Diagnostyka pedagogiczna wyklady calosc, Pomoc Społeczna, Diagnoza pedagogiczna


Diagnostyka pedagogiczna - wykład I

Temat: Diagnostyka w ujęciu historycznym.

Diagnostyka - to najogólniej mówiąc rozpoznawanie stanu rzeczy w oparciu o znajomość ogólnych prawidłowości w danej dziedzinie. Wymaga to znajomości symptomów danego zachowania. Po raz pierwszy pojęcie to zostało wprowadzone przez M. Richmond, w aspekcie diagnozy społecznej (1917 rok).

Najwięksi przedstawiciele tego kierunku to Janusz Korczak, Helena Radlińska, Aleksander Kamiński, oraz Natalia Han-Ilgiewicz, którzy wnieśli największy wkład w rozwój diagnostyki.

Janusz Korczak - wprowadził do pedagogiki diagnozę w ujęciu klinicznym. Według niego pedagogika tak jak medycyna musi wypracować diagnozę wychowawczą opartą na rozumieniu objawów. Korczak twierdził, że nie ma objawów bez znaczenia, trzeba spostrzegać i notować to co się dzieje a zarazem łączyć to co wspólne, oraz odrzucać to co przypadkowe. Diagnoza wg Korczaka ma dwa kierunki działań:

Korczak mówił o samoewaluacji nauczyciela, który sam się oceniał i rozwijał i dlatego w oparciu o te badania Korczak określił różne typy wychowawców takich jak:

Korczak proponował model sylwetki wychowawcy rozumnego, ambitnego badacza, stosującego naukowe metody poznawania dziecka, a najbardziej cenił metodę obserwacji w poznaniu dziecka. Przywiązywał do obserwacji bardzo dużą wagę. Według Korczaka obserwacja powinna być planowana i powinna uwzględniać:

Przebieg obserwacji to głównie:

Korczak podkreślał duże znaczenie diagnozy genetycznej oraz typologicznej.

Diagnoza genetyczna - to poszukiwanie przyczyn danego zjawiska, ukazanie głównych przyczyn, szukanie powiązań przyczynowo - skutkowych między określonymi zachowaniami człowieka. Chodzi tu o to że szukamy odpowiedzi na pytanie „jak to się mogło stać ?”.

Diagnoza typologiczna - jest to diagnoza klasyfikująca, która polega na przyporządkowaniu objawów do określonych kategorii i typów. Wymaga ona bardzo dobrego przygotowania merytorycznego.

W ujęciu Korczaka diagnoza ma również charakter kliniczno-wychowawczy. Ma ona na celu znalezienie odpowiedzi „jak dziecko kochać i szanować oraz pomagać w rozwoju”. Diagnoza taka powinna być wielostronna i weryfikowana podczas trwania.

Helena Radlińska - twórczyni pedagogiki społecznej. Niektóre jej pojęcia już nie występują aktualnie ale są one bardzo znaczące dla nauki oświatowej. Radlińska zaproponowała wprowadzenie metody indywidualnych przypadków w pracy grupowej oraz metody organizacji środowiska wychowawczego. Stworzyła więc organizację i zasady metod badań środowiskowych gdzie określiła metody, techniki i narzędzia badawcze. Zaproponowała również pojęcie normy i wzorca.

Norma - jest wielkością pozwalającą uznać badany wynik za optymalny (korzystny dla wychowanka).

Wzorzec - określa dystans jaki panuje między istniejącym stanem rzeczy a stanem pożądanym (idealnym) i pomaga zaprojektować przemiany kompensacyjne.

Radlińska wprowadziła również ogólny wskaźnik środowiska, który stał się ogólną koncepcją poznania różnych środowisk wychowawczych. Diagnoza społeczna - w ujęciu Radlińskiej nakierowana była na pomocy jednostce i jej rodzinie. Radlińska badała również niepowodzenia dzieci i przyczyny tych niepowodzeń. Radlińska wniosła także określony układ w uzasadnienie potrzeby stosowania w diagnozie społecznej wywiadu środowiskowego, który ma ogromne znaczenie dla powodzenia całej diagnozy.

