Prawo własności intelektualnej.

Prawo własności intelektualnej reguluje ochronę dóbr niematerialnych.

Dobra niematerialne to pewne wartości świata odczuć, uczuć, intelektu człowieka, które chronione są m.in. przez:

1. Kodeks cywilny

2. Ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych

3. Ustawę o prawie własności przemysłowej

ad1) Kodeks cywilny reguluje ochronę dóbr osobistych (niematerialnych) ściśle związanych z osobą człowieka. Dobrami osobistymi są w szczególności:

- zdrowie

- wolność

- cześć

- nazwisko

- pseudonim

- wizerunek

- swoboda sumienia

- nietykalność mieszkania

- tajemnica korespondencji

- twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza, racjonalizatorska

Przesłanki ochrony dóbr osobistych:

1. Istnienia dobra osobistego chronionego prawem

2. Naruszenie tego dobra

3. Bezprawność zachowania naruszającego

1 i 2 ma wykazać poszkodowany.

3 ustawodawca wprowadził domniemanie bezprawności - przyjął, że naruszenie cudzego dobra osobistego jest bezprawne. Domniemanie to można obalić przedstawiając dowód przeciwny, czyli wykazując podstawę prawną naruszenia.

Roszczenia przysługujące w razie naruszenia dóbr osobistych:

1. zaniechanie działań zagrażających naruszeniem lub zaniechanie dalszych naruszeń;

2. usunięcie skutków naruszeń, w szczególności żądanie złożenia oświadczenia w odpowiedniej treści i formie;

3. zadośćuczynienie pieniężne lub zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny;

4. odszkodowanie, o ile działanie naruszającego było zawinione i w związku z naruszeniem dobra osobistego powstała szkoda majątkowa;

ad2) Roszczenie to jest bardzo ogólnie sformułowane, dlatego poszkodowany w pozwie musi to roszczenie sprecyzować, może np. żądać:

1. podania sentencji wyroku do publicznej wiadomości

2. podania treści ugody sądowej do wiadomości określonych osób

3. zniszczenia bezprawnie wydanych egzemplarzy utworu

4. wydania/publikacji egzemplarzy utworu bez wprowadzonych bezprawnie zmian

5. przeprosin, sprostowania, itd.

ad3) ad4) Szkoda jest to każdy uszczerbek w dobrach prawnie chronionych poniesiony wbrew woli uprawnionego.

1. majątkowa -> odszkodowanie

2. niemajątkowa -> zadośćuczynienie

ad a) Szkoda majątkowa jest wymierna w pieniądzu i obejmuje stratę oraz utracone korzyści. Kiedy ona wystąpi, można żądać odszkodowania.

ad b) Szkoda niemajątkowa to tzw. krzywda, czyli ból fizyczny, cierpienia psychiczne, negatywne moralne, psychiczne doznania. Nie da się jej przeliczyć na pieniądze. Kiedy ona wystąpi, można żądać zadośćuczynienia, ale tylko w przypadku, gdy przepis wyraźnie to przewiduje. Wysokość zadośćuczynienia nie ma granic.

Odszkodowania w związku z naruszeniem dóbr osobistych można dochodzić tylko wtedy, gdy wykaże się winę naruszającego, choćby nieumyślną. Do roszczenia o odszkodowanie nie ma zastosowania domniemanie bezprawności.

Postacie winy

2. umyślna

1. z zamiarem bezpośrednim

2. z zamiarem ewentualnym

3. nieumyślna

1. lekkomyślność

2. niedbalstwo

Prawo autorskie.

Przedmiot prawa autorskiego

Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, czyli każdy przejaw działalności twórczej człowieka o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Utwór musi łącznie spełniać 3 cechy:

- jest rezultatem pracy człowieka, czyli twórcy

- ma indywidualny charakter, czyli utwór odzwierciedla charakterystyczny dla twórcy styl, metodę, sposób tworzenia

- ma oryginalny charakter, czyli jest rezultatem działalności twórczej (kreatywnej).

