CHLEWNIE
Budynki dla trzody chlewnej
chlewnie uniwersalne ( różne grupy trzody chlewnej w 1 budynku)
porodówki i odchowalnie prosiąt
chlewnie dla loch luźnych i prosiąt
tuczenie
Chlewnie:
ściółkowe
zamknięte
półwolnowybiegowe
wolnowybiegowe
jednorzędowe
dwurzędowe
czterorzędowe
wielorzedowe
Poidła dla trzody chlewnej: miskowe, smoczkowe
Poidła dla drobiu: dzwonowe, kropelkowe, pływakowe, przepływowe
OBORY
Poidła dla bydła: miskowe pływakowe, miskowe z przyciskiem, wannowe z zaworem pływakowym, izolowane, pastwiskowe
System chowu bydła:
pastwiskowy
pastwiskowo-oborowy
oborowy ( alkierzowy)
Syst. utrzymania bydła:
uwięziowy
wolnostanowiskowy
wolnowybiegowy
kojcowy
Budynki dla bydła:
obory uniwersalne ( krowy, cielęta, jałówki, opasy)
obory dla krów mlecznych
obory dla bydła mięsnego (bukaciarnie)
cielętniki
jałowniki
Pomieszczenia specjalne:
Wychowalnie buhajów zarodowych
Wypajalnie dla zwierząt
Hale udojowe
Kwarantanniki
Porodówki, izolatki
paszarnie
Typy obór: (utrzymanie zwierząt)
obory uwięziowe
ściółowe
głebokie
płytkie
ze stanowiskami długimi
ze stanowiskami średnimi
ze stanowiskami krótkimi
bezściółowe
obory wolnostanowiskowe
boksowe
kombiboksowe
Obory wolnostanowiskowe
Zalety :
-naturalne potrzeby zwierząt
łatwiejsza kontrola rui
mniejsza możliwość skaleczeń
jednoosobowa obsługa
bezpieczeństwo
i lżejsza praca przy doju
bardziej higieniczny proces dojenia
możliwość automatycznego karmienia zwierząt
-poród w specjalnie wydzielonym, higienicznym miejscu
-łatwa rozbudowa i możliwość powiększenia stada
Wymagania:
wysoko wykwalifikowana obsługa
konieczne usuwanie zwierzętom rogów
Wyposażenie budynków inwentarskich:
Obory
stanowiska
legowiska
przegrody
uwięzi
żłoby
drabiny paszowe
Stanowiska długie zalecane jako stanowiska:
porodowe
dla buhajów
zabiegowe
wady:
trudno utrzymać zwierzęta w czystości
wysokie nakłady na usuwanie obornika
Stanowiska średnie
Możliwie łatwa mechanizacja usuwania obornika
Stanowiska krótkie:
Zalety:
higieniczne nie powodują zabrudzenia krów
małe zużycie ściółki
możliwe mechaniczne usuwanie obornika
wady: zbyt krótkie stanowiska,
-Schorzenia kończyn ( zapalenie stawów skokowych)
wypadanie macicy (okres porodowy)
Stanowiska w oborach bezściółkowych najczęściej stanowiska krótkie
Część legowiskowa- materac gumowy, nawozowa- metalowy ruszt
Zalecenia przy urządzaniu:
-tylne kończyny w końcu legowiska
-większa część kału i moczu na ruszcie gnojowym
-wymię podczas leżenia krowy na płycie legowiskowej
-leżące zwierze powinno jak najmniejszą powierzchnią dotykać metalowego rusztu - mniejsza strata ciepła
Korzyści legowisk.
optymalny kształt
swoboda ruchów
czysta powierzchnia legowiskowa
łatwe czyszczenie
Rodzaje uwięzi:
łańcuchowe
jarzmowe
obrotowe
Żłoby w oborach:
wysoki
duński
żłób powinien być łatwy do czyszczenia, bez żadnych szpar
drabiny paszowe
drabiny paszowe zamykane:
zatrzaskowe
samozatrzaskowe
palisadowe drabiny paszowe ( obory wolnostanowiskowe)
WENTYLACJA
Wentylacja w budynkach inwentarskich
Mikroklimat to zespół warunków klimatycznych występujących lub sztucznie wytworzonych niewielkiej określonej przestrzeni otwartej, w pomieszczeniu lub jego części.
Mikroklimat kształtuje średnie temp. Powietrza, temp. Otaczających powierzchni, stopień nasłonecznienia, zawartość wilgoci, w powietrzu nasilenie ruchów powietrza, jego jonizacji.
Czynniki składowe mikroklimatu:
temperatura
wilgotność
ruch powietrza
stopień zanieczyszczenia powietrza
oświetlenie wpływa na ogrzewanie wnętrza
sposób utrzymania zwierząt i ich zagęszczenie
grunt pod budynkiem ( pośrednio przez podłogi)
ilość i skład paszy przechowywanej w budynku
radiacja wodna w okolicy budynku
do czynników wpływających na mikroklimat zalicza się:
- warunki przyrodniczo- klimatyczne panujące w otoczeniu budynku, przede wszystkim temp. I wilgotność powietrza oraz wiatr i nasłonecznienie
- cechy techniczne budynku i właściwości termiczne przegród budowlanych ( zawartość bryły budynku, szczelność, opór i przenikanie ciepła i jego akumulacja)
- obsada zwierzęca jako źródło energii ciepła, ale także zanieczyszczenia fizyczne i chemiczne ( para wodna, dwutlenek węgla, siarkowodór)
- niezbędna wymiana powietrza
Mikroklimat jest jednym z najważniejszych czynników środowiskowych wpływających na produkcyjność zwierząt. Odpowiednia temp. I wilgotność powietrza zapewnia zwierzętom konieczny im komfort. Właściwa jego wymiana w połączeniu z prawidłowym żywieniem warunkuje ujawnienie genetycznego potencjału produkcyjnego.
Wpływ wybranych czynników mikroklimatu w budynkach na organizmy zwierząt.
*Nadmiar dwutlenku węgla:
-powoduje pogarszanie procesów utleniających w organizmie
-wzmaga demineralizację kości
- wywołuje „kwasicę” czyli zaburzenia równowagi kwasowo- zasadowej
*Nadmiar amoniaku powoduje:
- zapalenie spojówek, błon śluzowych jamy nosowej, krtani, tchawicy i oskrzeli
- ogólne zatrucie organizmu i porażenie układu nerwowego
- anemię i spadek odporności organizmu zwierząt
- ciągłe niedotlenienie organizmu ludzi obsługujących zwierzęta
*Zbyt niska temp. I wysoka wilgotność:
schorzenie układu oddechowego pokarmowego
obniżenie jakości mięsa ( przetłuszczone)
redukcja powierzchni i długości tuszy
większe zużycie paszy ( ogrzewanie ciała 12-35%)
obniżenie wydajności (10-40%)
*Zbyt wysoka temp:
brak oddawania ciepła do otoczenia
stres termiczny zwierząt
Wentylacja - wymiana powietrza wewnątrz pomieszczenia mająca na celu zapewnienie odpowiedniego stanu środowiska powietrznego.
Wentylacja zespół urządzeń służących do realizacji procesu wentylacji.
W. naturalna- w. Powstająca na skutek różnicy temp. Oraz ciśnień na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia.
w. grawitacyjna
w. nadciśnieniowa
w. podciśnieniowa
w. mechaniczna
w. nawiewna
w. wywiewna
w. nawiewno-wywiewna
Następstwem braku wentylacji jest:
- wzrost temp. I wilgotności powietrza
- wzrost stężenia toksycznych gazów jak np. amoniaku, oraz pyłów i drobnoustrojów w powietrzu, wzrost zawilgocenia ściółki, podług oraz przegród konstrukcyjnych pomieszczenia inwentarskiego.
