metodyka edukacji wczesnoszkolnej - egzamin, SP - prace


Zagadnienia do egzaminu:

  1. Swoistość edukacji wczesnoszkolnej.

W edukacji wczesnoszkolnej można wyróżnić pewne preferencje. To jest charakter edukacji wczesnoszkolnej, jej funkcje i organizacje. Wg Wołoszyna pełni funkcje propedeutyczne, wprowadza i usprawnia do dalszej nauki. Ma charakter całościowy. Podstawową funkcją nauczania jest zapewnienie dzieciom zdobycia określonego zasobu wiedzy rzeczowej oraz ich rozwój umysłowy. Ważna funkcją jest umiejętność posługiwania się zdobytą wiedzą w działaniu. Podstawowe kategorie funkcji edukacyjnych szkoły to - funkcje rozwijające dziecko umiejętnościowo, funkcje wychowawcze i poznawcze.

  1. Czynniki związane z uczniami, które należy wziąć pod uwagę przygotowując zajęcia edukacyjne.

Nauczyciel powinien znać rozwój fizyczny, poznawczy i emocjonalny dzieci aby nimi kierować. Dzieci skupiają uwagę na tym co je interesuje. Dziecko poznaje świat w całości, działanie powinno być nastawione na pobudzanie i rozwijanie działalności poznawczej uczniów, rozwijanie postawy twórczej. Dzieci szybko się meczą, należy tak organizować czas, aby mogły wykorzystać swe fizyczne umiejętności, powinno być wyeliminowane, a przynajmniej znacznie ograniczone siedzenie przez dłuższy czas w ławce. Dzieci konstruują wiedzę dzięki doświadczeniu. Szkoła powinna wyzwalać myślenie, kontakt z otoczeniem, zainteresować dzieci światem społecznym, relacjami między ludźmi. Kształtować pozytywne interakcje, niezależność, samodzielność. Każde dziecko jest indywidualnością. Posiada swoje cechy w stylu uczenia się, tempa i rytmu pracy. Odrębność pomiędzy dziećmi sprawia, że ich start szkolny jest zróżnicowany.

  1. Wpływ czasu i przestrzeni na edukację uczniów klas I - III.

Należy wziąć pod uwagę - etap rozwojowy dziecka; porę dnia; dzień tygodnia (trudny poniedziałek i piątek); początek i koniec roku szkolnego; pora roku; ważny wiek ucznia, ważny charakter czasu może być współbieżny lub liniowy. Z pojęciem czasu wiąże się przestrzeń - gdzie realizuje się zadanie dydaktyczne, może być to przestrzeń zamknięta, otwarta, ograniczona, nieograniczona, klasa, środowisko naturalne, można przestrzeń rozpatrywać w relacji nauczyciel i uczeń lub uczeń i uczeń. Funkcjonalność przestrzeni - dostępność środków, materiałów, narzędzi, liczebność elementów, które sprzyjają podejmowaniu działań i uczniów. Ważna jest przestrzeń ucznia i nauczyciela. Istotna jest też czasoprzestrzeń - czas i przestrzeń są nierozłączne.

  1. Pojęcie „dojrzałości szkolnej”.

Dziecko dojrzałe do podjęcia nauki to takie które - jest rozwinięte fizycznie i ruchowo, posiada dobrą orientację w terenie, porozumiewa się w sposób zrozumiały dla rozmówcy, podejmuje celowe działania i wykonuje je do końca, jest uspołecznione, dojrzałe emocjonalnie (rozstanie z matką, kontroluje emocje - lęk i złość). Wg Wysockiej - dojrzałość szkolna oznacza osiągnięcie przez dziecko pewnego momentu równowagi pomiędzy własnymi możliwościami rozwojowymi, a wymaganiami szkoły. Jest to osiągnięcie poziomu rozwoju fizycznego, intelektualnego i społecznego dziecka, umożliwiającego mu udział w życiu szkolnym, opanowanie umiejętności i nawyków określonych w programie nauczania klasy pierwszej.

  1. Cele i zadania w edukacji wczesnoszkolnej.

Cele kształcenia odnoszą się do uczniów i opisują jaką chcemy w nich uzyskać zmianę. Cele to - zamierzony wynik uczenia się, stanowią wartość wg której ocenia się rezultaty działania i dobiera się metody i środki. Cele to świadome złożone skutki, które społeczeństwo pragnie osiągnąć poprzez funkcjonowanie oświaty. Są cele - ostateczne, pośrednie. Zadania edukacyjne - wiążą się z celami pośrednimi, odpowiadają konkretnym zadaniom jakie przypadają procesowi nauczenia i uczenia się.

  1. Środki i metody w edukacji wczesnoszkolnej.

  1. Uczenie się przez działanie uczniów klas młodszych (koncepcja W. Kojsa).

Uczenie się aktywne podmiotowe jest przeciwnością receptywnego, jest związane z usadowieniem dziecka w centrum edukacji. Pierwszy Dewey powiedział, że uczenie ma polegać na działaniu. Kontynuował to Freinet - swoją pracę oparł na obserwacji dziecka, twierdził że edukacja ma być dopasowana do rozwoju dziecka, jego zdolności. Działanie powinno odbywać się na miarę możliwości dziecka. Model Kojsa - podmiot i przedmiot - stanowi ta sama osoba; cel - nabycie umiejętności i nawyków, działań; środki - wiadomości i sprawności, informacje zawarte w innych źródłach; metody - racjonalne na miarę posiadanych wiadomości i sprawności; warunki - cechy psychiczne i czynniki zewnętrzne; rezultat - przekształcony przedmiot uczenia się; fazy działania - faza preparacyjna, faza realizacyjna, faza kontrolno - oceniająca. Praca powinna być skoncentrowana na poszukiwaniu interesujących treści.

  1. Zakresy podmiotowości uczniów w toku działań edukacyjnych.

Podmiotowość uczniów jest nieodłącznym aspektem działań edukacyjnych. Okoń wyróżnia stronę rzeczową i stronę osobowościową, które wiążą się z poznawaniem samego siebie. Uczeń sam wybiera i ustala jaki cel chce osiągnąć ma przez rozwiązywanie zadań kształtować w sobie zdolności, rozwijać się i zmieniać się. To wszystko ma następować przez wykonywanie różnych zadań, przez działanie twórcze. Uczeń powinien kształtować swoją osobowość - przez działanie ma możliwość wyrażania swoich pragnień, emocji i przeżyć. Ma być odpowiedzialny za swoje działanie. Mówiąc o podmiotowości uczniów mówimy o ich uczeniu się.