Diagnoza funkcjonalna wg Radlińskiej to diagnoza która polega na określeniu znaczenia zaburzenia i wiąże się ściśle z określonym zaburzeniem oraz wyznacza inne obszary funkcjonowania zaburzenia.

Diagnoza fazy - pozwala określić etap zaawansowania danego zaburzenia, a jest to ważne ze względu na podejmowane działania, bądź profilaktyczne, bądź resocjalizacyjne.

Radlińska podkreślała również w sposób znaczący działanie diagnozy profilaktycznej, czyli tego co może stać się w przyszłości, jeśli teraz nie zostaną podjęte działania. Radlińska zwracała uwagę na postawy etyczne badacza, podkreślając poczucie prawa, wartości i poszanowania godności ludzkiej.

Aleksander Kamiński - przedstawiciel pedagogiki społecznej. Podkreślał w niej duże znaczenie wywiadu środowiskowego, jako podstawowego źródła informacji.

Diagnoza indywidualnych przypadków wg Kamińskiego ma charakter genetyczny i decyzyjny. Badacz podejmuje diagnozę grupy społecznej i środowiska lokalnego. Metoda ta powinna służyć rozpoznaniu przyczyn kłopotów danej jednostki. Opracowuje narzędzia diagnostyczne do badania środowiska rodzinnego oraz narzędzia do badania stowarzyszeń społecznych i młodzieżowych.

W pracach A. Kamińskiego pojawiają się narzędzia wprowadzone do użycia przez Helenę Radlińską, takie jak:

Diagnoza grup społecznych polega głównie na rozpoznaniu trudności na napotyka badacz podczas badania danej populacji, zaś diagnoza społeczności lokalnych rozpoznaje podstawowe potrzeby środowiska lokalnego, oraz sił społecznych mogących włączyć się do działań naprawczych. Działania kompensacyjne i naprawcze polegają głównie na planowanych zewnętrznych zabiegach środowiskowych. Działania te mogą być prowadzone w:

Natalia Han-Ilgiewicz - jej ujęcie diagnozy cechuje dynamiczność, co oznacza taki typ rozpoznawania badanego, który obejmuje bieżące sytuację oraz wymaga podjęcia natychmiastowej decyzji trakcie terapii. Wszystkie fazy pośredniego postępowania, takie jak ocena, decyzje pośrednie są pominięte gdyż sytuacja w takim przypadku wymaga szybkiej diagnozy. Diagnoza dynamiczna jest stosowana m.in. w ratownictwie medycznym. W wyniku doświadczeń wychowawczych odnosi się ją do studium indywidualnych przypadków i jest to ważny etap tej diagnozy.

Katamneza według Han-Ilgiewicz to integralny element pracy pedagoga leczniczego, specjalnego. Umożliwia ona globalne ujęcie zadania oraz chroni przed fragmentarycznymi posunięciami, metoda ta skłania badacza do samokrytycyzmu, oraz dopuszcza wprowadzanie uzupełnień podczas badania. Han-Ilgiewcz proponuje ją stosować w odniesieniu do rodzin, jako czynnik kontroli diagnozy i stosowaniu środków terapeutycznych w ujęciu szkoły specjalnej. Wg niej diagnoza dynamiczna powinna opierać się na uwzględnieniu podstawowych wskaźników, takich jak:

W całości tego procesu diagnostycznego Han-Ilgiewicz podkreślała etyczne uwarunkowania, które podkreślały złożoność tego procesu.

Diagnostyka pedagogiczna - wykład II

St. Kawula - podkreśla konieczność ujmowania diagnozy w kontekście jej uwarunkowań środowiskowych. Według niego diagnoza ma zawsze aspekt społeczny i musi obejmować wzajemne powiązania zachodzące między różnymi elementami środowiska społecznego oraz zadaje tu pytanie kim jest człowiek, ujmując ta diagnozę.

Jest to koncepcja jedności biosocjokulturowej człowieka. Kawula podkreśla iż dla diagnozy bardzo ważne jest badanie potrzeb opiekuńczych, wychowawczych i kulturowych. Warto przy tym uwzględniać czynniki zagrażające regulowaniu potrzeb człowieka. W diagnozie społecznej powinny być poddawane następujące czynniki:

TEMAT: Problemy etyczne diagnozy pedagogicznej.