Rezultatem nadmiernej wentylacji jest;
- wyziębienie pomieszczenia w okresie zimowym
- przeciągi i zapylenie, nadmierne wysuszenie ściółki i podłóg
Na skutek braku dobrej wymiany powietrza obniża się produkcyjność zwierząt, wzrasta liczba zachorowań np. wymion narażonych na przeciągi, a człowiek pracuje w szkodliwych i uciążliwych warunkach.
Ogrzewanie
Zasada ich samoogrzewalności ( głównym źródłem ciepła są zwierzęta). Instalacje ogrzewcze w budynkach inwentarskich stosowane są tylko w niezbędnych przypadkach określonych przez rachunek ekonomiczny ( głównie dla małych zwierząt)
Sposoby ogrzewania budynków:
- ciepło wprowadzone z powietrzem wentylacyjnym ( nagrzewnica w układzie wywiewnym)
- systemy miejscowego ogrzewania ciepłym powietrzem ( agregaty nagrzewcze)
- ogrzewanie miejscowe : powietrza- promienniki, podłoże- ogrzewanie elektryczne i wodne)
Czynniki zależne od woli człowieka:
cechy techniczne budynku
obsada zwierzęca
Oświetlenie naturalne i sztuczne. Od oświetlenia zależy zdrowie i samopoczucie zwierząt, wydajność zwierząt, personel obsługujący.
Miernikiem oświetlenia naturalnego jest stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi.
Zalety zamgławiania - skuteczne chłodzenie, stała wilgotność powietrza, zmniejszenie zakurzenia, rozprowadzanie środków dyzenfeujacych, niskie spożycie wody, moczenie budynków, sterowanie komp.klimatycznym
PASZE, KISZONKI
Żywienie
1)Pasza
pasze objętościowe
zielonki
kiszonki
śruty- pasze treściwe
- przechowywanie
- przygotowanie
- mielenie
- mieszanie
- zadawanie
2)Woda
pojenie
czyszczenie
usuwanie ścieków
Co należy uwzględnić przy wyborze systemu zadawania pasz?
-Wielkość stada krów i spodziewaną wydajność mleczną
-Możliwość podziału stada na grupy żywieniowe
-Możliwości technologiczne gospodarstwa:
-System utrzymania krów (wolnostanowiskowy, uwięziony)
-Rodzaj i konstrukcja budynków inwentarskich
=Organizację bazy paszowej
-Rodzaj stosowanych pasz
-Sposoby magazynowania pasz (konstrukcje silosów)
-System produkcji pasz objętościowych
-Możliwości ekonomiczne gospodarstwa
---Cenę systemów
---Koszty siły roboczej
Maszyny i urządzenia do zadawania pasz mokrych.
Zalety:
-Lepsza przyswajalność składników pokarmowych
-Lepsze wykorzystanie pasz własnych gospodarstwa
-Umożliwiają zastosowanie alternatywnych składników pasz
-Właściwie złożona mieszanka pasz
-Straty pasz z koryt są minimalne
-Lepszy mikroklimat w budynkach
-Potrzeba utrzymania wymaganego stopnia higieny zwierząt
Kiszenie w pryzmie:
-Łatwo kiszące surowce
-Dobre rozdrobnienie zielonki
-Dokładne ugniecenie zakiszonej masy
-Prawidłowe i szczelne okrycie pryzmy
-Krótki okres sporządzania (1-3 dni)
-Unikanie zanieczyszczenia ziemią
-Odprowadzenie powstających soków
-Nie zakiszanie pasz wodnistych
Silosy poziome:
Warunki tech
-Zapewnienie trwałej szczelności i dna silosu
-Ukształtowanie spadków w dnie silosu
-Ukształtowanie terenu wokół silosu
-Odporność płyty dennej na obciążenia środkami transportu
-Wytrzymałość ścian silosu
System zadawania pasz powinien:
-Zapewniać możliwość częstego pobierania pasz
-Możliwość podawania dawek pokarmowych, które w pełni pokrywają zapotrzebowanie krowy w różnych okresach produkcyjnych
-Uwzględniać przemiany zachodzące w przewodzie pokarmowym
-Uniemożliwić zagrzewanie się pasz
-Uniemożliwić konkurencję w stadzie
-Zapewnić możliwość utrzymania czystości żłobów, koryt i stołów paszowych
Urządzenia mobilne:
-Prosta budowa, eksploatacja
-Niskie koszty inwestycyjne urządzeń
-Możliwość wykorzystania do innych celów
-Możliwość łatwego zastąpienia
-Konieczność budowy specjalnych drzwi i korytarzy
-Konieczność częstego otwierania drzwi
-Powstawanie w pobliżu zwierząt hałasu i zanieczyszczeń
Wozy paszowe:
+możliwość całkowitej mechanizacji pobierania i zadawania pasz
+możliwość cięcia i mieszania bel słomy, siana, kiszonki
+zapewniają podanie zbilansowanej dawki paszy treściwej
+zapewniają większą dokładność w normowaniu dawki żywieniowej
-wysoka cena maszyn i urządzeń
-konieczność podzielenia stada na grupy technologiczne
Maszyny i urządzenia stacjonarne:
+łatwość zmechanizowania paszy
+zapewniają lepsze warunki technologiczne i produkcyjne
+nie ma potrzeby stosowania szerokich korytarzy
-brak możliwości indywidualnego żywienia zwierząt
-konieczność przystosowania obiektów do zastosowanych urządzeń
-kosztowniejsze inwestycyjnie w porównaniu z mobilnymi
(żłób wózkowy, ż. przenośnikowo-ślimakowy, przenośnik zgarniakowy, prze. taśmowy, urządzenia nad żłobowe przenośnikowe, urz ze stałym przenośnikiem mechanizmem wywrotkowym)
Urządzenia do żywienia indywidualnego
+obniżenie kosztów żywienia
+zwiększenie rentowności mleka
+dostosowanie zadawania paszy do aktualnych potrzeb i kalendarza krowy
+możliwość traktowania każdej krowy indywidualnie
+zmniejszenie pracochłonności obsługi
+zwiększenie zakresu informacji
+usprawnienie zarządzania
-wysokie koszty inwestycyjne
-potrzeba wysokiej wiedzy technicznej obsługi
Stacje paszowe:
+możliwość rozłożenia dziennych dawek paszy treściwej dla wysoko dojnych krów
+krowa otrzymuje paszę „na żądanie”, ale tylko w pewnych okresach czasowych
-jedna stacja nie może obsłużyć 20-30 krów
Konserwacja pasz zielonych:
- polega ona na zachowaniu w jak największym stopniu ich składu chemicznego i wartości pokarmowej
- suszenie (zaw.suchej masy powyżej 75%) naturalne, z dosuszeniem zimnym lub gorącym powietrzem , gorącymi gazami)
- kiszenie (zaw. S.m. 30-40%) stworzenie takich warunków, w których odpowiednie mikroorganizmy zdolne będą wyprodukować kwas mlekowy w ilości niezbędnej do uzyskania pH ok. 4
zmrażanie ( w Polsce nie stosowane)
Ze względu na zaw. S.m. wyróżnia się kiszonki:
wilgotne s.m. do 20%
świeże 20-30 %
przewiędnięte 30-40 %
sianokiszonki >40%
Straty w kiszonkach
- suszenie na polu przy różnej pogodzie- s.masy 15-45%, białka 20-79%,energii 30-80 %, karotenów 90-100%
- Dosuszenie zimnym powietrzem- s.m. 19-36%, białka 29-32 %, energii --, karotenów 61-75 %
- suszenie w suszarni - s.m. 6-20 %, białka 10-29%, energii ---, karotenów 20-30%
- kiszenie s.m. 10-40%, białka 20-60%, energii 10-50%, karotenów 30-60%
Zasady sporządzania kiszonek:
- minimum cukrowe w roślinach ( najmniejsza niezbędna ilość cukrów umożliwiających fermentację mlekową prowadzącą do obniżenia pH, zapewniająca trwałą konserwację paszy: kukurydza,, słonecznik- łatwe kiszenie, motylkowe- trudne)
duża zawartość cukru - wczesna faza wegetacyjna, czas koszenia ( rano, wieczór)
- pojemność buforowa roślin ( wynika z zawartości kwasów organicznych i ich soli , aminokwasów. Im większa poj. Buforowa tym trudniejsze zakiszenie : (25-35g. Kwasu mlekowego /kg. S. Masy kukurydza, zboża, 70-80g/kg koniczyna, lucerna)
wilgotność surowca
czystość surowca
napełnienie silosu
ugniecenie zielonki
okrycie kiszonki
metody zakiszania zielonek:
zbiorniki
doły ziemne
pryzmy naziemne
bele cylindryczne
bele prostopadłościenne
rękawy foliowe
Dodatki kiszonkarskie mają na celu przyśpieszenie procesu fermentacji kw. Mlekowego w początkowym etapie kiszenia.
