Finanse - w potocznym znaczeniu: zasoby pieniężne;
w literaturze ekonomicznej: ogół zjawisk ekonomicznych związanych z gromadzeniem i podziałem zasobów pieniężnych,
czyli: FINANSE TO RZECZYWISTE ZJAWISKA I PROCESY PIENIĘŻNE
Planowanie finansowe jest to zespół działań polegających na ustalaniu na przyszłość kształtowania się dochodów i wydatków pieniężnych oraz nadawaniu im mocy wiążącej .
Gospodarka Finansowa- Dział podmiotu polegającą na gromadzeniu i rozdysponowaniu środków pieniężnych w związku z realizowanymi celami i zadaniami.
Polityka finansowa - to dokonywanie wyboru celów, które mają być osiągnięte w wyniku prowadzonej gospodarki finansowej, jak i sposobów lub metod ich osiągania. Treść polityki zależy od podmiotu, który realizuje gospodarkę finansową.
Finanse pełnią funkcję - alokacyjną, redystrybucyjną i stabilizacyjną.
Funkcja alokacyjna finansów polega na - Wyraża się w oddziaływaniu finansów publicznych, na proces rozmieszczania czynników produkcji i na strukturę produkcji. Finanse publiczne są instrumentem alokacji wszędzie tam gdzie zawodzi rynek.
Funkcja redystrybucyjna finansów polega na - Podział dochodu zgodnie z tym, co społeczeństwo w danym okresie uważa za "sprawiedliwy" i "słuszny" podział. Funkcję tą realizuje przede wszystkim budżet, natomiast uzupełniającą rolę odgrywają banki, system ubezpieczeń społecznych, giełda papierów wartościowych.
Funkcja stabilizacyjna finansów polega na utrzymaniu:
Wysokiego stanu zatrudnienia
Określenia (utrzymania) racjonalnego poziomu stabilności cen
Utrzymania właściwej stopy wzrostu gospodarczego z uwzględnieniem jego efektów dla bilansu płatniczego
Przez funkcję finansów należy rozumieć - zespół stawianych przed nimi jednorodnych zadań.
Przedmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych obejmuje różne zjawiska pieniężne niezależnie jakie podmioty biorą w nich udział.
Podmiotowa systematyka zjawisk finansowych oparta jest na kryterium rodzajowego zróżnicowania jednostek dokonujących operacji pieniężnych.
Strumienie redystrybucyjne - transferowe nie podlegają regułom rynkowym lecz są regulowane przez prawo finansowe, charakteryzuje je brak wzajemnego świadczenia ze strony podmiotu gospodarczego otrzymują najczęściej środki pieniężne od innego podmiotu (zasiłki podatki dotacje)
Strumienie kredytowe - przychody i wydatki, związane z działalnością gospod banków, funkcje kredytowe spełniają przede wszystkim banki komercyjne, poza kredytem bankowym występuje kredyt towarowy.
Strumienie ekwiwalentne - Cechy ruchowi śr pieniężnych towarzyszy równoczesny ruch wartości materialnej; Są one regulowane przez mechanizm rynkowy
Pieniądzem nazywamy powszechny ekwiwalent wymiany towarowej, który sam jest towarem posiadającym swoją wartość i cenę.
Pieniądz pełni następujące funkcje:
Środek wymiany, Jednostka rozliczeniowa ,Środek tezauryzacji (gromadzenie wartości) , Miernik wartości towarów, Środek płatniczy.
Funkcja wymiany - transakcje, w których dochodzi do równoczesnego wzajemnego przekazania towaru i pieniądza pomiędzy uczestnikami wymiany.
Miernik wartości towarów - w jednostkach pieniężnych podawane są ceny, dzięki którym można porównywać różne towary.
Środek płatniczy - to znaczy do dokonywania płatności transferowych lub transakcji, w których przepływ dóbr nie jest równoczesny z zapłatą.
Dematerializacja pieniądza oznacza proces stopniowego przechodzenia pieniądza od jego postaci gotówkowej do bezgotówkowej.(pierwotnie - kruszec , monety, banknoty, elektroniczna postać - zapis na rachunku bankowym)
Bimetalizm to kruszcowy system monetarny oparty o dwa metale szlachetne: srebro i złoto.
