bank.egz.2.rok


Bankowy arbitraż konsumencki - działa przy ZBP i zostało powołany w celu rozstrzygania sporów pomiędzy konsumentami (os. fiz. która zawiera umowę z bankiem w celu nie związanym z dział. gosp) a bankami w zakresie roszczeń pieniężnych z tytułu nie wykonania lub nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych. Arbitrem może być sędzia sądu lub czynny adwokat, powoływany na 4 lata, niezawisły. Przedmiotem postępowania mogą być tylko spory których wartość nie przewyższa 8 tys. zł. Żeby wszcząć postępowanie roszczeniowe z bankiem z wnioskiem w formie pisemnej występuje konsument. Wnioski składane są tylko drogą pocztową. W takim wniosku musi być uwzględniona wartość sporu, szczegółowe dane konsumenta, problem który wystąpił oraz konsument musi udowodnić że składał reklamację w banku a on nie odpowiedział lub nie udzielił odpowiedzi w ciągu 30 dni. Arbiter ustala czy wniosek jest zasadny. Przesyła do banku swój wniosek w którym prosi bank o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Arbiter wydaje orzeczenie i jest ono rozstrzygnięciem sporu (wiążące dla banku0. Bank wciągu 14 dni musi się podporządkować. Jeśli przegra oddaje sumę konsumentowi i płaci arbitrowi.

Bankiem może być tylko takie przedsiębiorstwo które posiada osobowość prawną. Bank może działać w formie spółki akcyjnej, baku spółdzielczego i jako ściśle określone przeds. państwowe. Bank jest instytucją koncesjonowaną na które trzeba dostać zezwolenie. Może zajmować się tylko tym co zostało ustalone w ust prawo bankowe.

Czynności zastrzeżone tylko dla banków: przyjmowanie wkładów pieniężnych oraz prowadzenie dla nich rachunków/prowadzenie innych rach bank/udzielanie kredytów/udzielanie i potwierdzanie gwarancji bank oraz udziel. i potwier. akredytyw/emitowanie bank. pap. wart./ przeprowadzanie bank. rozliczeń pieniężnych/wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego.

Działalność banków komercyjnych

zasada samodzielności banku - bami mogą podejmować samodzielnie decyzję o strukturze organizacyjnej, formie i zakresie wykonywanej dział oraz o zakresie prowadzenia gospodarki finansowej

Bank kom - org adm pub: aktualne prawo bankowe pozostawiło MF ograniczone uprawnienia w dziedzinie bank. Ustawa wymaga ustalenia z MF zezwolenie wydawanego przez KNF na utworzenie banku spółdzielczego lub banku w formie spólki akcyjnej a także utworzenie oddziału banku zagranicznego w Polsce. Natomiast zezwolenie MF jest niezbędne do utworzenia banku za granicą przez osoby krajowe lub oddziału banku krajowego za granicą. Ponadto MF lub M Skarbu pań. są uprawnieni do występowania z wnioskiem do KNF o podjęcie czynn nadzorczych nad bankiem lub o zastosowanie określonych środków w ramach sprawowanego nadzoru.

Bank kom- klient - musi być zapewniona ich równoprawność zwłaszcza w zakresie zawieranych z nimi umów cywilnoprawnych. Bank jako równoprawna strona takich umów na pełnię swobody w wyborze klient.

Bank kom- NBP - NBP z racji pełnienia funkcji banku banków może oddziaływać na działalność i gosp finan banków kom. za pomocą instrumentów administracyjnoprawnych i ekonomicznych. Niezależnie jednak od stosowanego rodzaju instrumentów oddziaływania zawsze oznacza to określenie przez bank centralny tylko ogólnych wielkości czy norm natomiast nie może to mieć nigdy charakteru ingerencji w jednostkowe decyzje banku.

zasada samofinansowania się banków - oznacza że banki pokrywają z uzyskanych przychodów wszystkie koszty prowadzonej dział. jak też ponoszone wydatki na rozwój a także zobow. wobec budż. państwa. Szczególne znaczenie w dział. banków posiadają fundusze własne. Stanowią one podst źródło pokrycia poniesionych strat, pełnią też funkcję gwarancyjną jako że obciąża się je ryzykiem prowadzenia dział. kredytowej jak i kapitałowej. Zgodnie ze standardami UE dokonano podziału funduszy wł. na 2 kategorie : podstawowe i uzupełniające.

zasada uniwersalizmu - oznacza przyznanie wszystkim bankom jednakowych warunków do prowadzenia wszystkich rodzajów czynności bankowych na terenie całego kraju. Uniwersalizm oznacza ponadto jednakowy tryb, zasady i wymagania obowiązujące przy tworzeniu banków. Objęcie wszystkich jednakowymi rygorami nadzoru bank., trybem i zasadami postępowania uzdrawiającego, upadłościowego i likwidacyjnego.

zasada poddania banków kontroli wew. oraz nadzorowi bankowemu

Z dn1.01.98 wprowadzono obowiązek uruchomienia wew. strukturze organizacyjnej banku komórki kontroli wew. która powinna być podporządkowana zarządowi banku. Ustawodawca sformułował 2 główne zadania tej kontroli : - sprawdzanie poprawności i rzetelności składanych przez banki sprawozdań i informacji, - sprawdzanie legalności i prawidłowości prowadzonej przez banki działalności.

Bank na 6 podstawowych obowiązków : obow. utrzymania płynności bank/zachowania szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezp. powierzonych bankowi środków pien./zachowania tajemnicy bank./ przeciwdziałania wykorzystaniu dział banków dla prania pieniędzy/ równego traktowania przez bank swoich klientów/ publicznego ogłaszania stosowanych przez bank stawek % depozytów, kredytów, i pożyczek pien.,stawek prowizji i wysok. opłat pobieranych za usł bank

Zachowanie tajemnicy bankowej - wszystkie inf dotyczące czynn bankowej uzyskane w czasie negocjacji, w trakcie zawierania i realizacji umowy na podstawie której bank tę czynność wykonuje.

