04.ściąga, Szkoła, Politechnika 1- 5 sem, SEM IV, Podstawy Elektrotermii. Wykład


1.Ziemskie energie pierwotne i użyteczne, promienista energia el-magn.

Można wyróżnić energie:

- odnawialne, które są energiami pozaziemskimi, dostarczonymi do Ziemi w sposób ciągły,

- nieodnawialne, zakumulowane na Ziemi.

Odnawialne energie: ruchu obrotowego Ziemi (prądy morskie), ziemskiej energii grawitacyjnej i energii cieplnej zakumulowanej w Ziemi

Nieodnawialne:- energia wiązań chemicznych - zawarta w kopalnych paliwach organicznych (węgle, torf, gaz ziemny),

- energia jądrowa zawarta w atomach głównie takich pierwiastków jak : 235uran, 238uran i tor.

Źródłem wszystkich postaci energii odnawialnych jest Słońce i w minimalnej ilości Księżyc. Zalicza się tu:

- energie grawitacyjne Słońca i Księżyca (pływy morskie),

- energię elektromagnetyczną temperaturowego (głównie) promieniowania elektromagnetycznego Słońca. Energia ta jest źródłem energii chemicznej tworzonej biomasy (ok. 0,03%) i energii mechanicznej.

0x01 graphic

Słońce to olbrzymi reaktor termojądrowy. Zgodnie z wzorem Plancka 99% mocy promieniowania termicznego Słońca wysyłane jest w zakresie długości fal elektromagnetycznych od 280 [nm] do 5000 [nm], a więc w zakresie promieniowań: nadfioletowego, widzialnego i podczerwonego. Maksimum promieniowania, zgodnie z prawem przesunięciowym Wiena, przypada na długość fali 560 [nm].

Do Ziemi (kula ziemska wraz z atmosferą) dociera ze Słońca moc promienista [kW] w zakresie długofalowego promieniowania optycznego.

Ziemskie energie pierwotne docierające do odbiorników nazywa się energiami bezpośrednimi. W odbiornikach energie bezpośrednie przetwarzane są na energie użyteczne.

Wśród energii użytecznych zużywanych bezpośrednio przez ludzi wyróżniamy:

- energię mechaniczną,

- energię chemiczną,

- energię cieplną,

- energię świetlną.

2. Bilans mocowy Ziemi, el-magn kanał przepływu energii.

Ziemia wypromieniowuje prawie tyle samo energii elektromagnetycznej ile jej otrzymuje z zewnątrz

0x01 graphic

3.Elektrotermia- dział wiedzy zajmujący się przemianą energii el. na en. cieplną użyt. Oraz urzadzeniami do wywoływania tych przemian i ich zastosowaniami technicznymi.

Tech świetlna - wytwarzanie,rozsył , wytw swiatła do celów użytkowych, luminancyjnych i sygnalizacyjnych

Elektrotechnika- dział wiedzy zajmujący się zast zjawisk elektr i el-magn w sposób praktyczny

-wytwarzanie energii

-przesyłanie

-amplitudowo- f-ciowe przemienianie

-przemiana na analo- cyfro układy i sygnały.

4. Zakres widma fal elektromagnetycznych wykorzystywanych elektrotechnice.

0x01 graphic

1 - urządzenia prądu stałego: oporowe, elektrodowe, łukowe, plazmowe, jonowe, elektronowe, 2 - urządzenia częstotliwości sieciowej: oporowe, elektrodowe, łukowe, plazmowe, indukcyjne, 3 - urządzenia indukcyjne małej i średniej częstotliwości, 4 -urządzenia ultradźwiękowe, 5 - urządzenia indukcyjne i płazmowe wielkiej częstotli­wości, 6 - urządzenia pojemnościowe i plazmowe, 7 - urządzenia mikrofalowe i plazmowe, 8 - urządzenia fotonowe oraz urządzenia: oporowe, łukowe, plazmowe i jonowe o pośrednim i radiacyjnym sposobie nagrzewania wsadów.

5.Elektrotermiczne straty cieplne a elektryczna generacja ciepła uzytecznego.

