3 pyt strategiczne:
1) wizja - powinna być
2) rynki i produkty: (strategia patrzy przez pryzmat konkurentów)
- wybór rynków - wiele aspektów, ale należy je wybrać innowacyjnie
Przede wszystkim wybór konkurencji:
a) konfrontacja- działanie na r-ku wraz z podobnymi konk (pokazanie
klientowi przewagi swojej oferty nad konk). Narzędzia: cena (najprostrzy,ale
i najdroższy instrument, bo terzeba poinformować klienta o obniżce ceny
(reklama) + koszty)
b) budowa niszy = rynkowa/produktowa
c)unikanie konk (bezpośredniej, potencjalnej, substytucyjnej) - budowa
specyficznego image, współpraca z konk
d) koopreacja - alianse strategiczne
3) Model działania firmy
- techniczny i ekonomiczny-koncentracja na określonych aspektach
działalności
- społeczny- spos traktowania pracowników i ich rola w firmie
- organizacyjny - stopieńcentralizacji org, typ przyjętej str., rola
standardowych procedur operacyjnych
Budowanie strategii: (25-26)
* musi uwzględniać uwarunkowania otoczenia (analiza otoczenia) i samej org
(analiza)
* musi być przełożona na konkret - Funkcjonalne Programy Działania (FPD)
Standardowe FPD: marketingu, finansów i k-ów, zarządzania ludzmi, prod i
tech, organizacji (str. i procedury działąnia)
*model strategii: analiza otoczenia-anal.org-strategiczne
wybory-FPD(wdrożenie)-efekty
Teorie i koncepcje strategii:
1) Wymiar swobody decyzyjnej- swoboda
nieograniczona/średnia/ograniczona(duży wpływ otoczenia)
2) Wymiar formalizacji strategii:
a) planistyczne-str powstaje i jest wdrażana formalnie (techniki
analitytczne)
b) ewolucyjne-str matodą prób i błędów, kolejne przybliżenia
3) Wymiar p-tu ciężkości strategii: czy proces bud str zaczyna sie od
otoczenia czy od samej firmy.
Szkoły
A) Planistyczna (tradycyjna) - swoboda dec. strategicznych, formalna analiza
(siły, zagrożenia), budowanie planów str
B) Ewoluc - bardziej behawioralna i polityczna-Poszukiwanie spójnego
wzorca.Nie można tego procesu sformalizować i zaplanować (to kompromis)
C) Pozycujna - formalizacja (bardziej niz w "A")-pkt ciężkości na
otoczeniu-więc mniejsza swoboda managerów.Str mają charakter prod-rynkowy i
powst na poziomie SJB.
D) Zasobowa- wszystkie poprzednie - formalizacja bud str+kreatyuwność,
swoboda managerów, wiedza i umiejętności firmy są ważniejsze niż otoczenie.
Strategia: najpierw jako całość a potem dla SJB.
ROZDZ 2)
SZKOŁA PLANISTYCZNA (Ansoff, Ackoff +Harvard)
Org poprzez bud planów str muszą swoją przyszłość kształtować w racjonalny i
uporządkowany spos.
Ansoff - decyzje:
a) strategiczne-dot prod, r-ów, alokacji zasobów na poziomie całej firmy.
Przez naczelne kier w war ograniczonych inf. Decyzje nierutynowe i
niewymuszone.
b) taktyczne
c) operacyjne
Plany przygotowywane przez planistów.
Plan- ekstrapolacja przyszłości firmy.
1) Bud planu generalnego (na podst efektów poprzednich planów)
2) Rozbicie planu 1 na plany funkcjonalne - dla oddziałów.
Fazy planowania:
1) agregacji - zbierania inf
2) dezagregacji - bud planów niższego rzędu
Bud str jest zdyscyplinowanym, formalnym procesem
Podstawą bud planów str jest SWOT --> SW(firma) OT (otoczenie)
Efektem proc planowania powinna być gotowa do wdrożenia strategia- dokument
(co,kto,jak ma zrobić)
Krytyka i ocena:
Mintzberg - krytyka na 2 poziomach:
1) Cechy procesu planowania, które osłabiają jego praktyczną skuteczność:
a) proces planowania- scentralizowany i odizolowany od wykonawców - trudno
wykonawcom realizować plan, przy którym nie brali udziału
b) planowanie ogranicza elastyczność działania: gotowy schemat post, sztywny
plan, opór wobec jego zmian
c) planowanie nie jest technicznym procesem- jest tu walka o wpływy polit w
firmie
d) rygorystyczna kontrola efektów zabija kreatywność, skłonność do ryzyka,
utrudnia reakcję na zmiany otoczenia
2)Immanentne ograniczenia planowania jako procesu budowy str firmy:
a) deterministyczny char rzeczywiśtości organizacyjnej - przewidywanie stanu
otoczenia za pomocą prognoz i analiz, a otoczenie przecież zmienne jest
b) zinstytucjonalizowanie intuicji i innowacji przez sformalizowane
planowanie (brak kreatywności i intuicji w plan)
c) rozdzielenie proc bud strat od jej egzekucji (bud oddzielone od
wdrożenia)
--> by zbudować dobrą strategię potrzebna jest kreatywność i systematyczne
planowanie
Obłój - krytyka Mintzberga:
- prognozowanie przyszłości - nie ma lepszych metod jak prognozowanie
(ekstrapolacja trendów, modele ekonomet)
- str jest na tyle ważna, że zawsze musi być ktoś za nią odpowiedzialny ->
dlatego rozdzielenie bud od wdrażania.
