POZAMILITARNE ZAGROŻENIA PAŃSTWA07.11.2009, semestr I, Pozamilitarne zagro¿enia bezpieczenstwa


POZAMILITARNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

Wykład 1 07.11.2009

Ewolucja bezpieczeństwa, a w szczególności bezpieczeństwa państwa.

Dwa modele zagrożenia państwa:

- Zimnowojenny

- Pozimnowojenny

Nowe pozamilitarne zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa:

  1. niekonwencjonalne:

- terroryzm wewnętrzny

- terroryzm międzynarodowy

- transnarodowa przestępczość zorganizowana, która przenosi się z państwa do państwa

  1. teleinformatyczne związane z technologiami teleinformatycznymi i cyberterroryzmem

  2. rozprzestrzenianie broni masowego rażenia w trzech broniach a- atomowa, b- biologiczna i c- chemiczna

  3. zagrożenia wynikające ze słabości struktur państwowych (państw bez rządu, upadłych np. Somalia)

  4. niekontrolowane migracje, które wiążą się z zagrożeniami demograficznymi i ekologicznymi.

7 zagrożeń / rewolucji w 2025r.

1) Populacja

a) wzrost populacji w ogóle

b) globalna luka pokoleniowa

c) migracja i urbanizacja

d) społeczeństwo obywatelskie

e) przywództwo strategiczne

2) Zarządzanie zasobami strategicznymi

a) woda

b) żywność

c) energia

3) Innowacyjność i rozprzestrzenianie się technologii

a) moc obliczeniowa komputerów

b) genetyka i biotechnologia

c) nanotechnologia

d) problemy ryzyka technologicznego

4) Tworzenie i propagowanie informacji i wiedzy

5) Integracja gospodarcza

a) postęp globalizacji

b) gospodarka BRIC

6) Natura i tryb konfliktów

a) wojna niesymetryczna

b) broń masowej zagłady

c) przekształcenie sił

7) Zagadnienia wyzwania nadzoru

Model systemu bezpieczeństwa narodowego

Bezpieczeństwo - (łac. Sine cura - bez pieczny). Z tego powstało angielskie słowo securitas, stan pewności , spokoju, poczucie braku zagrożenia , ochrona przed niebezpieczeństwami. Bezpieczeństwo dzisiaj - stan spokoju i pewności, ale tu i teraz. Zmiany często prowadzą do destabilizacji i wzrostu poczucia niepewności, czy nawet zagrożenia, które jest powszechne wśród jednostek, czyli nas wszystkich. Bezpieczeństwo jest nie tyle określonym stanem rzeczy, ale ciągłym procesem społecznym w ramach, którego podmioty działające starają się udoskonalić mechanizmy zapewniające im poczucie bezpieczeństwa.

Wg Federacji Rosyjskiej bezpieczeństwo - to jest stan ochrony żywotnych interesów dla jednostek osobowych, społeczeństwa i państwa przed wewnętrznymi i zewnętrznymi zagrożeniami.

Żywotne interesy są rozumiane jako ogół potrzeb niezbędnych do życia i progresywnego rozwoju pojedynczych ludzi, społeczeństwa i państw.

Bezpieczeństwo w ujęciu negatywnym jest zawężone jako brak zagrożenia, a w ujęciu pozytywnym jest to szersze kładzenie nacisku na aktywne kształtowanie bezpieczeństwa jako gwarancji przetrwania i rozwoju. Te dwa elementy wzajemnie się uzupełniają.

Typologia bezpieczeństwa

1) podmiotowe kryterium

a) bezpieczeństwo narodowe, które jest utożsamiane z bezpieczeństwem państwa

- zdolność narodu do ochrony jego wewnętrznych wartości przed zewnętrznymi zagrożeniami

b) bezpieczeństwo międzynarodowe

- jest to całokształt więzi między poszczególnymi uczestnikami i instytucjami międzynarodowymi, które są w stanie doprowadzić do wyeliminowania różnych zagrożeń oraz utrzymania pokoju i współpracy na podstawie umów i zasad prawa międzynarodowego.

