550


WYKŁAD I 20.02.2011r.


program działania : prawo antymonopolowe, udzielanie pomocy publicznej .

Prawo antymonopolowe - jest w równym stopniu regulowanie przez prawo krajowe i przez prawo unii europ.

1990r pierwsza ustawa polska.

Zakres aktów prawnych:

ustawa z 16.02.2007 o ochronie konkurencji i konsumentów - mieć!!!

Traktat o funkcjonowaniu unii europejskiej - art. 101-109

Rozporządzenie WE nr 139/2004 kontrola koncentracji przedsiębiorstw

Rozporządzenie WE nr 1/2003 dotyczące stosowania art. 81 i 82 TWE ( 101 i 102 tfue) ( reguluje sytuacje konfliktów norm tak powiedział piotrek z uwagi na stosowanie prawa krajowego i europejskiego w państwach członkowskich )

Pomoc publiczna:

Traktat i inne poda później bo musi się zastanowić ile czasu zostanie mu na zagadnienia.

Literatura czyli płacz i płać:

1. K. 9,Ewa.0Strzyczkowski „Prawo gospodarcze publiczne”

Skrypt bernard Jurkowska skoczny ochrona konkurencji i konsumentów 2007 pewne sprawy uległy zmianie więc lepiej nie kupować ha ha

Pomoc publiczna : monografia Postuła Werner „pomoc publiczna”

Egzamin

Test , wielokrotny wybór, 17-18 . 06 .2011

Pojęcie konkurencji - nie ma definicji legalnej. Łacina - rywalizacja rynkowa, przedsiębiorców na rynku. Współzawodnictwo.

Jest traktowana jako pierwotny mechanizm kierujący rynkiem. Wraz z gospodarką pojawiła się konkurencja. Konkurencja nie jest w stanie zagwarantować warunków dla swojego istnienia , możemy o niej mówić gdy wszyscy będący na rynku mogą podejmować decyzje. Konkurencja daje możliwość wyboru.

Wolność uczestników rynku jest zagrożona przez działania mające na celu ograniczenie działania. Działania na szkodę innych uczestników rynku.

Ochrona mechanizmu konkurencji po przez zakazy podejmowania praktyk naruszających konkurencję - działania antymonopolowe.

Art. 76 Konstytucji , art. 20 ( wolność gosp. )

Art. 20.

Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 76.

Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Zakres tej ochrony określa ustawa.

Co to znaczy że funkcjonuje konkurencja ?

Koncepcja amerykańska a europejska.

Prawo ochrony konkurencji jest młode ma ok. 100 lat, 1sza regulacja - Amerykańska 1891 r. Sherman

W europie w latach mniej więcej 50 traktat rzymski i ek węgla i stali też już zakąłdała przepisy antymonopolowe.

Niemcy 1957 r. ustawa .

Czemu chronimy konkurencję ?

Funkcje ekonomiczne i polityczne konkurencji

F. Ekonomiczne :

- funkcja sterująca - steruje ofertą towarów i usług na rynku w oparciu o wolną grę sił rynkowych, steruje w wymiarze ilościowym, czasowym, jakościowym, konkurencja jest wymianą oczekiwań między przedsiębiorcami a odbiorcami.

- f. koordynująca i porządkująca - koordynacja uczestników rynku i koordynuje decyzje przez nich podejmowane , konkurencja kieruje środki produkcji tam gdzie w danym czasie zostaną najefektywniej wykorzystane .

W Polsce przed 1990 rokiem nie było miejsca dla konkurencji. Administracyjne kierowanie gospodarką, okazało się nieefektywne.

- f. bodźcowa - konkurencja stanowi dla przedsiębiorców stały bodziec do poprawiania własnej oferty, oferowanie towarów o najwyższej jakości i po możliwie najkorzystniejszej cenie tak te chuje mają swoje towary nam sprzedawać. Przedsiębiorczymi pierdolone.

Presja konkurencyjna - przedsiębiorcy nie mogą olać sobie muszą harować na swoją ofertę żeby frajerzy kupowali, a oni frajerzy zaraz robią podróbki.

- f. ochronna - konkurencja chroni uczestników rynku w szczególności kontrahentów i odbiorców przed jednostronnym dyktatem ze strony określonego przedsiębiorcy .

- f. redystrybucji dochodów - mechanizm konkurencji steruje przepływem pieniądza na rynku , w ten sposób, że najwyższe dochody osiągają ci przedsiębiorcy którzy osiągają najlepsze wyniki rynkowe , wynik rynkowy jako umiejętność dotarcia ze swoją ofertą do jak najszerszego kręgu odbiorców.

- f. selekcji - konkurencja eliminuje z rynku przedsiębiorców nieefektywnych , a nagradza przedsiębiorców efektywnych w ten sposób że przejmują oni klientów tego co wypadł z rynku.

Funkcje polityczne konkurencji :

- f. neutralizująca- neutralizuje nadmierną władzę rynkową i zapobiega koncentracji siły ekonomicznej w rękach jednostek.

- f. zabezpieczająca prawa i wolności o charakterze ekonomicznym - jesteśmy w pełni w stanie korzystać z praw które nam przysługują . konkurencja gwarantuje możliwość korzystania z prawa do wolności gosp.

