Rozpuszczalność substancji i stężenie procentowe (Cp)

1. Uzupełnij zdania posługując się słowami ,,nasycony' lub ,,nienasycony”:

1. Jeśli chcesz uzyskać roztwór …………………….. z roztworu ……………….., to dodaj substancji rozpuszczonej.

2. Jeśli mając roztwór …………………… chcesz uzyskać roztwór ……………….., to go ogrzej.

2. W 20g wody o temperaturze 70 °C rozpuszczono 28g substancji i otrzymano roztwór nasycony. Oblicz rozpuszczalność tej substancji w temperaturze 70 °C.

3. Oblicz ile gramów chlorku potasu potrzeba do sporządzenia 280g nasyconego roztworu o temperaturze 40 °C, skoro jego rozpuszczalność wynosi w tych warunkach 40g/100g wody.

4. Oblicz rozpuszczalność substancji X i Y, wiedząc, że do nasycenia 250g wody o temperaturze 20 °C zużyto

a) 82g substancji X b) 0,5g substancji Y

Tabela rozpuszczalności substancji do zadań: 5 , 6 ,

Rozpuszczalność substancji jest podana w g/100g wody

substancja	Temperatura, °C
		10	20	30	40	50	60
CuSO4	17,4	20,7	25,0	28,5	33,3	40,0
KNO3	20,9	31,6	45,8	63,9	85,5	110,0
sacharoza	190,0	204,0	225,0	245,0	278,0	294,0

5. Korzystając z tabeli odpowiedz:

1. Która z podanych substancji ma największą, a która najmniejszą

rozpuszczalność w temperaturze 20 °C ?

b) Jak zmienia się rozpuszczalność tych substancji ze wzrostem temperatury?

6. Paweł rozpuścił 25g siarczanu(VI) miedzi(II) CuSO₄ w 100g wody o temperaturze 60 °C.

A. Czy otrzymany przez Pawła roztwór jest roztworem nasyconym? …………..

B. Co się stanie, jeżeli Paweł otrzymany roztwór o temperaturze 60 °C ochłodzi do temperatury 30 °C?

C. Co się stanie, jeżeli Paweł do otrzymanego roztworu o temperaturze 60 °C dosypie jeszcze 15g CuSO₄? ………………………………………………..

7. Ile gramów saletry potasowej KNO₃ można rozpuścić w 200g wody w temperaturze 30 °C ?

8. W trzech zlewkach znajduje się po 100g wody o temperaturze 50 °C. Do zlewek dodano: a) 20g CuSO₄ b) 90g KNO₃ c) 200g sacharozy

Odpowiedz na pytania:

1. W której zlewce wsypana substancja nie rozpuściła się w całości? ……….

2. W której zlewce powstał roztwór nienasycony? …………..

3. Jaki zajdzie proces w zlewkach z roztworami, jeżeli te roztwory ochłodzimy do temperatury 10 °C ?

9. Tabela przedstawia rozpuszczalność dwutlenku węgla w wodzie:

Temperatura [°C ]	0	10	20	30	40	50	60
Rozpuszczalność [g/100g wody]	0,34	0,27	0,21	0,18	0,15	0,12	0,10

1. Jak wzrost temperatury wpływa na rozpuszczalność dwutlenku węgla w wodzie?

2. Gdzie w życiu codziennym spotykasz to zjawisko?

10. W zlewce znajduje się 20% roztwór pewnej substancji. Jest to roztwór nasycony. Uczniowie chcieli określić rozpuszczalności tej substancji.

1. Uczeń I stwierdził, że rozpuszczalności tej substancji należy odczytać z wykresu rozpuszczalności substancji.

2. Uczeń II stwierdził, że nie można odczytać rozpuszczalności tej substancji z wykresu, gdyż nie wiadomo, jaka to substancja i jaka jest temperatura roztworu.

3. Uczeń III stwierdził, że w zadaniu jest za mało danych, w związku z czym jest ono niewykonalne.

4. Uczeń IV stwierdził, że należy obliczyć rozpuszczalność oraz że dane w zadaniu są wystarczające do obliczenia.

Który z uczniów miał rację? …………..

Zastosuj jego propozycję……………………………………......................

11. Oblicz rozpuszczalność i stężenie procentowe roztworu nasyconego, zawierającego 7g soli w 20g wody.

Czy korzystając z wykresu rozpuszczalności substancji, można określić, jaką sól rozpuszczono? Odpowiedź uzasadnij.