Ze względu na mechanizm oddziaływania dodatki kiszonkarskie można podzielić:
- wspomagające początkowy okres fermentacji ograniczając straty w 1 fazie kiszenia
- polepszające stabilność kiszonki po otworzeniu silosu lub pryzmy ( ograniczają rozkład tlenowy i zagrzewanie się kiszonki)
Dodatki kiszonkarskie:
- preparaty ( pasze węglowodanowe- kukurydza, melas, zboża)
- inokulanty- stymulator fermentacji mlekowej zawierające bakterie kw. Mlekowego, sprzyjają szybkiemu namnożeniu się bakterii kw. Mlekowego oraz przyśpiesza obniżaniu pH ( mikrorosl, laktosil)
inokulanty wzbogacone w enzym, który rozkładając węglowodany strukturalne do cukrów prostych zwiekszają podaz surowca do fermentacji ( Bactozym, goldyzm,Cornsil,Feedlte TM)
Kwasy organiczne powodują obniżenie pH uniemożliwiają rozwój niepożądanych mikroorganizmów, poprawiają stabilność kiszonki po otwarciu pryzmy ( kemisile2, kemisile3, Faratorm -oparte na kw. Mrówkowym 3-4,5 kg/t)
Stosowanie dodatków kiszonkarskich:
- w czasie złych warunków pogodowych
- przy kiszeniu roślin motylkowych ( melasa+ inokulant lub melasa+ kw. Organiczne)
- przy zakiszaniu zielonek intensywnie nawożonych azotem ( >100kgN/ha- melasa inokulant, preparaty na bazie kw. Organicznych)
- przy niedoskonałej technice wybierania kiszonki, szczególnie wiosną i laetm ( kw. Organiczne)
- podczas długiego przygotowania pryzmy i napełnianiu silosu ( k.org. lub inokulanty
- przy słabym rozdrobnieniu zielonki (kw. Org. Lub inokulanty)
Sposoby dozowania dod. Kiszonkarskich:
- na polu, w czasie załadunku i układania roślin w silosie- opryskiwacze, rozsiewacze, wozy aseminazyjne
- podczas zbioru roślin- sieczkarnie, przyczepy zbierające, prasy zbierające
Dozowniki
Podział ze wzgl. Na rodz. Dodatków:
do preparatów ciekłych
do preparatów sproszkowanych i granulowanych
Ze wzgl. Na sposób podawania:
- dozowniki opadowe ( grawitacyjne) podawanie cieczy różne, w zależności od ilości preparatu w zbiorniku
- z pompą wirową ( wydajność pompy od kilku do kilkudziesięciu l/min)
- dozowniki ciśnieniowe sprężone powietrze instalacji pneumatycznej ciągnika ( 0,1-0,1 Mpa)
Magazynowanie pasz objętościowych:
silosy
prasy silosowe
kiszenie w pryźmie
Dobra kiszonka:
łatwo kiszące surowce
dobre rozdrobnienie zielonki
dokładne ugniecenie zakiszonej masy
prawidłowe i szczelne okrycie pryzmy
krótki okres sporządzania ( 1-3 dni)
unikanie zanieczyszczenia ziemią
doprowadzanie powstających soków
niezakiszanie pasz wodnistych
Silosy poziome ( przejazdowe)
Warunki techniczne dla sil. Przejazdowych:
zapewnienie trwałej szczelności ścian i dna silosu
- ukształtowanie spadków w dnie silosu, umożliwiających spadek soków kiszonkowych do szczelnego silosu
- ukształtowanie terenu wokół silosu, zabezpieczającego przed spływem wód opadowych do wnętrza silosu
- odporność płyty dennej na obciążenia środkami transportu w trakcie napełniania i opróżniania silosu
- wytrzymałość ścian silosu
- zastosowane do budowy silosów materiały oraz ich użytkowanie nie może pogorszyć stanu środowiska i zdrowia ludzi
Prasy silosowe- bele mogą być prostokątne lub okrągłe . Ważna jest data zbioru materiału na kiszonkę s.m. 30-35%
Rozwiązania konstrukcyjne wozów paszowych
przyczepiane
samobieżne
Pasze pełnoporcjowe:
Korzyści stosowania TMP
kontrola jakości i ilości podawanej paszy
równomierne przeżuwanie pokarmu
- mniejsze dolegliwości układu pokarmowego, szybsza fermentacja w żuwaczu
- zapobieganie wybierania przez zwierzęta smakowitszych składników paszy
lepsze zastosowanie pasz
ułatwienie pracy i oszczędności czasu
zwiększeni ilości oraz jakości mleka i mięsa
Wozy paszowe
kołowe
ciągnikowe
samojezdne
szynowe
podział wozów pasz. Ze wzgl. Na rodzaj zespołów rozdrabniająco- mieszajacych
z łopatkowym syst,. mieszania i rozdrabniania
z ślimakowym syst. mieszania i rozdrabnianai
z zespołem pionowym
jednowałowe
wielowałowe
z zesp. Poziomym
jednowałowe
wielowałowe
wóz paszowy z zesp. Łopatkowym
1.zdolny do mieszania paszy i przenoszenia jej od przodu do tyłu dzięki łopatom wykonanym w kształcie spirali. Przestrzeń wokół ślimaka wykorzystywana do mieszania. Ślimak zapobiega powstawaniu bitek lub grud paszy. Dolna część podłogi wyłożona powłoka „ Ultra- Glide” tworz. Sztuczne odporne na zawilgocenia kwas.
2,Zalety:
możliwosć mieszania bel siana
wodoszczelny
- możliwość sodowania ziarna do bezpośredniego skarmiania
nie niszczy struktury paszy
cyfrowy syst. wożenia paszy
pojemność zbiornika 8-20m3
3.poprzecznie ustawiony wał centralny
8 ramion za skośnie umocowanymi łopatkami
zalety:
prosta konstrukcja
niskie zapotrzebowanie mocy
delikatne miesza
przeznaczony dla małych i średnich gosp.
