ORGANIZACJA I TECHNIKA HANDLU.

1. Eksport, import. Reeksport

Eksport - sprzedaż towarów lub usług osobie mającą swoją siedzibę za granicą (przekraczając granicę celną). Import - zakup towaru od osoby mającej swą siedzibę za granicą. Reeksport - sprzedaż za granicą towaru kupionego za granicą. Rozróżniamy reeksport bezpośredni i pośredni.

2. Charakterystyka obrotu uszlachetniającego i nakładczego

Obrót uszlachetniający - jest to wysłanie towaru do uszlachetnienia za granicę. Towar jest uszlachetniany i nie zmienia swojej nazwy towaroznawczej. Nie zmienia się właściciel towaru, nie pobiera się od tego towaru cła.

Obrót nakładczy - zlecenie produkcji za granicą. Wysłane towaru za granicę do przerobu.

3. Gospodarcze znaczenie ceł

Cło jest opłatą nakładaną na towary przewożone przez granicę celną państwa. Istotą cła jest oddziaływanie ekonomiczne na zachowanie się podmiotów gospodarczych. Opłaty celne stanowią również dochody skarbu państwa. Cło jest jednym z najbardziej istotnych, a zarazem najbardziej powszechnie stosowanych środków ograniczających import. Dzielimy je:

I. ze względu na kierunek geograficzny ruchu towarów: • tranzytowe • eksportowe • importowe

II. ze względu na cel zastosowania: • fiskalne • protekcyjne • antydumpingowe • wyrównawcze

• bojowe • retorsyjne • prohibicyjne

4. Taryfa celna i stawki celne

Taryfa celna - jest podstawą przy ustaleniu cła w danym kraju. Zawiera spis towarów podlegających ocleniu, wykaz obowiązujących stawek celnych normalnych i ulgowych oraz ewentualnie inne informacje. Rodzaje stawek celnych:

• ad valorem (od wartości) ustalane w % w odniesieniu do wartości celnej towaru

• ad spetiem (specyficzne) ustalane w jednostkach pieniężnych w stosunku do jednostek miary

• mieszane połączenie stawek od wartości i stawek mieszanych

• alternatywne albo stawki od wartości albo stawki specyficzne.

5. Wartość celna towaru

Wartość celna towaru - jest to wartość fakturowa towaru na granicy Polski tzn. włącza koszt przewozu towaru do polskiego np. portu. W różnych krajach stosuje się różne metody obliczania wartości celnej. CFR formuła przy transporcie morskim, DAF lądowym.

6. Transakcja barterowa

Transakcja barterowa - oznacza umowę handlową, w myśl której następuje wymiana jednego towaru na drugi lub kilku towarów na kilka innych towarów. Każda ze stron takiej transakcji jest uważana za sprzedającego towar który daje w zamian i kupującego towar, który otrzymuje od drugiej strony. Transakcja taka może się składać zarówno z jednej umowy kupna - sprzedaży, jak również dwóch oddzielnych umów na dostawę towaru z każdej strony. Istotne w transakcji barterowej jest to, że wartość dostawy po obu stronach jest identyczna i nie występuje w związku z tym transfer pieniędzy.

7. Transakcja kompensacyjna

Transakcja kompensacyjna, podobnie jak transakcja barterowa, jest w zasadzie bezdewizowa, ale z punktu widzenia płatności różni ją od barterowej możliwość niepełnego pokrycia towarem wielkości dostaw przez obie strony. Ponadto w przypadku transakcji kompensacyjnej, przynajmniej po jednej stronie, uczestniczy więcej niż jedna osoba (prawna, fizyczna).

8. Transakcja licencyjna

Transakcja licencyjna - umowa kupna - sprzedaży praw wyłącznych, na mocy której posiadacz prawa wyłącznego upoważnia osobę trzecią do wykorzystywania przedmiotu jego prawa wyłącznego w takich granicach rzeczowych, czasowych i terytorialnych, w jakich przewiduje to umowa.

Transakcje licencyjne pozwalają na „przenikanie” postępu technicznego z kraju do kraju na zasadach dobrowolnej umowy. Często wiąże się z nimi, albo jest do nich włączona, umowa typu know-how, czyli informacja o sposobie wykorzystania poszczególnych elementów i całości procesów technologicznych.

9. Transakcja franchisingowa

Franchising - to odstąpienie opatentowanej technologii produkcji lub systemu usług. Podstawą dla prowadzenia działalności franchisingowej jest umowa między franchise-dawcą i franchse-biorcą, określająca bardzo precyzyjnie prawa i obowiązki umawiających się stron. Rozróżniamy formy franchisingu:

• dystrybucyjny (centralna dystrybucja towarów sprzedaż wysyłkowa, art. dziecięcych, obuwia, stacje benzynowe, rozprowadzanie art. Spożywczych),

• przemysłowy (polega na odstępowaniu opatentowanej technologii produkcji),

• usługowy (myjnie, wypożyczalnie samochodów, sprzedaż akcesoriów samochodowych).

10. Transakcja leasingowa

Leasing - to forma najmu lub dzierżawy ruchomych środków trwałych albo nieruchomości, stwarzająca przedsiębiorstwu, które ją wykorzystuje, możliwość użytkowania określonych dóbr bez konieczności ich nabycia. Użytkownik nie jest więc formalnie właścicielem użytkowanego przedmiotu. Transakcja leasingowa obciążona jest znacznym ryzykiem, w związku z tym jest ona poprzedzana badaniami dotyczącymi przyszłego biorcy (najemcy).

Rozróżniamy 4 rodzaje podziałów leasingu:

• dóbr inwestycyjnych (maszyny, urządzenia), obiektów, konsumpcyjny (samochody, sprzęt gosp.).

• operacyjny (wynajmowane środki użytkowane przez większą liczbę kolejnych wynajmujących), finansowy (przedmiot umowy podlega całkowitej lub prawie całkowitej amortyzacji).

• netto (najem lub dzierżawa środków trwałych), brutto (także ich obsługa konserwacja i naprawy)

• pośredni (poprzez wyspecjalizowane firmy), bezpośredni (przez wytwórców środków)

11. Organizacja giełdy towarowej

Giełdy towarowe są to takie rynki formalne, na których w określonym czasie oraz miejscu dochodzi do przeciwstawienia się podaży i popytu oraz kupna - sprzedaży towarów masowych, wysoce ujednoliconych pod względem stopnia jakości. Transakcje odbywają się w określony sposób. Na rynkach tych ogłaszane są kształtujące się na nich ceny, nazywane kursami.

Z punktu widzenia organizacyjnego giełda jest oparta na zasadzie członkostwa. Liczba członków jest ograniczona.

Zasady funkcjonowania każdej giełdy określa jej statut. Na giełdzie są maklerzy ,goście uczestnicy giełdy (ale nie członkowie). Transakcje odbywają się na sesji ,której długość jest określona statutem.

12. Charakterystyka towarów giełdowych

Nie wszystkie towary mogą być przedmiotem obrotu giełdowego. Towar giełdowy musi spełniać kilka warunków. Do warunków tych zalicza się:

1. jednorodność towaru, możliwość jego wystandaryzowania (ustalenie cech rodzaju gatunku i stopnia jakości)

2. masowość towaru pod względem podaży i popytu, przy czym wielkości podaży i popytu nie powinny być ściśle określone

3. trwałość towaru, tzn. nie może szybko ulegać zepsuciu.

W celu ułatwienia obrotu towarami giełdowymi ustala się ich określone jednostki sprzedażne. Towary giełdowe to np. metale, zboża, nasiona roślin oleistych, używki, cukier, włókna naturalne, kauczuk, art. spożywcze, ropa naftowa.

