Wykład 1
Prawo- zespół norm prawnych obowiązujących na terenie danego państwa.
Norma Prawna- zachowanie wynikające z przepisu prawa: reguła postępowania ustanowiona przez państwo, często nie posiada sankcji.
Przepis prawa- samodzielna jednostka redakcyjna tekstu prawnego wskazująca sposób postępowania. Często jest wyodrębniony formalnie i opatrzony nazwą indywidualizującą, taką jak artykuł, paragraf, czy ustęp.
Ustanowienie prawa- określone działanie organów państwowych, którym przyznano kompetencje do wydawania określonych przepisów prawnych. Ustanowienie prawa jest procesem, który zakłada istnienie pewnych norm prawnych określających warunki, na podstawie, których dochodzi do ustanowienia prawa.
Źródła prawa- formy, w jakich przejawia się obowiązujące prawo.
a) warunki formalne- określają procedura, zgodnie z którą prawo ma być stanowione.
b) warunki materialne- określają rodzaj sprawy, w której przepis może być ustanowiony.
Źródła prawa w PL: 1.Konstytucja 2.Ratyfikowane umowy międzynarodowe 3.Prawo wspólnotowe 4.Ustawy 5.Rozporządzenia 6. Akty prawa miejscowego.
Wykładnia prawa(interpretacja)- proces zmierzający do ustalenia znaczenia norm prawnych wynikających z przepisów prawa. Wyróżniamy: językową, funkcjonalną, celowościową, systemową, logiczną i historyczną.
Stosowanie prawa- podciągnięcie stanu faktycznego pod odpowiednią normę prawną.
Wykład 2
Etapy stosowania prawa
1. Ustalenie stanu faktycznego- zebranie wiadomości o faktach, z którymi mają być związane skutki prawne.
2. Odpowiedzieć na pytanie, jakie przepisy i normy odnoszą się do stanu faktycznego.
3. Interpretacja prawna- dekodowanie przepisów w celu ustalenia normy prawnej
4. Subsumpcja- podciągnięcie stanu faktycznego pod normę prawną
5. Podjecie decyzji lub wydanie orzeczenia(sądowe stosowanie prawa).
Czynności prawne- czynności konwencjonalne podmiotu prawa cywilnego, których treść określa co najmniej konsekwencje prawne tego zdarzenia prawnego. Czynności prawna wywołuje skutki: co najmniej wyrażone, le także wynikające z ustawy, zasad współżycia społecznego <zasady moralne, etyczne i socjologiczne, kształtowane przez oceny społeczne> i zwyczajów <rodzaj postępowania charakteryzujący się powtarzalnością zachowania określonych podmiotów>.
Poprzez czynność prawną nie można ograniczyć prawa zbywalnego poprzez: wyłączenie zbywalności, ograniczenie prawa do przeniesienia, obciążenie, zniesienie, zmianę prawa.
Bezprawność czynności- czynność prawna sprzeczna z ustawą mająca na celu jej obejście, jest nieważna, chyba e przepis przewiduje inne skutki. Czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego również jest nieważna.
Podział czynności prawnych ze względu na strony
a) jednostronne- dochodzą do skutku poprzez złożenie oświadczenia woli przez tylko jedną stronę.
b) umowne <zobowiązania>- dochodzą do skutku poprzez zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej podmiotów.
c) uchwały- czynności organów działających kolegialnie
Oświadczenie woli- każde zachowanie się podmiotu, które w sposób czytelny dla osób trzecich ujawnia jego wolę.
Wykład 3
Podział czynności prawnych- ze względu na występowanie dodatkowego elementu obok oświadczenia woli w postaci tzw. Elementu realnego:
a. realne- do skutku wymagają wydania rzeczy: zastaw umowa przechowania.
b. Konsensualne- do skutku wymagają tylko porozumienia, element realny nie jest konieczny, wystarczy samo oświadczenie woli: zakup lodówki na allegro.