2) przedmiotowe kryterium

- polityczne

0x08 graphic
- militarne

- ekonomiczne

- społeczne

- kulturowe charakter egzemplematyczny

- ideologiczne

- energetyczne

- ekologiczne

3) kryterium przestrzenne - bezpieczeństwo może być dzielone na lokalne, subregionalne, regionalne, ponadregionalne, globalne (światowe).

* pierwsze dwa kryteria wzajemnie się uzupełniają

System bezpieczeństwa- bezpieczeństwo jest ważne w stosunkach międzynarodowych, dlatego że każde państwo tworzy taki system aby zapewnić bezpieczeństwo obywatelom. Zarówno państwa, jak i inne podmioty prawa mn współpracują ze sobą i tworzą koalicje(ważną z punktu widzenia mn) tworząc wspólne systemy bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej.

Ze względu na sposób bezpieczeństwa międzynarodowego wyróżniamy:

a) bezpieczeństwo indywidualne (unilateralne), w którym każde państwo jest suwerenne i samo decyduje o swoim systemie bezpieczeństwa.

b) system równowagi sił, nazywamy systemem bipolarnym, inaczej rownowagi strachu, koncern mocarstw.Ten system był wyraźnie widoczny w czasie Zimnej Wojny - każda ze stron blokowała się wzajemnie.

c) system blokowy (system sojuszy) np. lata 50 XXw - skupienie na USA i Rosji, Układ Warszawski i Nato.

d) system bezpieczeństwa kooperacyjnego - czyli odejście od globalnego systemu bezpieczeństwa na rzecz funkcjonowania regionalnych systemów bezpieczeństwa.

Trzy podtypy:

- hegemoniczne bezpieczeństwo oparte na porozumieniu (jedno państwo przywódcą)

- pluralistyczna wspólnota bezpieczeństwa - jest to system dążący do utworzenia współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa między państwami niezależnie od istniejących między nimi różnic ustrojowych i politycznych

- wspólnota bezpieczeństwa - system państw zdolnych przestrzegać i dostosowywać się so funkcjonowania instytucji i podejmowania decyzji (np. ONZ)

e) system bezpieczeństwa zbiorowego - polega na tym, że jest uniwersalna organizacja międzynarodowa, która ma działać na rzecz pokoju i bezpieczeństwa zbiorowego w państwach należących do tej organizacji (dzisiaj takiej nie ma).

Dziedziny bezpieczeństwa:

  1. Bezpieczeństwo polityczne - przygotowanie naczelnej władzy i administracji państwowej do przeciwstawienia się wewnętrznym i zewnętrznym zagrożeniom politycznym państwa.

  2. Bezpieczeństwo ekonomiczne - przygotowanie się państwa do przeciwstawienia się zagrożeniom ekonomicznym.

  3. Bezpieczeństwo obronne - przygotowanie wszystkich struktur państwa (głownie sił zbrojnych) do skutecznego przeciwstawienia się zagrożeniom wojennym.

  4. Bezpieczeństwo cywilizacyjne -przede wszystkim bezpieczeństwo ekologiczno oraz cywilizacyjno-kulturowe, przygotowanie i utrzymanie struktur państwa do przeciwstawienia się wszelkim zagrożeniom cywilizacyjnym.

  5. Bezpieczeństwo publiczne - przygotowanie i utrzymanie niezbędnych sił i środków do przeciwstawienia się wszelkim zagrożeniom struktur państwa, porządku publicznego, ochrony życia i zdrowia obywateli.

Nowe wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa w XXI wieku

  1. Upadek ZSRR (26.12.1991) i załamanie się systemu SM- systemu dwubiegunowego.

  2. Atak na Stany Zjednoczone 11.09.2001 - oznaczał odpaństwowienie wojny i pojawienie się nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa państw.