0x01 graphic

Rozpływ monochromatycznych energii elektromagnetycznych

A1 - całkowita energia

A2 - energia elektromagnetyczna tracona przez urządzenia

A3 - energia elektromagnetyczna w głównym torze przepływu energii przez urządzenie

A4 - energia elektromagnetyczna gł. toru urządzenia która jest bezpowrotnie tracona

A0x01 graphic
- energia elektromagnetyczna wypromieniowana poza urządzenie

A0x01 graphic
- energia elektromagnetycznych strat cieplnych

A5 - energia elektromagnetyczna na wyjściu urządzenia przeznaczona do dalszego przesyłu

Każde urządzenie elektryczne o zaprojektowanej konstrukcji musi być tak zbilansowane cieplnie, aby - przy danych warunkach oddawania mocy cieplnej i przy obciążeniu go w założonym czasie daną mocą elektromagnetyczną - nie została przekroczona temperatura dopuszczalna jego najbardziej cieplnie zagrożonych części (punktów). Przez temperaturę dopuszczalną rozumie się wartość temperatury, powyżej której dana część urządzenia może ulec przyspieszonej lub gwałtownej degradacji i przestać spełniać swoją elektromagnetyczną, mechaniczną, cieplną, chemiczną czy świetlną funkcję.

6. Elektrotermia i jej podział. Przetwornik El-term i wsad.

Elektrotermia jest działem wiedzy zajmującym się przemianami energii elektrycznej na energię cieplną użytkową. Elektrotermia jest powiązana z elektryką, z termo techniką, z energetyką, a w szczególności z elektroenergetyką. oraz z technologią Integralną częścią elektrotermii jest termokinetyka, czyli nauka o ruchu ciepła i formach jego przepływu.

Elektrotermię dzieli się na elektrotermię przemysłową i elektrotermię bytową.

- Elektrotermia przemysłowa obejmuje zagadnienia elektrotermiczne występujące w hutnictwie i metalurgii, w obróbkach cieplnych, cieplno-chemicznych, suszarnictwie, łączeniu, itd.oraz. w budownictwie, rolnictwie, transporcie czy medycynie.

- Elektrotermia bytowa zajmuje się zagadnieniami związanymi z konstruowa­niem i eksploatowaniem grzejników popularnych stosowanych w gospodarstwie domowym.

Wszelkie ciała stanowiące obiekt zastosowania przemian elektrotermicznych określa się jako wsad. Natomiast każde ciało, w którym następuje przemiana elektrotermiczna to przetwornik elektrotermiczny (elektroenergotermiczny).

7.Ciepło w technice. Płomieniowy a elektrotermiczny sposób wytwarzania ciepła.

Elektrotermiczny sposób wytwarzania ciepła jest konkurencyjny w stosunku do płomieniowego (paliwowego) sposobu wytwarzania ciepła. Bezpośrednie spalanie w określonym miejscu paliw organicznych( biomasa, węgiel, gaz , ropa) nazywa się grzaniem płomieniowym (paliwowym). Elektrotermiczny sposób wytwarzania ciepła w dużej części zastąpił sposób płomieniowy. Zastąpienie to było potrzebne do przeprowadzenia pewnych procesów technologicznych, niemożliwych do zrealizowania z zastosowaniem metod płomieniowych. Do takich procesów należą np. te, w których występuje konieczność: nagrzewania objętościowego, selektywnego, nagrzewania w próżni i in.

Maksymalne gęstości powierzchniowe mocy uzyskiwane z różnych źródeł.

8.Podziały stosowane w elektrotermii i kryteria

Podziały stosowane w elektrotermii dotyczące rodzaju nagrzewań i rodzaju urządzeń elektrotermicznych przeprowadzane są w oparciu o różne kryterium klasyfikacji:

1.Według kryterium konstrukcji urządzenia. Elektryczne urządzenia grzejne można podzielić na komorowe i bezkomorowe.

a)Wśród urządzeń bezkomorowych wyróżnia się:

- elektryczne narzędzia grzejne (wymagają poruszania nimi przy użytkowaniu np. lutownica, żelazko, lokówka),

- elektryczne przyrządy grzejne, które są urządzeniami przenośnymi i nie wymagają poruszania nimi przy użytkowaniu (np. ogrzewacze wnętrzowe, grzałki),

