Organ egzekucyjny obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym jest:
wojewoda; właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne; kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży; kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków
Jako organ egzekucyjny w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym działa organ Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej, organ Państwowej Inspekcji Pracy, organ straży pożarnej,a także inne organy powołane do ochrony spokoju,
3. Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym, wynikających z decyzji z zakresu administracji rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe jednostki organizacyjne, spółdzielnie, a także przez stowarzyszenia, organizacje zawodowe i samorządowe oraz inne organizacje społeczne jest wojewoda.
Sposoby ustalania właściwości miejscowej organu egzekucyjnego.
Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji należności pieniężnych z nieruchomości ustala się według miejsca jej położenia. Jeżeli jednak nieruchomość położona jest na obszarze dwóch lub większej liczby organów - egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości, a jeżeli nie można ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji należności pieniężnych z praw majątkowych lub ruchomości ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego. Jeżeli znany przed wszczęciem egzekucji majątek zobowiązanego lub większa jego część nie znajduje się na terenie działania organu egzekucyjnego, właściwość miejscową ustala się według miejsca położenia składników tego majątku. Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, a w braku zamieszkania lub siedziby w kraju - według miejsca jego pobytu.
Właściwość rzeczowa organów egzekucyjnych do prowadzenia egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym.
Organy właściwe rzeczowo do prowadzenia egzekucji należności pieniężnych
określa art. 19 ustawy p.e.a Organem tym jest przede wszystkim naczelnik
urzędu skarbowego który jest uprawniony do stosowania wszystkich środków
egzekucyjnych w egzekucji należności pieniężnych. Ponadto organem może
być: właściwy organ gminy o statusie miasta oraz gminy wchodzące w skład
powiatu warszawskiego – z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości,
przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny
finansów publicznych, dyrektor oddziału ZUS-u, dyrektor Urzędu Celnego,
dyrektor rejonowego oddziału Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, oraz może
być inny organ w zakresie określonym odrębnymi ustawami
Niedopuszczalność egzekucji administracyjnej.
Podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być:
niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego.
Umorzenie postępowania egzekucyjnego.
Postępowanie egzekucyjne umarza się: jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania; jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu lub jeśli nie istniał; jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo bezpośrednio z przepisu prawa; gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego; jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny; w przypadku śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą zmarłego; jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są niedopuszczalne albo zobowiązanemu nie doręczono upomnienia, mimo iż obowiązek taki ciążył na wierzycielu; jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszone na żądanie wierzyciela nie zostało podjęte przed upływem 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania; na żądanie wierzyciela; w innych przypadkach przewidzianych w ustawach, np. jeśli w postępowaniu egzekucyjnym dot. należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne; lub gdy organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego, chyba że umorzenie postępowania egzekucyjnego następuje na żądanie zobowiązanego lub wierzyciela albo z urzędu. Na postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego przysługuje zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym.
Organ egzekucyjny obowiązków o charakterze pieniężnym.
Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze pieniężnym jest: Naczelnik Urzędu Skarbowego-jest organem egz. dla wszystkich należności pieniężnych dla których nie ma innych organów egzekucyjnych, może stosować wszystkie środki egzekucyjne, Właściwy organ gmin i statusie miasta, Przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscyplin finansów publicznych, Dyr. Oddziału ZUS-u, KRUS-u, Dyr. Izby Celnej, Dyr. Oddziału Regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, inny organ w zakresie określonym odrębnymi ustawami
.
Czynności procesowe organu egzekucyjnego.
Dokonywanie czynności procesowych służy wykonaniu egzekwowanego
obowiązku. Nie jest możliwe zastosowania formy przymusu państwowego bez
uprzedniego wydania postanowienia. Czynności postępowania egzekucyjnego
dokonywane są w toku postępowania i mają zróżnicowany charakter prawny.
Są podejmowane zarówno przez organ egzekucyjny jak i inne podmioty
postępowania. W tzw. stadium rozpoznawczym postępowania występują
czynności dowodowe i czynności obejmujące wydawanie postanowień. Obie te
czynności mają zasadnicze znaczenie dla przebiegu postępowania. Zależy
od nich efektywność i skuteczność prowadzonej egzekucji. Aby doprowadzić
do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji organ lub egzekutor
podejmuje tzw. czynności wykonawcze. Organ egzekucyjny doręcza odpis
tytułu wykonawczego zobowiązanemu z klauzulą o skierowanie tytułu do
egzekucji administracyjnej.
Zawieszenie postępowania egzekucyjnego.
Postępowanie egzekucyjne ulega zawieszeniu: w razie wstrzymania wykonania, odroczenia terminu wykonania obowiązku albo rozłożenia na raty spłat należności pieniężnej; w razie śmierci zobowiązanego, jeżeli obowiązek nie jest ściśle związany z osobą zmarłego; w razie utraty przez zobowiązanego zdolności do czynności prawnych i braku jego przedstawiciela ustawowego; na żądanie wierzyciela; w innych przypadkach przewidzianych w ustawach. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego, dotyczącego obowiązku o charakterze niepieniężnym może nastąpić tylko w przypadkach, gdy nie zagraża to interesowi społecznemu. Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Na postanowienie organu egzekucyjnego o zawieszeniu postępowania lub o odmowie zawieszenia tego postępowania służy zażalenie. Zawieszenie postępowania powoduje przerwanie toku wszystkich czynności podejmowanych w postępowaniu egz. tak więc zarówno czynności dokonywanych w toku egzekucji jak i innych czynności procesowych. Zawieszenie może wystąpić z urzędu lub na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego. W sprawie zawieszenia post. organ wydaje postanowienie. Może nim być post. o zawieszeniu postępowania lub o odmowie zawieszenia. Na obydwa zawieszenia sluży zażalenie. Zawieszenia nie ma wpływu na ważność czynności dokonywanych przed zawieszeniem post.
Postępowanie egzekucyjne w administracji a postępowanie orzekające.
Postępowanie egzekucyjne jest to uregulowanie prawem procesowym,
egzekucyjnym ciąg czynności podejmowanych przez wierzycieli, organy egz.
i inne podmioty postępowania w celu doprowadzenia do wykonania przez
zobowiązanego przy wykorzystaniu środków przymusu państwowego obowiązków
wynikających z aktów poddanych egzekucji administracyjnej. Postęp.
egzek. jest postępowaniem wykonawczym. Zasadniczo postępowanie
administracyjne (orzekające) poprzedza postępowanie egzekucyjne, czyli
wykonawcze, czasami jest to jednocześnie, np. decyzja podatkowa.
Postępowanie administracyjne rozstrzyga spory o właściwość między
organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji
rządowej oraz między innymi organami państwowymi i innymi podmiotami,
które są z mocy prawa lub na mocy porozumień powołane do załatwiania
spraw indywidualnych w drodze decyzji administracyjnej, a także
postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń oraz postępowanie w
sprawach skarg i wniosków.
Podstawa prawna do prowadzenia egzekucji administracyjnej
Postępowanie egzekucyjne w administracji unormowane jest w ustawie z dn. 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. nr 229, poz. 1954 z późn. zm). W sprawach nieuregulowanych w ustawie egzekucyjnej stosuje się odpowiednio w postępowaniu egzekucyjnym przepisy KPA.
Przedmiotowy zakres obowiązywania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Przedmiotowy zakres obowiązywania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Określenie zakresu przedmiotowego egzekucji wymaga ustalenia jakie obowiązki mogą być egzekwowane w trybie administracji post. Egzek. Przedmiotem egzek. Adm. Są obowiązki o charakterze publicznoprawnym czyli obowiązki wynikające ze stosunków administracyjnoprawnych. W świetle ustawy przedmiotem post. egzek. a administracji mogą być dwa rodzaje obowiązków: o charakterze pieniężnym i niepieniężnym.
