ARA, Fizjoterapia, Aktywność ruchowa adaptacyjna


Aktywność ruchowa adaptacyjna (ARA) Adapted Physical Activity (APA)

To takie formy zajęć, które promują zdrowy styl życia u osób ze szczególnymi potrzebami, poprzez aktywność ruchową i sport. Celem ARA jest umożliwienie wszystkim ludziom, bez względu na rodzaj niepełnosprawności, uczestniczenie w sposób aktywny w aktywności ruchowej, dzięki przystosowaniu istniejących form zajęć lub znalezienie nowych. W centrum uwagi jest tu jednostka (człowiek ) i jego potrzeby, a także otaczający go środowisko.

Główna zasada: Zaadoptuj proponowaną formę zajęć do potrzeb jednostki, a nie odwrotnie!

Adaptacja może przebiegać na wiele sposobów bez zmiany podstawowej idei gry, sportu czy innej formy aktywności ruchowej. Zmiana może dotyczyć powierzchni, niektórych zasad, ilości uczestników, dodatkowego sprzętu np. do lokomocji, roli uczestników i wiele innych, a uczestnicy nadal będą mieli przyjemność. Osoba prowadząca zajęcia powinna wykazywać się dużą kreatywnością, wiedzą o możliwych formach adaptacji oraz jakie formy zajęć można przystosować mając na uwadze potrzeby jednostki.

MODEL ADAPTACJI - wszystkie składniki są ze sobą powiązane,

zmiana jednego składnika będzie wpływać na inne

0x01 graphic

ARA jest podstawowym narzędziem umożliwiającym indywidualny rozwój umiejętności ruchowych osoby niepełnosprawnej.

Poziom 1. zmysły/percepcja/aktywność ruchowa

Na tym poziomie dzieci nie potrafią w pełni uczestniczyć w zajęciach ruchowych, wymagają wsparcia nauczyciela.

Cele: pobudzenie zmysłów dziecka, stymulowanie go do reakcji i kontrreakcji, a także aktywnego uczestniczenia. Efektem końcowym jest wzrost samodzielności przy wykonywaniu czynności w ciągu dnia („mobilność jednostki w środowisku”). Istotna jest umiejętność utrzymania przyjaznych stosunków między nauczycielem a uczniem.

Adaptacja: zachowanie w stosunku do jednostki, właściwy język, rodzaj kontaktu i mimiki (język ciała), użycie przedmiotów różnej wielkości, tekstury, wagi w celu pobudzenia jak największej ilości zmysłów

Należy sprawić aby dziecko cieszyło się ruchem, to stymuluje do dalszego rozwoju akcji ruchowych:

Poziom 2. nauka umiejętności ruchowych

Na tym etapie dzieci potrzebują wsparcia nauczyciela przy wykonywaniu trudniejszy aktów ruchowych. Nauczane i doskonalone są zróżnicowane umiejętności ruchowe, jednostka uczy się wykorzystywać zdobyte umiejętności po wyjściu z zajęć. Zajęcia muszą umożliwić dziecku aktywne uczestniczenie, dokonywanie wyborów, samoekspresję.

Cel: umożliwienie jednostce wykorzystanie i prezentację indywidualnych możliwości i rozwijać poczucie przynależności do danej grupy społecznej i „bycia razem”

Adaptacja: należy dać dziecku poczucie przynależności i redukować sytuacji w których ujawnia się niepełnosprawność. Na tym etapie tworzy się grupy, aby uczestnicy uczyli się reakcji społecznych.

Poziom 3. aktywność sportowa

Jednostka samodzielnie uczestniczy w zajęciach.

Cel: integracja w sporcie, zmniejszenie adaptacji, co umożliwi uczniowi dalszy rozwój umiejętności, przestrzeganie tych samych zasad, trening, kontrola umiejętności, starty w zawodach/sprawdzianach/testach

Adaptacja:

Przechodzenie z niższego poziomu na wyższy może nastąpić tylko po opanowaniu niższego!

Włączenie (inclusion) - wg słownika oznacza „być częścią, zawierać się, być związanym”

Włączenie to umożliwienie jednostce z określonymi potrzebami uczestniczenie w zajęciach aktywności ruchowej w tym samym środowisku, co pozostali uczestnicy, przy odpowiednim wsparciu nauczyciela. Warunkiem koniecznym jest psychologiczne i społeczne wsparcie oraz akceptacja.

  1. Adaptowana aktywność - wszyscy uczestnicy wykonują tą samą aktywność, ale zasady, sprzęt i powierzchnia są tak przystosowane aby umożliwić włączenie wszystkich uczestników np. koszykówka z obniżonym koszem

  2. Równoległa aktywność - wszyscy uczestnicy wykonują podobną aktywność ale na indywidualnie dobranym poziomie oraz przestrzeni lub wszyscy wykonują aktywność razem ale przy wykorzystaniu takiej formy adaptacji, która umożliwi wyrównanie poziomu

  3. Otwarta aktywność - każde dziecko wykonuje tą samą czynność z minimalnym lub bez adaptacji (środowiska/sprzętu), aktywność jest dopasowana do potrzeb dziecka

  4. Integracja - pełnosprawne dzieci są włączone do zajęć z dziećmi niepełnosprawnymi (goalball, koszykówka na wózkach)

  5. Zróżnicowana aktywność - osoby pełno- i niepełnosprawne uczestniczą w tej samej aktywności ruchowej w tym samym klubie, ale w różnych grupach. Pewne elementy są wspólne dla obu grup (sprzęt, trenerzy, przestrzeń na której organizowana jest aktywność ) np. koszykówka na stojąco i na wózkach

Czynniki, które powinny decydować o wyborze aktywności ruchowej:

0x01 graphic

Obserwacja dziecka w różnych sytuacjach pozwala zdeterminować:

zachowania w stosunku do innych (indywidualnie/zespołowo)

Cele ARA i „włączenia” - zapewnić długofalowy proces uczestniczenia w aktywności ruchowej

1. Faza wprowadzenia - zachęcenie do uczestnictwa w sporcie przypada rodzicom, nauczycielom i innych osobo mający kontakt z osobą niepełnosprawną. Należy pokazać dziecku formy aktywności, które będą dla niego odpowiednie, i możliwości rozwoju w przyszłości (dziecko może przyjść na zajęcia i obserwować, przeprowadzić rozmowę z osoba prowadzącą zajęcia, może podjąć próbę uczestnictwa ze wsparciem)

2. Faza nauczania - dziecko zdobywa umiejętności ruchowe, potrzebna silna motywacja.

3 & 4. Faza doskonalenia umiejętności i długofalowego uczestnictwa - uczestnik musi mieć poczucie, że zajęcia w których bierze udział, są dla niego odpowiednie

STRATEGIE ADAPTACJI - w procesie powinno aktywnie uczestniczyć dziecko


Wyszukiwarka