Rodzaje i nazwy rysunków
a)rysunek złożeniowy- jest to rysunek przedstawiający wzajemne usytuowanie i/lub kształt zespołu na wyższym poziomie strukturalnym zestawianych czesci.
b)rysunek szczegółu- jest to rysunek przedstawiający na ogół w powiększeniu części konstrukcji lub element i zawierający specyficzne informacje dotyczące kształtu i konstrukcji albo montażu i połączeń.
c)rysunek złożeniowy ogólny- jest to rysunek złożeniowy przedstawiający wszystkie zespoły i części całego wyrobu.
d)rysunek wykonawczy- jest to rysunek, na ogół opracowany na podstawie danych projektowych, zawierający wszystkie informacje potrzebne do wykonania.
e) szkic- jest to rysunek, wykonany na ogół odręcznie i niekoniecznie w podziałce.
Formaty arkuszy.
Formatem zasadniczym arkusza jest format A4 o wymiarach 210x297 mm. Formaty A3, A2, A1 i A0 powstają przez zwielokrotnienie formatu A4 przy czym A3=2A4, A2=2A3=4A4 itd.
Formaty od A4 do A0 noszą nazwę formatów podstawowych, w odróżnieniu od formatów pochodnych tworzonych przez zwielokrotnienie krótszych boków formatów podstawowych. Oznaczenie formatu pochodnego składa się z oznaczenia formatu podstawowego i jego wielokrotności w liczbach całkowitych np. A4x6.
Podziałka rysunkowa.
Podziałką rysunkową nazywa się stosunek liczbowy wymiarów liniowych przedstawionych na rysunku do odpowiednich rzeczywistych wymiarów liniowych rysowanego przedmiotu.
W rysunku maszynowym stosuje się następujące znormalizowane podziałki:
- zwiększające: 50:1 , 20:1, 10:1, 5:1, 2:1
- naturalna: 1:1
- zmniejszające: 1:2, 1:5, 1:10, 1:20, 1:50, 1:100, 1:200, 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000, 1:10000.
Rozróżnia się:
-podziałkę główną- ogólna podziałka dla danego rysunku umieszczana w tabliczce rysunkowej.
-podziałkę pomocniczą- stosowana do oznaczenia pewnych szczegółów rysunków, umieszczane nad odpowiednimi rzutami cząstkowymi szczegółów przedmiotu.
Rodzaje tabliczek rysunkowych.
tabliczka podstawowa - zawierająca najwięcej informacji i przeznaczone do rysunków wykonawczych części oraz do rysunków złożeniowych, montażowych i ogólnowymiarowych.
Tabliczka zmniejszona- o mniejszej ilości informacji , umieszczana na schematach i na pierwszych arkuszach dokumentów tekstowych.
Tabliczka uproszczona- o jeszcze mniejszej ilości informacji, umieszczana na drugich i dalszych arkuszach dokumentów tekstowych; tabliczki te wolno tez umieszczać na drugich i dalszych arkuszach rysunkowych i schematów kilkuarkuszowych.
Rodzaje i zastosowanie lin rysunkowych
Zastosowanie:
1.Linia ciągła bardzo gruba służy do rysowania;
- połączeń lutowanych i klejonych
- linii wykresowych
2.Linia ciągła gruba służy do rysowania;
- widocznych krawędzi i wyraźnych zarysów przedmiotów w widokach i przekrojach
- zarysów kładów przesuniętych
- krótkich kresek oznaczających końce śladów płaszczyzn przekrojów i miejsc załamanych tych płaszczyzn
- zarysów powierzchni obrabianych na rysunkach operacyjnych i zabiegowych
- linii obramowania arkusza
- linii wykresowych
3. Linia ciągła cienka służy do rysowania;
- linii wymiarowych
- pomocniczych linii wymiarowych
- innych linii pomocniczych, np. linii odniesienia
- kreskowania przekrojów
- zarysów y kładów miejscowych
- zarysów a rdzeni gwintów, linii den rowków w wałkach wielowypustowych oraz linii den wrębów kół zębatych, ślimaków i innych przedmiotów mających szereg powtarzających się regularnie wgłębień.
- osi kół o średnicy <= 12 mm oraz innych osi przedmiotów o wymiarze a<= 12 mm
- przekątnych prostokątów, kwadratów i trapezów utworzonych przez widoczne płaskie powierzchnie przedmiotów mających oś symetrii.
- linii przenikania w miejscach łagodnie zaokrąglonych przejść z jednej powierzchni na druga
- zarysów powierzchni nie obrabianych na rysunkach operacyjnych i zabiegowych.