  3. Zagrożenie asymetryczne - starcie się dwóch stron , jedna jest dużo słabsza, ale posługuje się środkami niekonwencjonalnymi by osiągnąć maksimum celów przy użyciu minimum środków.

Wojna asymetryczna - o wojnie można mówić, gdy następuje stracie dwóch równie silnych stron; siły asymetryczne i potencjał, np. konflikt izraelsko- palestyński; nalot Serbów ( bez zgody Rady Bezpieczeństwa), wojny w Czeczenii (Rosja-Czeczenia). Stroną współmiernie słabszą było nie państwo, ale zazwyczaj organizacja quasi państwowa lub terrorystyczna.

Istotę wojny asymetrycznej stanowi fakt, iż stroną słabszą jest organizacja terrorystyczna nie posiadająca zaplecza politycznego lub np. państwo niedemokratyczne.

- Z powodu zagrożeń asymetrycznych następuje utrudnienie tworzenia metod dyplomatycznych i rozwiązywania konfliktów (albo nie ma z kim negocjować albo terroryści nie mają sprecyzowanych celów).

- W wojnie asymetrycznej nie da się prowadzić negocjacji, bo druga strona nie jest zainteresowana, nie ma jasno sprecyzowanych celów, a jak już ów cel jest to pokazanie słabości struktur państwa i obywateli.

- Celem organizacji jest pokonanie przeciwnika na takim polu, gdzie jego możliwości obrony są mocno ograniczone

- Element zaskoczenia i zanegowania reguł w świecie przeciwnika.

- Aspektem zagrożenia asymetrycznego jest technologia informacyjna - słabsza strona może łatwiej zakłócić funkcjonowanie strony silniejszej i to głównie ona takimi środkami się posługuje.

- W wojnie asymetrycznej nie ma pojęcia strategii

- Istnieją przesłanki, że może nastąpić cyberzagrożenie i cyberzamachy.

- Największe zagrożenia asymetryczne występują w państwach demokratycznych w wyniku niedostatecznej kontroli.

- Granice między wojną a pokojem są trudne do ustalenia, kiedyś wróg, przyjaciel i neutralny, teraz wrogiem może być każdy.

Metody działania organizacji terrorystycznych

    1. Tendencja do zwiększania zasobów broni masowego rażenia i środków ich przenoszenia; w przypadku ewentualnego zagrożenia groźba użycia siły może odstraszyć inne państwa do militarnego zaangażowania w rejonie konfliktu.

    2. Działania zakłócające przebieg informacji przestrzeni cyberinformatyczej, zdobywanie dostępu do wyspecjalizowanych systemów komunikacyjnych i obronnych w celu zakłócenia działań wojskowych lub cywilnych.

    3. Niekonwencjonalne sposoby działania prowadzone z uwzględnieniem specyfiki miejsca działania, np. miasta (możliwość ataku na infrastrukturę); najtrudniejsze do przeciwdziałania. .

Pierwszym konfliktem XXI wieku jest wojna Stanów Zjednoczonych prowadzona z terroryzmem międzynarodowym (Afganistan, Irak).

Przesłanki ataku na Afganistan - Talibowie.

Przesłanki ataku na Irak - dość wątpliwe (ani broni, ani terrorystów).

Siły zbrojne w oby dwóch przypadków sprawdziły się tylko w pierwszych tygodniach wojny.

Obie kampanie zaszkodziły USA i obie znacząco osłabiły wojnę i utrudniły walkę z terroryzmem.

Uderzenie poprzedzające/ wyprzedzające - zaskakujący atak na państwo lub wrogą bazę.