Ustalenie a utrwalenie utworu.

Należy odróżnić dzieło jako dobro niematerialne od materialnego nośnika, na którym utwór jest utrwalony (papier, płyta CD, płótno).

Utrwalenie utworu to ucieleśnienie go w materialnym nośniku. Aby utwór był chroniony, nie musi być utrwalony, lecz musi być ustalony.

Ustalenie utworu to jego uzewnętrznienie umożliwiające odbiór przez inne niż twórca osoby.

Utwór jest chroniony od chwili ustalenia chociażby miał postać nieukończoną, np. szkice, plany, projekty, o ile spełniają cechy utworu. Aby utwór był chroniony nie trzeba spełnić jakichkolwiek formalności, np. rejestracji dzieła.

Aby utwór był chroniony nie mają znaczenia:

1. okoliczności dotyczące samego twórcy

2. jakość i rozmiar utworu

3. przeznaczenie utworu

4. wielkość nakładu pracy twórcy

5. trwałość utworu

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe)

2. plastyczne, fotograficzne, muzyczne, sceniczne, architektoniczne, audiowizualne

Opracowania (utwory zależne)

Przedmiotem ochrony prawa autorskiego są także opracowania cudzych utworów, np. tłumaczenie, adaptacja, ekranizacja, improwizacja muzyczna.

Rozporządzenie i korzystanie z opracowania wymaga zgody twórcy utworu pierwotnego, chyba że autorskie prawa majątkowe do tego utworu już wygasły. Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie jeżeli w ciągu 5 lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi. Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego.

Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego

1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty

2) urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole

3) opublikowane opisy patentowe i ochronne

4) proste informacje prasowe

Podmiot prawa autorskiego

1) Twórca

2) Współtwórcy

3) Pracodawca

4) Producent lub wydawca utworu zbiorowego

5) Producent utworu audiowizualnego

ad1) Twórcą może być tylko człowiek. Domniemuje się, że twórcą jest osoba, której nazwisko uwidoczniono w tym charakterze na egzemplarzach utworu lub której nazwisko podano do publicznej wiadomości w związku z rozpowszechnianiem utworu w jakikolwiek inny sposób.

Utwory wydane pod pseudonimem lub anonimowo

Jeżeli twórca nie ujawnia swego autorstwa w wykonywaniu prawa autorskiego, zastępuje go producent lub wydawca, a w ich braku właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Działają oni jako tzw. zastępcy pośredni, czyli w swoim imieniu, ale na rzecz twórcy. Kiedy ujawni on swoje autorstwo, podmioty te są zobowiązane przenieść na twórcę wszelkie korzyści uzyskane w związku z wykonywaniem jego praw autorskich, natomiast twórca ma obowiązek zwolnić je (podmioty) z zobowiązań powstałych przy wykonywaniu praw autorskich.

ad2) Z utworem współautorskim mamy do czynienia, gdy co najmniej 2 osoby włączą swe wysiłki twórcze w celu stworzenia wspólnego dzieła.

Wyróżniamy współautorskie utwory:

a) rozłączne

b) nierozłączne

ad a) W dziełach rozłącznych da się wyróżnić wkład każdego ze współautorów, ponieważ stanowi on samodzielną całość. W tym przypadku każdy współtwórca może wykonywać prawa autorskie do swojej części stanowiącej samodzielną całość , jednakże bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców.

ad b) W dziełach nierozłącznych nie da się wyróżnić wkładu poszczególnych współtwórców, ponieważ dzieło stworzyli wspólnie - od pomysłu po efekt końcowy.

W obu przypadkach (a i b) do wykonywania prawa autorskiego do całości utworu potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców, a w razie jej braku każdy z nich może zwrócić się do sądu, który rozstrzyga, biorąc pod uwagę interesy wszystkich współtwórców.