Wyjątki : innym bankom i instytucjom kredytowym z zakresie inf w związku z wykonywaniem czynn. bankowych,nabywaniem i zbywaniem wierzytelności,obrotach i stanach rachunków bankowych.

Na żądanie:

- KNF w zakresie sprawowanego nadzoru

- sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe

- sądu w związku z toczącym się postępowaniem spadkowym lub o podział majątku między małżonkami

- dyr. Izby Celnej w zw. z tocząca się sprawą karna lub karnoskarbową

- prezesa NIK w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania kontrolnego

- Przewod. Kom Pap Wart i Giełd w zakresie niezbędnym do wykonywania nadzoru

- Kom Nadzory Bezp. i Funduszy Emerytalnych w zakresie nadzoru nad wykonywaniem przez bank funkcji depozytariusza

- służb ochrony państwa w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych

- policji za pośrednictwem sądu okręgowego w celu zapobieżenia przestępstwom,ich wykrycia,ustalenia sprawców i uzyskania dowodów

- na pisemne żądanie ZUS-u banki są obowiązane do sporządzania i przekazywania inf dotyczących nr rach bank płatników składek

(w sprawie postępowania skarbowego we wniosku pisemnym musi być zawarte jakie to postępowanie, że zwracano się do klienta z wnioskiem o pełnomocnictwo a klient mu nie odmówił lub nie odpowiedział)

Co grozi w przypadku złamania tajemnicy bankowej - grzywna do 1 mln zl i kara pozbawienia wolności do lat 3

Co grozi w przypadku podawania nieprawdziwych danych lub ich zatajenia - grzywna i pozbawienie wolności do lat 3


Bilans banku komercyjnego

aktywa - gotówka(w kasie i NBP), rzeczowe aktywa trwałe, kredyty, lokaty międzybankowe czynne, pap wart, inne aktywa

pasywa: kap własne kap akcyjny, kap zapasowe i rezerwowe, niepodzielny zysk z ubiegłych lat, zysk na rok bieżący, rezerwy celowe

kap obce depozyty klientów, zobow wobec NBP-sektora budż- UE, lokaty międzybankowe bierne, pap wart dłużne banku, inne pasywa

Ryzyko bankowe rezultat osiągnięty w przyszłości jest nieznany ale są możliwe do zidentyfikowania jego przyszłe alternatywy lub szanse wystąpienia tych możliwych alternatyw są znane

Ryzyko finansowe oznacza że w sposób mierzalny możemy ustalić jego wpływ na wynik finansowy banku. Ryzyko związane jest z: tym że partner transakcji nie wywiąże się w terminie ze swoich zobow; spadek kursów na giełdzie; błędną decyzją inwestycyjną; ze skupem weksli; klasycznymi oper pozabilansowymi(gwarancjami,poręczeniami); pozostałymi oper pozabilansowymi tj oper zw z inst. pochodnymi.

Ryzyko pozafinansowe

ryzyko techniczno-opercayjne : nieodpowiednie kwalifikacje personelu i kadry zarządzającej bankiem; nieodp. struktura i organizacja banku; nieodp. wyposażenie techniczne

pozostałe ryzyko pozafinansowe : doradztwo klientom; zarządzanie majątkiem klienta na zlecenie; błędne realizowanie zleceń klientów.

Zarządzanie ryzykiem

- identyfikacja ryzyka (należy określić jakie rodzaje ryzyka i w jakim stopniu wpływają na dany bank w określonym momencie)

- pomiar ryzyka (za pomocą np. controllingu, metody punktowej)

- sterowanie ryzykiem (dzieli się na fizyczne - obejmuje ono wszystkie operacje stosowane do redukcji ilości i wielkości strat - i finansowe - obejmuje samodzielne zarządzanie ryzykiem przez dany bank)

- kontrola ryzyka(na celu zbadanie skuteczności podejmowanych działań

Ryzyka płynności finansowej

- złota reguła bankowa (zgodność terminów zapadalności kredytów i wymagalności depozytów)

- reguła osadu we wkładach (pewien poziom depozytów jest utrzymywany w banku pomimo upływu terminów wymagalności)

- reguła przesunięć w aktywach bilansu (płynność banku może być korygowana przedterminową likwidacją aktywów bez większych strat)

- reguła maksymalnego obciążenia (ustala górny pułap strat jakie mogą zostać zrealizowane z tytułu likwidacji aktywów przed terminem)

Istotne dla płynności banku są zdolność do wypłaty gotówkowej złożonych w banku na depozytów przez jego klientów i przestrzeganie norm ostrożnościowych ustalonych w prawie bank i przez KNF.

Co może być przyczyną utraty płynności : błędna polityka kredytowa banku i gwałtowne wycofywanie depozytów przez klientów.

Ryzyko kredytowe oznacza sytuacje w której klient nie spłaca w terminie podjętych zobow z tytułu kredytów i pożyczek.

Aktywne ryzyko kredytowe jest związane z tym że kredytobiorca nie spłaci w terminie rat kapitałowych lub odsetek w następstwie utraty lub zachwiania zdolności kredytowej. Pasywne ryzyko kredytowe związane jest z wycofywaniem przez deponentów środków oddanych do dyspozycji kredytobiorcom na określonym termin. Przy analizie ryzyka kredytowego należy uwzględnić ryzyka cząstkowe : ryzyko działalności gospodarczej (obejmuje niepewność osiągnięcia dochodów i zysków z działalności operacyjnej klienta banku z powodu samej natury dział. gosp.; ryzyko finansowe (związane jest ze strukturą kapitału a więc ze stosowanym przez firmę sposobem finansowania jej majątku poprzez kap. własny i kap. obcy oraz ich wzajemne proporcje; ryzyko kraju (wynika z niepewności osiągnięcia zysku przez inwestora z powodu możliwości zmian politycznych i ekonomicznych w danym kraju.

