Lp.	POJĘCIE	WYJAŚNIENIE
1.	AB - American Breakfast	śniadanie obejmujące kawę lub herbatę, wędliny, jajka. sery. sok. tosty (odpowiednik Bed and Board).
2	All Inclusive - (AI lub AL)	forma świadczeń oferowanych przez hotel turyście, w skład których wchodzą: nocleg i całodzienne wyżywienie oraz (bez dodatkowej opłaty) inne usługi, takie jak: napoje, przekąski, rozrywka, rekreacja itp., które są świadczone w danym hotelu.
3	Allotment	Rodzaj umowy miedzy hotelem a touroperatorem, określający prawo służące partnerowi hotelu, do określonej ilości pokoi bez względu na stopień obłożenia miejsc hotelowych.
4.	Alberologia	Nauka o hotelarstwie
5.	American Express	karta kredytowa w trzech typach: zielona, złota, platynowa: charakterystyczna cechą tych kart jest symbol firmy -głowa rycerza rzymskiego
6.	Antropometria (gr.)	Dział antropologii traktujący o wymiarach ludzkiego ciała i proporcjach zachodzących między nimi.
7.	AP- American Plan lub FAP - Full American Plan	taryfa hotelowa, obejmująca cenę pokoju wraz z wkalkulowanym śniadaniem i dwoma posiłkami (odpowiednik Voll Pension - Full Board FB)
7	Apartament	kilkupokojowa jednostka mieszkalna składająca się z: salonu o powierzchni minimum 30 m^2, sypialni z łazienką, części wejściowej pomocniczej z wydzielonym dodatkowo w.h.s., aneksem barowym, połączeniem z sąsiadującą j.m. itp. Apartament winien być obligatoryjnie w hotelu ***** (pięć gwiazdek).
8	Aparthotel	Obiekty o przedłużonym okresie pobytu, inaczej hotele typu extended stay, goście pozostają w tym hotelu minimum pięć kolejnych nocy
9	Baza noclegowa	Obiekt noclegowy, który oferuje podróżnemu w pokoju lub innym pomieszczeniu, przy czym liczba oferowanych miejsc musi być większa niż pewne określone minimum, a ponadto nie chodzi o zakwaterowanie pojedynczej rodziny; wszystkie miejsca w obiekcie muszą podlegać jednolitemu zarządowi na zasadach komercyjnych, nawet jeśli nie ma on charakteru dochodowego. Poszczególne kraje określają co oznacza zwrot „minimum” dla liczby miejsc.
10.	Balneologia	Kompleksowe działanie na cały organizm - rodzaj lecznictwa stosowany w sanatoriach
10	Bed and Breakfast (B/B)	produkt oferowany gościom hotelowym, składający się z noclegu i śniadania, sprzedawany za zryczałtowaną cenę.
11	Bermuda Plan	taryfa hotelowa obejmująca pokój i śniadanie angielskie.
12	Brunch	Br(eakfast) + (l)unch posiłek podawany w porze między śniadaniem i lunchem, zastępujący oba te posiłki.
13	Butique	Luksusowe kameralne hotele, dostosowane do potrzeb indywidualnych gościa.
14	Cash	płatności gotówkowe.
15	Catering	sposób przygotowania posiłków (obiadów, dań na ciepło i zimno, napojów) zgodnie z ofertą firmy i specyfiką zgłoszonego przez klientów zamówienia, dostarczenie zamówienia na miejsce wraz z obsługą kelnerską: w praktyce wyróżniamy: catering socjalny - zajmujący się świadczeniem usług żywieniowych w miejscach pracy, szkołach itp., catering komercyjny - wyspecjalizowany w organizacji i obsłudze bankietów, imprez okolicznościowych, koktajli itp.
16	CB - Continental breakfast	obejmuje cenę pokoju wraz z wkalkulowanym śniadaniem kontynentalnym (bez soków i owoców).
17	Check - In	procedura przyjęcia gościa do hotelu (rejestracja, meldowanie itp.).
18	Check - Out	procedura wymeldowania związana z opuszczeniem hotelu przez gościa.
19	Credit	świadczenie kredytowane.
20	Czarter	Rodzaj umowy między hotelem a touroperatorem; zamówienie miejsc noclegowych z gwarantowanym ich wykorzystaniem (bez możliwości rezygnacji lub zwrotu).
21	Depozyt gwarancyjny	Patrz. rezerwacja wstępna
22	Depozyt hotelowy	Sejf znajduje się na recepcji lub w pokoju hotelowym, do którego goście hotelowi mogą składać wartościowe dla nich przedmioty na czas ich pobytu w obiekcie
23	Doba hotelowa	Najmniejsza jednostka czasu w Polsce, na jaka można wynająć pokój lub miejsce noclegowe
24	domy wycieczkowe	obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, świadczące podstawowy zakres usług i przystosowane do samoobsługi gościom.