- f. ochrony konsumentów - chroniąc konkurencję pośrednio chronieni są konsumenci .

Konkurencja odbywa się w oparciu o parametry konkurencji. Jest ich kilka .

Parametry konkurencji :

- cena- na wielu rynkach rywalizacja opiera się w oparciu o cenę.

- inne niż cena warunku transakcji - np. jakość, cechy techniczne towaru

- polityka w zakresie obsługi odbiorców i serwisu - serwis pozakupowy jest czynnikiem dla którego kupujemy dany towar

- polityka w zakresie dystrybucji i zbytu - kanały dystrybucji są bardzo ważne.

- polityka produktu - reklama, pozycjonowanie na rynku,

- polityka reklamy -

Szkoły konkurencji :

- 1- szkoła harvardzka - klasyczna statyczna koncepcja konkurencji - Scherer, Ross, - jest najstarsza i najpowszechniejsza, zawdzięczamy jej koncepcje konkurencji doskonałej , podział rynków :

* rynki monopolistyczne monopson,

* rynki oligopolistyczne ( duopol) - działa niewiele konkurentów np. telefonia kom.

* rynki konkurencjo doskonałej -> jest konkurencją efektywną - sprawiedliwość podziału, efektywna alokacja środków, decentralizacja siły ekonomicznej.

- 2- szkoła chicagowska - dynamiczne koncepcje konkurencji - Posner, koncepcja dobrobytu konsumentów , otrzymuje on towar , który mu idealnie odpowiada.

- 3 - szkoła austryjacka - dynamiczne koncepcje konkurencji F v. Hayek - konkurencja jako proces odkrywania , nie da się z góry przewidzieć skutków konkurencji.

Zadaniem państwa powinno być utrzymanie otwartości rynków , ma ono polegać na zniesieniu barier administracyjnych w podejmowaniu działalności gosp. Organy antymonopolowe powinny dbać o korzystną alokację środków.

Rynek relewantny ( właściwy) - obszar w stosunku do którego można stwierdzić stosowanie praktyk antykonkurencyjnych , bądź co do którego są podejmowane decyzje w sprawach koncentracji przedsiębiorców. Def. W art. 4 pkt 9 ustawy okik.

rynku właściwym - rozumie się przez to rynek towarów, które ze względu na

ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakość, są uznawane przez

ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze

względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje

konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone

warunki konkurencji;

2 kryteria:

- kryterium produktowe ( przedmiotowe)

- kryterium przestrzenne

- kryterium czasowe - odgrywa mniejsza rolę.

K. produktowe : towary będące substytutami z punktu widzenia odbiorców , dany rynek właściwy tworzą usługi z pkt widzenia odbiorców zaspakajające ich potrzeby . np. masło i margaryna

k. przestrzenne : obszar na którym panują zbliżone warunki konkurencji, czynniki - prawodawstwo , granicą rynku jest granica państwa, rynki regionalne , rynki lokalne, odległości między przedsiębiorcą a odbiorcą. , produkty których nie można za bardzo transportować,

k. czasowe : rynki sezonowe, np. targi branżowe

Udział w rynku przedsiębiorców -


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

WYKŁAD 1 20.02.2011

  1. Ustawa z 16.02.2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów

  2. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej art. 101-102, 106, 107-109 TFUE

  3. Rozporządzenie WE nr 139/2004 dotyczące kontroli koncentracji przedsiębiorstw

  4. Rozporządzenie nr 1/2003 dotyczące stosowania art. 81 i 82 TWE ( art.101 i 102 TFUE)

LITERATURA;

  1. Strzyczkowski „ Prawo publiczne gospodarcze”.

  2. Bernerd, Jurkowicz, Skoczny „ Ochrona konkurencji i konsumentów”.

  3. Postuła, A.Werner „ Pomoc publiczna”

ZALICZENIE;

Test - wielkokrotnego wyboru

POJĘCIE KONKURENCJI

KONKURENCJA - porządek prawny nie definiuje terminu konkurencji.

Zadaniem prawa antymonopolowego jest ochrona konkurencji poprzez zakazy podejmowania praktyk naruszających konkurencję.

Art. 76 Konstytucji - przeciwdziałanie praktykom szkodzącym konsumentom.

0x08 graphic
Art. 20 Konstytucji - zasada wolności gospodarczej, społecznej gospodarki rynkowej opartej na wolności gospodarczej .

Ochrona konkurencji

HISTORIA;

Ponad 100 lat prawa ochrony konkurencji.

Pierwsza ustawa na świecie - Sharman 1891 r.

W Europie prawo antymonopolowe rozwinęło się dopiero po II WŚ.

FUNKCJE KONKURENCJI;

  1. EKONOMICZNA

  2. POLITYCZNA

FUNKCJA EKONOMICZNA KONKURENCJI;

  1. FUNKCJA STERUJACA - steruje ofertą usługą na rynku w oparciu o wolną grę sił rynkowych w wymiarze; ilościowym, jakościowym, czasowym.

  2. FUNKCJA KOORDYNUJACA I PORZĄDKUJĄCA - następuje skoordynowanie działań uczestników rynku i koordynuje decyzje przez nich podejmowane, a z drugiej strony konkurencja kieruje środkami tam gdzie w danym czasie zostaną najefektywniej wykorzystane.

