Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego do tchawicy. Ma to miejsce bardzo często podczas rozmowy przy jedzeniu. Od razu wyzwala się naturalny odruch obronny organizmu w postaci kaszlu.

 

Ciało obce w drogach oddechowych - postępowanie ratownicze u dorosłych

Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego do tchawicy. Ma to miejsce bardzo często podczas rozmowy przy jedzeniu. Od razu wyzwala się naturalny odruch obronny organizmu w postaci kaszlu. Poszkodowany nie może złapać oddechu i wpada w panikę. Jeśli pomoc nie zostanie udzielona bardzo szybko, w efekcie braku tlenu następuje bezdech.
Jeśli niedrożność dróg oddechowych jest jedynie częściowa, poszkodowany zwykle jest w stanie usunąć niedrożność kaszląc, jednak przy całkowitym zatrzymaniu przepływu powietrza może nie być to możliwe.

Rozpoznanie
Stan ten może dotyczyć osoby, która właśnie jadła, lub dziecka, które wkładało do ust ciało obce. Poszkodowany, który doznaje zadławienia często chwyta się rękoma za gardło. Przy częściowej niedrożności dróg oddechowych poszkodowany będzie w stanie dużego stresu i będzie kaszlał. Może wystąpić świst wdechowy, dźwięk powstający przy próbie wdechu przez poszkodowanego. Przy całkowitej niedrożności dróg oddechowych poszkodowany nie jest w stanie mówić, oddychać lub kaszleć i może stracić przytomność.

Postępowanie - jeśli poszkodowany oddycha, zachęcaj go do dalszego kaszlu nie podejmując dalszych działań - jeśli występują objawy osłabienia lub poszkodowany przestał oddychać lub kasłać. Przystąp do wykonywania uderzeń w okolicę międzyłopatkową: - usuń z jamy ustnej widoczne fragmenty ciał obcych lub luźne protezy zębowe - stań z boku i nieco za ratowanym - podeprzyj jego klatkę piersiową jedną ręką i pochyl go mocno do przodu, tak, aby po przemieszczeniu ciała obcego wydostało się ono na zewnątrz, a nie przesuwało się w głąb dróg oddechowych - wykonaj do pięciu gwałtownych uderzeń w okolicę międzyłopatkową nasadą drugiej ręki; celem powinna być próba usunięcia ciała obcego przy każdym kolejnym uderzeniu, a niewykonanie pełnej sekwencji pięciu uderzeń Jeśli zawiodą uderzenia w okolicę międzyłopatkową wykonaj rękoczyn Heimlicha (uciśnięcia nadbrzusza): - stań za poszkodowanym i obejmij go dwoma rękami na wysokości nadbrzusza - upewnij się. że poszkodowany jest mocno pochylony do przodu, tak. aby po przemieszczeniu ciała obcego wydostało się ono na zewnątrz, a nie przesuwało się w głąb dróg oddechowych - zaciśnij dłoń w pięść i umieść ją pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym (dolną krawędzią mostka). Obejmij pięść drugą dłonią.

- wykonaj gwałtowny ruch pięścią do wewnątrz i ku górze; ciało obce powinno zostać przemieszczone - jeśli nadal niedrożność nie została usunięta ponownie sprawdź jamą ustną pod kątem obecności ciał obcych, które można dosięgnąć palcem i kontynuuj sekwencję pięciu uderzeń w okolicę międzyłopatkową na przemian z pięcioma rękoczynami Heimlicha Jeśli poszkodowany w którymkolwiek momencie straci przytomność: Może to spowodować zwiotczenie mięśni krtani, co umożliwi przejście powietrza do płuc. Jeśli w którymkolwiek momencie ofiara zadławienia straci przytomność należy przeprowadzić niżej opisaną sekwencję czynności resuscytacyjnych: - odchyl głowę poszkodowanego do tyłu i usuń z jamy ustnej wszystkie widoczne przyczyny niedrożności dróg oddechowych - popraw drożność dróg oddechowych unosząc podbródek - wzrokiem, słuchem i dotykiem sprawdź oddychanie - podejmij próbę wykonania dwóch skutecznych wdechów Jeśli podczas pięciu prób uda się wykonać skuteczne wdechy: - sprawdź, czy występują objawy zachowanego krążenia - ile jest to wskazane rozpocznij pośredni masaż serca i/lub sztuczne oddychanie Jeśli podczas pięciu prób nie uda się wykonać skutecznych wdechów: - natychmiast rozpocznij pośredni masaż serca w celu usunięcia ciała obcego. Nie sprawdzaj objawów zachowanego krążenia - po 30 uciśnięciach skontroluj jamę ustną pod kątem obecności ciał obcych powodujących niedrożność dróg oddechowych, a następnie podejmij kolejne próby wdechów - kontynuuj cykl 30 uciśnięć klatki piersiowej na przemian z próbami sztucznego oddychania Jeśli w którymkolwiek momencie uda się wykonać skuteczny wdech: - sprawdź objawy zachowanego krążenia - kontynuuj pośredni masaż serca i/lub sztuczne oddychanie o ile jest to wskazane.

 

Ciało obce w drogach oddechowych - postępowanie u dzieci

Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego do tchawicy. Ma to miejsce bardzo często podczas rozmowy przy jedzeniu. Od razu wyzwala się naturalny odruch obronny organizmu w postaci kaszlu. Poszkodowany nie może złapać oddechu i wpada w panikę. Jeśli pomoc nie zostanie udzielona bardzo szybko, w efekcie braku tlenu następuje bezdech.
Jeśli niedrożność dróg oddechowych jest jedynie częściowa, poszkodowany zwykle jest w stanie usunąć niedrożność kaszląc, jednak przy całkowitym zatrzymaniu przepływu powietrza może nie być to możliwe.