25	Dostawka	Składane i ruchome łóżko, kiedy jest złożone może być przesuwane na rolkach i wykorzystywane jako mebel, w którym zagłówek przekształcony jest w poziomą powierzchnię
26	Dumping	Celowe obniżenie cen przez producenta towarów lub usług, często poniżej kosztów, w celu wyparcia z rynku konkurencji.
27	Empatia (gr. empatheia)	Współodczuwanie, umiejętność wczuwania się w położenie innej osoby, uczuciowe identyfikowanie się z kimś.
28	EP - European Plan	taryfy hotelowe obejmujące tylko cenę za pokój.
29	EUROCARD/ MASTERCARD	karta płatnicza wystawiona przez organizację bankową skupiającą około 8 tysięcy banków: aktualnie używa ją około 500 mln: charakterystyczną cechą karty jest hologram przedstawiający dwie półkule nakładające się z napisem MasterCard.
30	Ergonomia	Dyscyplina naukowa zajmująca się dostosowaniem pracy do możliwości psycho fizycznych człowieka.
31	Estetyka (gr.)	Czyli spostrzegane jako zmysłowe i piękne. Jest to wrażliwość na piękno. W hotelarstwie to dbałość o elegancję, schludny wygląd pracowników i pomieszczeń całego obiektu.
32	Etyka	Pochodzi z greckiego słowa ethikos (zwyczajowy, moralny, od ethos - obyczaj) i oznacza ogół norm i wartości uznanych w danej zbiorowości za właściwe, takie, które powinny kierować ludzkim postępowaniem. Synonim moralności.
33	Etyka zawodowa	Normy postępowania osób wykonujących określony zawód, wynikające z obowiązującego prawa, norm moralnych, oraz ze specyfiki tego zawodu (etyka hotelarza, nauczyciela, lekarza, prawnika).
34	Etykieta	Ustalony zwyczajowo porządek i normy zachowania obowiązujące podczas ważnych, o ficjalnych uroczystości np. spotkania przywódców państw, dyplomatów.
35	Fair play (ang.)	Honorowa, uczciwa gra, szlachetne zachowanie w stosunku do innych.
36	Fair Shave	(potencjalny udział w rynku) - oznacza udział liczby pokoi w danym hotelu do liczby pokoi we wszystkich hotelach konkurencyjnych łącznie z analizowanym, zlokalizowanym na tym samym rynku geograficznym (konkurencyjnym).
37	Franchising (czyt. frenczajzing)	Forma porozumienia między dwoma przedsiębiorstwami polegająca na tym, że jeden podmiot (franczyzodawca) udziela w zamian za określoną opłatę drugiemu podmiotowi (franczyzobiorcy) zezwolenia na sprzedaż towarów lub usług pod jego znakiem firmowym.
38	Frekwencja hotelowa	stopień wykorzystania zdolności eksploatacyjnej hotelu: obliczana jest jako relacja procentowa liczby sprzedanych pokoi do zdolności eksploatacyjnej hotelu będącej ilorazem liczby pokoi i dni eksploatacji w danym okresie.
39	Full Board - FB lub VP	forma świadczenia oferowanego turyście, w skład którego wchodzi nocleg oraz 3 posiłki dziennie (śniadanie, obiad, kolacja).
40	Genius loci (łac.)	Duch miejsca; atmosfera; sposób myślenia, działania, właściwy danej instytucji.
41	Gościnność	Zespół zachowań, charakterystyczny dla określonego kręgu geograficznego, kulturowego i społecznego - nakierowany na zaspokojenie podstawowych potrzeb: snu, głodu, pragnienia- innych osób (tu: podróżnych, gości, klientów)- zgodnie z wyuczonymi i stale kształtowanymi wzorcami
42	Gość hotelowy	Mieszkaniec hotelu, wynajmujący pokój i dokonujący tam niezbędnych czynności związanych z wypoczynkiem nocnym i dziennym, pracą, rekreacją, zaspokojeniem potrzeb z dziedziny estetyki, higieny i kosmetyki, przechowywania odzieży i innych przedmiotów osobistego użytku, spożywania posiłków, odbywania konferencji, przyjmowania wizyt
43			Każda osoba zatrzymująca się w hotelu, która bądź już zawarła umowę hotelową, bądź wniosła rzeczy, co pozwala domniemywać, że zamierza zawrzeć umowę z hotelem. Gościem hotelowym także jest osoba, która została zakwaterowana na podstawie obowiązku publicznego, np. na mocy decyzji organu administracyjnego. Nie jest gościem hotelowym natomiast osoba, której hotelarz świadczy usługi nie w ramach działalności zarobkowej lecz z innych względów (np. członkowie rodziny hotelarza lub jego goście) oraz osoby, które nie korzystają z noclegu a tylko z innych świadczeń hotelu (np. restauracji, urządzeń rekreacyjnych)
44	Gość nocujący	Patrz: gość hotelowy
45	Half Board - HB	forma świadczenia oferowanego przez hotel turyście, w skład którego wchodzi nocleg oraz 2 posiłki dziennie (śniadanie oraz obiadokolacja): czasami wymiennie stosuje się skrót: HP.
