Prawo i Obietnica Zuchowa
Materiały dla kursantów
Wykorzystana literatura:
1. M. Wardręcki „Zuchy”
2. A. Kamiński „Książka Drużynowego Zuchów”
3. Praca zbiorowa „Poradnik Drużynowego Gromady Zuchowej”
4. Strony Internetowe
http://miniportal.harcerski.pl/modules.php?name=zuchy&pa=showpage&pid=34 Prawo i Obietnica Zucha
http://www.warszawazoliborz.zhp.pl/zuchowa/numer10/ZPM.htm Zbiórki pierwszego miesiąca pwd. Katarzyna Kuś
5. Głos Zuchmistrzowski
Zuch kocha Polskę (Łukasz Krugiełka HO)
Jak zuchy nauczyć Prawa Zucha (pwd. Piotr Dylewski)
6. Zuchowe Wieści
Prawo zucha (hm. Teresa Wieczorek) Nr 3/2000
Zbiórki pierwszego miesiąca, czyli kilka ciekawych spotkań, które spełniają dziecięce marzenia Nr 4/2000- 2/2001
7. Inne
Historia Prawa i Obietnicy Zucha (hm. Urszula Bugaj źródło Poradnik drużynowego gromady zuchów)
Zuch wśród swoich rówieśników,
tak, jak oni - starszych słucha.
Ale mówi im: Kochani
Ja mam swoje Prawo Zucha.
Zuch choć jeszcze jest nieduży
kocha Polskę -w sercu nosi,
dla niej uczy się - jej służy,
jak punkt pierwszy Prawa głosi.
Drugi punkt jest równie ważny.
Zuch jest dzielny - śmiało kroczy,
jest roztropny i rozważny
trudom patrzy prosto w oczy.
Zuch nie łamie swego słowa
i nie skłamie - jasna sprawa,
prawdę kocha jego mowa -
to już trzeci jest punkt Prawa
O porządek dba w swych książkach,
co dzień rano łóżko ściele,
pamięta o obowiązkach -
choćby miał ich wiele.
Koleżeński jest w zabawie,
starszym służy wdzięcznym ruchem,
jest pomocny w każdej sprawie,
wszystkim dobrze jest z tym zuchem.
Wiedzę zdobyć -w tym jest pierwszy,
czy nauka, czy zabawa,
stara się być coraz lepszy -
to ostatni z punktów Prawa.
Za to wszystko drużynowy
zuchom gwiazdkę wręczyć może,
a w przyszłości niedalekiej
zuch harcerski sznur założy.
Na koniec pragnę zadedykować Wam piosenkę autorstwa dh. pwd. Piotra Dylewskiego o Prawie Zucha (znajdziecie ją w książce "Moje trzy grosze o gawędach, bajkach, wierszach i piosenkach", która ukazała się nakładem błękitnej serii Zuchmistrzyni)
Czym jest Prawo Zucha?
Nikt spośród zuchmistrzów nikt nie powinien mieć problemów ze zrozumieniem sensu tych słów. W końcu każdy z nas przyrzekał "Służyć Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym Prawu Harcerskiemu". A prawo harcerskie również zaczyna się od służby Bogu i Polsce. Dlaczego pojawia się to tyle razy? Widocznie to najważniejsze rzeczy, na których opiera się całe harcerstwo. Jeśli ktoś nie postrzega swojego harcerstwa jako służby, poświęcania się dla innych, to jego harcerska przygoda jest uboższa, właściwie pozbawiona w ogóle sensu. Kuchmistrzowie wybrali służbę ciężką, ale jakże satysfakcjonującą.
W czasie przynależności zucha do gromady odbywa się proces wychowawczy, w którym kształtujemy młody charakter. Budujemy hierarchię celów i wartości, które pozwolą świadomie wybrać dobro, przyjąć odpowiedzialność za siebie, za innych, za swoje zadania w dorosłym społeczeństwie. Kierunek wychowania zuchów wytycza właśnie Prawo Zucha. Zgodnie z porównaniem Aleksandra Kamińskiego jest kompasem zuchmistrza - kapitana okrętu, na który wsiadają młodzi ludzie, których dowozi on do celu. Celem jest dobrze ukształtowany młody człowiek, który wchodzi w dorosłe życie. Kapitan oddaje społeczeństwu człowieka, który radzi sobie w rodzinie, społeczności lokalnej, jest wszechstronnie rozwinięty duchowo, intelektualnie, społecznie i fizycznie. Stanowi dla zucha kodeks postępowania, jest życiowym drogowskazem. Zuch ma obowiązek nieustannie dążyć do osiągnięcia ideału. Wymagania stawiane zuchom powinny być wysokie, ale zawsze wyprzedzane przez wymagania, jakie drużynowy stawia samemu sobie. Zawarte w Prawie Zucha reguły powinny być rozumiane w możliwie najgłębszy sposób. Mają też być rodzajem dyscypliny, którą każdy zastosuje do siebie indywidualnie. Zuchy powinny znać swoje Prawo Zuchowe. Drużynowa skorzysta z każdej sposobności na zbiórce, aby je przypominać. Jeśli w twojej gromadzie obok starszych są zuchy, które zdobywają pierwszą gwiazdkę, znajdź nowe pomysły na realizację zbiórek, podczas których poznają Prawo Zucha. Treść Prawa Zuchowego określa jaki ma być, ten zuch, do czego ma dążyć. Zawarte w Prawie Zucha reguły powinny być rozumiane w możliwie najgłębszy sposób. Mają też być rodzajem dyscypliny, którą każdy zastosuje do siebie indywidualnie.
Idee i wartości zapisane w Prawie Zucha i potwierdzone Obietnicą, obejmują najważniejsze kierunki aktywności dziecka, przedmioty dążeń i źródła głębokiej radości i satysfakcji. Zuch może im służyć, bronić ich, dawać świadectwo swoim postępowaniem. Zuch przed własnym sumieniem odpowiada za przestrzeganie dobrowolnie przez siebie złożonej obietnicy. Woli jej dotrzymania zuch ma dowodzić swoim zachowaniem, nauką, zabawą, pracą.
Punkty Prawa Zucha
Zuch Kocha Boga i Polskę
(...) Jeśli ktoś ma wątpliwości dogmatyczne, jedyną rzeczą, której będziemy odeń w harcerstwie wymagali, jest owa religijność dawnego Rzymianina: uczciwość, pracowitość, obowiązkowość. Chodzi tu o kształcenie charakteru i wychowanie człowieka w zgodzie z kanonem podstawowych zasad moralnych.