13. Transakcja giełdowa FUTURE

Transakcja typu FUTURE wywodzi się z transakcji rzeczywistych na dostarczenie. Sprzedawca i nabywca, ustalając, jaka będzie cena za miesiąc, dwa czy pół roku a nawet później, przypuszczają, że faktycznie będzie ona inna, korzystna dla jednego z nich. Transakcje tego typu są transakcjami spekulacyjnymi. Oczywiście w transakcjach spekulacyjnych, podobnie jak w transakcjach rzeczywistych cena jest mnożona przez liczbę jednostek (kontraktów) będących przedmiotem takiej transakcji. Można grać od 2 tygodni do roku.

14. Transakcja giełdowa hedge /zabezpieczająca/

Transakcje zabezpieczające (hedge) mają na celu zabezpieczenie się przed ewentualnymi zmianami cen. Są one zawierane przez kupców, którzy nabywają dany towar giełdowy w celu jego odsprzedaży w terminie późniejszym lub przez przemysłowców używających tego towaru do celów produkcyjnych.

Zabezpieczenie polega na równoczesnym zawarciu 2 transakcji.

Jedna z nich jest transakcją rzeczywistą (spot), w wyniku której następuje zakup towaru, druga - transakcją spekulacyjną, mającą na celu dokonanie spekulacyjnej sprzedaży tej samej ilości towaru.

Istota zabezpieczenia przed ewentualną stratą polega na istnieniu różnic cenowych między transakcją rzeczywistą a spekulacyjną.

15. Pojęcie rynku i rodzaje rynków oraz ich charakterystyka

RYNEK - miejsce spotkania przedstawicieli popytu i podaży w wyniku którego dochodzi do zawierania transakcji i ustalania cen. Rodzaje rynków w zależności do przyjętych kryteriów:

Geograficzne (lokalny, regionalny, narodowy, międzynarodowy, światowy)

Rodzajów dóbr: • r. towarów obejmuje swym zasięgiem dobra konsumpcyjne i dobra przemysłowe • r. usług obejmuje szeroką grupę towarów, które są konsumowane (użytkowane) w trakcie ich produkcji. • r. pieniężny odnosi się do obrotu środkami dewizowymi, akcjami i obligacjami. Również transakcje związane ze złotem.

Stopnia zorganizowania:

• pierwotny główne miejsca produkcji określonych towarów

• centralny - główne miejsce obrotu i konsumpcji

• formalny muszą być spełnione 3 warunki: miejsce, określony czas, sformalizowana metoda zawierania transakcji (aukcja i giełda),

• formalny ułomny (np. targi warunek 1 i 2, przetargi warunek 2 i 3)

• nieformalny

Stosunku popytu do podaży: • sprzedawcy przewagę na rynku ma sprzedawca, gdyż występuje nadwyżka popytu nad podażą • nabywcy kiedy w wyniku nadwyżki podaży na popytem przewagę na rynku ma nabywca

Ograniczenia swobody działania: • wolny charakteryzuje swoboda obrotu • reglamentowany występuje w warunkach istnienia deficytu określonego dobra lub większości dóbr • czarny kiedy w określonej dziedzinie dokonuje się obrotu wartościami, których posiadanie i handel nimi jest zakazane lub ograniczone do pewnych organizacji • szary można posiadać towar, nie można nim handlować

16. Charakterystyka towarów aukcyjnych

Towary aukcyjne nie dają się one wystandaryzować, tzn. nie mają takich cech wspólnych, które pozwalałyby ukształtować identyczne pod względem jakości partie towaru. Towary aukcyjne nie mają więc cech zamienności. Są nimi np. wełna, herbata, różne rodzaje owoców, tytoń, antyki itp. Towar musi być obecny w magazynach aukcyjnych.

17. Przebieg transakcji aukcyjnej

• zgłoszenie towaru,

• podział towaru na jednostki sprzedażne, a zarazem negocjacyjne -LOTY,

• opracowanie katalogów aukcyjnych,

• rozesłanie katalogów do maklerów i innych potencjalnych nabywców,

• ustalenie minimalnej ceny sprzedaży,

• zgłoszenia maklerów,

• wpłata przez maklerów wadium aukcyjnego,

• przyjazd maklerów i obejrzenie towaru aukcyjnego,

• formy sprzedaży (słowna, mechaniczna, pisemna),

• odbiór towaru i/lub organizacja nowej aukcji (licytacji)

18. Przetargi międzynarodowe

Musi być zachowana forma przetargu, określony czas a miejsce może być dowolne.

• planowanie wieloletnie plany rozwoju jako źródło informacji • środki finansowe organizacje międzynarodowe kredyty rządowe

• organizacja i nadzorowanie agendy rządowe (ministerstwa itp.) lub municypalne (władze lokalne) powierzanie firmie prywatnej

• rola firm consaltingowych (wyspecjalizowane w jakiś problemach) • przetarg otwarty lub zamknięty

• kontrakt (oferta) przetargowy „ślepy kosztorys” • powołanie komisji przetargowych i jej rola • vadium przetargowe (1% - 0,5%)

• agent przetargowy (powoływany przez uczestników przetargowych; ma za zadanie pozyskać informacje o szansie na wygranie) • porozumienie przetargowe (dzielenie się kontraktami przetargowymi)

• firmy konsorcjalne (kiedy firma nie może sama podjąć się wykonania kontraktu): ad hoc (dla jednej sprawy, 1 przetargu), stałe (dla wielu przetargów)

19. Ograniczenia importu /z wyjątkiem ceł/

• standardy wewnętrzne (normy) i obowiązek homologacji (udomowienie)

• ograniczenia ilościowe importu i samoograniczenia eksportu (kontyngent celny)

• niedopuszczanie towarów zawierających określone składniki

• obowiązkowa kontrola importowa i świadectw

• zakres obowiązkowych informacji na opakowaniu

• ograniczenia dewizowe i stosowanie określonych systemów płatności oraz transakcji wymiennych

20. Bezpośrednie i pośrednie metody popierania eksportu

Bezpośrednie : • premie eksportowe • zwroty cła • zwolnienia od podatków wewnętrznych

Pośrednie: • propaganda państwa za granica • dofinansowanie udziału w imprezach targowych

• organizacja i dofinansowanie bilateralnych izb handlowych • tworzenie państwowych instytutów handlu zagranicznego • utrzymanie państwowych placówek handlowych za granicą

21. Umowy komisowe w eksporcie

Ex: Kupcy komisowi prowadzą działalność na cudzy rachunek i pobierają zapłatę od zagranicznego kupca oraz przekazują należność komitentowi po potrąceniu prowizji. Przy takiej samej stawce prowizyjnej, wielkość prowizji wzrasta w miarę wzrostu ceny jednostkowej towaru.

Komisant chce sprzedać towar jak po najwyższej cenie. Może on jednak dążyć do maksymalizacji ogólnej sumy prowizji sprzedając więcej towaru po niższej cenie. W związku z tym komitent jest zainteresowany w ustaleniu ceny minimalnej poniżej której komisant nie powinien sprzedawać towaru.

22. Umowy komisowe w imporcie

Im: Komisant jest zainteresowany zakupem towaru po cenie jak najwyższej, gdyż wielkość prowizji przy danej stawce prowizyjnej wtedy jest największa. W związku z tym komitent jest zainteresowany w ustaleniu ceny maksymalnej powyżej której komisant nie powinien kupować towaru.

By zainteresować komisanta zakupem towaru po niższej cenie niż maksymalna komitent przyznaje zazwyczaj dodatkową premię w postaci części różnicy między ceną maksymalną i ceną niższą po której nastąpi zakup towaru przez komisanta.

