Podstawy prawa - skrypt, Studia, Podstawy prawa


PODSTAWOWE POJĘCIA PRAWA

PRAWO WEWNĘTRZNE

Reguluje stosunki na terytorium danego państwa

Cechy:

PRAWO MIĘDZYNARODOWE

Prywatne:

Publiczne:

PRAWO A MORALNOŚĆ

Różne teorie o zakresach moralności i prawa, najważniejsza:

Każdy czyn uregulowany przez prawo ma swój odpowiednik w regulacji moralnej, ale są regulacje moralne, których prawo nie dotyczy.

Sporne, czyli jeżeli normy prawne są niesłuszne czy niesprawiedliwe, ale są formalnie poprawnie ustawione to obowiązują (ustawy nazistowskich Niemiec)

NORMY A INNE RODZAJE WYPOWIEDZI

Zadania w sensie logicznym:

Normy :

PODSTAWOWE POJĘCIA

PRAWO MATERIALNE I FORMALNE

Prawo materialne

Prawo formalne

PRAWO PUBLICZNE I PRYWATNE

Prawo publiczne

Prawo prywatne

OBOWIĄZYWANIE PRAWA

KONFLIKT MIĘDZY NORMAMI

JAKIE POWINNO BYĆ PRAWO STANOWIONE?

STOSOWANIE PRAWA

  1. Wstępne ustalenie prawdopodobieństwa wystąpienia faktu mającego znaczenie prawne.

  2. Udowodnienie zaistnienia faktu.

  3. Ustalanie norm obowiązujących.

  4. Subsumcja i podjęcie decyzji.

  5. Wykonywanie decyzji.

PODZIAŁY PRAWA - METODA REGULACJI

OCENY I WYPOWIEDZI PERFORMATYWNE

Oceny:

Wypowiedzi performatywne:

NORMA PRAWNA - DEFINICJA L.MORAWSKIEGO

Jest to zrekonstruowana z tekstu prawnego dyrektywa postępowania, która w najprostszym przypadku musi odpowiadać wyczerpująco na przynajmniej dwa następujące pytania :

Sporne czy musi określać: jakie będą konsekwencje w przypadku gdy adresat nie zachowa się w sposób przewidziany przez normę?

BUDOWA NORMY PRAWNEJ

Hipoteza - określa adresata normy oraz okoliczności w których powinien zachować się w sposób przewidziany przez normę/

Dyspozycja - formułuje nakaz, zakaz, dozwolenie, uprawnienia, obowiązki.

Sankcja - konsekwencje jakie nastąpią w sytuacji, gdyby adresat zachował się niezgodnie z normą.

PRZYKŁAD BUDOWY NORMY

„Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”

SZCZEGÓLNE RODZAJE PRZEPISÓW

INNE RODZAJE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Przepisy imperatywne (ius cogens) - przepisy których działanie nie może być ani wyłączone ani ograniczone lub zamienione wolą stron.

Przepisy dyspozytywne (ius dispositivum) - przepisy które stosuję się tylko wtedy gdy strony nie uregulowały swych stosunków w odmienny sposób niż przewiduję dany przepis.

INNE RODZAJE NORM

Normy programowe - wskazują jaki cel powinien osiągnąć adresat prawa np. „władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej”.

Zasada prawa:

PRAWO KONTYNENTALNE A COMMON LAW

Common law to system prawa w krajach anglosaskich (USA, Zjednoczone Królestwo).

Cechy odróżniające prawo kontynentalne:

Powyższych cech nie ma Common Law.

HIERARCHIA PRAWA

INNE POJĘCIA

PRAWO MIĘDZYNARODOWE W POLSCE

PRAWO EUROPEJSKIE

Mieszany charakter - międzynarodowego i wewnętrznego.

Źródła prawa europejskiego:

TWORZENIE USTAWY - ETAPY

NOWELIZACJA

  1. odrębna ustawa nowelizująca,

  2. przepis nowelizujący jako część ustawy.

INNE POJĘCIA

GŁÓWNE ELEMENTY UZASADNIENIA WYROKU LUB DECYZJI

WYKŁADNIA PRAWA

JAKIE METODY WYKŁADNI WYKORZYSTUJEMY?

KTO DOKONUJE WYKŁADNI?

JAKI WYNIK WYKŁADNI?