Andrzej Małkowski
Jeden z trudniejszych punktów Prawa. To najważniejsze rzeczy, na których opiera się całe harcerstwo. Ma szeroki, uniwersalny i ogólnoludzki wymiar. Jeśli nie postrzega harcerstwa jako służby, poświęcania się dla innych, to jego harcerska przygoda jest pozbawiona sensu. Przede wszystkim zuch ma umieć kochać. Akceptować siebie, świat, swoje otoczenie. Szanować osobowość, odmienność, godność i wolność drugiego człowieka. Zuch nie myśli tylko o sobie, żyje także dla innych. Zna i szanuje tradycję, kultywuje wartości. Nie można przecież kochać kogoś czy czegoś nieznanego - są to w końcu dla zucha pojęcia abstrakcyjne. Trzeba poznać Boga i Polskę w rodzinnym domu, szkole, kościele, gromadzie zuchowej. I jedno, i drugie może poznawać także w gromadzie zuchowej, przez poznawanie historii państwa i nierozerwalnie z nim związanego chrześcijaństwa
Kocha Boga, czyli umie szanować wszystkie wartości dane człowiekowi jako wyposażenie na drogę życia: zasady moralne, poczucie dobra, piękna, dar miłości. Prawda, dobro, sprawiedliwość, wolność, miłość, przyjaźń i braterstwo, wiara i nadzieja to szczeble wartości duchowych, po których się wspina, aby życia przejść godnie, użytecznie i z sensem, bez względu na wyznanie albo jego brak. Jest prawy, uczciwy, pracowity, obowiązkowy, umie rozgraniczyć dobro i zło. Mimo zróżnicowania postaw, wynikających z odmienności poglądów i przekonań religijnych, istnieje w każdym człowieku zgodne i jednoznaczne poczucie tego, czym jest prawość - nikt też nie odmawia sobie prawa do rozgraniczania tego, co jest dobre, od tego, co złe czy niewłaściwe.
Kocha Polskę - dla Zuchów pojęcie w jakiś sposób abstrakcyjne. Mogą kochać mamę, tatę, babcię, dziadka, nawet ulubionego kotka czy psa, a jak o Polsce niewiele się wie, staje się to zadaniem nie do wykonania.
Pierwsze zadanie - nauczyć zuchy co to jest Polska - to pomoże im kochać. Nauczyć je historii, opowiedzieć o sławnych Polakach. O ważnych wydarzeniach można powiedzieć coś ciekawego, czego nie usłyszą w szkole, jednocześnie nie ucząc nienawiści do naszych najeźdźców. Na pewno przed ważnymi rocznicami warto poświecić na to jedną zbiórkę. Można również włączyć zuchy do aktywnego przygotowywania rocznic narodowych. Przygotowanie scenki na wieczór pieśni patriotycznych organizowany przez szczep na pewno pomoże im nie nudzić się. Mogą to być wycieczki do miejsc związanych z historycznymi wydarzeniami z naszej historii.
Drugie zadanie - zbudować poczucie więzi i wspólnoty z rodziną, kolegami ze szkoły, wsią, osiedlem, miastem, mieszkańcami Polski. Naród Polski łączy wspólnota tradycji, kultury, historii i języka. Należy sprawić, by zuchy poczuły się dumne z tego, że są Polakami. Jest to nic innego jak budzenie w młodym człowieku ducha patriotyzmu. Budowanie patriotyzmu zucha rozpoczyna się od rodziny, przez szkołę, miejsce zamieszkania aż do solidarności z Polakami na całym świecie. Uczestniczy w życiu kraju, ucząc się być obywatelem, poznając prawa i powinności obywatelskie oraz zasady demokracji. Dąży do bycia człowiekiem wartościowym: mądrym i silnym, zdrowym, wrażliwym na krzywdę drugiego człowieka, dbającym o środowisko naturalne, szanującym tradycje, prawo i praworządność. Muszą poznać przyrodę, którą też pomaga kochać Polskę. Jeśli zuchy będą dobrze zachowywały się w stosunku do siebie nawzajem, to też dobry krok w tym kierunku. Kształtowanie poczucia więzi i wspólnoty ogólnoludzkiej przy jednoczesnym przywiązaniu do własnej tradycji i kultury narodowej - oto zadanie dla drużynowego.
To doskonała okazja, by lepiej poznać historię najbliższego regionu, miasta, miejscowości i kościoła, który tam się znajduje.
Podsumowując, trzeba pomóc zuchom zrozumieć zdanie "Zuch kocha Polskę", bo na pewno jest to dla nich trudna rzecz. Łatwiej jest kochać kogoś, kogo dobrze się zna, więc pierwszym i najważniejszym krokiem jest pomoc zuchom, w poznaniu naszej Ojczyzny i ukazaniu zuchom dlaczego należy ją kochać. I to jest nasze podstawowe zadanie jako zuchmistrzów, a nasze zuchy na pewno z czasem same zaczną dorastać, do tego, że Polskę kocha się za to że jest, że jest naszą Ojczyzną i za to, że możemy być dumni z naszego pochodzenia.
Zuch jest dzielny
(...)"Musimy być dzielnymi uczniami w zwykłych normalnych dniach. (...) Bądźmy dzielni na co dzień w naszych domach, szkołach. Bohaterstwo codziennego życia jest tak samo wspaniałe jak bohaterstwo walki". Narodziny dzielności, A. Kamiński
Odznacza się odwagą, jest zaradny i wytrzymały. Dzielność jest synonimem słowa zuch, jest punktem wyjścia na drodze do zrozumienia idei metodyki zuchowej. To zespół cech, w których zamyka się sens zuchowego oddziaływania. Dzielność oznacza siłę zewnętrzną i wewnętrzną dziecka. Jest odważny, sprawny fizycznie, wytrzymały, zręczny, odporny, prawy, umie przyznać się do złych postępków, nie boi się odpowiedzialności, można na niego zawsze liczyć, nie jest tchórzem. Umie słuchać i podporządkowywać się. Swoim zachowaniem oddziałuje na innych, motywuje do: pracy nad sobą, pokonywania strachu, dyscypliny i opanowania. Dzielność kojarzy się z czymś trudnym, wymagającym wysiłku, bohaterstwa. Na początku będzie to kojarzone z odwagą fizyczną. Później dopiero z osobą, która potrafi wyrzec się czegoś, co sprawi przyjemność innym. Potrafi pokonać swoje przywary.
Spróbujmy określić, co to znaczy dzisiaj być dzielnym i gdzie tej dzielności szukać?
- staje w obronie słabszego kolegi, rówieśnika, osoby starszej, niepełnosprawnej
- zgłasza do wychowawcy, drużynowego incydenty dotyczące wyłudzania pieniędzy, drugiego śniadania, zastraszania, bicia itp.
