Padaczka referat, Fizjoterapia, . fizjoterapia


Padaczka, Upośledzenie umysłowe, Zaburzenia świadomości

PADACZKA (Epilepsia)

Znamienną cechą padaczki są napady drgawkowe.

Napad drgawkowy-jest wyrazem zakłócenia prawidłowej czynności mózgu i powstaje w wyniku wyładowania patologicznego komórek nerwowych. Zasadniczo wszelki napad padaczkowy musi mieć podłoże organiczne w mózgu- anatomopatologiczne, patobiochemiczne lub patofizjologiczne

Nie zawsze udaje się wykryć przyczynę i podstawę napadu drgawkowego, dlatego odróżnia się dwojakiego rodzaju padaczkę:

1.Padaczkę ukrytą, czyli skrytopochodną, zw. Padaczką o nieustalonej etiologii. W tym typie padaczki dużą rolę przypisuje się skłonności osobniczej, która wyraża się w tzw.” gotowości drgawkowej”- łatwiejszej możliwości napadowego występowania drgawek w warunkach sprzyjających raptownemu wyładowaniu komórek nerwowych,

2.Padaczkę objawową, do której zalicza się głównie padaczkę ogniskową

Padaczka jest powszechną chorobą, dotkniętych jest nią ok.1% ludzi w Polsce( ok.400 tys.). Chorują na nią głównie ludzie młodzi. W 80% ujawnia się przed 20 rokiem życia.

Padaczka jest zespołem wieloetiologicznym. W jej powstawaniu odgrywają rolę:


1)
morfologiczne lub czynnościowe zmiany w mózgu powodujące wzrost pobudliwości komórek nerwowych
2)
podwyższone „pogotowie drgawkowe” zazwyczaj uwarunkowane genetycznie
3)
czynniki sprzyjające występowaniu napadów lub je wywołujące:
-większa gotowość do drgawek u dzieci niż u dorosłych
-zależność występowania napadów u niektórych chorych od cyklu snu i czuwania
-czynniki hormonalne-miesiączka, ciąża
-gorączka, zakażenie, wysiłek fizyczny, napięcie emocjonalne itp.

4)czynniki metaboliczne( gł. u małych dzieci )-zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, przemiany pirydoksyny, węglowodanów, kwasów aminowych i in.
5)czynniki genetyczne- wśród krewnych chorych na padaczkę choroba ta występuje znacznie częściej niż wśród ludności przeciętnej

Patomorfologia

1) Zmiany padaczkorodne.

Przyczyną padaczki mogą być wszystkie sprawy chorobowe, które powodują „podrażnienie” pewnej grupy komórek nerwowych mózgu. Są to najczęściej zmiany bliznowate będące zejściem przebytej sprawy chorobowej. Obszarem padaczkorodnym jest bezpośrednie otoczenie blizny, wykazujące często nieznane zglejowacenie i niedostateczne ukrwienie.

2) Zmiany podrgawkowe, będące skutkiem przebytych napadów dużych

Klasyfikacja napadów padaczkowych wg. Zaleceń Międzynarodowej Ligi Przeciwpadaczkowej

1. Napady częściowe( dawniej ogniskowe)
a) z objawami prostymi: ruchowe, zmysłowe, wegetatywne
b) z objawami złożo
nymi: intelektualne, psychosensoryczne, afektywne, psychoruchowe


2. Napady Uogólnione
a) postacie submaksymalne: napady nieświadomości i ich odmiany
b) postacie maksymalne: napady tonicz
no kloniczne( grand mal-napady duże), napady toniczne, masywne kloniczne


3 .Napady jednostronne lub przeważnie jednostronne


4. Napady niesklasyfikowane

Napady częściowe( ogniskowe) z objawami prostymi

Napady Jacksona

Zaliczamy je do częściowych( ogniskowych) napadów korowych

Drgawki ograniczają się do pewnej części ciała przy zachowanej świadomości

Drgawki rozpoczynają się w następującej kolejności-w dystalnym odcinku k.g., w twarzy lub w dystalnym odcinku k.d., wyjątkowo- w mięśniach tułowia

Drgawki szerzą się np. z twarzy na kończynę górną i następnie dolną- pochód drgawek Jacksona- i mogą objąć całą połowę ciała

Jeżeli napad trwa dłużej może zakończyć się ogólnym napadem drgawkowym z utratą przytomności