Wyróżniamy trzy podstawowe ujęcia etyki:

Pojawiają się w związku z tym oczywiste zasady etyczne:

Florian Znaniecki proponował uwzględnianie w badaniach o charakterze społecznym tzw. Współczynników humanistycznych, natomiast Helena Radlińska twierdziła, że każde badanie wiążę się z niesieniem pomocy badanym ludziom. Wg Radlińskiej do głównych błędów etycznych, a tym samych rzeczowych należą:

Błędy w procedurze diagnostycznej według J. Kościanek-Kukackiej to:

TEMAT: Kompetencje diagnosty.

Diagnosta powinien posiadać następujące kompetencje:

- Wrażliwość percepcyjna u diagnosty to zdolność do wykrywania drobnych wskaźników kategorii zachowań oraz ich prawne rozróżnienie (Argyle),

- wrażliwość społeczna to zdolność przewidywania tego co jednostka będzie odczuwała i robiła w stosunku do obserwatora, wobec samego siebie i innych ludzi, są bowiem one istotne w postępowaniu diagnostycznym. Jest ona ważną cechą osoby spostrzegającej, osoby cechującej się wyższą wrażliwością społeczną, mają one bowiem wzmożoną tendencje do udzielania pomocy i opieki, a także chęć poznania oraz dążenia do udzielania pomocy drugiemu człowiekowi, a to z kolei wiążę się z empatią. Jedną z istotnych właściwości wrażliwości społecznej jest introceptywność spostrzegania - czyli nastawienie na odbiór i zrozumienie badanego. Osoby introceptywne posiadają trafną i względnie kompetentną samowiedzę i są one zdolne do samoobserwacji i samokontroli. Kolejna właściwość osoby introceptywne jest zdolność decentracji (przenoszenia uwagi i postrzeganie świata z perspektywy innej niż własna) - (Smith).

Dariusz Rosiński wyodrębnił trzy typy nauczycieli ze względu na wrażliwość:

Wanda Sztander wyodrębnia następujące diagnosty:

TEMAT: KONTAKT DIAGNOSTYCZNY

Podstawowe cechy i techniki kontaktu według Sztander to:

Wskaźniki prawidłowego kontaktu to przede wszystkim:

Wskaźniki pozornego kontaktu to:

Techniki nawiązywania, budowania i podtrzymywania kontaktu:

- zbyt obcesowe i szybkie przejście do pytań szczegółowych,

- zadawanie pytań które pośrednio zawierają ocenę,

- nadmierna ekspresja pozytywnego ustosunkowania się do badanego.

- sygnalizowanie akceptacji i zrozumienia poprzez sygnały werbalne i niewerbalne,

- spójność przekazu werbalnego i pozawerbalnego,

- prośba o rozwinięcie tematu połączona z parafrazą, zwłaszcza wtedy gdy występują zakłócenia w komunikacji,

- milczenie, jako technika podtrzymywania kontaktu w sytuacjach trudnych emocjonalnie dla badanego.

Diagnostyka pedagogiczna wykład III

Temat: Diagnozowanie rodziny jako środowiska rozwoju dziecka.

Punkty omawiania wykładu

Natura jako wyposażenie w którym człowiek przychodzi na świat:

Podstawowe zadania osób znaczących w rozwoju człowieka to:

Wszystko to łączy się w kulturę, czyli jakość środowiska fizycznego i społecznego.

Pytanie jak powstają nieprawidłowe zachowania u dziecka ? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta bo zawiera ona wiele zagadnień.

Po pierwsze nadmiar kontroli ze strony dorosłych prowadzą do spontanicznej aktywności dziecka zgodną z jego chęciami, a to z kolei powoduje częste ocenianie dziecka, jak i zawstydzanie dziecka w obecności innych oraz porównywanie go z innymi osobami, a skutkiem takiego postępowania mogą być zahamowanie aktywności dziecka, zachowania na pokaz oraz nadmierna samokontrola.