  3. FUNKCJA BODŹCOWA - konkurencja stanowi dla przedsiębiorstw stały bodziec do poprawiania własnej oferty . Konkurencja skłania przedsiębiorstwa do składania ofertowania towarów w możliwie najwyższej jakości w możliwie najkorzystniejszej cenie.

  4. FUNKCJA OCHRONNA - konkurencja chroni uczestników rynku w szczególności kontrahentów i odbiorców przed jednostronnym dyktatem ze strony określonego przedsiębiorcy.

  5. FUNKCJA REDYSTRYBUCJI DOCHODÓW- mechanizm konkurencji steruje przypływ pieniądza na rynku, w ten sposób że najwyższe dochody uzyskują ci przedsiębiorcy, którzy osiągają najlepsze wyniki rynkowe ( umiejętność dotarcia ze swoją ofertą do jak najszerszego kręgu odbiorców).

  6. FUNKCJA SELEKCJI - konkurencja eliminuje z rynku przedsiębiorców nieefektywnych, a nagradza przedsiębiorców efektywnych w ten sposób, że przejmują klientelę przedsiębiorcy, który został wyparty z rynku.

FUNKCJA POLITYCZNA KONKURENCJI;

  1. FUNKCJA NEUTRALIZUJĄCA - konkurencja neutralizuje nadmierną władzę rynkową i zapobiega koncentracji siły ekonomicznej w ramach jednostek.

  2. FUNKCJA ZABEZPIECZAJACA PRAWA I WOLNOŚCI O CHARAKTERZE EKONOMICZNYM - w warunkach konkurencji możemy w pełni korzystać ze wszystkiego co składa się na swobodę wolności gospodarczej.

  3. FUNKCJA OCHRONY KONSUMENTÓW- chroniąc konkurencję za razem ochronie podlegają konsumenci. Odnosi się do konsumenta jako obywatela.

KONKURENCJA ODBYWA SIĘ W OPARCIU O PARAMETRY KONKURENCJI;

  1. Cena - podstawowy wyznacznik konkurowania ( krzywa popytu i krzywa podaży)

  2. Inne niż cena warunki transakcji - jakość towaru, parametry techniczne itd.

  3. Polityka w zakresie obsługi odbiorców i serwisu.

  4. Polityka w zakresie dystrybucji i zbytu.

  5. Polityka produktu, sposób jego reklamy, pozycjonowania na rynku.

  6. Reklama

KONCEPCJE KONKURENCJI ;

  1. Szkoła harwardzka - klasyczna, statyczna koncepcja konkurencji - SCHELLER, ROSS

  2. Szkoła chicagowska - POSNER } dynamiczna konkurencja

  3. Szkoła austryjacka - FRIEDRICH van HAYEK

Ad. 1. Zawdzięczamy koncepcję konkurencji doskonałej.

Podział rynków;

  1. Rynki monopolistyczne ( monopsonu)

  2. Rynki oligopolistyczne ( duopol), 2-6 uczestników rynku

  3. Rynki konkurencji doskonałej

Konkurencja koncepcji efektywnej; istnienie jej jest uzależnione od szeregu czynników sprawiedliwości podziału, efektywne alokacje środków, decentralizacji siły ekonomicznej.

Ad. 2 i 3. - na przełomie lat 60-tych.

HAYEK I POSNER;

KONCEPCJA CHICAGOWSKA;

RYNEK RELEWANTNY ( WŁAŚCIWY);

Swoisty obszar w stosunku do którego można stwierdzić stosowanie praktyk antykonkurencji w odniesieniu do których podejmowane są decyzje w sprawach koncentracji przedsiębiorcy, jest to swoisty udział oddziaływania dla organów antymonopolowych.

Art. 4 pkt. 9 ustawy u.o.k.k.

KRYTERIA;

  1. Kryterium produktowe ( przedmiotowe).

  2. Kryterium przestrzenne.

  3. Kryterium czasowe - stosowane rzadko.

Ad. 1 Twory będące substytutami z punktu widzenia odbiorców.

Ad. 2. Rynek obejmuje obszar, na którym panują zbliżone warunki konkurencji.

Czynniki brane pod uwagę przy tym kryterium;

Ad. 3. Są rynki, które nie są trwałe w czasie ( np. rynki sezonowe), dlatego trzeba zbadać w jakim czasie doszło do praktyk ograniczających konkurencję .

Każde postępowanie antymonopolowe zaczyna się właśnie od wyznaczenia RYNKU WŁAŚCIWEGO.

Na tej podstawie wyznacza się udział przedsiębiorcy w rynku.













WYKŁAD II 06.03.2011

ZAKRES ( PODMIOTOWY, PRZEDMIOTOWY) REGULACJI PRAWA OCHRONY KONKURENCJI;

Rozpatrujemy w 3 płaszczyznach;

  1. Zakres przedmiotowy

  2. Zakres podmiotowy - do kogo stosuje się przepisy

  3. Zakres terytorialny

Ad. 1. ZAKRES PRZEDMIOTOWY : Art. 1 ust. 1,2 uokik - Klauzula interesu publicznego

Art. 1 ust. 1 - Ochrona konkurencji jako pewnego dobra, które należy chronić.