Z punktu widzenia stopnia płynności pieniądza bank centralny w swojej polityce pieniężnej dzieli środki płatnicze na trzy zasadnicze grupy:
M1 - są to gotówka oraz depozyty na rachunkach czekowych w bankach komercyjnych płatnych na każde żądanie. Do tej grupy zalicza się także czeki podróżne. Cechuje się najwyższym stopniem płynności i związana jest z pieniądzem gromadzonym do celów transakcyjnych, spekulacyjnych i z powodu ostrożności.
M2 - można zaliczyć do niej wszystko co znajduje się w grupie M1, ponadto znajdują się w niej rachunki oszczędnościowe oraz małe rachunki terminowe nie przekraczające określonej sumy w danym kraju. Wykorzystywana jest przez banki do udzielania kredytów krótkoterminowych.
M3 - uwzględnia wszystko, co zalicza się do grupy M2, a ponadto obejmuje duże salda rachunków terminowych przekraczających określoną sumę złotych lub dolarów rocznie. Tworzy główne źródło środków wykorzystywanych na długoterminowe kredyty inwestycyjne. Wykazuje ona najniższy stopień płynności.
Najszersza miara pieniądza - M3
Niezależność banku centralnego: Z reguły przyjmuje się, że bank centralny jest niezależny, jeśli w sposób autonomiczny określa cele polityki pieniężnej i decyduje o sposobach ich realizacji. W tym też znaczeniu jest użyte pojęcie niezależności. Pojęcie niezależności banku centralnego może być rozumiane w różny sposób. Wyróżnia się między innymi niezależność:
w zakresie wytyczania celów (niezależność polityczną)
wyboru instrumentów służących do realizowania zadań (niezależność operacyjną),
prezesa w stosunku do całego banku,
formalną (prawną),
faktyczną (którą można przeciwstawić niezależności prawnej).
Odpowiedź zawarta w pkt. 18
Do instrumentów polityki pieniężnej banku centralnego:
Polityka rezerw obowiązkowych - utrzymanie rezerw w gotowce i rezerw w banku centralnym ma na celu zapewnienie wypłacalności banków handlowych
Operacje otwartego rynku - w krajach kapitalistycznych skarb państwa emituje papiery wartościowe, zaciągając w ten sposób kredyt u społeczeństwa Kosztem kredytu jest stopa oprocentowania walorów państwowych.
Polityka zmian stopy redyskontowej - każdy bank handlowy ma prawo zaciągnąć pożyczkę w banku centralnym. Zaciągnięcie pożyczki polega na sprzedaży bankowi centralnemu weksli handlowych wykupionych od klientów.
- odpowiedź w punkcie 19.
Celem polityki pieniężnej BC powinno być korelowanie przyrostu podaży pieniądza z przyrostem PKB. Podaż pieniądza kształtuje globalny popyt i wielkość PKB.
Politykę pieniężną w Polsce prowadzi NBP
Do zadań BC należy:
organizowanie rozliczeń pieniężnych
prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi i działalności dewizowej granicach określonych ustawami
bankowa obsługa budżetu państwa
regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie
kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego w Polsce
opracowywanie sprawozdawczego bilansu płatniczego oraz bilansów należności i zobowiązań zagranicznych państwa
inne zadania określone ustawami
Banki to: przedsiębiorstwa obsługujące operacje pieniężne (gotówkowe i bezgotówkowe) oraz prowadzące pośrednictwo finansowe: gromadzenie depozytów i udzielanie kredytów.
Działalność banków komercyjnych opiera się na zasadach: samodzielności, samofinansowania i uniwersalizmu.