Podział czynności prawnych ze względu na status stron:
a. miedzy żyjącymi
b. na wypadek śmierci- testament lub zrzeczenie się dziedziczenia
Podział czynności prawnych ze względu na skutek prawny jaki czynność wywołuje w sferze majątkowej osoby składającej oświadczenie woli:
a. zobowiązujące: pociągają za sobą powstanie zobowiązania np. poyczka
b .rozporządzające: pociągają za sobą zniesienie, obciążenia lub przeniesienie prawa
c. zobowiązująco-rozporządzające- sprzedaż
Forma czynności prawnej- jest to sposób, w jaki czynność prawna zostaje wyrażona na zewnątrz. Umowa może być zawarta w formie dowolnej, byleby jej treść nie sprzeciwiała przepisom prawa i zasadom współżycia społecznego.
1.Forma ustna
2. Forma pisemna- polega na zamieszczeniu własnoręcznego podpisu przez osobę dokonującą czynności na dokumencie zawierającym jej oświadczenie woli.
3. Forma szczególna
a) Forma aktu notarialnego
b) Forma pisemna z podpisami notarialnie poświadczonymi
Wady oświadczenia woli
1. Brak świadomości lub swobody- osoba składająca oś.woli znajduje się wstanie wyłączającym świadome lub swobodne wyrażenie woli czy podjęcie decyzji- powoduje nieważność umowy.
2. Groźba- gdy ktoś złożył oświadczenie woli pod wpływem groźby. Można się uchylić od skutków oświadczenia woli jeżeli groziło niebezpieczeństwo tej osobie lub inne poważne i osobiste lub majątkowe.
3. Błąd, co do treści czynności prawnych- można się od skutków prawnych takiego oświadczenia woli uchylić na piśmie.
4. Czynność pozorna- czynność wykonana dla pozoru, za zgodą drugiej strony jest nieważna.
5. Zniekształcenie czynności prawnej- jeżeli posłaniec zniekształci czynność prawna to występują takie skutki jak przy błędzie.
Warunek- czynność prawna dokonana pod warunkiem, z zastrzeżeniem warunków wskazanych w ustawie. Czynność prawna ( jej skutek) można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego ( np. polisa ubez.) ziszczenie się warunku nie ma mocy wstecznej, ale warunek sprzeczny z ustawą, niemożliwy do spełnienia i sprzeczny z zasadami współżycia powoduje nieważność czynności warunkowej.
Wykład 4
Przedstawicielstwo- do dokonania czynności prawnej można ustanowić przedstawiciela, czyli osobę, która dokonuje czynności prawnej w imieniu reprezentowanego. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie, czynność wykonywana przez przedstawiciela wywołuje bezpośrednie skutki prawne dla reprezentowanego. Przedstawiciel jest mocodawcą.
Przedstawicielstwo podział- ogólne <do wszystkich czynności zwykłego zarządu> oraz szczególne < do dokonywania konkretnej czynności prawnej>.
Pełnomocnik działa w imieniu i na rachunek mocodawcy. Pełnomocnictwo może być w każdej chwili odwołane. Wygasa najpóźniej z chwilą śmierci mocodawcy lub pełnomocnika.
Przypadek przekroczenia umocowania bądź braku umocowania: w takim wypadku ustawa wymaga potwierdzenia tej czynności przez mocodawcę. Brak potwierdzenia powoduje zwrot wszystkiego, co zyskał pełnomocnik także obowiązek naprawienia wynikłej z niej szkody.
Wykład 5
Umowa- zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej podmiotów zmierzające do powstania zniesieni bądź zmiany wzajemnych praw i obowiązków o charakterze majątkowym.