  1. Uczeń jako twórca, użytkownik i wykonawca zadań edukacyjnych.

Zadanie jest nieustannie zlecane. Twórca zadania - osoba, która formułuje zadanie. Użytkownik - ktoś taki kto nie sformułował zadania i nie zamierza go wykonać, ale zleca go do wykonania komuś innemu. Wykonawca - ten kto wykonuje zadanie. Uczeń jest twórcą wtedy gdy sam formułuje określone pytania do nauczyciela. Uczeń jest użytkownikiem wtedy gdy np. przeczytane pytanie z podręcznika kieruje do nauczyciela. Uczeń jest wykonawcą wtedy gdy odpowiada na pytania nauczyciela, z podręcznika, jest wykonawcą zadań zleconych przez nauczyciela i z podręcznika.

  1. Podejmowanie przez nauczycieli ról twórców, użytkowników i wykonawców zadań edukacyjnych.

Nauczyciel jako twórca - celem twórcy jest formułowanie zadania spełniającego wymogi określone przez ogólne cele kształcenia, program nauczania, stan rozwoju określonej dyscypliny naukowej, stan wiadomości i umiejętności użytkownika i wykonawcy. Nauczyciel jako użytkownik - użytkownikiem może być jego twórca, przedmiotem działania użytkownika zadania jest rzeczywisty stan tej cechy osobowości ucznia, którą on pragnie ukształtować, o cesze tej ma jakiś zbiór wiadomości, który to zbiór jest inny niż zbiór który dotyczy celu. Środkiem ,który ma przekształcić przedmiot jest właśnie to zadanie. Nauczyciel jako wykonawca - podstawowe składniki działania dydaktycznego określają mniej lub bardziej przedmioty, które należy przekształcić oraz sposób i pożądany wynik końcowy czyli cel działania, zrozumienie zadania, wyodrębnienie jego składników oraz określenie ich wzajemnych powiązań.

  1. Podejmowanie decyzji uczniów klas młodszych i ich konsekwencje dla rodzaju i przebiegu edukacji.

Gdy uczeń o czymś decyduje np. o metodach to jest to nauczanie podmiotowe, gdy nie to przedmiotowe. To podejmowanie decyzji doskonale uwidacznia się w koncepcji Freineta. Wprowadził karty planów uzupełniane przez dzieci, przez co brały one udział w planowaniu. Przez to nauczyciel wciąga uczniów do uświadomienia celów z kartą pracy związana jest samokontrola i samoocena. Po tygodniu porównywanie co uczeń osiągnął. Efekty pracy są bardzo ważne gdy jest samokontrola i samoocena.

  1. Kierowanie działaniem przez uczniów, a podejmowanie przez nich samokontroli i samooceny.

Podczas czynności samokontroli i samooceny zadania wytwarza się klimat przyjaznej współpracy między nauczycielem, a uczniem. Freinet zerwał z tradycyjną kontrolą i oceną. Uważał, że ocenianie to szeregowanie ludzi, każdy pracuje na miarę swoich sił. Wprowadził sprawności obowiązkowe - pisarz, mówca. Do samooceny - karty pracy, terminarze, gazetka klasowa, kartoteka materiałów, referaty, doświadczenie. Samokontrola to zbieranie informacji o przebiegu własnego działania i samoocena.

  1. Kształcenie u uczniów klas I - III samokontroli i samooceny jako działań o charakterze podmiotowym.

Samokontrola i samoocena to działanie podmiotowe ponieważ dostarcza uczniowi informacji o samym sobie. Poprzez samokontrolę i samoocenę dzieci są wdrażane do uczenia się dla siebie, a nie dla stopni. Najpierw uczeń musi zaobserwować jak to robi nauczyciel (co bierze pod uwagę, dzieci zadają pytania co dobrze wiem, a czego nie umiem wcale). Najlepiej gdy dziecko planuje samo czego chce się nauczyć (Freinet). Wtedy wie ono co osiągnęło, a czego nie. W klasach I - III można tworzyć sytuacje samokontrolne w odniesieniu do wykonywanego zadania i wyszukiwanie błędów, dokonywanie nie tylko ocen ogólnych, ale również bieżących. Freinet - swobodne teksty, fiszki samokontrolne (dzieci wybierają fiszkę z zadaniem, rozwiązują, a potem sięgają po fiszkę z odpowiedzią, korygują swoje zadanie i oceniają poziom wykonanego zadania. Uczniowie powinni pracować wg swojego tempa, możliwości i wykonywać to co sami zaplanowali.

  1. Źródła stanowienia celów w zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Te źródła to - system wartości, psychologiczna koncepcja człowieka, ideologia społeczna, potrzeby rozwojowe dziecka, pragnienia i oczekiwania, wskazania społeczne, nauki kościoła, teorie socjologiczne, praktyka szkolna. Głównym celem nauczania i wychowania jest kształtowanie i rozwijanie osobowości ucznia, wyposażanie go w wiedzę i umiejętności, W integralnym systemie nauczania nauczyciel nie jest jedynym źródłem wiedzy dla ucznia lecz przewodnikiem po jej różnorodnych źródłach. Dlatego nauczyciel powinien stwarzać okazje do samodzielnego doświadczania i doświadczania, czyli powinien stosować metody praktyczne i oparte na obserwacji. Dziecko i świat w którym ono żyje jest spójne i zintegrowane, całościowe. Integracja dokonuje się w samym dziecku, na skutek jego aktywności.

  1. Różne przejawy integracji w edukacji wczesnoszkolnej.

Integracja polega na stwarzaniu dziecku warunków do wszechstronnej działalności podporządkowanej określonym zadaniom integrującym w sobie różne treści skupione we wspólnym bloku tematycznym. Polega na - łączeniu celów, treści, form realizacyjnych, różnych dziedzin i form aktywności dzieci i nauczyciela w ramach wspólnych jednostek tematycznych. Zakłada indywidualne traktowanie dziecka, wielorakie formy aktywności, angażuje różne sfery psychiki dziecka. integracja dokonuje się w samym dziecku, odbywa się przez osobę nauczyciela (koordynuje i dostarcza pozytywnych wzorców), na poziomie wspólnych działań nauczyciela i ucznia, integracja ofert edukacyjnych, integracja zespołu klasowego, integracja środowisk (życie szkolne - rodzinne - wspólne oddziaływanie na dziecko), integracja wszystkich podmiotów edukacyjnych - uczeń, nauczyciel, rodzice.