Wóz paszowy z zesp. Ślimakowym:
1, Poziome wały
zespół roboczy 4 -wałowy
wały dolne:
ciecie
mieszanie
przemiszczanie paszy
Wały górne
mieszanie
transport pasz
różna prędkość górnych i dolnych ślimaków powoduje:
przemieszczanie pasz w pionie i poziomie
poj. 8-10 m3 zapotrzebowanie mocy: 50-90KM
przystosowanie do mieszania słomy i siana
3 wałowe zespoły robocze: dolny wał tnie i miesza paszę (φ 80-90 cm, obroty 17 obr/min) górne wały przemieszczają paszę)
2. Wały poziome
b. dobry efekt ciecia i mieszania, intensywnośc cięcia dostosowana do struktury paszy. Poj. 5-18 m3, zapotrzebowanie mocy: 40-100KM, maszyna rozdrabnia bele prostopadłościenne i okrągłe
URZĄDZENIA DO WYBIERANIA KISZONKI
Wg sposobu oddzielenia porcji kiszonki wybieraki można podzielić:
1.wybieraki do silosów poziomych
wyszarpujące
wycinające
frezujące
2.wybieraki do silosów wieżowych: Górne, dolne
Urządzenia wyszarpujące
- ładowarka czołowa z chwytakiem widłowym.
Wybieraki wycinające
- z biernymi nożami - można go zastosować również do wyższych pryzm montując na ciągniku
- z aktywnymi nożami
Urządzenia wycinające
z nożem pionowym aktywnym - zespół napędowy, napęd ruchu po obwodzie, łańcuch, ruchoma rama prowadząca nóż, przytrzymacz kiszonki, aby w czasie transportu nie wypadła
- z nożami poziomymi (noże poprzeczne, noże wzdłużne - blok kiszonki jest wycinany za ich pomocą)
ELEMENTY: pozioma rama przesuwna, widły stałe, elementy napędowe, rama podnoszenia, itd.
Wybierak frezujący - ładujący (dostarcza materiał do dmuchawy, a stamtąd do wozu paszowego)
Wybierak górny - podnoszenie materiału, pobieranie za pomocą elementu frezującego, który dostarcza materiał do dmuchawy, a potem do zbiornika lub na przyczepę. Zespół frezujący może przesuwać się po obwodzie i wycinać.
Wybierak dolny - znajduje się w dnie, objętość paszy wspiera się na tym dole. Jest ramię z łańcuchem, który wycina pasze i transportuje do przenośnika poprzecznego, który wyładowuję ją na zewnątrz.
Maszyny i urządzenia do przygotowywania pasz: Do rozdrabniania: sieczkarnia, śrutowniki, siekacze, gniotowniki do ziemniaków, uniwersalne urządzenia zespołowe
do mieszania: mieszalniki i urządzenia zespołowe 3.doczyszczenia i mycia: otrząsacze, płuczki. urządzenia zespołowe
4.do aglomeracji ciśnieniowej: brykieciarki, granulatory, exstrudery 5.do obróbki cieplnej: parniki, kolumny parnikowe, urządzenia zespołowe
Cele prowadzenia zabiegów przygotowania pasz:
- zwiększenie zysku-wartość pasz można średnio poprawić o 10%, zmiana wymiarów cząstek dla poprawy strawnosci wykorzystania i celów technologicznych, zmiana wilgotności prowadząca do zmian zachowania się materiału w procesach obróbczych, zmiana gęstości - zagęszczenie do form wygodnych w obrocie i żywieniu, zmiana stopnia akceptacji(smakowitości) paszy np.: przez dodanie melasy, tłuszczu, aromatów, wzrost dostępności składników żywieniowych, zmiana zawartości (i kompozycji) składników żywieniowych - uzyskanie lepszej paszy niż surowiec, detoksykacja i usunięcie składników niepożądanych, eliminacja lub obniżenie skażenia mikrobiologicznego, poprawa warunków magazynowania, redukcja powierzchni składowych, ułatwienie mechanizacji i automatyzacji transportu i zadawania
Sieczkarnie są:toporowe i bębnowe. Zmianę rozdrobnienia dokonujemy przez zmianę prędkości
Rodzaje walców ugniatających:
- zębaty
- gwiaździsty
- rowkowaty
- gładki
Śrutownik tarczowy (pionowy, poziomy) - ( pracują na zasadzie rozłupywania i rozcierania materiału. Zespołem roboczym są dwie płaski tarcze ustawione pionowo lubpoziomo, przy czym jedna obraca się, a druga jest nieruchoma. regulacja stopnia rozdrobnienia zmieniając odległość między tarczami
Śrutownik walcowy - tu rozdrabnianie materiału następuje w wyniku rozerwania i rozłupywania między dwoma rowkowanymi walcami obracającymi się przeciwbieżnie z różną prędkością obrotową.
Śrutownik walcowy posiada dwa stalowe lub żeliwne walce: szybkobieżny 5 i wolnobieżny 4, posiadające na swoim obwodzie rowki nacięte skośnie lub wzdłuż linii śrubowej. Kierunek nachylenia rowków w walcach jest przeciwny, co ułatwia rozdrabnianie i pozwala uzyskać produkt o cechach korzystnych ze względów żywieniowych.
stopień rozdrobnienia zmieniamy przez zmianę odległości między walcami, rozdrobnienie polega na ścieraniu.
rozdrabniacz bijakowy - ). Ziarno, zasypywane do kosza 1, przedostaje się przez regulowany otwór za pomocą dźwigni 2 do komory 3, w której znajduje się wirnik. Komorę stanowią ściany boczne oraz dwuczęściowe sito, które tworzy cylindryczną powierzchnię. Średnica
otworów w sitach decyduje o stopniu rozdrobnienia materiału, przez które wyrzucana jest śruta do workownika (rozdrobnienie za pomocą uderzenia) regulacja- zmiana średnicy sita, pochłania najwięcej energii
rozdrabniacz uniwersalny - służy do śrutowania ziarna zbóż, rozdrabniania makuchów i siana, wykonywania przecieru z zielonek i buraków oraz siekania okopowych regulacja zmiana średnicy sitaRozdrabniacze bijakowe
Zalety: prosta budowa, niska cena, uniwersalne zastosowanie (zboże i strączkowe), możliwość zasysania zboża do 30 m, transport pneumatyczny śruty do 10m, mała wrażliwość na podwyższoną wilgotność ziarna Wady: pomimo zgodności z normą, rozdrobniony materiał zawiera dużo cząstek drobnych i pylistych przy jednoczesnej obecności dużej ilości niedokładnie rozbitych ziaren, są źródłem hałasu, często przekraczające normy BHP co przy dłuższej pracy jest uciążliwe, bijaki szybko się zużywają, duże zużycie energii, od 10-15 kWh/t co wpływa na wzrost kosztu eksploatacji, sita łatwo się wycierają
Rozdrabniacze walcowe
Zalety: 1.możliwość uzyskania kontrolowanego stopnia rozdrobnienia przy niskim jednostkowym zużyciu en. 3-4 kWh/t
2.można rozdrabniać surowce pochodzenia organicznego (zboża) jak i nieorganicznego 3.duża wydajność 4..długi czas eksploatacji (duża trwałość) i niskie koszty eksploatacji
Wady: wysoka cena
Rozdrabniacze tarczowe
Zalety: prosta budowa, łatwa obsługa, niezbyt wygórowana cena, dobry stopień rozdrobnienia Wady: tarcze robocze wykonywane są z żeliwa, kwarcu, korundu, po wytarciu trzeba je regenerować
Gniotowniki Zalety:prosta budowa, cena zakupu porównywalna z innymi typami, rozdrobniony materiał ma postać płatków
brak frakcji pylistej, duża wydajność przy małym zużyciu en 3-4 kWh/t
Wady gniotowniki nie nadają się do przygotowania pasz dla drobiu
Sieczkarnie
z tarczą płaską pionową, z tarczą płaską poziomą, z bębnem walcowym, z bębnem stożkowym, z bębnem dwustożkowym
Nie mogą być gładkie , grzebieniowe, piłowe, łyżeczkowe.