Do pieniężnych nalezą:
1).Podatki, opłaty i inne należności 2).grzywny i kary pieniężne wymierzone prze organy adm. Publicznej.
3).Wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych nap odstawie odrębnych przepisów. 4).Należności wynikające z tytułu :*należności wywozowych i przywozowych *podatków od towarów i usług *podatku akcyzowego *podatku od dochodu lub podatku od majątku* podatku od składek ubezpieczeniowych
5) .Należności pieniężne przekazane do egzekucji adm. Na podstawie innych ustaw. 6). Należności pieniężne przekazane do egz. adm. Na podstawie ratyfikowanych umów których stroną jest polska.
Do drugiej grupy obowiązków należą obowiązki o charakterze niepieniężnym. Obowiązkiem takim jest określenie zachowania zobowiązanego mogące podlegać np. na: * wykonaniu pewnych czynności(obowiązek rozbiórki budynku, określonych świadczeń osobistych lub rzeczowych). *zaniechaniu określonych działań (obowiązek zaniechania robot budowlanych w razie utrzymania przez właściwy organ prowadzeni tych robót, zaniechanie wstępu do lasu w przypadku wprowadzenia zakazu ze wzg. na zagrożenie pożarowe.* znoszeniu jakiegoś stanu lub sytuacji (np. poddanie się rewizji). * wydaniu rzeczy ruchomej lub nieruchomości. * opróżnienia lokalu mieszkalnego lub innego pomieszczenia. (art. 2 UPE).
Postępowanie egzekucyjne w administracji a postępowanie zabezpieczające.
Przedmiotem postępowania egzekucyjnego jest przymusowe wykonanie obowiązków przez zobowiązanego. Celem postępowania egzekucyjnego jest zapewnienie skuteczności aktów administracyjnych wydawanych w postępowaniu administracyjnym. Postępowanie egzekucyjne opiera się przede wszystkim na wykonaniu szeregu czynności poprzedzających wszczęcie egzekucji, np. przesłanie przez wierzyciela upomnienia zobowiązanemu, sporządzenie tytułu wykonawczego przez wierzyciela i skierowanie go wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji administracyjnej do organu egzekucyjnego. W odróżnieniu do postępowania egzekucyjnego, postępowanie zabezpieczające nie prowadzi bezpośrednio do wykonaniu obowiązku przez zobowiązanego. Celem postępowania zabezpieczającego jest ochrona przyszłych interesów wierzyciela, stworzenie pewnych gwarancji, że w przyszłości dojdzie do wykonania obowiązku. Zabezpieczenie wykonania obowiązku może być dokonane jeszcze przed ustaleniem lub określeniem obowiązku, jeżeli przepisy odrębne na to zezwalają. Organ egzekucyjny dokonuje zabezpieczenia jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo utrudnienia przyszłe egzekucji.
Czynności wstępne organu egzekucyjnego w postępowaniu egzekucyjnym.
Organ egzekucyjny bada z urzędu treść tytułu wykonawczego oraz dopuszczalność egzekucji administracyjnej, nie bada natomiast ani zasadności, ani wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Jeżeli obowiązek, którego dotyczy tytuł wykonawczy nie podlega egzekucji administracyjnej lub tytuł wykonawczy nie spełnia wymogów formalnych, organ zwraca tytuł wykonawczy wierzycielowi i nie przystępuje do egzekucji. Na postanowienie o zwrocie tytułu wykonawczego służy wierzycielowi zażalenie. Jeżeli egzekucja jest dopuszczalna, a tytuł wykonawczy spełnia wymogi formalne, organ egzekucyjny zaopatruje tytuł wykonawczy w klauzulę o skierowaniu tytułu do egzekucji. Przed przystąpieniem do egzekucji organ podejmie czynności rozpoznawcze mające na celu ustalenie sytuacji majątkowej i faktycznej zobowiązanego, co umożliwi wybór najwłaściwszego środka egzekucyjnego.
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję administracyjną na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego, sporządzonego według ustalonego wzoru. Obowiązek wystawienia tytułu wykonawczego spoczywa również na wierzycielu, którego należność pieniężna wynika z orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, z tym że w tym przypadku nie wymaga się opatrzenia tytułu wykonawczego pieczęcią urzędową. Jeżeli wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym, przystępuje z urzędu do egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego przez siebie wystawionego.
Wykonanie zastępcze.
Wykonanie zastępcze stosuje się, gdy egzekucja dotyczy obwiązku wykonania czynności, którą można zlecić innej osobie do wykonania za zobowiązanego i na jego koszt. Organ egzekucji stosuje wykonanie zastępcze przez: *doręczenie zobowiązanemu tytułu wykonawczego oraz postanowienie że obowiązek objęty tytułem wykonawczym zostanie w trybie postanowienia egz. wykonany zastępczo przez inną osobę za zobowiązanego na jego koszt i niebezpieczeństwo. Art. 127 i 128 UPE. Wykonania zastępczego nie można stosować do obowiązków podlegających na wykonaniu czynności mających charakter osobisty ściśle związany z osobą zobowiązanego.
Środki egzekucyjne o charakterze przymuszającym.
Środki o charakterze przymuszającym to takie środki których zastosowanie nie prowadzi bezpośrednio do wykonania obowiązku a ma jedynie skłonić zobowiązanego do jego wykonania przez dolegliwość samego środka egzekucyjnego. Jedynym środkiem o charakterze przymuszającym jest grzywna w celu przymuszenia. Art. 122 UPE. Grzywnę w celu przymuszenia nakłada jedynie organ egz. Przymus bezpośredni polega na doprowadzeniu do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji drogą zagrożenia zastosowania lub drogą zastosowania bezpośrednio skutecznych środków, nie wyłączając siły fizycznej, w celu usunięcia oporu zobowiązanego i oporu innych osób, które stoją na przeszkodzie wykonaniu obowiązku. W szczególności przymus bezpośredni stosuje się w celu doprowadzenia do wykonania przez zobowiązanego opuszczenia nieruchomości, lokalu (pomieszczenia), wydania rzeczy, zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania innej osobie w wykonywaniu jej praw, a także w przypadkach, gdy ze względu na charakter obowiązku stosowanie innych środków egzekucyjnych nie jest możliwe.
Egzekucja z rachunków bankowych.
Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego przez przesłanie do banku, lub do właściwego oddziału, zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego do wysokości egzekwowanej należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia w terminie dochodzonej wierzytelności oraz kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny jednocześnie wzywa bank, aby bez zgody organu egzekucyjnego nie dokonywał wypłat z rachunku bankowego do wysokości zajętej wierzytelności, lecz bezzwłocznie przekazał zajętą kwotę organowi egzekucyjnemu na pokrycie egzekwowanej należności albo zawiadomił organ egzekucyjny, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, o przeszkodzie w dokonaniu wpłaty. 2. Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego zobowiązanego jest dokonane z chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zajęciu i obejmuje również kwoty, które nie były na rachunku bankowym w chwili zajęcia, a zostały wpłacone na ten rachunek po dokonaniu zajęcia. § 3. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia organ egzekucyjny zawiadamia zobowiązanego o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego, doręczając mu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej doręczony, i odpis zawiadomienia skierowanego do banku o zakazie wypłaty zajętej kwoty z rachunku bankowego bez zgody organu egzekucyjnego.
Zbieg egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej.