- nie przyjmuje i potrafi odmówić propozycji zapalenia papierosa, wypicia nieznanego napoju
- potrafi prawidłowo zachować się w różnych trudnych sytuacjach, np. zagrożenia życia, zdrowia, bezpieczeństwa
- przestrzega zasad prawidłowego poruszania się po drogach pieszo i rowerem
- potrafi zrezygnować z własnych zachcianek (lody, cukierki) i rozumie, jeśli rodzic mówi, że nie ma na to pieniędzy
- walczy ze swoimi słabościami: oglądanie telewizji, filmów wideo, gier telewizyjnych
- nie ogląda filmów oznaczonych czerwonym kółkiem z białym kwadracikiem w środku (tylko dla dorosłych)
- w czasie choroby nie kaprysi, przyjmuje wszystkie leki
- dla zdrowia pije mleko, je warzywa i owoce.
Świadome ukierunkowanie przez drużynowego na wybór celu i wartości pojęcia dzielności może i powinno stanowić grunt, płaszczyznę dla pozostałych punktów Prawa Zucha. Dzielności jako cecha w pełni określa sylwetkę zucha, jest też swoistą interpretacją etosu zuchowego.
Zuch mówi prawdę
Nie musi i nie chce kłamać i nie kłamie. Wie, że kłamstwo obciąża, zasmuca, niepokoi. Zuch jest dzielny i dlatego brzydzi się kłamstwem, nie wprowadza nikogo w błąd, nie mówi niczego, co jest niezgodne z rzeczywistością i z jego sumieniem, dotrzymuje danego słowa. Jest odpowiedzialny za swoje słowa, zasługuje na zaufanie. Zuch przestrzegający trzeciego punktu Prawa to taki, który przyznaje się do swoich błędów i przewinień.
Ten punkt wzbudza chyba najmniej wątpliwości. Jest tak prosty i oczywisty, iż często popełniamy tu błąd. Istotne jest bowiem, by zuchy miały świadomość, że powinny być prawdomówne najpierw w stosunku do samych siebie, później wobec innych osób. Jeśli okłamuje siebie i kłamstwo uważa za prawdę, to łatwiej przyjdzie mu kłamstwo wobec innych. Zuch prawdomówny przyznaje się do swoich błędów i przewinień. Zuchy powinny również wiedzieć, że o ich wartości nie stanowi ich pochodzenie i nie powinny się wstydzić swojej wiary, narodowości i niezamożnej rodziny.
Kolejny istotny problem to zachęcenie zuchów do tego, by mówiły prawdę o swojej wierze, nie wstydziły się jej. By nie wstydziły się swojego pochodzenia, dlatego że są innej narodowości lub pochodzą z biednej rodziny. O ich wartości nie stanowi ich pochodzenie, zachęcajmy, by tego nie przemilczały.
Bardzo ważne jest, by zuchy mówiły dorosłym (rodzicom, nauczycielom, drużynowemu, księdzu) o wszystkim, co się zdarzyło w szkole i poza nią, nie tylko wtedy, gdy są o to pytane.
Zuch pamięta o swoich obowiązkach
W ten sposób czyni dobro, a jest to niezwykle ważna sprawa. Z każdego obowiązku, choćby ich było wiele, się wywiąże i robi to codziennie. Bywa to nieraz trudniejsze od dokonania bohaterskiego czynu. Wykonywanie obowiązków cieszy rodziców, nauczycieli, kolegów, a dziecku daje przyjemność, radość i może czuć się szczęśliwym.
O jakich obowiązkach powinien pamiętać zuch? Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba najpierw powiedzieć, kim jest. Najczęściej jest katolikiem, jest członkiem rodziny, uczniem w szkole, zuchem w gromadzie, kolegą w szkole i na podwórku. Ma więc obowiązki wobec Boga, rodziny, kolegów, szerszej społeczności:
pomaga rodzicom
potrafi utrzymać porządek
jest obowiązkowy w nauce
opiekuje się roślinami w domu
nie niszczy roślin w parku i w lesie
dba o zwierzęta
w niedzielę i święta aktywnie uczestniczy w nabożeństwie
przestrzega przykazań bożych i kościelnych
codziennie odmawia modlitwę poranną i wieczorną
wywiązuje się z przyjętych obowiązków w domu rodzinnym, szkole, gromadzie, wobec kolegów
obowiązki te stara się wypełniać wzorowo.
Jest słowny, punktualny, posłuszny i karny. Wie, że wszystko ma swoje miejsce i swój czas, więc Nie siedzi godzinami przed telewizorem lub przy komputerze. Dba o zdrowie. Stara się być rzetelny we wszystkim, co robi.
Wszystkim z zuchem jest dobrze
Jak pisał Aleksander Kamiński: dobrze być powinno z tobą siostrze, matce, Marcinowej(...), psu, kwiatu doniczkowemu i krzakowi bzu rozkwitającemu na wiosnę, twoim sankom i sankom twoich kolegów. Nawet twoje rękawiczki powinny się czuć dobrze u ciebie i nie powinny być poniewierane, a natychmiast w razie rozdarcia zeszyte.
Kto nie potrafi kochać siebie, innych ludzi, zwierząt, dbać o rzeczy - żyje w osamotnieniu. Ma poczucie własnej wartości i pozytywny stosunek do świata, niesie chętną pomoc, wzbudza sympatię, spełnia dobre uczynki. Jest dzielny i wywiązuje się z obowiązków. Potrafi być czuły, opiekuńczy dla młodszego rodzeństwa, sprawiedliwy i pogodny, nie przeszkadza innym (zwłaszcza dążąc do realizacji własnych celów), nie potępia nikogo, nie sprawia przykrości innym, nie narzeka i jest uśmiechnięty. Nie tylko ludziom jest z nim dobrze, ale również zwierzętom, roślinom i rzeczom. Na początku będzie to rozumiane: nie robię nikomu krzywdy, więc jestem dobry. Dopiero później będzie brakować dobrych uczynków.
Jaki powinien być zuch, który byłby lubiany tak, że wszystkim byłoby z nim dobrze.
- umie z innymi dziećmi pracować i bawić się,
- otwarty na dzieci niepełnosprawne, innej narodowości, innego wyznania, osoby starsze, samotne, chore, zaprasza ich na zbiórki gromady, odwiedza w domu, bawi się wspólnie z nimi
- stara się komu można usłużyć i pomóc,
- pomaga słabszym kolegom
- pomaga w prostych czynnościach domowych
- dzieli się drugim śniadaniem z głodnym kolegą
- pożycza przybory
- odwiedza chorych kolegów
- jest dobry i miły dla wszystkich
- jest przyjacielem zwierząt i roślin
- jest także przyjacielem "rzeczy" - nie psuje i nie marnuje, ale dba o nie.
- pamięta o dniach urodzin i imienin oraz innych świętach swoich bliskich i znajomych
- nie kaprysi przy jedzeniu
- sprawia drobne przyjemności - wyręczy zmęczonego brata w pracy, poda herbatę mamie, pobawi się z młodszym rodzeństwem.