Każdy ze współtwórców może wystąpić z roszczeniem o ochronę prawa autorskiego do ich wspólnego dzieła.

ad3) Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe do utworu w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Procedura wygląda następująco:

Strony łączy umowa o pracę (nie o dzieło, nie zlecenie) bez względu na jej rodzaj. Do zakresu obowiązków pracownika należy tworzenie utworów. Pracownik przekazuje utwór pracodawcy, który ma 6 miesięcy na złożenie, czy przyjmuje, czy nie przyjmuje, czy żąda zmian w utworze. Strony mogą ustalić inny termin niż 6 miesięcy na złożenie oświadczenia. Chwilą przyjęcia utworu przez pracodawcę jest chwila, w której złoży on oświadczenie o przyjęciu utworu bądź dzień, w którym upłynie 6 miesięcy, w ciągu których pracodawca nie złożył żadnego oświadczenia (oznacza to, że przyjął utwór bez zastrzeżeń). Z tą chwilą pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do utworu stworzonego przez pracownika, czyli prawo do korzystania z utworu, prawo do rozporządzania utworem i prawo do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Od chwili przyjęcia pracodawca ma również obowiązek rozpowszechnić utwór w ciągu 2 lat, przy czym strony mogą ustalić inny termin. Jeśli tego nie uczyni, pracownik może na piśmie wyznaczyć dodatkowy odpowiedni termin na rozpowszechnienie, a gdy i ten minie bezskutecznie, prawa autorskie majątkowe wracają do pracownika bez potrzeby składania jakiegokolwiek oświadczenia.

Umowa o pracę może wyłączyć ten sposób nabycia praw autorskich.

ad4) Utwór zbiorowy to np. encyklopedia lub publikacja periodyczna ukazująca się w częściach/odcinkach. Z ustawy wynika, że prawa autorskie majątkowe do utworu zbiorowego jako całości ma producent lub wydawca oraz jemu przysługuje wyłączne prawo do tytułu. Natomiast współtwórcom przysługują prawa autorskie do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie.

ad5) Na podstawie umowy o stworzenie utworu producent utworu audiowizualnego ma autorskie prawa majątkowe do eksploatacji utworu jako całości. Np. film, reklama.

Rodzaje i cechy praw autorskich.

Twórcy przysługują 2 rodzaje praw autorskich:

1) osobiste

2) majątkowe

Cechy autorskich praw osobistych:

- mają charakter niematerialny

- nie można ich się zrzec

- nie są dziedziczone

- nie są przedmiotem obrotu

- chronią nieograniczoną w czasie więź twórcy z utworem, czyli nie wygasają nawet po śmierci twórcy

W szczególności autorskimi prawami osobistymi:

- prawo do autorstwa utworu

- prawo do oznaczania utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem lub udostępniania anonimowo

- prawo do nienaruszalności formy i treści utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania

- prawo decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności

- prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu

- prawo wycofania utworu z obiegu

- prawo sprzeciwienia się zniszczeniu dzieła

Cechy autorskich praw majątkowych:

- mają charakter materialny

- można się ich zrzec

- są dziedziczone

- są przedmiotem obrotu

- wygasają po 70 latach od śmierci twórcy

Autorskie prawa majątkowe to:

- prawo do korzystania z utworu (daje twórcy możliwość korzystania, używać, zmieniać)

- prawo do rozporządzania utworem (na wypadek śmierci, sprzedanie autorstwa, przeniesienie praw na inną osobą, do udzielenia licencji)

- prawo do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z utworu

Autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat 70-ciu:

1) od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich od śmierci twórcy, który przeżył pozostałych

2) w odniesieniu do utworu, do którego prawa autorskie przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca - od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy go nie rozpowszechniono - od daty jego ustalenia

3) w odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpóźniej zmarłej z następujących osób:

- głównego reżysera - autora dialogów

- autora scenariusza - kompozytora muzyki

Jeżeli utwór jest rozpowszechniany w częściach, odcinkach, wiek terminu wygaśnięcia praw autorskich majątkowych liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z części.

Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło jedno z wyżej wymienionych zdarzeń.

Obrót autorskimi prawami majątkowymi ma 2 formy:

- umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych (umowa rozporządzająca)

- umowa licencyjna

Cechy umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych

1. Wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

2. Umowa musi wskazywać pola eksploatacji, na których będzie czyniony użytek z utworu.

3. Umowa jest nieważna, jeżeli przeniesienie autorskich prawa majątkowych obejmuje wszystkie utwory danego twórcy, które mają powstać w przyszłości lub wszystkie utwory określonego rodzaju tego twórcy stworzone w przyszłości.

4. Umowa może dotyczyć korzystania z utworu tylko na tych polach eksploatacji, które znane są w chwili jej zawarcia.

5. Zasadą jest odpłatne przeniesienie autorskich praw majątkowych. Nieodpłatny charakter przeniesienia, musi wyraźnie wynikać z umowy, w przeciwnym razie twórcy należy się stosowne wynagrodzenie za każde odrębne pole eksploatacji.

6. Jeżeli umowa nie zawiera wyraźnego postanowienia o przeniesieniu autorskich praw majątkowych, uważa się że twórca udzielił jedynie licencji.

Cechy umowy licencyjnej:

1. Upoważnia do korzystania z utworu na tych polach eksploatacji, które zostały wyraźnie w niej wymienione, a ponadto powinna zawierać określenie zakresu, czasu i miejsca korzystania z utworu

2. Może być umowa licencyjna wyłączna i niewyłączna:

• Licencja wyłączna gwarantuje licencjobiorcy wyłączność korzystania z utworu w określony w licencji sposób. Licencja wyłączna wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

• Licencja niewyłączna polega na tym, że twórca nie jest pozbawiony możliwości udzielenia licencji kilku osobom w tym samym zakresie na tych samych polach eksploatacji. Może być zawarta w formie dowolnej.

3. Zasadą jest, że licencja wygasa po upływie 5 lat, chyba że strony postanowiły inaczej.

4. Licencjobiorcy nie wolno upoważnić innej osoby do korzystania z utworu w zakresie objętym licencją, chyba że takie uprawnienie wynika z treści umowy (tzw. sublicencja).

Ochrona programów komputerowych.

Nie ma definicji programu komputerowego. Programy komputerowe są chronione jak utwory literackie z pewnymi odrębnościami.

Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego:

1) prawo do trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie

2) prawo do tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie

3) prawo do rozpowszechniania programu lub jego kopii

4*) prawo do rozporządzania utworem

5*) prawo do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z programu

*nie ma tego w ustawie, luka w prawie, ustawodawca dał dupy i zapomniał

Ograniczenie autorskich praw majątkowych twórcy/producenta do programu komputerowego, czyli wskazanie jakie uprawnienia ma legalny dysponent programu komputerowego:

I. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, legalny dysponent programu (nabywca kopii programu komputerowego lub licencjobiorca) może bez zgody twórcy:

1) zwielokrotniać trwale lub czasowo program w całości lub w części, jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie;

2) tłumaczyć, przystosowywać i zmieniać go w zakresie, w jakim jest to niezbędne do korzystania z programu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Do działań tego rodzaju należą w szczególności: (w I kategorii)

a) zwykłe stosowanie programu w komputerze

b) poprawianie błędów programu

c) testowanie programu w punktu widzenia zakażenia wirusami i usuwanie tych wirusów

d) zmienianie parametrów programu (wywołane zmianą przepisów, standardów, wymogów)

e) dostosowywanie programu do nowych wersji sprzętu komputerowego

f) integrowanie programu z innymi stosownymi programami

II. Nie wymaga zezwolenia uprawnionego i nie podlega ograniczeniom umownym:

1) uprawnienie do sporządzania kopii zapasowej, jeżeli jest to niezbędne do korzystania z programu

2) uprawnienie do analizowania programu w celu poznania jego idei i zasad, pod warunkiem, że czynności te wykonywane będą w trakcie: wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania lub przechowywania programu