- Karol von Klauzfitz

- odejście od porządku napoleońskiego;

- przełom środków technicznych walki

- cel strategiczny długofalowy osiągnięty bez celów niższego rzędu (głownie cele pośrednie)

- kierunek strategiczny - oddział strategii

- obszar geopolityczny

- charakter wewnętrzny - kontrolowanie przez państwo

- charakter zagrożenia zewnętrznego - uwarunkowane przez zmienne środowiska geostrategiczne

Strategia bezpieczeństwa narodowego bywa mylnie utożsamiona ze strategią państwa . Obie czerpią z tych samych źródeł (ludność, terytorium itp.).

Dzisiejsze koncepcje zagrożenia próbują opisać przyczyny tych zagrożeń, np. przenoszenie rzeczy właściwym naukom ścisłym na obszar nauk społecznych.

Receptą jest poszukiwanie tzw. TEORII CHAOSU ≠ PORZĄDEK MIĘDZYNARODOWY.

Brak wskazania konstruktywnych cech porządku międzynarodowego,

Bark nazwy na obecną epokę => okres przejściowy układu sił.

Teoretyczna interpretacja środowiska bezpieczeństwa - Stany Zjednoczone.

Koncepcja świata podzielona na 3 fale wg Tofflera:

  1. Społeczeństwo agrarne (USA, Kanada, Meksyk)

Konflikty pierwszej fali charakteryzował związek pomiędzy ziemią i zasobami przyrody a wojną, ewentualnym konfliktem. Wojna była zajęciem sezonowym; często nie było żadnego rozróżnienia pomiędzy żołnierzem a robotnikiem. Występowały problemy z żołdem i wypłatami, co tym samym stawało się przyczyną częstych buntów. Miały miejsce także zaczątki organizacji wojennej. Sama istota walki polegała na zetknięciu się twarzą w twarz z przeciwnikiem. Pokój w pierwszej fali wiązał się z braniem do niewoli.

  1. Społeczeństwo industrialne (USA, Kanada, Japonia, Australia, Europa Zachodnia)

Następny etap cywilizacyjny był związany z epoką industrialną. Powstawały wtedy wielkie maszyny i fabryki, mówiło się i słuchało o problemach robotników związanych
z przedłużającym się czasem pracy. Był to okres kształtowania się ideologii politycznych - wszelkich -izmów i -yzmów, o których słyszymy i jakimi posługujemy się do dziś.
W odróżnieniu od pierwszej, druga fala przybierała charakter bardziej regionalny, a z czasem i światowy.

Wojny w drugiej fali łączyły się z pojęciem industrializacji i przemian społecznych. Miały coraz większy zasięg regionalny. Gwałtowne zmiany techniki, pojawianie się żołnierzy
z poboru, duża biurokracja i wielkie sztaby, masowe „taśmy produkcyjne śmierci”, zaczątki wojny totalnej (w sferze ekonomii, kultury, polityki, informacji, sabotażu, czy nieba i wody - wszędzie i w każdym zakresie), koncepcje „machin wojennych” - to wszystko charakteryzowało wojny drugiej fali. Z perfekcyjnością w jej działaniu wiązały się biurokratyzacja, liniowość, zorganizowanie, mechanizacja. Pokój łączył się z umowami i porozumieniami zawieranymi pomiędzy państwami.

  1. Społeczeństwo postindustrialne (Kanada, Japonia, Australia, Europa Zachodnia)

Współczesny świat jest podzielony na trzy części; najważniejszą i najistotniejszą rolę odgrywa w nim część (fala) trzecia. Oparta jest ona na wiedzy, informacji, technice, oprogramowaniu, telekomunikacji, wielkich nakładach kapitału, ogromnych monopolach, biznesach i finansach, komputerach, zmianach stosunków społecznych oraz dynamizacji życia. Charakteryzują ją również odmasowienia, pojawienie się „mikroklimatów”, coraz lepsze informacje i większe precyzje w działaniu.

Wykład 2 28.11.2009

1. Zagrożenia globalne - terroryzm międzynarodowy

Bezpieczeństwo teleinformatyczne, rozprzestrzenianie broni masowego rażenia (broń chemiczna, broń biologiczna). Nielegalny handel materiałami nuklearnymi, słabość struktur państwowych (państw bez rządów).