Zuch stara się być coraz lepszy
Robi to każdego dnia i we wszystkim, co robi. Ciągłe pnie się wzwyż, podporządkowany wartościom zapisanym w Prawie i Obietnicy Zucha. Pozwala to szukać prawdy o świecie, życiu, o nas samych, znajdować sens życia. Zuch powinien mieć świadomość tego, że systematycznie się uczy i zdobywa nową wiedzę i umiejętności, co pozwala mu na samodoskonalenie i rozwój. Powinien zmieniać się na lepsze we wszystkich dziedzinach życia. Zawsze co zrobił, czego dokonał, chce zrobić jeszcze lepiej.
- przyjmuje nowe, trudniejsze obowiązki, z roku na rok jest przecież starszy i mądrzejszy
- uzyskuje coraz lepsze wyniki w nauce
- podnosi swoją kondycję i sprawność fizyczną
- pomaga kolegom w walce z ich słabościami
- zdobywa wiedzę i nowe umiejętności praktyczne przydatne w życiu
- pracuje nad swoim charakterem i zachowaniem zgodnie z dekalogiem i Prawem Zucha
- jest skromny i tym daje przykład innym.
Jak uczyć zuchy Prawa?
Jest rzeczą ważną wiedzieć, jaki ma być zuch. Jeśli zuchy i ich drużynowi będą mieli ciągle przed oczami obraz chłopca lub dziewczynki - wzoru - nie zgubią się w swych zabawach i pracy. Drużynowy będzie wtedy jak harcerz z dobrym kompasem. Łatwo potrafi z nawału ćwiczeń, gawęd, gier wytknąć dobry kierunek. Kompasem tym jest Prawo Zucha. Aleksander Kamiński, Książka Drużynowego Zuchów
Na pewno gdybyśmy zaczęli mówić zuchom o Prawie Zucha w taki sposób w jaki mówimy harcerzom o Prawie Harcerskim szybko znudziłyby się tym suchym gadaniem. Wprawdzie punkty Prawa Zucha są sformułowane troszkę bardziej "przyjaźnie" niż Prawo Harcerskie, ale i tak pierwszy jest jednym z trudniejszych punktów Prawa. Nie oznacza to jednak, że młodsze zuchy są zwolnione z ich przestrzegania. Jest kilka powodów, dla których realizacja tego tematu może sprawiać trudności:
- gromada jest kilku letnia i część zuchów zna już Prawo Zucha a część zuchów go jeszcze nie zna
- gromada jest nowo powstała i dzieci wolą swawolić niż "ograniczać" się Prawem Zucha
- gromada jest bardzo zróżnicowana wiekowo co powoduje, że to co dla jednych zuchów jest trudne dla drugich jest łatwe
Do zadań zuchmistrzów należy zrobić wszystko, by zbiórki dały zuchom i im samym satysfakcję, a jednocześnie pomogły zuchom, szczególnie tym młodszym zrozumieć Prawa Zucha.
Zasady:
- zuchy powinny poznać Prawo Zucha dopiero wtedy, kiedy zaaklimatyzują się w gromadzie
- sposób realizacji powinien być dostosowany do wieku i stażu zuchów
- najpierw doświadczenie, zrozumienie a potem nauka (doświadczyć Prawa Zucha potem go zrozumieć (dlaczego?) a dopiero potem nauczyć się formułki)
- komasacja lub standard, lub dociekliwość (wszystko na raz, coś pomiędzy lub każdy punkt z osobna) - dobra zabawa
- logiczność w realizacji (jedno wynika z drugiego, nic sobie nie zaprzecza)
- powaga
Najprostszą formą doświadczenia jest realizacja zadania w oparciu o takie formy pracy jak:
- pożyteczne prace i umiejętności - gry i ćwiczenia
Podczas wszystkich tych form zuch najpierw wykonuje (dobry uczynek, poznaje daną instytucję, rozwiązuje krzyżówkę, przełamuje strach do otoczenia), a potem analizuje i dowiaduje się, że to jest konkretny punkt Prawa Zucha.
1. Zuch kocha Boga i Polskę - posprzątanie papierków na danym terenie, oznakowanie zieleńców, rozdanie ulotek o święcie narodowym, przeprowadzenie ankiety o zabytkach Polski, udział we mszy świętej, przyozdobienie kapliczki, poznanie żywota świętego, postanowienie o dobrym postępowaniu
2. Zuch jest dzielny - zwiad z możliwością zadania pytania tylko raz przez każdego zucha, zgaszenie świeczki palcami a nie podmuchem powietrza, wizyta w straży pożarnej lub na policji, pomoc słabszym, wycieczka do grot
3. Zuch mówi prawdę - wizyta w sądzie, rozprawa sądowa, odnalezienie bajek o dobrych i złych ludziach ( czy kłamstwo można zwyciężyć prawdą )
4. Zuch pamięta o swoich obowiązkach - zrobienie zakupów, wiążemy samodzielnie buty, uczymy słać się łóżko, pomagamy słabszym odrobić lekcje, konkurencje sportowe w których jeden musi pomóc drugiemu, zwiad o potrzebach jakie wiążą się z opieka nad zwierzętami
5. Wszystkim z zuchem jest dobrze - przeprowadzamy starszą osobę na drugą stronę ulicy, pomagamy nieść zakupy, rozwieszamy ulotki o poprawnym zachowaniu, ustalamy kodeks postępowania pomiędzy ludźmi (Prawo Zucha dla wszystkich ludzi)
6. Zuch stara się być coraz lepszy - księga dobrych uczynków, przełamujemy swoje wady, księga postanowień, szukamy tych którzy byli źli ale się zmienili, opieka nad młodszymi zuchami w szóstce
Zrozumieć dlaczego to zrobił - posłużyć się możemy formami pracy takimi jak:
- teatrzyk
- gawęda
- obrzęd
- Krąg Rady
Podczas tych form pracy zuchy oceniają siebie i otoczenie (teatrzyk-odgrywanie ról i ustalenie czy zwycięży dobro czy zło, gawęda-morał, obrzęd-docenienie ich starań, Krąg Rady-samokrytyka i samoocena).
Zróżnicowanie stopnia trudności realizacji zadań to dobór ilości zadań do wykonania lub stopnia ich trudności lub pomoc starszego (stażem) zucha młodszemu w zrozumieniu Prawa (wspólna realizacja zadania).
Kolejność następowania po sobie punktów Prawa Zucha powinna odbywać się od najłatwiejszych do tych trudnych:
- Zuch mówi prawdę
- Zuch pamięta o swoich obowiązkach
- Wszystkim z zuchem jest dobrze
- Zuch jest dzielny
- Zucha kocha Boga i Polskę
- Zuch stara się być coraz lepszy
Sama zbiórka powinna zawierać w sobie elementy dobrej zbiórki. Element z dziecinnego rozbrykania można tak zorganizować aby był związany z poznawanym punktem Prawa Zucha. Zapamiętywanie Prawa Zucha musi odbywać się na zasadzie świadomego dopasowywania sytuacji do poznanych punktów.