Szkoła ewolucyjna:
Czym zajmują się managerowie i jakie mają umiejętności wg. Wrappa:
1) Stale zbierają inf dzięki nieformalnym kontaktom (z pierwszej ręki)
2) Koncentrują uwagę na kilku ważnych sprawach a nie na wszystkich jakimi
obarczają ich podwładni obawiający się odpowiedzialności
3) Sprawni politycy - muszą wykorzystywać władzę formalną i nieformalną.
Unikanie starć i nacisków (negocjując z pewnymi grupami)
4) Są nieprecyzyjni - w zmiennym otoczeniu trudno budować długofalowe cele
(są one precyzyjnie sformułowane dla zarządu - managerowie zawsze zostawiają
sobie furtkę)
Str powstaje ewolucyjnie- z masy szczegółowych decyzji operacyjnych
5) Organizacja nie zmienia sie z dnia na dzień. Str to połączenie
organizacyjnej rzeczywistości= formalne opracowania+ nieformalne rozmowy (np
z podwładnymi)
Krytyka i ocena:
- Szkoła EWO ma char opisowy-opiera sie na case'ach
1) Praktycznie nie ma za co jej krytykować
2) Stosowanie case'ów jako dominującej met badawczej- trudno przenieść
wyniki badań na wszystkie org
3) Trzeba znać stan pożądany - bo jak sterować ewolucją. A jeśli stan
pożądany jest podobny jak w innych firmach to jak osiągnąć przewagę.
4) Szkoła opisuje tylko sukcesy, a nie porażki firm
5) Ewolucja nie ma celu a organizacja musi go(je) mieć
6) SZkoła zakłada, że org. mają sdolność do stałego uczenia się, co w
praktyce nie zawsze się sprawdza (nie byłoby firm doradczych)
7) Każdy członek org odbiera inf ze swojej perspektywy
8) Uczymy się analizując inf z najbliższego otoczenia (ef.
reprezentatywności i dostępności??)
Szkoła pozycyjna:
Strategia - pozycja konk org na r-ku
- ze szkoły PLAN: rygor analityczny i dyscyplina organizacyjna procesu bud
str
- ze szkoły EWO: managerowie nie są w stanie w rzeczywistym czasie
przeanalizować złożonych sytuacji (brak czasu i możliwości poznawczych).
Managerowie- pragmatycy-upraszczają rzeczywistość (proste modele)-Badania
operacyjne.
POZYC: rozwój technik i analiz org i otoczenia
Istotą str jest osiągnięcie przewagi konk
1. Punktem wyjścia do bud i analizy str jest otoczenie.
PLAN: Otoczenie ważne gdy generuje istotne szanse i zagrożenia. W stabilnym
otoczeniu-SW firmy jako kryterium wyborów strategicznych
EWO: Otoczenie nie istotne (jako tło)
POZ: Otoczenie najważniejsze --> 5 sił Portera (siła dostawców, nabywców,
zagrożenia ze strony nowych konk, zagrożęnia ze strony sybstytutów, natura
rywalizacji konk)
2. Istotą str jest walka z konk (str należy formułować pod kątem konk)
PLAN: str nakierowana na nieokreśloną przyszłość
EWO: stro powstaje w procesie uczenia się
POZ: konk to wróg, bez konk nie ma strategii. Konk należy szeroko rozumieć.
3. Ist 2 fundamentalne strategie prowadzące do sukcesu: min k-ów i
zrożnicowanie.
a) min k-ów- należy bud trwałą przewagę konk. Daje ona firmie swobodę
strategicznego wyboru, którego nie ma konk.
b) zróżnicowanie- klienci muszą odróżniać nasze wyroby od konk, by chcieli
zapłacić za nie wyższą cenę. Zróżnicowanie- bardziej ograniczona swoboda
konk firmy, ale utrudnia atak konk.
Wymiary przewagi konk
Stopień
zobiektyzowania przewagi konk
Wysoki
niski
Stopień istotności duży przewaga obiektywna,ist dla klienta
przew subiektywna, ist dla klienta
przewagi dla odbiorcy mały przewaga obiekt, nie ist dla klienta
przew subiektywna, nie ist dla klienta
Zróżnicowanie-poszukiwanie ścisłego połączenia cechy prod/usł oraz klienta
(segmentu) który jest skłonny zapłacić za różnicę między naszym prod, a
konk. MA sens gdy przyrost ceny przynajmniej pokrywa dodatkowy k-ty.
Krytyka i ocena:
- to przeciwieństwo EWO
- mała możliwość osiągnięcia przewagi konk- str powstaje na bazie recepty
(każdy manager na jakimś poziomie możę ja stworzyć)
- k-ty i zróżnicowanie to źródło przewagi--> poprzez ekonomię skali i
przesówanie się po krzywej doświadczenia. Nie wszystkie firmy to jednak
potrafią.