Po drugie niedostatek lub brak kontroli ze strony dorosłych prowadzi do dużej łagodności i niskich wymagań, jak i niekonsekwencji postępowania dorosłych oraz stosowane są nie jasne reguły i zasady stawiane dziecku, a to powoduje lawinę kolejnych konsekwencji w postaci:

Zasady diagnozowania dziecka jako środowiska wychowawczego:

Szanse i zagrożenia rozwoju dzieci:

Do uwarunkowań bezpośrednich zaliczamy:

Do uwarunkowań pośrednich zaliczmy:

  1. właściwości osobowości opiekuna,

  2. aktualny kontekst społeczny w którym on funkcjonuje

  3. doświadczenia opiekuńcze opiekuna z jego dzieciństwa.

Diagnozowanie tych elementów jest bardzo ważne w tym okresie ze względu także na:

  1. przyznawanie dziecku prawa do decyzji dotyczących jego samego oraz do współdecydowania decyzji o rodzinie,

  2. pozwalanie na samodzielne realizowanie własnych potrzeb i unikanie kontrolowania wszystkich poczynań dziecka

  3. przyzwolenie na próby i błędy, unikanie zawstydzania w sytuacji porażki,

  4. stosowanie kar nie naruszających godność człowieka,

  5. poszanowanie własności i prywatności dziecka,

  6. uwzględnianie aktualnych potrzeb dziecka, jego kondycji i samopoczucia,

  7. udzielanie prawdziwych odpowiedzi na pytania dziecka i nieunikalnie go,

  8. słuchanie dziecka i poważne traktowanie jego problemów.

Zadania dorosłego wspierające samoregulację emocji dziecka:

  1. wyróżniamy tu zadania doraźne w postaci przewidywania negatywnych napięć dziecka, oraz reagowanie na utratę przez dziecko kontroli nad emocjami.

  2. czynniki stałe to przede wszystkim wspieranie samodzielnej regulacji emocji przez dziecko, jak i modelowanie i przestrzeganie norm społecznych oraz informowanie i instruowanie dziecka o tych normach społecznych.

Zagrożenia rozwojowe tego okresu to m. in.:

  1. brak poczucia bezpieczeństwa,

  2. dominacja woli dorosłego,

  3. restrykcyjna kontrola,

  4. brak przyzwolenia na samodzielność dziecka,

  5. hamowanie rozwoju dziecka zamiast jego stymulowania.

Wyróżniamy w podejściu diagnostycznym 2 typy rodzin:

Konsekwencje różnych stylów wychowania - badacze wyodrębnili 4 style wychowania dzieci:

Jest to styl bardzo niekorzystny dla rozwoju dziecka.

W diagnozie rodziny występują następujące czynniki mające wpływ na jej funkcjonowanie:

Następnym okresem rozwojowym jest:

Czynniki ryzyka w tym okresie rozwojowym to:

Czynniki chroniące dziecko w tym okresie to:

Czynniki związane z rodziną to:

Identyfikacja błędów wychowawczych

Błąd wychowawczy - to zdarzenie które zachodzi w konkretnej sytuacji wychowawczej i jest takim zachowaniem wychowawcy które ma niekorzystny wpływ na wychowanka i/lub jego bliższy lub dalszy rozwój.

Antonina Gurycka twierdzi że błąd ten popełniany jest zazwyczaj w sposób nieświadomy a przyczyny błędów tkwią we:

Za szczególnie znaczące dla występowania tych błędów uznaje występowanie u wychowawcy nieodpowiedniej reprezentacji dziecka jako partnera a szczególnie uprzedmiotowienie i spostrzeganie go jako słabego w sytuacji trudnej.

Błędy w wychowaniu:

DIAGNOSTYKA PEDAGOGICZNA - wykład IV

W podejściu do rodziny stosujemy strategie całościowe oraz strategie wybiórcze. Strategie całościowe uwzględniają wiele czynników życia rodziny i były wykorzystywane w badaniach m.in. przez Helenę Radlińską, Elżbietę Jachowską, Stanisława Kawulę oraz Natalię Han - Ilgiewicz. Pani Han - Ilgiewicz opracowała bowiem koncepcję progów zagrożenia w rodzinie, która operuje skalą porządkową i stanowi przykład pomiaru jakościowego i rozwoju bio-socjo-kulturowego dziecka. Pozwala określić następujące progi zagrożenia:

Progi te określają negatywne czynniki tkwiące w rodzinie odnoszące się do zaspokajania potrzeb biologicznych, społecznych i kulturowych. Innym przykładem całościowego podejścia do rodziny są koncepcje typologiczne. Jacek Piekarski opracował cztery typy rodzin. Są to:

Stanisław Kawula również opracował typologizację rodzin. Wyróżnił on:

Wybiórcza diagnoza rodziny - koncentruje się głównie na wybranych aspektach jej życia. Najczęściej poddawane diagnozie, takie cechy rodziny jak postawy rodzicielskie, czy też błędy wychowawcze oceniane są z punktu widzenia innych członków rodziny. Spośród polskich opracowań najbardziej znany jest kwestionariusz dla rodziców Marii Ziemskiej. Inne narzędzie to kwestionariusz stosunków między rodzicami a dziećmi opracowany przez Anne Roe. Kolejnym znanym opracowaniem jest inwentarz służący do identyfikacji błędów wychowawczych Antoniny Buryckiej. Kwestionariusz Marii Ziemskiej oparty jest na koncepcji postaw rodzicielskich, który pozwala na badanie postaw:

Postawy te zostały wyróżnione przez główne rodzaje zaburzeń kontaktów rodziców z dziećmi tzn. nadmierny dystans lub nadmierne koncentrowanie się na dziecku są związane z cechami osobowości rodziców, albo z ich tendencją do dominacji lub tendencją do uległości.

Narzędzie diagnostyczne wypełniają rodzice każde osobno. Podstawę obliczeń stanowi klucz punktacji odpowiednich twierdzeń przyporządkowanych do następujących skal:

Kwestionariusz stosunków między rodzicami a dziećmi, znany pod skrótem PCR, został przystosowany przez ST. Kowalskiego i pozwala identyfikować postawy:

Analiza ma tu wymiar retrospekcyjny, bo młodzież ocenia zachowania swych rodziców, do momentu ukończenia przez siebie 12 lat. Badaniem możemy obejmować młodzież w wieku 14 - 15 lat. Narządzie to pozwala diagnozować postrzeganie osobno matki i osobno ojca dziecka.

Temat: Diagnozowanie obszarów dysfunkcyjności rodzin.

  1. Różnice między rodziną zdrową a dysfunkcyjną,

  2. Diagnozowanie dzieci alkoholików w warunkach przedszkolnych,

  3. Diagnozowanie dzieci alkoholików w warunkach szkolnych,

  4. Rodzaje przemocy wobec dziecka w rodzinie,

  5. Wskaźniki brane pod uwagę przy diagnozie dzieci - ofiar przemocy domowej w warunkach szkolnych,

  6. Czynniki, stanowiące podstawę zachowań dziecka w rodzinie.

Ad 1:

Rodzina zdrowa:

Rodzina dysfunkcyjna:

Normy panujące w rodzinie sprowadzają się do parasola ochronnego w rodzinie który dotyczy:

Niestety ten parasol przybiera również wzorce negatywne, które źle wpływają na dziecko. Są to:

Ad. 2.

Istnieje potrzeba identyfikacji dzieci alkoholików i podjęcia wobec nich działań interwencyjnych zanim utrwalą się negatywne wzorce. Standardowe procedury do rozpoznawania dzieci alkoholików zostały opracowane z myślą o dzieciach w wieku szkolnym. W życiu małego dziecka można wyróżnić cztery dziedziny, których analiza pozwala ustalić, czy dziecko żyje w środowisku rodziny alkoholowej. Są to:

Analiza tych dziedzin pozwala wyodrębnić wskaźniki świadczące o życiu w rodzinie alkoholowej. B. E. Robinson wyróżnia 20 oznak, które powinny budzić czujność przy rozpoznawaniu dzieci alkoholików w wieku przedszkolnym i młodszych. Są to:

    1. problemy ze snem,

    2. uporczywe znużenie lub senność,

    3. regres w kontrolowaniu czynności fizjologicznych,

    4. niezwykłe zachowania przy jedzeniu,

    5. trudności w dostosowaniu się przy przechodzeniu od jednej czynności do drugiej oraz czynności dostosowawcze podczas zmian w codziennym rozkładzie zajęć,