- nagrzewnice elektryczne, które są urządzeniami grzejnymi nieprzenośnymi

b)Do urządzeń komorowych zalicza się:

- piece elektryczne

- suszarki elektryczne

- cieplarki elektryczne

2.Kryterium metody elektrotermicznej, wyróżnia się tu 11 metod nagrzewania: oporowe ,elektrodowe, łukowe, indukcyjne, pojemnościowe, mikrofalowe, elektronowe, plazmowe, jarzeniowe (jonowe), ultradźwiękowe, fotonowe (laserowe)

3.Kryterium rodzaju energii docierającej do wsadu, z której wynika podział na

-nagrzewanie bezpośrednie - wsad jest przetwornikiem energotermicznym. ,eliminuje się zewnętrzne źródła ciepła, które występują przy grzaniu pośrednim.

-nagrzewanie pośrednie polega na wytworzeniu ciepła w przetworniku elektro­termicznym, skąd ciepło może przenosić się do wsadu następującymi drogami: radiacyjną, konwekcyjną lub kondukcyjną

4.Kryterium rozkładu gęstości objętościowej mocy wydzielanej we wsadzie podczas procesu nagrzewania:.

- nagrzewanie objętościowe - niemożliwe do zrealizowania przy wykorzystaniu płomie­niowego sposobu wytwarzania ciepła - moc cieplna wydziela się w całej objętości wsadu.

- nagrzewanie selektywne

5.Kryterium końcowego rozkładu temperatury w nagrzewanym wsadzie :nagrzewanie skrośne i selektywne wsadu. O nagrzaniu skrośnym - celem grzania jest uzyskanie jednakowej temperatu­ry w całej objętości wsadu. Nagrzanie skrośne wsadu można osiągnąć stosując grzanie objętościowe bądź selektywne.

6.Kryterium wartości częstotliwości pola elektromagnetycz­nego, którego energia zamieniana jest we wsadzie na ciepło,

7.Kryterium technologii grzania wykorzystywane przy: obróbce cieplnej, cieplno-chemicznej i cieplno-fizycznej, topieniu, drążeniu, rozdzielaniu , łączeniu , suszeniu czy ogrzewaniu.

8.Kryterium kinetyki wsadu grzania: nieprzelotowe i przelotowe,

9.Kryterium środowiska wsadu - nagrzewanie próżniowe, cieczowe, fluidalne w atmosferze naturalnej lub sztucznej (technologicznej)

10 Kryterium prowadzenia cyklu nagrzewania - nagrzewanie przerywane, okresowe i ciągłe lub nagrzewanie impulsowe i ciągłe

11 Kryterium szybkości obciążenia temperatury wsadu

- stygnięcie (spadek temp. )

--stygnięcie spowolnione (obniżenie temp. wsadu )

- studzenie - przyspieszone obniżenie temp. wsadu

11.Procesy cieplne elektrotermicznych fazowe w układach elektrotermicznych

W układach można wyróżnić:

-procesy termogeneracyjne polegające na wytwarzaniu ciepła kosztem energii dopro­wadzonej do układu

-procesy termodynamiczne polegające na zmianach termodynamicznych parametrów stanu układu Wśród tych procesów wyróżnia się procesy termokinetyczne, polegające na wymianie ciepła wewnątrz układów lub pomiędzy nimi

Zmiany energii cieplnej układów

Procesom termokinetycznym towarzyszą zjawiska związane z przyrostem lub ubytkiem energii cieplnej układów. Przyrost ten polegać może na pobieraniu lub oddawaniu ciepła w powiązaniu:

-ze wzrostem lub maleniem temperatury układu (procesy termoakumulacyjne),

-z przemianami fazowymi zachodzącymi w układzie

W procesach termoakumulacyjnych przyrosty lub ubytki ilości ciepła zawartego w elementach układu, zdeterminowane są przez różnice temperatur każdego z elementów. Wielkością charakteryzującą zdolność materii do akumulowania ciepła jest pojemność cieplna 0x01 graphic
, gdzie : dQa - elementarna ilość ciepła pochłoniętego lub oddanego przez element układu, dt - zmiana temperatury elementu.Pojemność cieplna odniesiona do elementarnej objętości tworzy wielkość k zwaną akumulacyjnością cieplną, tzn 0x01 graphic
, Natomiast akumulacyjność ciepła odniesienia do gęstości ρ elementu. Ciepło ciała można obliczyć 0x01 graphic