Zuchy nie uczą się punktów Prawa na pamięć!
Pierwsze zbiórki miesiąca to zbiórki podczas, których zuchy powinny zrozumieć i poznać Prawo Zucha oraz obrzędowość Gromady. To czas poświęcony wspólnemu rozważaniu Prawa Zucha - zapoznaniu nowo przybyłych do gromady i przemyśleniu go na nowo przez stare zuchy. To czas zastanowienia się kim jest prawdziwy zuch. Wspólne omawianie Prawa pozwala wypracować w gromadzie jednolitą interpretację jego punktów. Zbiórki pierwszego miesiąca, jak sama ich nazwa wskazuje, przeprowadzamy we wrześniu i październiku. Dokładny czas trwania zależy od tego, czy pracujemy w nowo założonej gromadzie, czy po akcji werbunkowej przyszło wiele nowych zuchów i w końcu od tego, jak długo my sami chcemy i potrzebujemy rozmawiać z zuchami o ich Prawie
W nowo założonej gromadzie czas na poznawanie Prawa będzie dłuższy, ponieważ jako kompletna nowość musi być ciekawie i dokładnie omówione. Równolegle z poznawaniem Prawa zuchy uczą się ogólnych zasad pracy w gromadzie, tworzona jest obrzędowość gromady wraz z jej znakami i zwyczajami (często powstaje totem, kronika, piosenka obrzędowa, okrzyki). Do tego pierwsze zbiórki muszą być szczególnie ciekawe, pełne nowych gier i zabaw tak, aby przyciągnąć do gromady i zatrzymać jak najwięcej w niej dzieci. Najlepiej na każdy punkt poświęcić jedną zbiórkę, przy czym niekoniecznie należy zaczynać od zbiórki poświęconej pierwszemu punktowi. Proponuję zacząć od punktów łatwiejszych dla zuchów (Zuch mówi prawdę) lub szczególnie atrakcyjnych (Zuch jest dzielny). Punkt pierwszy, który sprawia szczególne problemy zuchom, ale szczerze mówiąc i instruktorom, dobrze jest omawiać na końcu. Warto sfabularyzować zbiórki poświęcone Prawu lub wprowadzić bohatera całego cyklu oprowadzającego po Prawie Zucha. Jeżeli mamy obrzędowość związaną z "Księgą Dżungli", niech to będzie poznawanie Praw Dżungli, jeżeli z Panem Kleksem, niech to będzie Regulamin Akademii, a jeżeli bawimy się w rycerzy - Rycerski Kodeks Honorowy. Tym sposobem mamy czas na dopracowanie obrzędowości tak, aby ona naprawdę żyła, a nie była jedynie zlepkiem luźno ze sobą połączonych elementów.
Przygotowanie zbiórek pierwszego miesiąca ciekawych dla nowych i starych zuchów jest jeszcze większym wyzwaniem. Obrzędowość już jest, ale trzeba jej nauczyć nowe zuchy, aby stare zuchy nie zasnęły z nudów. Trzeba również zdecydować, czy "nowi" stworzą nowe szóstki, czy uzupełnią te stare, z których część zuchów (zazwyczaj w tym i szóstkowi) została przekazana do drużyny harcerskiej. Będzie trzeba zastosować wiele zabaw i zadań integrujących na nowo gromadę, utrwalających szóstki i uczących w nich pracować. Czeka nas jeszcze zaznaczenie na totemie nowych członków gromady, zrobienie w kronice nowych stron przedstawiających szóstki, być może potrzebne też będzie unowocześnienie sposobu sprawdzanie obecności. I znów to wszystko powinniśmy zgrabnie połączyć z omawianiem Prawa Zucha. Na zbiórki pierwszego miesiąca w gromadzie istniejącej już od dawna, gdzie tylko część zuchów jest nowa, możemy poświęcić 3 - 4 zbiórki, łącząc punkty Prawa parami (np. punkty 2 i 3, 4 i 6, 1 i 5).
Zbiórki pierwszego miesiąca nie muszą zaczynać się od omawiania kolejnych punktów Prawa Zucha. Czasem warto zrobić jedną lub dwie zbiórki czysto integracyjne, na których będzie czas po prostu na poznanie się. W nowo założonej gromadzie zuchy mogą złożyć Obietnicę dopiero po pozytywnym zamknięciu okresu próbnego (trwa on od 2 do 6 miesięcy). Znaczy to, że najpóźniej w lutym powinniśmy zorganizować obrzęd Obietnicy. Warto o nim również nie zapomnieć w gromadzie z kilkuletnią tradycją i nie czekać aż do czerwca lub kolonii.
Pamiętajmy również, że z Prawem Zucha pracujemy cały rok, a zbiórki pierwszego miesiąca to dopiero miły i łatwy początek nauki postępowania według jego wskazówek.
Propozycje zadań na zbiórki pierwszego miesiąca (pwd. Katarzyna Kuś)
ZUCH KOCHA BOGA I POLSKĘ
zajęcia poświęcone odpowiedzi na pytanie, kim jest święty (odpowiednia gawęda, jako zadanie międzyzbiórkowe dzieci mają dowiedzieć się, kim był ich patron)
zadania ćwiczące tolerancję, pokazujące jak różni jesteśmy (np. drużynowy opowiada o różnych cechach ludzi, te zuchy, które czują, że to o nich mowa, muszą zamienić się miejscami w kręgu; obrysowywanie na wielkich kartkach sylwetek i rozpoznawanie później, czyj to jest portret)
wszelkie zadania związane z poznawaniem swojej miejscowości, regionu, Polski (na mapie naszej miejscowości zaznaczamy ważne miejsca, mapę wywieszamy tak, aby mogły z niej skorzystać nie tylko zuchy; układanki, krzyżówki itp. związane z rozpoznawaniem zabytków naszej miejscowości lub najważniejszych miast Polski, nauka tańca ludowego z naszego regionu, nauka przyrządzania tradycyjnej potrawy)
zadania związane z pracą na rzecz szkoły, osiedla, najbliższej okolicy
zadania ekologiczne (np. zajęcia związane z segregacją śmieci)
zadania związane z życiem rodzinnym (np. rysowanie własnych drzew genealogicznych - najlepiej, aby zuchy materiały do tego zadania zebrały w domu)
ZUCH JEST DZIELNY
Dzielność to odwaga, samodzielność, zaradność, wytrzymałość i hart.