Zasada .. banku komercyjnego polega na (tu opisuję każdą z nich po kolei):
zasada samodzielności oznacza możliwość podejmowania decyzji co do struktury organizacyjnej banku oraz prowadzonej polityki, w ramach której bank decyduje o zakresie swojej działalności i swoich finansach. Samodzielność działalności banku odbywa się oczywiście w granicach prawa, określonych zwłaszcza w prawie bankowym;
zasada samofinansowania polega na tym, że bank ponosi wszelkie koszty prowadzonej działalności. Ważne jest tu ustalenie przez bank polityki depozytowo- kredytowej przynoszącej zyski;
zasada uniwersalizmu oznacza przyjęcie takich samych zasad co do tworzenia banku, jego likwidacji, kontroli (nadzoru), wykonywania wszystkich czynności bankowych, możliwości tworzenia przez banki sieci oddziałów na terenie całego kraju.
Banki dokonują transformacji terminów/ ryzyka, co oznacza, że
Do czynności stricte bankowych zalicza się :
przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu;
prowadzenie rachunków tych wkładów i innych rachunków bankowych;
udzielanie i zaciąganie kredytów;
emitowanie bankowych papierów wartościowych;
przeprowadzenie bankowych rozliczeń pieniężnych;
wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach
Do czynności, które są czynnościami bankowymi, o ile wykonuje je bank zalicza się:
operacje wekslowe i czekowe;
wydawanie kart płatniczych i wykonywanie operacji przy ich użyciu;
udzielanie pożyczek pieniężnych;
terminowe operacje finansowe;
nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych;
przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych;
wykonywanie czynności obrotu dewizowego;
udzielanie poręczeń;
wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisja papierów wartościowych.
Outsourcing/ offshoring usług bankowych polega na:
outsourcing bankowy polega na tym, że banki powierzają firmom zewnętrznym wykonywany przez siebie czynności. Outsourcing bankowy podlega jednak wielu regulacjom prawnym;
offshoring polega na przeniesieniu, relokacji, wybranych procesów biznesowych (bankowych) na tereny innego kraju.
Banki mogą wykonywać następujące czynności.
przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów
prowadzenie innych rachunków bankowych,
udzielanie kredytów,
przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,
wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
Ponadto, czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki:
udzielanie pożyczek pieniężnych,
operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,
wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu,
terminowe operacje finansowe,
nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,
przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,
prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych,
udzielanie i potwierdzanie poręczeń,
wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych,
pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się: umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Zdolność kredytowa to zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.
Kredyt tym różni się od pożyczki
na mocy umowy kredytu do dyspozycji kredytobiorcy stawiana jest określona kwota środków pieniężnych w postaci bezgotówkowego pieniądza bankowego; na mocy umowy pożyczki na pożyczkobiorcę przenoszona jest własność określonej ilości pieniędzy,
kredyt jest celowy, na konkretny cel ustalony w umowie kredytowej; w umowie pożyczki nie musi być sprecyzowany cel,
wykorzystanie kredytu musi nastąpić na warunkach i zasadach określonych w umowie kredytowej; w przypadku umowy pożyczki nie ma tego wymogu,
kredyt powinien być odpłatny; pożyczka może być odpłatna bądź nieodpłatna (np. pożyczka pracownicza jest nieodpłatna),
umowa kredytu zawsze musi być pisemna; umowa pożyczki poniżej 500 zł nie musi być zawierana na piśmie, może być ustna.
Gwarancją/poręczeniem bankowym jest gwarancja bankowa jest pisemnym zobowiązaniem Banku, podjętym na zlecenie Klienta, do zapłacenia określonej sumy pieniężnej, w przypadku gdy zleceniodawca nie wypełni - określonych w gwarancji -zobowiązań wobec beneficjenta gwarancji. Z treści gwarancji wynika rodzaj i zakres zobowiązania Banku oraz warunki, które muszą być spełnione, aby mogła nastąpić wypłata z gwarancji. Zobowiązanie to -opiewa- na określoną kwotę lub górną granicę kwoty, do wysokości której mogą nastąpić wypłaty z gwarancji. Gwarancja bankowa zabezpiecza zobowiązania umowne ściśle według jej treści.