9.Bilans Energetyczny urządzenia elektrotermicznego

0x01 graphic

0x01 graphic
- całkowita energia elektromagnetyczna doprowadzona do urządzenia,

0x01 graphic
- energia elektromagnetyczna występująca poza głównym torem elektrotermicznym urządzenia, zużywana do zasilania podających czy dosuwających układów napędowych oraz układów: regulacji, sterowania i sygnalizacji,

0x01 graphic
- energia elektromagnetyczna dopływająca do głównego toru elektrycznego urządzenia a przeznaczona - po ewentualnych dalszych przemianach - na procesy grzejne,

0x01 graphic
- energia strat elektromagnetycznych (wypromieniowanych i cieplnych) w głównym torze elektrycznym urządzenia (straty np. w przewodach, transformatorach, półprzewodnikach, lampach),

0x01 graphic
- energia elektromagnetyczna doprowadzona do przetwornika elektrotermicznego i zamieniona w nim na energię cieplną,

0x01 graphic
- energia strat cieplnych - będąca częścią energii cieplnej 0x01 graphic
- oddawana do otoczenia z różnych części toru grzejnego urządzenia i ze wsadu,

0x01 graphic
- energia cieplna akumulacyjna - będąca częścią energii cieplnej 0x01 graphic
- zakumulowana w różnych częściach toru grzejnego urządzenia z wyjątkiem wsadu,

0x01 graphic
- energia cieplna użyteczna powodująca wzrost energii wewnętrznej wsadu (np. nagrzewanie, topienie, parowanie wsadu).

W każdym urządzeniu elektrotermicznym występują dwa rodzaje energii: monochromatyczna energia elektromagnetyczna i energia cieplna.

Uwaga

Energia 0x01 graphic
może mieć charakter energii traconej (np. akumulowanie ciepła w ogniotrwałych i termoizolacyjnych obudowach komór grzejnych) lub - wraz z energią 0x01 graphic
- charakter energii użytecznej (np. ogrzewanie pomieszczenia przy pomocy pieca akumulacyjnego).

Wykres bilansu energii urządzenia elektrotermicznego pozwala wyznaczyć jego sprawność. I tak:

- sprawność elektryczna (0x01 graphic
) urządzenia:

0x01 graphic

- sprawność cieplna (0x01 graphic
) urządzenia:

0x01 graphic

- sprawność elektrotermiczna (0x01 graphic
) urządzenia:

0x01 graphic

- sprawność całkowita (0x01 graphic
) urządzenia:

0x01 graphic

12.Termokinetyka i formy ruchu ciepła

Termokinetyka - nauka o ruchu ciepła i o formach jego przepływu. Zadania z dziedziny termokinetyki polegają głównie na poszukiwaniu rozkładu temperatur w poszczególnych częściach układu termokinetycznego, jak i wyznaczaniu ilości ciepła przekazywanego między tymi częściami.

Formy ruchu ciepła

- wypadkowy przepływ od ciała o wyższej temp. do ciała o niższej

- każde ciało nagrzane powyżej zera bezwzględnego wypromieniowuje energie

Wymiana ciepła w procesach termokinetycznych może być realizowana za pomocą trzech sposobów, obejmujących:

- Przewodzenie ciepła (kondukcja) jest to wymiana ciepła między stykającymi się częściami jednego ciała lub różnych ciał, polegająca na przekazywaniu energii kinetycznej (występuje cieczach i gazach).

- Unoszenie ciepła (konwekcja) polega na przekazywaniu energii w wyniku makroskopowego ruchu substancji .Unoszeniu ciepła zawsze towarzyszy kondukcja, i radiacja.

- Promieniowaniem ciepła (radiacja) nazywa się przekazywanie energii pomiędzy ciałami lub częściami tego samego ciała, za pośrednictwem promieniowania elektromagnetycznego temperaturowego.