wszelkie próby odwagi (przechodzenie po linie, wkładanie ręki do strasznego worka, gaszenie ręką świeczki, obserwowanie pająka)
ćwiczenie zaradności (poznajemy ważne telefony, rysujemy mapę naszego osiedla i ćwiczymy się w orientacji na tym terenie, uczymy się przyszywać guziki, łaty)
słuchamy w ciemnym pomieszczeniu strasznej muzyki (np. W. Kilara do filmu "Dracula") i opowiadamy, przedstawiamy w formie teatrzyku lub majsterki, co czuliśmy
ZUCH MÓWI PRAWDĘ
Postarajmy się nie tłumaczyć zuchom, że nie wolno kłamać, bo to się zawsze wyda lub dlatego, że to zawsze kogoś krzywdzi. Najczęściej zuchy wiedzą już same, że tak być nie musi. Mówmy, że kłamstwo jest złe i brzydkie i że zuch to ktoś, komu można zawsze ufać, że to ktoś, kto dotrzymuje danego słowa.
wszelkie gry, gdzie będziemy mogli zwrócić uwagę na zasady fair play, proponuję również takie, gdzie drużynowy nie będzie pilnował i sprawdzał uczciwości zuchów podczas wykonania zadania (np. wyścigi polegające na tym, że zuchy w szóstkach rysują mur. Zuch musi podbiec narysować tylko jedną cegłę i wrócić, wtedy biegnie następny. Wygrywa szóstka, która narysuje przez 3 minuty mur z największej liczby cegieł. Wyścigi można tak urządzić, aby szóstki wzajemnie nie widziały się i nie mogły się kontrolować. Później warto porozmawiać z zuchami o uczciwości.)
wszelkie zabawy opierające się na zaufaniu prawdomówności drugiej osoby, a więc na przykład, gdy część osób ma zawiązane oczy i przy wykonywaniu zadań jest zdana na tych widzących
przeprowadzenie zwiadu - dlaczego ludzie mówią nieprawdę
ZUCH PAMIĘTA O SWOICH OBOWIĄZKACH
projektowanie "niezapominajek" - czegoś, co będzie nam przypominało o naszych obowiązkach
wspólne w szóstkach lub całą gromadą podjęcie się jakiegoś zadania, które należy regularnie wypełniać (np. dbać o kwiatki w szkole)
wszelkie zabawy ćwiczące pamięć
Przy omawianiu tego punktu warto też zorganizować zbiórkę z rodzicami, na której można się wspólne zastanawianie się nad obowiązkami różnych osób
WSZYSTKIM JEST Z ZUCHEM DOBRZE
stworzenie Listę Spraw, która będzie pomagała w rozwiązywaniu problemów w gromadzie
zadanie "naprawmy świat" - wyszukanie na zwiadzie zadań, które możemy jako gromada zrobić, by lepiej się żyło ludziom z najbliższego otoczenia. Można też porozmawiać z dyrektorem szkoły, w której pracujemy - może on będzie miał dla nas jakąś propozycję działania
zabawy z wierszem "Paweł i Gaweł" A. Fredry (scenki dotyczące prezentacji utworu, dołączenie nowych niepożądanych zachowań np. trzaskanie drzwiami windy, głośna zabawa na podwórku, głośne słuchanie muzyki, malowanie napisów na ścianach, po rozmowie koniecznie przedstawiamy zachowania właściwe)
ZUCH STARA SIE BYĆ CORAZ LEPSZY
wszelkie ćwiczenia, które ćwiczą sprawność, spostrzegawczość, pamięć (każde ćwiczenie trzeba więc kilkakrotnie na zbiórce powtórzyć i zwrócić uwagę na pokonywanie własnych słabości i zdobywanie nowych umiejętności)
Czym jest dla zucha Obietnica?
Obiecuję być dobrym zuchem, zawsze przestrzegać Prawa Zucha"
Najważniejsze słowa, które zuch wypowiada dobrowolnie. To pierwszy próg, który dziecko pokonuje, aby zostać zuchem. Jest furtką, która otwiera zuchowi drogę do zdobywania kolejnych umiejętności i stopni. Rotę Obietnicy powtarza się trzykrotnie, zdobywając kolejne gwiazdki. Zuch ma pamięć specyficzną i zdarza mu się zapomnieć o tym, co obiecał. Powtarzanie Obietnicy umacnia postanowienie i utrwala je. Każda następna obietnica nie jest dosłownym powtórzeniem tej pierwszej roty, lecz wyraża postęp, krok naprzód w wychowaniu zucha. Tym samym pogłębia się wola dziecka do doskonalenia się. Idee i wartości obejmują najważniejsze kierunki aktywności dziecka, przedmioty dążeń i źródła głębokiej radości i satysfakcji. Może im służyć, bronić ich, dawać świadectwo swoim postępowaniem. Zuch przed własnym sumieniem odpowiada za przestrzeganie złożonej obietnicy. Woli jej dotrzymania zuch ma dowodzić swoim zachowaniem, nauką, zabawą, pracą.