KIEDY MOŻNA ODSTĄPIĆ OD WYKŁADNI JĘZYKOWEJ?

- Gdy prowadzi do absurdu.

- Gdy prowadzi do rażąco niesłusznego lub niesprawiedliwego.

- Sprzeczna z fundamentalnymi wartościami konstytucyjnymi.

- Oczywisty błąd.

INNE REGUŁY WYKŁADNI

- Różnym zwrotom nie należy nadawać tego samego znaczenia.

- Tym samym zwrotom nie należy nadawać innych znaczeń.

- Nie wolno interpretować przepisów prawnych tak by pewne ich fragmenty okazały się zbędne.

MATERIAŁY INTERPRETACYJNE

- Wszystkie jakie są potrzebne do ustalenia sensu przepisu prawnego.

Na przykład: akt normatywny, orzecznictwo sądowe, literatura naukowa, materiały przygotowawcze, projekty aktów, teksty uchylonych aktów, obce teksty prawne, orzecznictwo i doktryny, ekspertyzy naukowe, wiedza specjalistyczna, nieprawnicza.

CIĘŻAR DOWODU

- Po łacińsku onus probandi.

- Kto powinien przedstawić dowody?

- Kto poniesie ryzyko nie udowodnienia określonych twierdzeń?

PRZYKŁADY DOMNIEMAŃ

- Dziecko urodziło się żywe (art.9 k.c.)

- Osoba, która obcowała z matką dziecka w okresie koncepcyjnym jest jego ojcem (art.85.par. 1 k.r.o)

- schemat: „jeżeli zaszedł fakt A, to domniemywa się zajście faktu B”.

RODZAJE DOWODÓW

- Dowód poszlakowy - dowód, którym poszczególne fakty dowodowe izolacji nie stanowią dostatecznej podstawy do ustaleniu faktu sprawy (w tym sensie są one poszlakami), ale w całości już mogą.

- Dowód ze słyszenia - brak naocznego świadka, ale istnieją świadkowie, którym świadek naoczny przekazał informacje o danym zdarzeniu.

- Dowód osobowy - źródłem informacji jest osoba.

- Dowód rzeczowy - źródłem informacji jest rzecz.

- Ordalia - sąd boży.

PODSTAWOWE KATEGORIE DOWODÓW

- zeznania świadków,

- przesłuchania stron,

- opinie biegłych,

- dokumenty,

- oględziny.

ZASADY OCENY DOWODÓW

- Określają kryteria jakie muszą być spełnione by organ stosujący prawo mógł uznać dane twierdzenie za udowodnione.

- Historycznie 2 zasady: legalnej oceny dowodów i swobodnej oceny dowodów. Teraz dominuje ta ostatnia.

POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE

Każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w I instancji. Współczesne prawo każdego człowieka - podstawą odwołania:

    1. błąd co do prawa - sąd błędnie zastosował prawo

    2. błąd co do faktu - błędna ocena materiału dowodowego.

ZAKAZY DOWODOWE

- Zakazy dowodów określonych faktów oraz stosowania określonych środków i metod dowodowych.

- Np. Obrońcy, Duchownego, stosując przymus fizyczny lub psychiczny.

SYSTEM POLSKI - SĄDY

- Sądy powszechne: rejonowe, okręgowe i apelacyjne oraz Sąd Najwyższy.

- Sądy szczególne: wojskowe i administracyjne.

- Środki odwoławcze: apelacja kasacja, wznowienie postępowania.

- Regułą w Polsce jest postępowanie dwuinstancyjne.

OSOBA PRAWNA

- Jednostka organizacyjna z przyznaną wyraźnie przez ustawę zdolnością prawną, może nabywać prawa i obowiązki, może mieć majątek, którym odpowiada za swoje zobowiązania. Działa za pośrednictwem organów.

- Przykłady osób prawnych: skarb państwa, przedsiębiorstwa państwowe, szkoły wyższe, banki, samorząd terytorialny, kapitałowe spółki handlowe, stowarzyszenia.

PAŃSTWO PRAWA - CECHY

- Sprawowanie władzy musi się opierać na regułach prawa, a nie fanaberiach władców.

- Obywatelowi wolno wszystko, czego mu prawo nie zabrania, organom państwa tylko na co im prawo wyraźnie zezwala.