Oba postępowania egzekucyjne administracyjne i egzekucyjne sądowe uregulowane są przepisami dwóch odrębnych ustaw. Podstawową zasadą systemu prawnego jest zasada rozdziału kompetencji między egzekucję sądową i administracyjną. Organy egzekucyjne zarówno w zakresie egzekucji administracyjnej jak i sądowej są w związku z powyższą zasadą obowiązane z urzędu badać swą właściwość do prowadzenia danej egzekucji. Skierowanie egzekucji administracyjnej i sądowej do tych samych rzeczy i praw spowoduje wystąpienie zbiegu w razie zastosowania przez komornika i administracyjny organ egzekucyjny środków egzekucji i skierowania ich do tego samego podmiotu. W razie zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej, organ egzekucyjny wstrzymuje czynności egzekucyjne. Wniosek dotyczący wstrzymania czynności egzekucyjnych może pochodzić od zobowiązanego lub wierzyciela i jest skierowany do organu egzekucyjnego. Następnie organ egzekucyjny przekazuje akta do sądu rejonowego. O przekazaniu akt sądowi rejonowemu w związku ze zbiegiem egzekucji organy powinny orzec w formie postanowienia. Sąd wydaje rozstrzygnięcie o przekazaniu łącznego prowadzenia egzekucji danemu organowi w formie postanowienia w terminie 14 dni.
Pojęcie i charakter prawny zarzutu w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zarzuty są podstawowym środkiem prawnym w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym i pełnią podobną funkcję jak odwołanie w adm. Post. jurysdykcyjnym.. Tylko zobowiązany może wnieść zarzut. Jest to dla niego podstawowy środek ochrony przed niezgodnym z prawem prowadzeniem postępowania egzekucyjnego. Pozostali uczestnicy nie mogą wnieść zarzutu. Wierzyciel będzie jednak uczestniczył w postępowaniu dotyczącym rozpatrzenia zarzutu, a także korzystając z prawa wniesienia zażalenia na postanowienia wydane w wyniku rozpatrzenia wniesionego przez zobowiązanego zarzutu. Formą prawną rozstrzygnięcia organu egzekucyjnego w sprawie wniesionych zarzutów jest postanowienie, którego wydanie jest uzależnione od otrzymania przez ten organ ostatecznego postanowienia wyrażającego stanowisko wierzyciela. Zarzuty wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu terminu wykonawczego. Przy pomocy tego środka zobowiązany może bronić się jedynie we wstępnej formie post. W przypadku uchybienia terminu może zostać on przywrócony zgodnie z przepisami art. 58 i 59 KPA. Zarzut to środek prawny niedewolutywny- organ właściwy do rozpoznania i rozstrzygnięcia zaradności zarzutu to org. Egz. Podstawę zarzutu może stanowić wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku przedawnienia, wygaśnięcia albo nieistnienia obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia o którym mowa w art.3 i 4 ustawy bądź też błąd co do osoby zobowiązanego ,niewykonalności obow. O charakterze niepieniężnym, prowadzenie egz. przez nie właściwy organ egz. czy też zastosowanie zbyt uciążliwego środka egz. lub brak uprzedniego doręczenia Zubow. Upomnienia, oraz brak formalnie tytułu wykonawczego. Formą prawną rozstrzygnięcie org. Egz. w sprawie wniesienia zarzutu jest postanowienie w wyniku przepisu post. organu wyjaśniającego organ może uznać że zarzut jest uzasadniony czyli naruszono zasady prowadzenia post. egz. Wtedy organ wydaje postanowienie o umorzeni postępowania(gdy występują przesłanki art. 59 par.1 UPE) lub wydaje postanowienie o zastosowaniu innego mniej uciążliwego środka. Organ może również uznać iż nie zachodzą przesłanki stanowiące podstawę wzniesienia zarzutu ani nie naruszono zasady wyboru środka egz. wydać może postanowienie o odwołanie uwzględnienia zarzutu.
Zażalenie w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art. 17 par.1 UPE. Zażalenie to środek prawny służący do zaskarżenia postanowień wydanych w toku post. Egzek. Zażalenie w postępowaniu egzekucyjnym służy weryfikacji wydanych w toku postępowania postanowień. Zażalenie przysługuje zobowiązanemu, wierzycielowi i innym uczestnikom postępowania. Zażalenie na postanowienie wnosi się do organu wyższego stopnia niż organ, który je wydał, za pośrednictwem tego organu w terminie 7 dni od doręczenia lub ogłoszenia postanowienia przy czym termin ten można przywrócić na podstawie art. 58 i59 kpa. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Jednak w uzasadnionych przypadkach postępowanie może być wstrzymane do czasu rozpatrzenia zażalenia. Zażalenie jest także środkiem prawne jest organ odwoławczy dewolutywnym- organem do jego rozpatrzenia.
Skarga na bezczynność wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Skarga na bezczynność wierzyciela stanowi sankcję dla zasady obowiązku prowadzenia egzekucji. Istotą tej zasady jest obowiązek podejmowania przez wierzyciela czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych w przypadku, gdy zobowiązany uchyla się od wykonania obowiązku. Jeżeli wierzyciel nie podejmuje działań zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych, to jest podstawa do wniesienia skargi na jego bezczynność. Skargę na bezczynność może wnieść każdy podmiot którego interes zarówno prawny jak i faktyczny został naruszony w wyniku niewykonanie obowiązku przez zobowiązanego oraz organ zainteresowany wykonaniem przez zobowiązanego obowiązku. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi jest organ wyższego stopnia, który wydaje postanowienie. Na postanowienie wydane służy skarga do sądu administracyjnego. W przypadku uznania skargi za uzasadnioną nakazuje podjecie czynności zmierzających do zastosowania środków egz. Stosując art. 37KPA. Gdy uzna skargę za nieuzasadnioną wydaje postanowienie o jej oddaleniu na które przysługuje zażalenie.
Środki obrony przysługujące w postępowaniu egzekucyjnym osobie trzeciej.
Powództwo przeciw egzekucyjne osoby trzeciej, która nie jest zobowiązanym, umożliwia domagania się na drodze sądowej zwolnienia zajętego przedmiotu z egzekucji administracyjnej. Organ egzekucyjny nie ma bowiem uprawnienia do rozstrzygania, czy rzecz lub prawa, do których skierowana egzekucję, w rzeczywistości należą do dłużnika, co może prowadzić do naruszenia praw osób trzecich. Usunięciu takiej nieprawidłowości służy powództwo o zwolnienie od egzekucji.
Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym służące na drodze administracyjnej.
Środki prawne- zwane środkami zaskarżenia to instytucje procesowe które służą uprawnionym podmiotom do weryfikacji aktów lub czynności podjętych przez właściwe organy i inne podmioty w celu ich kasacji lub reformacji. Można dokonać podziału środków zaskarżenia na środki rozpatrywane przez organ adm. publicznej zwane adm. środkami prawnymi i te rozpatrywane przez sądy środki adm. Sądowej. Jeśli chodzi o adm. środki prawne dzielimy je na unormowane w przepisach kpa oraz uregulowane w ustawie egz. np.:* zarzuty w sprawie prowadzenia post egz. *wniosek o wyłączenie rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji *zażalenie *skarga na czynności egz. * skarga na przewlekłość post. Egz. * Skarga na bezczynność wierzyciela.
Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji służące na drodze sądowo-administracyjnej.