- nie sprecyzowano pojęcia sukcesu- kiedy się go osiąga?
- horyzont czasowy str- statyczny i krótkookres (EWO: zbyt odległy)
- podobnie jak PLAN: jest szkołą zbyt racjonalną (brak intuicji manag,
uczenia się)
+wprowadzenie do analiz konkurencyjnego otoczenia
+ wiele nowych metod analiz (branży i gr. strategicznych.)
Szkoła zosobów, umiejętności i uczenia się (90' C.K. Prahalad, G.Hamel)
1) Fundamentalnym czynnikiem powodzenia firmy jest wiedza (Drucker)
8 zasad posrępowania doskonałych firm
1) Obsesja działania - szybko i zdecydowanie
2) Bliski kontakt z klientem- max satysfakcji, walka o lojalność\
3) Autonomia i przedsiębiorczość - największą inicjatywę i innowacyjność
mają małe zespoły autonomiczne
4) Ludzie- najbardziej efektywny zasób-tworzenie motywacji i otoczenia dla
ich rozwoju
5) Koncentracja na wartościach--pracownicy powinni wierzyć w wartości i
normy-wtedy ich działanie ma sens
6) Ograniczenie profilu działania-koncentracja zasobów na tym co firma umie
najlepiej i daje powodzenie. Dywersyfikacja -źródło niepowodzeń
7)Ograniczenie liczebności zarządu-proste i przejrzyste srtuktury.
8) Dyscyplina i luz-kompromis, by nie zabić innowacji
2) Odkryto "miękkie" aspekty str (normy i wart)
Aby zrozumieć źr. sukcesu org trzeba zrozumieć konfigurację jej unikalnych
zasobów i umiejętności,
Zasoby-zbiór materialnych i nie- aktywów
3) Kluczowe kompetencje (Hamel & Prahalad)
-trzeba ją bud na poziomie całej org (a nie na poz SBU)
- istotą jest skumulowana wiedza w postaci szczególnych umiejętności
4) Co powoduje, że dane zas i umiejętności ja szczegółnie cenne?
a) zas i umiejętności- są cenne gdy są rzadkie, trudne do imitacji,
efektywnie wykorzystywane (model VRIO)
b) ekonom i społ kontekst bud przewagi konk
4 podst źr przewagi:
- różnorodności firm-tylko firmy o najlepszych zasobach (cennych i
rzadkich) będą miały korzyści nadzwyczajne)
- ograniczona mobilność zas
- ograniczenia ex-ante - konk nie mają równego dostępu do zas
- ograniczenia ex-post- ograniczona możliwość imitowania i sybstytutowania
zasobów najlepszych firm (unikalność, historyczne uwaruknowania, niejasne
zw. przycz-skutk)
5) Między zas oraz zamierzeniami firmy musi ist. dynamiczne napięcie.
- firma musi pozostać w równowadze z otocz., sprawnie alokować zas, ale
jednocześnie używać swych zas jak dzwigni wypychającej je stale w górę
(mobilizacja i wykorzystanie zas)
*może je szybciej akumulować i umiejętniej zużywać niż inne org
*umiejętna koncentracja zas-wąska specjalizacja
*umiejętne łączenie i koordynacja
*wszechstronne wykorzystywanie zas (łączenie prod by osiągnąc
synergię-Cartier-zegarki i biżuteria)
Krytyka:
+str zależna od otoczenia (tak jak POZ)
+do konfiguracji strategicznych zas- umiejętności menadzerskie (ważniejszy
czynnik decydujący o efektywności firmy niż otoczenie i str branży)
+bud strat wymaga jasnych wyborów manager na poz koproracji (jak w PLAN i
POZ)
+realizacja strat nie ma char tylko planowego, wdrożenie krok po kroku(jak
EWO) (powolna rozbudowa zas-unikalna konfiguracja)
-abstrakcyjna i ogólna
- teorie sukcesu to uproszczenia
-mało konkretnych rozwiązań
-koncentracja na sukcesach firm, nie pisze dlaczego firmy upadają
CZ2 Strategiczna diagnoza otoczenia org:
Środowisko to skomplikowany sys wiely trendów, zdarzeń, r-ów, ktore tworezą
kontekst działania firmy.
Anal stratrgiczna otoczenia -> 3 poz:
1) Środowiska
2) Branży
3) Gr. strategicznej
1-->3 -zwiększa się stopień precyzji i skraca horyzont czas
W teorii i praktyce zarządzania zdefiniowanie terytowium i granic środowiska
org. oraz decyzje o spos poruszania się po nim są testem wiedzy i wyobraźni
naukowców i strategów.
1. Analiza środowiska- wykraczanie poza ramy bezpośredniego rynku (firmy) i
poza obecną chwilę --> "tam i w przyszłości"
CEL: zrozumienie konfiguracji zjawisk i trendów, które są dla firmy istotne,
ale których wpływ nie jest oczywisty.