Napady z zaburzeniami mowy -tzw dysfatyczne polegają na zaburzeniu wyższych mechanizmów mowy i przejawiają się trudnościami mówienia albo rozumienia mowy- ognisko w okolicy korowych ośrodków mowy


Napady zwrotne( adwersyjne)- przy zachowaniu świadomości następuje toniczny zwrot gałek ocznych, głowy i ewentualnie tułowia w jedną stronę, k.g. po stronie zwrotu często unosi się i chory „spogląda” na nią poprzez bark(„postawa szermierza”)


Napady zmysłowe o objawach elementarnych
-wzrokowe
-słuchowe
-węchowe i
smakowe
-napadowe zawroty głowy

Napady określane jako wegetatywne- wielopostaciowe, sensacje rozpoczynają się w nadbrzuszu i wstępują w kierunku głowy, uczucie „kurczu żołądka”, nudności, bicie serca, parcie na mocz i stolec

Napady częściowe o objawach złożonych

Padaczka skroniowa

Napady zdarzają się w ogniskach skroniowych

Ma postać napadowych doznań czuciowych lub objawów ruchowych

Zaburzenia wegetacyjne, halucynacje wzrokowe lub słuchowe, stany marzeniowe, „wrażenia już widzianego”( Deja vu), stany agresywne, depresyjne, depersonalizacja itp.

Z objawów ruchowych- dyzartria, dysfazja, ruchy automatyczne

Napady uogólnione

Napady toniczno- kloniczne/Duży napad padaczkowy( grand mal)

Objawy:

Po napadzie chory zapada w krótszy lub dłuższy sen; w okresie odzyskiwania przytomności chory bywa czasem zamroczony i agresywny. W czasie śpiączki stwierdza się zniesienie lub osłabienie odruchów głębokich, często obustronny odruch Babińskiego. Zwykle jest nieświadomość przebytego napadu; często chorzy zdają sobie sprawę, odczuwając bóle mięśni oraz ogólne niedomaganie

Napad czasem bywa poprzedzony tzw. Zwiastunami( prodromata) oraz aurą padaczkową( aura epileptica)
Zwiastuny( tj. zmiana usposobienia, w
rażliwość, przygnębienie itp.)

różnią się od aury tym, że występują na kilka godzin lub dni przed napadem, natomiast aura zjawia się tuż przed samym napadem.

Aura (powiew)- objawy wstępne napadu, które chory pamięta, zdarzają się w 10-15 % przypadków padaczki i z reguły trwają 1-2 s. lub krócej. Występują najrozmaitsze aury: czucia cielesnego( parestezje), wisceralnego( np.Sensacje w nadbrzuszu , przesuwające się do głowy), zmysłowe, psychiczne. Aura ma też znaczenie objawu ostrzegawczego i jeżeli nie jest zbyt krótka, umożliwia zabezpieczenie przed upadkiem

Uogólniony napad drgawkowy może być wynikiem wyładowania korowego, obejmującego całą korę oraz okolicę podkorową, lub też może być pochodzenia centrencefalicznego. Wyładowanie „wyższego pnia mózgowego” czyli „układu środkowo-mózgowego” powoduje drgawki ogólne, utratę przytomności, krzyk, przygryzienie języka i nieraz brak kontroli nad zwieraczami.

Postępowanie z chorym w napadzie dużym polega na rozpięciu mu ubrania, skręceniu głowy w bok, by zapobiec zachłyśnięciu się śliną, ew. zabezpieczeniu chorego przed okaleczeniami wskutek uderzenia się w fazie klinicznej o twarde przedmioty. Aby zapobiec następnym napadom wstrzykuje się domięśniowo lub dożylnie fenobarbital lub diazepam.

Stanem padaczkowym nazywamy stan, w którym napady duże występują często i między nimi chory nie odzyskuje przytomności. Często przyczyną stanu padaczkowego jest nagłe odstawienie leków, zwłaszcza barbituranów, ale może być także jakaś inna szkodliwość obniżająca próg pobudliwości układu nerwowego. Na skutek ciągłego niedotlenienia mózgu może dojść do zejścia śmiertelnego.