13.Konwekcyjne przejmowanie ciepła

Unoszeniu ciepła w płynie zawsze towarzyszy kondukcja. Dzieje się tak prawie zawsze podczas przepływu płynu lepkiego wzdłuż powierzchni ciała stałego. Przepływ ciepła między płynem a powierzchnią ciała stałego odbywa się przez konwekcję i przez przewodzenie. Taką formę ruchu ciepła nazywa się przejmowa­niem ciepła przez konwekcję.

Na podstawie teorii podobieństwa można otrzymać dla zjawisk przejmowania ciepła przez konwekcję m.in. następujące liczby kryterialne

liczbę Nusselta łączącą ruch ciepła w strumieniu płynu z wnikaniem ciepła do ściany, liczbę Grashofa charakter. stosunek sił wyporu do sił tarcia wewnętrznego płynu, liczbę Prandtla charakteryzującą podobieństwo rodzaju płynu

liczbę Fouriera charakteryzujący nieustalony ruch ciepła w płynie liczby Strouhala (s) i A obrazujący nieustalony charakter przepływu płynu.

14.Radiacyjna wymiana ciepła

Promienista wymiana energii pomiędzy ciałami może być zależna od temperatur bezwzględnych ciał, ich własności promienistych i wzajemnych usytuowań w przestrzeni. Większość ciał promieniuje i odbija promieniowanie selektywnie oraz posiada nieizotermiczne powierzchnie czy objętości. Ciała te mogą być częściowo przeźroczyste dla promieniowania, mogą posiadać nieregularne kształty i być nieregularnie rozmieszczone w przestrzeni. Procesy radiacyjnej wymiany ciepła są skomplikowane i praktycznie nierozwiązywalne bez przyjęcia pewnych założeń upraszczających..

W przypadku, gdy jedna z trzech powierzchni będzie posiadać okr.temp. . i absorpcyjność , powstanie wymiana między dwoma powierzchniami w układzie otwartym. Moce wymieniane między nimi będą równe 0x01 graphic
i 0x01 graphic

10.Materiały ogniotrwałe i izolujące stosowane w urządzeniach elektrotermicznych

Niektóre części urządzeń elektrotermicznych muszą być wykonane z:

- Materiałów, które w wysokich temp charakteryzują się sztywnością , dużą wytrzymałościa mechaniczną i odpornościa na działanie czynników chemicznych

- Materiałów, które ograniczają odpływ ciepła do otoczenia lub odizolują cieplnie
Ponadto wśród różnych materiałów pracujących w wysokich temperaturach, wyróżnić można materiały elektroizolacyjne.

Najbliższymi spełnienia wyżej wymienionych wymagań są tworzywa wykonane z materiałów ceramicznych. Materiały te charakteryzują się występowaniem w nich związków będących w różnych fazach krystalicznych (polikrystalicznych) lub w fazach szklistych. Większość tych materiałów odznacza się nieciągłą budową wewnętrzną wskutek występo­wania w nich tak zwanych porów.

a)Materiały ogniotrwałe

Cechą materiałów ogniotrwałych jest ich odporność na działanie wysokich temperatur. Miarą ich odporności jest ogniotrwałość zwykła, którą należy traktować jako przybliżoną temperaturę topnienia.

Materiały ogniotrwałe powinny posiadać dostateczną wytrzymałość mechaniczną w wysokich temperaturach. Miarą ich maksymalnego poziomu temperatury pracy może być ogniotrwałość pod obciążeniem.

Różnica między wartościami ogniotrwałości zwykłej i ogniotrwałości pod ob­ciążeniem zależna jest od składu fazowego poszczególnych materiałów ogniotrwałych i może wahać się od kilkudziesięciu do kilkuset stopni.

Do właściwo­ści materiałów ogniotrwałych należą m.in.:

- Duża odporność na temperaturę

- Duża odporność na gwałtowne zmiany temperatur,

- mała przewodność cieplna,

- Małe ciepło właściwe i mały ciężar właściwy

- Mały współczynnik rozszerzalności cieplnej,

- Duża wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie,

- Duża twardość a mała ścieralność i łamliwość,

- Mała porowatość

- Duża odporność na korozję chemiczną stałych, ciekłych i gazowych czynników

Wyroby ogniotrwałe dzieli się na: formowane z mas o różnych konsystencjach, formowane na gorąco, topione i odlewane do form. Wśród nieformowanych materiałów ogniotrwałych wyróżnić można:

-betony ogniotrwałe i żaroodporne

Według tego kryterium składu chemiczno-mineralnego materiały ogniotrwałe dzieli się na:

I. Materiały kwaśne

II. Materiały zasadowe (MgO>35%)

III. Materiały obojętne

b)Materiały termoizolacyjne

Najistotniejszą własnością materiałów termoizolacyjnych jest ich możliwie mała wartość przewodności cieplnej właściwej. Osiągnięcie małej wartości przewodności cieplnej materiałów ceramicznych, jest nadanie im maksymalnie porowatej struktury.