Punkt wyjścia analizy:
*horyzont czas
*obszar rynkowo-geogr
*przewidywalny zakres dywersyfikacji firmy
Analiza środ - na 3 poz:
A) Identyfikacja otoczenia dalszego i bliższego
Dalsze- wpływa na firmę, ale firma na nie nie wpływa.-nie ma jednoznacznych
analiz. Postrzegania tego otoczenia zależy od osobistego odczytywania
trendów. W dłuższym czasie można wpływać (lobbing)
Bliższe- na wpływ na firmę i firma ma na nie. Elementy otoczenia bliższego:
odbiorcy, konk, dost, lokalna społeczność.
B) Segmentacja otoczenia i zbudowanie map strategicznych kibiców
Są 2 spos segmentacji otoczenia:
-->generalna seg otoczenia
Otoczenie: ekono, społ, techno, polit-pr, demograf
Ważne bo:
*zjawiska i trendy w tych segmentach mają długi i krotkofalowy wpływ na
firmy
*nowe zdarzenia i zmiany trendów i dynamika wzajemnych relacji->
redefinicja granic branż, r-ów i trybów konkurowania.
*te same trendy mają odmienne znaczenie dla róznych branż i rynków (nawet
wewn ich)
-->zdefiniowanie grup i org mających swój udział w działaniach firmy (trzeba
się z nimi liczyć) [stakeholders, strat kibice, interesariusze,
oddziaływacze]
Stakeholders to grupy, instyt, org, które spełniają 2 war: 1) maja swoją
"stawkę" w działaniu firmy, w jej decyzjach i ich efektach. 2) są w stanie
wywrzeć efektywną presję na organizację
Tu też jest otoczenie:
Bliższe-dost, konk, odbio, lok społ, lok agencje regulacujne (zależą oni od
firm i firmy od nich). Trzeba oszacować siłę nacisku każdego z nich.
Dalsze- trudniej ich zdefiniować, wysyłają słabe sygnały, które trzeba
interpretować, wielu jest ukrytych. Dopiero jak sie zorganizują to działają
(np ekolodzy)
Analiza kibiców-jakościowa--> mapy i tabele wpływów i zależności by zobaczyć
ich wzajemne powiązania.
C) Analiza szans i zagrożeń - ocena trendów i możliwych zdarzeń w
segmentach.
Te same trendy mogą mieć pozytyw i neg wpłych - w zależności od sektora.
* do oceny- eksperci (met delficka i macież krzyżujących się wpływów)
* trzeba uważać na szanse i zagrożenia istotne, ale których
prawdopodobieństwo jest niskie
Podsumowanie:
- błędem jest koncentracja na bezpoś otoczeniu ekonom-tech i branży.
2. Analiza branży - (bezpośr otocz) "tu, teraz i w przyszłości" - diagnoza
stanu obecnego + scenariusze rozwoju branży (5 sił)
3. Anal gr. strategicznych - "tu i teraz" - anal bezpośr konk.
ANALIZA KONKURENCJI W BRANŻY:
Na podst modelu 5-siu sił- warunkujące koszty, ceny, niezbędne inwest
1) Bariery wejścia
Zależą od:
a) ekonomi skali
b) wymogi kapitałowe
c) siła marek i produktów
d) koszty zamiany- np: znalezienie nowego dostawcy
e) dostęp do kanałów dystrybucji
f) dostęp do technologii - patenty i licencje
g) Regulacje rządowe-chronią lokalnych prod i konsumentów
h) Bariery wyjścia--> koszty + emocje
- specjalizacja aktywów(im w większym stopniu dana działalność zależy od spec akt, tym wyższe są bariery wyjścia-aktywa trudne do zbycia)
- bariera psychologiczna-dany biznes jest "dzieckiem" twórcy
Bar wyjścia
Niskie Wysokie
Niskie [niskie stałe dochody] [niskie ryzykowne doch]
Bar wejścia Wysokie [wys, stałe doch] [wys, ryzykowne doch]
2) dostawcy i 3) Odbiorcy
Zmienne określające siłę nacisku:
Dostawców Odbiorców
-liczba dost liczba odb
-ist substytutów ist substytutów
-zróżnicowanie wyrobów zróżnicowanie wyr
-k-ty zmiany dostawcy k-ty zmiany dla nabyców
-zagrożenie integracją w zagr integracją w przód ze strony dost
przód ze strony dostawcy
-możliwości integracji możliwości...nabywców
wstecz przez odb
-udział dostaw w k-ach udział....
-znaczenie dost dla znaczenie...odbiorców
zysków dostawcy
4) Substytuty
--> Substytucja - wyst prod/usł różnych od typowych dla branży, ale zapspokajających te same lub podobne potrzeby
- ograniczenie wzrostu cen
5) Rywalizacja między konk - intensywność rywalizacji w branży
Poziom rywalizacji w branży (jej atrakcyjność) kszałtuje:
- tempo wzrostu branży-im wyższe tym więcej miejsca dla każdego
- stopień zróżnicowania produktów- możliwość budowania marki,która będzie miała lojalnych odbiorców
-koszty stałe (ich udział w k-tach całkowitych)-dążenie do zwiększenia stopnia wykorzystywania mocy prod. i pokrycia k-tów stałych.