Zuchy o obiecywaniu (ze stron internetowych)
Obietnica - to np.: koleżanka mówi nam swoją ulubioną tajemnicę a ty ja mówisz komuś innemu a obiecałeś, że nikomu nie powiesz |
Obiecać - mama obiecuje ze przyjdzie na twój występ, a nie przyszła, choć tobie obiecała to wtedy kłamie |
Obietnica czyli, ze gdy ktoś zwierza się komuś bliskiemu ze owcy tajemnic(problemów). Bliski zwierzającej Se osoby, nie może nikomu tego ujawnić. Obiecał to swojemu przyjacielowi, który zaufał mu w tej sprawie. |
|
Obietnica jest to rzeczownik |
Obiecać jest to czasownik |
Obietnica - dotrzymanie ważnej tajemnicy w sekrecie. Obiecam, że codziennie będę karmił psa. Gdy będziesz chory obiecam cię odwiedzić. |
|
Obietnica to przysięga złożona jakiejś osobie |
Obiecać to dotrzymać tajemnicy jakiejś osobie |
Obietnica to przemyślana i wykonana decyzja |
Obiecać to znaczy dotrzymać danego słowa |
Obietnica to coś, co się obiecało i trzeba tego dotrzymać |
Obiecać to dać komuś słowo ze coś się zrobi bez względu na okoliczności |
Myślę ze słowo obietnica i obiecać oznacza powiedzenie komuś, ze się dla niego coś zrobi, np.:, że się pójdzie z nim do sklepu. Jeśli jednak to osoba, co złożyła obietnicę zachoruje, można wtedy złamać obietnicę i przeprosić, ze się jej nie dochowało |
|
Obietnica to przysięga, jakieś zobowiązanie, które powinno być spełnione |
Obiecać to wypełnić obietnicę, nie zdradzić kogoś lub czegoś |
Dla mnie słowo obietnica oznacza, że, np.: byłem niegrzeczny, pokłóciłem się z siostrą postanowiłem, ze nigdy nie będę się z nią kłócił. Obiecałem to. |
Dla mnie słowo obiecać oznacza powiedzieć, np.: rodzicom, ze obiecuję starać się dotrzymać słowa być grzecznym w stosunku do innych lub obiecać koledze ze oddam mu pożyczoną zabawkę w ustalonym terminie. |
Obiecuję jest to słowo, które mówimy wtedy, gdy dotyczy to mojej osoby i moich postanowień |
Obiecać to znaczy zrobić coś dla kogoś |
Obiecać to znaczy dać komuś słowo i zrobić to, co się powiedziało |
Obietnica to danie komuś słowa |
Obietnica to znaczy, że ktoś zobowiązuje się dotrzymać danego słowa |
|
Obietnica to dotrzymanie słowa komuś bliskiemu, np.:, że nie powiem kolegi tajemnicy |
|
Obietnica jest to składnie słownych obietnic, obietnic o lepszej przyszłości, np..: można dużo takich obietnic w kampaniach wyborczych |
Obiecać to znaczy dać komuś słowo, że się nie wyda się tajemnicy |
Obietnica to jest coś takiego, że się nikomu nie powie, bo to jest największa tajemnica i kolega wyznał ci ją |
|
Obietnica to znaczy np.:, że przez tydzień kolega będzie z koleżanka robił kronikę |
Obiecać coś to znaczy, że tata obieca synowi że jutro pojedzie z nim na basen |
Obietnica to np..: dotrzymanie tajemnicy |
Obiecać coś to znaczy, że np.: mama obiecała ze kupi ci zegarek |
Obietnica to jest słowo, które się obiecuje przyjacielowi i bliskim i trzeba dotrzymać danego słowa |
Obiecać coś to znaczy ze coś trzeba wykonać dla kogoś |
Obietnica to coś, co się wykonuje |
Obiecać coś obiecuje się i wykonuje się to |
Obietnic to np.: dotrzymać słowa |
Obiecać coś wykonać to polecenie |
Obietnica ze dotrzymuje słowa na drugi okres |
Obiecać coś, że obiecuje coś na teraz, np.: ze przyjdę do kolegi |
|
Obiecać to znaczy obiecać komuś, że to się zrobi |
Obietnica to znaczy ze dane słowo trzeba wykonać |
|
Obietnica to cos obiecujemy komuś i musimy tego dotrzymać |
Obiecać cos to np.: nie możemy powiedzieć czegoś |
Obietnica ze coś komuś obiecuje np.: że nie podam numeru telefonu |
Obiecać cos dotrzymać słowa swojemu koledze |
Obietnica zuchowa to dla zucha ważna sprawa, które otwiera mu drogę do bycia harcerzem |
|
Obietnica zuchowa, ze jak zuch powie to musi to zrobić jest ona ważniejsza niż zwykła obietnica |
|
Obietnica zucha jest tylko jeden raz |
|
Obietnica zucha jest wtedy, kiedy dostajemy znaczek i jest taka ważna zbiórka |
|
Jak ktoś jest zuchem i jeszcze nie ma to powie druhnie i potem druhna zrobi tak że i on będzie miał |
|
Bieg - podsumowanie - próba
To rodzaj próby, w których każde dziecko ma szansę pokazania innym i udowodnienia sobie, że w pełni zasługuje na miano zucha. Nie może to być typowy bieg harcerski - zuchy mają się dobrze bawić, a nie stresować.
Może to być gra składająca się z sześciu punktów, gdzie między punktami idą po światełkach, wstążkach itp. Każdy z punktów dotyczy innego punktu Prawa. Na punktach najlepiej jak stoją byłe zuchy, ponieważ mają one pojęcie o Prawie Zucha. Harcerzom, którzy nie byli zuchami jest trudniej wytłumaczyć jak mają się zachować wobec zuchów i jak z nimi rozmawiać. „Odpytywanie” może się odbywać na zasadzie wykonania zadać charakterystycznych dla danego punktu, aby zuch mógł zgadnąć o który chodzi. Może to być w formie wybierz dobre odpowiedzi na pytania, a może to być zwykła rozmowa. Stare zuchy w grze nie muszą uczestniczyć - mogą pomóc przygotować miejsce obrzędu, albo mogą być „dobrym duchem” dla zdobywających Znaczek, idąc z nimi dla dodania otuchy. Sprawdza się to zwłaszcza gdy gra odbywa się po ciemku.
Może to być zbiórka - kominek, która za pomocą form pracy zuchowej i „starych” zuchów przypomina kolejne punkty Prawa i obrzędowości Gromady.
Należy pamiętać o ciekawej formie punktowania - jest to czysta formalność, ponieważ dopuszczony zuch do próby zawsze na końcu składa Obietnicę. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy zasłużył na Znaczek - nie dopuszczamy do próby.
Obrzęd Obietnicy
Chwila złożenia Obietnicy powinna być niezapomnianym przeżyciem, tym bardziej, że jest pierwszą ważną uroczystością w harcerskim życiu dziecka. Powinna mieć uroczysty charakter, niepowtarzalny klimat, ale również powinna być podsumowaniem. dotychczasowej zabawy. To bardzo podniosła chwila o znaczeniu wychowawczym. Nie można zapomnieć o obecności ważnych symboli Gromady. Zawsze powinien być jeden z żywiołów (ogień lub woda), Znaczek Zucha (przed przypięciem może być ogrzany ogniem z ogniska), itp. Aby podkreślić doniosłość tego wydarzenia można zaprosić na uroczystość rodziców i nauczycieli naszych zuchów. Należy postawić również na indywidualność tego obrzędu, aby każdy zuch miał poczucie wyjątkowości, indywidualnej odpowiedzialności za własne słowa. Jeśli to możliwe, niech Obietnicę składają pojedynczo. Wypowiadanie jej w sposób uroczysty pogłębia wolę dziecka w doskonaleniu się, wywołuje pragnienie bycia dobrym zuchem. Należy o pamiętać o potwierdzeniu złożonej Obietnicy.
Obietnica na forum harcerskim
A jeśli chodzi o samą obietnicę, to stawiam jednak na indywidualność (tzn. rozumiem, że czasem trzeba "piątkę naraz" (chociaż czy naprawdę TRZEBA czy to nie jest kwestia organizacji pracy?), ale niech mówią osobno, niech każdy z nich ma poczucie "wyjątkowości", indywidualnej odpowiedzialności za WŁASNE słowo. Z innych rzeczy - u mnie zawsze jest ogień (choćby świeca), znaczek zucha do którego wyciąga się 2 paluszki (zuch i instruktor, który odbiera), zawsze jest potwierdzenie ("ponieważ każdy zuch mówi prawdę - wierzę twoim słowom" ), znaczek ogrzany nad ogniem, a przed obietnicą seria prób (po jednej na każde Prawo), odpytanie przez krąg rady z jednego punktu Prawa no i fragment związany z obrzędowością gromady
Każda obietnica może zostać dla zucha niezapomnianym przeżyciem, niezależnie czy zorganizujecie ją w dzień czy w nocy. Ważne JAK?. Jeśli dobrze przemyślicie i odpowiednio ją zorganizujecie, to zuchy na pewno jej nie zapomną. A co do budzenia w nocy, to jeśli się to zrobi delikatnie, tak żeby zuchom nie pozostały traumatyczne przeżycia, to nie widzę przeciwwskazań (kilka razy robiłam nocne obietnice). Ale oczywiście wszelkie akcje typu "alarm" są absolutnie niedopuszczalne.