46	Hotel	obiekt posiadający co najmniej 10 pokoi mieszkalnych, świadczący szeroki zakres usług związanych z recepcją i pobytem gości: obiekt taki musi odpowiadać wymogom kategoryzacyjnym, wynikającym z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. wraz z późniejszymi zmianami
47	Hotel biznesowy	Hotele biznesowe będą to te obiekty, które przyjmują gości/klientów i organizują spotkania wymienione w ramach turystyki biznesowej. Nie każdy hotel będzie jednocześnie przyjmującym i organizującym tego typu imprezy. Organizatorami mogą być np. agencje zajmujące się wyszukiwaniem takich miejsc, firmy producenckie, firmy organizatorskie w miejscach docelowych czy też profesjonalni organizatorzy konferencji. Hotele biznesowe muszą posiadać sale konferencyjne lub też powierzchnie oddzielone ruchomymi elementami ściennymi oraz pomieszczenia pomocnicze, niezbędne w obsłudze gości/klientów. Taka różnorodność pozwoli na dowolne przekształcenie sal w miarę potrzeb gości/klientów i rodzaju imprezy. Obiekty powinny umożliwiać kilka aranżacji układu miejsc siedzących i stojących. Hotel powinien mieć do dyspozycji jako wyposażenie odpowiedni sprzęt multimedialny.
48	Hotel kongresowy	Hotel przygotowany na przyjęcie i obsłużenie dużej grupy osób jednocześnie- od kilku do kilku tysięcy
49	Hotel rezydencki	Patrz: aparthotel
50	Hotelarstwo	zbiór hoteli, które mogą występować jako firmy rodzinne, spółki, łańcuchy hotelowe lub zrzeszenia gospodarcze; to działania polegające na udzielaniu gościny w celach zarobko wych.
	Hotelarz	osoba przygotowana zawodowo do pracy w hotelach i w nich zawodowo czynna, bez względu na zajmowane stanowisko.
	Housekeeping	Patrz: piętrowe węzły porządkowo dyżurne
	Incognito	Nieoficjalnie, tajnie, pod przybranym nazwiskiem.
	ISO - International Organisation for Standarization	Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, od 1947 roku z siedzibą w Genewie.
	Jakość	Stopień w jakim zestaw naturalnych właściwości spełnia wymagania
	Jakość usług	Można ją określić jako zgodność cech dobra lub usługi turystycznej z wymaganiami i oczekiwaniami konsumenta płacącego za nią określoną cenę
	Jednostka mieszkalna (j.m.)	To zespół pomieszczeń występujących w części pobytowej, składający się z: pokoju mieszkalnego, przedpokoju, węzła higieniczno - sanitarnego (w.h.s.) i innych uzupełniających elementów takich jak: balkony, loggie, aneksy kuchenne, jadalnie, sypialnie itp.
	Kantor walutowy	skup i sprzedaż walut na podstawie uzyskanej koncesji, wg cen rynkowych.
	Karta meldunkowa	Rejestracja gościa hotelowego zgodnie z obowiązkiem meldunkowym
	Karta płatnicza	służy do regulowania płatności w sposób bezgotówkowy. Karty dzielą się na: karty kredytowe - bank udziela klientowi kredytu, pozwalając mu na dokonywanie transakcji nawet przy braku środków na rachunku. Termin spłaty odsetek i kredytu jest określony w warunkach umowy zawartej pomiędzy klientem a bankiem, karty debetowe - umożliwiają dokonywanie transakcji do wysokości salda rachunku, karty charge - umożliwiają dokonywanie transakcji, za które płaci się po otrzymania rachunku od banku, w terminie ok. 1 miesiąca. Po przekroczeniu tego terminu bank nalicza odsetki karne.
	Karta pobytowa	Dokument potwierdzający zamieszkanie gościa w hotelu i upoważniająca do korzystania z określonych usług tego hotelu, umożliwia identyfikację gościa
	Kategoryzacja	czynność polegająca na sprawdzeniu zgodności wniosku złożonego przez właściciela bazy noclegowej (hotelu, motelu, pensjonatu) ze stanem faktycznym i wymogami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 roku wraz z późniejszymi zmianami przez zespół oceniający wojewody w celu zakwalifikowania obiektu do właściwej kategorii oznaczonej gwiazdkami * do *****.