    6. opóźnienia w rozwoju,

    7. powracające wątki alkoholowe przy zabawie,

    8. izolowanie się przy zabawie,

    9. niezdolność do skupienia uwagi przez dłuższy czas,

    10. nadmierna ruchliwość,

    11. ciągłe i nietypowe zmiany w zachowaniu,

    12. częste kaprysy i rozdrażnienia,

    13. częste wybuchy złości lub atakowanie innych dzieci,

    14. zachowanie regresywne (ssanie kciuka),

    15. przesadny lęk przed nieznajomymi osobami lub nowymi sytuacjami,

    16. uporczywe niedostępowanie opiekuna,

    17. zachowania wskazujące na niepewność stosunkach z osobami,

    18. autorytarny stosunek rodziców do dziecka i ich nierealne oczekiwania,

    19. obojętność ze strony rodziców,

    20. oznaki zaniedbania, maltretowania lub wykorzystywania seksualnego.

Ad.3.

Diagnozowanie dzieci alkoholików w warunkach szkolnych, polega głównie na posługiwaniu się obserwacją, testami pedagogicznymi i psychologicznymi, oraz ankietą i wywiadem. Obserwując bierzemy pod uwagę wskaźniki behawioralne, jak i psychologiczne.

Symptomy behawioralne w warunkach szkolnych to:

trudności z koncentracją uwagi,

powtarzające się nieobecności szkolne,

słabe stopnie i/lub brak odrobionych zadań domowych,

niskie wyniki w standardowym teście na inteligencję i w testach będących sprawdzeniem postępów w nauce,

nagłe zmiany w zachowaniach,

oznaki zaniedbania, maltretowania lub wykorzystywania seksualnego,

zachowania kompulsywne (objadanie się, dążenie do zajmowania pierwszego miejsca w każdej dziedzinie, używanie substancji psychoaktywnych),

nieśmiałość i unikanie kontaktów z innymi ludźmi,

kłótliwość i niechęć do współdziałania z nauczycielami i rówieśnikami,

nieustanne kłopoty ze zdrowiem.

Symptomy psychologiczne to:

niska samoocena,

niepokój,

peszenie się z byle powodu,

tłumiona złość,

postrzeganie problemów jako czegoś na co samemu nie się wpływu,

nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych,

skłonność do depresji,

lękliwość bez powodu,

smutek i przekonanie o nieszczęściu,

kłopoty z przystosowaniem się do zmian w rutynowym programie zajęć.

Ad.4.

Rodzaje przemocy wobec dzieci w rodzinie - jest to działanie jednego człowieka na drugiego które się wiąże ze skutkami negatywnymi.

Definicja przemocy domowej - według Jerzego Mellibrude - są to działania lub rażące zaniedbania dokonywane przez osobę przeciwko pozostałym, wykorzystująca istniejącą stworzoną przez okoliczności przewagę sił lub władzy i powodujące u ich ofiar szkody lub cierpienie godzące w ich prawa bądź dobra osobiste, a w szczególności ich zdrowie i życie. Wyróżnia on następujące kryteria stanowiące podstawę do różnicowania zachowań przemocowych w stosunku do dzieci. Są to:

powodujące fizycznych i psychicznych szkód rozwojowych,

niezgodność z istniejącymi standardami i normami postępowania z dzieckiem,

sprzeczność z obowiązującymi normami moralnymi,

naruszenie podmiotowości dziecka i jego praw,

nieprzypadkowość zachowań negatywnych wobec dziecka (celowe działania mające sprawić ból dziecku).

Rodzaje przemocy wobec dzieci według Mellibrude:

fizyczna,

psychiczna,

zaniedbanie,

wykorzystywanie seksualne.

Przemoc fizyczna - to wszelkie formy nieprzypadkowego wykorzystywania dzieci przez ich opiekunów np. bicie, kopanie, szarpanie itp.

Wskaźniki przemocy fizycznej widoczne do zaobserwowania w warunkach szkolnych według Ewy Jarosz to:

Przemoc psychiczna - to świadome niszczenie lub znaczące obniżenie zdolności rozwoju dziecka poprzez ośmieszanie, poniżanie, terroryzowanie, brak pozytywnych uczuć, nadmierny rygoryzm i zastraszanie (według Czyż).

