w parach.
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE	„MUSZELKI” - dzieci siedzą w kole na dywanie i wsłuchują się w szum morza wypływający z muszli trzymanych przy uchu.

---