SPRAWY WSZCZĘTE;

Art. 1 ust. 2 - Trzy obszary regulacji;

PIERWSZY OBSZAR: PRAKTYKI OGRANICZAJACE KONKURENCJĘ

  1. Norma zakazu, ustawa odróżnia 2 rodzaje;

  1. Charakter tych praktyk jest różny ( odmienny, art. 6 uokik, art.101 TFUE

  2. Zakaz względny z uwagi na wyjątki od tego zakazu, art. 7, 8 uokik, art. 101 ust. 3 TFUE

  1. Nadużywanie pozycji dominującej , art. 9 uokik, art. 102 TFUE

  1. Zakaz bezwzględny do nadużywania pozycji

DRUGI OBSZAR: PRAKTYKI NARUSZAJĄCE ZBIOROWE INTERESY KONSUMENTÓW

  1. Zakaz

  2. Trzy rodzaje praktyk:

  1. Klauzule abuzywne

  2. Stosowanie praktyk nieuczciwej konkurencji ( nieuczciwych praktyk rynkowych)

  3. Naruszanie obowiązków informacyjnych

TRZECI OBSZAR: ANTYKONKURENCYJNA KONCENTRACJA PRZEDSIĘBIORCÓW

Obowiązek zgłoszenia zamiaru konkurencji, art. 13 uokik,

Rozporządzenie 139/2001 r. - prewencyjna kontrola ( zanim dojdzie do koncentracji)

Ad. 2. ZAKRES PODMIOTOWY: Art. 1 ust. 2 - ustawę stosuje się do;

Ustawa reguluje kim jest przedsiębiorca art. 4 pkt. 1 odsyła do regulacji;

  1. Definicja przedsiębiorcy art. 4 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ( osoba fizyczna, osoba prawna, jednostki organizacyjne ( ułomne osoby prawne).

  1. Podmioty organizujące lub świadczące usługi użyteczności publicznej, niebędące działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Sfera użyteczności publicznej - nie ma celu zarobkowego, tylko zadania należące do organów samorządu terytorialnego np. lokalny transport komunikacji. Podmioty świadczące - gmina.

  1. Osoby fizyczne wykonujące zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadząca działalność w ramach wykorzystywania takiego zawodu.

  2. Osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej, ale które dokonują czynności podlegające kontroli koncentracji .

  1. Posiadające pakiet akcji lub udziałów dających jej możliwość kontroli przedsiębiorców

  2. Zasiada w fotelu członka zarządu lub prezesa jednego przedsiębiorstwa i dostaje propozycję zasiadania w zarządzie konkurencyjnego przedsiębiorcy ( Unia personalna)

Związki przedsiębiorców art. 4 pkt. 2 uokik:

Ad. 3 ZAKRES TERYTORIALNY - zastosowanie ustawy uzależnione od wystąpienia istotnego skutku na terytorium RP, niezależnie od miejsca dokonywania czynów antykonkurencyjnych.

KLAUZULA EKSTERYTORIALNOŚCI

RYNEK WŁAŚCIWY ( RELEWANTNY)

W oparciu o 2 kryteria;

  1. Kryterium produktowe - przesłanka `'substytutywności'' produktów lub usług, z punktu widzenia odbiorców

  2. Kryterium terytorialne - rynek towarów, wymiar geograficzny, przesłanka `' zbliżonych warunków konkurencji''

  1. Kryterium czasowe - rynki sezonowe, które nie sa trwałe w czasie np. targi

STRUKTURA RYNKÓW;

2 podstawowe wymiary:

  1. Wymiar wertykalny ( pionowy)0x01 graphic

  2. Wymiar horyzontalny ( pionowy)

    3.  

     

    konkureci

    1

    sprzedwacy detaliczni ( serwisanci)

    eksporterzy ( importerzy)

     

    producenci

     

    dostawcy produktów, surowców

     

    2

    stosunki kooperacyjne

    Zakłucenia konkurencji mogą być w wymiarze horyzontalnym pomiędzy konkurentami a w układzie wertykalnym. Pomiedzy przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu.

    ZAKAZ POROZUMIEŃ OGRANICZAJACYCH KONKURENCJĘ;

    Art. 6 ust. 1 uokik Zakazane są;

    1. Porozumienia

    2. Których celem lub skutkiem jest

    3. Wyeliminowanie, ograniczenie lub inne naruszenie konkurencji

    Art. 101 ust. 1 TFUE

    POROZUMIENIE - art. 4 pkt. 5 uokik:

    1. Umowy zawierane między przedsiębiorcami, miedzy przedsiębiorcami i związkami przedsiębiorców, związki przedsiębiorców.

    Umowa - czynność prawna, zgodne oświadczenie woli stron. Uzgodnienie dokonane w jakiejkolwiek formie - umowy dżentelmeńskie ( gentelmen's agrément), nie mają formy umowy w świetle prawa antymonopolowego,

    1. Uzgodnienia dokonane w jakiejkolwiek formie pomiędzy przedsiębiorcami lub związkami.

    Porozumienie ograniczające konkurencję, klauzula otwartej wymiany informacji - skoordynowanie zachowań pomiędzy przedsiębiorcami.