Aglomeracja ciśnieniowa - jest procesem w którym powstaje aglomerat (brykiet, granula, tabletka) dzięki działaniu ciśnienia na porcję materiału rolno-spożywczego, ziarnistego i włóknistego (lub mieszaniny) zamkniętą w przestrzeni (komorze) utworzone przez elementy konstrukcyjne maszyny
Zalety aglomeracjii ciśnieniowej:
-lepszą konserwację magazynowanej paszy
- zmniejszenie powierzchni magazynów i pojemności skrzyni ładunkowych w transporcie ( kilkakrotne zmniejszenie objętości paszy)
- polepszenie warunków transportu
- zmniejszenie strat pzez pylenie, kurzenie, wyrzucanie lub pozostawienie w korytach
-ułatwienie mechanizacjii i automatyzacjii transportu i zadawania pasz
Wadą jest natomiast wysoka energochłonność procesu
Aglomeratory z komorą zamkniętą
1.tłokowe: komora jest zamknięta po otrzymaniu odpowiedniego ciśnienia otwiera się
2.walcowe: są dwa walce między króre dostaje się materiał i zostaje sprasowany
3.taśmowe: 2 taśmy zaopatrzone w łopatki
Aglomeratory z komorą otwartą
1.tłokowe: materiał jest tu przeciskany przez matrycę
2.walcowe: koła zębate, mają one otworki materiał dostający się między zęby przechodzi przez te otwory
3. ślimakowe: przenośnik ślimakowy zakończony matrycą
4.rolkowe: różna powierzchnia , matryca pierścieniowa lub płaska , 2-3 rolki
Ekstrudery- pasze przygotowane są dla psów, kotów dzięki ekstruderom ciśnienie bardzo duże
Ekspondery- polega na tym że zostaje ekspandowany materiał
W przypadku granulowania surowców trudnych lub ekspandowanych można z powodzeniem stosować ślimaki wlotowe które mogą być dostarczone do wszystkich rodzajów granulatorów
Komora granulatora wykonana jest ze stali nierdzewnej dźwiękochłonna utrzymująca ciepło
Wyposażenie dodatkowe: kruszarki, chłodziarki, dozowniki płynów, wagi taśmowe które stanowią część procesu i które przyczyniaja się do właściwego działania i elastyczności działania
Parametry matrycy:
szerokość wewnętrzna, całkowita szerokość matrycy, perforacja, efektywna szerokość robocza
Komory mogą być do:
- drobnego granulatu, - gubego granulatu
- brykietu
Rolki prasujące
otworkowe, rowkowe
GNÓJ
Od czego zależy dobór rodzaju urządzeń do usuwania odchodów
-Wielkości stada (ilości odchodów)
System utrzymania zwierząt (ściółkowy, bezściółkowy)
Możliwość technicznych i ekonomicznych gospodarstw
Maszyny i urządzenia do usuwania obornika z budynków inwentarskich
1 łopaty mechaniczne i zgarniaki typu delta
2 przenośniki skrobakowe o ruchu posuwisto-zwrotnym i ciągłym
3 spychacze
4 inne: ślimakowe, taśmowe
Maszyny i urządzenia do usuwania gnojowicy z budynków inwentarskich
1 Hydrauliczne (syst śluzowy, sys recyrkulacyjny i recyrkulacyjno-śluzowy, sys samospływu)
2 Mieszane (s pneumatyczno-hydrauliczne, mechaniczno-pneumatyczno-hydrauliczny, mechaniczno hydrauliczny)
Samospływ
+wykonanie prostokątnego kanału jest łatwiejsze i prostsze
+system nie wymaga żadnych nakładów robocizny w czasie eksploatacji
+ usuwanie gnojowicy odbywa się bez dodawania wody
Kierunki unieszkodliwiania i wykorzystania gnojowicy:
-rolnicze zagospodarowanie gnojowicy surowej
-rolnicze zagospodarowanie gnojowicy wstępnej uzdatnionej
-biologiczne unieszkodliwianie gnojowicy za pomocą osadu czynnego
-beztlenowa fermentacja gnojowicy
-wykorzystanie kompostu
Mieszadła do gnojowicy:
-pompowe
-pneumatyczne
-śmigłowe
-zanurzeniowe
Łopata mechaniczna: stosowana w budynkach do 25m. Jest kanał gnojowy, który jest oczyszczany saniami. Pod płytą gnojową znajduje się zbiornik na gnojowicę. Formowana jest pryzma obornika. Zapotrzebowanie na moc wynosi 1,1 kW.
Zgarniaki typu delta: w zależności od szerokości kanałów mogą być różne rodzaje zgarniaków. Zgarniak przesuwa się cykliczne, z prędkością mniejszą niż 1m/s. Zwierzęta mogą spokojnie się poruszać. Przy ruchu roboczym skrzydła zgarniaka są rozsunięte, a przy zgarnianiu się zsuwają. Odchody są przesuwane w kierunku kanału poprzecznego. Przenośnik ten stosowany jest w oborach, gdzie jest mało ściółki i do usuwania gnojowicy. Stosowany w oborach do 200m. Napędzany jest silnikiem hydraulicznym. Skok siłownika ma długość ok.2m.
Przenośniki o ruchu posuwisto-zwrotnym: Jedno cięgno umieszczone jest przy ściance kanału i do niego są zamocowane zgarniaki. Przesuwa się i zgarnia część obornika, a przy ruchu powrotnym zgarniaki się zsuwają. W końcowej fazie jest wyrzutnik, aby można było uformować pryzmę. Jest możliwość wychylania się na boki wyrzutnika. Zastosowano w nim siłowniki hydrauliczne. Skok siłownika wynosi ok.2m. Stosowany w oborach do 80m.Następuje tu dodatkowe zagęszczanie obornika przez przeciskanie go przez komorę za pomocą tłoka.
Przenośniki dwustronne o ruchu posuwisto-zwrotnym: Cięgno przebiega pośrodku. Długość zgarniaków jest mniejsza, ale mogą za to tworzyć szersze kanały. Stosowany do stad o większej wydajności.
Przenośniki skrobakowe (zgarniakowe) o ruchu ciągłym: Występuje łańcuch, do którego przymocowane są pod kątem prostym zgarniaki. Stosuje się w pętlach 60-80m, a nawet do 120m(rzadko). Jeśli łańcuch pęknie, to cały przenośnik jest nieczynny. Zapotrzebowanie na moc wynosi 2,2kW.
Maszyny i urządzenia do usuwania gnojowicy z budynków inwentarskich:
1)sposoby hydrauliczne
-system śluzowy
-system recylkulacyjny i recylk-śluzowy
-system samospływu
2)sposoby mieszane
-system pneumatyczno-hydrauliczny
-system mechaniczno-hydrauliczny
-system mechaniczno-pneumatyczno-hydrauliczny.
Gnojówka- mieszanina kału i moczu.
Gnojowica- mieszanina kału,moczu, wody i resztek paszy.
Gnojowica przechodzi przez ruszt i gromadzi się w różnych zbiornikach, a następnie jest odprowadzana przez różne systemy.
Gnojowica jest dobrym nawozem, ale czasem trzeba poczekać na jej fermentację. Przedawkowanie powoduje zanieczyszczenie gleby.
System śluzowy- in. samospływ okresowy- gnojowica gromadzi się w śluzach, w systemie kanałowym, skąd jest później odprowadzana.
System recylkulacyjny-gnojowica jest mieszana aby nie nastąpiło jej rozwarstwienie. W takiej postaci jest łatwiejsza do usunięcia. Mieszamy za pomocą wirnika, pompy lub powietrznego wietrzenia.
Samospływ ciągły-
Spływ odbywa się w sposób ciągły. System posiada odpowiednie spadki i ogranicza się do obór 20-25m.Na końcu kanału znajduję się próg, który zapewnia utrzymanie na dnie cienkiej warstwy cieczy co jest niezbędnym warunkiem prawidłowego spływu gnojowicy.
