Terminarz ochrony roślin
Ochrona roślin sadowniczych

Roślina uprawna	Choroba lub szkodnik	Profilaktyka	Metoda niechemiczna	Metoda chemiczna
Okres bezlistny
drzewa i krzewy owocowe
		różne choroby: parch jabłoni, parch gruszy, drobna plamistość liści, brunatna zgnilizna drzew pestkowych, brudna plamistość jabłek	prześwietlanie koron (zwiększenie dostępu światła, przyśpieszenie obsychania liści, zwiększenie przewiewności koron)
		brunatna zgnilizna drzew pestkowych, brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych	zbieranie i niszczenie lub zakopywanie zaschniętych (zmumifikowanych) owoców - szczególnie ważne w przypadku śliw
		szkodniki wielożerne (stadia zimujące motyli)		zbieranie i wynoszenie poza obręb ogrodu złóż jaj pierścienicy nadrzewki, znamionówki tarniówki oraz gniazd zimowych kuprówki rudnicy
		samice piędzika przedzimka oraz innych miernikowców		w drugiej połowie października zakładanie na pniach drzew opasek lepowych do wyłapywania wędrujących po pniu samic piędzika
	drzewa owocowe
		jaja przędziorków, larwy misecznika i inne		Promanal 60 EC opryskiwać bardzo dokładnie powierzchnię kory
		choroby kory, mechaniczne uszkodzenia		pędy ze zrakowaceniami wycinać 10 cm poniżej miejsca infekcji. Na niewycinanych pędach usuwać ostrym nożem obumarłą tkankę	Rany powstałe w wyniku cięcia lub po innych mechanicznych uszkodzeniach (także mrozowych) jak najszybciej zabezpieczyć jednym z preparatów: Baumachs Pomona PA, Propolisad XX, Funaben 03 PA, Lac Balsam
		sarny i zające	mydełka toaletowe zawinięte w papier zawieszać na wysokości 1m w celu odstraszenia saren. Pnie zabezpieczać plastykowymi opaskami (opaski usunąć wiosną, aby nie stanowiły miejsca rozwoju zwójki koróweczki i skorupika jabłoniowego)
		gryzonie i krety		odstraszanie kretów przy pomocy urządzeń powodujących drgania (wypłaszacze, butelki umieszczone na wbitych w glebę tyczkach itp.)	Normix GR IV, Norat GR, BROS Granulat na krety
brzoskwinia	kędzierzawość liści brzoskwini			Miedzian 50 WP, Syllit 65 WP, Carpense 65 WP, Pomarsol Forte 80 WG Zabieg Miedzianem należy wykonać jesienią po opadnięciu liści, a Syllitem lub innymi preparatami w okresie poprzedzającym pękanie pąków, w temperaturze >6^oC, preparaty powinny bardzo dokładnie pokryć powierzchnię kory
jabłoń	mączniak jabłoni	sadzenie odmian jabłoni tolerancyjnych lub odpornych na mączniaka
okres nabrzmiewania pąków
krzewy jagodowe	pryszczarek malinowiec, galasówka maliniak		wycinanie i niszczenie pędów z wyroślami
czarna porzeczka	wielkopąkowiec porzeczkowy	sadzenie odmian tolerancyjnych na wielkopakowca	ręczne usuwanie nienaturalnie nabrzmiałych pąków oraz wycinanie pędów z licznie zaatakowanymi pąkami ( w przypadku bardzo silnego zaatakowania, krzew wykopać i spalić), wielkopąkowiec jest przenosicielem rewersji porzeczki
brzoskwinia, morela	rak bakteryjny			Miedzian 50 WP
śliwa	torbiel śliw			Syllit 65 WP (opryskiwać tuż przed pękaniem pąków)
wiśnia, czereśnia	brunatna zgnilizna drzew pestkowych	unikać sadzenia szczególnie wrażliwych odmian wiśni (np. Northstar)	wycinać zaschnięte cienkie pędy poniżej nekrotycznych zmian, zabieg przeprowadzić szczególnie dokładnie na tych drzewach, na których choroba występowała licznie w poprzednim roku