  1. Funkcje celów.

Cele mają podstawowe znaczenie w działalności edukacyjnej, są elementami nadrzędnymi, ukazują perspektywę ku której wszystko zmierza. Funkcje - nadrzędna, organizująca - pomaga nauczycielowi w doborze treści, metod i środków; edukacyjna - wyraźnie podnoszą poziom motywacji uczniów, ukierunkowują ich proces uczenia , ważne - samodzielne stawianie celów przez uczniów; integrująca - integruje pracę ucznia i nauczyciela, porządkują treści, unikanie powtarzania; orientująca - ułatwiają nauczycielowi kontrolę, a uczniowi samokontrolę; regulująca - stanowią punkt odniesienia wszystkiego co dzieje się w edukacji, organizują nadmierne rozbudowanie środków. Płaszczyzna odniesienia dla kontroli i oceny wyników działalności.

  1. Cele w edukacji wczesnoszkolnej, a system wartości.

Adamek - odpowiednio dobrane cele nadają działaniu sens, dziecko będzie pracowało dobrze. Okoń - wartości naczelne - dobro człowieka, szczęście i wszechstronny rozwój - stąd cele ukierunkowano na te wartości. Lorek - w elementariuszu zakłada - 1. doskonalenie osobowości ucznia, 2. zgodne współdziałanie z innymi, 3. współdziałanie z przyrodą, 4. uczestniczenie w świcie kultury, 5. korzystanie z techniki i zasobów informatycznych naszej cywilizacji.

  1. Koncepcje pedagogiczne, w których cele edukacyjne są formułowane przy współdziałaniu uczniów.

Stosowanie technik C. Freineta w kształceniu zintegrowanym umożliwia nauczycielowi wychodzenie naprzeciw założeniom i wymaganiom współczesnej szkoły. Dziecko od najmłodszych lat jest wdrażane do współpracy w zespole, komunikowania się, planowania, działania, kreatywności. Głównym celem wychowania powinno być dążenie do maksymalnego rozwoju osobowości dziecka przez swobodną ekspresję, stosowanie przez nauczyciela naturalnych metod nauczania, właściwą organizację i planowanie pracy przy zachowaniu samorządności i współdziałania uczniów w zespołach klasowych. Metodami naturalnymi Freinet określa metody odpowiadające naturalnym właściwościom i potrzebom dziecka. Freinet opracował techniki szkolne - swobodne teksty, doświadczenia poszukujące, planowanie, formy oceny i kontroli pracy, różne formy ekspresji i referaty. Freinet uwzględnił indywidualny rozwój dziecka i jego potrzeby, obserwacje i organizowanie kontaktów ze środowiskiem.

  1. Wartości w programach edukacyjnych klas I - III.

W edukacji wyróżnia się 6 rodzajów wartości poznawcze - prawda, poznanie, wiedza; wartości moralne - dobro, uczciwość, sprawiedliwość; wartości estetyczne - piękno, wzniosłość, tragizm; wartości osobowe - zdolności, tendencje rozwojowe; wartości społeczne - patriotyzm, solidarność, praworządność; wartości witalne - siła, odwaga, równowaga psychiczna, zdrowie. Zawsze wychodzi się od wartości uniwersalnych. Po postawach można się zorientować czy człowiek przyswoił sobie dane wartości czy nie.

  1. Rodzaje celów edukacyjnych w klasach I - III.

Cele są elementami nadrzędnymi. W edukacji wczesnoszkolnej cele można formułować w 3 grupach - cele poznawcze, kształcące i wychowawcze. Wyróżniamy cele główne i operacyjne, ogólne, pośrednie i szczegółowe. Nowe ujęcie celów - 1. rozwój osobowości, 2. przygotowanie do samo rozwoju, 3. kształtowanie świata wartości i światopoglądów, 4. wyposażenie w sprawności i wiadomości. Cel główny i nadrzędny - oznacza to przeniesienie z przedmiotowej na podmiotową stronę osobowości. Zalecana przez UNESCO taksonomia celów edukacyjnych (3 kategorie) - 1. cele ostateczne - wizja przyszłości, 2. cele pośrednie - odnoszą się do aspiracji, 3. zadanie edukacyjne wiążą się z celami pośrednimi. Dymara - rodzaje celów - dalekie, bliskie, realne, nierealne, dostrzegalne, nieosiągalne, kosmiczne, fantastyczne.

  1. Zależność celu od przedmiotu działań uczniów klas młodszych.

Cele stanowią wartości według których ocenia się rezultaty działania i dobiera metody i środki. Cel stanowi sens działania i ukierunkowuje nauczyciela. Kojs - cel służy do ocen cząstkowych i końcowych, służy do środowiska zewnętrznego, przedmiot - może nim być stan niewiedzy ucznia, całe działanie jest wtedy poza osobą nauczyciela. Dla ucznia przedmiotem może być jego własna niewiedza. Przedmiot uczenia się jest ważny. Aby dobrze poznać przedmiot ważne jest umiejętne stawianie pytań. Przedmiot można rozpatrywać pod wzg. ról, a także z punktu wiedzy o sobie samym.

  1. Istota zmiany dokonującej się w toku komunikacji między nauczycielem, a uczniami.

Wszystko co mówimy, pokazujemy, a także robimy jest formą kontaktu. Informacje w procesie komunikowania się przekazywane są w formie sygnałów werbalnych i niewerbalnym, czyli poprzez mimikę, pozycję ciała, gestykulację, ton głosu, wzrok i dystans przestrzenny. Efektem dobrej komunikacji miedzy nadawcą i odbiorcą jest kontakt. W procesie wychowania i kształcenia chodzi właśnie o wejście w jak najbliższy kontakt współuczestnictwo w relacjach między nauczycielem i uczniem. Pozwolić dziecku na zadawanie pytań, bo są one wskaźnikiem jego zainteresowań intelektualnych. Nauczyciel z kolei powinien konstruować pytania wymagające od ucznia myślenia twórczego i produktywnego. Nauczyciel powinien akceptować uczniowskie myśli i pomysły i stosować jak najczęściej pytania otwarte o charakterze problemowym.

