10.01 wykłady
Inflacja- proces wzrostu ogólnego poziomu cen w gospodarce, które jednocześnie ma charakter ciągły a ponadto wiąże się z zaburzeniami prawidłowego funkcjonowania mechanizmu społeczno- gospodarczego.
Aby wzrostowi cen przypisać charakter inflacyjny muszą być spełnione 3 warunki.
Podniesienie się ogólnego poziomu cen w gospodarce, co oznacza, że nie uważa się za inflację gdy wzrostowi cen pewnych dóbr i usług towarzyszy równocześnie przynajmniej w takim samym stopniu obniżenie się poziomu cen innych towarów i usług
Charakter ciągły ogólnego wzrostu poziomu cen
Pojawienie się negatywnych skutków w procesie gospodarowania
Rodzaje inflacji:
Kryterium: przyczyny inflacji
Popytowa- występuje, gdy popyt jest większy od możliwości jego zaspokojenia
Kosztowa- wtedy, gdy nałożone są pewne ograniczenia na podaż jednego lub kilku zasobów lub gdy cena jednego lub kilku zasobów zostaje zwiększona
Płacowa-płace stanowią znaczną cześć kosztów produkcji a więc wchodzą w skład cen dóbr i usług ich wzrost może, zatem wpłynąć na rozwój inflacji zarówno od strony zwiększających się kosztów produkcji jak i od strony rosnącego popytu
Kryterium: przejawy i skutki inflacji
Otwarta- przejawia się w nieskrępowanym żadnymi ograniczeniami wzroście cen do poziomu równoważącego na bieżąco strumienie popytu i podaży
Tłumiona- administracyjna kontrola cen uniemożliwia swobodne regulowanie procesów rynkowych. Pojawia się nadwyżka popytu, który nie może być zrealizowany przy danym poziomie cen, co prowadzi do odkładania się niezrealizowanych zasobów pieniężnych uczestników rynku.
Kryterium: tępo wzrostu/ rozwoju inflacji
Pełzająca- 4-5% rocznie- wzrost cen, jest bezpieczna
Krocząca- 4-5%--9% rocznie, jest bezpieczna
Galopująca (superinflacja)- 2,3 cyfrowe liczby wzrostu cen
Mega inflacja
Hiper inflacja - wymyka się spod kontroli państwa
Kryterium: tendencje występujące w procesach wzrostu gospodarczego
Stagflacja- równocześnie wysoka inflacja i stagnacja gospodarcza
Slumpflacja- łącznie wysoka stopa inflacji i recesja gospodarcza
Bezrobocie:
Zasoby siły roboczej obejmują zarówno wszystkich zatrudnionych jak i osoby zarejestrowane, jako chcące oraz będące w stanie podjąć pracę
Stopień aktywności zawodowej to odsetek ludności w wieku produkcyjnym, która wchodzi w skład zasobu siły roboczej
Stopa bezrobocia to odsetek siły roboczej, która nie ma pracy i jest zarejestrowana, jako chcąca i będąca w stanie pracować
Bezrobotnym można stać się w skutek:
Zwolnienia z pracy
Odejścia z pracy
Przejściowo bezrobotny
Zniechęceni pracownicy- to osoby, które nie wierzą w możliwość znalezienia pracy i opuszczają zasób siły roboczej.
Przepływy na rynku pracy
Rodzaje bezrobocia:
Frykcyjne- stanowi niemożliwy do obniżenia minimalny poziom bezrobocia występujący w każdym dynamicznym społeczeństwie. Jest to normalne w gospodarce, w której struktura siły roboczej oraz liczba oferowanych miejsc pracy zmieniają się nieustannie. Zjawisko to spowodowane jest mobilnością pracowników szukających jak najlepszej oferty pracy. W konsekwencji dochodzili do współistnienia bezrobocia i wolnych miejsc pracy, gdyż rynek pracy nie dostosowuje się natychmiast do zmian popytu na pracę i podaży pracy. Ten typ bezrobocia jest zjawiskiem jak najbardziej prawidłowych i nie wywołuje żadnych negatywnych skutków.
Strukturalne- przyczyną jest nie dostosowanie kwalifikacji pracowników i zapotrzebowania pracodawców w sytuacji, kiedy struktura popytu i produkcji nieustannie się zmieniają. Jest spowodowane małą elastycznością ludzkich kwalifikacji oraz rozbieżnością pomiędzy umiejętnościami, a ofertami pracy.
Wynikająca z niedostatku popytu- pojawia się wtedy, gdy faktyczna produkcja jest mniejsza od produkcji potencjalnej. Popyt globalny się zmniejsza, a płace i ceny nie nadążają dostosować się i przywrócić stany pełnego zatrudnienia. Następuje wtedy spadek produkcji, inwestycji i również spadek zatrudnienia.
Klasyczne-pojawia się wtedy, gdy płaca jest celowo utrzymywana powyżej poziomu, przy którym podaż pracy i popyt na pracę są sobie równe. Może być ono spowodowane działalnością związków zawodowych albo ustawodawstwem określającym wysokość plac minimalnych, które powoduje, że płace utrzymywane są na poziomie wyższym od poziomu równowagi.
LF- krzywa podaży pracy ( ilu pracowników będzie pracować za określoną płacę realną), jak wiele osób chce należeć do zasobów siły roboczej w zależności od wysokości płacy realnej
AJ - ile osób faktycznie podjęło zatrudnienie w zależności od wysokości płacy
Naturalna stopa bezrobocia - bezrobocie frykcyjne, strukturalne
Frykcyjne (wynika z definicji)
Strukturalne (wynika z niedostosowania kwalifikacji pracowników do wymogów pracodawców)