    Uzgodnienia praktyk ( concerted precticos) - czy zachowania przedsiębiorców zaczynają się upodabniać.

    1. Uchwały związków przedsiębiorców lub ich organów statutowych.

    Np. kodeks etyki zawodowej notariuszy (nakłanianie do stosowania nieuczciwych praktyk cenowych)

    Antykonkurencyjny cel lub skutek - zakazane porozumienia, których celem jest ograniczenie konkurencji.

    Zakaz porozumień, których celem nie było ograniczenie konkurencji.

    Wyeliminowanie - na skutek porozumienia konkurenci zostali wyłączeni wszyscy lub prawie wszyscy przedsiębiorców działających na danym rynku właściwym.

    OGRANICZENIE KONKURENCJI;

    1. Przedsiębiorcy uczestniczący w porozumieniach nie obejmują znacznej większości rynku.

    2. Porozumienie obejmuje wszystkich przedsiębiorców pozostawiając im margines swobody w zakresie ich zachowań rynkowych. Zakazane są inne naruszenia konkurencji utrudniają prawidłowe konkurowanie.





    WYKŁD III 20.03.2011

    Katalog otwarty- porozumień ograniczających konkurencję

    1. POROZUMIENIA CENOWE ( kartele cenowe ) art. 6 ust. 1 pkt. 1

    To ustalanie bezpośrednio i pośrednio cen

    • ustalenie ceny sztywnej - przedsiębiorcy ustalają jakie ceny za towary i usługi będą stosować na

    rynku

    • ustalanie ceny minimalnej - przedsiębiorcy ustalają minimalną cenę sprzedaży towarów i usług

    ( przeważnie po stronie podażowej )

    • ustalanie ceny maksymalnej - ( po stronie popytowej ) za którą będą kupowane towary i usługi

    ceny dumpingowe - ustalanie ceny bezpośrednio to porozumienie z góry określa cenę lub

    bezpośrednio wskazuje sposób jej określania

    ustalanie ceny pośredniej - wysokość marży, upusty, rabaty, bonifikaty

    Skutkiem - jest ograniczenie lub wyeliminowanie wyboru towaru lub usługi ze względu na cenę

    1. POROZUMIENIA KONTYNGENTOWE art. 6 ust. 1 pkt. 2

    To : - limitowanie

    - ograniczanie

    - kontrolowanie produkcji, zbytu, postępu technologicznego

    Skutkiem - jest obniżenie kosztów działalności, (może to spowodować wzrost cen, bo towar jest

    rzadszy na rynku )

    1. POROZUMIENIA PODZIAŁOWE ( demarkacyjne ) art. 6 ust. 1 pkt. 3

    Dotyczy trzech aspektów funkcjonowania przedsiębiorców :

    • aspekt geograficzny - przedsiębiorcy umawiają się według terytorium co do obsługi pewnego

    obszaru odbiorców ( dzielenie się rynkiem to się opłaca, ale przy drobnej

    dystrybucji )

    • aspekt asortymentowy - porozumienie specjalizacyjne

    • aspekt - podmiotowy - producenci dzielą się kanałami dystrybucji

    tzn. tylko do jednego z dystrybutorów lub dzielą się rynkami surowców

    1. POROZUMIENIA DYSKRYMINACYJNE art. 6 ust. 1 pkt. 4

    To stosowanie w umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umowy.

    tzn. traktowanie przedsiębiorców w niejednakowy sposób, a dłuższe utrzymanie tego stanu w czasie może nie tylko ograniczyć konkurencję, ale wręcz ją wykluczyć

    1. POROZUMIENIA O TRANSAKCJE WIĄZANE art. 6 ust. 1 pkt. 5

    Tu odbiorca jest zmuszany do zakupu towaru lub usługi, które nie ma ani rzeczowego, ani zwyczajowego związku z głównym przedmiotem umowy np. samochód + kosiarka

    1. POROZUMIENIA WYKLUCZAJĄCE art. 6 ust. 1 pkt. 6

    Ograniczają dostęp do rynku, tzn. opatrzone w klauzule wyłączności ( PZPM i CANAL + ) wyłączność

    na dystrybucję i dostawę

    1. POROZUMIENIA PRZETARGOWE art. 6 ust. 1 pkt. 7

    Tu przedsiębiorcy ustalają warunki przetargu np. wykonawcy główni proponują kilku podwykonawców.

    Skutkiem - jest nieważność czynności prawnych będących przejawem porozumień, przy czym skutek

    tej nieważności dla stosunku prawnego łączącego strony będzie oceniany według KC, a na

    przedsiębiorców może zostać nałożona kara pieniężna zależna od stopnia szkodliwości

    porozumienia

    POROZUMIENIA PODLEGAJĄ OGRANICZENIU O CHARATERZE WZGLĘDNYM ! ! !