23. Prowizja agenta handlowego

Wysokość prowizji (z reguły 1%, rzadziej 15%) oblicza się od wartości transakcji. Im towar łatwiej zbywalny tym jest ona niższa. Agent otrzymuje prowizję dopiero gdy pryncypał otrzyma zapłatę za towar. Wyłączność agentowi daje również prawo do dodatkowej prowizji od danej transakcji. Jeżeli firma kończy działalność to agent nie może być agentem dla innej firmy przez co najmniej 1 rok, za okres ten również należy się prowizja (jeżeli pracował co najmniej 3 lata - prowizja wynosi średnią roczną).

24. Umowa o dystrybucji wyłącznej

Wyłączność geograficzna jest wtedy gdy na danym terenie dany towar sprzedaje tylko dany dystrybutor. Wyłączność towarowa gdy inni nie mogą kupować towarów od innych dystrybutorów.

Dystrybutor wyłączny może działać poza własnym terenem za zgodą pryncypała.

25. Skład konsygnacyjny

Konsygnatariusz w HZ kupiec mający swoją siedzibę na obcym rynku, który sprzedaje ze składu towary otrzymywane od konsygnatora (zleceniodawcy). Przedmiotem umowy o skład konsygnacyjny mogą być standartowe maszyny i części zamienne, dobra konsumpcyjne.

Umowa o skład konsygnacyjny jest odmianą umowy komisowej. Na umowę taką mogą się składać: umowa składu i komisu. Konsygnatariusz otrzymuje zapłatę w formie prowizji od konsygnatora.

26. Inkaso dokumentowe jako forma płatności i rodzaje inkasa

Inkaso forma płatności gotówkowej polegająca na przekazaniu importerowi dokumentów towarowych przez instytucję pośredniczącą (bank) w zamian za płatność na rzecz eksportera.

Rozróżniamy inkasa:

• inkaso bankowe (dokumenty towarowe kierowane do banku i ten dokonuje płatności po ich potwierdzeniu przez importera; zlecenie udzielane bankowi przez wierzyciela by w jego imieniu ściągnął od dłużnika należności wynikające z powierzonych bankowi dokumentów finansowych - bank pośrednikiem) Może być inkaso D/P (documents against payment), D/A (documents against accteptance). • inkaso towarowe (bank w kraju importera przekazuje należność dopiero po dostarczeniu towaru do miejsca przeznaczenia i przejęcia go przez nabywcę)

• inkaso spedytorskie - pośrednikiem jest spedytor.

27. Płatność w drodze akredytywy

Akredytywa pisemne zobowiązanie na specjalnym formularzu które eksporterowi towaru daje określony bank na polecenie importera. Akredytywa określa wysokość kwoty pieniężnej która zostanie wypłacona eksporterowi pod warunkiem dostarczenia do banku w terminie ustalonym w akredytywie określonych dokumentów świadczących o wykonaniu zobowiązania.

Rodzaje akredytywy:

• odwołalna (w każdej chwili może być zmieniona lub anulowana bez uzgodnienia z eksporterem)

• nieodwołalna (nie może być zmieniona przed upływem ustalonego w niej terminu)

• potwierdzona (przez 3 bank z kraju eksportera

• przenoszalna (jednorazowe przeniesienie na inną osobę lub osoby) • nieprzenoszalna

• odnawialna (w przypadku sukcesywnych dostaw lub świadczeń) • niepotwierdzona

28. Gwarancja bankowa i akredytywa Stand By

Akredytywa Stand By (oczekiwanie) importer musi zarezerwować pewną sumę pieniędzy , które czekają na eksportera

Gwarancja bankowa - importer nie musi rezerwować pieniędzy, by otrzymać gwarancję musi udowodnić bankowi, że dysponuje odpowiednim zastawem tych pieniędzy.

29. Przebieg transakcji i jej fazy

Faza I - PRZYGOTOWANIE: • gromadzenie informacji marketingowych • akcja promocyjna

• oferta nie wywołana i faktura pro-forma • zapytanie ofertowe • oferta wywołana • porównanie ofert

• negocjacje kontraktowe • kontroferta

Faza II - ZAWARCIE KONTRAKTU: • oferta przyjęta bez zastrzeżeń • kontrakt jedno dokumentowy

• zamówienie i jego potwierdzenie

Faza III - REALIZACJA: • uzyskanie pozwolenia • umowa z krajowym kontrahentem

• umowa ze spedytorem • umowa z ubezpieczycielem • umowa z przedsiębiorstwem kontrolnym

• polecenie otwarcia akredytywy • otwarcie akredytywy

• kontrola towaru (z urzędu lub na zlecenie) • wystawienie faktury i dokumentów towarzyszących

• wysyłka towaru i uzyskanie dokumentów przewozowych • odprawa celna towaru

• zapłata za towar lub uzyskanie zapłaty • zapłata prowizji (agentowi, komisantowi) • reklamacje

• uwzględnienie reklamacji • ewentualne skierowanie roszczeń na drogę arbitralną

• analiza kontrolna zrealizowanego kontraktu.

30. Oferta wywołana i nie wywołana

1) oferta wywołana (żądana) - składana w wyniku uzyskania zapytania ofertowego od zainteresowanego klienta

2) oferta nie wywołana - składana przez oferującego z własnej inicjatywy w celu zachęcenia potencjalnego odbiorcy do zawarcia umowy. Oferta nie wywołana jest wiążąca gdy jej przedmiotem są towary, które nie wymagają szczegółowego uzgodnienia.

31. Czas ważności oferty w obrocie z zagranicą

Czas ważności oferty jest: • ustalony w umowie • zależny od terminu dostaw (termin dostaw zależy od: popytu na dane dobro i rodzaju towaru, np. żywność - krótko)

32. Części składowe oferty handlowej

1. nazwa firmy oferującej

2. nazwa otrzymującego ofertę

3. przedmiot oferty

4. rodzaj opakowania (skrzynie, worki jutowe)

5. oferowana ilość towaru

6. cena i warunki płatności

7. termin dostawy

8. elementy uzupełniające: klauzula warunkująca ważność oferty od uzyskania pozwolenia wwozu, klauzula siły wyższej, klauzula kar umownych, klauzula arbitrażowa i inne.

33. Porównanie ofert w imporcie

Elementy porównane ofert w tzw. arkuszu konkurencyjnym (stworzonym do uzyskani przejrzystego obrazu porównywanych ofert): • przedmiot i zgodność towaru z potrzebami firmy • cena • warunki dostawy • warunki płatności • terminy

Inne porównywane elementy (poza arkuszem): • doświadczenie porównywanych firm • solidność i elastyczność porównywanych firm • dotychczasowe kontakty i z porównywanymi firmami ich wynik.

34. Negocjacje kontraktowe

a) Pozycja wyjściowa do negocjacji zależy od: • import (lepiej) czy eksport • znaczenie marki towarowej • reprezentowanej firmy • pełnomocnictwo • status (pozycja) naukowy i towarzyski

b) Fazy negocjacji:

I faza - ustaleni ogólnej koncepcji kontraktu: przedmiot kontraktu - dokładnie i inne warunki ogólnie

II faza - rozmowy dotyczące wszystkich warunków kontraktu

III faza -precyzowanie klauzuli kontraktu

c) podpisanie umowy i wręczenie podarków.