Środki prawne- zwane środkami zaskarżenia to instytucje procesowe które służą uprawnionym podmiotom do weryfikacji aktów lub czynności podjętych przez właściwe organy i inne podmioty w celu ich kasacji lub reformacji. Można dokonać podziału środków zaskarżenia na środki rozpatrywane przez organ adm. publicznej zwane adm. środkami prawnymi i te rozpatrywane przez sądy środki adm. Sądowej. Środki ochrony sądowej dzieli się według kryterium rodz. Sądu który jest właściwy do ich rozpatrzenia na środki prawne rozpatrywane przez sądy powszechne i środki rozpatrywane przez sądy administracyjne. Jeśli chodzi o środki prawne uregulowane w ustawie egz. mamy do czynienia ze stosowaniem środków w związku z określonym rodzajem egzekucji. 1) Egzekucja z pr. Autorskich . prawo pokrewnych i wł. przemysłowej: *zarzut w sprawie oszacowania wartości praw. 2) Egzekucja z ruchomości: * skarga na szacowanie wartości nieruchomości* skarga na narzucanie przepisów o prowadzeniu licytacji. 3) Egzekucja z nieruchomości: * zarzut do opisu i oszacowanie wartości nieruchomości * skarga na czynności dotyczące licytacji.
Pełnomocnictwo w postępowaniu egzekucyjnym.
W postępowaniu egzekucyjnym w administracji pełne zastosowanie znajduje instytucja pełnomocnictwa oraz przedstawicielstwa (art. 33-34 kpa). pełnomocnikiem zobowiązanego może być tylko i włącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Poza tym pełnomocnictwo powinno być rodzajowe, tzn. odnosić się do konkretnej sprawy. sprawę egzekucyjną wyznacza tytuł wykonawczyâ ile tytułów wykonawczych, tyle pełnomocnictw. Trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której pełnomocnictwo do reprezentowania strony, na przykład w postępowaniu podatkowym lub budowlanym, miałoby automatycznie swym zakresem obejmować postępowanie egzekucyjne. Prawidłowo udzielone pełnomocnictwo jest skuteczne dopiero od momentu wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Odbywa się to w momencie doręczania zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub zawiadomienia o zastosowaniu określonego środka egzekucyjnego â w przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego z urzędu (tj. w sytuacji gdy wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym) albo w momencie złożenia tytułu wykonawczego w organie egzekucyjnym â w przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela (tj. w sytuacji gdy wierzyciel nie jest jednocześnie organem egzekucyjnym).
Środki nadzoru w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Nadzór nad egzekucją administracyjną sprawują organy wyższego stopnia w
stosunku do organów właściwych do wykonywania tej egzekucji. W przypadku
braku organu wyższego stopnia w stosunku do organów egzekucyjnych,
nadzór nad egzekucją należności pieniężnych sprawuje właściwy miejscowo
dyrektor izby skarbowej. W stosunku do organów egzekucyjnych będących
organami samorządu terytorialnego nadzór nad egzekucją należności
pieniężnych sprawuje samorządowe kolegium odwoławcze. W stosunku do
dyrektora izby celnej nadzór nad egzekucją należności pieniężnych
sprawuje dyrektor izby skarbowej, właściwej ze względu na siedzibę tego
dyrektora izby celnej. Dla postanowień wydanych w I instancji przez
dyrektora izby skarbowej organem odwoławczym jest minister właściwy do
spraw finansów publicznych. Organy sprawujące nadzór mogą, w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, wstrzymać, na czas określony, czynności
egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne prowadzone przez nadzorowany
organ, Dyrektor izby skarbowej może wstrzymać czynności egzekucyjne lub
postępowanie egzekucyjne dotyczące innych należności pieniężnych niż
pozostających we właściwości urzędów skarbowych wyłącznie za zgodą
wierzyciela.
Współdziałanie z obcym państwem w zakresie egzekucji administracyjnej.
Zgodnie z ustawą egzekucyjną udzielenie pomocy obecnemu państwu oraz korzystanie z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych polega na: udzielaniu informacji, powiadomieniu zainteresowanego podmiotu o piśmie, orzeczeniu lub innym dokumencie, który go dotyczy, dochodzeniu (prowadzeniu egzekucji) lub zabezpieczaniu należności pieniężnych. Wnioski o pomoc dotyczyć mogą należności wynikających z tytułu:
-zwrotów, interwencji i innych środków będących częścią systemu całkowitego lub -częściowego finansowania Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji rolnej, Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji lub Europejskiego Funduszu Rolniczego rozwoju Obszarów Wiejskich, łącznie z sumami, które mają być pobrane w związku z tymi działaniami.-opłat i innych należności przewidzianych w ramach wspólnej organizacji rynku Unii Europejskiej dla sektora cukru -należności przywozowych, -należności wywozowych, -podatku od towaru i usług, -akcyzy od: produktów tytoniowych alkoholi i napojów alkoholowych olejów mineralnych
Międzynarodowa pomoc obejmuje także należności pieniężne przekazane egzekucji administracyjnej na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest rzeczpospolita Polska.
RP obowiązana jest do udzielenia pomocy w międzynarodowej egzekucji, jeśli spełnione zostaną ustawowo określone warunki. Analogicznie takie warunki musza być spełnione w przypadku wystąpienie do obcego państwa w pomocy egzekucji. Warunki te są następujące: -wniosek dotyczy należności pieniężnych, które mogą być dochodzone pomocy międzynarodowej, -kwota należności lub łączna kwota kilku należności objętych wnioskiem nie jest niższa niż 1500 euro, -należności objęte wnioskiem nalezne SA od tego samego zobowiązanego, -obowiązek udzielenia pomocy wynika z ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub prawa obcego państwa zobowiązującego do udzielenia podobnej pomocy Rzeczpospolitej Polskiej -wniosek dotyczy zobowiązanego lub osoby zobowiązanej do uregulowania należności pieniężnej, -nalezności pieniężne lub postępowanie egzekucyjne wszczęte na terytorium państwa obcego nie są kwestionowane przez zobowiązanego albo są kwestionowane, ale praw tego państwa dopuszcza kontynuowanie postępowania w takim przypadku (art. 66w par. 1 pkt 1 w zw. z art. 66w par.3 upea)
Organy pomocnicze i asystujące w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Przy wykonywaniu czynności egzek. organ egzek. I egzekutor mogą w razie potrzeby uzyskać pomoc organu Policji, Straży Granicznej, Agencji bezpieczeństwa Wewnętrznego ap. Wywiadu oraz właściwego organu wojskowego art. 46 par. 1 UPE. Organ egzekucji lub egzekutor mogą żądać udzielenia pomocy właściwych organów, jeśli natrafią na opór który uniemożliwia lub utrudnia przeprowadzenie egzek. lub istnieje uzasadnione przypuszczone że na taki opór natrafią. Zasadniczo organy udzielające pomocy to organ Policji jednak w przypadku gdy przedmiot egzekucji znajduje się na obszarze przejścia granicznego lub w strefie nadgr. Pomocy udzielają org. Graniczne. Jeśli opór stawia żołnierz w czynnej służbie wojskowej organ lub egzekutor powinien wezwać pomoc wł. org, wojskowego. Natomiast agencja bezpieczeństwa wewnętrznego i ag. Wywiadu udziela organowi pomocy przy wyk. czynności egzek. Jeśli w takim ich wykorzystaniu organ natrafi ja opór funkcjonariusza A.B wew. Lub wywiadu który uniemożliwia przeprowadzenie egzekucji. Organy które zostały wezwane do pomocy nie mogą jej odmówić. W myśl art. 50 par.2 w obrębie bud. Wojskowych i zajmowanych przez org. Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agen. Wywiadu lub Straży granicznej oraz na okrętach wojennych egzekucje i czynności egzekucyjne mogą być wykonywane tylko po uprzednim zawiadomieniu wł. komendanta i w asyście wojskowego lub org. Policji Ag. B. wew. Ag. Wywiadu lub straży granicznej. Rola organu asystującego sprawdza się jedynie do biernej obecności przy wykonywaniu czynności egzk. Ustawa przewiduje także swoistą asystę przy przeszukiwaniu rzeczy os. zobowiązany jest do zach. tajemnicy zawodowej .