Mały napad padaczkowy( petit mal)

Występuje najczęściej u dzieci( przeważnie u takich, które cierpią na napady duże

Powtarzają się dość często w ciągu dnia

Objawy:

Nie ma zazwyczaj drgawek

Występuje całkowita lub częściowa utrata przytomności( absence)

Chory przerywa swą czynność, nie pada, stoi nieruchomo lub wykonuje szereg nieświadomych ruchów( mruganie powiekami, zwrot głowy lub gałek ocznych, ruchy kk.gg.) po czym odzyskuje świadomość i kontynuuje przerwaną czynność

Napad taki trwa zazwyczaj kilka sekund

Padaczka miokloniczna

Początek w wieku szkolnym lub przed okresem pokwitania

Występowanie rodzinne

Ogólne napady padaczkowe toniczne, kloniczne i mieszane, zapoczątkowujące chorobę, występujące w nocy, coraz częstsze w pierwszym okresie

Napadom towarzyszą gwałtowne, obszerne zrywy (mioklonie) obejmujące mięśnie twarzy, gardła, tułowia i kończyn, wstrząsające nieraz błyskawicznie całym ciałem chorego

Otępienie potęgujące się w dalszym okresie choroby, często dołącza się wzmożone napięcie mięśniowe, tiki, ruchy pląsawicze , zubożenie ruchowe

Choroba jest postępująca, w ciągu kilku lat prowadzi do śmierci

Napady Toniczne

Pochodzą ze śródmózgowia, mostu i opuszki rdzeniaOdznaczają się zgięciem tułowia ku przodowi, tonicznym prężeniem kończyn dolnych, zginaniem kończyn górnych w stawach łokciowych lub tonicznym nadmiernym prostowaniem i przywodzeniem wszystkich kończyn analogicznie do sztywności odmóżdzeniowej

Napady akinetyczne

Napady małe pod postacią nagłego i przejściowego zakłócenia świadomości tzw. Absence( nieobecność)

Dziecko nagle pada, po czym natychmiast wstaje i kontynuuje przerwaną czynność

Mogą to być także napady miokloniczne z krótkotrwałą utratą przytomności bez upadku z ograniczonymi nieznacznymi skurczami mięśni

Napady jednostronne

Padaczka połowiczo- drgawkowa z porażeniem połowiczym

Zespół ten autorzy francuscy( Gastaux i Vigououx) uzależnili od zmian w układzie żylnym mózgu, które odpowiadają zapaleniu zakrzepowemu żył

Odróżnia się dwie postacie tych napadów:

Napady duże ograniczone do napadów dużych połowiczych

-utrata przytomności-trwa ok..1 min.

-faza toniczna i kloniczna

-zgięcie i prostowanie kończyn z jednej strony, podczas gdy druga połowa ciała pozostaje nieruchoma

-powrót przytomności- szybciej niż w napadzie dużym

-nieraz zachodzi przemijający niedowład

2) napady połowiczo-kloniczne
-skurcze kloniczne w gałkach ocznych, w połowie twarzy, następnie w karku, w kończynie górnej, potem w kończynie dolnej
-pomiędzy zajęciem przez drgawki poszczególnych odcinków ciała zachodzą 10-20 min. przerwy
-drgawki powtarzają się w tym samym porządku: oczy, twarz, kończyna górna i kończyna dolna

Napady padaczkowe związane z wiekiem

Badanie chorego na padaczkę

w każdym przypadku konieczny jest dokładny wywiad subiektywny i obiektywny.

U dzieci należy przeprowadzić wywiad w kierunku ew. urazu przyporodowego. Jeżeli dziecko wykazuje napady duże pierwotnie uogólnione, stan neurologiczny jest prawidłowy i wywiad rodzinny co do padaczki jest dodatni, wystarczy rtg czaszki, EEG oraz zbadanie poziomu cukru, wapnia i fosforu we krwi. Dzieci z upośledzeniem umysłowym należy badać klinicznie.