okres pękania pąków
jabłoń	kwieciak jabłkowiec	kwieciak jest szkodliwy tylko w latach słabego kwitnienia	w słoneczne ciepłe dni w marcu strząsanie kwieciaka na płachtę; po kwitnieniu zbieranie i niszczenie opanowanych pąków	Decis 2,5 EC, Mospilan 20 SP, Spruzit 04 EC, Trebon 10 SC - zabieg przeprowadzić pomiędzy pękaniem pąków, a zielonym pąkiem kwiatowym
jabłoń, grusza	zaraza ogniowa	w rejonach zagrożenia opryskiwać drzewa wyciągiem z liści orzecha włoskiego lub sumaka octowca; unikać sadzenia głogu w pobliżu drzew. Opryskiwać profilaktycznie wiosną preparatem Miedzian 50 WP (jeżeli w poprzednim roku stwierdzono występowanie zarazy w ogrodzie lub w jego sąsiedztwie)	zaatakowane drzewa wycinać i niszczyć, a w początkowym okresie występowania choroby wycinać porażone fragmenty koron
ukazywanie się pierwszych liści
jabłoń, grusza
		parch jabłoni, parch gruszy	uprawiać odmiany tolerancyjne lub odporne, prześwietlać korony, usuwać i rozdrabniać opadłe liście	opryskiwać szkłem wodnym i wyciągiem ze skrzypu	Syllit 65 WP, Carpene 65 WP, Miedzian 50 WP, Kaptan 50 WP, Pomarsol Forte 80 WP, Euparen Multi 50 WP, Penncozeb 80 WP, Score 250 EC
		mączniak jabłoni	unikać uprawy wrażliwych odmian	wycinać porażone pędy, opryskiwać wyciągiem z krwawnika	stosować Nimrod 250 WP, Domark 100 EC, Score 250 EC
		pierścienica nadrzewka, kuprówka rudnica		zbieranie i wynoszenie poza obręb ogrodu skupisk gąsienic
zielony pąk kwiatowy
jabłoń, grusza	gąsienice zjadające liście		ręczne zbieranie gąsienic	Decis 2,5 EC, Spruzit 04 EC, Trebos 10 SC
różowy pąk kwiatowy
jabłoń
		gąsienice piędzika i namiotników		Biobit 2,5 EC oraz inne preparaty bakteryjne stosować w temperaturze >15^oC przeciwko najmłodszym stadiom
		owocnica jabłkowa	wykrywanie obecności owocnicy przy pomocy białych tabliczek lepowych	opryskiwanie drzew przed kwitnieniem preparatem Topsin M 70 WP, Rubigan 12 EC	po opadnięciu 80% płatków zwalczanie preparatem Mospilan 20 SP
biały pąk kwiatowy
śliwa, czereśnia, wiśnia
		brunatna zgnilizna drzew pestkowych	nie sadzić wrażliwych odmian	opryskiwać wyciągiem z krwawnika lub odwarem ze skrzypu polnego
		mszyce		wycinanie zakończeń pędów z koloniami mszyc, opryskiwanie wyciągiem np. z pokrzyw lub wrotycza	niezalecana
przed kwitnieniem
czarna porzeczka, agrest	amerykański mączniak agrestu		wycinać i niszczyć pędy z nalotem mączniaka	Nimrod 250 EC, Score 250 EC
porzeczki	opadzina liści		w okresach sprzyjających chorobie opryskiwać krzewy preparatami czosnkowymi	Score 250 EC, Topsin M 500 SC
malina
		zamieranie pędów		usuwać młode pędy wyrastające w maju; po zbiorze usunąć wszystkie pędy owocujące oraz zbędne pędy jednoroczne	Euparen Multi 50 WG, Sumilex 500 SC, Teldor 500 SC
		kwieciak malinowiec, kistnik malinowiec		w słoneczne dni w okresie poprzedzającym kwitnienie strząsanie chrząszczy z roślin na płachtę, zbieranie i wynoszenie poza obręb działki	Decis 2,5 EC, Trebon 10 SC, Spruzit 04 EC
	winorośl