Czynności procesowe techniczne w postępowaniu egzekucyjnym.
Wywołują skutki prawne przez fakty, poprzez te czynności organ władczo ingeruje w sferę praw lub obowiązków różnych podmiotów. Są niezbędne do rozpoznania sprawy i przeprowadzenia postep. wyjaśniającego. Zaliczyć tutaj można: wezwania-mogą być skierowane do każdej osoby posiadającej
informacje konieczne w postępowaniu. Jest to czynność dokonywania z zachowaniem jawności i musi ono dokładnie określać podmioty, sprawę, pozycję procesową wezwanego, cel w którym go się wzywa z zaznaczeniem czy ma on obowiązek osobistego stawiennictwa czy też może się posłużyć pełnomocnictwem lub przekazać żądanie wiadomości na piśmie, termin stawienia się, oraz pouczenie o skutkach nie stawienia się.
Odstąpienie od czynności egzekucyjnych
Odstąpienie od czynności egzekucyjnych polega na zaniechaniu przez organ egzekucyjny i egzekutora działań zmierzających do zastosowania lub zrealizowania środków egzek. Odstąpienie od czynności egzek. Powoduje przerwanie toku egzekucji adm. ale nie oznacza zawieszenia ani umorzenia post. egzek. Odstąpienie od czynności egzek. służy zapewnienie realizacji zasady niezbędności egzek. adm. Celem tej instytucji jest zapobieganie zastosowania i realizacji środków egzek. w sytuacji gdy zachodzą określone w ustawie okoliczności wskazujące na niedopuszczalność stosunków egzek. adm. Organ egzekucji egzekutor mają obowiązek odstąpienia od czynności egz. jeśli zobowiązany okazał dowody stwierdzające o wykonanie umorzenia, wygaśnięcie lub nieistnienie obowiązku rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych oraz gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanej. Ustawa nakłada także na organ lub egzekutora odstąpienie od egz.ze składu majątkowego zobowiązanego jeśli okazał on dowody wskazujące częściowe wykonanie obowiązku lub umorzenia należności pieniężnych, a wartość zajętego składu majątkowego znacznie przekracza kwoty ostatecznie dochodzonej należności i zobowiązany posiada inne składniki majątkowe z których egzekucja może być prowadzona. Odstąpienie od czynności następuje przez faktyczne zaniechanie przez organ egz. lub egzekutora działań zmierzających do zastosowania lub zrealizowania śr. Egz. i zawiadomienia o tym wierzyciela. Organ ma obowiązek wydania w tej sprawie poświadczenia jeśli zażąda tego wierzyciel. (wierzycielowi nie będącemu jednocześnie org. Egz. przysługuje zażalenie na to postępowanie).
Moc prawna środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym
Środki zaskarżenia ( środki odwoławcze, środki ochrony, środki prawne) w postępowaniu egzekucyjnym służą zobowiązanemu oraz innym uczestnikom tego postępowania do ochorny ich interesów. Nabierają one szczególnie istotnego znaczenia w tych przypadkach, w których egzekwowany obowiązek nie wynika z aktu administracyjnego podejmowanego w postępowaniu dwuinstancyjnym (administracyjnym, podatkowym), w którym zobowiązany miał możliwość obrony swoich praw. Środki zaskarżenia służą ochronie uczestników postępowania egzekucyjnego w toku tego postępowania. Skorzystanie z nich uruchamia kontrolę, której celem jest sprawdzenie, czy w toku postępowania egzekucyjnego nie naruszono zasad tego postępowania, a także interesów jego uczestników. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym służą zatem ochronie uczestników w zakresie prawidłowości samego postępowania egzekucyjnego, co w konsekwencji oznacza, że nie służą one, co do zasady, weryfikacji ostatecznych decyzji czy postanowień. Środki zaskarżenia, o których mowa, można podzielić na administracyjne środki prawne oraz środki ochrony sądowej. Wśród administracyjnych można dokonać dalszego podziału na środki właściwe tylko dla postępowania egzekucyjnego (np. zarzut) oraz środki przewidziane w kodeksie postępowania administracyjnego, które dodatkowo przewiduje również ustawa o postępowaniu egzekucyjnym (np. zażalenie na postanowienie). Środki ochrony sądowej z kolei można podzielić na środki rozpatrywane przez sądy powszechne (np. powództwo opozycyjne) i te rozpatrywane przez sądy administracyjne (skarga do sądu administracyjnego na postanowienie wydane w toku postępowania egzekucyjnego).
Świadek w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Ustawa egzekucyjna określa , że świadek nie dostarcza środka dowodowego jakim jest jego zeznanie lecz pełni rolę obserwatora przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych. Jego udział w postępowaniu ma na celu zapewnienie bezstronności czynności egzekucyjnych. Powołanie świadka może być obligatoryjne lub fakultatywne. Obowiązek powołania świadka istnieje wtedy, gdy czynności egzekucyjne dokonywane są w porze nocnej(art.51par.2). Natomiast, gdy zobowiązany nie może być obecny przy czynnościach egzekucyjnych lub został wydalony z miejsca tych czynności, organ egzekucyjny ma obowiązek powołania co najmniej dwóch świadków. Powołanie świadka następuje również na wniosek zobowiązanego, albo gdy organ egzekucyjny uzna to za konieczne. W charakterze świadka może być powołana każda pełnoletnia osoba fizyczna(art. 51 par.3), lub pełnoletni członek rodziny. Świadek podpisuje protokół z czynności egzekucyjnych.
Zasady ponoszenia kosztów egzekucyjnych.
Zgodnie z art., 64 ustawy egz. na koszty egz. składają się: *opłaty za dokonanie czynności egzekucyjne * opłata manipulacyjna *wydatki egzekucyjne. Opłaty za czynności egz. to opłaty za podjęcie przez org. Egz. lub egzekutora czynności egzekucyjnych o charakterze procesowym. W przypadku postępowania którego przedmiotem są należności pieniężne opłaty pobierane są za: * pobieranie pieniędzy na miejscu zobowiązanego * dokonanie zajecia- wynagrodzenia za pracę czy świadczeń z ubezpieczenia społecznego *odebranie zajętych nieruchomości od zobowiązanego oraz pomieszczeń w zajętej nieruchomości *ogłoszenie sprzedaży zajętej nieruchomości, sprzedaży zajętej nieruchomości w drodze licytacji lub przetargu * wezwanie pomocy straży granicznej, policji, agencji bezpieczeństwa wew., agencji wywiadu, żandarmerii wojskowej.
Jeśli chodzi o obowiązki niepieniężne opłaty pobierane są za wydanie postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia, wydanie post, o zastosowaniu wykonania zastępczego, wezwanie zobowiązanego do wydania rzeczy ruchomych albo dokumentu wezwania zobowiązanego do opróżnienia lokalu i innych pomieszczeń, czynności dotyczące sprzedaży licytacyjnej, czy też wezwania pomocy. Opłaty w egzekucji należności pieniężnych i niepieniężnych ustalone są kwotowo w UPE określają je art.64 i 64a. Ustawa przyjmuję zasadę iż koszty obciążają zobowiązanego, dopuszcza jednak wyjątki od tej zasady:* wierzyciel może zostać obciążony jeśli spowodował niezgodne z przepisami ustawy egz. i który prowadził post. egz. wtedy pobrane od zobowiązanego koszty egz. podlegają zwrotowi wraz z odsetkami oraz jeśli wierzyciel który nie jest org. Wydał wadliwy tytuł wykonawczy ma obowiązek zwrócić wydatki poniesione przez organ. Wierzyciel pokrywa koszty post. egz. jednak nie mogą być one ściągnięte od zobowiązanego.