12. Na podstawie przeprowadzonych doświadczeń uczeń sformułował wnioski dotyczące zmiany stężenia roztworów. Posługując się słowami ,,mniejszym” lub ,,większym”, uzupełnij te wnioski:

1. Jeśli z roztworu odparuje się rozpuszczalnik, to otrzyma się roztwór o ……………..stężeniu.

2. Jeśli do roztworu doda się substancji rozpuszczonej, to uzyska się roztwór o ……………..stężeniu.

3. Jeśli do roztworu doleje się rozpuszczalnika, to powstanie roztwór o ……………….....stężeniu.

13. Do kiszenia ogórków przygotowano roztwór soli kamiennej i stwierdzono, że jest on 8%. Oznacza to, że:

a) w roztworze tym znajduje się 80g soli c) 8g soli przypada na 100g roztworu

b) 8g soli przypada na 8kg wody d) 8g soli przypada na 100g wody

14. Uczeń wsypał 2 łyżeczki cukru (każda łyżeczka zawiera 5g cukru) do szklanki herbaty (240g płynu) i wymieszał całość. Jakie otrzymał stężenie procentowe roztworu?

15. W 200g wody rozpuszczono 50 g saletry. Jakie jest stężenie procentowe otrzymanego roztworu?

a) 20% b) 25% c) 40% d) 50%

16. Mama przygotowała 6% roztwór cukru w wodzie. Aby sporządzić 1000g takiego syropu musiała użyć:

a) 60g cukru i 940g wody c) 60g cukru i 1000g wody

b) 6g cukru i 994g wody d) 120g cukru i 880g wody

17. Należy przygotować 2kg 8-procentowego roztworu soli.

1. Oblicz, jaka ilość wody i soli jest potrzebna do przygotowania tego roztworu.

2. Opisz, w jaki sposób sporządzisz ten roztwór.

18. Ola sporządziła roztwór sacharozy w wodzie. Do tego celu wzięła 60g sacharozy i rozpuściła w wodzie. Otrzymała 1000g roztworu. Ilu procentowy roztwór przygotowała Ola?

19. Ile gramów etanolu i ile gramów wody wzięto do wyrobu 500g 40% roztworu alkoholu etylowego, popularnie nazywanego wódką? Wykonaj stosowne obliczenia.

20. Stężenie procentowe roztworu otrzymanego przez odparowanie 100g wody z 200g roztworu 20% wynosi:

a) 10% b) 40% c) 4% d) nie zmieni się

21. Ile gramów chlorku sodu należy odważyć i ile cm³ wody należy odmierzyć, aby przygotować 500g 4-procentowego roztworu? Gęstość wody wynosi 1g/cm³.

22. Do 200g wody dodano 50g 10-procentowego roztworu kwasu siarkowego (VI). Oblicz stężenie procentowe powstałego roztworu.

23. Zmieszano dwa roztwory azotanu(V) sodu: 100g 20% roztworu i 200g 10% roztworu. Oblicz stężenie procentowe tak otrzymanego roztworu.

24. Oblicz, ile gramów kwasu siarkowego(VI) znajduje się w 200cm³ roztworu o stężeniu 70% i gęstości 1,6 g/ cm³

ODPOWIEDZI

Numer zadania	Poprawna odpowiedź
1.	Jeśli chcesz uzyskać roztwór nasycony z roztworu nienasyconego, to dodaj substancji rozpuszczonej. B. Jeśli mając roztwór nasycony chcesz uzyskać roztwór nienasycony, to go ogrzej.
2.	140g/100g wody
3.	80g
4.	X - 32,8g/100g wody Y - 0,2g/100g wody
5.	Największą rozpuszczalność ma sacharoza, a najmniejszą CuSO4 Ze wzrostem temperatury rozpuszczalność tych substancji rośnie.
6.	A. nie B. powstanie roztwór nasycony C. powstanie roztwór nasycony
7.	91,6g
8.	1) w zlewce b 2) w zlewce a i c 3) krystalizacja
9.	a) rozpuszczalność dwutlenku węgla maleje b) np. w upalne dni butelki z wodą gazowaną pękają
10.	Uczeń IV miał rację. Rozpuszczalność tej substancji wynosi 25g
11.	Rozpuszczalność = 35g Cp = 25,9% Nie można określić jaka sól rozpuszczono bo nie znamy temperatury roztworu.
12.	1) Jeśli z roztworu odparuje się rozpuszczalnik, to otrzyma się roztwór o większym stężeniu. 2) Jeśli do roztworu doda się substancji rozpuszczonej, to uzyska się roztwór o większym stężeniu. 3) Jeśli do roztworu doleje się rozpuszczalnika, to powstanie roztwór o mniejszym stężeniu.
13.	c)
14.	4%
15.	a)
16.	a)
17.	Wody - 1840g soli - 160g Należy odważyć odpowiednią ilość soli, dodać wodę i dokładnie wymieszać.
18.	6%
19.	Etanolu - 200g wody - 300g
20.	b)
21.	20g chlorku sodu 480cm^3 wody
22.	2%
23.	13,33%
24.	224g kwasu

---