Serdecznik pospolity

143a] Serdecznik pospolity - Leonurus cardiaca

Skład chemiczny: glikozydy bufanolidowe, a także cholina, alkaloidy, garbniki,

saponiny, flawonoidy i olejek eteryczny.

Działanie: wzmacniające serce, wzmacnia napięcie mięśnia sercowego, przeciw wysokiemu ciśnieniu krwi, uspokajające, pobudzające tworzenie soków trawiennych.

Zastosowanie: środek typowo uspokajający przy schorzeniach serca, migrenie, depresjach, nerwicach, klimakterium, zaburzeniach przewodu pokarmowego.

Napar: 10-15g ziela na 1 szkl wody, piję się kilka razy dziennie po 1 łyżce.

Zaleca się też [ w porozumieniu z lekarzem] odwar z rozcieńczonym winem - pić po kieliszku przy

depresji, tzw kołataniu serca, zaburzeniach przewodu pokarmowego, klimakterium.

Serdecznik stanowi częsty składnik mieszanek sercowych, uspokajających i moczopędnych.

Wyciągi wodne są tak skuteczne w zaburzeniach serca, że produkuje się przemysłowo ekstrakty używane jako lekkie środki nasercowe [zwiększają czas przepływu krwi do serca, obniżają częstotliwość pulsu.

Działanie zmniejszające ciśnienie krwi i uspokajające serdecznika wzmacnia się przez mieszanie go

z innymi ziołami - kozłkiem lekarskim, głogiem [dzika róża], ewentualnie z kamforą.

Od czasów starożytnych zioło to było stosowane do leczenia zespołu napięcia przedmiesiączkowego.

143b] Serdecznik pospolity

Inne nazwy: lwi ogon, gęsia stopa, inaczej lwie serce. W lecznictwie używa się ziela.

Zaleca się stosowanie serdecznika w chorobach serca przebiegających z osłabieniem, szybkim męczeniem

się, przyspieszonym biciem serca i bólami serca oraz w miażdżycy i nadciśnieniu.

Stosuje się go także w schorzeniach górnych dróg oddechowych jak nieżyt oskrzeli, gardła [bronchit], w astmie oraz w histerii i stanach rozstroju nerwowego.

Napar: 1 łyżkę ziela serdecznika zalać 1 szkl wrzątku, trzymać pod przykryciem 10min. Pić 2 razy

dziennie po 1 szkl.

Napar z dodatkiem głogu: 1 łyżkę ziela serdecznika i 1 łyżeczkę kwiatów głogu zalać 1 szkl wrzątku, trzymać pod przykryciem 10min. Pić 2 razy dziennie po 1 szkl.

Nazwa serdecznik pochodzi stąd, że bywa stosowany w chorobach serca.

Uwaga: Nie wolno podawać kobietom w ciąży.

143c] Serdecznik pospolity

Od czasów starożytnych zioło to było stosowane do leczenia chorób kobiecych oraz jako lek łagodnie nasercowy.

Grecy używali serdecznika w celu zmniejszenia bólu związanego z porodem oraz jako środka

uspokajającego.

Pisano o nim, że: nie ma lepszego zioła, które skuteczniej usunęłoby melancholię i przygnębienie

oraz działało wzmacniająco na serce:

Działanie: obniżające ciśnienie krwi, uspokajające serce, przeciwskurczowe.

Nazwa serdecznik sugeruje jego przydatność w leczeniu chorób serca i układu krążenia.

Zioło jest skuteczne w wywoływaniu opóźnionej lub zaburzonej menstruacji, zwłaszcza w stanach lękowych i napięciu.

Jest również przydatny jako środek uspokajająco-odprężający podczas zmian związanych z przekwitaniem. Jest doskonałym środkiem wzmacniającym serce.

143d] Serdecznik pospolity

Działanie: uspokajające, regulujące miesiączkowanie, przeciwskurczowe, wątrobowe, tonizujące serce, obniżające ciśnienie tętnicze krwi.

Serdecznik jest często stosowany do leczenia dolegliwości pęcherza moczowego oraz zaburzeń

menstruacji, jest również przydatny jako środek uspokajająco-odprężający podczas zmian związanych z przekwitaniem.

Można go stosować do łagodzenia rzekomych [fałszywych] bólów porodowych.