W celu redukcji ryzyka kredytowego stosuje się w bankach pewne procedury, wyróżnia się 3 istotne obszary: organizacyjny (ustalenie polityki kredytowej banku;określenie wew procedur kredytowych; określenie kredytowych kompetencji decyzyjnych banku) realizacyjny (analiza wniosków kredytowych; podejmowanie decyzji kredytowych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa; zabezpieczanie udzielonych kredytów; windykacja należności bankowych) kontrolny (sprawozdawczość kredytowa; monitoring : kredytów, zabezpieczeń kredytowych, limitów zaangażowania; tworzenie i kontrola rezerw celowych).

Biuro Informacji Kredytowej S.A. wspomaga podejmowanie decyzji kredytowych przez banki, powiązane z nimi organizacje sektora usług finansowych, jak również podmioty kredytujące w innych sektorach gospodarki. Tworzy i rozwija efektywne narzędzia oceny kondycji finansowej ich Klientów. To instytucja zbierająca informacje o klientach zaciągających kredyty i pożyczki. Te informacje służą obu stronom takich transakcji - bankom, by mieć wiedzę o terminowości spłat kredytów i rzetelności klientów, natomiast klientom służy informacją.
BIK został powołany przez banki i ZBP pozwalającego bankom wspólnie z bankowymi izbami gospodarczymi na utworzenie instytucji upoważnionej do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania bankom informacji stanowiących tajemnicę bankową, w zakresie, w jakim informacje te są potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych, a także innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów - informacji o wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń. BIK obsługuje również klientów indywidualnych, dla nich zostały przygotowane 3 rodz raportów: raport standard i raport plus oraz raport plus z inf o ocenie punktowej. BIK działa wg następujących zasad: wzajemność, wiarygodność, neutralność i maksymalne bezpieczeństwo. Banki oraz inne instytucje kredytowe, poprzez dostęp do tych informacji mogą sprawnie oszacować zdolność i wiarygodność kredytową klienta przed udzieleniem mu kredytu. Dane przekazywane do BIK-u w momencie składanie wniosku o kredyt oraz po zaciągnięciu kredytu co miesiąc przez cały okres trwania zobow to kwota kredytu, wysokość m-c raty, kwota która została jeszcze do zapłaty, terminowość wpłat, wysokość zadłużenia przedterminowego.
ERM II - Pierwowzorem obecnego mechanizmu kursowego był Europejski System Walutowy, działający od 1979 roku, który regulował stosunki między większością krajów, które znajdowały się w Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. W jego skład wchodziły: syntetyczna waluta ecu, mechanizm kursowy ERM i wielostronny system krótkoterminowego kredytowania. ERM2 ma być instytucjonalną platformą współpracy monetarnej i walutowej, pozwalającą zapewnić stabilność nominalnych i realnych kursów walutowych w Unii Europejskiej. Do jego głównych celów należą:

Pomoc krajom spoza strefy euro w prowadzeniu polityki gospodarczej zorientowanej na stabilność cen; Zabezpieczanie gospodarki państw strefy euro i ERM2 przed negatywnymi skutkami presji na rynku walutowym; Przejęcie roli systemu ERM w selekcji kandydatów do strefy euro. Konstrukcja mechanizmu opiera się na euro, jako walucie centralnej, wobec której wyznaczane są kursy walut w nim uczestniczących. Pasmo wahań tych walut wynosi ± 15%. Jego znaczenie nie jest jednak tylko orientacyjne. Wyznacza ono bowiem poziom kursów waluty, przy którym państwo jest zobowiązane do dokonania automatycznych i nieograniczonych rozmiarami interwencji walutowych, aby zapobiec opuszczeniu przez kurs walutowy ustalonego pasma wahań. . Drugie pasmo służy z kolei dla Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Centralnego jako wyznacznik spełnienia lub niespełnienia kryterium konwergencji. i wynosi +/- 2,25%.

Pożyczki społecznościowe - Social Lending jest to alternatywny system względem lokat i pożyczek bankowych, w którym ludzie udzielają sobie nawzajem oprocentowanych kredytów bez pośrednictwa jakichkolwiek instytucji. W teorii taki system ma pozwolić stronom transakcji, na korzystniejsze niż w bankach warunki inwestowania i pożyczania. W Polsce obecnie istnieją cztery portale zajmujące się pożyczkami Społecznościowymi są to Kokos-który jako pierwszy w lutym 2008 r. zaistniał na Polskim rynku, zaraz po nim pojawiły się Finansowo i Monetto a w styczniu tego roku dołączyła do nich Smava. Każdy serwis jest inny. To, co je łączy, to zasada klasycznej aukcji między pożyczkobiorcami a pożyczkodawcami. Licytowana jest wysokość oprocentowania. Serwisy starają się wprowadzać narzędzia chroniące pożyczkodawców. Oferują więc weryfikację użytkowników przy rejestracji, badanie zgodności danych z konta bankowego, weryfikację numeru telefonu, konta na Allegro czy na Naszej-Klasie, starają się dzielić użytkowników na solidnych i mniej rzetelnych, a także niemal wszystkie korzystają ze współpracy z instytucjami zajmującymi się windykacją i monitorowaniem rynku. Same serwisy pożyczkowe oferują różnego rodzaju zabezpieczenia , weryfikacje tożsamości na podstawie danych dotyczących ich osobistego konta oraz dokumentów, które należy przesłać starając się o pożyczkę. Mają podpisane umowy z firmami windykacyjnymi, z biurami informacji gospodarczej, przede wszystkim z InfoMonitor Biura Informacji Gospodarczej jak również współpracują z Biurem Informacji Kredytowej, Związkiem Banków Polskich, Krajowym Rejestrem Długów . Korzystanie z usług portali może być (ale nie musi) obciążone prowizją od 0,5 do 1,5% wartości pożyczki w przypadku pożyczkodawcy i od 0,5 do 2% wartości pożyczki w przypadku pożyczkobiorcy. Maksymalna wysokość oprocentowania to 21% wysokość pożyczki może wynosić w zależności od portalu od 50zł do 100 000zł a inwestycji od 50zł do 200 000zł natomiast czas trwania to 3 do 36 miesięcy.
KIR SA - celem KIR-u jest standaryzacja systemu detalicznych rozliczeń międzybankowych, umożliwiającego sprawną i bezpieczną realizację transakcji bezgotówkowych. W ramach izby działa centrala wraz z zarządem i 17 bankowych regionalnych izb rozliczeniowych BRIR. Obecnie w ramach KIR działają 2 systemy rozliczeń przetwarzające komunikaty elektroniczne elixir i euroelixir. Z tymi podstawowymi systemami współpracują: szafir, imbir, zefir i emir.