Fikcja doręczenia w postępowaniu egzekucyjnym.
Kolejnym sposobem doręczania jest fikcja doręczania (art.44 kpa), nazywana również doręczeniem zastępczym, substytutywnym lub subsydiarnym. Czynności mogą doprowadzać do skutku takiego jak przy doręczeniu zastępczym lub też mogą spowodować konieczność przyjęcia fikcji doręczenia. Ta instytucja pozwala na doręczenie pism mimo przeszkód w stosowaniu innych metod doręczeń. Podstawową przesłanką zastosowania tego sposobu jest brak możliwości doręczania właściwego lub zastępczego. Należy zatem najpierw wyczerpać wszelkie możliwości w zakresie tych dwóch metod. Jeżeli doręczenie właściwe lub zastępcze było możliwe, złożenia pisma w urzędzie pocztowym nie ma skutku prawnego. Pierwszym sposobem doręczenie pism poprzez fikcję doręczenia jest awizowanie. Pismo należy złożyć w urzędzie pocztowym lub w urzędzie gminy na 14 dni, dwukrotnie awizując. Pod pojęciem urzędu pocztowego rozumie się placówki przedsiębiorstwa użyteczności publicznej Poczta Polska (zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 23 listopada 1990 r. o łączności). Urzędem gminy jest natomiast urząd obsługujący wójta (burmistrza, prezydenta miasta), unormowany w ustawie o samorządzie gminnym. Wymóg pozostawienia pisma w urzędzie ma charakter bezwzględny i jego spełnienie dla skuteczności doręczenia jest bezwarunkowe. Warunkiem uznania pisma za doręczone jest odebranie go przez adresata w urzędzie lub upływ terminu przewidzianego w kodeksie (7 dni). W pierwszym przypadku datą doręczenia jest dzień odbioru pisma w urzędzie. Jeżeli adresat nie zgłosi się po jego odbiór w terminie 7 dni, jest powtórnie zawiadomiony o możliwości odbioru pisma w okresie nie dłuższym niż 14 dni. Jeżeli mimo to pismo zostanie odebrane lub datą doręczenie jest dzień w którym upłynął termin od jego odbioru, liczony od kolejnego dnia złożenia pisma. Sytuacją, w której również stosuje się fikcję prawną w zakresie doręczania pism, jest sytuacja odmowy odbioru pisma przez adresata. Doręczenie takie nazywa się w literaturze doręczeniem konkludentnym. W kodeksie kwestia odmowy odbioru pisma jest uregulowana w art. 43. w takiej sytuacji pismo uznaje się za doręczone z dniem odmowy odbioru.
Zlecenie czynności egzekucyjnych.
Wszelkich czynności egzekucyjnych dokonuje organ egzekucyjny lub wyznaczony jego pracownik, którego się określa egzekutorem. W przypadku egzekucji należności pieniężnych pracownika organu nazywa się
poborcą skarbowym. Organ egzekucyjny może zlecić organowi rekwizycyjnemu wykonanie czynności egzekucyjnych w zakresie składników majątku zobowiązanego znajdujących się na terenie działania tego organu. Organ egzekucyjny zlecający wykonanie czynności egzekucyjnych sporządza odpis tytułu wykonawczego oznaczając cel, któremu ma służyć, i jego liczbę porządkową, a także określa kwotowo zakres zlecenia.
Sytuacja prawna zobowiązanego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zobowiązany wedle art. 1pkt 20 UPE to osoba prawna lub jednostka organizacyjna która nie posiada osobowości prawnej lub osoba fizyczna która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym a w post. zabezpieczającym â również osobą lub jednostką której zobowiązanie nie jest wymagalne lub jej obowiązek nie został ustalony lub określony ale zachodzi obawa że brak zabezpieczenia mógłby utrudnić lub udaremnić skuteczne przepisy egz. a odrębne przepisy na to nie zezwalają. Zobowiązany nazywany jest podmiotem biernym przeciw niemu prowadzone jest post. i wobec niego stosuje się środki przymusu. DODAC TU COŚ STR 29!!!
Sytuacja prawna wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Wierzycielem jest podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w adm. Post. egz. lub zabezpieczenia (art. 1pkt. 13). Jest zaliczany do tzw. Podmiotów czynnych. Do jego podstawowych zasad należy podejmowanie czynności zmierzających do zastosowania wobec zobowiązanego śr. Egz. Oraz plenienie roli współgospodarza w post. egz. wierzycielem może być organ lub instytucje zainteresowane wykonaniem obowiązku. Wierzyciel doręcza zobowiązanemu pisemne upomnienia, sporządza tytuł wykonawczy, i występuje do organu egz. z wnioskiem o wszczęcie egz.. Jeśli obowiązki wynikające z decyzji lub postanowień org. Adm. Rządowej i organów JST funkcję wierzyciela pełni właściw3e do wykonania organy I instancji. Jeśli wynikają z orzeczeń sądów lub innych organów wierzycielem jest organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowane w wykonaniu przez zobowiązanego obowiązku albo powołanie do czuwania nad wykonaniem obowiązku.
Egzekucja administracyjna z wynagrodzenia za pracę.
Jest najczęściej stosowanym środkiem egzekucyjnym należności pieniężnych. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę może być zastosowana tylko wtedy, gdy zobowiązanym jest osoba fizyczna uzyskująca dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę. W celu przeprowadzenia egzekucji z wynagrodzenia za pracę, organ egzekucyjny ma obowiązek skierować czynności egzekucyjne do pracodawcy i do zobowiązanego. Pracodawca otrzymuje zawiadomienie o zajęciu części wynagrodzenia oraz wysokości należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia należności w terminie oraz koszty egzekucyjne, które mają być również pokryte z zajętego wynagrodzenia za pracę zobowiązanego. Pracodawca zajętą część wynagrodzenia musi wpłacać do organu egzekucyjnego. Organ doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego i odpis zawiadomienia wysłanego do pracodawcy. Zajęcie wynagrodzenia za pracę jest dokonane z chwilą doręczenia pracodawcy zawiadomienia i zachowuje moc aż do momentu spłacenia egzekwowanej należności wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi.
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego w administracji.
Wszczęcie egzekucji adm. Następuje z chwilą doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. Jeśli chodzi o egzekucję należności pieniężnych wszczęcie może nastąpić wcześniej jeszcze zanim nastąpi doręczenie zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. Wiąże się to z faktem że organ egz. przystępując do czynność egzekucyjnych w egzekucji należności pieniężnych od razu dokonuje zajęcia wierzytelności lub innego prawa majątkowego. W tym celu organ egz. doręcza dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienie o zajęciach prawa majątkowego. Z chwilą tego doręczenia następuje wszczęcie egz. chyba że zobowiązanemu wcześniej został doręczony odpis tytułu wykonawczego.
Skarga na czynności egzekucyjne (wykonawcze).