	Karta menu	odpowiednio przygotowana, usystematyzowana i wydrukowana informacja dotycząca rodzaju świadczonych usług - oferta dań - w lokalu gastronomicznym, sporządzona w kilku językach obcych wg ustalonego oddzielnie układu rodzajowego potraw, napojów i towarów handlowych (zakąski zimne, dania zimne, zakąski gorące, zupy, dania z ryb, dania główne, dodatki, sery, desery, napoje).
	Kemping	obiekt strzeżony umożliwiający nocleg w namiotach i przyczepach samochodowych, przyrządzanie posiłków i parkowanie samochodów.
	Klient	Osoba, która dokonuje zakupu dobra lub usługi i która może, ale nie musi być konsumentem
	Klient o statusie gościa hotelowego	Czyli inaczej pozycję mieszkańca hotelu posiada osoba, która nie wynajmuje pokoju ale korzysta z innych usług, które świadczy obiekt hotelarski np. organizuje szkolenia lub konferencje na terenie hotelu, korzysta z rekreacji
	Konflikt (łac. conflictus - zderzenie)	To antagonizm sprzeczność interesów, poglądów, niezgodność, spór, zatarg.
	Koniec doby hotelowej	Pora, do której najpóźniej goście hotelu powinni opuścić pokój i uregulować rachunek w dniu wyjazdu; zwykle jest to godz. 12.00 w południe (ale niekoniecznie)
	Konkurencja (łac. concurrentia)	Współzawodnictwo, rywalizacja między podmiotami gospodarczymi stawiającymi sobie podobne cele. Przedsiębiorstwa konkurują ze sobą przede wszystkim ceną, jakością, asortymentem, warunkami sprzedaży i płatnością, sposobem promocji).
	Konsument	Ostateczny użytkownik dóbr i usług, który może ale nie musi być klientem, tzn. kupującym
	Kontrakt hotelowy	Oznacza dowolny kontrakt, w którego ramach hotelarz wyraża zgodę wobec biura podróży na zapewnienie usług hotelowych na rzecz podróżnego lub grupy podróżnych, którzy są klientami danego biura podróży.
	Kooperacja (łac. cooperation)	Współpraca, współdziałanie ludzi lub przedsiębiorstw w określonym celu.
	Lobby	Przedsionek, kuluary, słowo stosowane czasem na określenie holu hotelowego.
	Logo	Znak firmowy, który służy do identyfikacji produktu i jego producenta i odróżnienia go od konkurencji.
	Łańcuch hotelowy	Zespół hoteli prowadzący jednolitą politykę ekonomiczną i marketing, utrzymujący jednolity standard i zakres usług, posiadający własny system rezerwacji miejsc noclegowych lub funkcjonujących w przynajmniej jednym ogólnie dostępnym systemie rezerwacji. Hotele wchodzące w skład łańcucha powinny posługiwać się tym samym znakiem towarowym (logo) i posiadać podobne cechy użytkowe (lokalizacja, architektura, kategoria) oraz funkcjonować wykorzystując określone formy własności, zarządzania lub koncesji.
	Maid in room	wywieszka, którą pokojowa wywiesza na klamce od strony korytarza: oznacza „pokój w trakcie sprzątania”
	Marka	Patrz logo.
	Market Penetration	oznacza relację rzeczywistego udziału w rynku do udziału potencjalnego. Jest liczony jako iloraz lub różnica tych dwóch wielkości.
	Miejsce noclegowe	Miejsce przygotowywane dla turysty bez względu na to czy jest zajęte czy tez nie.
	Minibar	zorganizowany w pokoju hotelowym odpłatny samoobsługowy punkt handlowy: lodówka w obudowie meblowej wyposażona w napoje w puszkach i buteleczkach, miniaturowe buteleczki z napojami alkoholowymi, paluszki i orzeszki słone, itp., a także szkło, serwetki, mieszadełka do koktajli oraz druki serwisowe wraz z cennikami.
	motel	obiekt hotelarski położony przy trasach komunikacyjnych, przystosowany do przyjęcia gości zmotoryzowanych, spełniający wymogi standardowe określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 roku wraz z późniejszymi zmianami.
	Nepotyzm (łac. nepos - bratanek, wnuk)	Nadużycie zajmowanego stanowiska przez faworyzowanie, protegowanie krewnych albo ulubieńców.
	Netykieta (franc. netiquette - etykieta sieciowa)	Reguły redagowania i wysyłania wiadomości za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz korzystania z Internetu, wypowiadania się na forach internetowych etc.