35. Polisy ubezpieczeniowe i certyfikat ubezpieczeniowy

Polisa - dowód zawarcia umowy ubezpieczeniowej

Elementy polisy: • nazwa ubezpieczyciela i ubezpieczającego • określenie: rodzaju, jakości i ilości towaru • rodzaje ryzyka i zakres odpowiedzialności ubezpieczciela, • czas odpowiedzialności ubezpieczyciela, • wysokość kwoty, na którą ubezpieczono towar, • tryby zgłoszenia odszkodowania

• podpisy osób upoważnionych

Rodzaje polis:

• generalna:

odpisowa - ubezpieczony ma przedstawić w umówionych terminach wykazy przesyłek eksportowych i importowych; ich wartość zostaje odpisana od ogólnej sumy ubezpieczenia;

obrotowa - ubezpieczony zgłasza do ubezpieczenia określoną z góry wartość masy towarowej, obliczoną odpowiednio do przewidywanych obrotów;

certyfikat - dowód istnienia polisy;

• pojedyncza

• morskie: dawniej FPA teraz C - minimalnego ryzyko; dawniej WPA teraz B - zwiększonego zakresu ryzyka; dawniej AAR teraz A - pełnego zakresu ryzyka

36. Awaria wspólna i poszczególna

Awaria wspólna - świadome działanie kierownika statku polegająca na zniszczeniu części towaru lub statku, albo zboczenie z trasy w celu zachowania całości przedsięwzięcia morskiego - np. dopłynięcie do portu lub uratowanie załogi kosztem utraty ładunku

Awaria poszczególna - każda strata bez względu na powód jej powstania

37. Franszyza i jej rodzaje

Franszyza - nieubezpieczalna wartość towaru (np. benzyna).

Rodzaje: • redukcyjna (bezwarunkowa) - np. franszyza 1%, strata 1,5%, zwrot 0,5% (nie dotyczy całości) • integralna (warunkowa) - np. franszyza 1%, strata 1,5%, zwrot 1,5% (dotyczy całości)

38. Reklamacje towarowe i handlowe i proces reklamacyjny

Reklamacje towarowe: • jakościowe (gwarancja i rękojmia) • ilościowa • dotyczące opakowania (papier nie folia, dziury) • dotyczące terminu dostawy

Reklamacje handlowe: • importera: użycie niewłaściwego rodzaju i/ lub środka transportu, niekorzystne opusty cenowe; • eksportera: późne otwarcie akredytywy, przedłużanie terminu zapłaty, nieprzysłanie na czas instrukcji wysyłkowej

Proces reklamacyjny: • zagadnienie terminu zgłoszenia roszczeń reklamacyjnych • forma pisemna jako zasada zgłoszenia reklamacji • odpowiedź na reklamację (pisemna) • rejestracja reklamacji • analiza dokumentów reklamacyjnych • negocjacje reklamacyjne • zaspokojenie roszczeń reklamacyjnych: bonifikaty, dostawa dodatkowego towaru, odbiór całej partii; • nieuwzględnienie reklamacji: sąd arbitrażowy, sąd powszechny.

39. Rozstrzyganie sporów w drodze arbitrażowej

Rodzaje sądów arbitrażowych: • stały (np. przy Krajowej Izbie Gospodarczej - Polska) • ad hoc - doraźny pod nadzorem stałego.

Postępowanie:

• wniesienie sprawy + opłata

• propozycja arbitra i jego zastępcy przez stronę powodową

• brak propozycji - arbitra i jego zastępcę wyznacza przewodniczący sądu arbitrażowego

• przekazanie pozwu do pozwanego i wyznaczenie terminu ustosunkowania się (namysłu)

• odpowiedź (gdy pozwany nie zgadza się z zarzutami - propozycja arbitra i jego zastępcy)

• brak propozycji - arbitra i jego zastępcę wyznacza przewodniczący sądu arbitrażowego

• powiadomienie arbitrów

• ustalenie przewodniczącego i zastępcy składu (spośród siebie) przez arbitrów

• decyzja - pojęcie większością głosów

• zaskarżenie decyzji do sądu powszechnego - tylko wskutek uchybień proceduralnych.

40. Kontraktowe określenia towaru

• według opisu - informacje techniczno - użytkowe • według wzoru - wzór na targach i wystawach

• na zasadach oględzin - aukcje, licytacje • według próbki - towary masowe • według marki - towary markowe • według standardu - towary giełdowe i/ lub oparte na krajowych normach

• zwyczajowe określenia jakości (zboże): Fair Average Quality (FAQ) - przeciętna dobrej jakości; Tale Quale (TQ) - jak leci; Sound Delivered - zdrowo dostarczony; Rye Terms - warunki handlu.

41. Opakowanie towaru w obrocie z zagranicą

Funkcje opakowania: ⇒ pierwotne: ochronna, ułatwiająca przenoszenie, łączenie w partie, separowanie

⇒ wtórne: sugerowanie pojemności (mazowszanka 0.9-1L.), reklama

Uwarunkowania zastosowania opakowania: • cechy materialne towaru • normy prawne (np. informacje) • wymaganie odbiorców krajowych (jak otworzyć) • technika obrotu i przewozu (pakiety) • warunki klimatyczne.

Rodzaje opakowań:

→ opakowanie zwyczajowe

→ opakowanie a ciężar: • brutto • netto • tara i jej rodzaje • brutto za netto • waga załadowania i wyładowania.

42. Kodowanie wyrobów i jego znaczenie dla obrotu gospodarczego

Korzyści z kodowania wyrobów: • przyspieszanie obsługi klienta • zmniejszanie zapasu w magazynie

• oszczędność czasu przy magazynowaniu • uelastycznienie dostaw • skrócenie ( o 25%) czasu wpisu kontrolnego towaru

Rodzaje kodów:

⇒ cyfrowy 13 cyfr: jedna cyfra kontrolna końcowa, trzy cyfry kraju pochodzenia (Polska 590), cztery cyfry numeru producenta, pięć cyfr numeru artykułu (początkowe)

⇒ paskowy: informacja o produkcie, dane o opakowaniu, okres trwałości lub przydatności, informacja o producencie, informacja o znaku towarowym

43. Znakowanie i cechowanie towarów

Opisanie towaru - cechowanie: • nazwa kraju przeznaczenia (ewentualnie VIA -przez jaki kraj przechodzi) • adres odbiorcy • kraj pochodzenia towaru (eksportu) • ciężar brutto, netto, wymiary zewnętrzne

Znakowanie towaru: • numery kontraktu • kolejne numery partii • znaki ostrzegawcze (szkło, góra, ostrożnie z ogniem)

Cele: • dostarczenie jak największej ilości informacji o towarze.

44. Opusty cenowe

Opust - obniżenie ceny umownej w zależności od przyjętych kryteriów.

Rodzaje opustów:

RABAT - dotyczy wielkości zakupu (niższe koszty jednostkowe i manipulacyjne):

• prosty - ustalony jednorazowo w wyniku negocjacji (nabywca się go domaga)

• ustalony przez sprzedawcę według jego uznania (uznaniowy)

• klientowski - specjalny: stały klient, pierwszy zakup - zachęta

• seryjny np. 10 -1000 szt. -3%; 1001 -5000 szt. -5%; 5001- 10000 szt. -10%

• w wyniku reklamacji ilościowych

• złożony - odnosi się do kilku kolejnych obniżek cen, przewiduje obniżkę ceny wyjściowej, a następnie opust od ceny obniżonej

Skonto - opust procentowy przyznany w przypadku zapłaty przed terminem lub zapłaty gotówką za towar objęty sprzedażą gotówkową lub ratalną.

Bonifikata - w wyniku reklamacji ilościowej lub jakościowej.

Opust fakturowy - uwzględniający wcześniejszą zapłatę.