Elixir to system rozliczeń międzybankowych, w których wyeliminowano przesyłanie dokumentów papierowych między bankami. Wszystkie informacje potrzebne dla prawidłowego opracowania i zaksięgowania zlecenia klienta przekształcane są w zapis elektroniczny przesyłany do banku odbiorcy zlecenia. To system rozrachunku netto co oznacza że zlecenia są wystawiane do zaksięgowania na rach banków są wynikiem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań. Euroelixir umożliwia rozliczanie krajowych a od 30.05.05r także transgranicznych płatności w euro. Funkcjonuje on na zasadach zbliżonych do stosowanych w systemie elixir, czyli w oparciu o rozrachunek netto. Szafir to system zarządzania certyfikatami kluczy pub w ramach którego świadczone są różnego rodzaju usługi związane z podpisem elektronicznym. Imbir to linia technologiczna do odczytu optycznego papierowych dokumentów bankowych. System pozwala za zmianę inf ze standardowych dokum rozliczeniowych na postać komunikatów przeznaczonych do rozliczenia w ramach systemu elixir. Zefir to nowe usługi usprawniające po stronie banku obsługę transakcji elektronicznych otrzymywanych za pośrednictwem elixir.

Zefir umożliwia sprawdzanie poprawności i kompletności większości pól w komunikatach elektronicznych przed ich zaksięgowaniem w systemie banku - odbiorcy. Emir to usługi optycznego odczytu dokumentów rozliczeniowych pozwalające na zamianę papierowych dokumentów płatniczych lub ich obrazów elektronicznych na postać komunikatów elektronicznych.

Funkcje banku centralnego:

Bank emisyjny. NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Narodowy Bank Polski określa wielkość ich emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, za którego płynność odpowiada. Ponadto, organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu .

Bank banków. NBP pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Narodowy Bank Polski jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego. Pełniąc funkcję banku banków, sprawuje kontrolę nad działalnością banków, a w szczególności nad przestrzeganiem przepisów prawa bankowego. Ponadto NBP nadzoruje systemy płatności w Polsce.

Centralny bank państwa. NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze. Funkcja licencyjna polega na umożliwieniu prowadzenia działalności bankowej przez ludzi i kapitały w taki sposób, ażeby od momentu powstania banku spełniał on warunki pozwalające na traktowanie go jako instytucji zaufania publicznego.
Funkcja regulacyjna polega na określaniu przez instytucje nadzoru minimalnych standardów bezpieczeństwa w działalności banków.
Istotą funkcji kontrolnej jest identyfikowanie przez nadzór podstawowych zagrożeń w funkcjonowaniu banków. Owa identyfikacja jest prowadzona zarówno poprzez badanie nadsyłanych przez banki sprawozdań jak też przez inspekcje przeprowadzane przez pracowników nadzoru w bankach. Funkcja dyscyplinująca , oznacza, iż w określonych ustawowo przypadkach nadzór bankowy może korzystać ze środków administracyjnych tak w stosunku do instytucji jak też osób odpowiedzialnych za wystąpienie określonych nieprawidłowości.

Operacje otwartego rynku to transakcje dokonywane z inicjatywy banku centralnego z bankami komercyjnymi. Obejmują one warunkową i bezwarunkową sprzedaż lub kupno papierów wartościowych lub dewiz, a także emisje własnych papierów dłużnych banku centralnego. Operacje otwartego rynku równoważą popyt i podaż środków utrzymywanych przez banki komercyjne w banku centralnym. Dzięki temu bank centralny wpływa na poziom krótkoterminowych stóp procentowych na rynku międzybankowym. Obecnie operacje otwartego rynku przeprowadzane przez Narodowy Bank Polski polegają na emisji własnych papierów dłużnych , których minimalna rentowność jest równa stopie referencyjnej wyznaczonej przez Radę Polityki Pieniężnej.

Rezerwa obowiązkowa. Bank centralny nakłada na banki obowiązek utrzymywania rezerwy obowiązkowej. Rezerwa ma na celu łagodzenie wpływu bieżących zmian płynności sektora bankowego na stopy procentowe na rynku międzybankowym. Służy również ograniczaniu nadpłynności banków. Rezerwą obowiązkową jest wyrażona w złotych część środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych i uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych oraz innych środków przyjętych przez banki, podlegających zwrotowi, z wyjątkiem środków przyjętych od innego banku krajowego, a także pozyskanych z zagranicy na co najmniej 2 lata. Rezerwa obowiązkowa utrzymywana jest na rachunkach w NBP. Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala Rada Polityki Pieniężnej. Operacje kredytowo-depozytowe. W przypadku prowadzenia przez NBP podstawowych operacji otwartego rynku z 7-dniowym terminem zapadalności może dochodzić do znacznych wahań najkrótszych, zwłaszcza jednodniowych, stóp rynku międzybankowego. Łagodzeniu tych wahań służą operacje kredytowo-depozytowe, prowadzone z bankami komercyjnymi z ich inicjatywy: kredyt lombardowy oraz lokaty terminowe banków w NBP. Operacje kredytowo-depozytowe NBP wpływają na wysokość stóp procentowych na rynku pieniężnym, których górną granicę stanowi oprocentowanie kredytu lombardowego, a dolną - oprocentowanie depozytu w NBP.