	Nie przeszkadzać	wywieszka na zewnętrznej klamce drzwi (od korytarza) od pokoju hotelowego, wykładana przez gościa zajmującego pokój.
	normy ISO	wzorce określające i definiujące pojęcia z dziedziny jakości wyrobów i usług, posiadające oznaczenia 9000-9004. Norma ISO 9004-2 zawiera wytyczne do zarządzania jakością oraz elementy systemu jakości w usługach.
	Normy moralne	To reguły postępowania oparte na powszechnie akceptowanych wartościach wynikających z tradycji, kultury, religii. Należą do nich między innymi sprawiedliwość, uczciwość, lojalność.
	Normy prawne	To reguły postępowania ustanawiane przez kompetentne organy państwa (np. parlament), a ich nieprzestrzeganie grozi określonymi w prawie sankcjami (np. kara grzywny lub pozbawieniem wolności).
	No show	Gość, który dokonał rezerwacji, ale nie pojawił się w hotelu.
	Obiekt hotelarski	To budynek lub zespół budynków, których główną funkcją jest zaspokajanie potrzeb bytowych osób przebywających czasowo poza stałym miejscem zamieszkania.
	Obiekt noclegowy	To nieruchomość służąca stale lub czasowo przyjezdnym do celów noclegowych. Może być ogólnodostępny lub z ograniczoną dostępnością (np. dla pewnych grup).
	Odpowiedzialność hotelu	Odpowiedzialność hotelu dotyczy rzeczy wniesionych przez gościa hotelowego. Jest ona wzmożona i opiera się na zasadzie ryzyka, co oznacza, że odpowiedzialność jest niezależna od winy. Przybywający do hotelu gość ma prawo oczekiwać, że jego dobra wniesione do zakładu hotelarskiego będą należycie chronione przed kradzieżą, zniszczeniem, uszkodzeniem czy zgubieniem.
	Odwiedzający hotelowy	Jest to osoba, która nie korzysta z usług noclegowych w hotelu, może korzystać z niektórych jego usług i produktów ale nie jest płatnikiem.
	Osoba niepełnosprawna w hotelu	Nie traktuj jej inaczej, niż traktujesz inne osoby, ale zapewnij jej odpowiednie warunki techniczne, aby mogła na równi z innymi korzystać z usług hotelowych. Warunki te regulują odpowiednie przepisy i wymogi kategoryzacyjne.
	Outsourcing (ang. czyt. autsorsing)	Korzystanie z kompleksowych, pobocznych usług, jakie oferują zewnętrzni wykonawcy, dzięki czemu przedsiębiorstwo może skupić się na doskonaleniu i specyfikacji swoich działalności oszczędzając przy tym czas i pieniądze.
	Overbooking	Zarezerwowanie większej ilości miejsc niż jest w stanie przyjąć hotel, motel czy pensjonat; w praktyce ze względu na specyfikę współpracy hotelu z biurem turystycznym, termin ten oznacza warunkową rezerwację miejsc w określonym czasie
	PAR - Per Available Room	(na jeden dostępny pokój) - oznacza relację poszczególnych pozycji z rachunku wyników do liczby pokoi lub zdolności eksploatacyjnej.
	POR - Per Occupied Room	(na jeden dostępny pokój) - oznacza relację poszczególnych pozycji z rachunku wyników do liczby sprzedanych pokoi. np. jako iloraz wyniku operacyjnego i liczby sprzedanych pokoi.
	Passat	Gość hotelowy, który korzysta z dowolnych usług i produktów obiektu hotelarskiego z wyjątkiem usług noclegowych.
	Pensjonat	obiekt posiadający co najmniej 7 pokoi, spełniający wymogi określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. wraz z późniejszymi zmianami, świadczący całodzienne wyżywienie dla swoich gości.
	Persona non grata	Osoba niemile, niechętnie widziana.
	Pierwsza pomoc	Są to czynności ratownicze nieratujące bezpośrednio życia lecz zapewniające zaopatrzenie urazów, nagłych zachorowań lub asysta poszkodowanym.
	Piętrowy węzeł porządkowo dyżurny	Występuje na każdej kondygnacji pobytowej. W układzie tym wydzielone są specjalne grupy pracownicze zwane służba piętrową.
	Piktogramy	Skróty w formie rysunkowej, stosowane w hotelarstwie i turystyce, przekazujące najważniejsze informacje.
	Pion wielofunkcyjny	Powinien składać się z kilku sal o zróżnicowanej powierzchni, oddzielonych ściankami przesuwanymi lub innymi mobilnymi przegrodami.
	Pokoje gościnne	obiekty obejmujące pokoje przystosowane do przyjmowania gości, stanowiące część obiektu o innej funkcji wiodącej, także świadczące dla gości wybrane usługi dodatkowe (wyżywienie, wynajem sprzętu itp.).
	Pokój łączony	Pokoje w hotelu lub w innym budynku sąsiadujące ze sobą i posiadające bezpośrednie połączenie bez konieczności wykorzystania korytarzy, holu lub innego terenu, które mogą być jednak użytkowane jako całkowicie oddzielnie.