45. Eskalacja ceny w eksporcie

Eskalacja to narastanie ceny przez dodawanie kolejnych kosztów do ceny producenta

1. eskalacja ceny: koszt produkcji + marża eksportowa + prowizja agenta + fracht + ubezpieczenie + cło + podatek konsumpcyjny + marża dystrybutora + portfel federalny

2. w umowie komisu różnicę między ceną detaliczną a ceną hurtownika + marża przejmuje eksporter (prowizja, reklama) a cenę końcową reguluje rynek

3. gdy znak towarowy importera - importer ustala końcową cenę i cenę producenta. Jeżeli producent nie zmieści się w takiej cenie to powinien zrezygnować z kontraktu.

46. Sposoby określania terminu dostawy towaru

Sposób określania terminu dostawy towaru jest bardzo istotnym punktem przy zawieraniu transakcji.

Rodzaje terminów:

1. bezpośredni ustalany gdy czynność ustalona w kontrakcie ma nastąpić w miejscu wykonania także ustalonym w tym kontrakcie. Określa się np: miejsce załadowania, wydania towaru dla kupującego.

2. pośredni odnosi się do czynności wykonywanej w miejscu dla którego termin wykonania można wyliczyć pośrednio, tylko w przybliżeniu, na podstawie innego terminu, ustalonego wyraźnie w kontrakcie.

Termin wykonania świadczenia dla obu tych sposobów określa się jako: oznaczony dzień, nawet pora dnia, oznaczony dłuższy okres (sukcesywne dostawy) w danym roku, miesiącu, kwartału, w określonym przedziale czasowym; w ciągu miesiąca (ostatni dzień m-ca), do I lub II połowy m-ca, w I,II,III dekadzie m-ca, dostawa pierwszym statkiem (liniowym),(po odmarznięciu portu), dostawy sukcesywne, dostawa w ustalonym terminie po spełnieniu ustalonych warunków.

47. Pojęcie siły wyższej i klauzula siły wyższej

Klauzula siły wyższej jest włączana do kontraktów. To wypadki: nie można się przed nimi zabezpieczyć a utrudniają, uniemożliwiają spełnienia zobowiązań. Klauzula taka zwalnia z odpowiedzialności za niewykonanie zobowiązania przez stronę, której przeszkodziły sytuacje np: powódź, strajk, lokaut, wojna, rewolucja, zamieszki.

Pojęcie siły wyższej może obejmować: braki dostaw surowców, trudności transportowe. Dla sprzedawcy najlepiej określić szeroki zakres czynności wyłączających z odpowiedzialności, a za strony kupującego -przeciwnie. Także uznaje się niemożliwość uzyskania zezwolenia na realizację dostawy w kraju importera. Działanie siły wyższej musi być potwierdzone przez odpowiednią organizacje państwową, władze lokalne.

48. Klauzula zmienności /rewizji/ cen

Klauzula zmienności /rewizji/ cen przewiduje zmianę ceny umownej towaru w przyszłości. Zmiany spowodowane są przez zmiany cen rynkowych na dany towar w przewidzianym w kontrakcie okresie.

Stosowana często jest w obrocie sprzętem inwestycyjnym. Stosowana gdy moment zawarcia kontraktu, a dostawa towaru są bardzo odległe. W tym czasie mogą wzrosnąć koszty np:; surowce, materiały.

;

P₀- cena początkowa, P₁-cena końcowa, M₀-wartość surowców i materiałów -moment kalkulacji,

M₁-wartość sur. i mat.-moment rewizji ceny, S₀-wartość robocizny -moment kalkulacji,

S₁-wartość rob. -moment rewizji, a-współczynnik udziału stałych kosztów w cenie,

b- współczynnik udziału kosztów materiałów w cenie, c- współ. udziału kosztów robocizny w cenie. Zastosowanie tej klauzuli wymaga ustalenia % udziału poszczególnych składników w cenie towaru objętego kontraktem.

49. Kary umowne w Hz

Kary umowne w Hz Dotyczą one zazwyczaj nie dotrzymania terminów dostaw, płatności. Kary są b. istotne w kontraktach na zakup dóbr inwestycyjnych (obiekty) i w kontraktach z dostawami sukcesywnymi lub partiami. Kary są niskie w kontraktach na import towarów konsumpcyjnych (np określa się wysokość kary za każdy dzień zwłoki).

Kontrakty na maszyny -kary wysokie, ustala się przeważnie za każdy rozpoczęty tydzień zwłoki. Dla dostaw b. RWPG - gdy strony nie postanowią inaczej to: karę nalicza się od momentu ustalonego w porozumieniu, a wysokość nie może przekroczyć 8% wartości dostawy.

50. Ogólne warunki dostaw lub sprzedaży

INCOTERMS - zebrane w 1990 w jeden dokument podstawowe warunki kontraktowe.

1. Regulują one następujące składniki:

• przejście ryzyka (ze sprzedawcy na kupującego)

• podział kosztów (kto i jakie)

• dostawa towaru do ...

• uzyskanie zezwoleń eksportowych / importowych (kto i jakie)

• zgodność towaru

• kontrole przed-wysyłkowe (na czyj koszt i odpowiedzialność; kontrola z urzędu na koszt exportera)

• zawarcie umowy przewozu i ubezpieczenia

• instrukcja wysyłkowa

• zawiadomienie o postawieniu towaru do dyspozycji

• zapłata za towar

2. Fakultatywność zastosowania INCOTERMS (jeżeli strony chcą coś zmienić to mają do tego prawo),

3. Regulują stosunki między sprzedawcą i nabywcą.

51. Ogólne warunki dostaw byłego RWPG

Baza dostawy = pojęciu formuły handlowej i jest ona zawarta w klauzuli kontraktowej stosowanej przez kraje wchodzące do RWPG.

Przewóz kolejowy -formuła: franco wagon granica kraju sprzedawcy, data dostawy - (kiedy towar na stacji granicznej) umieszczona na liście przewozowym.; ryzyko przechodzi na nabywcę gdy jego kolej odbiera towar od kolei sprzedawcy.

Przewóz samochodowy -formuła: franco miejsce załadunku towaru na środki transportu kupującego, gdy towar swoimi środkami transportu dostarcza sprzedawca to: franco miejsce dokonywania odpraw celnych przez graniczny urząd celny kraju sąsiadującego z krajem sprzedawcy.

Przewóz morski na zasadach f. FOB - sprzedawca ponosi koszty do momentu załadunku towaru na statek, a prawo własności i ryzyko przechodzi na nabywcę gdy towar przechodzi nad burtą statku w porcie załadunku.

Przewóz morski na zasadach f. CIF i CAF - sprzedawca ponosi koszty przewozu do portu wyładunku, a prawo własności i ryzyko przechodzi na nabywcę gdy towar przechodzi nad burtą statku w porcie załadunku. Data dostawy w przewozie morskim to data konosamentu lub żeglugowego listu przewozowego.

Przewóz lotniczy -formuła: franco miejsce przekazania towaru dla przewoźnika lotniczemu w kraju sprzedawcy. W tym momencie prawo własności i ryzyko ponosi już nabywca. Data dostawy to data lotniczego listu przewozowego.

Wysyłka pocztą -formuła: franco odbiorca. Prawo własności i ryzyko na nabywcę gdy przesyłka jest przekazana urzędowi pocztowemu w kraju nadania. Data nadania = data pocztowego dowodu nadania.

52. Pośrednictwo maklerskie

Makler działa na cudzy rachunek i w cudzym imieniu. Pośrednictwo to polega na wskazywaniu ewentualnym kontrahentom możliwości zawarcia umowy lub na doprowadzeniu do zawarcia między nimi określonych transakcji. Jego działanie opiera się na jednorazowym zleceniu. Wynagrodzenie to prowizja jaką dostaje. Może on współpracować z wieloma zleceniodawcami. pośredniczą w obrocie towarów (m. towarowi), w sferze usług (np: m. frachtujący), ubezpieczeń (m. ubezpieczeniowi), obrocie pieniężnym.