Niezależność NBP: Europejski Bank Centralny jest niezależny w zakresie prowadzonej przez siebie polityki monetarnej na czterech płaszczyznach: Niezależność polityczna przejawia się w niemożności w zwracaniu się przez EBC, krajowe banki centralne państw członkowskich UE i członków ich organów decyzyjnych o instrukcje lub przyjmowaniu ich od instytucji lub organizacji unijnych, rządów państw członkowskich ani żadnych innych organów. Nie może też udzielać kredytów organom wspólnotowym ani podmiotom sektora publicznego w poszczególnych krajach. Niezależności tej nie ogranicza obowiązek składania sprawozdań z działalności banku przed Parlamentem Europejskim. Niezależność personalna uwidacznia się w długości kadencji prezesów krajowych banków centralnych, trwająca minimalnie 5 lat. Członkowie zarządu EBC mogą piastować swoje stanowiska przez 8 lat i nie mają możliwości wyboru na kolejną kadencję. W przypadku poważnego uchybienia lub niezdolności do wykonywania obowiązków prezesi krajowych banków centralnych i członkowie zarządu mogą być odwołani ze stanowiska. Niezależność finansowa dostrzegalna jest w rozdzielności finansów EBC i finansów Wspólnoty Europejskiej. EBC dysponuje też własnym budżetem. Kapitałem, jaki jest w dyspozycji EBC, są środki wniesione i opłacone przez krajowe baki centralne Strefy euro. Niezależność funkcjonalna oznacza, że Eurosystem jest w swoim działaniu niezależny. EBC przyznane ma wszelkie instrumenty i kompetencje, które są niezbędne do sprawnego prowadzenia polityki pieniężnej. Decyzje o sposobie ich użycia są automatyczne.

Popyt- funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra (towary i usługi), a ilością (liczbą sztuk) jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową.

Podaż to ilość dóbr, oferowana na rynku przez producentów przy określonej cenie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację na rynku.

Inflacja - zjawisko monetarne wywołane szybszym przyrostem ilości pieniądza niż produkcji Rodzaje: pełzająca - nie przekracza 5% rocznie, galopująca - wzrost cen od kilkudziesięciu do ok. 100% w skali rocznej, hiperinflacja - roczny wzrost cen o ok. 100% lub więcej.

Pieniądz - powszechnie przyjmowany środek zapłaty przy zakupie dóbr i usług. Ogólny ekwiwalent powszechnie i trwale wyrażający wartość wszystkich towarów i bezpośrednio na nich wymieniany. Nie może obyć się bez towaru.

Forma pieniądza: - pieniądz naturalny (towarowy np. ziarna kakaa, sól, bydło itp. Niewygodna forma pieniądza, nie można było dzielić)

- pieniądz kruszcowy/ metalowy (złoto, srebro- również forma naturalna tylko nie ma już tylu wad, można było dzielić)

- moneta - krążek kruszcowy opatrzony stemplem władzy, potwierdzającym, iż pod względem ciężaru i próby odpowiada ona wymogom zwyczajowym a później ustawy monetarnej.

Prawo Kopernika - pieniądz gorszy wypiera z obiegu pieniądz lepszy. - pieniądz papierowy - znak pieniężny, który na mocy decyzji władz państwowych uzyskał na danym terytorium charakter prawnego środka pieniężnego. - Pieniądz bezgotówkowy/ elektroniczny - występuje w postaci abstrakcyjnej, jako zapis na rachunku bankowym.

Funkcje pieniądza: - miernik wartości - wyraża wartość wszystkich dóbr i usług; - środek cyrkulacji (obiegu) - pośredniczy w wymianie dóbr i usług, obejmuje cały obszar zjawisk gospodarczych, zamieniamy towar w pieniądz i odwrotnie - środek płatniczy - zwalnia z zobowiązań; - środek gromadzenia wartości (akumulacji) tezauryzacji - przechowywanie wartości, gdy mamy nadmiar pieniądza i czasowo go lokujemy w banku -->zysk z oprocentowania - pieniądz światowy - tj. taki pieniądz, który spełnia poprzednie funkcje na rynkach zewnętrznych, np. dolar, euro.

1949r.- Amerykański biznesmen Frank McNamara

1950r.- Powstaje pierwsza karta płatnicza na świecie Diners Club

W 1990r. Frank McNamara zostaje wpisany na listę 100 Amerykanów, którzy mieli największy wpływ na życie XX wieku

Pierwsze karty płatnicze pojawiły się w Polsce pod koniec lat 60. XX wieku

Od 1696r.- akceptowane były karty Diners Club

Od 1971r.- American Express

Od 1974r.-BankAmericanCard (późniejsza Visa) W latach 80 bank Pekao wydał pierwsze karty identyfikacyjne

1990r.- Utworzenie spółki Polcard

1991.r- Pierwsza karta Visa wydana przez Bank Inicjatywy Gospodarczej

Rok 1992 przyniósł podpisanie traktatu o UE( Traktatu z Maastricht),UGW

W 1999 - euro zostało wprowadzone w formie bezgotówkowej w 11 państwach UE, a 1 stycznia 2001 euro zaczęło funkcjonować w formie gotówkowej

Rozszerzenie strefy euro nastąpiło trzykrotnie w 2007 dołączyła Słowenia , w 2008 Cypr i Malta, a w 2009 Słowacja.