		szpeciel pilśniowiec winoroślowy		przy niewielkim nasileniu zbieranie i niszczenie porażonych liści	Siarkol Extra 80 WP, (zwalcza także mączniaka prawdziwego winorośli)
		mączniak rzekomy winorośli		usuwanie najsilniej porażonych liści	Miedzian 50 WP, Penncozeb 80 WP, (po zauważeniu pierwszych objawów)
		mączniak prawdziwy winorośli		usuwanie najsilniej porażonych liści	Siarkol Extra 80 WP, (po zauważeniu pierwszych objawów)
truskawka	roztocz truskawkowy	nie pobierać sadzonek ze starych, owocujących plantacji, kupować sadzonki wyłącznie w renomowanych firmach	usuwanie i niszczenie najsilniej porażonych liści i roślin
kwitnienie
jabłoń, grusza	parch jabłoni, parch gruszy		opryskiwanie odwarem ze skrzypu polnego	Syllit 65 WP, Kaptan 50 WP, Pomarsol Forte 80 WP, (zwalczanie prowadzić tylko w przypadku warunków sprzyjających chorobie)
jabłoń	mączniak jabłoni		wycinanie pędów z objawami mączniaka	Nimrod 250 EC, (zabieg przeprowadzić jeżeli wcześniej nie wycinano pędów)
czereśnia, wiśnia
		rak bakteryjny			Miedzian 50 WP, (gdy deszczowa pogoda sprzyja rozwojowi choroby)
		brunatna zgnilizna drzew pestkowych		wyciąg z krwawnika lub odwar ze skrzypu	Miedzian 50 WG, Topsin M 500 SC
malina	szara pleśń, zamieranie pędów malin	uprawa w szpalerach (przy drutach), unikanie przegęszczenia	opryskiwanie wyciągiem ze skrzypu polnego	Euparen Multi 50 WG, Sumilex 500 SC, Teldor 500 SC
truskawka	szara pleśń	unikać nadmiernego zagęszczenia roślin, truskawki ściółkować słomą, usuwać martwe i porażone części roślin	na początku kwitnienia opryskiwać wyciągiem ze skrzypu polnego, uprawiać truskawki współrzędnie z czosnkiem i cebulą	Euparen Multi 50 WG, Swith 62,5 WG, Teldor 500 SC, (1 dzień karencji), Pomarsol Forte 80 WG, - pierwszy zabieg na początku kwitnienia, następny po 7 dniach, zwłaszcza w okresach wilgotnej pogody
czarna porzeczka	wielkopąkowiec porzeczkowy	sadzić krzewy pochodzace z renomowanych szkółek	usuwanie porażonych pąków i pędów
koniec kwitnienia
grusza
		szpeciele		systematyczne usuwanie z drzew liści z objawami żerowania szpecieli
		kwieciak gruszowiec	szczególnie groźny na starych gruszach	obrywać brązowe pąki zimowe z larwami kwieciaka
	śliwa
		owocnica żółtoroga	wykorzystywać białe pułapki lepowe do prognozowania owocnicy	usuwanie z drzew i niszczenie zawiązków ze świeżymi wgryzami	Mospilan 20 SP lub Trebon 10 SC, zabieg przeprowadzić pod koniec opadania płatków kwiatowych, zabig niszczy także mszyce
		mszyce	zwalczanie jest skuteczne jeżeli zostanie przeprowadzone w początkowym okresie występowania mszyc	po zauważeniu pierwszych kolonii opryskać wyciągami z pokrzywy, czosnku lub cebuli	Primor 500 WG, zabieg wykonywać po zauważeniu pierwszych kolonii
brzoskwinia	kędzierzawość liści brzoskwini	w przypadku wystąpienia choroby zabieg wykonać jesienią po opadnięciu liści	systematycznie usuwać porażone liście, drzewa opryskiwać wyciągiem z krwawnika, skrzypu lub pokrzywy
po kwitnieniu