Unieszkodliwianie gnojowicy osadem czynnym: Usunięcie z gnojowicy zw mineralnych i organicznych występujących w postaci resztek produktów, będących wynikiem procesów fizjologicznych zwierząt; zwiazki te po właściwej przeróbce mogą być użyte jako nawóz organiczny. Oczyszczalnie muszą zapewnić taki stopień oczyszczania gnojowicy, aby można było płynną jej frakcję odprowadzić do gruntu bez obawy degradacji środowiska naturalnego.
Sposoby oczyszczania gnojowicy:
-mechaniczne-polegają na wykorzystaniu procesu cedzenia, filtracji i sedymentacji. Do tego celu służą:kraty, filtry mechaniczne, wirówki sedymentacyjne i osadniki.
-fizyko-chemiczne- polegają na wykorzystaniu procesów koagulacji oraz chlorowania. Do tego służą: komory do magazynowania i przygotowywania roztworów oraz urządzenia do chlorowania.
-biologiczne- polega na wykorzystaniu procesów biochemicznych, związanych z działaniem mikroorganizmów. Do tego służą: komory do napowietrzania z osadem, pola nawadniane, filtry gruntowe bądź stawy oraz zamknięte zbiorniki fermentacyjne (beztlenowe).
Separator -dzięki separacji mech można uzyskać zagęszczenie frakcji stałej do ok.30-40%. Frakcja ciekła jest magazynowana w zbiornikach.
DOJENIE
Czynności związane z dojem:
-oczyszczenie wymienia i stryków
-masaż wymienia
-przeddój
- dój właściwy
-podój
-zanurzenie stryków po doju w płynie dezynfekcyjnym
-mycie instalacji udojowej
Mechanizacja doju umożliwia :
-efektywne odbieranie mleka z wymienia
-uzyskanie mleka o najwyższych walorach higienicznych
-ochronę zdrowia zwierzęcia
-poprawę jakości mleka
-zmniejszenie pracochłonności doju
-zwiększenie wydajności pracy
Dojarki mechaniczne:
1 Konwiowe (wózkowe, stacjonarne)
2 Bezkonwiowe (z łącznym transp mleka i powietrza, bez mierników ilości udojonego mleka, z rozdzielnym transportem mleka i powietrza, z miernikiem stanowiskowym ilości mleka)
Elementy dojarek mechanicznych:
-kolektor mleczny
-pulastor
-aparaty udojowe
-przewody i armatura
-agregat próżniowy
-urządzenia do mycia i dezynfekcji instalacji udojowej
Wymagania stawiane kolektorom
-możliwość doju przemiennego
-w zależności od szybkości oddawania mleka przez krowę muszą przemieszczać większą ilość mleka
-minimalne wahania podciśnienia
-krótki czas doju
-muszą zapobiegać krzyżowym zakażeniom ćwiartek wymienia
Zadaniem pulsatora w aparacie udojowym jest sterowanie podciś wytworzonym przez pompę próżniową i ciś atmosferycznym, do komór międzyściennych kubków udojowych. Warunkuje on powstawanie taktu ssania i masażu w kubku udojowym.
Zalety pulsatorów hydraulicznych:
-mniejsze obciążenie wymion
-stabilne i precyzyjne parametry pracy
-możliwość regulacji parametrów pracy
-wysoka trwałość i niezawodność
Zalety pulsatorów elektrycznych
-bardzo cicha praca
-małe wahania podciśnienia
-konstrukcja z trwałych elementów (bezproblemowe działanie przez wiele lat)
-brak (minimum) zawodnych części mechanicznych
-sygnalizacja nieprawidłowej pracy (np. diodami daje możliwość zapobiegania nierównomiernemu dojeniu)
-funkcje „losowego startu” pozwala na pracę większej liczby pulsatorów w jednym rytmie i zapewnia stabilny poziom podciśnienia w całej instalacji
-możliwość dostosowania (zaprogramowania) urządzeń zależnie od rasy zwierząt bez konieczności wymiany części
Kubek udojowy: sklada się z cylinderka i gumy strzykowej pomiędzy, którymi powstaje tzw komora miedzyścienna. W komorze tej panuje podciśnienie, które wywołuje takt ssania. Jeśli do komory dopuścimy powietrze atm to mamy takt masażu. Częstotliwość taktów masażu i ssania można regulować. Ciśnienie w kubkach nie może być zbyt duże, ponieważ może uszkadzać strzyki. Gdy chcemy zdjąć kubki należy odciąć podciśnienie.
Kolektory:
-dwukomorowe
-trzykomorowe
-czterokomorowe (dla każdej komory oddzielna pulsacja)
Zadaniem kolektora w aparacie udojowym jest odbiór mleka z 4 komór podstrzykowych i rozdział pulsacji wytworzonej przez pulsator do czterech komór międzyściennych.
Do kolektora mogą dostawać się opary i obce zapachy co jest później wyczuwalne w mleku.
Hala udojowa inaczej dojarnia, jest to pomieszczenie pozwalające na przeprowadzenie udoju poza oborą. Pomieszczenie to wyposażone jest w stanowiska do doju umieszczone na stałe lub zainstalowanie na konstrukcji przewoźnej.
Zalety dojarni:
+zwierzęta są doprowadzane do urządzenia
+możliwość stworzenia optymalnych warunków higieny pozyskiwania mleka
+wysoka wydajność pracy, przy mniejszej obsłudze
Budynek dojarni:
-pomieszczenie do doju
-zmywalnia
-przechowalnia mleka
-maszynownia
-pomieszczenie higieniczno-sanitarne dla obsługi
Podział hal udojowych:
1 ze względu na mobilność (stacjonarne i przewoźne)
2 ze względu na czas doju (dojarnie z dojem grupowym i indywidualnym)
3 ze względu na usytuowanie stanowisk (szeregowe, jodełkowe, karuzelowe, specjalne)
Hala udojowa szeregowa:
+możliwość zastosowania przy niewielkim stadzie
+stanowiska dojarza na równi lub 30-35 cm poniżej stanowiska zwierzęcia
-kowy przechdząc prze stanowiko pracy dojarza zabrudzają je
-mała wydajność pracy
Hala udojowa tandem:
+możliwość doju indywidualnego
+łatwość wprowadzania i wyprowadzania zwierząt pojedynczo
+wysoka przepustowość hali
+krowy wchodzą do hali we własnym tempie
+stanowisko dojarza jest obniżone ok. 70 cm w stosunku do stanowiska zwierząt
+dojaRnie są niewielkie, dojarz ma czas na obserwację doju każdej krowy
-większe odległości pokonywane przez krowę i dojarza
-możliwość zastosowania przy niezbyt dużych stadach
Hala tandem do doju grupowego:
+stanowiska zajmują małą powierzchnię
+wydajność 30-40 k/h
-grupowe traktowanie krów
-duże odległości między krowami zmniejszają wydajność dojarza
Hala udojowa „rybia ość”:
+grupowe traktowanie krów
+mniejsza długość hali udojowej
+małe odległości między krowami
+dój boczny lub tylny
+dobra widoczność zwierzęcia podczas doju
+odpowiednia do stad różnej wielkości
-możliwość powstawania zatoru przy wprowadzaniu i wyprowadzaniu
-zastosowanie w gospodarstwach ze stadem wyselekcjonowanym
-krowy stoją ciasno, są niespokojne
Hala równoległa:
+grupowe traktowanie krów
+mniejsza długość hali udojowej
+małe odległości między krowami
+tylny dój-łatwy dostęp do wymienia
+szybka wymiana krów dzięki przedniemu uwalnianiu stanowisk
+możliwość uwalniania zwierząt w grupach po 3-4 krowy
-większa szerokość budynku
-dojarz dobrze nie widzi krowy
