|
Wykład |
|
|
OCENA |
ZGODNOŚCI |
- cz |
I-H |
|
Dr Marek JARZĘBIŃSKI |
|
|
|
jarzebinski@econ.uj.edu.pl |
|
|
OCENA ZGODNOŚCI - ISTOTA I ZAKRES
PODSTAWY DZIAŁANIA SYSTEMU OCENY ZGODNOŚCI
OBSZARY OCENY ZGODNOŚCI
Ocena zgodności - ogół środków podjętych przez producentów, ich klientów lub władze regulacyjne i strony trzecie w celu oceny, czy wyrób spełnia wymagania ustanowione w danej normie lub przepisach.
Odnośnikiem mogą być: przepisy, normy, specyfikacje rynków publicznych, kodeks specyfikacji zawodowych, normy zakładowe i specyfikacje prywatne.
Podstawowym składnikiem infrastruktury oceny zgodności, zarówno w obszarze regulowanym jak i nieregulowanym, sąjednostki odpowiadające za badania, wzrocowanie, certyfikację (systemów jakości, wyrobów, personelu) i kontrolę.
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
Ocena zgodności obejmuje cztery obszary (według EC z 1996 r):
Pierwszy dotyczy deklaracji zgodności producenta, która obejmuje
ocenę jakości wyrobu przez producenta w oparciu o własne laboratoria i
mechanizmy zapewnienia jakości.
Drugi obszar dotyczy badania wyrobów, podzespołów i materiałów
przez niezależne laboratoria na życzenie klienta.
Trzeci obszar stanowi certyfikację lub formalne poświadczenie
zgodności wyrobu z określonymi normami.
Czwarty obszar obejmuje certyfikację/rejestrację systemów jakością na
podstawie auditu.
Celem działań związanych z oceną zgodności jest zapewnienie
zaufania niezbędnego do zakupu, sprzedaży i/lub wprowadzenia wyrobów
na rynek. Oprócz pierwszego obszaru wszystkie działania prowadzone są
przez trzecią stronę, niezależną od producenta.
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
POZIOMY OCENY ZGODNOŚCI
KRAJOWY SYSTEM OCENY ZGODNOŚCI - PODSTAWA PRAWNA
maj 05
Działania związane z oceną zgodności mogą być prowadzone na trzech
poziomach, a mianowicie: ocena, akredytacja i uznawanie.
Na pierwszym poziomie wyrób lub procesy są ocenianie przez producentów,
laboratoria badawcze i jednostki certyfikujące.
Na drugim poziomie oceniane są i dokumentowane kompetencje laboratoriów
badawczych, jednostek certyfikujących i rejestrujących.
Trzeci poziom obejmuje porozumienia o wzajemnym uznawaniu (notyfikacja).
O ile ocena może być prowadzona przez drugą lub trzecia stronę, akredytacja jest zawsze prowadzona przez stronę trzecią, niezależną zarówno od producenta, jak i dostawcy lub konsumenta.
maj 05 OCENA ZGODNOŚCI 5
Ustawa o systemie oceny zgodności z 30 sierpnia 2002 /Dz.U. 2002, nr 166, poz. 1360 z późniejszymi zmianami)
wraz z aktami wykonawczymi:
rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie organizacji oraz trybu działania Polskiego Centrum Akredytacji (Dz. U. 2000, nr 122, poz. 1328); rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie sposobu ustalania opłat za czynności zawiązane z obowiązkową ocena zgodności wyrobów, akredytacją i notyfikacją ( Dz.U. 2001, nr 37, poz. 434).
OCENA ZGODNOŚCI
KRAJOWY SYSTEM OCENY ZGODNOŚCI - PODSTAWA PRAWNA
Ustawa o systemie oceny zgodności weszła w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Została uchwalona w ramach harmonizacji prawa polskiego i Unii Europejskiej. W tym dniu została zniesiona ustawa o badaniach i certyfikacji z 3 kwietnia 1993 roku. (tym samym i obowiązkową certyfikację na znak bezpieczeństwa B). Nowa ustawa o ocenie zgodności dopuszcza możliwość dobrowolnej certyfikacji, ale w oparciu o własne systemy jednostek certyfikujących.
AKREDYTACJA, AUTORYZACJA I NOTYFIKACJA
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
AKREDYTACJA
Polskie Centrum Akredytacji - PCA (Polish Center for Accreditation)
AKREDYTACJA - formalne uznanie przez krajową jednostkę akredytującą (Polskie Centrum Akredytacji) kompetencji jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej czy laboratorium. (Ustawa o systemie oceny zgodności z 30 sierpnia 2002 /Dz.U. 2002, nr 166, poz. 1360 z późniejszymi zmianami/)
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI /PCA/jest krajową jednostką akredytującą upoważnioną do akredytacji jednostek certyfikujących, kontrolujących, laboratoriów badawczych i pomiarowych oraz innych podmiotów prowadzących oceny zgodności i weryfikacje na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. Nr 166, poz. 1360 z późniejszymi zmianami).
Dokumentem potwierdzającym udzielenie akredytacji jest certyfikat akredytacji
Cm
Polskie Centrum Akredytacji powstało 1 stycznia 2001 r. na bazie Biura ds. Akredytacji w Polskim Centrum Badań i Certyfikacji (PCBC) oraz Zespołu Akredytacji Laboratoriów Pomiarowych w Głównym Urzędzie Miar (GUM),
Zarówno Polskie Centrum Badań i Certyfikacji (kontynuujące działalność swojego poprzednika - Centralnego Biura Jakości Wyrobów), jak i Główny Urząd Miar prowadziły wcześniej przez wiele lat odpowiednio:
ocenę i upoważnianie laboratoriów badawczych dla potrzeb certyfikacji - w
oparciu o przewodniki ISO/IEC nr 25 oraz ISO/IEC nr 45;
ocenę i upoważnianie laboratoriów pomiarowych dla potrzeb krajowej
infrastruktury metrologicznej.