  1. Kontrola i ocena ucznia ze strony nauczyciela (istota i rodzaje).

Efektem kontroli jest rozpoznanie, odnosi się zwykle do wszystkich czynności nauczyciela - gromadzenie i scalanie informacji o uczniach i klasie, posługuje się środkami i informacjami zwrotnymi podczas lekcji. Okoń - ocena - ustosunkowanie się nauczyciela do osiągnięć ucznia co wyraża stopień szkolny lub opinia wyrażana w formie pisemnej lub ustnej. Ocena zawiera uwagi podkreślające zalety pracy, pisemne lub ustne uwagi nauczyciela i wskazówki jak unikać błędów. Przedmiotem oceny może być całkowity wynik procesu pedagogicznego lub w pewnym zakresie ocena cyfrowa. Przedmiotem kontroli jest - kontrola postępów ucznia, wystawianie ocen i przygotowywanie sprawozdań osiągnięć ucznia. Zadania kontroli - diagnoza, informacja zwrotna i sprawozdanie. Formy oceniania - słowne, punktowe i stopień szkolny.

  1. Funkcje ocen w edukacji wczesnoszkolnej.

Funkcje oceniania - selekcyjne, informacyjne, motywujące, emocjonalne, afirmacyjna, kontrolna, restrukcyjna, dokumentacyjna, instruktażowa.

  1. Ocenianie w edukacji wczesnoszkolnej.

Wszystkie rozważania na temat oceny szkolnej w klasach I - III doprowadziły do zmiany tradycyjnej, cyfrowej oceny. Zmiana systemu oceniania wg prof. dr hab. Anny Brzezińskiej powinna obejmować następujące obszary:
1. Jak daleko w rozwoju jest dziecko względem wymagań stawianych mu przez nauczyciela?
2. Jak myśli o dziecku (odbiera je) nauczyciel?
3. Jakie jest zaangażowanie, wysiłek dziecka oraz jakość uzyskiwanych przez nie efektów?
4. Jak dziecko ocenia siebie? - Uruchomienie samooceny przez dziecko1.
Przyjmując taki sposób oceniania, przyjmujemy pojęcie "oceny opisowej", w której należy wyróżnić trzy funkcje.
* Informacyjną - co dziecku udało się poznać, zrozumieć, opanować, nauczyć? Jakie dziecko zdobyło umiejętności, co już potrafi, jak kontroluje to, co robi?
* Korekcyjną - co już ma opanowane, co już robi dobrze, nad czym musi popracować? co powinno zmienić?
* Motywacyjną - zachęca do podejmowania dalszego wysiłku, stwarza nadzieję na osiągnięcie sukcesu, dodaje wiary w możliwości dziecka - wzmacnia je.
Dobre ocenianie to takie, które uruchamia refleksję nad sobą, to takie, które dostarcza informacji zwrotnych i wreszcie takie, które ma jasno sformułowane kryteria.
Nauczycielowi - dostarcza informacji, na jakim poziomie rozwoju znajduje się uczeń w danym momencie edukacji oraz o tym, czy stosowany przez nauczyciela system pracy z uczniem jest efektywny.
Uczniowi - dostarcza informacji o efektach jego szkolnej aktywności i wskazówek, jak pokonywać napotkane trudności, motywuje do dalszego wysiłku, zachęca do samooceny, umacnia wiarę we własne możliwości.
Rodzicom - dostarcza rzetelnej, szczegółowej informacji o ich dziecku, na podstawie, której będą mogli w porę podejmować właściwe działania na rzecz jego dalszego, prawidłowego rozwoju.

Stosuje się trzy rodzaje oceniania
* Bieżące - podczas każdego zajęcia
* Okresowe - na półrocze i na koniec kolejnych lat
* Końcowe po zakończeniu pierwszego etapu edukacji.
Należy jednak zawsze pamiętać, że ocena opisowa za I semestr zawiera zalecenia dla ucznia, zaś w ocenie na koniec roku już takiego zalecenia nie ma.
Nauczyciel w kl. I - III stosuje wszystkie te formy oceniania.
* Ocena powinna informować ucznia o jego osiągnięciach, stawiać przed nim zadania i dostarczać motywacji
* Dla rodziców powinna stanowić przystępne źródło informacji o sukcesach i kłopotach ich pociech i wskazywać drogę, jaką mogliby jej pomóc.
* Z oceny powinno wynikać, na co mogą liczyć nauczyciele pracujący z uczniem i w jakim zakresie potrzebna jest dziecku pomoc psychologa lub terapeuty.
* Ocena powinna się prezentować na tyle godnie i syntetycznie zarazem, by móc znaleźć się na świadectwie szkolnym, mieszcząc się na jednym kawałku papieru.

  1. Samokontrola i samoocena jako działania podmiotowe uczniów klas I - III oraz ich wpływ na uczenie się?

Aby dokonać trafnej samooceny uczeń musi znać kryteria oceny. Samokontrola i samoocena umożliwiają uruchomienie refleksji nad samym sobą ,wpływają na zmianę tego co dziecko robi, nad sposobem swej pracy. Uczniowie mogą wyeliminować własne błędy, na ich podstawie uczyć się poprawnego rozwiązywania zadań, samokontrola stanowi też środek mobilizacji do pracy, przeżywanie zadowolenia z pozytywnego przebiegu pracy, jej efektów oraz jest to środek do kształcenia umiejętności przeżywania porażek.

  1. Nauczyciel jako podmiot działań preparacyjnych, realizacyjnych i kontrolno - oceniających.

Podmiotowa rola nauczyciela polega na tym, że ma on swój udział w formułowaniu i realizowaniu celów kształcenia, doborze środków, metod kontroli i ocenianiu wyników osiągniętych przez ucznia. Czynniki preparacyjne polegają na planowaniu pracy pedagogicznej poprzez projektowanie działań długookresowych jak i pojedynczego zajęcia. Zadaniem nauczyciela w obrębie czynności preparacyjnych jest też przygotowanie i uporządkowanie zewnętrznych warunków już na zajęciach. Czynniki kontrolne - kontrola jest istotną cechą każdego zorganizowanego działania, spełnia dwa zadania - kontroli bieżącej oraz kończącej. Przez nią rozumiemy czynność, której celem jest zwiększenie efektywności wyników dydaktyczno - wychowawczych, polegającej na sprawdzeniu stanu realizowania zadań przez każdego ucznia. Czynności kontrolne można podzielić na - techniczne oraz osobowościowe. Czynniki kontrolne mają na celu czuwanie nad prawidłowym i skutecznym uczeniem się uczniów.