-wymagany jest automatyczny system identyfikacji krów
Hala karuzelowa rototandem:
+indywidualne traktowanie krów
+spokojne zwierzęta
-mała liczba stanowisk
-stanowiska zajmują dużo miejsca
-większa odległość między krowami
-wydajność 36-80 k/h
Hala karuzelowa wewnętrzna „rybia ość” (od 120 krów)
+dój boczny
+mniejsza odległość między zwierzętami
+wydajność 45-120 k/h
Hala karuzelowa zewnętrzna „bok w bok” (od 250):
+małe odległości między krowami
+tylny dój
+wydajność 50-200 k/h
-krowa wychodząc musi się cofać
-dojarz nie widzi dobrze krowy
-potrzebne urządzenia automatyzujące udój
Wstępna obróbka mleka:
-cedzenie, filtrowanie
-oziębienie mleka
-odwirowanie mleka w celu oddzielenia śmietany
-pasteryzowanie mleka
Schładzarki do mleka
-schładzanie i przechowywanie w konwiach z basenem wodnym
-nurnikowe
-otwarte i zamknięte
-z instalacją dochładzającą
Czynniki wpływające na rozwój bakterii:
-temperatura
-światło
-odczyn środowiska
-obecność lub brak wolnego tlenu
-woda
-obecność środków hamujących wzrost
-dostępność składników odżywczych
Czynniki wyznaczające efektywność doju:
jakość i ilość mleka
zdrowie zwierząt
nakłady i uciążliwość pracy
wydajność pracy
W procesie doju wyróżniają się następujące kierunki rozwoju:
ochrona zdrowia zwierząt
- automatyzacja przygotowania do doju ( mycie, masaż)
- automatyzacja zakładania i zdejmowania kubków udojowych po doju
- mechanizacja i automatyzacja mycia i dezynfekcji dojarki
- polepszenie jakości mleka ( zapobieganie zmaślania, oziębienie)
zwiększenie niezawodności pracy dojarek
automatyzacja karmienia podczas doju
automatyzacja ruchem zwierząt
negatywne strony podczas doju:
wahania wysokości podciśnienia w procesie doju
nagłe zmiany wartości podciśnienia
pustodój
cofanie się mleka w kubkach udojowych
zmiana częstotliwości pracy pulsatora
rozwiązania zwiększające stabilność podciśnienia w dojarce:
- niskie podciśnienie przedłuża czas doju, powoduje pozostawienie części mleka w wymieniu - przekroczony tzw. Okres gotowości dojonej krowy
wysokie podciśnienie - szkodliwe przy pustodoju
Usprawnienia :
- prowadzenie rurociągu mlecznego poniżej poziomu wymion
- rozdzielenie przepływu powietrza i mleka
rozwiązania konstrukcyjne ograniczające i eliminujące pustodój:
Szkodliwe działanie:
przekrwawienie błony śluzowej strzyków
obrzęk wymion - stany zapalne wymienia
Usprawnienia:
- stosowanie wzierników ( przeźroczyste końcówki gumy strzykowej, przeźroczysta komórka mleczne kolektora)
sygnalizatory świetlne i dźwiękowe
automatyczne zdejmowanie kubków udojowych
Urządzenia ograniczające i eliminujące pustodój:
- Faza stymulacji- Duovac obniża podciśnienie pulsację zapewniając delikatne masowanie wymienia , stymulujące uwalnianie mleka
- Faza doju właściwego - po przekroczeniu przepływu mleka 200g/min wskaźnik przepływu przekazuje sygnał do Duovaca, który automatycznie zmienia fazę stymulacji w dój właściwy, charakteryzujący się roboczym podciśnieniem i pulsacje , zapewniającą sprawne odbieranie mleka
- Faza końcowa doju - po zmniejszeniu się przepływu mleka do wartości poniżej 200 g/min, Duovac automatycznie zredukuje podciśnienie i pulsację zapewniając delikatne masowanie strzyków.
Parametry pracy ( faza stymulacji)
Podciśnienie 33kPa
Częstotliwość pulsacji 50p/min
Stosunek ssanie/masaż 30/70
Faza doju właściwego
Podciśnienie 50 kPa
Częst. Pulsacji 60p/min
Stos. Ssanie/masaż 65/35
Fza doju końcowego
Podciśnienie 33kPa
Częst. Pulsacji 50p/min
Stosunek ssanie/masaż 30/70
Duovac przeznaczony :
- Do dojarki przewodowej
Do dojarki bankowej
Do hali udojowe
Urzadz. Zwiększające efektywność masażu strzyków:
kubek udojowy
Detektor mastitis
Diody informują nas o:
zakończeniu dojenia
o przypadku mastitis
pokazują temp. Mleka podczas dojenia
Detektor współpracuje z czujnikiem.
Wstępna obróbka mleka obejmuje:
- oziębienie mleka w celu zahamowania rozwoju mikroorganizmów pogarszających jakość mleka
- pozbawienie mleka zanieczyszczeń mechanicznych częściowo bakteryjnych
odwirowanie mleka w celu oddzielenia śmietany
- pasteryzowanie mleka w celu zmieszczenia w nim mikroorganizmów
Mleko jest podatne na zakażenia różnymi rodzajami bakterii. Aby mleko mogło uzyskać najwyższą klasę jakości, liczba bakterii w 1 ml nie może przekroczyć 100000. Jakość mleka przechowywanego e gosp. Zależy od szybkiego schłodzenia do temp. Poniżej 4 C.
Czynniki wpływające na rozwój bakterii:
temp.
Światło
Odczyn środowiska
Obecność lub brak wolnego tlenu
Woda
Obecność środków hamujących wzrost
Dostępność skład. Odżywczych
Bakterie występujące w mleku:
bakt. Kwasu mlekowego
b. Folii
b. Kwasu masłowego
Schładzarki do mleka:
- schładz. I przechow. W konwiach: schładz. Z basenem wodnym
- schładz. I przech. W zbiornikach nie stacjonarnych: schładz. Nurnikowe
- schładz. I przech. W zbiornikach stacjonarnych : schładzarki otwarte i zamknięte
- schładz. W wymiennikach ciepła i przechowywanie w izotermicznych zbiornikach wyposażonych w instalację dochładzającą
Skład shcładz. Do mleka:
sprężarka
przekaźnik
skraplacz
zbiornik na ciekły czynnik chłodzący
filtr/ odwadniacz
zawór elektroniczny
wziernik szklany
termostatyczny zawór rozprężony
parownik
termostat
Schładz. Otwarte
nie hermetyczne komory na mleko
poj. Do 2000 l
- gromadzenie mleka z 4 dojów - odbiór mleka co 2 dzień
- materiał : blacha kwasoodporna ( dno dopuszcza się z blachy)
termoizolacja : pianka poliuretanowa
ekologiczny czynnik chłodzący
trójfazowy system zasilania
mieszadło obrotowe
termostat
- system utrzymania temp. Zapobiegający zamrożeniu
- wyposażenie w zawór wylotowy ( współpraca z cysterną odbierającą mleko)
Schładzarki zamknięte
- szczelne urządzenia pracujące bez kontaktu z powietrzem otoczenia
poj. Powyżej 1000 l
- gromadzenie mleka z 4 dojów - odbiór mleka co 2 dzień
- materiał: blacha kwasoodporna ( dno dopuszcza się z blachy)
termoizolacje : pianka poliuretanowa
ekologiczny czynnik chłodzący
trójfazowy syst. zasilania
mieszadło wolnoobrotowe
termostat
syst. utrzymania temp. Zapobiegający zamrażaniu
- wyposażenie w zawór wylotowy ( współpraca z cysterną odbierającą mleko)
możliwość odczytu ilości i temp. Mleka
właz
automatyczny syst. mycia zbiornika
skraplacze zabudowane na zewnątrz
Mieszadło powinno zapewniać równomierny rozkład tłuszczu. Mleko nie może zamarzać. Mieszadło nie może pracować dłużej niż 2 minuty.