Stabilność cen - inflacja nie wyższa niż 1,5% od średniej stopy inflacji trzech państw UE

Fiskalne - dług publiczny nie większy niż 60% PKB oraz deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB

Długoterminowe stopy procentowe nie większe niż 2% od średniej stóp z trzech państw UE o najbardziej stabilnych cenach.

2 letnie uczestnictwo waluty w Europejskim Mechanizmie Kursowym (ERM II) - kurs walut może się wahać w przedziale +/- 15 % w stosunku do kursu centralnego

Konwergencja prawna - zgodność prawa krajowego ze statutem ESBC i EBC:

niezależność krajowego banku centralnego

- prawna integracja krajowego banku centralnego z ESBC

- inne przepisy dotyczące uczestnictwa w trzecim etapie UGW (np. dotyczące polityki pieniężnej, emisji znaków pieniężnych)

ESBC - Europejski System Banków Centralnych składa się z EBC - Europejskiego Banku Centralnego oraz narodowych banków centralnych krajów członkowskich

EBC z siedzibą we Frankfurcie nad Menem jest bankiem centralnym w strefie euro. Jest on odpowiedzialny za stabilność cen i prowadzenie polityki pieniężnej tej strefy (ustalanie stóp procentowych), a także emisję banknotów euro.

ESCB zajmuje się koordynacją działań banków centralnych UE, nie ma osobowości prawnej , zarządzany jest przez EBC.

Do kompetencji ESBC należy podejmowanie interwencji na rynkach walutowych . W związku z tym kraje członkowskie zobowiązały się do przekazania ESBC swych rezerw dewizowych

Stabilizacja kursów walutowych

Spadek inflacji

Zbieżność stóp procentowych

Eliminacja ryzyka walutowego

Zredukowanie kosztów związanych z wymianą walut

Większa efektywność i płynność rynków finansowych

Ułatwienia w podróżowaniu

Ułatwienie przedsiębiorcą ekspansji na rynki krajów sąsiednich

Przejrzystość rynku, ceny bardziej porównywalne

Na strukturę SKOK-ów składa się Kasa Krajowa, 68 centrali SKOK oraz 1772 oddziały SKOK w całej Polsce. Poza tym, w ramach SKOK prowadzone są TFI SKOK SA(towarzystwo funduszy inwestycyjnych), TF SKOK SA(towarzystwo finansowe), TUW SKOK(towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych), oraz Towarzystwo Ubezpieczeń SKOK ŻYCIE SA.

Głównym zadaniem Kasy Krajowej jest sprawowanie nadzoru, kontroli i zapewnianie stabilności finansowej SKOK-ów

SKOK-i powstają z przekształceń pracowniczych kas zapomogowych

Funkcje pieniadza

-miernik wartości

(Vm=Vg x P)- równowaga cen i towarow

Vm-masa pieniadza

Vg- masa towaru na rynku

P- cena

-Środek tezauryzacji (przechowywanie swojego majatku)

-Środek cyrkulacji (caly czas w obiegu)

-Środek płatniczy (umozliwia regulowanie wszystkich zobowiazan)

-Pieniądz światowy

Formy pieniadza

-Gotówkowy

-Bezgotówkowy

Kreacja pieniadza

-Kreacja pierwotna(bank centralny)

-Kreacja wtórna(banki komercyjna)

Bank centralny moze wplywac na ilosc pieniadza na rynku

Mnożnik kreacji pieniadza

Strumienie pienięzne

M1- BANKNOTY I BILON POZOSTAJACY W OBIEGU

M2=M1+DEPOZYTY KRÓTKOTERMINOWY

M3=M2+ŚREDNIO I DLUGOTERMINOWE DEPOZYTY

M4=M3+PAPIERY WARTOSCIOWE

BAZA MONETARNA Mo -OBIEG PIENIADZA GOTÓWKOWEGO+DEPOZYTY NA RACHUNKU W BANKU CENTRALNYM

BANK GOSPODARSTWA KRAJOWEGO- JEDYNY BANK W POLSCE KTORY JEST DYSPONENTEM WSZYSTKICH SRODKOW UŻEDOWYCH

RYNEK FINANSOWY-PRZESTRZEŃ GDZIE SPOTYKAJA SIE KLIENCI Z NADWYRZKAMI TOWAROW

ZJAWISKA INFLACYJNE

-WZROST POZIOMU CEN KRAJOWYCH

-WYSTEPOWANIE NADYWZKI POPYTU NAD PODAŻA (TOWARY)

-DEPRECJACJA PIENIADZA

-WZROST PODAŻY PIENIĄDZA

BANKI DZIELIMY NA 6 KRYTERIOW

FORMY PRAWNE

-BANKI PAŃSTWOWE

-BANKI SPÓŁDZIELCZE

-BANKI SA

LOKALIZACJA WŁASCICIELI KAPITALU

-BANKI KRAJOWE

-BANKI ZAGRANICZNE

ZAKRES OFEROWANYCH USLUG KILENTOM

-BANKI SPECJALISTYCZNE

-BANKI UNIWERSALNE

ZASIEG BANKÓW

-BANKI SWIATOWE

-BANKI MIEDZYNARODOWE

-BANKI OGOLNOKRAJOWE

-BANKI REGIONALNE

-BANKI LOKALNE

ILOSC ODDZIALÓW

-BANKI JEDNOODDZIAŁOWE

-BANKI WIELOODZIALOWE

RODZAJ OBSLUGIWANYCH KLIENTOW

-BANKI DETALICZNE

-BANKI NURTOWE

BANKI NA KÓLKACH

REZERWA OBOWIAZKOWA 3,5%

ZARZAD NBP

POWOLUJE ICH PREZYDENT I KONSULTUJE Z PREMIEREM

prezes NBP, jako przewodniczący, oraz od 6 do 8 członków Zarządu, w tym dwóch wiceprezesów NBP.