    Trzy rodzaje wyłączeń spod zakazu

    1. Wyłączenia bagatelne ( art. 7 wprowadza progi bagatelności )

    • próg dla porozumień horyzontalnych ( na tym samym szczeblu rynku )

    jeżeli łączny udział w rynku uczestników porozumienia nie przekracza 5 %

    • próg dla porozumień wertykalnych ( np. producent i dystrybutor )

    jeżeli udział w rynku któregokolwiek z uczestników porozumienia nie przekracza 10 %

    np. I szczebel → przedsiębiorca + przedsiębiorca = 10 %

    II szczebel → dystrybutor =8 %

    tzn. sumujemy % dla określonego szczebla

    Wyłączenia bagatelne z art. 7 nie dotyczą : - porozumień cenowych art. 6 ust. 1 pkt. 1

    - porozumień kontyngentowych art. 6 ust.1 pkt. 2

    - porozumień podziałowych art. 6 ust. 1 pkt. 3

    - porozumień przetargowych art. 6 ust. 1 pkt. 7

    Funkcja wyłączeń bagatelnych - odciążają organy antymonopolowe

    2) Wyłączenia grupowe ( art. 8 lub jego odpowiednik art. 101 ust. 3 TFUE )

    Dwie przesłanki pozytywne : 1 - postęp techniczny lub ekonomiczny

    2 - korzyści dla konsumenta / odbiorcy

    Dwie przesłanki negatywne : 3 - nie nakłada się na uczestników ograniczeń, które nie są niezbędne

    do realizacji celów porozumienia - klauzula proporcjonalności

    ( dopuszczalne są tylko takie ograniczenia konkurencji, które są

    konieczne dla postępu ekonomiczno- technicznego i są korzystne

    dla konsumenta )

    Wyłączenia dwoma metodami :

    I Wyłączenia grupowe - ma postać rozporządzeń RM, w których wyłącza ona grupowo ( blokowo )

    określone kategorie porozumień spod zakazu, ale pod warunkiem, że

    spełniają te 4 przesłanki ( są wydawane co jakiś czas )

    II Wyłączenia grupowe - na gruncie UE są to rozporządzenia KE

    Typy wyłączeń grupowych

    1. Zawarte w Rozporządzeniu RM z 19. 11. 2007 r. ( Dz. U. Nr 230 poz. 1692 )

    W sprawie wyłączenia określonych porozumień specjalizacyjnych i badawczo- rozwojowych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję

    Porozumienia specjalizacyjne i badawczo- rozwojowe mogą dotyczyć wspólnego wykorzystywania wyników badań lub np. patentów w produkcji wytwórczej

    Max. Czas porozumienia 7 lat, udział przedsiębiorców w rynku to próg 25 %

    Klauzule czarne - nie powinno ich być w porozumieniach tzn. porozumienia nie mogą zawierać zakazu wzajemnego konkurowania i nie mogą ustanawiać zakazu udzielania licencji

    1. Rozporządzenie RM z 19. 11. 2007 r. ( Dz. U. Nr 230 poz. 1691 )

    W sprawie wyłączenia niektórych określonych porozumień wertykalnych spod zakazu ograniczającego konkurencję

    Tu chodzi o wyłączenia dotyczące franczyzny tzn. kooperacja przedsiębiorców ( podczepianie się pod czyjś sukces )

    Wyłączeniu podlegają systemy selektywne dystrybucji ( tylko poprzez sieci wybranych dystrybutorów np. Sephora )

    Wyłączenia stosuje się jeżeli udział franczyzodawcy w rynku wynosi do 30 %, nie podlegają tu porozumienia cenowe, klauzule podziałowe ( demarkacyjne )

    1. Rozporządzenie RM z 30. 07. 2007 r. (Dz. U. Nr 137 poz. 963 )

    W sprawie wyłączenia niektórych rodzajów porozumień dotyczących transferu technologii spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję

    Transfer praw własności intelektualnej i przemysłowej - one są dopuszczalne jeżeli udział w rynku przedsiębiorcy nie przekracza 30 %

    Klauzule białe - np. licencjonodawca może z góry określić rynki na które będzie dostarczał wytworzone towary objęte licencją

    1. Rozporządzenie RM z 30. 07. 2007 r. ( Dz. U. Nr 137 poz. 964 )

    W sprawie wyłączeń niektórych rodzajów porozumień zawieranych między przedsiębiorcami prowadzącymi działalność ubezpieczeniową spod zakazu p. o. k.

    Sektor ubezpieczeniowy - dotyczy kooperacji między przedsiębiorcami ubezpieczeniowymi i

    dopuszcza : - wspólną kooperację przy sporządzaniu tabel, kalkulacji, danych statystycznych

    - standaryzację warunków ubezpieczeniowych np. wypłata, likwidacja szkód

    - opracowywanie wspólnych modelów zysków

    - tworzenie wspólnych grup asekuracyjnych

    Warunek - aby łączny udział tych przedsiębiorców nie przekraczał 25 % w rynku i nie dłużej niż 3 lata

    1. Rozporządzenie z 28. 01. 2003 r. ( Dz. U. Nr 38 poz. 329 ze zm. )

    W sprawie wyłączenia określonych porozumień wertykalnych w sektorze samochodowym spod zakazu p. o. k.