	Pokój przylegający	Pokoje w hotelu lub w innym budynku przylegające do siebie, ale bez bezpośredniego połączenia.
	Pola biwakowe	Obiekty nie strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach.
	Poszkodowany	Człowiek, który w wypadku doznał urazów mechanicznych, oparzeń, porażeń prądem lub ran.
	Potencjał usługowy zakładu hotelarskiego	Możliwość zaoferowania przez hotel określonej liczby pokoi w określonym czasie z pełnym wykorzystaniem czynników wytwórczych
	Pozycja boczna ustalona	Pozycja ciała człowieka, w której układa się człowieka nieprzytomnego z zachowanym oddechem i tętnem, zapobiegająca zatkaniu się dróg oddechowych językiem poszkodowanego, krwią czy wymiocinami.
	Rack rate	standardowa, opublikowana cena pokoju hotelowego.
	Ratownik	Osoba udzielająca pomocy przedmedycznej.
	Recepcja	główny punkt kontaktu hotelu z gościem, w którym realizowane są takie zadania jak: przyjęcie gościa do hotelu oraz sprawowanie nad nim opieki w trakcie jego pobytu w hotelu: tu gość kieruje swoje prośby, życzenia, pretensje i podziękowania, a także reguluje należność za dostarczone usługi.
	Regulamin hotelowy	określa kwestie porządkowe związane z pobytem gościa w hotelu, a także kwestie określające zasady świadczenia usług, takich jak rozpoczęcie i zakończenie doby hotelowej, przedłużenie rezerwacji itp.
	Resuscytacja	Zabiegi mające na celu przywrócenie do życia osób znajdujących się w stanie śmierci klinicznej (nieprzytomnych, bez oddechu i akcji serca).
	RevPAR	Przychód na jeden dostępny pokój
	Rezerwacja	Pisemny lub ustny wniosek z prośbą o zatrzymanie określonej liczby miejsc noclegowych w określonym czasie podanym przez klienta
	Rezerwacja gwarantowana	Rezerwacja gwarantowana zachowuje ważność do godz. 12.00 dnia następnego. Może być anulowana najpóźniej o godz. 18.00 w dniu planowanego przyjazdu. Brak anulacji w powyższym terminie i niewykorzystanie miejsc powoduje obciążenie klienta kosztami pierwszej, niewykorzystanej doby oraz anulowanie rezerwacji. Udzieloną gwarancją jest płatność przez klienta gotówką, czekiem, kartą kredytową lub voucherem.
	Rezerwacja niegwarantowana	Rezerwacja niegwarantowana zachowuje ważność do godz. 18.00 w dniu zaplanowanego przyjazdu. Hotelarz może wynająć dany pokój po godz. 18.00.
	Rezerwacja wstępna	Związana jest z opłatą za rezerwację (w formie zadatku pieniężnego lub depozytu gwarancyjnego) i stanowi warunek przyjęcia zamówienia. Opłata ta jest odliczona od ostatecznego rachunku, przy czym nie podlega zwrotowi w przypadku późnego anulowania.
	Room service	dodatkowa usługa świadczona przez gastronomię hotelową; stanowi uzupełnienie działalności restauracji, kawiarni lub coctail-baru; zadaniem podstawowym tej usługi jest dostarczenie do pokoju zamówionych przez gościa posiłków, zakąsek lub napojów przez personel (room service działa przeważnie przez 24 godziny na dobę).
	Sale wielofunkcyjne	pomieszczenia przystosowane do organizacji imprez: bankiety, przyjęcia, konferencje, seminaria, wystawy, zjazdy, bale itp.
	Savoir - vivre (franc.)	Zasady dobrego wychowania, formy towarzyskie, znajomość tych form.
	Schroniska	obiekty zlokalizowane poza obszarem zabudowanym, przy szlakach turystycznych, świadczące podstawowe usługi dla turystów.
	Sejf hotelowy	urządzenie służące do przechowania należących do gościa hotelowego pieniędzy, papierów wartościowych, cennych przedmiotów, kosztowności itp. Usługa ta wykonywana jest przez hotel nieodpłatnie.
	Sieć hoteli	To zespół lub grupa hoteli należących zazwyczaj do określonego właściciela (właścicieli), zlokalizowanych na określonym obszarze. Sieć mogą tworzyć zarówno systemy, łańcuchy, jak i różne typy hoteli.
	Sieć marketingowa (grupa markowa)	To grupa hoteli dobrowolnie stowarzyszonych, prowadzących wspólna politykę cenową i marketingową w celu wymiany doświadczeń.
	Schronisko młodzieżowe	Obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów.