Rodzaje umów:
a. wzajemne- świadczenie jednej strony jest odpowiednikiem świadczenia drugiej. Świadczenia są ekwiwalentne tzn. równowartościowe.
b. realne- umowa przechowania składu
c. konsensualne- np. umowa sprzedaży
d. nazwane: mają swoją nazwę i sa rgulowane w KC. Do ich zawarcia wystarczy, że strony określą istotne elementy umowy. Wszystkich nie trzeba bo z pomoca przychodzi KC regulacja KC>.
e. nienazwane- nigdy nie regulowane. Do ich zawarcia strony muszą bezwzględnie określić wszystkie elementy umowy.
f. mieszane- łączą w sobie elementy kilku umów nazwanych.
Zasada swobody umów KC art. 353: strony mogą ułożyć stosunek prawny wg własnego uznania byleby jego treść i cel nie sprzeciwiły się: własnościom stosunków( jego naturze) zasadom współżycia społecznego i przepisom prawa.
Przygotowanie do zawarcia umowy:
Umowa przedwstępna- umowa o umowę. Może poprzedzać każda umowę, byleby niesiebie. Jest to umowa, w której strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości konkretnej umowy oznaczonej tzw. Docelowej.
Przydatność- gdy zawarcie umowy docelowej jest niewygodne dla stron lub niemożliwe. Musza być ustalone w niej wszystkie elementy umowy finalnej. Może być uzależniona od zaliczek
Zaliczka- nie wywiązanie się-> zwrot-> zadatek.
Wykład 6
Świadczenie- zachowanie się dłużnika zgodnie z treścią obowiązania zadośćuczynienia godnemu ochrony interesowi wierzyciela, zawarcie umowy finalnej.
Tryby zawierania umowy:
1. Oferta- towar wystawiony na widok publiczny z podaniem ceny (z KC). Umowa zawarta jest w 2 fazach- złożenie oferty przez oferenta i jej przyjęcie przez oblata. Aukcja „Kup teraz” to oferta a nie aukcja ( w rozumieniu KC). Przy ofercie brak jest elementów negocjacji Ne tylko co do ceny ale także do warunków zawarci umowy.
2. Negocjacje- strony ustalają miedzy sobą wszystkie elementy umowy, także cenę.
3. Przetarg albo aukcja
a. przetarg- oferta przestaje wiązać, gdy zostanie wybrana inna oferta lub zamknięty przetarg bez wybrania ofert. Umowa zostaje zawarta z chwilą wybrania najkorzystniejszej oferty.
b. aukcja- wygrywa oferta najwyższa, a poprzednia przestaje wiązać, gdy zostanie złożona korzystniejsza. Zawarcie umowy następuje z chwilą przebicia.
Przy zawieraniu umów elementem niezwykle istotnym jest właściwa reprezentacja stron:
a. Przedsiębiorstwo państwowe- dyrektor, działa samodzielnie. Reprezentacja łączna przy transakcjach znacznej wartości.
b. Spółdzielnie- zarząd, gdy zarząd jest wieloosobowy to potrzeba 2 członków lub 1 i jego pełnomocnika.
c. Prokura- szczególne pełnomocnictwo udzielane przez przedsiębiorcę podlegającego wpisu do KRS do wszystkich czynności sądowniczych i pozasądowych przedsiębiorstwa.
Zasady związane z wykonywaniem umów:
1.Umow należy dotrzymywać
2. Wykonywanie umów przez dłużnika (jak?)
a. zgodnie z prawem, z jego treścią, z zasadami współżycia społecznego, z zwyczajami i w sposób odpowiadający społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu rzeczy.
3. Kiedy wierzyciel może żądać osobistego spłacenia świadczenia od dłużnika?
a. gdy wynika to z treści umowy, przepisów prawa bądź właściwości świadczenia.
b. jeżeli w umowie ni jest napisane jaki przedmioty dłużnik ma świadczyć to świadczy rzeczy średniej jakości.
4. Miejsce spełnienia świadczenia:
Pieniężne: pieniądz, miejsce zamieszkania i siedziba wierzyciela
Niepieniężne- miejsce zamieszkania i siedziba dłużnika.