    Dystrybucja samochodów - tu wyłączenia dotyczą dystrybucji selektywnej i dopuszczalne są tu klauzule dystrybucji części samochodowych oraz obsługi serwisowej

    Np. obecnie dealer może przyjąć do sprzedaży różne marki aut

    Art. 8 ust. 1

    Przy wyłączeniach grupowych przedsiębiorcy przeglądają klauzule białe i czarne przykładowo zamieszczone w rozporządzeniu i sami się oceniają czy ich porozumienie spełnia przesłanki. Ciężar dowodu przerzucony na przedsiębiorcę.

    WYKŁAD V 17.04.2011r.

    Koncentracja podlega ocenie dwóch kryteriów - 2 testy koncentracji (podwójny test koncentracji); art. 18 uokik:
    1. kryterium nie ograniczenia konkurencji (test istotnego ograniczenia konkurencji), na prezesie uokik spoczywa porównanie dwóch stanów faktycznych: przed koncentracją i po niej, do
    2. test powstania lub umocnienia pozycji dominującej, zbadanie czy w wyniku koncentracji dojdzie do powstania lub umocnienia pozycji dominującej, jeżeli nie powstanie pozycja dominująca to i tak bada się, czy nie dojdzie to jakiegokolwiek umocnienia

    Jeżeli nie dojdzie do umocnienia, ani do powstania pozycji dominującej, to nie znaczy, że zostanie zatwierdzona koncentracja !

    Istotny wpływ na konkurencję:
    - w przypadku koncentracji horyzontalnej (między konkurentami na tym samym szczeblu obrotu) - próg udziału w runku przekracza 20%
    - w przypadku koncentracji wertykalnych - próg 30%
    - w przypadku koncentracji koglomeratowych (między przedsiębiorcami działającymi na różnych rynkach)- próg 40%

    Decyzje w sprawie dokonania koncentracji:
    - decyzja odmowna w sprawie dokonania wpisu w rejestrze
    - decyzja ws. zgody bezwarunkowej, jeżeli koncentracja nie wywołuje żadnych negatywnych skutków na konkurencję, art. 18 uokik
    - decyzja ws. zgody warunkowej, art. 19 uokik, koncentracja doprowadzi do ograniczenia, ale organ nakłada na przedsiębiorcę pewne zobowiązania, np. zbycie całości lub części majątku jednego lub kilku przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji, wyzbycie się kontroli nad określonym przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami
    - decyzja o udzielenie licencji praw wyłącznych konkurentowi, patenty
    - decyzja ws. zgody wyjątkowej, art. 20 u 2 uokik, Prezes uokik wydaje zgodę, jeżeli zajdzie jeżeli koncentracja przyczyni się do rozwoju ekonomicznego lub postępu technicznego, albo jeżeli koncentracja może wywrzeć pozytywny wpływ na gospodarkę narodową

    Decyzja jest wydawana po spełnieniu określonych warunków !
    W decyzjach warunkowych Prezes uokik musi określić termin spełnienia warunków. Prezes nakłada a przedsiębiorców obowiązek składania okresowych info na temat przebiegu spełniania warunków.

    Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów - art. 24 uokik
    Rodzaje praktyk, które są wyodrębnione tylko w prawie polskim - regulacje publicznoprawne. Nie znajdzie się tego w innych krajach.

    Pojęcie zbiorowych interesów konsumentów - ma miejsce wówczas, gdy praktyka ta dotyka potencjalnie nieograniczony, nieokreślony krąg konsumentów, a nie indywidualnych konsumentów lub zdefiniowanej grupy konsumentów

    Naruszenie, np. gdy producent leków nie umieści ulotki informującej o sposobie dawkowania - konsument może dochodzić swoich praw w sądzie.

    Praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów:
    - działanie bezprawne,
    - działanie godzące w interesy konsumentów,
    - działanie godzące w interesy zbiorowe konsumentów

    Konsument - osoba zakupująca usługi finalnie; wyklucza się osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, która kupuje produkt i wykorzystuje go do wyprodukowania własnego lub sprzedania go jako własny.

    Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, art. 24 ukik:
    1. stosowanie postanowień wzorców umów uznanych za niedozwolone - stosowanie klauzul abuzywnych
    2. naruszenie obowiązków informacyjnych wobec konsumentów
    3. stosowanie praktyk nieuczciwej konkurencji lub nieuczciwych praktyk rynkowych

    ad 1.
    uregulowane w kodeksie cywilnym art. 384-385, 385(1)-385(4)
    Przesłanki uznania wzorca za niedozwolony:
    - brak indywidualnego uzgodnienia z konsumentem
    - rażące naruszenie interesów konsumenta
    - postanowienie nie dotyczy głównych elementów umowy, przede wszystkim ceny i przedmiotu
    - sprzeczność postanowienia wzorca z dobrymi obyczajami






    Kontrole uznania:
    - tryb kontroli indywidualnej- dokonywana jest w toku postępowania sądowego, na ogół w sprawach o ustalenie istnienie stosunku umownego, lub w innych sprawach toczących się na tle stosunku umownego
    - tryb kontroli abstrakcyjnej - Jest dokonywana przez Sąd ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyniku zgłoszenie dokonanego przez uprawnione podmioty. Wniosek może zgłosić indywidualny konsument, grupa konsumentów, organizacja konsumencka, miejski lub powiatowy rzecznik konsumentów, Prezes uokik. Sam prezes nie może uznać wzorca za niedozwolony, może to zrobić tylko sąd. Prezes uokik może zawiesić postępowanie w sprawie, zwrócić się do sądu i wznowić postępowanie, gdy będzie już wyrok sądu.