	Służba parterowa	Część organizacyjna struktury hotelu (recepcja) odpowiedzialna za zameldowanie, opiekę nad gościem i wymeldowanie, czasami też za rezerwację gościa.
	Służba piętrowa	wyspecjalizowana służba hotelowa - zespół pracowników, którego głównym celem jest odpowiednie, zgodne z wymogami i procedurami, przygotowanie jednostki mieszkalnej (pokoju hotelowego) do sprzedaży i bieżącej eksploatacji.
	Stanowisko pracy	Przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę.
	Stopa marży	w gastronomii stanowi procentową relację marży do kosztów surowca. Udział kosztów surowca w sprzedaży gastronomicznej stanowi procentową relację kosztu surowca do sprzedaży gastronomii ogółem.
	Stres	Jest to nadmierna reakcja na jakiekolwiek obciążenie środowiska, obejmująca zmiany neuro - hormonalne.
	System hotelowy (grypa hotelowa)	To zespół obiektów hotelowych (typów hoteli) lub łańcuchów hotelowych funkcjonujących wg nadrzędnej idei, kierowany lub nadzorowany przez centralny zarząd, prowadzący wspólną politykę ekonomiczną i marketingową.
	Śniadanie amerykańskie - American breakfast	poranny posiłek - śniadanie - składający się z jajek na bekonie, tostów, wędlin.
	Śniadanie angielskie - English breakfast	składa się zwykle z soku, płatków zbożowych, dania głównego (wędliny, ryby, jajka), grzanki, masło, dżemy oraz herbata i kawa.
	Śniadanie hotelowe	podstawowy, serwowany w godzinach porannych posiłek dla gości hotelowych w następujących formach: bufet śniadaniowy (tzw. szwedzki stół), serwis pokojowy (room service), a la carte w kawiarni lub pokoju śniadaniowym oraz paczki śniadaniowe.
	Śniadanie kontynentalne - Continental breakfast	składa się z herbaty lub kawy, pieczywa, masła, dżemu lub galaretki, soku, sera, wędlin.
	Średnia cena	(za wynajęty pokój) oznacza przychód uzyskany ze sprzedaży usług noclegowych (pokoi), przypadający na liczbę sprzedanych pokojonocy w danym okresie: jest to iloraz przychodów z usług noclegowych i liczby sprzedanych pokojonocy.
	Taryfa hotelowa	Wykaz lub lista cen usług hotelowych.
	Touroperator	Organizator turystyki, przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną.
	Truizm	Banał, prawda oklepana, wypowiedź o treści wszystkim znanej, nie wnosząca nic nowego.
	Turn down sernice	VIP sernice, usługi hotelarskie świadczone w hotelach wysokiej klasy, polegające np. na wieczornym przygotowaniu gościom łóżek do snu, dodatkowych kwiatach, czekoladkach itp.
	TQM - Total Quality Management	zarządzanie przez jakość, strategia osiągania wyższej jakości pracy, wyrobów, świadczonych usług, której celem jest uzyskanie najwyższego zadowolenia gości hotelowych
	Typy łóżek:	Berth - (koja) miejsce do spania w wagonie sypialnym, składane, przymocowane do ściany, Bunk - łóżko piętrowe, dwupoziomowe, Double - podwójne łóżko (ok. 54 x 75 cali), Hollywood - podwójne łóżko połączone wspólnym zagłówkiem lub łóżka o ponadnormatywnej długości (ok. 80-82 cale). . King size - podwójne łóżko (ok. 72 x 80 cali). Murphy - dostawka (składane, chowane, gdy nie jest używane). Queen size -podwójne łóżko (ok. 60 x 80 cali). Single - standardowe łóżko (ok. 36 x 75 cali). Sofa bed (amerykanka) - kanapa z oparciem z tyłu i po bokach, służąca jako sofa w dzień i łóżko w nocy; Studio bed - łóżko o wymiarach 36 x .75 cali, bez zagłówka i oparcia w nogach, wykorzystywane jako sofa w ciągu dnia. Twin bed - dwa pojedyncze łóżka. Z-bed - dostawka - składane i ruchome łóżko.
	Umowa hotelowa	porozumienie zawarte pomiędzy gościem i hotelarzem, w którym uzgodnione są trzy podstawowe elementy: rodzaj pokoju, cena. czas pobytu gościa.