- znaków chropowatości
- ramek oznaczeń tolerancji kształtu i położenia
- linii ograniczających powiększony szczegół budowy przedmiotu
- zarysów przedmiotów przyległych, dorysowanych dla celów orientacyjnych
- linii wykresów.
4 linie kreskowe służą do rysowania;
- niewidocznych krawędzi i zarysów przedmiotów
- linii wykresowych
5. Linia punktowa gruba służy do rysownia;
- linii zaznaczających powierzchnie podlegające obróbce cieplnej lub powierzchniowej.
- linii wykresowych.
6. Linia punktowa cienka służy do rysowania
- osi symetrii i śladów płaszczyzn symetrii
- linii podziałowych w kolach zębatych, ślimakach , gwintach itd.
- osi okręgów o średnicach ponad 12 mm oraz innych osi przedmiotów o wymiarze a >12 mm
- linii wykresowych.
7. Linia dwupunktowa cienka służy do rysowania;
- skrajnych położeń części ruchomych
- zarysów przedmiotów przyległych, dorysowanych dla celów orientacyjnych
- pierwotnego kształtu przedmiotu
- ostatecznego kształtu przedmiotu
- linii gięcia przedmiotów przedstawionych w rozwinięciu
-linii osi ciężkości
8. linia falista służy do rysowania;
- linii urwania i przerwania przedmiotów, gdy linie te rysuje się odręcznie
- linii ograniczających przekroje cząstkowe
9. linia zygzakowa służy do rysowania tych samych linii co linia falista ale stosuje się ja a zasadzie wtedy , gdy linie te SA rysowane maszynowo. Linia ta można jednak również wykonywać dłuższe linie urwania i przerwania przedmiotów przy ręcznym ich rysowaniu, ale wtedy trzeba te linie rysować przy linijce.
Rzuty i ich rodzaje.
rzutowanie metoda europejską - E polega na wyznaczeniu rzutów prostokątnych przedmiotu na wzajemnie prostopadłych rzutniach, przy założeniu że przedmiot rzutowany znajduje miedzy obserwatorem a rzutnią.
rzutowanie metoda amerykańska- a .rzutowanie ta metoda rozni się od metody E tym ze rzutnia znajduje się między obserwatorem a przedmiotem rysowanym co powoduje że układ rzutów wg tej metody niektóre rzuty SA jakby poprzestawiane w porównaniu z układem wg metody E.rzuty aksonometryczne- jest rzutem równoległym na jedna rzutnie, dowolnie ustawioną względem trzch rzutni wzajemnie prostopadłych układu prostokątnego.
-izometria: stosunki skróceń są rowne dla wszystkich współrzędnych
- Demetria: powstaje gdy dwie liczby w stosunku skróceń są równe
Zasady wyboru rzutu głównego.
1. Rysowany przedmiot powinien być tak ustawiony względem rzutni, aby jego maksymalna liczba charakterystycznych elementów, takich jak płaszczyzny, krawędzie, osie itp., była prostopadła lub równoległa do rzutni. Takie ustawienie umożliwia narysowanie go bez zniekształceń (skróceń), które są charakterystyczne dla perspektywy.
2. Rzut główny powinien być wykonany z tego kierunku, który ukazuje najbardziej charakterystyczny kształt przedmiotu, a jednocześnie linia obrysu jest najbardziej złożona.]
3. W rzucie głównym przedmiot powinien być przedstawiony w takim położeniu jakie zajmuje w rzeczywistych warunkach pracy, obróbki. W przypadku gdy przeznaczenie przedmiotu nie jest znane lub gdy przyjmuje on różne położenia podczas użytkowania, jako rzut główny przyjmuje się z reguły obraz prostopadły do podstawy przedmiotu, za którą można uważać największą jego płaszczyznę.
4. W obranym kierunku (zasada 2) rzutem głównym powinien być obraz z tej strony, która zapewni, że brakujące informacje lub większa ich ilość - z nie pokazanych jeszcze na tym rzucie - będą przedstawione na pozostałych rzutach podstawowych, tj. na rzucie od lewej strony lub na rzucie z góry, lub na obu jednocześnie. Zasada ta oznacza, że przy stosowaniu europejskiej metody rzutowania, rzut od prawej strony lub z dołu można narysować dopiero wówczas, gdy już wykonano odpowiednio rzut od lewej strony lub rzut z góry.
