511


ATRAKCYJNOŚĆ INTERPERSONALNA to pozytywna postawa w stosunku do innego człowieka. Składa się z dwóch elementów:

  1. TEORIE ATRAKCYJNOŚCI

czyli jak tworzy się pozytywne ustosunkowanie wobec innego człowieka

Teoria kar i nagród - lubimy jakąś osobę, jeżeli jest ona skojarzona z nagrodami (zdarzeniami przyjemnymi), a nie lubimy osób skojarzonych z karami. A zatem lubimy tych, których cechy oceniamy pozytywnie, którzy dobrze się o nas wyrażają, działają na rzecz naszego dobra. Zgodnie z afektywno-wzmocnieniowym modelem sformułowanym przez Donna Byrne'a na atrakcyjność wpływają jedynie takie cechy innego człowieka czy sytuacji, które są w stanie wywołać u nas reakcję uczuciową.

Teoria zgodności poznawczej - odwołuje się do równowagi i zgodności poznawczej, jaką zapewnia nam inny człowiek. Zgodność poznawcza oznacza harmonię między różnymi wyznawanymi przez nas poglądami i postawami, bądź między poglądami a zachowaniem. W myśl dwóch najważniejszych koncepcji zgodności (teoria dysonansu poznawczego, teoria równowagi poznawczej) lubimy tych ludzi, którzy zapewniają bądź przywracają zgodność w obrębie systemu naszych przekonań (np. którzy wyznają poglądy podobne do naszych i w ten sposób dostarczają im wsparcia). Teoria równowagi przewiduje natomiast, że nasze lubienie jakiejś osoby może być konsekwencją jedynie faktu, że jesteśmy jakoś z tą osobą powiązani, to znaczy tworzymy z nią tzw. jednostkę poznawczą (np. lubimy osoby często spotykane lub takie, z którymi kontaktu jedynie oczekujemy).

  1. WYZNACZNIKI ATRAKCYJNOŚCI

Najważniejsze wyznaczniki atrakcyjności dotyczą kontaktów z inną osobą, jej zalet, atrakcyjności fizycznej, podobieństwa do nas oraz zachowań, jakie osoba ta na nas kieruje.

  1. CZĘSTOŚĆ KONTAKTÓW

Lubimy osoby często spotykane - jest to przejawem zjawiska ekspozycji, który polega na tym, że im częściej eksponowany jest nam jakiś obiekt, tym bardziej go lubimy. Wyjaśnienie znajduje się również w teorii kar i nagród - w większości kontaktów społecznych zdarzenia pozytywne są bowiem znacznie częstsze niż negatywne. Te teorie nie tłumaczą jednak sytuacji, w których negatywne kontakty rodzą sympatię, tylko dlatego ponieważ są częste (np. miłość rodziców do dziecka i odwrotnie). Wyjaśnienie niosą dwa pojęcia tzw. usuwania niepewności i responsywności.

Usuwanie niepewności - wszelkie nowe, a szczególnie aktywne, obiekty budzą naszą niepewność. W miarę narastania kontaktów z nimi (kiedy dowiadujemy się czego po danej osobie możemy się spodziewać), niepewność jest stopniowo usuwana. Fakt, że wiemy, czego się po tej osobie spodziewać (nawet jeśli nie będzie to nic dobrego), poprawia nasze samopoczucie i stosunek do tej osoby.

Responsywność - to odpowiedź na nasze działania. Partner jest responsywny, gdy to co mówi lub robi jest odpowiedzią na nasz komunikat. Partnerzy tacy są zwykle bardziej lubiani. Ludzie bowiem pragną być zauważani przez innych - brak reakcji bywa gorszy od krytyki.

  1. ZALETY

Lubimy ludzi charakteryzujących się pewnymi zaletami. Lubienie partnera zależy również od jego wad. Wykrycie wady ma bardziej nieodwracalne skutki niż wykrycie zalety. Po stwierdzeniu ważnej wady, wycofujemy się z kontaktów z daną osobą, uniemożliwiając sobie wykrycie jej ewentualnych zalet - efekt negatywności.