Gwarantowaniem depozytów bankowych w Polsce zajmuje się
w ostatnim czasie Skarb Państwa
Bankowy Fundusz Gwarancyjny -w Polsce
Pieniądzem elektronicznym nazywa się Pieniądz elektroniczny to wartość pieniądza stanowiąca elektroniczny odpowiednik znaków pieniężnych, który spełnia łącznie następujące warunki a) wartość pieniądza jest przechowywana w elektronicznych nośnikach informacji b) jest wydawana do dyspozycji na podstawie umowy w zamian za środki pieniężne o nominalnej wartości nie mniejszej niż ta wartość, c) jest przyjmowana jako środek płatniczy przez przedsiębiorców innych niż wydający ją do dyspozycji, d) na żądanie jest wymieniana przez wydawcę na środki pieniężne, e) jest wyrażona w jednostkach pieniężnych
Wyodrębnia się następujące formy pieniądza elektronicznego
czek elektroniczny b) karta płatnicza c) pieniądz sieciowy
Podaj argumenty przemawiające za tym ,że w najbliższej perspektywie pieniądz elektroniczny nie wyprze innych rzeczowych form pieniądza. Pieniądz elektroniczny w średniookresowej perspektywie nie wyprze pieniądza tradycyjnego z powodu: a) stwarza dla właścicieli zagrożenie ze strony hakerów b) konieczność posiadania komputera c) korzystanie z pieniądza elektronicznego pozostawia za sobą pewien ślad informacji d) stanowi cenny dowód w sprawie przestępczej.
Współcześnie pieniądz występuje w następujących formach rzeczowych.
gotówkowy - bilety banku centralnego (prawny środek płatniczy; ustawowa moc regulowana zobowiązań i publiczno prawnych) i bilon metalowy (pieniądz zdawkowy);
bezgotówkowy (skrypturalny) - depozyty na rachunkach w BC oraz bankach komercyjnych
Istota zabezpieczeń kredytu bankowego polega na tym
Zabezpieczenie kredytu dzieli się
osobiste
rzeczowe
Zabezpieczenia osobiste kredytu polegają na osobistej odpowiedzialności za spłatę długu. Oznacza to, że kredytobiorca gwarantuje całym swoim obecnym i przyszłym majątkiem wywiązanie się ze zobowiązań wobec banku. Zabezpieczeniami rzeczowymi nazywa się z kolei takie, przy których przedmiotem jest określona część majątku dłużnika lub osoby trzeciej. Bank ma prawo do takiego przedmiotu zabezpieczenia, niezależnie od tego, czyją własnością jest on w danej chwili. Do zabezpieczeń rzeczowych należą różne formy hipoteki, przewłaszczenia i zastawy, a także blokada środków na rachunku bankowym i kaucja.
Podaj przykładów zabezpieczeń osobistych - weksel własny in blanco, poręczenie wekslowe, poręczenie według prawa cywilnego, gwarancje bankowe , przelew (cesja) wierzytelności rzeczowych kredytu. Zabezpieczenie hipoteczne jest najczęściej spotykaną formą zabezpieczenia dużych kredytów, zazwyczaj obok niego stosuje się inne zabezpieczenia (np. weksel własny in blanco), uznawane przez bank za dodatkowe
Kredytem konsumenckim jest kredyt konsumencki to każdy kredyt zaciągnięty na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej (np. gotówkowy lub mieszkaniowy). Mamy z nim do czynienia również przy zakupach na raty lub z odroczonym terminem płatności
Weksel to bezwzględne przyrzeczenie zapłaty (do wystawcy weksla)
Czek jest to polecenie dla banku wypłacenia osoby wskazanej na czeku określonej sumy pieniędzy ze środków będących w dyspozycji wystawcy czeku.
Rodzaje weksli :
weksel trasowany, zwany również ciągnionym,
weksel własny
Rodzaje czeków :
Gotówkowy
Rozrachunkowy:
Potwierdzony
Gwarantowany
Podróżny
Czek gotówkowy upoważnia bank do wypłacenia gotówki w banku wystawcy lub w innym banku. Wystawca lub posiadacz czeku mogą zabronić wypłaty czeku w gotówce, pisząc w poprzek na przedniej stronie czeku zastrzeżenie: "przelać na rachunek" - w ten sposób czek staje się czekiem rozrachunkowym
Czek rozrachunkowy upoważnia bank do przelania środków finansowych z rachunku wystawcy na rachunek innej osoby; może być użyty tylko do rozrachunku księgowego, który ma skutki zapłaty.