Terroryzm- terroryzmu tak jak przestępczości nie można wyeliminować, jednak trzeba starać się wyeliminować go zawczasu. Terroryzm powstaje przez pewien splot czynników społecznych, psychicznych czy kulturowych.

Ekstremizm- jest rozumiany jako hołdowanie skrajnym poglądom.

Związek miedzy terroryzmem a ekstremizmem jest indywidualny w każdym przypadku. Terroryzm łączy się ze zjawiskiem deprylacji-relatywne uczucia pozbawienia celu.

Nowe odmiany terroryzmu:

  1. terroryzm obrońców praw zwierząt,

  2. terroryzm sekt religijnych,

  3. terroryzm antyaborcyjny.

Terroryzm jako słowo pojawiło się w XVII wieku i oznaczało coś co było na granicy prawa, legalności. Początkowo jednak słowo terror rozumiano pozytywnie jako sposób zaprowadzenia porządku, instrument zarządzania stworzony przez państwo komunistyczne.

W Londynie została zwołana I światowa konferencja anarchiczna. Tam przyjęto pierwszą pierwotną fale terroryzmu (Francja, Włochy, Hiszpania). II fala radykalnego terroryzmu o charakterze politycznym zaistniała w Rosji już w XX wieku, dokonano wtedy zabójstw ministrów i książąt. Od tego momentu do wybuchu I wojny światowej zginęło wielu wybitnych polityków(prezydent Francji, minister Hiszpanii, Książe, cesarzowa austriacka Elżbieta. Przed I wojna światową pojawiły się nowe ugrupowania terrorystyczne oraz terroryzm narodowowyzwoleńczy.

Era terroryzmu narodowowyzwoleńczego

W latach 30 nastąpiła kolejna zmiana znaczenia słowa terroryzm, terroryzm państwowy wszędzie miał różne oblicze. Po II wojnie światowej odzyskał rewolucyjne znaczenie na szeroka skalę i odnosił się na działanie ugrupowań nacjonalistycznych. Obszar Bliskiego Wschodu doprowadził do powstania heru (Ingut-narodowa organizacja wojskowa). Zwrócenie uwagi na sytuację w Palestynie , zdobycie poparcia ze strony społeczności żydowskiej zamieszkującej USA. W maju 1940r. powstanie państwa Izraelskiego.

TYPOLOGIA TERRORYZMU

Faza palestyńska terroryzmu- polegała na porywaniu samolotów i ich niszczeniu.

Zamach na sportowców w Monachium w 1972r..

Faza terroryzmu południowoamerykańskiego tzw. partyzantka miejska (Ernest Czehgewale). W latach 90-tych nastąpił początek terroryzmu o podłożu religijnym.

Faza współczesnego terroryzmu tzw. faza indektroninowa (religia, wyznanie).

Klasyfikacja terroryzmu:

  1. Klasyfikacja oparta na 4 kryteriach:

Czasami wyróżnia się ponadto:

  1. terroryzm legalny, stosowany przez reżimy totalitarne w celu utrzymania władzy , załamania opozycji, czy zastraszenia społeczeństwa własnego lub na okupowanych terytoriach,

  2. terroryzm nielegalny, stosowany przez różne organizacje bądź grupy które nie maja, nawet formalnej zgody na działalność, dlatego za ich cele , metody i środki są sprzeczne obowiązującymi w danym kraju porządkiem prawnym. Może dzielić się na:

Z innego punktu widzenia wyróżnia się 3 rodzaje terroryzmu:

Terroryzm niepolityczny dodatkowo wyróżnia się:

  1. terroryzm powstańczy w tym terroryzm społeczno-rewolucyjny, separatystyczny, secesjonistyczny, etniczny, narodowy lub jednostkowy w zależności od potrzeb.