3) uprawnienie do dekompilacji programu (definicja patrz niżej), dekompilacja może być legalnie dokonywana, gdy spełnione są łącznie przesłanki:

a) wykonywana jest przez osobę uprawnioną do korzystania z programu, czyli nabywcę lub licencjobiorcę

b) nie jest łatwo dostępne inne źródło odpowiedniej informacji

c) przedmiotem dekompilacji są wyłącznie te fragmenty programu, które są niezbędne do uzyskania współdziałania niezależenie stworzonego programu

ad1) Zbędne będzie sporządzenie kopii zapasowej jeżeli producent zobowiąże się, że natychmiast dostarczy nową kopię w razie uszkodzenia poprzedniej albo jeżeli ze względu na rodzaj nośnika, na którym program jest utrwalony, nie jest możliwe jego uszkodzenie.

Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, kopia zapasowa nie może być używana równocześnie z programem komputerowym.

ad3) Dekompilacja programu jest to zwielokrotnienie kodu programowego lub tłumaczenie jego formy sprowadzające się do odtworzenia jego kodu źródłowego na podstawie kodu wynikowego przeprowadzone w celu osiągnięcia współdziałania z innym programem.

Autorskie prawa osobiste do programu komputerowego:

1) prawo do autorstwa programu

2) prawo do oznaczania utworu swoim nazwiskiem

Twórcy programu komputerowego nie przysługują prawa osobiste:

1) prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu programu publiczności (ponieważ w przypadku programów komputerowych jest to prawo majątkowe do rozpowszechniania programu)

2) prawo do nienaruszalności formy i treści programu (ponieważ w odniesieniu do programów jest to prawo majątkowe do dokonywania zmian w programie)

3) prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z programu

Plagiat

Plagiat to przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego utworu. Plagiat może być jawny lub ukryty.
Plagiat jawny polega na tym, że ktoś przypisuje sobie autorstwo całego cudzego utworu.

Plagiat ukryty polega na tym, że dana osoba wplata we własny utwór fragmenty cudzego utworu bez podania autora i źródła. Jeden i drugi jest zakazany.

Plagiat jest przestępstwem zagrożonym karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat trzech.

Prawo własności przemysłowej

Reguluje ochronę projektów wynalazczych (wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, topografii układów scalonych i projektów racjonalizatorskich) oraz oznaczeń (znaków towarowych i oznaczeń geograficznych). W odniesieniu do projektów racjonalizatorskich ustawodawca przewidział, że mogą być one przyjmowane przez przedsiębiorcę na podstawie regulaminu racjonalizacji, który ustanawia sam przedsiębiorca. W regulaminie tym należy podać co najmniej jakie rozwiązania i przez kogo dokonane, w jakim trybie i za jakie wynagrodzenie będą przyjmowane przez przedsiębiorcę. Projektem racjonalizatorskim jest każde rozwiązanie, które nadaje się do wykorzystania w przedsiębiorstwie nie będące wynalazkiem, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego. Ustawodawca przewidział jedynie, że twórcy projektu racjonalizatorskiego przysługuje wynagrodzenie określone w regulaminie obowiązującym w dniu zgłoszenia projektu, chyba, że wydany później regulamin jest dla twórcy korzystniejszy.