ZAKRES DZIALALNOSCI

-NADZOROWANIE OPERACJI OTWARTEGO RYNKU

-REALIZOWANIE ZADAN Z ZAKRESU POLITYKI KURSOWEJ

-OKRESOWA OCENA OBIEGU PIENIZNEGO I ROZLICZEN PIENIEZNYCH ORAZ OBROTU DEWIZOWEGO

-OCENA FUNKCJONOWANIA SYSTEMU BANKOWEGO

-UCHWALANIE PROWIZJI OPLAT ORAZ ICH WYSOKOSCI STOSOWANYCH PRZEZ NBP

-UCHWALANIE ROCZNEGO SPAWOZDANIA Z DZIALALNOSCI NBP

-SPORZADZANIE BILANSU ORAZ RACHUNKU ZYSKU I STRAT

-OPRACOWANIE BILANSOW OBROTÓW

-PŁATNICZYCH PANSTWA Z ZAGRANICA

-OKRESLANIE ZASAD ORGANIZCJI I PODZIALU ZADAN W NBP POLITYKI KADROWEJ

PREZES NBP WYGASA

1)PO UPLYWIE 6 LAT

2)W RAZIE SMIETCI

3)W RAZIE REZYGNACJI

4)W RAZIE ODWOLANIA

RADA POLITYKI PIENIEZNEJ

PREZES NBP

3 SEJM

3 SENAT

3 PREZYDENT

POSIEDZENIE RADY RAZ W MIESIACU

Bank emisyjny

NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Narodowy Bank Polski określa wielkość ich emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, za którego płynność odpowiada. Ponadto, organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu.

Bank banków

NBP pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Narodowy Bank Polski jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego, pełni funkcję banku banków, ponadto, nadzoruje systemy płatności w Polsce.

Centralny bank państwa

NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze.

Prezes NBP jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na 6-letnią kadencję. Jest odpowiedzialny za organizację i funkcjonowanie Narodowego Banku Polskiego. Ta sama osoba nie może być Prezesem NBP dłużej niż dwie kadencje.

Rada Polityki Pieniężnej:

Do zakresu działania Zarządu NBP należą w szczególności:

Stopa referencyjna 4,25

Stopa lombardowa 5,75

Stopa depozytowa 2,75

Stopa redyskonta weksli 4,50

Bank jest instytucja licencjonowana -zgode wydaje KNF

Kredyt lombardowy - kredyt udzielony pod zastaw papierwow wartościowych

Bank wykonuje czynności bankowe -prowadzenie rachunku, udziela pozyczki, kredyty, przyjmuje depozyty, operacje czekowo-wekslowe, operacje miedzy bankowe

Szybka egzekucja środków od dłużników banków

-Przepisy na podstawie, których dziala bank

Ustawa prawo bankowe, prawo cywilne, prawo czekowe, kodeks spolek handlowych, regulaminy banku, Zarzadzenia prezesa NBP, akty normatywne

Banki tworzą zapore finansowa dzieki której, klientowi łatwiej dokonywac czynności bankowych przez Internet

Zasady dotyczące bankow

-zobowiazanie utrzymania płynności płatniczej

-obowiazek szczególnej staranności w zapewnieniu srodkow bezpieczeństwa srodków pieniężnych

-banki musza starac się o przyjecie do KIR-u

-obowiązek przeciwdziałaniu prania brudnych pieniędzy

-obowiązek równego trektowania swoich klientów

-obowiazek zachowania tajemnicy bankowej( kodeks pracy, kodeks karny, prawno bankowe)

a) Bank może udzielac inf drugiemu bankowi o kliencie w prawie kredytu

b)Udzielenie inf Inspektorowi KNF

c)Sąd lub prokuratura

d)Prezez głownego urzędu ceł

e)prezez NIK

f) Prezes BFG

g) policja za zgoda sądu

h)Urząd skarbowy

i) upoważnienie przez klienta

BIK- do momentu powstanie Zwiazek Bankow Polskich pełnił taka role

-Nie jest finansowany przez skarb panstwa

-każdy raport jest odpłatny

Zasady funkcjonowania banków

1 samodzielnośc banku

a)struktura organizacyjna

b)zakres i forma wykonywanej działalnosci

ograniczenia dla banków

a)koniecznośc zapewnienia bezpieczeństwa

b)zapewnienie współpracy bankow z instytucjami Panstwowymi

2 Zasada samofinansowania się

Fundusze podstawowe bankow

Spólka akcyjna -kapitał akcyjny

Bank państwowym -fundusz statutowy

Bank spółdzielczy -fundusz zasobowy

Minimalny współczynnik wypłacalności =fundusze własne banku/aktywa i zobowiązania publiczno prawne ( nie może przekroczyc 8 % nowe banki 1 rok 15%, 2 rok 12% , nastepne lata 8%)

3 zasada uniwersalizmu

4 objecie działalności banku kontrolą wewnetrzna

Arbitraż bankowy

-sprawy do 8000 zł

-wszczyna je klient i nie ponosi opłat

- klient sklada wniosek bezpośrednio u arbitra lub poczta

- sprawy przeciw banką SA rozpatrywane tylko gdy dany bank należy do ZBP

-arbiter musi odpowiedziec na zapytanie

Banki:

-uniwersalne(szeroki wachlarz usług)

-Detaliczne (nastawione na obsługe os fizycznych i drobnych przedsiębiorstw)

-inwestycyjne( bank który zajmuje się inwestycjami kapitałowymi)

Hierarchia banków

-Zgromadzenie wspólników (a) -uchwala statut

-Rada nadzorcza (b) funkcja kontrolna dla zarządu

-Zarząd (c) 3-11 członków zalezy od wielkości banku

-Aprarat wykonawczy

a+b+c= zarząd komisaryczny

Struktura organizacyjna banku:

-jednooddziałowa

-wieloodziałowa

-struktury regionalne

A) funkcjonowanie aparatu wykonawczego banku

-strategia rozwoju banku

-struktura organizacyjna banku

-podział kompetencji decyzyjnych

-wspóldziałanie jednostek decyzyjnych i koordynacja

-obsługa prawna

-polityka kadrowa

B) Krztaltowanie oferty produktu

-działania marketingowe

-przygotowanie nowych produktów

-regulaminy i instrukcje

-kalkulacje opłacalności

-taryfa odsetek, prowizji i opłat

-systemy rozliczeniowe

C) Pozyskiwanie i obsługa klientów

-informacja i reklama

-merytoryczna jakośc obsługi

-sprawnosc obsługi

-techniczne urzadzenia obsługi

-gospodarka zasobami gotówki

-zabezpieczenia lokalu i gotówki

D) Sterowanie sprawami finansowymi banku

E) gospodarka wewnetrzna i kontrola

-archiwizowanie dokumentów

-Rachunkowość /księgowość/banku

-sprawy socjalne załogi

-warunki pracy i obsługi klientów

- systemy informatyczne

- rewizje i kontrole

F) kontrakty zewnetrzne

- z bankami - korespondentami

-z władzami z waznymi klientami banku

-okolicznosciowe

-kształtowanie wizerunku banku z otoczenia

-rada nadzorcza i akcjonariuszy

Komitet - zespoł ludzi, zajmuje się sprawami banku:

-Komitet ALCO

-komitet Kredytowy

3 rodzaje struktur organizacyjnych

A) struktura funkcjonalana

-zarzad(kredytów,lokat,inne)

B) struktura federacyjna

-komorki maja bardzo duza samodzielność

C) struktura maciezowa -

- komorki pionowe i poziome

W banku:

- menadzer projektu

-menadzer jakości

Rodzaje operacji bankowych

-bierne

a)pozyskiwanie zrodeł finansowania dzial banku

b) depozyty pieniężne

c) emisja własnych papierow wartościowych

d) lokaty miedzybankowe

-czynne alokacja srodkow pieniężnych w aktywa dochodowe

a) kredyty

b) papiery wartościowe w portfelu

c) udzielane lokaty miedzybankowe

-pośredniczące- usługi bankowe

a)obsługa rachunkow bankowych

b)pośrednictwo w płatnościach

c) posrednictwo w operacjach papierami wartościowymi

d)kupno-sprzedaz walut

e)doradztwo finansowe

Bank jak każde przedsiębiorstwo narażone jest na ryzyko. Ryzyka nie można wyeliminować, ale można je skutecznie ograniczyć stosując odpowiednie metody zarządzania ryzykiem. Na wzrost ryzyka bankowego wpływają między innymi: zmiany wartości parametrów rynkowych, stopy procentowe, kursy walut, rozwój pochodnych instrumentów finansowych, niskie kwalifikacje pracowników sektora bankowego i brak przestrzegania procedur, a także uzależnienie banków od systemów elektronicznego przetwarzania danych. Trzeba jednak pamiętać, że zapobieganie ryzyku wiąże się z utratą szans związanych z dodatkowymi dochodami i z dodatkowymi kosztami. Z kolei zbyt wysokie ryzyko bankowe wiąże się z takimi konsekwencjami jak zmniejszenie lub utrata płynności finansowej przez bank, pomniejszenie zysku, spadek rentowności, utrata wiarygodności banku, zmniejszenie bezpieczeństwa a nawet upadłość banku. Gdy dochodzi do upadłości banku, jej skutki ponoszą klienci, akcjonariusze, cały sektor bankowy oraz gospodarka. Ważnym elementem procesu zarządzania ryzykiem są tzw. systemy regulacyjne, które określają poziom ryzyka, na który bank może sobie pozwolić bez zagrożenia dla jego istnienia.

- WIBID (warsaw interbank bid rate) - roczna stopa procentowa jaką banki zapłacą za środki przyjęte w depozyt od innych banków, ustalane o godz 11:00,
- WIBOR (warsaw interbank offered rate) - oprocentowanie po jakim banki udzielą pożyczek innym bankom, ustalane o godz 11:00,
- O/N (over night) - środki pożyczane na jeden dzień, na dziś,
- T/N (tomorrow next) - środki pożyczane na jeden dzień, od jutra,
- SW (spot week) - środki pożyczone na jeden tydzień od momentu dostawy, która następuje po dwóch dniach roboczych
LIBOR London Inter Bank Offer Rate; Stopa procentowa depozytów na rynku międzybankowym w Londynie.

EURIBORStopa procentowa kredytów oferowanych na rynku międzybankowym, ustalenie na godz. 11 z 60 banków, średnie kwotowanie w Brukseli.

BIF - Branch Interface File - zbiór ze zleceniami płatniczymi
EBA - Euro Banking Association

EPC - European Payments Council - Europejska Rada Płatności

IBAN - International Bank Account Number - Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego

ICP - International Charging Principles - międzynarodowe zasady pobierania      opłat za podstawowe przelewy transgraniczne

KIR S.A. - Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A.

KNR - Krajowy Numer Rozliczeniowy

NBP - Narodowy Bank Polski

SEPA - Single Euro Payment Area - Jednolity Obszar Płatności w Euro

SIB - System Informatyczny Banku

SWIFT - Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication

STEP2 - Paneuropejski system rozliczeń detalicznych w Euro

TARGET2 - Trans-European Automated Real-Time Gross Settlement Express Transfer System - paneuropejski system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym dla waluty euro.


EuroELIXIR to międzybankowy system rozliczeń płatności w euro. Został uruchomiony przez Krajową Izbę Rozliczeniową S.A. w marcu 2005 roku Umożliwia on bankom rozliczanie płatności w euro zarówno w kraju, jak i w relacjach transgranicznych. System zapewnia paneuropejski zasięg dzięki połączeniu z pierwszą paneuropejską izbą rozliczeniową STEP2.

System EuroELIXIR spełnia następujące funkcje:


Wyszukiwarka