Czek podróżny umożliwiają podjęcie gotówki za granicą, mają zawsze charakter czeków imiennych.
Weksel trasowany jest dokumentem zawierającym sformułowanie przez wystawcę polecenie zapłaty, skierowanie do określonej osoby, z żądaniem zapłacenia innej osobie sumy wekslowej w oznaczonym czasie i miejscu.
Weksel własny zawiera przyrzeczenie wystawcy weksla ( trasanta ) bezwarunkowego zapłacenia określonej sumy wekslowej w podanym czasie i miejscu. Wystawca weksla swoim podpisem przyjmuje na siebie realizację zobowiązania wpisanego na wekslu.
Dyskonto weksla zakup przez bank weksla przed terminem jego płatności po cenie pomniejszonej o kwotę odsetek dyskontowych.
Redyskonto weksla oznacza skup weksli uprzednio zdyskontowanych, z potrąceniem od sumy wekslowej odsetek redyskontowych.
Czek powinien zawierać w swojej treści wystawione w formie uregulowanej przepisami prawa czekowego i skierowane do płatnika (trasata) pisemne polecenie bezwarunkowej zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz wskazanej osoby (remitenta) lub na rzecz okaziciela (podawcy), w ciężar rachunku wystawcy (trasanta).
Weksel powinien zawierać w swojej treści
nazwę „weksel”,
datę i miejsce jego wystawienia,
miejsce i datę płatności oraz podpis wystawcy, w przypadku weksla trasowanego - nazwisko trasata, nazwisko remitenta, podpis wystawcy weksla,
może również zawierać nazwę instytucji lub osoby, u której płatny jest weksel, czyli domicylata.
Karty płatnicze dzieli się na:
Kredytowe - związane z przyznaniem przez bank limitu kredytowego.
Debetowe - obciążają one konto posiadacza na kwotę transakcji w momencie jej wykonywania. Kwota transakcji nie może przekroczyć stanu konta posiadacza karty.
Obciążeniowe - Bank udziela posiadaczowi kredytu i co jakiś czas (najczęściej 1 miesiąc) wystawia mu rozliczenie, którego równowartość pobiera z konta.
Przedpłacone - dokonanie transakcji tą kartą wymaga wcześniejszego zasilenia karty kwotą, do wysokości której następnie autoryzowane są transakcje
Wirtualne - karta jest jedynie zarejestrowanym w systemie rozliczeniowym numerem, można nią realizować tylko transakcje typu "card not present".
odpowiedź w punkcie 55
Rynek finansowy to miejsce, gdzie dokonuje się transakcji środkami pieniężnymi. Przedmiotem rynku finansowego są walory finansowe występujące w postaci zmaterializowanej lub zdematerializowanej.
Finansowanie bezpośrednie/ pośrednie polega na:
finansowanie bezpośrednie polega na pozyskiwaniu przez przedsiębiorstwo kapitałów wprost od inwestorów, bez udziału pośredników. Inwestorami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i firmy.
finansowanie pośrednie polega na pozyskiwaniu przez przedsiębiorstwo kapitałów poprzez pośredników finansowych. Pośrednicy gromadzą środki indywidualnych osób lub firm i inwestują je w większe przedsięwzięcia. Rolę pośredników spełniają najczęściej takie instytucje jak banki, czy fundusze inwestycyjne.
Instrumentem finansowym nazywa się zobowiązania eminentna takiego instrumentu wobec ich posiadacza. Innymi słowy obietnicami wypłacenia określonych środków pieniężnych przyszłości przez eminentna. Instrumenty finansowe można pogrupować według różnych kryteriów:
w aspekcie własnościowym dzielimy na instrumenty; o charakterze wierzycielskim i własnościowym, czyli: (mające charakter pożyczki) wszelkiego rodzaju depozyty bankowe, weksle, obligacje mające charakter udziału w majątku, kapitale podmiotu gospodarczego - przede wszystkim akcje.