- liczba i zróżnicowanie konkurentów-gdy mają podobną str i filozofię-ustalają i przestrzegają norm; gdy są różni -wolna amerykanka, wojna.
Ocena modelu analizy branży Portera:
->ma 3 ograniczenia wynikające z ekonomicznego rodowodu tego modelu:
1)Koncentruje się na najbliższym otoczeniu--> branży (bo wywodzi się z nurtu ekonomii organizacji [Nurt I/O - Industrial Organisation]) .Zbyt bliska perspektywa- trzeba uwzględnić analizę środowiska
2)Prostota i ekonomiczna precyzja-nie bierze się pod uwagę uwarunkowań jakościowych, subtelnych sygnałów
3) To modelowanie antagonizmów i konfliktów. Analiza pod wzgl. morderczej walki z konk --> brak tak popularnych zagadnień jak alianse str i kooperacja
ANALIZA GR STRAT.
Kluczowe pyt w analizie sektorowej:
a) czy i jak przyjęta przez daną firmę str. działania wpłynia na ogólną dynamikę w branży: czy poprawi się tylko syt danej firmy czy też pozostałych konk.
Są str, które pogarszają syt w sektorze dla wszystkich lub większości firm (wojna cenowa)
b) czy do sektora mogą wejść nowi agresywni konk, jakie to będą firmy i w jaki najprawdopodobniej spos wejdą do sektora (np: akwizycję czy dywesyfikację produktową)
Stabilność konk--> niskie bariery(niestabilność); wysokie (stabilność).
Zarówno z punktu widzenia firmy nowo wchodzącej do branży jak i konkurenbtów budujących swoją strategię znacznie bardziej istotnym otoczeniem może być konkretna grupa str niż cała branża.
Gr. Str-gdy w ramach sektora powst odrębne skupiska firm (mających zróżnicowane zachowanie).
Gr.Str- zbiór firm stosujących podobne str działania. Kluczową kat są bariery mobilności (w anal sektorowej-bariwry wejścia).
Do określenia gr.str w branży potrzebne jest zdefiniowanie:
A) istotnych zm. strategicznych, które różnicują firmy w danym sek/branży
B) zbioru istotnych konk.
Potem--> Zgrupowanie konk wokół str zmiennych.
Met klasyfikacji gr w ramach sektora (podejścia)
1) Nominalistyczne - gr nie istnieją
2) Teoretyczne
Gr str to zbiór firm mających podobne aktywa i dlatego realizujących podobne strategie. By dokonać podziału- wskazać najbardziej ist zmienne i na tej podstawie dokonać podziału.
WADY: hierarcha podziału istotnych zmiennych przyjmowana apriorycznie (może się okazać,że są to sztuczne gr)
3) Empiryczne --> budowa gr.str może mieć charakter:
a. analiza statystyczna taksonomii (met czynnikowa i zbiorów)
b. jakościowe badania historii rozwoju danego sektora (bad "podłużne"-znaliza zmian w czasie)->pokazują ewolucję przewag strateg.
GR STR PRZYCZYNY POWSTANIA I DYNAMIKA ZMIAN:
--> Dlaczego firmy działając w tej samej branży wybierają tak różne strategie?
1. Historia rozwoju firmy i branży
momenty (2) w rozwoju branży idgrywają szczególną rolę:
- jej powstanie
- przełomowe kryzysy lub szanse
Decyzje podejmowane w warunkach ogromnej niepewności w momentach powstania branży, kryzysów lub prfzełomów sprzyjają różnym wyborom strategicznym, które kształtują zachowania firm w długim okresie i powodują powstawianie gr. str
2. Managerowie firm mają różne wartości, cele i nastawienia (np do ryzyka, znaczenie strat finans) co prowadzi do odmiennych strategii.
-> z tycvh samych faktów (z analizy historii) managerowie wyciągają różne wnioski
Normy, wartości i cele przedsiębiorców i managerów są na tyle różne, iż prowadzą do odmiennych str działania, które wzmacniają różnice między firmami i budują dystans między grupami str.
3. Regulacje rządowe- najczęściej blokada monopoli i dominujących oligopoli, opieka nad małymi i średnimi firmami.
Znaczenie Analityczne grup str:
- gr srt to pośredni szczebel między anal branży a str indywidualnej firmy
a. pozwala na alaizę ograniczeń konk str i przetestowanie w jakim stopniu jest ona oryginalna, a w jakim imituje działanie innych firm-członków danej gr. str.
b.anal gr. może zmodyfikować w ist. spos wnioski z analizy branży.
1) Podstawowym celem anal gr str jest określenie tych zmiennych, które mają decydujący wpływ na powstawanie barier mobilności.
"To co szczególnie interesujące przy bud str to poszukiwanie "luźnych cegieł" w murze otaczającym gr. strat które osiągają najwyższą rentowność."
2) Drugim ważnym analitycznie aspektem anal gr. str jest jasne określenie gr. dominujących, ważnych i marginalnych w sektorze.