PRAWO KARNE

ŹRÓDŁA PRAWA KARNEGO - KODEKS KARNY

- Ustawa z 6 kwietnia 1997r., trzyczęściowy.

- Część ogólna jest podstawą dla całego prawa karnego.

- Część szczególna, zawiera z kolei szczegółowo opisane znamiona przestępstw - dzieli się na poszczególne rozdziały opisujące określone kategorie przestępstw.

- Część wojskowa zawiera ogólne i szczegółowe przepisy karne odnoszące się do żołnierzy.

INNE ŹRÓDŁA PRAWA KARNEGO

- Umowa międzynarodowa - Europejska Konwencja Praw Człowieka z 1950r. oraz Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966r.

- Konstytucja.

- Wiele innych ustaw.

PRAWO KARNE (MATERIALNE)

- Dziedzina prawa określająca czyny będące przestępstwami, kary grożące za popełnienie przestępstw, środki karne i środki zabezpieczające stosowane w związku z naruszeniem prawa karnego oraz zasadami odpowiedzialności karnej.

- Prawo karne procesowe - reguły postępowania organów państwowych w procesie karnym.

- Prawo karne wykonawcze - tryb wykonywania kar orzeczonych za przestępstwo oraz uprawnienia osób skazanych (jego częścią jest prawo penitencjarne).

- Prawo karne skarbowe,

- Prawo karne wojskowe,

- Postępowanie w sprawach nieletnich,

- Prawo o wykroczeniach,

- Międzynarodowe prawo karne.

NAUKI POKREWNE PRAWA KARNEGO

- Kryminologia - o przestępczości i przestępcach.

- Wiktymologia - o ofierze przestępstwa.

- Kryminalistyka - o metodach i środkach wykrywania przestępstw, wykrywania i ścigania ich sprawców oraz uzyskiwania i utrwalania środków dowodowych dla celów procesu karnego.

ZASADY PRAWA KARNEGO

- Odpowiedzialności karnej za czyn.

- Winy.

- Odpowiedzialności osobistej i indywidualnej.

- Humanitaryzmu.

- Nullum crimen sine lege (nie ma kary bez ustawy).

- Zakaz analogii.

- Lex retro non agit (prawo nie działa wstecz).

IMMUNITET

- Materialny - stałe uchylenie karalności czynu wypełniającego znamiona przestępstwa (adwokat).

- Formalny - czasowe wyłączenie możliwości wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego (prezydent RP, poseł, RPO, sędziowie, dyplomatyczny, konsularny).

PRZESTĘPSTWO

- Czyn.

- Człowieka.

- Zabroniony przez ustawę.

- Pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek.

- Bezprawny.

- Zawiniony.

- Społecznie szkodliwy w stopniu większym niż znikomy.

SZKODLIWOŚĆ SPOŁECZNA

Elementy przedmiotowe:

- rodzaj i charakter naruszonego dobra,

- rozmiar wyrządzonej lub grożącej szkody,

- sposób i okoliczności popełnienia czynu

- wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków.

Elementy podmiotowe:

- postać zamiaru,

- motywacja sprawcy,

- rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

ZBRODNIE I WYSTĘPKI

- Zbrodnią jest czyn zabroniony, zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą.

- Występkiem jest czyn zabroniony, zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczająca miesiąc.

- Zbrodnię można popełnić tylko umyślnie; występek można popełnić również nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi.

WINA UMYŚLNA I NIEUMYŚLNA

- Czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić (zamiar bezpośredni) albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi (zamiar ewentualny).

- Czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał (lekkomyślność) albo mógł przewidzieć (niedbalstwo).

PODZIAŁY PRZESTĘPSTW

- Z działania lub zaniechania.

- Podstawowe, kwalifikowane i uprzywilejowane.

- Publicznoskargowe (w tym wnioskowe) i prywatnoskargowe.

- Indywidualne (właściwe i niewłaściwe) i powszechne.

WIEK SPRAWCY - MINIMUM 17 LAT

- Nieletni po ukończeniu 15 lat, ale przed ukończeniem 17 lat dopuszcza się przestępstwa m.in.:

- zamachu na Prezydenta RP (art.134),

- zabójstwa w typie podstawowym (art. 146 §1) i kwalifikowanym (art.148 §2 i 3),

- umyślnego spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art.156 §1 lub 3)

- umyślnego spowodowania katastrofy zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach,

- zgwałcenie wspólnie z inną osobą (art.197 §3 i 4),

- wzięcia lub przetrzymywania zakładnika (art.252 §1)

- rozboju (art.280),

- Ale tylko jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiały, w szczególności jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.