Rodzaje: M. urzędowy -ściśle powiązany z określoną organizacją (giełdy, aukcje).

M. wolny -m. który nie jest maklerem urzędowym.

M. giełdowy -działa w imieniu i na rachunek nabywcy, sprzedawcy.

53. Zakres działalności agenta handlowego

Agent handlowy działa on w cudzym imieniu i na cudzy rachunek. Jest to kupiec zobowiązujący się do stałego reprezentowania jednego lub kilku mocodawców (pryncypał lub patron). Zawiera w imieniu i na rachunek mocodawcy lub pośredniczy przy zawieraniu określonych transakcji na podstawie pełnomocnictwa wynikającego z um. agencyjnej.

Podstawowe obowiązki: wyszukiwanie nabywców towaru, zbieranie i przekazywanie informacji dla pryncypała, które mogą uskutecznić jego efektywność działania na danym rynku.

Mogą gwarantować wypłacalność klientów, prowadzić serwis techniczny, prowadzić skład konsygnatariuszowy. Agent dostaje wynagrodzenie w postaci prowizji agencyjnej od pryncypała.

Agent z prawem wyłączności: prawo do wyłączności w stosunku do danych wyrobów i danego obszaru, nie może reprezentować innej firmy na tym terenie w odniesieniu do danej grupy towarowej. Ma prawo do prowizji za sprzedaż towarów objętych przez niego wyłącznością i zawieranych na jego terenie transakcji nawet bez jego udziału.

Formy um. agencyjnej: • um. dżentelmeńska - nie daje wyłączności na rzecz pryncypała bądź agenta; • list prowizyjny -określa się rodzaj towaru jako przedmiot pośrednictwa, wysokość prowizji jaką daje zleceniodawca, okres współpracy.

54. Kupcy działający na własny i cudzy rachunek

• Działalność na własny rachunek (trzeba mieć kapitał, zaciągać kredyty) -to zakup towaru od producenta lub innego przedsiębiorstwa handlowego i przyjęcie pełnej odpowiedzialności (ryzyka) dotyczącej jego dalszej odsprzedaży kolejnemu odbiorcy (pośrednik, konsument). Pośrednik działający na własny rachunek pobiera marżę -to różnica między ceną zakupu i sprzedaży. Są to: hurtownicy, dystrybutorzy, dealerzy.

• Działanie na własny rachunek i we własnym imieniu: dystrybutor, dealer, hurtownik, detalista, producent

• Działalność na cudzy rachunek -nie wymaga ponoszenia ryzyka handlowego, posiadania dużego kapitału. Wiąże się z dużym uzależnieniem od zleceniodawców. Pośrednik działający na cudzy rachunek dostaje prowizję Forma wygodna dla małych, średnich firm.

• Działanie na cudzy rachunek i we własnym imieniu: -komisant (ma obowiązek przekazania na rachunek komitenta uzyskanych praw i obowiązków wynikających z zawartej transakcji); -dealer;

• Działanie na cudzy rachunek i w cudzym imieniu: agenci, maklerzy,

• Działanie we własnym imieniu i na cudzy rachunek: hurtownik, dealer, aukcjonator, konsygnotariusz.

55. Marże handlowe i sposób ich obliczania

Marża handlowa:

Technika kontynentalna - jest to % od ceny zakupu.

Np: towar w cenie 100, marża 20%, to cena zbytu =120

Technika amerykańska -marża liczona procentowo od ceny zakupu.

Np: zakup 100, marża 20%, to:
=125. Sens: aspekt psychologiczny.

56. Skonto jako forma opustu cenowego

SKONTO - to procentowy opust od ceny towaru przyznawany przy zapłacie gotówką lub wcześniejszej zapłacie niż ustalono. W rezultacie płatności gotówkowej zależy od wysokości stopy dyskontowej.

Sposób obliczenia:

• ustala się kiedy powinna nastąpić płatność kredytowa,

• ustala się stopę procentową w skali rocznej udzielanej dla tego rodzaju zakupów,

• dzieli się stopę procentową przez okres, w którym miała nastąpić płatność kredytowa. Np: st. procentowa 12%, płatność ma być po 3 miesiącach lecz zapłacono gotówką, to skonto= 3%. Często jest wyższe.

57. Metoda progresywna ustalenia cen eksportowych

Ma zastosowanie przy ustalaniu (wstępnej) ceny ofertowej w przypadku większości towarów inwestycyjnych i eksportu towarów masowych.

Ustalenie tej ceny polega na doliczaniu poszczególnych elementów kosztowych i przeliczeniu ich w/g aktualnego kursu złotego do waluty obcej:

• koszty produkcji powiększone o zysk, (eksport powoduje zwiększenie produkcji i dzięki temu producent może udzielić opustów cenowych),

• marża lub prowizja dla zawodowego kupca Hz -jeżeli taki istnieje,

• koszty pośrednictwa agencyjnego -gdy ono występuje na rynku w kraju importera.

• koszty transportu, załadunku, wyładunku, przeładunku, ubezpieczenie towaru - kalkulowane w zależności od metody transportu (morski, lądowy),

• koszty kredytu - gdy towar sprzedawany na warunkach kredytowych.

58. Metoda degresywna ustalenia cen eksportowych

Punktem wyjścia przy jej ustalaniu jest cena towaru jaka jest oferowana ostatecznemu odbiorcy. Od tej ceny odejmuje się kolejne elementy:

• marżę detalisty i hurtownika, • prowizję agenta, • opłaty celne, • koszty transportu, • ubezpieczenia itp, ponoszone za granicą, i uzyskuje się koszt krajowy.

Kalkulacja degresywna stosowana przy sprzedaży produktów konsumpcyjnych sprzedawanych na zasadzie marketingowej sprzedaży markowej. Metoda używana gdy eksporter tworzy własną markę na obcym rynku i ma bezpośredni wpływ na końcową cenę.

59. Składniki kontraktu

KONTRAKT składa się z trzech elementów: warunki zasadnicze /podstawowe/ (inaczej klauzule), warunki uzupełniające, dane charakteru formalno-porządkowego.

• Warunki podstawowe - określają przedmiot kontraktu. Opisany jest rodzaj, gatunek, znakowanie, stopień jakości, kondycji towaru, także opakowanie cena jednostkowa(z formułą handlową lub bez), ilości i określenie ilości, termin dostawy, wartość transakcyjna + opusty cenowe, formuła płatności (sposób zapłaty), sposób odbioru, kontraktowe warunki dostawy (gdy brak formuły handlowej), termin dostawy.

• Warunki uzupełniające (klauzule specjalne) - określają kary umowne, siły wyższej, reklamacji, zmienności cen, certyfikaty i arbitrażu.

• Dane o charakterze form.-porządkowym - określają nazwy, adresy stron, datę miejsce sporządzenia kontraktu i numerów ewidencyjnych.

60. Sposoby określania towaru w kontrakcie

• Towar giełdowy będący przedmiotem obrotu na określonej giełdzie -nazwa towaru, standard.

• Zakup na aukcji -podaje się numer lotu towaru, który był oglądany przed licytacją(każdego dnia może być inny lot)

• Towar kupowany na podstawie próbki (posiada nazwę, numer) -opieczętowane próbki są częścią kontraktu(próbki dołączone do kontraktu); Nabywca, sprzedawca i instytucja próbobiorcza -każdy ma próbkę przedmiotu transakcji

• Towar pochodzenia roślinnego - często stosuje się formułę FAQ dla określenia tego typu towaru. Natomiast kondycja określana przez formuły: Tale Quale lub Sound Delivered.