Zmienne pomocnicze w odróżnieniu:
a. wynik finansowy
b.czas-> które firmy mają największy, długofalowy potencjał wzrostu.
c. elastyczność zewnętrzna strategii
Błąd: istnieje zestaw szans i zagrożeń które będą podobnie oddziaływać na firmy w branży
Prawda: trendy i zdarzenia stają się szansami w zal od strat firmy
3) Trzecim ist wymiarem anal gr. str jest jasne sprecyzowanie konceptualnych możliwości przesunięć strat firmy w ramach sektora.
Nowa jak i istniejąca firma może teoret wybrać 3 ścieżki:
a) wzmocnienie pozycji własnej gr str(tworzenie norm i standatdów-blokowanie wejścia)
b) przesunięcie się do lepszej gr.str(Toyota--> Lexus)
c) opuszczenie gr.str i stworzenie "własnej" (Timex, Swatch)
PODSUMOWANIE:
Bud i anal gr. str--> sprecyzowanie wniosków z anal sektorowej.
Anal branży- obraz z lotu ptaka
Gr.Str- zbliżenie i powiększenie istotnych fragmentów (koncentracja na konk z bliższego otoczenia - mającyhc podobną str.)
CZ III - STRATEG DIAGNOZA ORG:
Celem str. diagnozy org jest zrozumienie jej potencjału konkurencyjnego teraz i w przyszłości. Tworzywem dla tego potencjału są zasoby i umiejętności, które w porównaniu z konkurencją będą stanowiły o siłach i słabościach firmy na r-ku.
Diagnoza str firmy powinna mieć 3 uzupełniające sie poziomy:
I. SWOT- bad sił, słabości firmy na tle jej najsilniejszych konk
II Formalna analiza przytczyn występowania silnych i słabych stron firmy (met--> anal systemu powstawania wart dodanej w firmie) Odpowiada na pyt: na jakich procesach firma powinna się skupić
III. Ocena strategicznych zasobów i umiejętności firmy
AD I) Analiza sił i słabości firmy (R 9)
Analza SWOT:
Etap1) Wybór kluczowych obszarów działalności (kluczowych dla sukcesu konkurencyjnego czynników lub procesów organizacyjnych)
Obszary te to najczęściej: obsługa posprzedażowa i serwis, marketing i dystrybucja, finanse, zarządzanie ludzmi, technologia, proddukcja, zarządzanie. Należy określić precyzyjne działania w ramach tego obszaru
Etap2) Wybór ukł odniesienia do oceny sił i słabości firmy.
Analiza sił i słabości nie może być w próżni. Nie można przeprowadzać anal organizacyjnej bez anal gr. str (powie którzy konk są teraz układem odniesienia). Możliwe są 3 podejścia --> benchmarking:
A) porównanie do najgroźniejszego
Kryteria pozwalające wybrać wzorcowego konkurenta:
Warunki marketingowe:
-udział w rynku: najlepiej większy i szybciej rosnący niż naszej firmy
- strategia rynkowa- agresywna, rosnący udz w rynku, budowanie wizerunku
-zyski-powyżej przeciętnej w branży
-prod/usł-wys jakość, częste modyfikacje
Warunki organizacyjne:
-struktura k-ów-lepsza od naszej
-tech prod/świadczenia usł-porównywalna lub lepsza
- logistyka-sprawna
- sys naboru i selekcji personelu- skutecznie odsiewający kiepskich lkandydatów i kształcący dobrych mana
Taka firma to --> drogowskaz strategiczny - łatwo znaleźć przyczyny jego sukcesu , ale rozpatrujemy tyle lidera naszej grupy
B)równoczesna anal wszystkich konk w gr.str i liderów pozostałych grup --> daje bogatszy obraz ale czasochłonne i kosztowne
c) szukanie liderów poza branżą - kopiowanie innych liderów
Trzy (3) fazy benchmarkingu:
1.określenie jaki proces lub f-cję chcemy skopiować by ukierunkować poszukiwanie rozwiązań
2.określenie światowego/krajowego lidera - firma, która najlepiej opanowała proces bez wzgl z jakiej jest branży
3. badanie rozw lidera budując case study - by wdrożyć u nas.
Etap3) Zbudowanie profilu konk firmy-porównanie z gł konk. Można przeprowadzić analizę i budować zarys FPD.
Etap4) Podsumowanie anal.
Budujemy tablicę - zespolona ocena sił i słabości we wszystkich istotnych obszarach. Słabości firmy są pochodną albo strategii albo złego zarządzania
Analiza TOWS/SWOT - połączenie anal "z zew do wew" oraz "z wew na zew" + badanie ef. synerggii występującego między czynnikami wew i zew. Oferuje 4 str działania
Otoczenie Szanse Zagrożenia
Siły str.agresywna str konserwatywna
Słabości str.konkurencyjna str.defensywna
*agresywna (maxi-maxi) - max wykorzystanie synergii między silnymi stronami org i szansami generowanymi przez otoczenie. Silna ekspansja i zdywesyfikowany rozwój. Aktywne wykorzystanie szans, wzmacnianie pozycji.