Jest doskonałym środkiem tonizującym serce, wzmacniającym je bez zwiększania obciążeń mięśnia sercowego.

Szczególnie polecany w przypadkach częstoskurczu napadowego [palpitacje serca], zwłaszcza

dolegliwości wywołanych stanami lękowymi.

Serdecznik może powodować podrażnienie skóry. Nie stosować go podczas ciąży.

143e] Serdecznik pospolity - Leonurus cardiaca

Surowcem farmakopealnym jest kwitnące ziele serdecznika - Herba Leonuri cardiacae

Ziele serdecznika zawiera olejek eteryczny - 0,05% garbniki - do 9%, żywice - do 2,5%, kwas ursolowy - 0,3%, alkaloidy (stachydrynę=leonukardynę, leonurynę), glikozydy

bufadienolidowe, flawonoidy (kwercetyna, rutynę, kwiniwelozyd), glikozydy irydoidowe (ayugozydy, ayugol), glikozydy gorczyczne (marubina), cholinę, saponiny, antocyjany, kwas p-kumarynowy, genkwaninę (flawon), leonuryd (irydoid) i inne.

Serdecznik działa uspokajająco, lekko nasennie, rozkurczowo na mięśnie układu pokarmowego i naczyń krwionośnych, nasercowo (przedłuża fazę rozkurczu zwalniając jednocześnie częstotliwość skurczów serca), obniża ciśnienie krwi, działa moczopędnie i żółciopędnie.

Serdecznik działa sedatywnie 2 razy silniej od kozłka lekarskiego

Wskazania: nadmierne pobudzenie i wyczerpanie nerwowe, nadciśnienie, choroba Basedowa, miażdżyca, nerwice wegetatywne, wewnętrzny niepokój, skłonność do płaczu, bezsenność, lęki, kłucie w sercu, drżenie, kaszel, astma, utrudnione i bolesne oddawanie moczu, zaparcia, histeria, uczucie: „gałka w gardle”, okres

po- i przekwitania, zaburzenia psychiczne w czasie miesiączkowania, stan przedmiesiączkowy.

Uwaga! Bezsensowne jest sporządzanie naparu czy odwaru z ziela serdecznika, bo zawarte w nim substancje czynne kiepsko rozpuszczają się w wodzie; dobrze natomiast rozpuszczają się w alkoholu.

Przy pomocy sokowirówki można uzyskać ze świeżego ziela sok - Succus Leonuri, który zażywa się 3-4

razy dz. po 1-2 łyżki. Na zimę konserwuje się go poprzez zalanie alkoholem 40-70% w proporcji: 1 cz. soku na 2 cz. alkoholu.

Intrakt serdecznikowy - Intractum Leonuri: 1 szkl. świeżego ziela zalać 400-500 ml wódki lub wina o

temp 75 C; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 2-4 razy dz. po 1 łyżce.

Nalewka serdecznikowa - Tinctura Leonuri: 1 szkl. suchego ziela zalać 500 ml wódki lub wina; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 2-4 razy dz. po 1 łyżce; dzieci ważące 10-15 kg - 1,5-2 ml, 20-25 kg - 2,5-3 ml, 30-35 kg - 5-7 ml, 3-4 razy dz. w mleku z miodem.

Proszek serdecznikowy - Pulvis Leonuri: suche ziele zmielić na pył. Zażywać 3-4 razy dz. po pół-1

łyżeczce płaskiej, dobrze popić. Można też na każdą łyżeczkę proszku serdecznikowego dać 1 łyżkę miodu i pół łyżeczki gliceryny lub spirytusu, wymieszać. Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżce lub połowę tej dawki.

Po wymieszaniu wyciągu alkoholowego z serdecznika z miodem naturalnym (100 ml na 100 ml) uzyskamy Alkoholmel Leonuri, który zażywa się 3-i- razy dz. po 1 łyżce.

Rp. nalewka kokoryczkowa - 10 ml, nalewka serdecznikowa - 10 ml, nalewka rumiankowa - 10 ml, nalewka glistnikowa - 10 ml, nalewka jemiołowa - 10 ml

Wymieszać. Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżeczce. Wskazania - patrz serdecznik. Lek bardzo wartościowy.