U dorosłych w przypadkach z napadami bez cech ogniskowych z obciążeniem rodzinnym padaczką i prawidłowym stanem neurologicznym- EEG, rtg czaszki, poziom cukru, wapnia i fosforu we krwi. W przypadkach nie spełniających tych trzech warunków- tomografia komputerowa lub odma czaszkowa

Rozpoznanie

W przypadkach typowych rozpoznanie jest łatwe. Przy rozpoznaniu różnicowym należy pamiętać o następujących stanach:

-napady histeryczne z drgawkami padaczkopodobnymi

-omdlenie

-narkolepsja i katapleksja

-napadowe zawroty głowy

Rokowania

Im bardziej różnorodne są napady, zwłaszcza z udziałem psychoruchowych, i im wcześniej się one pojawiły, im większe są zaburzenia neurologiczne i psychiczne, tym trudniej na ogół uzyskuje się większą poprawę

Np. u chorych z napadami wyłącznie dużymi udaje się uzyskać co najmniej kilkuletnią przerwę w napadach w 50% przypadków, natomiast u chorych z napadami psychoruchowymi- w 20% przypadków

Dość często przebieg padaczki jest nieobliczalny. Są okresy dobrej odpowiedzi na lek i takie, w których te same leki przestają działać. Przyczyny tych zmian zwykle pozostają niejasne

Szacunkowo można przypuszczać, że w ok. 10% przypadków uzyskuje się trwałe ustąpienie napadów

Leczenie

Warunkiem rozpoczęcia przewlekłego leczenia farmakologicznego jest pewne rozpoznanie padaczki, szczególną rozwagę należy zachować w przypadku tzw. Padaczki ukrytej

Kierować się można uproszczonym podziałem leków na dwie podstawowe grupy:

1)Leki działające w mniejszym lub większym stopniu na wszelkie postacie napadów- z wyjątkiem napadów nieświadomości: fenytoina, fenobarbital, karbamazepina, pirimidon, diazepan

2)Leki działające tylko na napady nieświadomości: sukcynimidyny, oksazolidynodiony. Poza tym leki działające na wszelkie typy napadowe: klonazepan

Wskazówki ogólne:

Świadomość

Poczucie przeżywania ,towarzyszące zjawiskom psychicznym

Świadomość= przytomność( czuwanie)

Podłoże zaburzeń świadomości

Za stan pełnej świadomości oraz jej właściwy obszar odpowiedzialny jest układ siatkowaty międzymózgowia i śródmózgowia, który z kolei pobudza gotowość kory mózgu do percepcji bodźców i do złożonych procesów psychicznych. Stąd też podłożem zaburzeń świadomości może być zarówno zmniejszona aktywnośc układu siatkowatego, jak i obniżona sprawność neuronów korowych, spowodowane działaniem rozmaitych szkodliwych czynników zewnątrz- i wewnątrzpochodnych. U dzieci są to najczęściej stany zapalne mózgu, niedotlenienie mózgu, urazy czaszki, padaczka a także niektóre choroby somatyczne i metaboliczne.

Podział zaburzeń świadomości

Grupa I- obejmuje Ilościowe Zaburzenia Świadomości( przytomności), tzn. różnego stopnia zmiany natężenia jasności i zwężenia pola świadomości. Przejawiają się one osłabieniem reakcji na bodze zewnętrzne i ograniczeniem ich percepcji, utrudnionym kontaktem z otoczeniem, pewną dezorientacją w czasie oraz spadkiem zdolności przypominania i zapamiętywania zdarzeń.

Grupa II- Jakościowe Zaburzenia Świadomości. Cechuje je nie tylko dezorientacja w czasie, ale również w miejscu i ocenie sytuacji, a także w psychice własnej. Stwierdza się również zniekształcenie i zafałszowanie spostrzegania w postaci iluzji i omamów, z których treścią wiążą się niekiedy urojenia.

Ilościowe zaburzenia świadomości

1.Przymglenie.

Polega na:

Nieostrym i niedokładnym spostrzeganiu zjawisk w otoczeniu

Spadku reakcji na bodzce zewnętrzne

Spowolnieniu procesów myślenia

Utrudnieniu zapamiętywania i przypominania zdarzeń

Chory zachowuje świadomość, można z nim nawiązc kontakt słowny, na zadawane pytania odpowiada z trudem i ze znacznym opóznieniem

2. Senność patologiczna.

Stan ten cechuje:

Wyraźne spowolnienie ruchowe

Brak aktywności

Niepełna orientacja w otoczeniu

Nieostre spostrzeganie i przyjmowanie zjawisk- bardziej niż w przymgleniu

chory ma ciągłą skłonność do zasypiania, kontakt słowny jest nadal możliwe( ograniczony jednak do pojedynczych słów i nie zawsze sensownych wypowiedzi)