*konserwatywna (maxi-mini)"-min negatywnego wpływu otoczenia przez max i aktywne wykorzeystanie potencjału org. Segmentacja r=ku, selekcja produktów, redukcja k-ów
*konkurencyjna-(mini-maxi)-eliminowanie słabych stron i bud konkurencyjnej siły prezez max wykorzystanie istniejących szans- powiększanie zasobów fin i handl, ulwpszanie linii prod
*defensywna - (mini-mini)- zapewnienie przetrwania przez min wpływu słabości firmy i zagrożeń otoczenia.
Czynności anal TOWS/SWOT:
1) Zdefinowanie listy SWOT org.
2)przypisanie poszczególnym s,w,o,t wag istotności (wpływ na rozwój org)
3)równoległe "z zew do wew" i "z wew na zew" zbadanie relacji między S,W a O,T
-TOWS(z zew do wew)-czy dane zagrożenia osłabiają kolejne siły (T-->S), O-->S, T-->W, O-->W
-SWOT-czy siły pozwolą wykorzystać szanse (S-->O), W-->O, S-->T, W-->T
Z tego tabela relacji
Ad II FIRMA JAKO SYS DZIAŁAŃ: ANALIZA AKTYWNOŚCI PROCESÓW: BUD PRZEWAGI PRZEZ TWORZENIE WART DODANEJ
Firma ma przewagę przez konkretne aktywności--> analiza poprzez model:analiza firmy jako sys działń tworzących wart dodaną.
Aktywności:
A) Podstawowe (primary)-char fiz przetwarzania surowców, produkcji i sprzedaży
- logistyka wew: przyjmowanie mat, sładowanie, kontrola zapasów
- operacje produkcyjne (obróbka, montaż)
- logis zew (dystrybucja)
-marketing i sprzedaż
-serwis (instacja, obsługa posprzedażowa)
B) wspomagające (support) - przetważanie inf towarzyszących A - czyli proces zarządzania zapewniający aprawność A
- zaopatrzenie (zakup śr trw oraz mat)
-rozwój tech
- zarządzanie zasobami ludzkimi (rekrutacja, szkolenia)
- infrastruktóra firmy (kierownictwo, planowanie, finanse, wybór str)
Sztuka wykorzystywania sys działalności jako strategicznej diagnozy polega na zlokalizowaniu w ramach org tych działań, które w największym stopniu przyczyniają się do powstawania konkurencyjnej przewagi firmy i w efekcie do tworzenia zysku.
Trzeba znaleźć procesy tworzące doskonałość i efektywność poszczególnych aktywności:
SYS DZIAŁAŃ I KRYTYCZNE AKTYWNOŚCI: PROCESOWE PODEJŚCIE DO ANAL STR:
Cechy podejścia procesowego:
- koncentracja na ciągu działń, a nie na wybranych aspektach funkcjonowania org
- perspektywa anal "od zew do wew" org -oczekiwania klienta jako punkt wyjścia
- kwestionowanie dotychczasowych założeń dos spos wykonuwania i dostarczania prod/usł
- analizowane i usprawniane są relacje między podsystemami org,a nie tylko w ramach poszczególnych f-cji i wydziałów
- przy analizie- zespoły międzyfunkcyjne (przedstawiciele wydziałów zaangażowanych w proces)
w anal procesów wykorzystuje się założenia podejścia systemowego:
- by zrozumieć działalność org. opisz: zasilenia (inputs), procesy, wyniki (outputs), odbiorców
- org albo przystosuje się do war zew i wew albo zginie
- optymalizacja 1go ele możę pogorszyć całą org
- zmiana w 1-nym podsys --> zmiany w innych podsys
- org zachowuje się jak system bez wzg czy zarządzana jest jak system
Etap1) Mapa powiązań - opis relacji łączących poszczególne działy org. (jaką rolę odgrywają działy w poszczególnych procesach) - można znaleźć kluczowe procesy
Etap2)Mapa procesu- opis kluczowego proc i jego usprawnienie
Etap3) Zaprojektowanie usprawnionego proc
III ANALIZA STR ZASOBÓW FIRMY (R11)
Zas str- gdy dają trwałą unikalność - długotrwała przewaga konk.