  1. Nauczyciel jako przedmiot działań preparacyjnych, realizacyjnych i kontrolno - oceniających.

Przedmiotowa rola nauczyciela, towarzysząca wiernemu wykonywaniu władz i recepturalnemu traktowaniu programu jest też związana z brakiem elementarnych warunków realizacji celów, prowadzi do zmian w jego motywacji, do braku poczucia sprawstwa, a za tym braku poczucia odpowiedzialności za to co się w szkole dzieje. Są jednak sytuacje na lekcji kiedy przedmiotowa rola nauczyciela jest pożądana - chodzi tu o zmiany pod wpływem przekazywania przez uczniów informacji. Nauczyciel jako przedmiot - wykonuje zlecone zadania, nie umie dobrać środków i metod do celu, sztywno trzyma się podręczników, nie wnosi do lekcji niczego z siebie, pracuje wg schematu, nie uwzględnia opinii uczniów, nie daje możliwości samokontroli i samooceny, nie pozwala uczniom wypowiadać własnego zdania, nie uwzględnia pytań uczniów.

  1. Uczeń jako podmiot działań preparacyjnych, realizacyjnych i kontrolno - oceniających.

Człowiek jako podmiot jest przyczyna zdarzeń - dokonuje wyboru, określa konsekwencje działania, przyjmuje odpowiedzialność za ryzykowne czyny, własne niepowodzenia i klęski. Działanie preparacyjne - uczeń czuje podmiotowość gdy podejmuje działania z własnej woli i chęci, sam wybiera metody i środki do wykonania zadania. Działania realizacyjne - realizuje zadania z wyboru, wykonuje zadania własnym wysiłkiem i dopiero przy trudnościach prosi o pomoc. Sam poszukuje potrzebnych informacji, uczy się na własnych doświadczeniach. Działania kontrolno - oceniające - uczeń sam kontroluje siebie, mniej liczy na oceniających. Sam ocenia i współocenia efekty swojej pracy. Przyjmuje odpowiedzialność za swoje niepowodzenia i klęski.

  1. Uczeń jako przedmiot działań preparacyjnych, realizacyjnych i kontrolno - oceniających.

Działanie kontrolno oceniające - cel tego działania sprowadza się do wytwarzania informacji o stanie elementów działania zasadniczego i związków między nimi, oceny stanu rzeczy. Przedmiotem tego działania jest działanie zasadnicze. Rezultat działania stanowią informacje dotyczące przebiegu uczenia się oraz prawidłowego przebiegu tego uczenia.

  1. Role nauczycieli, od których zależy podejmowanie przez uczniów działań podmiotowych.

Role nauczyciela - animator, artysta, edukator, formator, nowator, konsultant, mediator, integrator, pomocnik, przewodnik, terapeuta, przyjaciel, inspirator, kreator, towarzysz. Sytuacje podmiotowości ucznia, gdy nauczyciel ma reagować na - uczniowie proszą o ukierunkowanie aktywności, uczniowie nie podejmują niezbędnej aktywności, uczniowie podejmują aktywność ale jest ona nieadekwatna do tematu, uczniowie podejmują aktywność aspołeczną lub amoralną, uczniowie podejmują aktywność niewystarczająco ambitną i niesprzyjającą rozwojowi osobowości.

  1. Istota stwierdzenia W. Kojsa - „nauczyciel i uczniowie świadczą sobie wzajemnie określone usługi informacyjne.”

Kojs mówiąc o wzajemnym świadczeniu usług informacyjnych miał na uwadze działania polegające na ukazywaniu przedmiotów i celów działań własnych, wyrażaniu potrzeby i gotowości zmieniania się, bycia przedmiotem działań drugiej strony, bycia podmiotem zmiany drugiej strony tj. wiem co mam w sobie zmienić, wiem na czym zmiana ma polegać, ty pomożesz umożliwić mi zmianę, chcę być przedmiotem twojego działania i w zamian mogę świadczyć dla ciebie to a to. Uczeń pytając odkrywa luki w swej wiedzy i wskazuje na przedmiot który chciałby zmienić. Nauczyciel wiedząc o tym dostarcza środki i sposoby lub wskazuje w jaki sposób je uzyskać. Nauczyciel zmienia ucznia i uczeń świadomie zmienia siebie. Nauczyciel zadając pytanie jest zmieniany przez odpowiedź ucznia, równocześnie uczeń wykonując polecenie wykonuje czynności mogące mieć walory istotne z punktu widzenia celów. Nauczyciel tworzy informacje i ich struktury, które mogą mieć dla niego znaczenie w przyszłości.

  1. Różne ujęcia „Podmiotowości” na gruncie edukacji wczesnoszkolnej.

W. Okoń - kształcenie - strona rzeczowa (obiektywna) związana z poznawaniem przez ucznia świata obiektywnego, nabywaniem sprawności aby ten świat kształtować. Podmiotowa (osobowościowa) - poznanie siebie, kształtowanie motywacji i zachowań. J. Kozielecki (88 rok); 5 tez stanowiących wizję człowieka innowacyjnego: człowiek staje się podmiotem, a jako podmiot jest przyczyną lub współprzyczyną stawania się zdarzeń; inicjuje działania; przejawia przedsiębiorczość; dokonuje wyborów; określa prawdopodobieństwo i wartość konsekwencji wybranego działania; przyjmuje odpowiedzialność za ryzykowne czyny, za własne niepowodzenia i klęski;

Kujawiński: Mówi on o aktywności edukacji automotywowanej, autorealizowana według własnych pomysłów i dobranych środków dydaktycznych i samokontrolowana i samooceniana według własnych wartości i standardów.

Puślecki: Podmiotowość uczniów - edukacja oparta na zainteresowaniach dzieci z możliwością ich wpływu na bieg zdarzeń z odpowiedzialnością za swoje zachowanie ale i za rezultaty własnej pracy, - wola i chęć uczenia - aby uczeń mógł być podmiotem;

Nijaki - kiedy uczeń odczuwa podmiotowość? podejmuje działania z własnej woli i chęci, co w kierowaniu przez nauczyciela wymaga odpowiednio przemyślanej motywacji; ma wątpliwość wyboru sposobu i środków wykonywania zadań co z kolei wymaga zmiany metodyki zadawania zadań szkolnych; zadania wykonuje przede wszystkim własnym wysiłkiem, dopiero przy występujących trudnościach zwraca się o pomoc do nauczycieli; sam wpływa na akceptację lub odrzucenie rezultatu swej działalności, sam ocenia lub współocenia efekt i przebieg swojej pracy;

Dąbrowska i Wojciech Charlak - podmiot to człowiek poznający, działający i przeżywający - musi sprawować kontrolę poznawczą;

Radziewicz - co sprawia podmiotowość? uczniowie podmiotowi skłonni są traktować większość sytuacji jako zadaniowe; są bardziej realistyczni w działaniu; są wrażliwi na informacje i sami poszukują informacji ułatwiających im działanie; mniej się liczą z opinią innych, bardziej sobie cenią samokontrolę w działaniu; uczą się na własnych doświadczeniach; mają silne poczucie odpowiedzialności; są odporniejsi na stresy i frustracje;

  1. „Lista cech podmiotowości”.

