ZABIEGI W OBRĘBIE KLATKI PIERSIOWEJ
CEL:
Umożliwienie dojścia do jamy opłucnej w celach leczniczych i( lub) diagnostycznych
Uwagi ogólne
Cele:
- obarczenie nadciśnienia w przebiegu wentylowej odmy opłucnowej
- opróżnienie wysięku jamy opłucnej
- pobranie materiału do badań
- założenie drenu odprowadzającego i drenażu ssącego
- podanie leków np. przeciwnowotworowych
Miejsce wkłucia
- przednie nakłucie klatki piersiowej II przestrzeń międzyżebrowa (II p.m.) w linii środkowo- obojczykowej, 3 cm od mostka; w nagłych wypadkach odma wentylowa
- tylne nakłucie, w tylnej linii pachowej na wysokości brodawki sutkowej , w IV lub V międzyżebrzu
Przygotowanie
Chorego poinformować o sposobie oddychania w czasie zabiegu oraz że nie powinien kasłać
Ułożenie chorego:
- ułożenie boczne płaskie, plecami skierowanymi do brzegu łóżka, kończyna górna uniesiona w kierunku głowy
- siedząca, z lekkim przechyleniem do przodu, stolik do podparcia ramion
Premedykacja, ewentualnie leki przeciwkaszlowe np. Thiocodin
Premedykacja: farmakologiczne przygotowanie chorego do znieczulenia ogólnego lub miejscowego.
Materiały:
Zdjęcie rentgenowskie
Maska na twarz, okulary ochronne
Materiały do odkażenia skóry
Materiały do znieczulenia miejscowego
Materiały jałowe: igły do nakłucia, strzykawki ( 2x10mml, 1x50ml), kranik trójdrożny, zacisk ,skalpel, materiał opatrunkowy, gaziki , rękawiczki, serwety, cewniki z drenem i workiem (Pleuracath)
PIERWSZA POMOC PRZY ODMIE WENTYLOWEJ / CIŚNIENIOWEJ
ZAOPARZENIE RANY
WYSZUKANIE II PRZESTRZENI MIĘDZYŻEBROWEJ W LINII ŚRODKOWO -OBOJCZYKOWEJ(po stronie odmy wentylowej)
ODKAŻENIE SKÓRY
KANIULĘ NACZYNIOWĄ NR 14 LUB 16 ZAOPATRZONĄ W PALEC Z GUMOWEJ RĘKAWICZKI WPROWADZIĆ POD KĄTEM PROSTYM
Kaniulę umocować
Podczas wdechu palec gumowy zostaje wydęty przez opuszczające klatkę piersiową powietrze. W trakcie wydechu powietrze ulega zassaniu. Gumowy palec zapada się i nie przepuszcza powietrza.
W działaniach dalszych: po wykonaniu RTG klatki piersiowej drenaż klatki piersiowej, co umożliwia stopniowe rozprężanie płuca.
NAKŁUCIE OPŁUCNEJ wykonuje co najmniej 2 osoby/ lekarz + asystent/
Odkażenie rąk
Lekarz- ustalenie miejsca wkłucia i jego oznaczenie
Asystent- przygotowanie do odkażenia skóry
Lekarz-nałożenie rękawiczek
Asystent- przygotowanie rękawiczek
Lekarz-pierwsze odkażenie skóry( barwny środek odkażający).Wykonanie znieczulenia.
Asystent-przygotowanie miejscowego znieczulenia, obserwacja chorego, odpowiednie ułożenie chorego.
Lekarz- odczekanie na zadziałanie znieczulenia. Drugie odkażenie skóry.
Asystent- aseptyczne przygotowanie materiałów do nakłucia.
Lekarz- nacięcie skóry, nakłucie
Asystent- wsparcie i kontrola chorego( ułożenie , oddychanie)
Lekarz- utrwalenie położenia igły zaciskiem lub ręcznie. Odessanie wysięku, podłączenie do drenu.
Asystent - przygotowanie zestawu ssącego.
Lekarz-Spłynięcie wysięku lub odessanie i opróżnienie jamy opłucnowej. Usunięcie igły.
Asystent- ucisk za pomocą jałowego gazika. Założenie jałowego gazika.
ZAKOŃCZENIE ZABIEGU
Chory
- ułożenie na plecach z lekko uniesioną górną częścią ciała
- obserwacja w kierunku możliwości wystąpienia powikłań: bladość, sinica powłok skórnych, duszność, tachykardia, spadek ciśnienia tętniczego, zaczerwienienie miejsca wkłucia,
- kontrolne zdjęcie RTG klatki piersiowej
POWIKŁANIA
Błędne nakłucie: przepony, narządów jamy brzusznej, płuca
Odma opłucnowa
Zakażenie
Przetoka
Obrzęk płuc
Wstrząs hypowolemiczny w przypadku zbyt szybkiego opróżniania dużych wysięków opłucnej
Utrata białek, elektrolitów
WAŻNE
Nie upuszczać więcej niż 500-1000ml płynu( każdej strony)
Zapobiegać dostaniu się powietrza do jamy opłucnej( odma jamy opłucnej)
Podczas opróżniania jamy opłucnej w pewnym momencie igła może zranić opłucną( podrażnienie do kaszlu), wówczas igłę należy lekko wycofać.
OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA
W ODMIE OPŁUCNOWEJ
Odma opłucnowa
Badania podmiotowe i przedmiotowe,
RTG klatki piersiowej
Odma prosta Odma wentylowa
Odma urazowa
Mała lub średnia Całkowita
Stabilna Ciężki stan chorego
Dobry stan chorego współistnieje inna
choroba układu
oddechowego
Nie
Tak Bezpośrednie nakłucie jamy opłucnej
Obserwacja
Drenaż opłucnowy
Zmniejszenie odmy
Tak Nie
Kontynuacja leczenia Ssący drenaż
opłucnowy
5
opracowała mgr Grażyna Zacharska