Grupa aktywów - model VRIO (Valuable, Rare, Inimitable, Well Organised resources)
Zas strategiczne:
*naturalny monopol,
*patenty i lic,
*standard,
*zas niematerialne
- mogą być wykorzystywane jednocześnie w wielu miejscach
- nie deprecjonują się tylko rosną (wzbogacają się)
- trzeba je wypracować
Tworzywa zasobów str:
1. normy, wart i wiedza pracowników (know-how)
2. marki produktów
3. Reputacja firmy
- można żadać wyższej ceny
- zmniejszenie k-ów działalności (pośrednicy zaoferują nas dobre warunki - mniejsza marża)
- polityka personalna - firma przyciąga specjalistów
- stabilność działania i mniejsze ryzyko
CZ4 TWORZENIE STR FIRMY:
Str jest sztuką podejmowania wyborów w war ograniczeń, presji i szans. Str jest sztuką interpretacji oraz znajdowania sensu i znaczenia zdarzeń w otoczeniu i samej org
Misja firmy: (r12)
Budowanie misji:
Wizja-obraz przyszłości, który uczestnicy org chcą wykreować
Misja- sformułowanie wizji na użytek strategii
Cele str - spos pomiaru misji, wysoko ustawiona poprzeczka
Misja nabiera strategicznego znaczenia gdy spełnia wymogi:
1. wyznacza kierunek i dot przyszłości
2. wyraża marzenia i wyzwania, które stają się udziałem pracowników
3. proces jej realizacji jest wiarygodny
Typy pracowników: najemcy (lecą na kasę), lojaliści, gwardziści
Cechy misji:
1. Lapidarna: krótka, ale musi dużo wyrażać
2. Powinna mieć ele marzenia, ale jednocześnie wskazywać operacyjną drogę jego realizacji
3. Ogólna i konkretna jednocześnie
Domena: wybory rynków i produktów (r13)
Kluczowe kryteria wyboru domeny: NA prod i rynki trzeba patrzeć z punktu widzenia 3 kluczowych kryteriów: misji, opłacalności i potencjalnych innowacji - rewolucyjnych zmian reguł gry strategicznej.
Perspektywy misji: wpływa ona na wybory: rynków i prod przez aspiracje dot tempa wzrostu, typu budowanej przewagi, reputacji firmy i horyz czasowego.
Konkurenci i klienci: wzorce bazowych strategii:
Wzorzec 1) Cena i jakość (Kotler)
cena
niska wysoka
jakość niska okazja rynkowa hit&run
wysoka penetracja r-u oferta luksusu lub wys wartości
Wzorzec 2) Atak i unik (Ohmae)
PROD / RYNKI
ISTNIEJĄCE NOWE
FRONTALNA 1 3
KONKURENCJA
UNIKANIE KONK 2 4
1)str budowy funkcjonalnej odmienności - koncentracja tylko na kluczowym czunniku sukcesu
2) str relatywnej przewagi - stałe porównywanie swojej firmy / wyrobów z konk i wykorzystanie słabości konk na konkretnym rynku do zbudowania swojej przewagi
3) str agresywnej inicjatywy - wprowadzanie innowacji, testowanie nowych koncepcji
4) str max satysfakcji nabywcy - tworzenie lub modyfikowanie prod dla potrzeb nabywcy (aparat małpa, gilette dla kobiet)
Wzorzec 3) gdzie i jak konkurować (Porter) - str budowy przewagi konk
min kosztów zróżnicowanie
koncentacja koncentracja i
kosztowa zróżnicowanie
Wzorzec 4) Spójne i niespójne strategie (Miles & Snow)
Każda firma musi stale rozwiązywać 3 typy problemów w bud str:
a. tempo wprowadzeznia innowacji (inwestycje w B&R czy obrona pozycji i walka o koszty)
b. stopień elastyczności technologii produkcji
c. spos zazrządzania: struktury i procedury
Ze wzg na spos rozw problemów - 4 podst spos zachowań strategicznych:
1. innowator - stałe poszukiwania szans rynkowych, agresywność, elastyczne płaskie struktury, kreatywność
2. obrońca - ograniczenie asortymentu i rynków - koncentracja na wydajności i efektywności, scentralizowany
3. analityk - 1+2 - firmy działające jednocześnie na stabilnych i dunamicznych rynkach
4. bierne albo niespójne reagowanie - np: biurokratyczna firma chce być innowatorem
Wzorzec 5) Liderzy rynku (M. Treacy & F. Wiersem)
Ruchy ceny i jakości są nieskuteczne ponieważ:
-firmy nie mogą podnosić cen - klienci oczekują obniżek
- klienci przenoszą swe oczekiwania z jednych rynków na inne (doskonała obsługa nie tylko ma być w hotelach)
- to co wczoraj było luksusem dziś musi być standardem
- rynek oczekuje innowacji, dobrej jakości i niskich cen a nie kompromisu cena/jakość
Strategie sukcesu:
1. Str operacyjnej doskonałości (min kosztów i niskich cen): redukcja różnorodności (1 prod, 1 model działania) - koncentracja na dużym segmencie, ważne są zespoły a nie jednostki, umiejętna analiza i skracanie procesów org
2. Str przywodztwa produktowego - tworzenie inn i ich szybkie wdrażanie (jednostki!!!)
3. Bliski zw z klientem (Toyota w Japonii)
Wzorzec 6) Str lateralne i liniowe (Obłój)
Przewaga str możę być
-skoncentrowana - 1en kluczowy obszar (Ohmae) - łatwiej osiągnać
- rozproszona - jest wiele czynników - trudno kopiować
Str może być
- zorientowana przeciwko konk - atak na słabe jego strony
- nastawiona na nabywcę - odróżnienie od konk, zapspokajając najskrytsze potrzeby
Z tego powst 4 strategie:
2 liniowe: lepsze wdrażanie tego co jest:
-str. frontalnego ataku
-str. zdobywania rynku
2 lateralne: innowacje: str. omijania konk i str tworzenia nowego rynku
12