  1. Analiza wybranych programów edukacyjnych dla klas I - III.

JA, TY I ŚWIAT, Urszula Stawińska, Program nauczania zintegrowanego w klasach I - III Szkoły Podstawowej. Wydawnictwo edukacyjne RES POLONIA - program zawiera cele wychowania i kształcenia, tematykę programową oraz treści kształcenia podzielone na mniejsze obszary rozwijające poszczególne kompetencje. Hasła podane są w sposób jasny, konkretny, wskazują na umiejętności, jakie dziecko powinno opanować. Dodatkowym atutem programu jest karta diagnozy aktywności ucznia, umiejętności poznawczych, przygotowania do dalszego kształcenia oraz karta diagnozy zachowań przystosowawczych. Nauczyciel może więc w sposób jasny i przejrzysty sprawdzić stopień opanowania treści programowych przez ucznia.

ABC - PROGRAM KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO, J. Korzańska, R. Mrećna, M. Żytko, Pracownia Pedagogiczna i Wydawnicza - w programie tym uwzględnione są zadania, które umożliwiają osiąganie umiejętności kluczowych i gwarantują integrację dziecka ze środowiskiem, zachowanie podmiotowości dziecka, umiejętność współżycia z innymi oraz zdobywanie umiejętności podstawowych tj. czytanie, pisanie itd. program ten nie uwzględnia tradycyjnego podziału na przedmioty nauczania. Na każdy rok nauki wyodrębnione zostały ośrodki tematyczne o charakterze przyrodniczo - geograficznym i społeczno - kulturalnym, każdy ośrodek tematyczny jest realizowany w ciągu kilku lub kilkunastu dni. Dodatkową pomocą są dodatkowe oznaczenia dni np. m-r - dzień z przewaga aktywności muzyczno - ruchowej. Program przejrzysty i bardzo zróżnicowany, umożliwia planowanie pracy zgodnie z zainteresowaniami uczniów.

  1. Uwarunkowania podejmowania przez uczniów klas I - III działań podmiotowych.

1. czas i przestrzeń edukacji - etap rozwojowy ucznia, koncentracja uwagi, pamięci, wypowiadania się dziecka; pora dnia + dzień tygodnia; początek lub koniec roku szkolnego, pierwszy lub drugi semestr nauki, wiek ucznia; fazy działania edukacyjnego; określona ilość tego czasu; miejsce podejmowania działań (dospołeczna, odspołeczna - ograniczona, nieograniczona - zamknięta, otwarta - centra informacji); ze względu na komunikację wyróżnia się następujące aspekty - kontakt, styczność, zaufanie, funkcjonalność przestrzeni, liczebność elementów. 2. nauczyciel - kompetencje; styl (autokratyczny, liberalny, demokratyczny); postawa nauczyciela (dynamiczna, uważna projektująca, komunikacyjna); cechy nauczyciela (entuzjastyczny, serdeczny, elastyczny, wiedzący jak pociągać uczniów za sobą); autorytet (z zewnątrz, od wewnątrz).

  1. Kompetencje nauczycieli, od których zależy optymalna edukacja uczniów klas I - III.

W całym procesie nauczania wielką rolę odgrywa nauczyciel, jego postawa, umiejętności i sprawności dydaktyczne. Zdaniem R. Kwaśnicy kompetencje nauczyciela wiążą się z jego osobistymi cechami oraz ze sprawczymi oddziaływaniami, jako efektem wiedzy technicznej. W. Strykowski, wyróżnił trzy następujące grupy kompetencji nauczycielskich:

Inny podział kompetencji:

Kompetencje merytoryczne (rzeczowe)

Kompetencje psychologiczno-pedagogiczne

Kompetencje diagnostyczne, związane z poznawaniem uczniów i ich środowiska

Kompetencje w dziedzinie planowania i projektowania

Kompetencje dydaktyczno-metodyczne

Kompetencje komunikacyjne

Kompetencje medialne i techniczne

Kompetencje dotyczące kontrolowania i oceniania osiągnięć uczniów i pomiaru jakościowego pracy szkoły

Kompetencje dotyczące projektowania i oceny programów i podręczników szkolnych

Kompetencje autoedukacyjne, szczególnie związane z rozwojem zawodowym i samokształceniem

  1. Style pracy pedagogicznej sprzyjającej podejmowaniu przez uczniów klas I - III działań podmiotowych.

U nauczyciela klas początkowych szczególnie pożądany jest styl demokratyczny ponieważ jest korzystniejszy dla pewnego rodzaju osobowości. Stwarza on warunki do optymalnych osiągnięć dydaktyczno wychowawczych i dlatego jest szczególnie ważny i ceniony. Ancypacyjna postawa nauczyciela stwarza uczniowi szanse samo kreacji, stwarza warunki w których uczeń czuje się współuczestnikiem i współtwórcą kształcenia, a nie przedmiotem manipulacji pozbawionym możliwości sprzeciwu.

  1. Cechy nauczyciela, od których zależy edukacja uczniów klas I - III?

Każdy nauczyciel musi posiadać wiedzę o komunikowaniu interpersonalnym i umiejętności działania komunikacyjnego oraz umiejętności funkcjonalne ułatwiające osiąganie wartości i celów kształcenia np. umiejętność organizacji pracy grupowej, rozwiązywania konfliktów, umiejętności kształcące, rozwijające, musi być twórczy, życzliwy, opiekuńczy, musi posiadać łatwość nawiązywania kontaktów, elastyczny, entuzjastyczny, serdeczny, autentyczny, musi przywiązywać uwagę do opinii i uczuć uczniów, akceptować pomysły uczniów, musi budzić zaufanie i darzyć innych zaufaniem, otwarty.