SZCZEGÓLNE KATEGORIE PRZESTĘPSTW

- Trwałe (dezercja, pozbawienie wolności).

- Wieloosobowe (bójka).

- Wieloszynowe (szpiegostwo, rozpijanie małoletniego).

- Zaniechanie (niepodjęcie przez sprawcę działania, do którego był on zobowiązany lub spowodowanie określonego skutku przez niepodjęcie takiego działania.

ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY MIĘDZY ZACHOWANIEM SPRAWCY A SKUTKIEM

- Teoria ekwiwalencji.

- Teoria relewancji.

- Teoria adekwatności.

FORMY ZJAWISKOWE PRZESTĘPSTWA

- Sprawstwo - wykonuje czyn zabroniony sam.

- Współsprawstwo - wspólnie i w porozumieniu z inną osobą.

- Sprawstwo kierownicze - kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu.

- Podżeganie - kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.

- Pomocnictwo - kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie, w szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu, udzielając rady lub informacji. Przed lub w trakcie czynu.

FORMY STADIALNE PRZESTĘPSTWA

- Zamiar - niekaralny.

- Przygotowanie - sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia działania zmierzającego bezpośrednio do dokonania tegoż czynu zabronionego, w szczególności w tymże celu wchodzi w porozumienie z inną osobą , uzyskuje lub przysposabia środki , zbiera informacje lub sporządza plan działania. Niekaralne, chyba że ustawa stanowi inaczej (fałszerstwo, ludobójstwo).

Usiłowanie:

- zamiar popełnienia czynu zabronionego,

- zachowanie bezpośrednio zmierzające ku jego dokonaniu,

- brak jego dokonania.

Usiłowanie nieudolne - brak przedmiotu lub środka.

Czynny żal - nie podlega karze za usiłowanie, kto dobrowolnie odstąpił od dokonania lub zapobiegł skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego.

OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE BEZPRAWNOŚĆ CZYNU

- Czyn wypełnia znamiona przestępstwa, ale nim nie jest na podstawie specjalnego przepisu lub zwyczaju.

- Przykłady: obrona konieczna, stan wyższej konieczności, działanie w ramach uprawnień lub obowiązków, zgoda pokrzywdzonego, czynności lecznicze, karcenie małoletnich, uprawianie sportu, uzasadnione ryzyko (eksperyment naukowy), ostateczna potrzeba (wojskowa).

OBRONA KONIECZNA

- Odpieranie bezpośredniego, bezprawnego zamachu na jakiekolwiek dobra chronione prawem przy użyciu: środków koniecznych do odparcia tego zamachu i w sposób współmierny do niebezpieczeństwa zamachu.

STAN WYŻSZEJ KONIECZNOŚCI

- Zachowanie w zasadzie sprzeczne z prawem karnym polegające na poświęceniu jakiegoś dobra, jeżeli zachowanie było podjęte w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącemu dobru chronionemu prawem, jeżeli: niebezpieczeństwa nie można było inaczej uniknąć, a dobro poświęcone nie przedstawia wartości oczywiście wyższej niż dobro ratowane.

ZGODA POKRZYWDZONEGO - WARUNKI

- osoba może dysponować dobrem,

- zgoda jest dobrowolna,

- zgoda istnieje w chwili czynu.

CZYNNOŚCI LECZNICZE - WARUNKI

- cel leczniczy,

- zgodnie z zasadami sztuki leczniczej.

WYŁĄCZENIE WINY

- Niepoczytalność (brak możliwości rozpoznania znaczenia swojego czynu lub pokierowania swoim postępowaniem, która zachodzi w chwili czynu i spowodowana jest upośledzeniem umysłowym, chorobą psychiczną lub innym zakłóceniem czynności psychicznych.

- Stan odurzenia.

- Błąd co do faktu.

- Błąd co do prawa.

KARY

Zgodnie z art.32 kodeksu karnego karami są:

- grzywna,

- ograniczenie wolności,

- pozbawienie wolności,

- 25 lat pozbawienia wolności,

- dożywotnie pozbawienie wolności.