Wskaźniki przemocy emocjonalnej w warunkach szkolnych (Ewa Jarosz):

Wykorzystywanie seksualne - to angażowanie dzieci do aktywności seksualnej, której dzieci nie rozumieją i na którą nie są w stanie świadomie przyzwalać. W zakres nadużyć seksualnych wchodzą także prowadzone z dzieckiem obsceniczne rozmowy o treści seksualnej a także podglądanie dziecka w sytuacjach intymnych.

Wskaźniki przemocy seksualnej w warunkach szkolnych (Ewa Jarosz):

Zaniedbanie - wiąże się z diagnozowaniem potrzeb dziecka w zakresie życia codziennego, opieki medycznej, wykształcenia i wychowania i narażaniem dziecka na niebezpieczeństwa w skutek pozostawania bez opieki przez dłuższy czas lub dopuszczenie do przebywania dziecka w sytuacjach niebezpiecznych (Sajkowksa).

Wskaźniki zaniedbania według Ewy Jarosz:

Richard Gelles wymienił czynniki ryzyka występowania patologii w rodzinie. Są to:

Wnioski:

Im niższa pozycja społeczna i wiek rodziców to mamy do czynienia z przemocą fizyczną i zaniedbaniem dziecka, co powoduje szerzenie się patologii wśród rodzin.

Temat: Diagnoza rozmiarów zjawiska używania substancji psychoaktywnych i szacowanie ryzyka używania ich przez młodzież.

Zagadnienia:

Ad 1) fakt używania substancji tych przez młodzież jest oczywisty i wiążę się on ze środowiskiem rodzinnym i rówieśniczym oraz szkolnym jak również z czynnikami indywidualnymi,

Ad 2) Źródła informacji:

Najczęściej wykorzystywane są badania w postaci osobistych deklaracji, które pozwalają na rzetelną ocenę badanych zjawisk. Obserwacje w przypadkach mierzenia zachowań często się powtarzających są trudne do przeprowadzenia, zwłaszcza jeśli mają miejsce w ukryciu. Dokumentacja pochodząca z różnych źródeł jest też uważana przez badaczy za istotne źródło informacji o środkach uzależniających.

Ad 3) Czynniki ryzyka to zdarzenia, które wiążą się z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia ich, większym nasileniem i dłuższym czasem trwania istotnych problemów dotyczących zdrowia psychicznego i występowania zachowań ryzykownych.

Czynniki chroniące to warunki zwiększające odporność człowieka na czynniki ryzyka i zaburzenia. Czynniki ryzyka nadużywania substancji psychoaktywnych i innych ryzykownych zachowań młodzieży można sklasyfikować jako że w jednostce i w jej interakcjach rodzinnych i rówieśniczych ważną rolę odgrywają doświadczenia szkolne. Krzysztof Ostaszewski na podstawie swych badań wyróżnił czynniki ryzyka oraz czynniki chroniące oparte na rodzinie:

Czynniki ryzyka to:

Czynniki chroniące związane z rodziną:

Czynniki ryzyka w szkole (według Ostaszewskiego)

Czynniki chroniące dotyczące szkoły:

Czynniki ryzyka i chroniące związane z rówieśnikami (Ostaszewski),

Czynniki ryzyka to:

Czynniki chroniące to:

Czynniki ryzyka i chroniące związane z wczesnymi zachowaniami problemowymi:

Czynniki ryzyka to:

Czynniki chroniące to:

Czynniki ryzyka tkwiące w środowisku:

Czynniki chroniące związane z indywidualnymi predyspozycjami i umiejętnościami:

Ewa Wojdyło opublikowała kwestionariusz opracowany w USA w skład którego wchodzą czynniki środowiskowe takie jak:

Kwestionariusz ten składa się także z czynników chroniących takie jak:

Czynniki ryzyka związane ze środowiskiem rodzinnym opracowane przez Arendalską i Wojcieszka:

Czynniki ryzyka związane ze środowiskiem lokalnym:

Badanie czynników ryzyka wskazują także na czynniki chroniące związane ze środowiskiem lokalnym:

Badanie czynników ryzyka wyodrębniło cztery kategorie ryzyka:



Wyszukiwarka