  1. Rodzaje czynności nauczyciela wg J. Poplucza.

Planowania - przygotowanie zajęć i stwarzanie zajęć do ich pewnego przeprowadzenia, kierowania i pracy z uczniami. Informacyjne - zaznajamianie i opracowanie wiedzy. Motywujące - ich celem jest mobilizacja uwagi i zainteresowania się uczniów do rozwiązywania zagadnień oraz ich chęci do działania. Kontrolne - maja na celu czuwanie nad prawidłowym i skutecznym uczeniem się uczniów. Korektywne - łączą się z kontrolą, występują wtedy gdy nauczyciel zwraca uwagę chcąc przeprowadzić korektę pracy. Alternatywne - wynikają z potrzeby przewidywania przez nauczyciela trudności i przeszkód mogących pojawić się w każdym zajęciu. Naprowadzające -są instrumentem przygotowania uczniów do pracy samodzielnej.

  1. Rodzaje czynności nauczyciela wg W. Kojsa.

Preparacyjne (przygotowujące) - apercepcja planu, od tej fazy zależy ich dalsze działanie. Realizujące (realizacyjne) - realizowanie kolejno określonych działań. Kontrolno - oceniające - porównanie wyników z założonym celem, jeśli włączymy do tego ucznia to pojawia się samokontrola i samoocena.

  1. Działania samokontrolne i samooceniajace nauczyciela zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Samoocena to bezustanna obserwacja siebie. W przypadku nauczyciela stałe pogłębianie rozumienia swojej roli. Samoocena jest więc zbieraniem informacji o swojej pracy, o samym sobie, w celu wykorzystania ich do planowania swego rozwoju i doskonalenia swojego warsztatu pracy. Pozwala ona na wzrost samoświadomości nauczyciela o swoich mocnych i słabych stronach. Inną rolą samooceny jest samokontrola, oznacza to że może być ona inspirowana przez dyrektora szkoły , który ma wgląd w jej wyniki i może je wykorzystać do pracy z radą pedagogiczna. Samokontroli i samooceny może dokonywać nauczyciel poprzez np. nagrywania lekcji na kasetę wideo, rozmowy pohospitacyjnej z dyrektorem, obserwacja lekcji przez zaproszonego kolegę, wyniki ankiety skierowanej do uczniów lub rodziców. Samokontrola i samoocena nauczyciela powinna stać się dla niego podstawą do podjęcia działań doskonalących i planowania własnego rozwoju zawodowego.

  1. Działania preparacyjne uczniów w toku zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Działania preparacyjne czyli przygotowawcze poprzedzające każde działanie złożone. Jeśli więc odbieranie, przekonywanie, przekształcanie i przechowywanie informacji w procesie kształcenia ma charakter złożony to powinna również zachodzić preparacja. Uczeń sam wybiera metody i środki do realizowania czegoś. Odczuwa podmiotowość gdy podejmuje działanie z własnej woli i chęci np. w koncepcji C. Freineta planowanie z kartami pracy - uczniowie wymyślają własne indywidualne działania. Trzeba wciągać dzieci w fazę planowania. Nabywają w ten sposób kreatywnego myślenia,, podejmowania decyzji, dokonywanie wyborów. Ważne by były realizowane projekty odpowiadające potrzebom i zainteresowaniom dzieci. Nauczyciele są inspiratorami dobrowolnego i czynnego włączania się uczniów w wykonywane czynności, które zazwyczaj leżą w kwestii nauczyciela.

  1. Działania realizacyjne uczniów w toku zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Działania realizacyjne skierowane są na obiekty zewnętrzne ściśle związane z działaniami skierowanymi na wywołanie zmian w osobie działającej. Każde działanie realizacyjne jest źródłem informacji. Mówiąc o działaniach realizacyjnych mamy na uwadze głównie działania praktyczne, związane z przekształceniem. Działanie realizacyjne jest ciągiem zmian, które w jakimś zakresie określa całe działanie badawcze (kontrolno - oceniające). Przyjmując że działaniom realizacyjnym towarzyszą działania kontrolne, a następnie że działania kontrolne są pewną postacią działań poznawczych związanych z działaniem realizacyjnym zakładamy też że działania kontrolne prowadzą do uzyskania informacji o działaniu realizacyjnym i tym samym wywołują zmiany w świadomości działającego.

  1. Działania kontrolno - oceniające uczniów w toku zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Kontrola to porównywanie wyników jakiegoś działania z jego celem zmierzające do dokonania odpowiedniej oceny i ewentualnej modyfikacji kolejnych podobnych działań. Kontrola jako działanie skierowana jest na zwalczanie uchybień i błędów wynikających z postępowania ludzkiego. Działania kontrolno - oceniające towarzyszą działaniom realizacyjnym i są koniecznym warunkiem ich powodzenia. Są podejmowane przez każda jednostkę działającą. Funkcja kontrolno - oceniająca jest wyrazem panowania nad przedmiotem działania - wyrazem szeroko rozumianej władzy. Działania kontrolne mają wymiar kształcący. Związane z uczniem są pewną postacią badań. Nauczyciel traktuje je jako system działań wielopodmiotowych, skierowanych na spowodowanie ilościowych i jakościowych społecznie określonych strukturalnych zmian.

  1. Działania samokontrolne i samooceniające uczniów w toku zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Samokontrola - polega na tym, iż uczniowie sami wyszukują błędy w swojej pracy i dokonują jej poprawy. Nauczyciel włączając się w końcowym momencie ustosunkowuje się nie do błędów lecz do tego jak uczeń sobie z nimi poradził i jak je rozwiązał. Ważne jest to jak dzieci radzą sobie ze swoimi błędami, na ile je dostrzegają, na ile je poprawiają.

  1. Znaczenie kompetencji językowych nauczyciela w toku zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej.

Umiejętności kompetencyjne nauczyciela wyrażają się w kulturze posługiwania się gestem i słowem, adekwatną do sytuacji wokalistyką i sygnałami niewerbalnymi, stosownym wykorzystaniem przestrzeni i czasu. Słowo i gest jest bowiem sposobem bycia i współdziałaniem edukacyjnym. W kontaktach nauczyciel - uczeń istotne jest by nauczyciel - dostosował słownictwo do wieku dziecka, nie stosował słów używanych w języku potocznym, mówił poprawnie pod względem gramatycznym, nie pozwalał dzieciom mówić gwarą. Kompetencje językowe nauczyciela mogą być motywacją do nauki. Brak kompetencji językowych nauczyciela zuboża zajęcia - bezbarwność językowa nauczyciela sprawia, że uczniowie nie interesują się zajęciami. Istotne jest tempo mówienia, język powinien być zmienny. Język jest przekazem pewnych treści, im bogatszy język tym łatwiej i trafniej jest nauczycielowi wyrazić swoje myśli.