    ad 2.
    Nakładane są na przedsiębiorców za pomocą różnych aktów prawnych (np. ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, akty szczegółowe, prawo farmaceutyczne). Naruszenie obowiązków może skutkować postawieniem zarzutu o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.

    ad 3.
    Ustawa antymonopolowa odsyła do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z `94 i do ustawy o zwalczania nieuczciwych praktyk rynkowych z '03. Ustawy należą do dziedziny prawa cywilnego. Możliwość składania indywidualnych roszczeń osobom poszkodowanym. Roszczenia mogą składać także przedsiębiorcy. Stosowanie tych praktyk może być w pewnych sytuacjach potraktowane jako naruszenie indywidualnych praktyk i zbiorowych praktyk konsumentów.

    Nieuczciwa reklama jako najczęściej uznawana za nieuczciwą konkurencję:
    - reklama porównawcza, ale pod określonymi warunkami - reklama, w której przedsiębiorca 1 porównuje swój produkt z produktem przedsiębiorcy 2. Reklama porównawcza tak, ale tylko taka, która nie szkaluje produktów lub firmy konkurenta.
    - reklama uciążliwa - np. wyskakujące reklamy na stronach internetowych,
    - reklama ukryta - tak sformułowany tekst reklamy, który wygląda jak tekst informacyjny, ukryty przekaz reklamowy,
    - reklama sprzeczna z przepisami prawa - reklama produktów uznanych za towar niedozwolony, reklamowanie napoju alkoholowego i nie umieszczenie, iż nie powoduje żadnych skutków ubocznych
    - reklama sprzeczna z dobrymi obyczajami - nie zakupywanie towarów u konkurencji
    - reklama naruszająca godność ludzką - przedstawienie osób w reklamie naruszające godność ludzką
    - reklama wprowadzająca w błąd
    - reklama nierzeczowa - nie informuje w pełni o właściwościach danego produktu

    Wdrażanie prawa ochrony konkurencji - procedury, które służą wyegzekwowaniu ochrony konkurencji

    1. filar publicznoprawny - uregulowanie w uokik; odbywa się poprzez ochronę konkurencji (poziom krajowy - Prezes uokiki / sąd okik, sąd apelacyjny, sąd okręgowy; poziom UE - Komisja Europejska / Sąd (Sąd I instancji), TS UE (ETS); łączy postępowanie administracyjne z postępowaniem cywilnym; chodzi o przywrócenie skutecznej konkurencji na rynki, postępowanie nie służy ochronie interesów przedsiębiorców, konsumenci mogą wnosić roszczenia cywilnoprawne o własne szkody
    2. filar prywatnoprawny - możliwość noszenia roszczeń cywilnoprawnych z tytułu praktyk ograniczających konkurencję, roszczenia kierowane są do sądów powszechnych, a zasadniczą podstawą, są albo przepisy KC o odpowiedzialności deliktowej, albo przepisy z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, z tytułu odpowiedzialności kontraktowej

    Prezes urzędu ochrony konkurencji i konsumentów
    - centralny organ administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów
    - nadzór nad Prezesem uokik sprawuje Prezes RM - zakres i kryteria tej kontroli budzą kontrowersje
    - prezesa powołuje się w drodze konkursu przez Prezesa RM, kryteria reguluje 29 ust 3 do 29 ust 3j uokik
    - odwołanie Prezesa uokik leży w rękach Prezesa RM
    - art. 31 uokik, Zadania Prezesa uokik: sprawowanie nadzoru nad przedsiębiorcami pod kątem przestrzegania ustawy antymonopolowej i wydawanie decyzji w tych sprawach, badania rynku, wykonywanie zadań organu antymonopolowego państwa członkowskiego UE określonych w rozporządzeniu 2006/2004 WE, współpraca z KE oraz organami antymonopolowymi pozostałych państw członkowskich w sprawach ochrony konkurencji, opracowywanie i przedkładanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów, publikacja Dziennika Urzędowego Urzędu OKiK, w którym publikowane są decyzje Prezesa oraz orzeczenia sądów i ich sentencje
    - Prezes uokik pełni swoje funkcje z pomocą urzędu okik, urząd składa się z centrali z siedzibą w Warszawie i 9 delegatur. Kierują nimi dyrektorzy, którzy mogą być upoważnieni do wydawania decyzji w imieniu Prezesa uokik.
    - Prezes sprawuje nadzór i podlega mu Instytucja Finansow

    Powiatowy miejski rzecznik konsumentów
    - zadania z zakresu ochrony prawa i konsumenta należą do powiatowych miejskich rzeczników
    - stosunek pracy z nim nawiązuje starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu
    - zadania: udzielaniu bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego, może występować w imieniu konsumentów do przedsiębiorców, może wytaczać w imieniu konsumentów powództwa sądowe, a także przystępować do toczącego się postępowania w sprawach konsumenckich


    Wyszukiwarka