wiśnia	drobna plamistość drzew pestkowych	unikać uprawy wrażliwych odmian, np Łutówka	systematycznie usuwać opadające liście, opryskiwać preparatami siarkowymi, szczególną ochroną objąć odmiany wrażliwe, wykonać 2 lub 3 zabiegi co 14 dni, zwłaszcza gdy panuje wigotna pogoda	Syllit 65 WP, Topsin M 500 SC
porzeczki, agrest
		opadzina liści		systematycznie zbierać opadające liście, opryskiwanie wyciągiem z czosnku, pierwszy zabieg wykonać tuż po kwitnieniu	Score 250 SC, Topsin M 500 SC, (28 dni karencja dla porzeczek, 14 dni dla agrestu)
		rdza wejmutkowo-porzeczkowa	unikać sadzenia w pobliżu sosny wejmutki	niszczyć opadające liście, sadzić bylicę piołun w pobliżu porzeczek, opryskiwać krzewy wyciągiem z bylicy lub innych roślin	Euparen Multi 50 WG
porzeczki, malina, agrest	mszyce		usuwać liście z koloniami mszyc, obcinać zakończenia pędów - zdeformowane liście porzeczek są długo widoczne na krzewach pomimo odlotu mszyc
agrest	amerykański mączniak agrestu	uprawiać odmiany tolerancyjne na mączniaka	systematycznie usuwać opanowane pędy	Nimrod 250 WP, Domark 100 EC, Score 250 EC, pierwszy zabieg wykonać bezpośrednio po kwitnieniu, następne zabiegi w miarę potrzeby przemiennie co 7 dni
winorośl	mączniak rzekomy winorośli	upraiwać odmiany tolerancyjne na mączniaka		Penncozeb 80 WP, Miedzian 50 WP, zabiegi są konieczne przy wilgotnej pogodzie
porzeczki	pryszczarek porzeczkowiec liściowy (oraz pędowy)	wiosną przekopać ziemię pod krzewami	systematycznie usuwać liście z larwami, przekopywać ziemię pod krzewami w przypadku stwierdzenia pryszczarka porzeczkowca pędowego, usuwać porażone pędy
okres rozwoju zawiązków
jabłoń
		parch jabłoni		odwar ze skrzypu	Euparen Multi 50 WP, Kaptan zaw. 50 WP, Pomarsol Forte 80 WG, Score 250 EC
		mączniak jabłoni		wyciąg z krwawnika	Siarkol Extra 80 WP
		owocówka jabłkóweczka		na przełomie czerwca i lipca zakładać na pniach opaski z papieru falistego, po kilku tygodniach opaski wraz z gąsienicami zniszczyć
jabłoń, śliwa	owocówka jabłkóweczka, owocówka śliwkóweczka	potrzebę zwalczania należy ustalić na podstawie stopnia opanowania owoców w poprzednim roku. Liczną obecność owocówek obserwujemy na starych drzewach, których pnie pokrywa spękana kora.	pułapki feromonowe zawiesić na drzewach w połowie maja, śledzić termin wylotu motyli oraz przebieg lotu motyli. Gąsienice systematycznie wyłapywać za pomocą opasek z papieru falistego zakładanych na pnie drzew - opaski zakładać pod koniec maja oraz w sierpniu (owocówka śliwkóweczka), pod koniec czerwca (owocówka jabłkóweczka)	Trebon 10 SC, Mospilan 20 SP, zabieg wykonać w stadium rozwojowym szkodnika nazywanym "czarną główką"
czereśnia, wiśnia	nasionnica trześniówka	pokrywanie gęstą siatką powierzchni gleby w obrębie korony w okresie spodziewanego wylotu (najczęściej V/VI). Przekopywanie gleby pod drzewami po zbiorze owoców. Prognozowanie można oprzeć na hodowli much nasionnicy w doniczkach wypełnionych ziemią.	żółto-pomarańczowe pułapki lepowe zawiesić w drugiej połowie maja, przy bardzo silnym opanowaniu zebrać owoce przed osiągnięciem dojrzałości, aby zapobiec zejściu larw do gleby	Decis 2,5 EC, zabieg przeprowadzić 7 dni po zauważeniu pierwszych much na pułapkach, nasionnica rozpoczyna wylot w okresie pełni kwitnienia grochodrzewu