5. Zasada walutowości: świadczenie wyrażone w pieniądzu na terytorium RP wyrażone są w złotówkach.
Wykład 7
Skutki niewykonania- nienależytego wykonania zobowiązania:
1.zarówno niewykonanie, jak i nienależyte wykoanie rodzi możliwośc oddziaływania niekorzystnych skutków prawnych:
a. wykonania zobowiązania w drodze przymusu- egzekucji.
b. Odstąpienia od umowy
c. Wykonania świadczenia zastępczo na rzecz dłużnika
2.odrębnym skutkiem w przypadku niewykonania nienależytego wykonania jest możliwość dochodzenia roszczenia o naprawieniu wynikłej stad szkody, ale musza być spełnione 3 przesłanki:
a.musi wystąpić szkoda
b.zobowiązanie musi być wykonanie niedbale lub wcale
c.pomiędzy tymi elementami musi istniec związek przyczynowy
Odszkodowanie w umowach może mieć postać kary umownej bądź odszkodowania na zasadach ogólnych.
Kara umowna:
-ma zastąpić odszkodowanie
-jest to określona suma pieniędzy
-inaczej zryczałtowane odszkodowanie
-przysługuje niezależnie od wysokości szkody
Dłużnik może spełnić świadczenia nieterminowo:
1. może dopuścić się opóźnienia (działanie które nie polega na jego winie- niezawinione)
a. przeświadczenia nie pieniężne- wierzyciel może żądać wykonania zobowiązania ale bez odszkodowania
b. przeświadczenie pieniężne- wierzycie może zadać wykonania zobowiązania i odsetek(podstawowych lub wyższych)
2. może popaść w zwłokę (działanie połączone z jego winą- może spełnić świadczenie ale go nie chce)
a. przeświadczenie nie pieniężne- wierzyciel może
- żądać wykonania zobowiązania i odszkodowania
- odstąpić od umowy i żądać odszkodowania
b. przeświadczenia pieniężne- może żądać odsetek i nad to naprawienia wynikłej szkody
Umowa sprzedaży art.535 KC: sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupujące własność i rzecz wydać. Kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić cenę.
a. Zastosowanie przepisów - do umów z udziałem konsumenta zastosowanie mają przepisy z ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej a w sprawach nieregulowanych KC.
- miedzy przedsiębiorcami
- osoba fizyczna- osoba fizyczna
- przedsiębiorca kupujący dla działalności gospodarczej.
b. forma umowy- dowolna chyba że przepisy wymagają jakiejś konkretnej
c. tryb umowy- każdy: umowa, negocjacja, przetarg, aukcja
d. treść umowy:
-przedmiot umowy
-określenie ceny
e. cena
- (albo) określona w kwocie pieniężnej
- jest wiele podstaw do jej ustalenia (cena minimalna, średnia sztywna rynkowa)
Wydanie rzeczy:
1.sposób opakowania- rzecz musi być opakowana w sposób staranny tzn. powinien on zapewniać jej całość i nienaruszaniośc. W przypadku przesłania rzeczy na odegłosc w razie wątpliwości przyjmuje się ze rzecz została wydana z chwilą przyjęcia jej przez przewoźnika. Kupujący ma obowiązek sprawdzenia przesyłki i podjęcia odpowiednich czynności mających na celu ustalenie odpowiedzialności przewoźnika (protokół szkody).
2. wydanie rzeczy- powinno nastąpić wraz z dokumentami i instrukcją obsługi, jeśli jest
3. czas i miejsce wydania- określa dokładnie umowa, a jeżeli nie to przepisy KC.
W przypadku jeśli umowa nie określa kto ponosi koszty to:
1.koszty wydania( zmierzenie, zważenie, opakowanie, ubezpieczenie i przesyłka) opłaca sprzedający a koszt odebrania kupujący.
2. pozostałe koszty po połowie.