GRZYWNA

- Wymierza się w stosunkach dziennych, określając liczbę stawek

oraz wysokość jednej stawki, najniższa stawka wynosi 10, zaś najwyższa 360.

- Sąd może w określonych przypadkach wymierzyć grzywnę także obok kary pozbawienia wolności, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.

- Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa niż 10zł ani też przekraczać 2000zł.

KARA OGRANICZENIA WOLNOŚCI

- Kara ograniczenia wolności trwa najkrócej 1 miesiąc, najdłużej 12 miesięcy, wymierza się ją w miesiącach.

- miesiącach czasie odbywania kary pozbawienia wolności skazany:

1. nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu,

2. jest zobowiązany do wykonywania pracy wskazanej przez sąd,

3. ma obowiązek udzielenia wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.

WARUNKOWE ZAWIESZENIE WYKONANIA KARY

- Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna.

- Jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

- Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia (od 1 roku do 5 lat).

WARUNKOWE PRZEDTERMINOWE ZWOLNIENIE

- Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbywania kary.

- Postawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa, w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

- Możliwe po odbyciu przez niego co najmniej połowy kary, jednak nie wcześniej niż po 6 miesiącach.

ŚRODKI KARNE

- Są to kary dodatkowe, wywierane zazwyczaj łącznie z pozostałymi karami:

1. pozbawienie praw publicznych,

2. zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej, przebywania w określonych miejscach (pedofile),

3. zakaz prowadzenia pojazdów,

4. przepadek,

5. obowiązek naprawienia szkody,

6. nawiązka,

7. świadczenie pieniężne,

8. podanie wyroku do publicznej wiadomości.

STRUKTURA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W POLSCE

ZASADY POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO

- Czynnego udziału strony w postępowaniu.

- Pisemności.

- Dwuinstancyjności.

- Sądzonej kontroli legalności decyzji administracyjnych.

- Szybkości postępowania.

- Nakłaniania do ugody.

- Pogłębiania zaufania do obywateli.

- Uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli.

AKT ADMINISTRACYJNY

- Pojęcie nauki prawa. W ustawach mowa jest o decyzji i postanowieniach.

- Akt stosowania prawa - na podstawie prawa.

- Akt władczy - kształtuje sytuację prawną adresata w sposób prawnie wiążący.

- Charakter jednostronny - podmiot administracyjny kształtuje ostatecznie treści obowiązków lub praw drugiej strony.

- Wywołuje skutki w sferze prawa administracyjnego, ale czasem i innych gałęziach prawa (np. cywilnym).

UZNANIE ADMINISTRACYJNE

- W pewnych sprawach organ administracyjny może rozstrzygnąć sprawę w różny sposób przy tym samym stanie faktycznym i każde rozstrzygnięcie sprawy jest dopuszczalne i legalne.

- Uznanie występuje w sprawach gdy przepisy pozwalają organom podejmować działanie gdy uzna to za stosowne lub są zwroty nieistotne (interes społeczny, względy bezpieczeństwa państwa, spokój publiczny itp.).

- Ma to pomóc w skróceniu aktów prawnych i umożliwić organowi wzięcie pod uwagę wszelkich aspektów przed podjęciem decyzji.

WŁAŚCIWOŚCI

- Rzeczowa - dotyczy przydzielonych danemu organowi kategorii spraw (np. sprawy budowlane).

- Miejscowa - dotyczy terytorium (np. województwo zachodniopomorskie).

- Instancyjna - w której instancji rozpatruje sprawę (zazwyczaj pierwszej albo drugiej jeżeli następuje odwołanie).

- Funkcjonalna - która z komórek organizacyjnych danego podmiotu właściwa jest do załatwienia danej sprawy ( np. Wydział Rolnictwa w Urzędzie Marszałkowskim).

INNE FORMY DZIAŁANIA PRAWNEGO ADMINISTRACJI

- Ugoda administracyjna - ugoda między stronami postępowania administracyjnego, zawierana przed organami przed którymi toczy się postępowanie. Tylko w konkretnej sprawie. Organ zatwierdza ugodę.

- Porozumienie administracyjne - zawierają organy administracji publicznej, np. wojewoda z zarządem województwa, gminy.

SĄDY ADMINISTRACYJNE

Zadania:

- kontrola działalności administracji publicznej,

- rozstrzygnięcie spraw kompetencyjnych spraw o właściwość między organami administracji.