  1. Funkcje języka, jakie należy kształcić u uczniów klas I - III.

    2. FUNKCJA

    OPIS

    1. referencyjna

    Dotyczy sposobu przedmiotu wypowiedzi, językoznawcy posługują się zamiennie pojęciem funkcji informatywnej; (OPIS)

    2. performatywna

    Dotyczy użycia języka, w którym ustanowione są pewne fakty lub związki poprzez takie właśnie użycie (USTALANIE FAKTÓW)

    3. emotywna

    Dotyczy wyrażania emocji, daje upust uczuciom w estetyce - ekspresywna (EMOCJE)

    4. wolitywna

    Inaczej impresywna. Wyraża dążność, służy powodowaniu pożądanych zachowań, zróżnicowana w zakresie siły i rodzaju zawartego w powiedzeniu, apelu. (WPŁYWAMY NA KOGOŚ);

    5. fatyczna

    Ma na celu utrzymanie kontaktu pomiędzy mówiącymi, akcentuje typy powiązań w dialogu; (NAWIĄZANIE I UTRZYMANIE KONTAKTU);

    6. poetycka

    Nadawca, autor tekstu zaskakuje, zachwyca, rozśmiesza, oryginalnie zestawia słowa i wyrażenia; funkcja komunikacyjna jako nadrzędna ma charakter subiektywny, stanowi propozycję;

    7. metajęzykowa

    Rodzaj językowego prawodawstwa, jej wyodrębnienie pozwala ustalać związki i układy hierarchiczne pomiędzy słowami. Brak zrozumienia metajęzykowych aspektów wypowiedzi może powodować chaos w myśleniu i działaniu.

    1. Diagnoza pedagogiczna uczniów na I etapie edukacyjnym - pojęcie, metody.

    Podstawą diagnozy pedagogicznej są indywidualne rozmowy nauczycieli z uczniami i ich rodzicami, przygodne i ciągłe obserwacje uczniów, wywiady środowiskowe i badania testowe, zebrania nauczycieli (rady klasowe). Opiekun klasowy - prowadzi na bieżąco dziennik obserwacji pedagogicznej, współpracuje z rodzicami i organizacjami młodzieżowymi i pozostałymi nauczycielami. Aby poznać nie tylko warunki domowe dzieci, ich pozycję w rodzinie itp. jak również ich zainteresowania, skłonności, tempo pracy. Powinien również przeprowadzać w rożnych formach kontrole i oceny wyników nauczania (aby szybko wykryć braki). Diagnoza podlega również - diagnoza rodziny jako środowiska wychowawczego, d. sytuacji socjalno - wychowawczej dziecka w rodzinie, d. przypadków przemocy w rodzinie, d. dojrzałości szkolnej, d. przystosowania dziecka do warunków szkoły, d. sytuacji społecznej w klasie szkolnej, d. osiągnięć, niepowodzeń szkolnych dziecka. Całościowa diagnoza pedagogiczna obejmuje - ocenę poziomu czytania, pisania, diagnozę środowiska rodzinnego, diagnozę prognostyczną.

    1. Pedagogizacja rodziców.

    Każdy nauczyciel zobowiązany jest dostarczać rodzicom wiadomości o zjawiskach zachodzących w rodzinie i w szkole, uzupełniać ich wiedzę o rozwoju i wychowaniu dzieci. Pedagogizację sprowadza się do kształtowania ich postaw opiekuńczo - wychowawczych. Musi prowadzona z dużym taktem ,mamy bowiem do czynienia z osobami dorosłymi, które mają własne doświadczenie życiowe, mają utrwalone poglądy i postawy. Aby pedagogizacja była efektywna wychowawcy winni prowadzić dla każdego ucznia kartę indywidualną.

    1. Metody dydaktyczne w zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej (w perspektywie dwóch wybranych klasyfikacji).

    1. Typologia metod według W. Okonia:

    Metody asymilacji wiedzy - pogadanka, dyskusja, wykład, praca z książką;

    Metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy - (twórcza aktywność dziecka) - klasyczna metoda problemowa, metoda przypadków, metoda sytuacyjna, giełda pomysłów, mikronauczanie, gry dydaktyczne (zabawy inscenizacyjne, inscenizacje o charakterze realnym, gry symulacyjne)

    Metody waloryzacyjne - impresyjne, ekspresyjne;

    metody praktyczne - ćwiczebne, realizacja zadań twórczych;

    2. Metody nauczania - Cz. Kupisiewicza - 1994;

    Oparte na obserwacji (oglądowe) i pomiarze: pokazu, pomiaru;

    Oparte na posługiwaniu się słowem: pogadanka, opowiadanie, wykład, dyskusja praca z książką, ćwiczenia;

    Oparte na działalności praktycznej uczniów: zajęć laboratoryjnych, zajęć praktycznych;

    Metody gier dydaktycznych;

    1. Środki dydaktyczne w zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej (w perspektywie dwóch wybranych klasyfikacji).

    1. Techniczne środki dydaktyczne:

    1. wzrokowe - projekcja statyczna, projekcja dynamiczna;

    2. słuchowe - nagrania, audycje;

    3. wzrokowo - słuchowe - obraz na ekranie, a dźwięk przez głośnik, obrazy ultradźwiękowe;

    4. automatyzujące - komputer;

    2. R. Więckowski - 1993: - ŚRODKI DYDAKTYCZNE

    TECHNICZNE - Słuchowe (audycje radiowe), Wzrokowe (Przezrocza; film niemy, programy komputerowe), Wzrokowo - słuchowe (Film dźwiękowy, audycje telewizyjne, nagrania magnetowidowe,). KONWENCJONALNE - podręczniki, pomoce graficzne, modele, okazy naturalne.

    1. Zasady dydaktyczne w zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej (w perspektywie dwóch wybranych klasyfikacji).

    Zasady wychowania i nauczania - W. Zaczyński, 1988 - Pozytywne motywowanie do wielostronnej aktywności, Zasada indywidualizacji, Kontroli i oceny, Zasada trwałości wiedzy, która koresponduje wprost z zasadą tworzenia i utrwalania nawyków w wychowaniu, Zasada poglądowości, tj. metoda przykładu w wychowaniu, Zasada systematyczności i logicznej kolejności w nauczaniu - w wychowaniu zasada systematyczności oddziaływa

    Zasady nauczania - uczenia się i wychowania - W. Szewczuk, 1993 - Motywacji, Aktywności, Praktyczności, Bezpośredniości, Perceptywności, Systemowości, Trwałości, Zespołowości, Indywidualizacji.


    Wyszukiwarka