To co jest zaletą, a co wadą, zależy od kontekstu i celu, z uwagi na który kształtuje się nasza relacja z innym człowiekiem. To co jest zaletą zależy również od tego, jak cechy danej osoby wpływają na naszą własną samoocenę.

  1. PODOBIEŃSTWO

Im bardziej sądzimy, że posiadamy jakieś cechy, tym wyżej je cenimy i uważamy za ważne. Najsilniej wpływa na sympatię podobieństwo poglądów, postaw i opinii. Dzieje się tak ponieważ:

Zależność podobieństwo-atrakcyjność obowiązuje tylko do pewnej granicy. Na ograniczenie tej zależności wpływa:

  1. ATRAKCYJNOŚĆ FIZYCZNA

Badania wskazują, że osoby ładne, w przeciwieństwie do brzydkich: spostrzegane są jako cechujące się wieloma zaletami sprzyjającymi ich lubieniu, bardziej szczęśliwie, jako dzieci uzyskują w szkole lepsze stopnie, są lepiej traktowane przez innych, obciążane są mniejszą odpowiedzialnością za swoje uczynki naganne, częściej uzyskują pomoc od innych, etc.

Różnice te są rezultatem złudzenia, że „piękne jest dobre”, które wyjaśniać można na trzy sposoby:

  1. KOMPLEMENTY, PRZYSŁUGI I ZACHOWANIA WIĄŻĄCE

Aby komplementowany człowiek polubił nie tylko komplementy, ale również ich autora, spełnione muszą być dwa warunki:

Im więcej ktoś nam wyrządza przysług, tym bardziej go lubimy, zaś im więcej wyrządza szkód - tym mniej. Pozytywna rola przysług działa, ale w ograniczonym zakresie:

Zachowania wiążące - zachowania, których główną lub jedyną funkcją jest budowanie i podtrzymywanie więzi społecznej. Istnieje pięć typów zachowań wiążących:

0x01 graphic

  1. MIŁOŚĆ I BLISKIE ZWIĄZKI

Miłość jest czymś odmiennym niż atrakcyjność interpersonalna. Jej wyjaśnienie wymaga więc innych teorii, z których najważniejsze są teoria przywiązania i trójskładnikowa teoria miłości.

  1. TEORIA PRZYWIĄZANIA

Reakcje małych dzieci (a także młodych osobników zwierząt naczelnych) na rozłączenie z matką:

System przywiązania jest wrodzony, a jego biologiczną funkcją jest utrzymanie relacji między dzieckiem a rodzicem, co jest niezbędna dla przetrwania dziecka i sukcesu reprodukcyjnego rodzica.

Istnieją trzy style przywiązania:

Styl przywiązania w dorosłych związkach romantycznych jest do pewnego stopnia powtórzeniem stylu relacji z rodzicami.

  1. TRÓJSKŁADNIKOWA TEORIA MIŁOŚCI Roberta Sternberga

Zgodnie z tą teorią na zjawisko miłości składają się 3 składniki o odmiennej naturze:

  1. DYNAMIKA BLISKIEGO ZWIĄZKU

Sześciofazowa koncepcja dynamiki całego bliskiego związku - przyjmuje ona istnienie pewnego progowego, krytycznego natężenia każdego ze składników miłości, który decyduje o tym, w jaką fazę wchodzi związek miłości.

Fazy miłości:

  1. RODZAJE MIŁOŚCI (ARCHETYPY)

Istnieją 3 archetypy miłości:

oraz 3 pochodne rodzajów miłości, z których każdy jest mieszanką dwóch archetypów:

0x01 graphic

9. ATRAKCYJNOŚĆ I MIŁOŚĆ

3

PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA - WYKŁADY



Wyszukiwarka