- - Sądami administracyjnymi są i wojewódzkie sądy administracyjne i Naczelny Sąd Administracyjny.

SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE

- Organ odwoławczy w sprawach administracji publicznych leżących we właściwości samorządu terytorialnego, chyba że ustawy przewidują inny organ odwoławczy.

- Rozpatrują: odwołania od decyzji, zażalenie na postanowienia, żądania wznowienia postępowania lub stwierdzenie nieważności decyzji.

NAJPOWSZECHNIEJSZE RODZAJE SAMORZĄDÓW

- Samorząd terytorialny - organizacja społeczności lokalnej (gminapowiat) lub regionalnej (województwo samorządowe) i jednocześnie forma administracji publicznej, w której mieszkańcy tworzą z mocy prawa wspólnotę i względnie samodzielnie decydują o realizacji zadań administracyjnych, wynikających z potrzeb tej wspólnoty na danym terytorium i dozwolonych samorządowi przez ustawy, pod określonym ustawowo nadzorem administracji rządowej.

- Samorząd zawodowy - powołana na podstawie ustawy organizacja skupiająca osoby fizyczne wykonujące określony zawód zaufania publicznego bądź pełniące szczególnie odpowiedzialną służbę oraz realizująca zadania określone w przepisach prawa i/lub w statucie danego samorządu zawodowego. Samorząd zawodowy nazywany jest także izbą zawodową, a potocznie korporacją zawodową.

- Samorząd gospodarczy - rodzaj samorządu, obejmujący grupę osób prowadzących działalność gospodarczą w określonej dziedzinie wytwórczości.

STOWARZYSZENIA

- Zasada swobody zrzeszania się.

- Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych.

- Członkami stowarzyszenia są osoby fizyczne.

RODZAJE STOWARZYSZEŃ

- Zarejestrowane - rejestracji dokonuje sąd rejestrowy. Sąd może odmówić zarejestrowania stowarzyszenia tylko wtedy, gdy stowarzyszenie nie spełnia warunków przewidzianych w ustawie. Stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.

- Zwykłe - są to stowarzyszenia w ścisłym tego słowa znaczeniu, chodzi o kształcenie idei, (np. hodowców gołębi). Jest to uproszczona forma stowarzyszenia, która nie posiada osobowości prawnej. Do założenia stowarzyszenia zwykłego wystarczy:

-zgłoszenie co najmniej 3 osób,

- uchwalenie regulaminu, zamiast statutu, który określa nazwę, cel, teren i środki działania, siedzibę oraz przedstawicieli reprezentujących stowarzyszenie.

Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na swoją działalność ze składek członkowskich.

- Związki stowarzyszeń - mogą je tworzyć stowarzyszenia zarejestrowane w liczbie, co najmniej trzech.

KONCESJI W POLSCE WYMAGA

ZEZWOLENIA W POLSCE WYMAGA

LICENCJI W POLSCE WYMAGA

Licencjonowane są następujące przedmioty działalności gospodarczej:

Niektóre zawody wymagają odpowiedniego wykształcenia, wpisu na listę podmiotów uprawnionych do wykonywania określonego zawodu. Należą do nich:

OCHRONA KONKURENCJI I KONSUMENTA

- Konkurencja jest kluczowym elementem każdej gospodarki wolnorynkowej.

- Zabronione są praktyki ograniczające konkurencję i nadużywania pozycji dominującej, np. porozumienie polegające na ustalaniu cen.

- Stosowanie uciążliwych lub niejednolitych warunków umów.

- Nadmiernie wygórowanych lub rażąco niskich cen.

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

- Ustawa o zamówieniach publicznych dotyczy zamówień na dostawy, wykonywanie usług i robót budowlanych finansowanych ze środków publicznych.

- 6 trybów udzielania zamówień publicznych:

1. przetarg nieograniczony ( podstawowy tryb) -

2. przetarg ograniczony -

3. przetarg dwustopniowy -

OSOBA FIZYCZNA

- „Jest to prawne określenie każdego człowieka, który występuje jako podmiot w stosunkach cywilnoprawnych. Początek i koniec osoby fizycznej wyznaczają fakty biologiczne - urodzenie się i śmierć.”

- Art. 8 §1. Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną.



Wyszukiwarka