	Usługa hotelarska	świadczenie składające się z czasowego wynajmu podróżnemu (turyście) umeblowanego lokalu mieszkalnego lub miejsca w pokoju (lokalu) oraz dostarczenie innych usług z tym związanych, takich jak: usługi gastronomiczne, rekreacyjne, kulturalne, budzenie, depozyt, pranie, czyszczenie odzieży, informacja turystyczna itp.; świadczenie usług hotelarskich to jedna z dziedzin usług niematerialnych, zaspokajających potrzeby indywidualne i społeczne polegające na udzieleniu zakwaterowania, wyżywienia i innych usług dodatkowych osobom zameldowanym w hotelu.
	usługi dodatkowe	zwane często komplementarnymi lub towarzyszącymi, umożliwiają dopełnienie funkcji podstawowych (noclegi, żywienie), a przede wszystkim wychodzą naprzeciw o czekiwaniom gości, stanowiąc dodatkowy dochód hotelarza.
	Voucher	Dokument potwierdzający rezerwację. Powinien zawierać: określenie daty przyjazdu i wyjazdu oraz usług hotelowych, które mają być świadczone
	VAT - Value Addet Tax	podatek od wartości dodanej - tym podatkiem obłożona jest każda transakcja sprzedaży towaru lub usługi; ważność VAT jest doliczana do ceny, którą płaci nabywca.
	VIP - Very Important Person	bardzo ważne osoby przybywające do hotelu (posiadające wysoką pozycję społeczną, stanowisko państwowe, osiągnięcia w nauce i kulturze) lub inne osoby uznane przez dyrekcję hotelu za ważne osobistości, wobec których hotele stosują specjalne procedur przyjęcia.
	VISA	karta płatnicza wystawiana w trzech podstawowy typach: Classic, Bussines-Premier-Gold, Elektron.
	Walk in	Gość, który wszedł do hotelu prosto z ulicy, bez rezerwacji.
	Węzeł higieniczno-sanitarny	w.h.s. powiązany jest układem funkcjonalno - użytkowym części wejściowej, mieszkalnej oraz aranżacją j.m.
	Wielkość zakładu hotelarskiego	To ogólna liczba jednostek mieszkalnych lub miejsc noclegowych w obiekcie hotelarskim z uwzględnieniem tylko miejsc stałych.
	Wstawka	uzupełnienie standardowego wyposażenia pokoju o materiały i artykuły stanowiące gest kurtuazji w stosunku do gości VIP (zwyczajowo obejmuje: list powitalny, podpisany przez dyrektora, kwiaty, sok owocowy oprócz wody mineralnej, owoce, wyroby cukiernicze, drobny upominek). Zasadą ogólnie przyjętą jest. że wstawkę otrzymuje gość jednorazowo w dniu przyjazdu.
	WTO - Word Tourism Organization	Światową Organizacja Turystyki, utworzona w 1975 r., z siedzibą w Madrycie.
	Wydolność fizyczna człowieka	Jest to sprawność, aktualna możliwość wykonywania czynności ruchowych wymagających zaangażowania podstawowych cech motorycznych tj. siły, szybkości, mocy i wytrzymałości.
	YELD (lub Rev Par)	oznacza przychód przypadający na 1 dostępny pokój (będący w eksploatacji). Oblicza się go jako iloraz sprzedaży i zdolności eksploatacyjnej lub jako iloczyn średniej ceny i frekwencji.
	Zakład hotelarski	Jest obiektem, w którym są świadczone usługi hotelarskie, przez które rozumie się czasowe wynajmowanie podróżnym pokoi lub miejsc w tych pokojach oraz świadczenie usług z tym związanych.
	Zakład noclegowy	Przedsiębiorstwo lub jego wyodrębniona część, niezależnie od tego czy zakwaterowanie turystów stanowi jego działalność podstawową czy też uboczną.
	Zarządzanie	management - wykorzystanie zasobów ludzkich i materialnych do osiągnięcia wyznaczonych celów poprzez: organizowanie, planowanie, kierowanie, koordynowanie i kontrolę określonych przedsięwzięć.
	Zarządzanie jakością	system działań firmy oraz zatrudnionych w niej pracowników mający na celu uzyskanie zadowolenia klientów jako najwyższej wartości działania
	Zespół gastronomiczny	Są to najczęściej różne lokale oferujące odmienne, specyficzne i zróżnicowane zestawy posiłków i napojów oraz typową obsługę.
	Zespół pobytowy (mieszkalny)	Składa się z szeregu pokoi i jednostek mieszkalnych o różnej ilości miejsc noclegowych, zróżnicowanych pod względem powierzchni użytkowej i wyposażenia.
	Zespół produkcyjno-usługowy	Pełni funkcję zaplecza obiektu hotelarskiego, głównie w zakresie usług gastronomicznych, produkcji towarzyszącej, a także obsługi gastronomicznej, pralniczej itp.
	Zespół techniczno-administracyjny	Odgrywa istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu obiektu, zapewnia organizację jego funkcjonowania, eksploatację, zabezpieczenia, zaopatrzenia oraz koordynację i prowadzenie rozliczeń finansowych.
	Zespół usług specjalnych	Patrz. pion wielofunkcyjnych.

---