• Towary konsumpcyjne, sprzęt inwestycyjny - określane opisowo. Opis b. dokładny + specyfikacja i dokumentacja techniczna.

• Towar może być określony w transakcji przez dołączenie opisu połączonego z oględzinami (targi, wystawy).

61. Rodzaje kredytów handlowych

Kredyty handlowe - oznaczają opóźnienie terminu zapłaty za towar w stosunku do terminu dostawy.

Rozróżniamy kredyty: krótko-, średnio- i długoterminowe.

Najczęściej stosowanym jest kredyt krótkoterminowy oparty tak jak i pozostałe na wekslu.

Weksel jest sporządzony w formie określonej przez prawo, zobowiązuje wystawcę lub wskazaną osobę do zapłacenia osobie wskazanej w oznaczonym terminie, wymienionej kwoty. W HZ najczęstszy weksel trasowany - trata.

W celu finansowania operacji HZ banki stosują kredyt na rachunku bieżącym (overdraft).

Kredyty średnioterminowe (1-3 lat) i długoterminowe (powyżej 3 lat) mogą być kredytami bankowymi, rządowymi, organizacji międzynarodowych.

62. Kontrola towaru „z urzędu” i ”na zlecenie”

Kontrola z urzędu na koszt exportera.

63. Faktura pro-forma

Faktura pro forma nazywana czasem fakturą fikcyjną.

• Może ona mieć formę zewnętrzną zwykłej faktury handlowej z zaznaczeniem : pro forma.

• Faktura ta nie stanowi dowodu wykonania transakcji towarowej, gdyż jest wystawiana przed jej zawarciem.

• Przesyła ją dostawca razem z ofertą lub potwierdzeniem przyjęcia zamówienia do wykonania albo przedkłada się ją wraz z towarem wysyłanym na próbę, przy sprzedaży konsygnacyjnej itp.

• Jest ona zazwyczaj potrzebna importerowi do załatwienia formalności związanych z uzyskaniem pozwolenia przywozu lub zezwolenia dewizowego.

• Nie uprawnia ona do otrzymania należności za towar i nie jest miarodajnym dokumentem księgowym.

• Może ona być wysyłana zamiast oferty nie wywołanej.

64. Ograniczenia ilościowe importu

Ograniczenia ilościowe importu polegają na administracyjnym regulowaniu wolumenu importu.

Dotyczą one z reguły tzw. branż wrażliwych (np. p.tekstylny, skórzany, stalowy, spożywczy, stoczniowy), czyli zagrożonych znacznie tańszą konkurencją ze strony państw rozwijających się.

Do najczęściej stosowanych ograniczeń ilościowych należą:

• kontyngenty - mogą być określone ilościowo lub wartościowo; celne - dopuszczony import pewnej ilości towaru bez cła. Najsilniejszą formą kontyngentowania importu jest embargo całkowity zakaz importu;

• dobrowolne ograniczenia eksportu - wymuszone na exporterach kwoty exportowe

• koncesje i licencje (imp. lub exp.). Licencjonowanie obrotów ma na celu zawężanie kręgu podmiotów handlujących danym towarem, co ułatwia kontrolę obrotów. Wprowadza się je na towary o dużym znaczeniu strategicznym dla kraju (np. paliwa), towary niebezpieczne, którymi handel wymaga specjalnych kwalifikacji, a także na towary akcyzowane.

65. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Ex Works /EXW/ - Loco, zakład, magazyn - towar odbierany w miejscu jego składowania.

Przygotowanie towaru do wysyłki, przygotowanie dokumentu zgodności. Zawiadomienie odbiorcy, że towar gotów do odbioru. Towar może wymagać kontroli z urzędu, więc trzeba znaleźć organizację kontrolującą. Faktura handlowa jedynym dokumentem wystawianym przez exportera.

Exporter powinien pomóc importerowi w zdobyciu dokumentów niezbędnych do wywiezienia towaru za granicę (dokumenty, które załatwia się w kraju) - w imieniu, na ryzyko i na koszt importera.

Gdy importer nie odbierze na czas towaru, ponosi od tego momentu koszty magazynowania i ryzyko utraty towaru. Jedynym warunkiem - towar musi być wyodrębniony ze wskazaniem, że jest przeznaczony dla danego importera.

66. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Free Carrier /FCA/ - Franco, środek przewozowy

Exporter dostarcza towar pierwszemu przewoźnikowi. Gdy przewoźnikiem kolej, a ładunek nie jest cało wagonowy exporter oddaje go kolei w pieczę. Gdy ładunek cało wagonowy to exporter ma obowiązek załadować wagon i dopiero wtedy oddać go w pieczę przewoźnika (problem, czy właściwy środek transportu). Exporter musi na własny koszt starać się o dokumenty służące do exportu, bo dysponuje towarem aż do momentu dostarczenia towaru do ostatniej stacji (już za granicą).

67. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Free Alongside Ship /FAS/ - Franco, wzdłuż burty statku

Towar wyodrębniony, dostarczony na określone miejsce na nabrzeżu - dowód: kwit dokowy. Exporter uzyskuje wszystkie dokumenty: faktura, dokumenty zgodności, kwit dokowy; sprzedaż następuje wewnątrz kraju więc exporter tylko pomaga importerowi w zdobyciu dokumentów exportowych. Jeżeli importer nie odbierze na czas towaru - sytuacja tak jak w „ex works”: wszelkie ryzyko ponosi importer.

68. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Free on Board /FOB/ - Franco, statek port załadowania

Uważa się, że statek jest terytorium obcego państwa, czyli sprzedaje się towar za granicę; pociąga to za sobą konieczność zdobycia wszelkich dokumentów eksportowych. Ryzyko przechodzi w momencie przekroczenia przez towar burty statku. Exporter dostarcza towar na statek, więc koszty idą trochę dalej niż ryzyko.

Problem zachowania poprzecznej i podłużnej stabilności towaru na statku - trymerka. Jej koszty ponosi zwyczajowo eksporter. Jeżeli towar przesłany żeglugą liniową to dodatkowo (do trymerki) ładunek musi być tak rozmieszczony, żeby towar który płynie do bliższego portu był bliżej „wyjścia” - sztauerka. Jej koszty ponosi zwyczajowo importer.

Dokumentem świadczącym o wywiązania się exportera ze zobowiązań jest kwit sternika (pierwszego oficera). Na jego podstawie powstaje kolosament i o niego ubiega się exporter, ponieważ bez niego nie można otrzymać w drodze akredytywy pieniędzy za towar (kwit sternika nie wystarczy).

Kwit sternika może być „brudny” (zaklauzulowany) lub „czysty”. „Czysty” - gdy nie posiada klauzul dyskredytujących towar (beczki ciekną, skrzynie połamane...). Jeżeli na czas nie będzie można wyekspediować towaru to exporter wyodrębnia towar i wtedy ryzyko przechodzi na nabywcę.

69. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Cost and Freight /CFR/ - koszty i fright do portu przeznaczenia

Szczegółowo: Exporter zdobywa wszelkie dokumenty exportowe. Ryzyko przechodzi na importera w momencie przekroczenia przez towar burty statku. Exporter dostarcza towar na statek i pokrywa wszelkie koszty przewozu do portu przeznaczenia (trymerka, sztauerka).

Exporter otrzymuje kwit sternika kolosament. Kwit sternika może być „brudny” lub „czysty”.

Generalnie: FOB + koszty przewozu do portu przeznaczenia. Ryzyko jak w FOB.

70. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Cost Insurance Freight /CIF/ - koszty, ubezpieczenie, fright do portu przeznaczenia

Szczegółowo: Exporter zdobywa wszelkie dokumenty exportowe. Ryzyko przechodzi na importera w momencie przekroczenia przez towar burty statku. Exporter dostarcza towar na statek i pokrywa wszelkie koszty przewozu do portu przeznaczenia (trymerka, sztauerka). Dodatkowo exporter ubezpiecza towar. Exporter otrzymuje kwit sternika kolosament. Kwit sternika może być „brudny” lub „czysty”.

Generalnie: FOB + koszty przewozu do portu przeznaczenia + ubezpieczenie. Ryzyko jak w FOB.

71. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Ex Ship /DES/ - dostarczenie na statku w porcie przeznaczenia

Szczegółowo: Exporter zdobywa wszelkie dokumenty exportowe. Ryzyko przechodzi na importera dopiero w porcie przeznaczenia w momencie gotowości towaru do odbioru (towar wyodrębniony).

Exporter dostarcza towar na statek i pokrywa wszelkie koszty przewozu do portu przeznaczenia (trymerka, sztauerka). Exporter otrzymuje kwit sternika kolosament. Kwit sternika może być „brudny” lub „czysty”.

Generalnie: FOB + koszty przewozu do portu przeznaczenia. Ryzyko w porcie przeznaczenia

72. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered At Frontier /DAF/ - Franco, granica - ustalone miejsce

Najczęściej transport kolejowy, samochodowy. Koszty przewozu ponosi exporter do określonego miejsca na granicy - nie powiedziane, do której granicy: trzeba to dokładnie określić. Ryzyko exportera kończy się w momencie dostarczenia towaru na granicę.

Exporter ponosi też ewentualne koszty przeładunku na granicy lub zmiany zestawu kołowego (kolej). Ponosi wszelkie koszty exportowe (w tym dokumenty exportowe).

73. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Carriage Paid To ... /CPT/ - przewoźne opłacone do... (ustalone miejsce)

Przewoźne opłacone do ustalonego miejsca. To miejsce może być w kraju importu. Ryzyko przechodzi z exportera, gdy towar jest oddany pierwszemu przewoźnikowi (w kraju exportera). Koszty sięgają znacznie dalej. Zdobywa dokumenty exportowe, ale nie interesują go dokumenty związane z importem.

74. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Carriage and Insurance Paid To ... /CIP/ - przewoźne i ubezpieczenie opłacone do... (ustalone miejsce)

Szczegółowo: Przewoźne opłacone do ustalonego miejsca. To miejsce może być w kraju importu. Dodatkowo koszt ubezpieczenia towaru na rzecz ubezpieczanego. Ryzyko przechodzi z exportera, gdy towar jest oddany pierwszemu przewoźnikowi (w kraju exportera). Koszty sięgają znacznie dalej. Zdobywa dokumenty exportowe, ale nie interesują go dokumenty związane z importem.

Generalnie: CPT + ubezpieczenie

75. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Ex Quay /DEQ/ - Franco nabrzeże, port przeznaczenia - cło opłacone

Exporter ponosi koszty i ryzyko aż towar znajdzie się na nabrzeżu kraju importera. Ponosi także koszty cła importowego. Importer pomaga exporterowi w zdobyciu dokumentów potrzebnych do celu importu (exporter załatwia wszelkie dokumenty)

76. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Duty Unpaid /DDU/ - Franco ustalone miejsce, cło niezapłacone

Transport lądowy. Exporter ponosi koszty dostarczenia towaru do magazynu odbiorcy. Zdobywa także dokumenty exportowe i importowe. Nie opłaca cła importowego.

77. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Duty Paid /DDP/ - Franco ustalone miejsce, cło zapłacone

Szczegółowo: Transport lądowy. Exporter ponosi koszty dostarczenia towaru do magazynu odbiorcy. Zdobywa także dokumenty exportowe i importowe. Opłaca cło importowe.

Generalnie: DDU + opłacone cło

1. Eksport, import. Reeksport

2. Charakterystyka obrotu uszlachetniającego i nakładczego

3. Gospodarcze znaczenie ceł

4. Taryfa celna i stawki celne

5. Wartość celna towaru

6. Transakcja barterowa

7. Transakcja kompensacyjna

8. Transakcja licencyjna

9. Transakcja franchisingowa

10. Transakcja leasingowa

11. Organizacja giełdy towarowej

12. Charakterystyka towarów giełdowych

13. Transakcja giełdowa FUTURE

14. Transakcja giełdowa hedge /zabezpieczająca/

15. Pojęcie rynku i rodzaje rynków oraz ich charakterystyka

16. Charakterystyka towarów aukcyjnych

17. Przebieg transakcji aukcyjnej

18. Przetargi międzynarodowe

19. Ograniczenia importu /z wyjątkiem ceł/

20. Bezpośrednie i pośrednie metody popierania eksportu

21. Umowy komisowe w eksporcie

22. Umowy komisowe w imporcie

23. Prowizja agenta handlowego

24. Umowa o dystrybucji wyłącznej

25. Skład konsygnacyjny

26. Inkaso dokumentowe jako forma płatności i rodzaje inkasa

27. Płatność w drodze akredytywy

28. Gwarancja bankowa i akredytywa Stand By

29. Przebieg transakcji i jej fazy

30. Oferta wywołana i nie wywołana

31. Czas ważności oferty w obrocie z zagranicą

32. Części składowe oferty handlowej

33. Porównanie ofert w imporcie

34. Negocjacje kontraktowe

35. Polisy ubezpieczeniowe i certyfikat ubezpieczeniowy

36. Awaria wspólna i poszczególna

37. Franszyza i jej rodzaje

38. Reklamacje towarowe i handlowe i proces reklamacyjny

39. Rozstrzyganie sporów w drodze arbitrażowej

40. Kontraktowe określenia towaru

41. Opakowanie towaru w obrocie z zagranicą

42. Kodowanie wyrobów i jego znaczenie dla obrotu gospodarczego

43. Znakowanie i cechowanie towarów

44. Opusty cenowe

45. Eskalacja ceny w eksporcie

46. Sposoby określania terminu dostawy towaru

47. Pojęcie siły wyższej i klauzula siły wyższej

48. Klauzula zmienności /rewizji/ ceny

49. Kary umowne w handlu zagranicznym

50. Ogólne warunki dostaw lub sprzedaży

51. Ogólne warunki dostaw w byłej RWPG

52. Pośrednictwo maklerskie

53. Zakres działalności agenta handlowego

54. Kupujący działający na własny i cudzy rachunek

55. Marże handlowe i sposoby ich obliczania

56. Skonto jako forma opustu cenowego

57. Metoda progresywna ustalania cen eksportowych

58. Metoda degresywna ustalania cen eksportowych

59. Składniki kontraktu

60. Sposoby określania towaru w kontrakcie

61. Rodzaje kredytów handlowych

62. Kontrola towaru „z urzędu” i ”na zlecenie”

63. Faktura pro-forma

64. Ograniczenia ilościowe importu

65. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Ex Works /EXW/

66. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Free Carrier /FCA/

67. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Free Alongside Ship /FAS/

68. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Free on Board /FOB/

69. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Cost and Freight /CFR/

70. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Cost Insurance Freight /CIF/

71. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Ex Ship /DES/

72. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered At Frontier /DAF/

73. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Carriage Paid To .... /CPT/

74. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Ex Quay /DEQ/

75. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Duty Unpaid /DDU/

76. Obowiązki sprzedawcy wg formuły Delivered Duty Paid /DDP/

1

---