143f] Serdecznik pospolity

Surowiec zielarski: ziele (Herba Leonurii cardiacae).

Zawiera flawonoidy, garbniki, glikozyd dwuterpenowy marubinę, saponiny, alkaloid stachydrynę, kwasy organiczne, sole wapnia, potasu, krzemu i inne.

Związki czynne mają działanie podobne do naparstnicy, ale słabsze.

Działanie: uspokajające, regulujące pracę serca, przeciwskurczowe, ściągające, słabo moczopędne i przeciwbiegunkowe.

Stosowany jest jako ziółko nasercowe; łagodzi kołatania serca i arytmię, wzmacnia mięsień sercowy,

pomaga przy nadciśnieniu.

Ponadto jego przeciwskurczowe własności wykorzystuje się przy bólach brzucha (zmniejsza skurcze jelit), wzdęciach, zaburzeniach trawienia, biegunkach i przy bolesnym miesiączkowaniu.

Może być używany w postaci naparu.

* Dawniej używany był przez kobiety karmiące do wzmożenia laktacji.

* Zewnętrznie może być używany do przemywania ran.

143g] Serdecznik pospolity - Leonurus cardiaca

Surowiec: Ziele ścinane wcześnie w czasie kwitnienia.

Główne związki: Flawonoidy, garbniki, glikozydy goryczowe, kwasy organiczne, saponiny, alkaloidy i

ślady olejku eterycznego oraz sole wapnia i inne związki.

Od dawna ziele serdecznika stosowane jest w lecznictwie ludowym jako lek nasercowy i uspokajający.

Napar serdecznika zaleca się szczególnie w starszym wieku w schorzeniach naczyniowosercowych jak kołatanie, przyspieszenie bicia serca, łatwe męczenie się, przy pierwszych objawach choroby wieńcowej

oraz jako środek uspokajający przy nadmiernej pobudliwości nerwowej.

Napar: łyżkę ziela zalać 1 szklanką wrzątku, po chwili odcedzić i pić łykami w ciągu dnia.

------------------------------------------------------------------------------

Surowcem leczniczym jest ziele serdecznika (Herba Leonuri).

Ziele serdecznika zawiera glikozydy goryczowe o budowie diterpenowej, glikozydy irydoidowe, związki o charakterze glikozydów bufadienolidowych, flawonoidy, saponinę triterpenową, garbniki (ok. 6%), kwas ursolowy (ok. 0,3%) oraz niewielkie ilości olejku eterycznego.

Substancje zawarte w zielu serdecznika działają uspokajająco na ośrodkowy układ nerwowy, zwalniają

akcję serca, zwiększają wydolność mięśnia sercowego, obniżają ciśnienie krwi.

Ziele serdecznika wchodzi w skład ziołowych mieszanek uspokajających stosowanych przy nadmiernej pobudliwości nerwowej, nerwicy serca, arytmiach serca, osłabieniu mięśnia sercowego, wczesnych stadiach choroby nadciśnieniowej i wieńcowej.

Ziele serdecznika bywa także stosowane zewnętrznie w postaci odwaru używanego do okładów na rany i oparzenia jako środek przeciwzapalny i gojący.

143h] SERDECZNIK POSPOLITY (Leonurus cardiaca)

Surowcem leczniczym jest ziele serdecznika - Herba Leonuri.

Surowiec zawiera glikozydy, alkaloidy, garbniki pirokatechinowe, flawonoidy, antocyjany, żywice, cholinę, ślady olejku eterycznego, witaminę C, sole mineralne.

Serdecznik wywiera działanie wzmacniające na mięsień sercowy, uspokaja ośrodkowy

układ nerwowy, obniża ciśnienie krwi, zwalnia akcję serca zwiększając wydolność mięśnia sercowego, działa przeciwskurczowo również na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, nieznacznie na drogi moczowe, nie obejmuje jednak oskrzeli, dróg żółciowych i narządów rodnych.

Ziele serdecznika znajduje zastosowanie w stanach nadmiernej pobudliwości nerwowej, także wtedy, gdy jest związana z okresem przekwitania, we wczesnym okresie choroby nadciśnieniowej, w osłabieniu

motoryki jelit, w łagodnej postaci cukrzycy, jako składnik mieszanek ziołowych o podobnym działaniu.

---