Kryterium generowania dochodów;
przynoszące stały dochód ( zazwyczaj są to obligacje),
przynoszące dochód zmienny (akcje).
Kryterium czasu:
krótkoterminowe (o początkowym terminie zapadalności do 1 roku),
średnioterminowe (o początkowym terminie zapadalności od 1 roku do 5 lat),
długoterminowe(o początkowym terminie zapadalności powyżej lat 5).
Czasami też instrumenty finansowe dzieli się, wykorzystując inną konwencję, czyli na instrumenty krótkoterminowe o terminie zapadalności do 1 roku (tzw. instrumenty pieniężne) oraz instrumenty długoterminowe o terminie zapadalności powyżej 1 roku (tzw. instrumenty kapitałowe)).
Podaj przykłady instrumentów finansowych:
niebędące papierami wartościowymi:
tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania (certyfikaty inwestycyjne, jednostki uczestnictwa),
finansowe kontrakty terminowe oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie, umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne, swapy na stopy procentowe, swapy walutowe,
prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń (pochodne instrumenty towarowe),
inne instrumenty, jeżeli zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym na terytorium państwa członkowskiego lub są przedmiotem ubiegania się o takie dopuszczenie.
Do pośredników finansowych zalicza się/ 62. Podaj przykłady pośredników finansowych: banki, Otwarte Fundusze Emerytalne, programy emerytalne, firmy ubezpieczeniowe.
Fundusze inwestycyjne to osoby prawne, które zajmują się tylko gromadzeniem środków w postaci jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych oraz lokowanie środków na rynku finansowym.
Ze względu na kryterium prawne fundusze inwestycyjne dzieli się na: fio (fundusze inwestycyjne otwarte), sfio (specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty), fiz (fundusz inwestycyjny zamknięty).
Ze względu na kryterium rynkowe fundusze inwestycyjne dzieli się na: fundusze agresywnego wzrostu, fundusze zrównoważone, fundusze wzrostu, fundusze dochodu.
Cechą charakterystyczną fio, sfio, fiz jest to, że muszą one najpierw pozyskać licencję pozwalającą na działalność ???
Fundusze hedgingowe to aktywnie zarządzany fundusz inwestycyjny przeznaczony dla malej liczby dużych inwestorów, którzy szukają najbardziej atrakcyjnej stopy zwrotu.
Transakcja terminowa polega na: kupnie lub sprzedaży, w określonym terminie po z góry ustalonym (w dniu zawarcia transakcji) kursie terminowym, kwoty waluty w zamian za drugą
Istotą transakcja natychmiastowa ( spot) handel fizyczny towarem, który może być dostarczony przez sprzedającego kupującemu od razu lub w ciągu najbliższych dni roboczych. Transakcje natychmiastowe mają charakter transakcji rzeczywistych.
Transakcja forward celem zawarcia transakcji jest fizyczna dostawa określonego towaru w oznaczonym miejscu i czasie w przyszłości. Transakcje te są proste, mało sformalizowane; są one przedmiotem transakcji rzeczywistych. Uczestniczą w nim dwie strony: stron, która chce w przyszłości kupić po określonej cenie i strona, która chce w przyszłości sprzedać po cenie uzgodnionej
kontrakty futur es są standaryzowanymi umowami kupna/sprzedaży określonego towaru w określonym momencie w przyszłości po określonej cenie. W transakcjach tych nie zawsze dochodzi do fizycznej dostawy towaru, jest przedmiotem obrotu giełdowego. Kupno kontraktu future- zajęcie pozycji długiej (zawarcie umowy kupna), kupić tanio, żeby sprzedać drogo.Sprzedaż kontraktu future- zajęcie pozycji krótkiej (zawarcie umowy sprzedaży), sprzedać drogo, kupić tanio. Inwestor który kupił/sprzedał kontrakt future może się z niego wycofać przed terminem dostawy. Kontrakt ten przyjmuje możliwość pieniężnego rozliczenia transakcji, nie musi dojść do dostawy.