  2. terroryzm straży obywatelskiej,

  3. terroryzm państwa lub reżimu albo zorganizowanej grupy jako NKWD albo GESTAPO jako strażników porządku albo ugrupowania ochotnicze.

Inne klasyfikacje obejmują:

  1. terroryzm nacjonalistyczny na bazie etnicznej lub rasowej,

  2. terroryzm religijny wynikający z konfliktu religijnego, albo sekt religijnych wzajemnie się wyzyskujących,

  3. terroryzm narodowo religijny

  4. doktrynalno polityczny o charakterze lewackim( anarchiści, terroryści skrajnej prawicy, neoiści),

  5. terroryzm uzasadniony innymi względami doktrynalnymi i światopoglądowymi np. ekoterroryzm czy terroryzm antyaborcyjny.

Terroryzm wg, Jerzego Muszyńskiego

Terroryzm - to swoista strategia i taktyka osiągania zamierzonych celów w ramach których akty przemocy jakiejkolwiek najważniejsze łączą się z innymi sposobami działań.

Wykład 3 12.12.2009

Cyberterroryzm- neologizm, opisujący dokonywanie aktów terroru przy pomocy zdobyczy technologii informacyjnej. Ma na celu wyrządzenie szkody z pobudek politycznych lub ideologicznych, zwłaszcza w odniesieniu do infrastruktury o istotnym znaczeniu dla gospodarki lub obronności atakowanego kraju. Polega na celowym zakłóceniu interaktywnego, zorganizowanego obiegu informacji w cyberprzestrzeni. Pojęcie cyberterroryzmu jest obiektem publicznego zainteresowania przynajmniej od lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku, a spekulacje jego dotyczące znacznie nasiliły się po zamachach 11 września 2001. Jako typowe cele ataków przywoływane są systemy kontroli lotów, infrastruktura bankowa, elektrownie czy systemy dostarczania wody.

Cyberterroryzm określenie pewnego rodzaju przestępstw, dokonywanych w wirtualnym świecie Internetu, mających jednak realne odniesienie w życiu i bezpieczeństwie obywateli różnych krajów świata. Cyberprzestępstwa mogą polegać np. na wykorzystywaniu globalnej sieci do kontaktów między sobą różnych komórek terrorystycznych w celu planowania ataków zbrojnych itp.

Drony- niewielkie samoloty niepilotowane

Strategia bezpieczeństwa:

  1. 1991r- Po początkowych wątpliwościach, związanych z wyborem właściwej dla Polski drogi, polski strateg obrał kierunek euroatlantycki (ostatecznie z końcem 1992 roku), pozostawiając za sobą inne pomysły - z dzisiejszej perspektywy brzmiące niczym polityczny science-fiction - czy to neutralności kraju czy też strategicznego sojuszu z... Rosją (ZSRR, gdy ten jeszcze istniał). Opcja euroatlantycka, stale rozwijana i wprowadzana w życie z niesłabnącą konsekwencją, doprowadziła Polskę już w roku 1999 do członkostwa w NATO oraz z Unii Europejskiej (lata 2003/2004), okrywając polskiego stratega zasłużonym uznaniem.