Czynności fizjologiczne ulegają wyraznemu zwolnieniu

3. Stan przedśpiączkowy, półśpiączka, odrętwienie

Z chorym nie udaje się już nawiązać kontaktu słownego Na niektóre bodzce zewnętrzne( silne potrząsanie, głośne wołanie, klaskanie) reaguje on lekkim poruszeniem się machnięciem ręką lub grymasem twarzy, trzepotaniem powiek czy językiem a obudzić go nie można

Podane pokarmy i płyn trzyma bezwładnie w ustach nie wykonując ruchów połykania lub żucia

4.Śpiączka

Stan całkowitego wyłączenia świadomości( przytomności)

Chory nie reaguje nawet na najsilniejsze bodzce zewnętrzne np. bólowe

Ma bardzo słabe lub zupełnie zniesione odruchy głębokie i powierzchowne z niewielka tylko reakcją zrenic na światło

Nie przyjmuje pokarmów i płynów

Niekiedy bezwiednie oddaje mocz i kał lub ma niemożności oddawania moczu, leży bezwładnie, nieruchomo

Jakościowe zaburzenia świadomości

1.Zespół majaczeniowy

Często występuje u dzieci w stanach zapalnych mózgu o różnej etiologii, w ostrych infekcjach przebiegających z podwyższona temperaturą ciała

W pełnym rozwoju zespołu majaczeniowego dominują w obrazie klinicznym następujące objawy:

Dezorientacja ogólna co do czasu, miejsca i sytuacji przy zachowanej orientacji co do własnej osoby

Utrudnione, zniekształcone i zafałszowane spostrzeżenia w postaci omamów i iluzjii

narastający niepokój, podniecenie i zaburzenia afektu(lęk, nastrój dysforyczny)

Utrudnione zapamiętywanie i przypominanie zdarzeń

2. Zespół pomroczny lub zamroczeniowy

Występuje w wielu ostrych chorobach zakaznych, w stanach pourazowych mózgu, w schorzeniach układowych, najczęściej można go spotkać w padaczce

Zaburzenia świadomości rozwijają się nagle i kończą się szybko

Najbardziej typowe objawy:

zaburzenia orientacji

gwałtowne podniecenie ruchowe z agresją i wyładowaniami popędowymi

zaburzenia afektu

niepamięć

3. Zespół zamroczeniowo- majaczeniowy

Spotyka się go u dzieci w ostrych chorobach zakaznych przebiegających z wysoką gorączką, zatruciach grzybami, w ciężkich urazach czaszki i mózgu a także w padaczce

Na obraz kliniczny składają się:

typowe objawy zamroczenia prostego

omamy wzrokowe

częściowa niepamięć

4. Zespół splątaniowy

Stanowi najczęściej powikłanie ostrych chorób zakaznych, niektórych chorób nowotworowych i wyniszczających np. białaczki a także ciężkiego urazu czaszki

Objawy:

zaburzenia toku myślenia z gonitwą myślową

zaburzenia orientacji

silny niepokój ruchowy

lęk, związany z najprawdopodobniej z omamami i urojeniami

niepamięć częściowa

5. Zespół podwyższonej świadomości

Występuje po zażyciu leków pobudzających czynności psychiczne i stan czuwania

Używane często przez młodzież celowo do poprawy samopoczucia i nastroju

Leki te stosowane w niewielkich dawkach powodują podwyższenie aktywności psychicznej ze spadkiem męczliwości i uczucia znużenia

Niekiedy mogą one prowadzić do niepokoju, bezsenności, przyspieszenia toku myślenia, podwyższenia wrażliwości na bodzce zmysłowe, przyspieszenia czynności serca, zwiększenia ciśnienia tętniczego krwi i drżeń mięśniowych

W dawkach wyższych wywołują stany majaczeniowe, euforię, omamy

Upośledzenie umysłowe

Definicja

Upośledzenie umysłowe określa się jako „funkcjonowanie intelektualne istotnie poniżej przeciętnej, upośledzenie to powstaje w okresie rozwojowym i towarzyszy mu obniżenie zdolności przystosowania się”.

Epidemiologia

Rozpowszechnienie upośledzenia określa się na ok. 1% populacji ogólnej, z tego ok. 80% to stopień lekki, ok.12% - umiarkowany, ok.7% - znaczny, ok.1% - głęboki.

Największa wykrywalność upośledzenia umysłowego jest w wieku szkolnym i wynosi on 2-3%.