Materiały termoizolacyjne stosowane w urządzeniach elektrotermicznych mają postać prostek, kształtek, zasypek, papierów, tektur, mat czy sznurów.

W oparciu o kryterium składu chemicznego ogniotrwałe wyroby termoizolacyjne dzieli się na krzemionkowe, szamotowe, kaolinowe, czy korundowe

c)Materiały elektroizolacyjne

Materiały elektroizolacyjne powinny posiadać w podwyższonych temperaturach: możliwie małą konduktywność i wytrzymałość na przebicia oraz odporność mechaniczną. Ogniotrwałymi materiałami elektroizolacyjnymi mogą być różne materiały ogniotrwałe z wyjątkiem materiałów w skład których wchodzi węgiel (C) czy karborund (SiC).

15. Pole temperatury i przewodzenie ciepła

Polem temperatury nazywa się przestrzeń, w której każdemu punktowi przy­porządkowana jest temperatura Każdemu punktowi pola temperatury można przyporządkować wektor gradientu temperatury, który w układzie współrzędnych prostokątnych równy jest

0x01 graphic

W przypadku, gdy temperatura w jakims punkcie pola zależy nie tylko od współrzędnych geometrycznych tego punktu, ale także od czasu τ, tzn. t=f(x,y,z,τ), to pole nazywa się niestacjonarnym. Dla pola stacjonarnego t=f(x,y,z). Jeżeli w polu temperatury znajdują się źródła ciepła, to pole jest nazywane źródłowym. Pole nie zawierające źródeł ciepła nazywa się bezźródłowym.

Dla kondukcyjnego pola izotropowego relację pomiędzy q i grad t opisuje prawo Fouriera q=-λgrad t, gdzie λ - przewodność cieplna właściwa, a miarą wektora q jest skalar 0x01 graphic

Dla układu współrzędnych prostokątnych i w przypadku ośrodków jednorodnych 0x01 graphic
tak więc

0x01 graphic
(**), gdzie a dyfuzyjność cieplna

Równanie przekształca się w przypadków

- stanów stacjonarnych w równanie Poissona0x01 graphic

- w przypadku ośrodków bezźródłowych w tzw. równanie Fouriera dla ośrodków bezźródłowych 0x01 graphic

- w przypadku ośrodków bezźródłowych znajdujących się w stanach stacjonarnych w równanie Laplace'a 0x01 graphic

Po to, aby spośród wielu rozwiązań spełniających równanie (**) otrzymać rozwiązanie należy określić warunki jednoznaczności rozwiązania, do których można zaliczyć:

- warunki geometryczne określające kształt i wymiary ciała,

- warunki fizyczne określające własności fizyczne substancji, z której zbudowane jest ciało,

- rozkład w czasie i przestrzeni gęstości objętościowych strumieni cieplnych,

- warunki początkowe określające rozkład temperatury w chwili początkowej,

- warunki brzegowe określające warunki wymiany ciepła na powierzchniach zewnę­trznych ciała

16. Moce cieplne i rozkłady temperatury w wielowarstwowych ścianach: płaskich, cylindrycznych i kulistych.

W literaturze termokinetyczne przytaczane są wyniki analitycznych rozwiązań równań różniczkowych przewodnictwa cieplnego w stanach stacjonarnych, dla ciał o prostej geometrii (kule i walce pełne i wydrążone, ściany płaskie, prostopadłościany, sześciany) przy różnych warunkach brzegowych i przy typowych (najczęściej równomiernych) rozmieszczeniach gęstości objętościowych mocy cieplnych.