  2. Rok 1999 był rzeczywiście rokiem triumfu, jeśli idzie o kwestię narodowego bezpieczeństwa - Polska stając się pełnoprawnym członkiem najpotężniejszej międzynarodowej organizacji gwarantującej bezpieczeństwo, mogła poczuć się w sytuacji dość komfortowej, czego przecież nie doświadczyła w swej historii zbyt często. Dla narodowego stratega, wydawać by się mogło, znów nastanie okres o ile nie bezrobocia, to przynajmniej odpoczynku czy choćby pewnego zwolnienia. Wyrazem tego swoistego „samozadowolenia” (jeszcze raz podkreślmy jednak, że w pełni zasłużonego) był dokument ze stycznia 2000 r. zawierający doktrynę bezpieczeństwa narodowego RP. Czytamy w nim między innymi, że Sojusz Północnoatlantycki „dla Polski stanowi realną podstawę zapewnienia bezpieczeństwa i obrony”; mowa nawet o tym, że „członkostwo w Sojuszu w sposób istotny zmieniło geopolityczną i geostrategiczną pozycje Polski”. Strategia z 2000 r. niczym w zasadzie nie zaskakuje - jest typowym zapisem doktryny bezpieczeństwa państwa - członka NATO. Często też stawiany jest jej zarzut, iż brak w niej wyrazu samodzielności polskiej myśli strategicznej oraz (co zasługuje na szczególna krytykę), że uznaje ona Sojusz (NATO) jako jakiś nadsystem, a jego strategię jako pierwotną w stosunku do strategii narodowej . Jak ujął to gen. prof. B. Balcerowicz, współautor doktryny wojennej RP i reform MON, „zagubiła się rzecz fundamentalna - to, że każdy sojusz jest przede wszystkim instrumentem polityki państwa i członkostwo w nim należy traktować jedynie jako środek do celu, którym jest zwiększenie bezpieczeństwa państwa”. Oczywiście wielu przestrzegało w okresie tego triumfu, że „nasze członkostwo
    w Sojuszu Północnoatlantyckim nie zamyka problemu bezpieczeństwa Polski” , nikt jednak wówczas nie zdawał sobie sprawy, a bardzo prawdziwe - prorocze wręcz - okażą się to przestrogi. Nikt nie mógł jednak przewidzieć wydarzeń z 11 września 2001 r. oraz konsekwencji tego najbardziej spektakularnego ataku wymierzonego przeciwko największemu mocarstwu współczesnego świata - Stanom Zjednoczonym.

  3. 2003r.- Po 11 września polski strateg znów stawał przed egzaminem ze swej dojrzałości i umiejętności dostosowania do zmieniających się - niezwykle żywiołowo i dramatycznie - warunków międzynarodowych. Niedługo zatem mógł cieszyć się on spokojem i poczuciem dobrze spełnionego zadania, rzeczywistość okazała się po raz kolejny niepodatna na wszelkie „strategie” i „prognozy”. O tym, czy i z tej próby polski strateg wyszedł zwycięsko, dziś - rzecz jasna - wyrokować nie sposób. Zbyt niepewna nadal jest sytuacja światowa, zbyt wcześnie też, aby znane były konsekwencje działań podejmowanych przez Polskę, związanych głównie
    z aktywnym udziałem w koalicji antyterrorystycznej. To jednak nie zwalania od podejmowania prób analizy efektów pracy podejmowanej przez polskiego stratega, pracy, której zasadnicze zręby zawarto w dokumencie z lipca 2003 r. , zatytułowanym „Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Pol    skiej”.

Ochrona suwerenności państwa

Miejsce Polski w Euroatlantyckiej Polityce i systemie bezpieczeństwa:

1) NATO

2) UNIA EUROPEJSKA

3) USA.

Regionalne i ponadregionalne instytucje bezpieczeństwa

Siły zbrojne Polski służą nie tylko zapewnieniu bezpieczeństwa państwowego, ale również wywiązanie się ze zobowiązań sojuszniczych. W tym wypadku należy dążyć do dostosowania narodowych sił zbrojnych. Obrona terytorialna w Polsce jest bardzo słabo rozwinięta. Misją sił zbrojnych jest utrzymanie sił i zdolność do obrony narodowej także głównie w przypadku zagrożeń niemilitarnych, klęsk żywiołowych i katastrof. Musi to służyć stworzeniu skutecznego systemu bezpieczeństwa.

Strategie z 2003r.