Rozpoznanie
Stan ten może dotyczyć osoby, która właśnie jadła, lub dziecka, które wkładało do ust ciało obce. Poszkodowany, który doznaje zadławienia często chwyta się rękoma za gardło. Przy częściowej niedrożności dróg oddechowych poszkodowany będzie w stanie dużego stresu i będzie kaszlał. Może wystąpić świst wdechowy, dźwięk powstający przy próbie wdechu przez poszkodowanego. Przy całkowitej niedrożności dróg oddechowych poszkodowany nie jest w stanie mówić, oddychać lub kaszleć i może stracić przytomność.

Postępowanie Jeśli masz problemy z uzyskaniem efektywnych oddechów: - ponownie sprawdź usta dziecka i usuń wszelkie widoczne przeszkody - ponownie sprawdź czy głowa jest prawidłowo odgięta a podbródek uniesiony, unikaj przegięcie,szyi. Spróbuj wysunąć żuchwę dziecka. - podejmij do 5 prób, aby uzyskać dwa skuteczne wdechy - jeśli jest to nieskuteczne, postępuj jak w przypadku ciała obcego w drogach oddechowych Postępowanie w przypadku ciała obcego w drogach oddechowych (zalecenia dla profesjonalistów). Istnieje wiele metod postępowania w przypadku ciała obcego w drogach oddechowych, a każda ma swoich zwolenników. Jeśli dziecko oddycha samodzielnie to należy je zachęcać do samodzielnego wyksztuszenia ciała obcego. Interwencja jest konieczna dopiero w momencie gdy dziecko traci siły lub oddech staje się nieskuteczny - nie sprawdzaj palcami na ślepo jamy ustnej i górnych dróg oddechowych, gdyż może to nasilić niedrożność dróg oddechowych lub spowodować uszkodzenie tkanek miękkich - wykonaj czynności, których celem jest wywołanie gwałtownego wzrostu ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej, np. sprowokuj kaszel - uderzenie w plecy, uciśnięcia klatki piersiowej i brzucha są stosowane u dzieci, uderzenie w plecy i uciskanie klatki piersiowej są stosowane u niemowląt Wykonaj do 5 uderzeń w plecy dziecka: - trzymaj dziecko z twarzą skierowana w dół i głową poniżej klatki piersiowej - wykonaj 5 zdecydowanych uderzeń między łopatki

- jeśli te czynności zawiodą przystąp do uciskania klatki piersiowej Wykonaj 5 uciśnięć klatki piersiowej: - ułóż dziecko twarzą skierowaną ku górze, z głową poniżej poziomu klatki piersiowej - wykonaj pięć uciśnięć mostka - miejsce uciśnięcia mostka jest identyczne z miejscem, w którym uciska się mostek podczas masażu serca - uciśnięcia klatki piersiowej powinny być bardziej energiczne, niż te wykonywane podczas masażu serca, z częstotliwością 20/min. Skontroluj zawartość jamy ustnej: - po pięciu uderzeniach w plecy i pięciu uciśnięciach klatki piersiowej skontroluj jamę ustną - starannie usuń wszelkie widoczne przeszkody Udrożnij drogi oddechowe: - udrożnij drogi oddechowe odchylając głowę dziecka i wysuwając bródkę (żuchwę) - sprawdzaj czy przez cały czas dziecko oddycha Jeśli dziecko oddycha: - połóż dziecko na boku - sprawdzaj czy oddycha Jeśli dziecko nie oddycha: - próbuj wykonać 5 sztucznych oddechów, aby uzyskać dwa skuteczne wdechy, każdy powodujący widoczne unoszenie się i opadanie klatki piersiowej. Po wykonaniu tych czynności drogi oddechowe mogą być oczyszczone, ale dziecko może nie oddychać lub drogi oddechowe mogą być tylko częściowo drożne. W obu przypadkach ratownik powinien podjąć próbę skutecznego sztucznego oddychania. Jeśli drogi oddechowe są nadal niedrożne powtórz opisane poniżej czynności. U dzieci: Powtórz czynności opisane powyżej, ale zamiast uciśnięć klatki piersiowej wykonaj pięć uciśnięć nadbrzusza. Wykonaj pięć szybkich uciśnięć brzucha w kierunku przepony. W przypadku gdy dziecko jest przytomne wykonuj uciśnięcia brzucha trzymając dziecko w pozycji pionowej, klęcząc za dzieckiem lub sadzając je na krześle gdy jest dostępne. Dziecko nieprzytomne połóż na plecach, nasadę jednej ręki ułóż na środku nadbrzusza, drugą rękę połóż na pierwszą. Wykonaj energiczne uciśnięcie brzucha ku tyłowi i ku górze w kierunku środka klatki piersiowej. Powtarzaj na przemian uciśnięcia klatki piersiowej i nadbrzusza z uderzeniem klatki piersiowej. Wykonuj te czynności dopóki drogi oddechowe nie zostaną oczyszczone, lub sztuczne oddychanie jest skuteczne lub dziecko nie zacznie samo oddychać. U niemowląt Nie wykonuj uciśnięć brzucha u niemowląt gdyż może to spowodować uszkodzenie narządów jamy brzusznej. Powtarzaj na przemian uciśnięcia klatki piersiowej i uderzenia w plecy. Staraj się trzymać głowę dziecka skierowana ku dołowi, aby umożliwić usunięcie ciała obcego. Powtarzaj opisane czynności do czasu uzyskania drożności dróg oddechowych i skutecznego sztucznego oddychania lub gdy dziecko zacznie samo oddychać.

---