WODA
Zapotrzebowanie na wodę:
-wodociągi
-uzdatnianie wody
Zapotrzebowanie na wodę:
-cele bytowo gospodarcze w gosp. Domowym
-cele hodowlane ( pojenie zwierząt, przygotowanie pasz, higiena pomieszczeń i urządzeń)
-cele bytowo gospodarcze w zakładzie pracy
-cele technologiczne związane z utrzymaniem pojazdów mechanicznych i warsztatów mechanicznych
-cele produkcyjne w zakładach przemysłu rolno-spożywczego
-cele technologiczne przy robotach budowlanych
-cele związane z utrzymaniem zieleńców i upraw przydomowych
-cele własne zakładu wodociągowego
-cele przeciwpożarowe
warunki przy kształtowaniu systemu zapotrzebowania na wodę:
- zapewnienie wydajności ujęć wody z żądanym poziomem pewności jej przekroczenia co najmniej na poziomie max. zapotrzebowanie na wodę na dobę
- zapewnienie zdolności systemu do dostarczenia odbiorcom wody w ilości określonej max. Zapotrzebowaniem godzinowym
Kryteria klasyfikacji wodociągowej.
sposób korzystania z wody
ogólnego przeznaczenia
częściowo rozdzielczy
rozdzielczy
zasięg terytorialny
centralny
lokalny
rejonowy
grupowy
Struktura hydrauliczna
grawitacyjny
pompowy
jedno lub wielostrefowe
W zakresie składu chemicznego stężenia w wodzie wodociagowej:
Żelazo Fe<0,5 mg/dm3
Mangam Mn<0,1mg?dm3
Chlorki Cl do 30 mg?dm3
Siarczany SO4 do 200mg/dm3
Azotanów NO3 do 10mg?dm3
Zabiegi uzdatniania wody:
klarowanie ( koagulacja sedymentacja, filtracja)
odbarwianie ( filtracje podwowdne, absorpcje, chlorowanie, ozonowanie)
odżelaźnianie
odmanganianie
dezodoracje ( usuwanie zapachu)
odgazowanie
fluorowanie
zmiękczanie
odkrzemianie
odsalanie
dezaktywację
stabilizację
CIELAKI
podstawy produkcji w odchowie cieląt:
żywienie krów
zapobieganie chorobom
odpowiednie warunki bytowania
odpalanie
planowanie
pomieszczeń
metod utrzymania
żywienia
Okres okołoocieleniowy
oddzielenie krowy od reszty stada na 2-4 dni przed spodziewanym ocieleniem
oddzielny boks
powierzchnia podłogi 8-10 m2
uszczelnienie gruba warstwą słomy
możliwe umieszczenie 3 krów w boksie (30m2)
Okres pojenia siarą:
- siara w porównaniu ze składem chem. Mleka posiada większą zawartość białka i subst. Odpornościowych, albumina, globelina
okres pojenia 5-7 dni
- pierwsze napojenie ( 1-2 l) w ciągu 3 pierwszych godzin życia
Zasady żywienia:
dzienna dawka mleka 6-8 l.
Częste pojenia w małych dawkach
Temp. Mleka ok. 38 C
- Preparaty mlekozastępcze : 100-120 g/l- hodowlane
Podawanie przez smoczek
Swobodny dostęp do wody
Swobodny dostęp do pasz stałych
Zalecenia ogólne dotyczące cielętników i ich wyposażeniu
Cielętnik- zalecenia ogólne
kubatura budynku 6-7 m3 na 1 cielę
wydzielona i sucha strefa wypoczynku
- zalecaną ściółką jest słoma w cielętnikach otwartych stosowana obowiązkowo
- powierzchnia strefy wypoczynku i spacerowej musi wynosić 1,5 m. Na cielę
- cielęta w grupie zbliżone wiekiem, przy pojeniu z automatu liczebność grupy do 30szt
- stosowanie automatów do pojenia nie wymaga zapewnienia każdemu cielęciu miejsca przy żłobie. Cielętniki można planować elastyczniej, zmniejsza się powierzchnię i koszty budynku
Dawka mleka:
świeża i prawidłowo przyrządzona
prawidłowo podana
w prawidłowej jakości
w prawidłowej koncentracji
w zalecanej temp.
Możliwość podawanie mleka sproszkowanego świeżego i kwaśnego
Rodz. Dozowników leków i dodatków paszowych:
dozowniki leków sproszkowanych
doz. Leków płynnych
INTEGROWANE
Celem rolnictwa integrowanego jest wykorzystanie zasobów naturalnych przy zachowaniu jego stałej produktywności i stosowania właściwych zasad gospodarowania.
Działalność rolników powinna być przyjazna środowisku i zrównoważona. Zachowanie w możliwie niezmienionej formie zasobów naturalnych przyrody, krajobrazu oznacza przestrzeganie zasad zrównoważonego, , trwałego rozwoju, co w odniesieniu do gosp. Rolnej określone jest systemem rolnictwa integrowanego.
Koncepcja rolnictwa integrowanego
Obsada zwierząt powinna być skorelowana z produkcją obornika, która jest niezbędna dla utrzymania na niezmienionym poziomie produktywności gleby.
Odpowiednia obsada zwierząt powinna być określona biorąc pod uwagę miejsce i warunki klimatyczne.
Gospodarstwo powinno być w stanie wyprodukować wszystkie niezbędne dla zwierząt pasze pod względem zapotrzebowania pokarmowego i zdrowotności zwierząt.
Zasady stosowane w integrowanym systemie produkcji:
systemem objęte jest całe gospodarstwo rolne
ochrona stabilności agrosystemów- długoterminowy cel ekonomiczny
zbilansowany obieg składników pokarmowych - warunek oszczędności środków i wysokiej efektywności nakładów
wymóg systematycznego doskonalenia i stałej oceny realizacji celów ekonomicznych i ekologicznych
kształtowanie odpowiedniej jakości produktów rolniczych poprzez wysoką jakość zarządzania gospodarstwem i procesami technologicznymi
podnoszenie kwalifikacji rolników
motywacja i świadomość ekologiczna rolników
Wytyczne w zakresie produkcji zwierzęcej:
obsada zwierząt powinna uwzględniać wymagania wynikające z potrzeby ochrony środowiska przyrodniczego - nie powinna przekraczać 1,5DS. na ha
należy unikać nadmiernego zagęszczenia zwierząt w budynku i zapewnić właściwe warunki bytowania zwierząt
żywienie zwierząt powinno zapewniać wysokiej jakości produkcję przy odpowiedniej efektywności ekonomicznej
doskonalenie genetyczne stada mające na celu dopasowanie do warunków utrzymania i możliwości produkcji stosując materiał hodowlany o udokumentowanym pochodzeniu i znanej produkcyjności
Główne kryteria selekcyjne stosowane w doskonaleniu stada dla potrzeb nowoczesnego chowu integrowanego:
zdrowotność i pokrój
wysokie spożycie pasz objętościowych
długowieczność i zachowanie zdolności rozrodowej
dobra jakość mleka i odpowiedni poziom produkcji
mocny kościec i odpowiednio ustawione nogi oraz twarde ręce
Podczas chowu jałówek następuje selekcja pod kątem łatwości żywienia, szybkiego wzrostu i odpowiedniego zachowania stadnego.
Planowanie fermy krów:
zaplanowanie ilości zwierząt ( krowy + zwierzęta remontowe)
zaplanowanie właściwych grup wiekowych
Podczas wybierania wyposażenia dla poszczególnych grup wiekowych powinno zwracać się uwagę na
odchów i postępowanie z jałówkami
postępowanie z krowami mlecznymi
System żywienia:
stół paszowy
zadawanie pasz
19