W przypadku gdy kupujący rzeczy nie odpiera- dopuszcza się zwłoki:
1. oddanie rzeczy na przechowanie( odpłatnie) na koszt kupującego
2. sprzedaje rzecz na rachunek kupującego.
Przed dokonaniem jednej lub drugiej czynności sprzedawca powinien kupującego powiadomić.
Wykład8
Zapłata ceny- zgodnie z umową:
-jeżeli umowa nie określa to należy płacić niezwłocznie po wezwaniu.
-jeżeli nie jest zapisane gdzie to w miejscu/siedzibie wierzyciela
Rękojmia (z KC)
Odpowiedzialność sprzedającego względem kupującego za wady fizyczne oraz prawne sprzedawanej rzeczy.
Sprzedawca odpowiada za wadę:
-jeżeli wada zmniejsza wartość rzeczy np. brak guzika w bluzce, plama na spodniach.
-jeżeli wada ma brak właściwości, o których sprzedawca zapewniał
-jeżeli wada zmniejsza użyteczność np. gaśnica bez proszku
-jeżeli wada została wydana w stanie niezupełnym, np. miały być 3 rzeczy a są 2
Z wadami prawnymi mamy do czynienia w sytuacji, gdy rzecz stanowi własność osoby trzeciej jest obciążona prawem osoby trzeciej np. zastaw bankowy
Zwolnienie od odpowiedzialności - sprzedawca jest zwolniony gdy kupujący wiedział o wadzie.
Modyfikacje:
W umowie uprawnienia z rękojmi można rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć ale wyłączenie jest bezskutecznie jeżeli sprzedawca podstępnie wadę zataił
Chwila powstania wady:
Sprzedawca nie odpowiada za wady które wystąpiły po przejściu niebezpieczeństwa kupującego chyba że wynikły z przyczyny tkwiącej uprzednio rzeczy sprzedanej.
Jeżeli rzecz ma wadę to:
a) kupujący może żądać obniżenia ceny (w stosunku do utraty wartości)
b) kupujący może odstąpić od umowy ale:
+nie w przypadku gdy sprzedawca niezwłocznie nie usunie wady, nie wymieni na nowy
+może odstąpić od razu jak rzecz była już naprawiana lub wymieniana
c)może żądać usunięcia wady
d)może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad
Terminy reklamacyjne:
Zawiadomić sprzedawcę w terminie miesiąca od wykrycia wady, albo miesiąca kiedy mógł ją wykryć. Ten termin na rękojmi wynosi:
-1 rok - rzeczy ruchome
-3 lata - nieruchomości (wady budynków)
Wykład 9
Obowiązki kupującego z tytułu rękojmi:
a)przed odesłaniem rzeczy do innej miejscowości skontaktować się ze sprzedawcą.
b)jeżeli wysyłka nie jest możliwa - przechować rzecz.
c)jeżeli istnieje niebezpieczeństwo pogorszenia stanu rzeczy to nawet rzecz sprzedać
Gwarancja
Istnieje, gdy mamy dokument gwarancyjny. Bardzo często jej ważność uzależniona jest od posiadania dowodu zakupu. Warunki gwarancji wynikają z treści dokumentu, a jeżeli nie to z pomocą przychodzi RC lub /ustawa o ...
Zakres odpowiedzialności w razie wątpliwości odpowiedzi za wady które tkwiły uprzednio w rzeczy sprzedanej
terminy gwarancji:
+1 rok - z KC ...
+ 2 lata - przepisy unijne
Wykład 10
Bieg terminów gwarancyjnych:
a.Wymiana/naprawa towarów biegnie na nowo (termin gwarancyjny) od daty dostarczenia bądź zwrotu rzeczy;
b.Wymiana części uszkodzonej rzeczy - termin biegnie na nowo co do części, a do całej rzeczy po staremu;
Przedłużenie gwarancji o okres kiedy kupujący nie mógł korzystać z rzeczy.
Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej: - sprzedaż z udziałem konsumenta.
Wyłączenie stosowania ustawy konsumenckiej NIE DOTYCZY:
a.Sprzedaży nieruchomości;
b.Energii elektrycznej, gazu, wody (wyjątek - te wszystkie ale o ograniczonej pojemności np. butelka itp.);
c.Sprzedaży egzekucyjnej;
d.Sprzedaży w postępowaniu sądowym i upadłościowym;
Ustawa operuje pojęciem NIEZGODNOŚCI TOWARU Z UMOWĄ
a.Jest to pojęcie szersze od wady;
b.Obejmuje sytuacje , w których występuje ona niezależnie od utraty wartości lub użyteczności towaru;
Uprawnień konsumenta z ustawy nie można wyłączyć:
a.Na drodze umowy;
b.W drodze oświadczenia, że kupujący wie o niezgodności z umową;
c.Przez wybór prawa innego państwa;
Podstawowym obowiązkiem kupującego z tytułu rękojmi jest składanie towaru w sposób staranny dla przeciętnego konsumenta gdyż przyjmuje się, że towar jest pełnowartościowy, a konsument nie ma obowiązku dokładnego jego badania.
Odpowiedzialności za wadę:
Sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeśli towar jest niezgodny z umową w chwili wydania towaru ALE USTAWA WPROWADZA DOMNIEMANIE PRAWNE (FIKCJE PRAWNA)
- jeżeli niezgodność została stwierdzona w ciągu 6 miesięcy od wydania towaru przyjmuje się, ze istniała w chwili wydania. Kupujący nie musi tego faktu udowadniać, ale druga strona może przeprowadzić przeciwdowód.
Kiedy towar jest zgodny z umową?
a.Rzeczy wykonywane na indywidualne zamówienie - gdy odpowiada towar określonej próbce, wzorowi, opisowi i nadaje się do określonego celu oznaczonego przez zawartość umowy;
b.Inne przypadki (gotowe towary) - gdy towar nadaje się do celu, do jakiego jest używany i właściwości towaru odpowiadają właściwościom danego rodzaju np. krzesło do siedzenia;
c.Towar jest zgodny z umową także Wedy, kiedy posiada właściwości o jakich zapewnia producent w sposób publiczny np. reklama WYJĄTEK: kiedy osoba przygotowująca reklamę nie mogła wywrzeć przez nia wpływu na kupującego i gdy sprzedawca nie znal i nie mógł znać tego publicznego oświadczenia w postaci reklamy;
Towar jest niezgodny z umowa - gdy nastąpiły nieprawidłowości w jego zmontowaniu lub uruchomieniu
Sprzedawca NIE PONOSI odpowiedzialności za niezgodność z umowa gdy:
a.Kupujący wiedział o niezgodności np. towar przeceniony;
b.Kupujący powinien był wiedzieć o niezgodności;
c.Niezgodność wyniknęła z powodu towaru dostarczonego przez producenta (rzeczy na zamówienie);
Wykład 11
Uprawnienia kupującego:
a.Doprowadzenia do stanu zgodnego z umową;
b.Naprawa lub wymiana na nowy, chyba że rzecz była już raz naprawiana lub wymieniana;
c.Obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy gdy:
- naprawa lub wymiana powodowałaby nadmierne koszty;
- sprzedawca nie zdołał naprawić lub wymienić rzeczy w odpowiednim czasie;
- naprawa lub wymiana naraża kupującego na znaczne niedogodności;
ODSTAPIC OD UMOWY NIE MOŻNA, GDY NIEZGODNOSCI SA NIEISTOTNE
Reklamacje - konsument najlepiej żeby reklamacje przedłożył na piśmie
a.Zawiadomić sprzedającego najpóźniej 2 tyg przed upływem stwierdzenia niezgodności towaru z umowa;
b.Termin do skorzystania z prawa rękojmi to 2 lata od wydania towaru;