Poniżej przedstawiono przykładowe wyniki analitycznych rozwiązań równań różniczkowych, opisujące rozkłady temperatury i przenoszone strumienie cieplne w kilku najprostszych jedno- lub wielowarstwowych układach termokinetycznych o warstwach izotropowych i jednorodnych, przy jednokierunkowych, symetrycznych względem osi czy względem punktu przepływach ciepła i przy równomiernym (pola źródłowe) rozmieszczeniu źródeł ciepła. Przytoczone rozwiązania dotyczą mieszanych i wyidealizowanych warunków brzegowych pierwszego, drugiego o trzeciego rodzaju.

Rozwiązania równań Laplace'a (stacjonarne pola bezźródłowe) dla równoległościennych wielowarstwowych ścianek płaskich, wielowarstwowych ścianek cylindrycznych czy kulistych, prowadzą do następujących użytecznych wzorów:

- dla n ścianek płasko-równoległych o powierzchni S:

0x01 graphic

0x01 graphic

- dla ścianek cylindrycznych o długościach l i promieniach r :

0x01 graphic

0x01 graphic

- dla ścianek kulistych o promieniach r :

0x01 graphic

0x01 graphic

17. Prądy przewodzenia i przemiany elektrocieplne w stacjonarnym elektrycznym polu przepływowym. Prądy konwekcyjne i przemiany elektrocieplne.

Wśród stacjonarnych pól elektrycznych o 0x01 graphic
wyróżnia się:

- pola elektrostatyczne, w których nie występuje ruch ładunków, a więc w których nie zachodzą żadne przemiany energetyczne,

- pola elektryczne prądów stałych, w których istnieje przemieszczanie się ładunków swobodnych na odległości makroskopowe, a ładunek przepływający przez rozpatrywany przekrój przestrzeni jest niezmienny w czasie dzięki uzupełnianiu go z zewnątrz.

Wśród pól elektrycznych prądów stałych, które są prawie zawsze stacjonarnymi polami elektromagnetycznymi, można wyróżnić:

- stacjonarne pola przepływowe, które występują często w różnych urządzeniach elektrycznych, będących ośrodkami przewodzącymi lub półprzewodzącymi o dużej liczbie ładunków swobodnych,

- stacjonarne pola swobodnie poruszających się ładunków (np. pola wiązek ładunków poruszających się w próżni).

W stacjonarnych polach przepływowych ma się do czynienia ze stałym prądem przewodzenia, polegającym na jednostajnym i makroskopowym przesuwaniu się (unoszeniu) w jednym kierunku ładunków swobodnych, ulegających w skali makroskopowej wielokrotnym zderzeniom i przyspieszeniom w okresach międzyzderzeniowych.

Natomiast w stacjonarnych polach wiązek ładunków występuje prąd konwekcyjny, polegający na swobodnym i zmiennym w czasie jednokierunkowym ruchu na odległości makroskopowe ładunków obdarzonych masą.

19. Rozkłady natężeń pól i gęstości objętościowych mocy cieplnej w ciałach poddanych działaniu sinusoidalnego pola elektrycznego. Fale elektromagnetyczne i ich tłumienie.

Zjawiska nierównomiernego rozkładu pola elektromagnetycznego w ośrodkach przewodzących (półprzewodzących, quasiprzewodnikowych), polegające na tym, że pole wnika w nie na ograniczoną głębokość, nazywane są ogólnie zjawiskami naskórkowości. W ośrodkach przewodzących połączonych galwanicznie ze źródłem przemiennego napięcia, w których płyną „prostoliniowe” prądy przewodzenia, mówi się zazwyczaj o elektrycznym (prądowym) zjawisku naskórkowości ( o wypieraniu prądu), natomiast w ośrodkach przewodzących sprzężonych indukcyjnie ze źródłem prądu, w których to płyną wirowe prądy przewodzenia, używa się pojęcia: magnetyczne zjawisko naskórkowe.

- Dla ośrodków dobrze przewodzących (dla quasiprzewodników) można otrzymać wzory:

- Dla ośrodków półprzewodzących i nieprzewodzących (dla quasidielektryków) wzory opisujące zastępczą głębokość wnikania δ oraz prędkość fazową v i długość fali λ będą równe:

- Fale sinusoidalne w cylindrycznych ośrodkach przewodzących

3



Wyszukiwarka