W skardze można powoływać się na naruszenia prawa będące podstawą zarzutów. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, gdy okoliczności te wystąpiły już po upływie terminu do wniesienia zarzutów. Sytuacją taką mamy do czynienia na przykład w przypadku gdy w toku postępowania egzekucyjnego uchylono decyzję organy pierwszej instancji, w oparciu o którą wystawiono tytuł wykonawczy, a organ egzekucyjny w dalszym ciągu podejmuje czynności egzekucyjne. Skargę na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora wnosi się za pośrednictwem organu egzekucyjnego. Do skargi nie mają odpowiedniego zastosowania przepisy dotyczące zażaleń, a zatem organ egzekucyjny nie może dokonać tzw. Samokontroli. Skarga na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora jest dewolutywnym środkiem prawnym, tzn. takim, którego użycie przenosi kompetencję do rozstrzygania o nim na organ wyższej instancji. W sprawie skargi postanowienie wydaje organ nadzoru. Skargę na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora wnosi się w terminie 14 dni od dnia dokonania zakwestionowanej czynności egzekucyjnej, o ile przepisy ustawy egzekucyjnej nie stanowią inaczej. Wniesienie skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego egzekutora nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny lub organ nadzoru może jednak, w drodze postanowienia, wstrzymać w uzasadnionych przypadkach prowadzenie tego postępowania (art. 54 par. 6 upea). Skargę rozpatruje organ nadzoru, wydając w tym przedmiocie postanowienie. Zażalenie przysługuje wyłącznie na postanowienie o oddaleniu skargi. Postanowienie to jest aktem prawnym wydanym w pierwszej instancji.
Pozycja prawna dłużnika zajętej wierzytelności w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Dłużnik zajętej wierzytelności jest podmiotem biorącym udział wyłącznie w egz. adm. należności pien. z wierzytelności oraz innych praw majątkowych. w roli dłużnika zajętej wierzytelności może wystąpić:
-bank (gdy chodzi o egzekucję z rachunków bankowych oraz wkładów oszczędnościowych a w razie zajęcia wkładów oszczędnościowych gromadzonych w spółdzielczych kasach oszczędnościowo lub kredytowych.
- pracodawca (gdy prowadzona jest egz z wynagrodzenia za pracę).- podmiot prowadzący działalność maklerską(jeśli stosuje się egz z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych oraz z wierzytelności na rachunkach pieniężnych) - dłużnik zobowiązanego( gdy stosuje się egz z innych wierzytelności pieniężnych lub innych praw majątkowych niż wynagrodzenie za prace, oraz wierzytelność z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych) - inne podmioty które na wezwanie org egz. realizuja zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego zobowiązanego. (organ rentowy, czy też placówka pocztowa) Dłużnik jest adresatem czynności egzekucyjnych podobnie jak i zobowiązany. Możliwa jest tez sytuacja gdy dłużnik zajętej wierzytelności z podmiotu czynnego stanie się zobowiązanym(podmiotem biernym) nastąpic to może gdy podmiot ten uchyla się od przekazania zajętej wierzytelności organowi egz. dłużnik zajętej wierzytelności nie może wypłacić zajętej wierzytelności pieniężnej zobowiązanemu lecz przekazać ja ma organowi egz. aż do pełnego pokrycia egzekwowanej należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia w terminie dochodzonej wierzytelności oraz kosztami egz.
Podmioty postępowania egzekucyjnego w administracji.
W postępowaniu biorą udział: Organ egzekucyjny prowadzi postępowanie egzekucyjne, to organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do
wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków; wierzyciel-podmiot uprawniony do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązku podlegającego takiej egzekucji; zobowiązany-podmiot na którym ciąży powinność wykonania obowiązku podlegającego egzekucji administracyjnej. Obok organu egzekucyjnego w postępowaniu mogą uczestniczyć: Egzekutor, Poborca skarbowy, Organ nadzoru oraz organ asystujący. Uczestnikami są również: biegli skarbowi, dozorcy, wykonawcy, świadkowie, osoby trzecie.
Akty generalne jako podstawa prawna do prowadzenia egzekucji administracyjnej.
Decyzja administracyjna jako podstawa prawna do prowadzenia egzekucji administracyjnej.
Decyzja administracyjna (podatkowa) może nakładać określony obowiązek, może tez przewidywać uprawnienia. W przeciwieństwie do decyzji, które nakładają określone obowiązki, realizacja decyzji zawierających wyłącznie uprawnienia zależy od ich adresatów. W tym przypadku nie może być mowy o przymusowym jej wykonaniu. W decyzji nakładającej obowiązek jej adresat jest podmiotem zobowiązanym, a organ administracji publicznej staje się, co do zasady, podmiotem uprawnionym do żądania wykonania obowiązku wynikającego z aktu administracyjnego. Jeśli nie nastąpi spełnienie obowiązku wynikającego z takiej decyzji istnieje podstawa do jej realizacji w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wykonanie decyzji administracyjnej polega na doprowadzeniu do takiego stanu rzeczywistości społecznej, który jest zgodny z treścią aktu. Stwierdzenie nie wykonania obowiązku wynikającego z decyzji wiąże się zatem z ustaleniem, że pomimo istnienia takiej powinności podmiot zobowiązany nie zrealizował obowiązku wynikającego z tej decyzji.
Skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego.
Skargę na przewlekłość postępowania mogą wnieść: zobowiązany, wierzyciel który nie jest organem egzekucyjnym oraz organ zainteresowany wykonaniem obowiązku. Przedmiotem zaskarżenia jest bezczynność organu egzekucyjnego. Wniesienie skargi na przewlekłość postępowania powinno nastąpić w toku postępowania do czasu jego zakończenia. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi jest organ nadzoru, który wydaje postanowienie.
Zasada zagrożenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji
Zgodnie z tą zasadą warunkiem wszczęcia postępowania jest uprzednie przesłanie upomnienia zobowiązanemu. W upomnieniu tym wzywa się zobowiązanego, aby wykonał dobrowolnie obowiązek pod rygorem wszczęcia postępowania egzekucyjnego w razie bezskutecznego upływu siedmiodniowego terminu od doręczenia upomnienia.
Tytuł wykonawczy i jego elementy formalne.
Tytuł wykonawczy zawiera: 1) oznaczenie wierzyciela; 2) wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także określenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adresu, jeżeli wierzyciel posiada taką informację; 3) treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a w przypadku egzekucji należności pieniężnej - także określenie jej wysokości, terminu, od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych odsetek; 4) wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej hipoteką przymusową albo przez ustanowienie zastawu skarbowego lub rejestrowego lub zastawu nieujawnionego w żadnym rejestrze, ze wskazaniem terminów powstania tych zabezpieczeń; 5) wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia należności pieniężnej, jeżeli należność korzysta z tego prawa i prawo to nie wynika z zabezpieczenia należności pieniężnej; 6) wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej;
7) datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela; 8) pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu; 9) pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego;
10) klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu do egzekucji administracyjnej; 11) wskazanie środków egzekucyjnych stosowanych w egzekucji należności pieniężnych.
Doręczenie zwykłe a doręczenie zastępcze w postępowaniu administracyjnym i egzekucyjnym.
Doręczenie właściwe ( zwykłe lub bezpośrednie) polega na doręczeniu pisma do rąk własnych adresata który musi pokwitować odbiór. Jest to sposób najbardziej pożądany i powinien być stosowany w pierwszej kolejności jako reguła. Natomiast doręczenie zastepcze dotyczy jedynie adresatów lub osób fizycznych. Odnosi się do nieobecności adresata w mieszkaniu przy czym nieobecnośc ta jest określona jako czasowa lub krótkotrwała. Warunkiem skuteczności tego doręczenia jest przekazanie pisma za pokwitowaniem do rąk wskazanych w przepisie osób które zobowiązują się do oddania pisma adresatowi. Przekazać takie pismo może dorosły domownik, sąsiad lub dozorca domu. Doręczający ma obowiązek żądać by odbierający złożył oświadczenie dotyczące oddania pisma adresatowi.