5. Układ rzutów powinien być tak dobrany, aby zapewnił optymalne wykorzystanie arkusza rysunkowego. Rzut główny długich przedmiotów powinien być równoległy do dłuższego boku arkusza. Podczas rysowania tych przedmiotów w poziomie dolną ich czyść umieszcza się z prawej strony arkusza. Odwrócenie tej zasady pozwala na wybranie formatu arkusza rysunku do przewidywanej liczby i układu rzutów. Dla pionowego układu rzutów (rzut główny i rzut z góry) podstawą rysunku może być krótszy bok arkusza, a dla innego układu rzutów podstawą rysunku musi być zawsze dłuższy bok. Podstawę rysunku określa położenie tabliczki rysunkowej.
6. Ustawienie przedmiotu w rzucie głównym powinno ułatwić wymiarowanie. W przypadku przedmiotów symetrycznych oznacza to między innymi, że podczas ustalania położenia przedmiotu względem rzutni, według zasady 1, należy brać pod uwagę głównie symetrię przedmiotu.
Liczba rzutów powinna być ograniczona do minimum niezbędnego do jednoznacznego przedstawienia kształtów przedmiotu i zwymiarowania go. Dlatego wszystkie sześć rzutów stosuje się tylko wtedy, gdy przedmiot ma skomplikowana budowę. W ogromnej większości przypadków wystarcza trzy rzuty , dwa, lub jeden.9główny nie może być pominięty w żadnym wypadku
IX. Widoki
Rodzaje widoków
w zależności od sposobu ich rozmieszczenia na arkuszu rysunkowym
- widok z przodu
- widok z prawej strony
- widok z lewej strony
- widok z góry
- widok z dołu
- widok z tyłu
- widok pomocniczy - zaznacza obraz z kierunku rzutowania zaznaczonego strzałką i opisanego dużą litera alfabetu. Widokiem pomocniczym można zastąpić każdy widok, z wyjątkiem rzutów podstawowych a szczególnie rzuty głównego, bez konieczności umieszczania go w ściśle określonym miejscu względem rzutu głównego. Ukośny widok pomocniczy można obracać o dowolny kąt w celu poprawienia czytelności. Czynność ta oznacza się symbolem obrócenia rzutu.
w zależności od obszaru przedmiotu jaki przedstawiono na rzucie
- półwidok ( ćwierćwidok) - przedstawia tylko jedną część widoku przedmiotu symetrycznego względem jednej, dwóch lub więcej płaszczyzn symetrii .Może pokazywać dowolna część przedmiotu.
- widok częściowy - przedstawia obraz tylko pewnej części przedmiotu, która jest równoległa do rzutni. Jest to rzut urwany, ograniczony w miejscu nie narysowanego widoku linia falista lub zygzakową.. „Urwanie ” widoku pozwala na skrócenie rzutu w przypadku gdy nie ma miejsca na arkuszu. Skrócenie polega na pominięciu końcowej części przedmiotu jeżeli jest ona zbędna z uwagi na oczywistość kształtu.
- widok przerwany( skrócony) - przedstawia przedmiot bez pewnej części środkowej, jeżeli nie wywoła to wątpliwości co do jego kształtu. Obie części przerwanego widoku ogranicza się linia falistą lub zygzakowa.
- widok rozwinięty- przedstawia przedmiot walcowy, stożkowy lub wygięty, rozłożony( wyprostowany) na płaszczyźnie rysunku .
-widok cząstkowy pozwala na pokazanie pewnych szczegółów budowy bez konieczności rysowania rzutu kompletnego. Może on być również rzutem urwanym.
- widok cząstkowy w zwiększonej podziałce- fragment przedmiotu który wymaga dokładniejszego rysunku ogranicza się okręgiem, owalem itp. Powiększony fragment nie zawsze ściśle odpowiada zaznaczonemu obszarowi, rysuje się w dowolnym miejscu arkusza.
X. Uproszczenia w zapisie
Powierzchnie rowkowane o gęstych i drobnych zmianach kształtu wyróżnia się przez oznaczenie linia cienką ciągłą charakterystycznych kierunków wykończenia powierzchni. Oznaczenie to na nosi nie na całej powierzchni lub tylko na jej części.
Przedmiotu składające się z cienkich jednakowych elementów przedstawia się w widoku jako przedmioty jednolite a sposób ułożenia tych części w pakiecie dopuszcza się zaznaczyć kilkoma krótkim kreskami wykonanymi cienką linia ciągłą.
Powtarzające się elementy przedmiotu przedstawia się rysując kształt jednego z nich lub pierwszego i ostatniego. Pozostałe zaznacza się w sposób umowny, kreśląc cienką linia ciągłą obszar ich występowania or4az podając ich liczbę nad połka strzałki wskazującej narysowany element.
W sposób uproszczony można przedstawić kształty oczywiste jeśli nie spowoduje to trudności w odczytaniu rysunku.