Historia Prawa i Obietnicy Zucha
Baden-Powell, tworząc w Anglii ruch wilczęcy, sformułował Prawo Wilczęcej Gromady:
1. Wilczek ustępuje staremu wilkowi
2. Wilczek jest nieustępliwy wobec samego siebie
oraz Przyrzeczenie wilcząt:
Przyrzekam uczynić wszystko, co w mej mocy:
1. aby być wiernym Bogu, Ojczyźnie i prawu wilczęcej gromady
2. aby co dzień wyświadczyć komuś dobry uczynek.
Uniwersalność zarówno Prawa, jak i Przyrzeczenia określała kierunki wychowania i samowychowania także dzieci w Polsce, było więc łatwo przeszczepić je na grunt Polski. Pierwsze prawo zuchów brzmiało więc:
Zuch (wilczek) ustępuje starszym (staremu wilkowi).
Zuch (wilczek) nie ustępuje samemu sobie.
W 1920 r. Bolesława Zienkiewiczówna wprowadziła pierwszy polski tekst Prawa i Obietnicy Zuchowej.
W tym samym roku Gromada „Szafirowych Zuchów” z Włocławka wprowadziła 3-punktowe Prawo Zucha i Obietnicę „Obiecuję zostać dobrym zuchem”, która nieznacznie zmieniona przetrwała do dziś.
W 1926 r. ukazał się 9 punktowy tekst Prawa Zuchowego, programy 4 gwiazdek i wielu sprawności zuchowych. Prawo zatwierdzone rozkazem Komisji Zuchów, powołanej przez Jadwigę Falkowską przy GKH-ek, nie było wyłącznie przeróbką Prawa Harcerskiego. Jego treść była o wiele prostsza i przystępniejsza dla dzieci. Prawo to jednak budziło wiele dyskusji i kontrowersji. Przetrwało 4 lata.
W 1930 r. wprowadzono zmieniony, również 9-punktowy, tekst Prawa Zucha:
1. Zuch kocha Boga i dlatego stara się być dobrym.
2. Zuch kocha Polskę.
3. Zuch mówi prawdę.
4. Zuch jest usłużny i grzeczny dla wszystkich.
5. Zuch jest przyjacielem wszystkiego, co żyje.
6. Zuchowi nigdy nie trzeba powtarzać rozkazu.
7. Zuch jest wesoły.
8. Zuch szanuje swoje i cudze rzeczy.
9. Zuch jest dzielny.
W ruchu męskim od 1927 r. trwały prace w kierunku spolszczenia wilczków, co nastąpiło w 1931 r. Zmiany te objęły również Prawo. Na Walnym Zjeździe ZHP komisje zuchowe wysunęły konieczność uzgodnienia jednolitego tekstu Prawa Zucha żeńskiego i męskiego. W 1933 r. chłopięce Prawo Zucha było wciąż podobne do pierwowzoru wilczęcego:
1. Zuch słucha starszych.
2. Zuch nie ulega samemu sobie.
Z prawem tym związana była obietnica: „Obiecuję uczynić wszystko, co tylko będę mógł, aby służyć Bogu i Polsce, wypełniać prawo gromady zuchów, co dzień wyświadczać komuś przyjacielską usługę”.
Ruch zuchowy w Polsce zataczał coraz większe kręgi. Na terenie międzynarodowym polskie rozwiązania wychowawcze ruchu zuchowego zyskały powszechne uznanie i wywołały liczne naśladownictwa.
Sylwetkę ideową zucha zawsze określało Prawo Zucha, które jednak stale podlegało stylizacji i modyfikacji.
Na III Konferencji Zuchowej w 1933 r. w Nierodzimiu Tadeusz Strumiłło uzasadniał nowy projekt prawa zuchowego:
1. Zuch jest dzielny.
2. Z zuchem jest wszystkim dobrze.
3. Zuch kocha Pana Boga i Polskę.
Strumiłło podkreślał sfery dążeń dziecka, takie jak egocentryzm, altruizm, instynkty idealne i religijne. Problem wychowania religijnego w gromadach zuchowych był dyskutowany bardzo żywo. Być może dlatego pojawiła się propozycja zapisu nowego punktu Prawa: „Zuch idzie śladami Pana Jezusa”.
W 1935 r. Rada Naczelna ZHP zatwierdziła 4-punktowy tekst Prawa Zucha:
1. Zuch kocha Boga i Polskę.
2. Zuch jest dzielny.
3. Wszystkim jest z zuchem dobrze.
4. Zuch stara się być coraz lepszy.
Przetrwało ono w tym brzmieniu do 1949 r., jednak po wojnie słowa „Bóg” używano jedynie nieoficjalnie.
W harcerstwie poza granicami kraju przedwojenne Prawo Zucha zachowało się w wersji niezmienionej po dziś dzień, z dodawanym w niektórych środowiskach piątym punktem:
5. Zuch stara się mówić po polsku.
W 1956 r. Prawo Zucha znów przeszło kolejne przeobrażenie. Metamorfoza polegała na przyjęciu dwóch nowych punktów Prawa, które miało teraz nowe brzmienie:
1. Zuch kocha Polskę.
2. Zuch jest dzielny.
3. Zuch mówi prawdę.
4. Zuch pamięta o swoich obowiązkach.
5. Wszystkim jest z zuchem dobrze.
6. Zuch stara się być coraz lepszy.
Pomimo tych zmian nie brakowało pomysłów dalszego ulepszania Prawa. Pojawiały się propozycje wprowadzenia elementów ekologicznych i dotyczących dbałości o zdrowie. Ostatecznie „przeciążanie” Prawa nowymi punktami uznano za niewskazane.
W 1995 r. na Nadzwyczajnym Zjeździe ZHP w Poznaniu przyjęto i zatwierdzono zmienioną wersję pierwszego punktu Prawa, zgodną z tekstem przedwojennym:
1. Zuch kocha Boga i Polskę.
hm. Urszula Bugaj
Poradnik drużynowego gromady zuchów
Opracowanie: hm Dagmara Kiryluk HR I-sza przyboczna 174 PDH, członek Referatu Zuchowego Ch. Wlkp.
Wyszukiwarka