Prawo wyłączne	Przedmiot ochrony	Okres, na który jest udzielane prawo wyłączne	Zakres uzyskanych uprawnień	Wymogi formalne
Patent	Wynalazek	20 lat	Prawo wyłącznego korzystania w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze RP	Nowy Posiada poziom wynalazczy Nadaje Siudo przemysłowego stosowania
Prawo ochronne	Wzór użytkowy - rozwiązanie dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotów o trwałej postaci	10 lat	Prawo wyłącznego korzystania w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze RP	Nowe rozwiązanie Użyteczne O charakterze technicznym
Prawo z rejestracji	Wzór przemysłowy - postać wytworu lub jego części nadana mu przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację	25 lat	Prawo wyłącznego korzystania w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze RP	Postać wytworu nowu Posiadająca indywidualny charakter
Prawo ochronne	Znak towarowy - oznaczenie przedstawione w sposób graficzny lub taki, który da się w graficzny sposób wyrazić	10 lat, możliwość odnowienia ochrony na kolejne okresy 10-letnie	Prawo wyłącznego używania w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze RP (np. umieszczanie na towarach, w reklamie)	Nadaje Siudo odróżnienia w obrocie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od tego samego rodzaju towarów lub usług innych przedsiębiorstw.
Prawo z rejestracji	Oznaczenie geograficzne - oznaczenie słowne	Nieograniczone w czasie, trwa od dokonania wpisu w rejestrze oznaczeń geograficznych	Prawo używania w obrocie, o ile towary spełniają warunki korzystania z oznaczenia geograficznego	Odnosi się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub terenu, identyfikuje towar jako pochodzący z tego terenu a określona jakość, dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru
Prawo z rejestracji	Topografia układu scalonego - rozwiązanie polegające na rozplanowaniu elementów oraz połączeń układu scalonego	10 lat	Prawo wyłącznego korzystania w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze RP	Polega na przestrzennym, wyrażonym w dowolny sposób rozplanowaniu elementów, z których co najmniej jeden jest elementem aktywnym oraz wszystkich lub części połączeń układu scalonego; oryginalne.

Ochrona wynikająca z prawa własności przemysłowej jest związana z dokonaniem zgłoszenia do urzędu patentowego oraz poniesieniem opłat za ochronę.

Ochrona wynikająca z prawa własności przemysłowej jest związana z dokonaniem zgłoszenia do urzędu patentowego oraz poniesieniem opłat za ochronę.



Sposoby ustalenia pierwszeństwa do uzyskania prawa wyłącznego na patent:

1) Według daty wpłynięcia zgłoszenia do urzędu patentowego

2) Według daty przesłania zgłoszenia faksem, o ile w ciągu 30 dni zostanie dosłany oryginał zgłoszenia tożsamy z faksem. Jeżeli faks był nieczytelny, oryginał zgłoszenia inny niż przesłany faksem albo złożony po 30 dniach, za datę zgłoszenia uznaje się dzień, gdy wpłynął oryginał (a nie dzień, w którym nadano faks).

3) Według daty wystawienia wynalazku, wzoru przemysłowego lub wzoru użytkowego na wystawie międzynarodowej w Polsce lub zagranicą albo na wystawie publicznej w Polsce, jeżeli zgłoszenie w urzędzie patentowym zostanie dokonane (złożone) w ciągu 6 miesięcy od daty wystawienia (pierwszeństwo z wystawy).

4) Według daty prawidłowego zgłoszenia za granicą w państwie, które jest stroną w umowie międzynarodowej, przewidującej wzajemne uznawanie zgłoszeń. Jeżeli od tej daty zgłoszenie w urzędzie patentowym zostanie wykonane w ciągu 12 miesięcy w odniesieniu do wynalazków i wzorów użytkowych albo w ciągu 6 miesięcy w odniesieniu do wzorów przemysłowych.



Cechy wynalazku (z tabelki wyżej)

1) nowy (jeżeli nie należy do stanu techniki; przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, a także przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienia w inny sposób, a ponadto informacje zawarte w zgłoszeniach wynalazków złożonych już w urzędzie patentowym)

2) posiada poziom wynalazczy (jeżeli dla znawcy z danej dziedziny nie wynika on w sposób oczywisty ze stanu techniki - jest dla niego absolutnym zaskoczeniem)

3) nadaje się do przemysłowego stosowania (jeżeli według wynalazku może być uzyskany seryjnie wytwór lub wykorzystany sposób w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wyłączając rolnictwa)



Za wynalazki nie uważa się w szczególności:

1) Odkryć teorii naukowych i metod matematycznych

2) Planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier

3) Wytwory, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki

4) Programów komputerowych 

5) Przedstawiania informacji



Patentów nie udziela się na

1) Odmiany roślin i rasy zwierząt

2) Sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi

3) Wynalazki, których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami (tzw. Wynalazki do obrony, broń, wyposażenia wojskowego -> przekazany do ministrów odpowiednich, staje się on własnością państwa, twórca dostaje tylko jednorazowe odszkodowanie lub co roku przez max 5 lat, jeśli w ciągu 20 lat od zgłoszenia, minister uzna, że rozwiązanie nie wymaga utajnienia, to przesyła z powrotem do urzędu i twórca może dostać na max. 20 lat patent :D)

Rozpatrywanie zgłoszenia wynalazku:

1. zgłoszeniu które wpłynie do urzędu patentowego nadaje się numer i stwierdza datę wpływu oraz zawiadamia się o tym zgłaszającego.

2. Jeśli urząd stwierdzi brak opłaty za zgłoszenie wzywa do jej uiszczenia w ciągu miesiąca w tym samym terminie zgłaszający może złożyć wniosek o zwolnienie z części opłaty. Jeśli opłata nie będzie uiszczona i nie zgłoszono wniosku o zwolnienie z opłaty zgłoszenie uważa się za wycofane i postępowanie umarza się.

3. O zgłoszeniu wynalazku urząd patentowy dokonuje ogłoszenia w biuletynie Urzędu Patentowego niezwłocznie po upływie 18 miesięcy od daty pierwszeństwa do uzyskania patentu. Nie ogłasza się o zgłoszenie wynalazku tajnego, który dotyczy obronności i bezpieczeństwa państwa.

4. Po dokonaniu ogłoszenia każdy może zapoznać się z dokumentacją dot. wynalazku i może składać w ciągu 6 miesięcy od ogłoszenia uwagi o istnieniu okoliczności uniemożliwiających udzielenie patentu.

5. Urząd patentowy sporządza do każdego zgłoszenia wynalazku sprawozdanie o stanie techniki obejmujące wykaz publikacji, które będą brane pod uwagę przy ocenie wynalazku i przesyła się je zgłaszającemu.

6. Jeśli urząd nie stwierdzi braku podstawowych warunków do uzyskania patentu oraz jeśli nie wpłyną w ciągu 6 miesięcy od ogłoszenia żadne uwagi osób trzecich wydaje decyzję o udzieleniu patentu.

7. Udzieleni patentu następuje pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony obejmujący 1,2,3 rok.

8. Udzielenie patentu stwierdza się przez wydanie dokumentu patentowego, a udzielony patent podlega wpisowi do rejestru patentowego.

Rodzaje licencji w prawie własności przemysłowej:

Licencje zwykłe:

Umowa licencyjna wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Licencja pełna:

daje prawo do korzystania z wynalazku w takim samym zakresie co licencjodawca.

Licencja ograniczona

Daje prawo do korzystania z wynalazku w węższym zakresie niż ma licencjodawca.

Licencja wyłączna:

Jest udzielana na rzecz tylko jednego podmiotu.

Licencja niewyłączna:

Jest udzielana na rzecz kilku podmiotów w tym samym zakresie.

W umowie licencyjnej strony mogą ustalić zakres potrzebnych do stosowania wynalazku informacji i doświadczeń. Jeśli takich ustaleń nie będzie to automatycznie z mocy samego prawa powstaje konieczność udostępnienia przez licencjodawcę niezbędnych danych potrzebnych do korzystania z wynalazku. Czas trwania licencji powinien być określony w umowie, nie może on być jednak dłuższy niż czas trwania prawa wyłącznego.

Licencjobiorca:

Może udzielić dalszej licencji (tzw. sublicencji) tylko jednej i tylko za zgodą licencjodawcy.

Na wniosek zainteresowanego licencja może być wpisana do rejestru patentowego.