- rzeczywisty i teoretycznych linii przenikania walców
- nieznaczne pochylenia i zbieżności w widoku na płaszczyznę prostopadła do długości pryzmy lub osi stożka można pominąć, rysując tylko krawędź pryzmy lub stożka leząca bliżej obserwatora.
Przekroje
Jest rzutem przedmiotu od którego „odcięto” pewną część wyobrażalną płaszczyzną, prostopadła do kierunku rzutowania. Przekrój przedstawia zarys figury powstałej w płaszczyźnie przecięcia oraz wszystkie zarysy i krawędzie części przedmiotu leżące za nią.
Oznaczenie płaszczyzny przekroju oraz przekroju
- ślady płaszczyzny przekroju, która jest zawsze prostopadła do rzutni, rysuje się w rzutach prostokątnych krótkimi odcinkami linii grubej lub bardzo grubej. Oznaczenie te kreśli się w miejscu wejścia i wyjścia płaszczyzny przekroju oraz w miejscach zmiany kierunku przecięcia wewnątrz przedmiotu. Płaszczyzna przekroju może być załamana tylko pod kątem rozwartym lub prostym.
Do oznaczania przekrojów stosuje się litery umieszczane na zewnątrz bezpośrednio przy strzałkach wskazujących kierunek rzutowania. A literowy opis płaszczyzny przekroju musi być także umieszczony nad rzutem przekroju, a litery rozdzielone myślnikiem.
Rodzaje przekrojów
W zależności od położenia płaszczyzny przekroju względem podstawowych płaszczyzn rzutów rozróżnia się:
przekrój pionowy
przekrój poziomy
przekrój ukośny
w zależności od położenia płaszczyzny przekroju względem przedmiotu lub pewnego jej elementu można rozróżnić :
przekrój podłużny
przekrój poprzeczny
w zależności od liczby płaszczyzn przekroju rozróżnia się
przekrój prosty
przekrój złożony
przekrój stopniowy- otrzymuje się podczas przecięcia przedmiotu dwoma lub więcej płaszczyznami równoległymi które można połączyć dodatkowymi płaszczyznami do nich prostopadłymi
przekrój łamany -otrzymuje się gdy dwie lub więcej płaszczyzn przekrojów przecina się pod kątem rozwartym.powstaje on w wyniku przecięcia przedmiotu płaszczyznami pionowymi lub poziomymi i odpowiednimi płaszczyznami ukośnymi.
w zależności od obszaru przedmiotu przedstawionego na przekroju można rozróżnić
przekrój kompletny - przedstawia cały zarys przedmiotu odsłonięty w wyniku przecięcia go płaszczyzną wyobrażalna
przekrój częściowy- przedstawia tylko pewna cześć zarysu z możliwej płaszczyzny przekroju
półprzekrój( ćwierćprzekrój)- pozwala na uproszczenie przekroju symetrycznego względem jednej, dwu lub więcej płaszczyzn symetrii przez narysowanie tylko części rzutu między kolejnymi płaszczyznami symetrii
przekrój połówkowy- pozwala na jednoczesne narysowanie na tym samym rzucie powidoku i pół przekroju z płaszczyzny prostopadłej do kierunku rzutowania widoku
przekrój cząstkowy(„wyrwanie”)- jest przekrojem miejscowym wykonanym bezpośrednio na widoku bez oznaczenia położenia płaszczyzny przekroju, a obszar przekroju jest zawsze ograniczony linia falistą lub zygzakową
przekrój cząstkowy w zwiększonej podziałce- wykonuje się podobnie jak widok cząstkowy w zwiększonej podziałce. Różnica występuje tylko w sposobie oznaczenia urwania rzuty.
kład—przedstawia zarys figury powstałej w miejscu przecięcia przedmiotu tylko jedna płaszczyzna przekroju. Na kładzie nie pokazuje się zarysów i krawędzi leżących poza płaszczyzną przekroju.
przekrój pomocniczy- pozwala na przedstawienie w przekroju tych szczegółów budowy przedmiotu, które trudno wyjaśnić za pomocą innych rodzajów przekrojów
Kreskowanie
Linia kreskowania powinna być nachylona pod katem 45 do linii zarysu przekroju, do jego osi lub poziomu. Przekroje zgięte można kreskować pod katem 30 a gdy są długie i wąskie można je kreskować tylko przy końcach i w pobliżu ewentualnych otworów
Podziałka kreskowania zależy od wielkości kreskowanego pola i może wynosić od 0,5mm dla bardzo małych pól do 5 mm dla pól dużych.
Wyszukiwarka