swap umową /kontraktem/ na mocy, której dochodzi do zamiany jednego strumienia przepływów pieniężnych na inny
opcje polega na jest terminową transakcją warunkową, w której jedna ze stron nabywa prawo, ale nie obowiązek realizacji umowy. W umowie opcyjnej występują dwie strony: wystawca kontraktu (sprzedawca) i nabywca kontraktu (właściciel). Nabywca kontraktu opcyjnego ma prawo realizacji umowy, natomiast wystawiający opcje ma obowiązek zrealizowania kontraktu. Opcje nazywane są kontraktami niesymetrycznymi.
Motywem zawierania transakcji terminowych na rynku finansowym jest umowa kupna lub sprzedaży kontraktu dla pewnego towaru w określonym momencie czasu, po określonej cenie. Handluje się tu nie bezpośrednio towarem, ale kontraktem dotyczącym pewnego towaru. Cechą transakcji terminowej jest to, że cenę kupna/sprzedaży towaru objętego kontraktem mamy już w momencie zawierania umowy.
Rynek pieniężny charakteryzuje się tzw. rynek gorącego pieniądza. Jest rynkiem najbardziej płynnych instrumentów finansowych o relatywnie niskich terminach zapadalności
Rynek kapitałowy charakteryzuje się rynek instrumentów finansowych o terminach zapadalności dłuższych niż 1 rok. Rynek kapitałowy pokrywa zapotrzebowanie na kapitał rozwojowy. Do zalet rynku kapitałowego należy to, że:
inwestorzy na tym rynku chętniej niż np. banki podejmują ryzyko inwestowania w nowe branże wytwórcze
rynki kapitałowe bardziej niż banki zorientowane są na przyszłość
nie żąda zabezpieczeń
rynek kapitałowy skuteczniej identyfikuje spółki mające dobre perspektywy rozwoju, ponieważ na rynku kapitałowym działa wiele inwestorów
spółka która znajduje się na ryku kapitałowym nigdy nie może spocząć na laurach, ponieważ stale pozostaje pod kontrolą właścicieli i akcjonariuszy.
Przedmiotem obrotu na rynku kapitałowym są :
papiery wartościowe: akcje, prawa poboru, prawa do akcji, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne
tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania tzw. fundusze inwestycyjne
Do papierów wartościowych zalicza się :akcje , obligacje, listy zastawne,, kwity depozytowe.
Obligacje to papiery wartościowe, w których emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji(obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny(prawo do zwrotu kapitału w terminie zapadalności i prawo do oprocentowania, którego wysokość i termin spłaty są z góry określone treści obligacji) lub niepieniężny(np. prawo do udziału w przyszłych zyskach emitenta i prawo do zamiany obligacji na akcje spółki będącej emitentem tych obligacji).
Listy zastawne to papiery wartościowe mogą być imienne lub na okaziciela, których podstawę emisji stanowi wierzytelność banku hipotecznego z tytułu udzielonych kredytów na zakup nieruchomości. W liście zastawnym bank hipoteczny zobowiązuje się do wykupu tych listów w określonym terminie i do zapłaty odsetek.
Sprawny rynek finansowy powinny charakteryzować następujące cechy
przejrzystość (transparentność) polega na, tym że transakcje zawierane są wg określonych zasad, norm procedur, warunków i wszyscy uczestnicy rynku powinni mieć dostęp do tych samych informacji i w tym samym czasie.
rzetelność polega na tym, że informacje o rynku, o instrumentach finansowych powinny być wiarygodne, odpowiednio zabezpieczone i obligatoryjne
płynność oznacza, że możliwe jest dokonywanie w każdym czasie dowolnej transakcji kupna- sprzedaży instrumentu finansowego
Przedstaw klasyfikacje banków: państwowe, komercyjne, spółdzielcze
Wyróżnia się następujące modele funkcjonowania bankowości spółdzielczej.
Banki spółdzielcze opierają swoją działalność na zasadzie
Zasada….. działania bankowości spółdzielczej wyraża się w tym ….
1