okres wzrostu owoców
jabłoń
		parch jabłoni		opryskiwać odwarem ze skrzypu polnego	Kaptan 50 WP lub jeden z wcześniej wymienionych preparatów
		mączniak jabłoni		obrywanie porażonych liści, opryskiwanie wyciągiem z krwawnika	Siarkol Extra 80 WP lub jeden z wcześniej wymienionych preparatów
		mszyca jabłoniowa	szczególnie groźna na młodych nasadzeniach jabłoni, a jej żerowanie prowadzi do powstawania zrakowaceń na korze	wycinać pędy z koloniami, kolonie niszczyć mechanicznie, opryskiwać zalecanymi wyciągami roślinnymi	Pirimor 500 WG oraz preparaty zalecane w uprawach amatorskich
		toczyk gruszowiaczek oraz inne minujące liście	nie stanowią większego zagrożenia na działkach	w maju oraz sierpniu zrywać i niszczyć liście z widocznym minowaniem	zwalczanie chemiczne na działkach nie jest potrzebne
		bawełnica korówka	szczególnie liczna na starych drzewach, ale najgroźniejsza na młodych nasadzeniach	ręcznie niszczyć kolonie mszyc pokryte białym, woskowym nalotem; rany na korze zabezpieczyć w sposób podany przy okresie bezlistnym. Chronić skorki, (zawieszać w koronach drzew doniczki do góry dnem wypełnione wiórami). Przechowywać zimą w bezpiecznym miejscu kolonie bawałnicy opanowane przez ośca korówkowego	rany powstałe w wyniku żerowania bawełnicy zabezpieczać preparatami polecanymi do leczenia chrób kory
grusza	parch gruszy	szczególnie groźny, gdy wiosna jest ciepła z dużą ilością opadów	opryskiwać odwarem ze skrzypu polnego	Kaptan 50 WP, lub inne (wymienione wcześniej) preparaty zalecane do zwalczania parcha jabłoni, zabieg prowadzić tylko na późnych odmianach w warunkach przewlekłych opadów
śliwa	mszyce	zwalczanie jest skuteczne, jeżeli zostanie rozpoczęte w początkowym okresie występowania mszyc	opryskiwać np. wyciągiem z pokrzyw lub wrotycza	Pirimor 500 WG, zabieg wykonać przy licznym występowaniu mszyc w warunkach sprzyjających ich rozwojowi
wiśnia, czereśnia	rak bakteryjny			Miedzian 50 WP, zabieg przeprowadzić w okresie opadania liści
brzoskwinia, morela	leukostomoza drzew pestkowych			Topsin M 500 SC
malina	zamieranie pędów malin	unikać zbytniego zagęszczenia krzewów	wycinanie pędów z objawami choroby	Euparen Multi 50 WG, Sumilex 500 SC, w okresach przewlekłych opadów
czarna porzeczka, agrest	amerykański mączniak agrestu		opryskiwać wyciągiem z krwawnika	Score 250 EC, Topsin M 500 SC, zabieg przeprowadzić bezpośrednio po zbiorze owoców i powtórzyć po dwóch tygodniach jeżeli chroba wystąpiła w dużym nasileniu
po zbiorze owoców
porzeczka, agrest	opadzina liści, rdza wejmutkowo-porzeczkowa, biała plamistość porzeczki			Penncozeb 80 WP, Score 250 EC, Topsin M 500 SC, Miedzian 50 WP
truskawka
		szara pleśń, biała plamistość liści truskawki		koszenie i usuwanie liści do dwóch tygodni po zbiorze	Euparen Multi 50 WP, zabieg chemiczny jest konieczny w przypadku silnego opanowania roślin przez choroby
		roztocz truskawkowy		usuwanie najsilniej porażonych roślin, w przypadku silnego opanowania dużej liczby roślin uprawę zlikwidować
jabłoń	przędzik przedzimek		zakładamy opaski lepowe na pniach

---