Uprawniony w licencji wyłącznej wpisanej do rejestru patentowego może dochodzić roszczeń z powodu naruszenia patentu na równi z twórcą, który otrzymał patent chyba, że z umowy wynika inaczej.

Licencje szczególne:

Przyczyny ustanowienia licencji przymusowej:

1. Urząd Patentowy może udzielić zezwolenia na korzystanie z opatentowanego wynalazku innej osoby (licencji przymusowej), gdy zostanie stwierdzone, że patent jest nadużywany.

2. Urząd Patentowy może ustanowić licencję przymusową w sytuacji zależności patentów, polegającą na tym, że korzystanie z patentu B wkraczałoby w zakres wcześniej udzielonego patentu A, jeżeli uprawniony do patentu A nie godzi się na zawarcie umowy licencyjnej uprawniony z patentu B może żądać ustanowienia na jego rzecz licencji przymusowej, ale tylko gdy brak stosowania wynalazku uniemożliwia zaspokojenie potrzeb rynku krajowego.

3. Urząd Patentowy może ustanowić licencję przymusową gdy jest to koniecznie dla zapobieżenia lub usunięcia stanu zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w szczególności w dziedzinie obronności, porządku publicznego, ochrony życia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony środowiska naturalnego.

Jest to jedyna licencja której udziela urząd patentowy w formie decyzji, w której urząd określa zakres licencji, czas jej trwania, wysokość opłat licencyjnych i sposób ich uiszczania.

Nie wcześniej niż po upływie 2 lat od wydania decyzji o licencji przymusowej urząd patentowy na wniosek zainteresowanego może ją zmienić.

Licencja otwarta

Polega na tym, że uprawniony z patentu składa w urzędzie patentowym oświadczenie o gotowości udzielenia licencji każdemu zainteresowanemu. Oświadczenie to nie może być cofnięte ani zmienione. W związku ze złożeniem takiego oświadczenia, uprawniony z patentu ponosi opłaty okresowe za ochronę o połowę niższe, natomiast opłata licencyjna na jego rzecz z tytułu udzielenia licencji nie może przekroczyć 10% korzyści uzyskanych przez licencjobiorcę w każdym roku korzystania z wynalazku po potrąceniu nakładu. Licencję tą uzyskuje się bądź przez zawarcie umowy licencyjnej bądź przez przystąpienie do korzystania z wynalazku pod warunkiem, że w ciągu miesiąca zawiadomi się o tym na piśmie uprawnionego z patentu.

Licencja dorozumiana

Jeżeli umowa o wykonanie prac badawczych lub inna podobna nie stanowią inaczej przyjmuje się (dorozumiewa), że wykonawca tych prac udzielił zamawiającemu licencji na korzystanie z wynalazku (które powstały przy okazji tych prac czego strony nie przewidziały w umowie) zawartych w przekazanych wynikach prac.

Wymagania na kolokwium:
Prawo autorskie - utwór, cechy utwory, ustalenie, a utrwalenie utworu (odróżniać), co to jest opracowanie, podmiot praw autorskich (twórca, kiedy pracodawca ma prawo do utworu, do korzystania, pobierania wynagrodzenia itp.).

Cechy praw osobistych, majątkowych, jakie są prawa osobiste, jakie są prawa majątkowe.

Kiedy wygasają prawa autorskie majątkowe. Obrót autorskimi prawami majątkowymi, cechy umowy licencyjnej, rozporządzającej (przeniesienie praw autorskich).
Ochrona programów komputerowej - dwie grupy uprawnień.

Co to plagiat,
Prawo własności przemysłowej - wszystko z tabeli - jakie rozwiązanie na ile lat przysługuje.

Jak ustala się pierwszeństwo do uzyskania patentu. 4 sposoby, cechy wynalazku, zgłoszenie, rozpatrywanie zgłoszenia (nie będzie etapów, jak wygląda rozpatrywanie mniej więcej).
Rodzaje licencji (tylko szczególne).

[ 12 ]

---