Zasada poszanowania minimum egzystencji zobowiązanego.
Polega na tym, że dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji do majątku zobowiązanego tylko w zakresie, w którym nie zostanie zagrożone minimum utrzymania jego i pozostających na jego utrzymaniu członków rodziny. Wprowadzając tą zasadę ustawodawca kierował się głównie względami humanitaryzmu, aczkolwiek zasada ta ma jeszcze inny aspekt: egzekucja może doprowadzić do tego, że zobowiązany stanie się ciężarem dla państwa lub samorządu terytorialnego i będą one musiały łożyć na jego utrzymanie. Dlatego też przestrzeganie tej zasady leży w interesie samej administracji publicznej . Warto tu dodać, że omawiana zasada ma zastosowanie przede wszystkim w zakresie egzekucji świadczeń pieniężnych.
Procedura rozpatrzenia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zarzuty zgłoszone na podstawie:1)wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku; 2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej;3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, 4) błąd co do osoby zobowiązanego;5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym; 6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego; 7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia,
9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny; 10) niespełnienie wymogów określonych w art. 27., a przy egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym - także na podstawie zastosowanego zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego; organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w art. 33 pkt 1-5, wypowiedź wierzyciela jest dla organu egzekucyjnego wiążąca.
Upomnienie w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zadaniem upomnienia jest przypomnienie zobowiązanemu o konieczności wykonania wskazanego w nim obowiązku. Przesłanie go jest skorzystaniem z tzw. miękkiej windykacji, polegającej na przypomnieniu o zaległości i zagrożeniu, że w przypadku jej nieuregulowania wszczęte zostanie postępowanie egzekucyjne.
Wierzyciel jest zobowiązany do dokładnego określenia w upomnieniu obowiązku, który ma stać się przedmiotem ewentualnej egzekucji. Oznacza to konieczność wskazania nie tylko wysokości należności, ale także terminu, od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych odsetek. Ze względu na fakt, że upomnienie nie jest indywidualnym rozstrzygnięciem o charakterze władczym mającym formę decyzji lub postanowienia w przypadku błędów lub braków formalnych w jego treści nie znajda zastosowania odpowiednie regulacje kpa (art. 11-113). W przypadku doręczenia upomnienia zawierającego uchybienia co do treści należy ponownie doręczyć zobowiązanemu upomnienie tym razem prawidłowo sporządzone. Jest to niezbędne dla wywołania skutków prawnych związanych z doręczeniem upomnienia.
Wniosek o wyłączenie spod egzekucji składników majątkowych.
Instytucja wyłączenia prawa do rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji jest to środek prawny przysługujący osobie trzeciej, nie będącej zobowiązanym, roszczącej sobie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego sprowadzi się egzekucję administracyjną. Podmiot taki może wystąpić do organu egzekucyjnego w terminie 14 dni od dnia uzyskania wiadomości o czynności egzekucyjnej skierowanej do tej rzeczy lub tego prawa z żądaniem ich wyłączenia spod egzekucji przedstawiając lub powołując dowody na poparcie swego żądania. Czternastodniowy termin do wystąpienia z wnioskiem o wyłączenie jest terminem procesowym zawitym. W przypadku jego upływu ma zastosowanie instytucja przywrócenia terminu (art.58-59 kpa). Złożenie wniosku musi nastąpić przed zakończeniem egzekucji. Zgłoszenie żądania wyłączenia rzeczy i prawa majątkowego spod egzekucji może nastąpić wyłącznie w trakcie egzekucji. Nie ma tu znaczenia fakt, że nie upłynął jeszcze 14 dniowy termin do wniesienia wniosku. Żądanie wyłączenia pod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego na drodze administracyjnej nie może być zgłoszone, jeżeli z rzeczy lub prawa przeprowadzona została już egzekucja przez sprzedaż tej rzeczy lub wykonanie prawa majątkowego (art. 44 upea). Wniosek o wyłączenie rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji nie wstrzymuje czynności postępowania egzekucyjnego, jednak zasadniczym następstwem jego wniesienia jest zaniechanie dalszych czynności egzekucyjnych w stosunku do rzeczy lub prawa majątkowego, których wyłączenia zażądano. Zaniechanie następuje do czasu wydania postanowienia w sprawie wyłączenia, a dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy (art. 38 par. 3 upea). Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia żądania w sprawie wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego w okresie 14 dni po tym rozstrzygnięciu rzeczy objęte żądaniem wyłączenia nie mogą być sprzedane, a prawa majątkowe wykonywane (art. 41 par.1 upea).
Egzekucja administracyjna z obcych tytułów.
Organ rekwizycyjny.
Organ rekwizycyjny jest to organ o tej samej właściwości rzeczowej co organ egzekucyjny prowadzący egzekucję, któremu organ egzekucyjny zlecił wykonanie czynności egzekucyjnych. Organ rekwizycyjny wykonuje prawa i obowiązki organu egzekucyjnego w zakresie zleconych czynności egzekucyjnych.
Dopuszczalność egzekucji administracyjnej.
Organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji administracyjnej; organ ten nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Jeżeli obowiązek, którego dotyczy tytuł wykonawczy, nie podlega egzekucji administracyjnej lub tytuł wykonawczy nie spełnia wymogów organ egzekucyjny nie przystępuje do egzekucji, zwracając tytuł wierzycielowi. Na postanowienie organu egzekucyjnego o zwrocie tytułu wykonawczego przysługuje wierzycielowi, nie będącemu jednocześnie organem egzekucyjnym, zażalenie.
Wstrzymanie egzekucji administracyjnej. ????
Polega na wstrzymaniu wykonania wszystkich lub części zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powoduje uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych;
Grzywna w celu przymuszenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Grzywnę w celu przymuszenia nakłada się, gdy egzekucja dotyczy spełnienia przez zobowiązanego obowiązku znoszenia lub zaniechania albo obowiązku wykonania czynności, a w szczególności czynności, której z powodu jej charakteru nie może spełnić inna osoba za zobowiązanego. Grzywnę nakłada się również, jeżeli nie jest celowe zastosowanie innego środka egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Niedopuszczalność zgłoszonego zarzutu.
Organ egzekucyjny po uzyskaniu zgody wierzyciela rozpatruje zarzut. Jeżeli wymagalność należności stwierdzona została orzeczeniem od którego przysługują odrębne środki zaskarżenia lub zarzuty były rozpatrywane w odrębnym postępowaniu, to wierzycielowi w takim przypadku przysługuje możliwość wydania postanowienia o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu. Jeżeli wierzyciel w terminie 14 dni nie wyrazi stanowiska, to organ egzekucyjny wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego do czasu otrzymania ostatecznego stanowiska wierzyciela. Gdy decyzja wierzyciela zostanie ustalona, organ wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów.
Bezskuteczność zarzutu i skargi na czynności egzekucyjne.
Wierzyciel korzystając z zarzutu bądź skargi może żądać uznania czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną w stosunku do niego. Wydanie orzeczenia przez sąd na podstawie skargi nie pociąga za sobą bezwzględnej czynności prawnej, skutecznej wobec wszystkich. W przypadku istnienia wielu pokrzywdzonych wierzycieli, każdy z nich musi dochodzić swoich roszczeń na własną rękę przez wniesienie odrębnego powództwa. Uznanie takiej czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną następuje w drodze wytoczenia przez wierzyciela powództwa osobie trzeciej, która na podstawie takiej czynności uzyskała korzyść majątkową.
--
Pozdrawiam
Ola