Etiologia

Podział ze względu na przyczyny:

  1. Czynniki działające przed porodem

  2. Czynniki działające w czasie życia płodowego

  3. Czynniki związane z porodem

  4. Czynniki działające po urodzeniu

Czynniki działające przed porodem:

Genetyczne: a) - monogeniczne

- strukturalne

- metaboliczne

b) wieloczynnikowe

- chromosomalne

Z tą grupą czynników związane są takie choroby jak:

stwardnienie guzowate i neurofibromatoza dziedziczone autosomalnie, w sposób dominujący,

- małogłowie prawdziwe, pierwotne;

- genetyczne zaburzenia metaboliczne jak :

fenyloketonuria

zaburzenia przemiany tłuszczów i węglowodanów

mukopolisacharydozy

zaburzenia przemiany hormonalnej

Czynniki działające w czasie życia płodowego:

zakażenia bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze

wady żywienia

czynniki chemiczne

czynniki fizyczne

czynniki immunologiczne

zaburzenia łożyska

hipoksja wewnątrzmaciczna

Czynniki związane z porodem :

- zamartwica

- uraz porodowy( krwawienie do

OUN, leukomalacja

okołoporodowa)

- wcześniactwo

Czynniki działające po urodzeniu:

- zakażenia

- urazy

- czynniki chemiczne

- czynniki żywieniowe

- czynniki izolacji zmysłowej i kulturalnej

Nazewnictwo historyczne

Stopień lekkie (IQ 59-69)

ociężałość umysłowa, lekki niedorozwój umysłowy, lekka oligofrenia, debilizm

Stopień umiarkowany (IQ 35-49)

umiarkowany niedorozwój umysłowy ,umiarkowana oligofrenia, imbecylizm

Stopień znaczny (IQ 20-34)

znaczny niedorozwój umysłowy , znaczna oligofrenia

Stopień głęboki ( IQ <20 )

głęboki niedorozwój umysłowy, głęboka oligofrenia, idiotyzm

Klasyfikacja upośledzenia umysłowego wg stopnia i ilorazu inteligencji:

stopień lekki 50-69 IQ

stopień umiarkowany 35- 49 IQ

stopień znaczny 20- 34 IQ

stopień głęboki < 20 IQ

Stopień lekki

Stopień umiarkowany

Stopień znaczny

Stopień głęboki

Objawy

W obrębie głowy:

w obrębie tułowia i kończyn:

Zaburzenia współistniejące

Często upośledzeniu umysłowym towarzyszą znaczne i ciężkie wady neurologiczne i fizyczne:

- padaczka

- upośledzenie wzroku lub słuchu

- upośledzenie narządu ruchu

- całościowe zaburzenia rozwoju (autyzm)

Metody psychoruchowego usprawniania dzieci

Zapobieganie, leczenie

Poziomy działań zapobiegawczych:

prewencja pierwszego rzędu zawiera:

prewencja drugiego rzędu polega na :

prewencja trzeciego rzędu ma za zadanie:

Leczenie farmakologiczne

Farmakoterapię stosuje się do opanowywania zachowań agresywnych i lęku, przeciwdziałania wycofywaniu się kontaktu terapeutycznego lub stabilizacji wahań nastroju.

Stosowane leki

- natrekson

- przeciwdepresyjne

- neuroleptyki

- stabilizatory nastroju

- benzodiazepiny

W leczeniu padaczki, zaburzenia świadomości oraz upośledzenia umysłowego dużą rolę odgrywają metody z zakresu terapii psychopedagogicznej tj.:

  1. Metoda Drama(urozmaica proces nauczania, ośmiela uczniów do działania, niweluje zahamowania oraz rozwija wyobraźnię. Ponadto wyzwala spontaniczne reakcje emocjonalne, zmusza do podejmowania decyzji i reagowania na różnorodne sytuacje)

  2. Metoda Marii Montessori(ponieważ każde dziecko jest inne, powinno rozwijać się według indywidualnego  planu rozwoju tak, aby móc uczyć się szybciej i efektywniej)

  3. Terapia Metodą Integracji Sensorycznej (SI)

  4. Metoda Weroniki Sherborne(posługiwanie się ruchem jako narzędziem wspomagania rozwoju psychoruchowego dziecka i terapii tego rozwoju )

Pytania

Co to jest napad drgawkowy? Postępowanie z chorym w Napadzie Dużym. Podział zaburzeń świadomości Przyczyny upośledzenia umysłowego



Wyszukiwarka