  1. Siły zbrojne RP służą zapewnieniu bezpieczeństwa Polski i niosą pomoc sojuszniczą zgodnie z art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, ich celem jest także ochrona polskich interesów oraz budowa pozycji Polski w NATO i Unii Europejskiej. Udział w obronie narodowej polega na odpowiednim przygotowaniu i wykorzystaniu sił oraz środków będących w dyspozycji Sił Zbrojnych w celu przeciwdziałania wszelkiego rodzaju zagrożeniom dla bezpieczeństwa państwa oraz ochrony interesów
    Polski. Jednocześnie Siły Zbrojne RP uczestniczą w realizacji zobowiązań sojuszniczych oraz w zapewnianiu bezpieczeństwa zbiorowego w Europie zgodnie
    z umowami międzynarodowymi i w ramach organizacji, których Polska jest członkiem. Współdziałają w zapewnieniu bezpieczeństwa w sytuacji zagrożenia atakami terrorystycznymi na terytorium Polski oraz biorą udział w działaniach
    koalicji antyterrorystycznej na obszarze NATO i poza nim.
    Podstawową misją Sił Zbrojnych RP w czasie pokoju jest utrzymanie sił i zdolności potrzebnych do realizacji zadań w zakresie ochrony i zapewnienia bezpieczeństwa Polski oraz udzielanie władzom cywilnym niezbędnej pomocy wojskowej, głównie
    w wypadku zagrożeń niemilitarnych (klęsk żywiołowych i katastrof).

  2. Strategia bezpieczeństwa narodowego i wojskowego wskazuje, że wymóg skuteczność wykonywania misji i zadań narzuca siłom zbrojnym Polski konieczność zwiększenia zdolności operacyjnej w zakresie podwyższenia sprawności systemów dowodzenia, zapewnienie skuteczności działań bojowych przez osiągniecie wymaganych standardów przez siły zdolne do przerzutu, ochrona przed bronią masowego rażenia.

  3. Strategiczny przedmiot ochrony ma za zadanie doprowadzić do zbliżenia założeń planu takiego jaki ma być wykonany.

Nacjonalizm, fundamentalizm, socjalizm to siła słabości, która sprowadza się do punktu odniesienia czyli ataku z 11.09.2001r. Pozwala wykorzystać 4 cechy współczesności:

  1. dostęp do broni masowego rażenia nie jest już tylko zarezerwowana dla zorganizowanych i silnych państw;

  2. ogólnoświatowa mobilność- ułatwiona przez szybkie środki podróżowania, ale głównie przez masowe migracje, które burza jedność państwa, ale środki światowej komunikacji ułatwiają te migracje;

  3. otwartość społeczeństw demokratycznych umożliwia rozpłyniecie się
    w środowisku co bardzo utrudnia wykrycie zagrożeń;

  4. występujące w nowoczesnym społeczeństwie tzw. zakłócenie(rodzi się strach
    i niepokój). Współzależności systemowe powodują reakcję łańcuchową, jeśli zakłócimy jeden element to natychmiast zakłócamy inne i rodzi się strach
    i niepokój;

Paradoks związany z siłą słabości- słabi nabierają siły, nadmiernie upraszczając obraz celu który chcą osiągnąć, a silni słabną czyniąc to samo. Słabi demonizując tym co słabną, ale zyskują pełnych determinacji gotowych poświęcić samych siebie zwolenników. Silni nie mogą sobie pozwolić na nadmierne uproszczenie, słabną gdy ich objawy stają się uproszczone.

Dylemat światowego nieładu- stoją przed nim gównie USA, sama siła i przewaga nie wystarczają do zapewnienia hegemonii, mają mniej zapału do swojego życia i mogą zwalczać system amerykański używając tego systemu.

Zaangażowanie Strategiczne musi być łączne(silne):

  1. rozwiązanie konfliktu izraelsko-palestynskiego, co pozornie wydaje się niemożliwe,

  2. zmiana ukierunkowań strategicznych w zakresie wydobycia ropy od Ameryki po Azję środkową

  3. wciągnięcie do działań najważniejszych rządów prze układy regionalne, które miałyby na celu zapobieganie rozprzestrzenianie się broni masowego rażenia i powstrzymanie terroryzmu.







14


Wyszukiwarka