Pierwszy certyfikat akredytacji wydany w wyniku procesu akredytacji, zgodnego z wymaganiami norm europejskich serii 45000, został przyznany laboratorium badawczemu w 1992 r., jednostce certyfikującej w 1993 r., laboratorium pomiarowemu w 1997 r., jednostce kontrolującej w połowie 2000 r.
www.pca.gov.pl
www.pca.gov.pl
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
Polskie Centrum Akredytacji - PCA (Polish Center for Accreditation)
Wymagania dotyczące akredytacji jednostki certyfikującej
U3 UJ
nn
OGÓLNA PROCEDURA AKREDYTACJI
Mt«vi»n4vt |
|
• |
|
|
|
I FOttMTlLlMlEld W.c*V '.ł^mW* iM"*"4f/Q ^
OCENA ZGODNOŚCI
Dział Akredytacji Certyfikujących PCA działa zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 45010:2000 Wymagania ogólne dotyczące oceny i akredytacji jednostek certyfikujących/rejestrujących. Akredytacja jednostek certyfikujących może dotyczyć systemów zarządzania, wyrobów, personelu, a jednostka która się o nią ubiega, musi spełniać wymagania odpowiedniej polskiej normy:
PN-EN 45012:2000, idt. z ISO/IEC Guide 62:1996 Wymagania ogólne dotyczące
jednostek prowadzących ocenę oraz certyfikację/rejestrację systemów jakości;
PN-EN 45011:2000, idt. z ISO/IEC Guide 65:1996 Wymagania ogólne dotyczące
jednostek prowadzących systemy certyfikacji wyrobów;
PN-EN ISO/IEC 17024:2003 Ocena zgodności. Ogólne wymagania dotyczące
jednostek certyfikujących osoby (zastąpiła normę PN-EN 45013:1993).
Jednostka certyfikująca powinna mieć określoną i udokumentowaną strukturę
zarządzania, stały personel o odpowiednich kwalifikacjach (wg wymagań normy
PN-EN ISO 19011:2003 Wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania
jakością i/lub zarządzania środowiskowego).
maj 05 OCENA ZGODNOŚCI 12
Zakres akredytacji jednostek certyfikujących
Wybrane akredytowane przez PCA jednostki certyfikujące systemy jakości w Polsce
*^ rZ*.r*«~,
ZA KRES A KRE DYTAC JI
JEDNOSTKI CERTYFIKUJĄCEJ SYSTEMY
ZARZĄDZANIA
Nr AC 019
|
KH.BK |
E CENTRUM UDAM ICEftTYFKAŁH iA. lXKUltctl*U |
|
na |
A. CtrłiMKłi 3vułmta¥ Zmtlzw |
|
"• LK -O --! ;-. :i' |
mmii 5 |
CERTYFIKAT AKREDYTACJI Nr AC OiS
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
Wymagania dotyczące akredytacji jednostki kontrolujących
Wymagania dotyczące akredytacji laboratoriów
Dział Akredytacji Jednostek Kontrolujących Polskiego Centrum Akredytacji działa
zgodnie z wymaganiami TR 17010:1998 Ogólne wymagania dla jednostek
prowadzących akredytację jednostek kontrolujących.
Jednostka kontrolująca ubiegająca się o akredytację, musi spełniać wymagania
normy
• PN-EN 45004:1998 Ogólne kryteria działania różnych rodzajów jednostek kontrolujących;
W zakresie akredytacji laboratoriów badawczych Dział Akredytacji Laboratoriów Badawczych i Dział Akredytacji Laboratoriów Wzorcujących Polskiego Centrum Akredytacji działa zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 45003:2000 System akredytacji laboratoriów wzorcujących i badawczych - Wymagania ogólne dotyczące działania i uznawania. Laboratoria badawcze i wzorcujące muszą spełniać normy
• PN-EN ISO/IEC 17025:2001 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących (zastępuje normę PN-EN 45001:1993 i przewodnik ISO/IEC 25:1990).
PN-ISO 10012-1:1998/Ap1:2001 Wymagania dotyczące zapewnienia jakości wyposażenia pomiarowego - System potwierdzania zgodności metrologicznej wyposażenia pomiarowego;
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
maj 05
OCENA ZGODNOŚCI
NOTYFIKACJA I AUTORYZACJA
Międzynarodowe i europejskie organizacje akredytacyjne
NOTYFIKACJA- zgłoszenie KE i państwom członkowskim UE autoryzowanych jednostek certyfikujących i kontrolujących oraz autoryzowanych laboratoriów właściwych do wykonywania czynności określonych w procedurach w procedurach oceny zgodności.
O notyfikację mogą ubiegać się już akredytowane jednostki. Notyfikacji udziela odpowiednio minister lub kierownik urzędu centralnego właściwy ze względu na przedmiot oceny zgodności w drodze decyzji administracyjnej.
Notyfikacja może być udzielona na wniosek jednostki lub laboratorium. AUTORYZACJA- uznanie przez jednostkę akredytującą kompetencji jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej lub laboratorium do wykonywania określonych działań.
maj 05 OCENA ZGODNOŚCI 17
£A
maj 05
\(łii.diHiinn
Międzynarodowe Forum ds. Akredytacji - IAF (International Accreditation Forum)
Międzynarodowa Organizacja ds. Współpracy
Laboratoriów Akredytowanych - ILAC (International Laboratory Accreditation Cooperation)
Europejska Współpraca w Dziedzinie Akredytacji - EA (European Cooperation for Accreditation)
OCENA ZGODNOŚCI