OBOWIĄZUJĄCE PYTANIA NA PRAWO GOSPODARCZE:

2.Kryteria podziału prawa gospodarczego na prawo gospodarcze publiczne i prawo gospodarcze prywatne (handlowe).

Kryterium interesu:

- prawo gospodarcze publiczne jest przejawem władztwa państwa w gospodarce, zakres i formy tego władztwa są określone w normach, które na ogół zawierają sankcje (hipoteza, dyspozycja, sankcja), prawo to zabezpiecza funkcjonowanie gospodarki,

- prawo gospodarcze prywatne (handlowe) dotyczy tylko i wyłącznie organizacji przedsiębiorców i dokonywanych pomiędzy nimi czynności handlowych.

Kryterium podporządkowania:

- w prawie gospodarczym publicznym adresaci norm (przedsiębiorcy) są podporządkowani decyzjom organów władzy; prawo to normuje stosunki gospodarcze oraz metody, formy, środki władczej ingerencji państwa w gospodarkę,

- w prawie gospodarczym prywatnym (handlowym) podmioty, czyli przedsiębiorcy nie są sobie podporządkowani ani hierarchicznie (jedna spółka drugiej spółce) ani w inny sposób, bo jest tzw. „równorzędność podmiotów”.

Kryterium ingerencji państwa w rynek:

- w prawie publicznym gospodarczym państwo może za pomocą swoich organów ingerować w rynek, i może go, co do zasady, modyfikować w graniach prawa lub zmieniać prawo by modyfikować rynek

- w prawie prywatnym gospodarczym (handlowym) przedsiębiorcy wpływają na rynek, handlując między sobą, prowadząc wymianę towarowo-pieniężną, ale nie zmieniają rynku odgórnie, tylko w nim uczestniczą, nie stanowią, bowiem powszechnie obowiązującego prawa.

Kryteria te ustalane są sztucznie, przez doktrynę i, ilu naukowców, tyle kryteriów. Każdy ma w tym kraju jak zawsze inny pogląd.

5. Istota wolności gospodarczej i źródła prawne jej regulacji.

Wolność gospodarczą rozumiemy jako wiązkę swobód i praw cząstkowych takich jak: swoboda wyboru rodzaju działalności gospodarczej, miejsca realizacji, kontrahenta, treści umów gospodarczych i formy prawnej działalności gospodarczej.

Akcentuje się podmiotowe rozumienie wolności gospodarczej, gdzie akcent kładzie się na jednostkę, która chce podjąć i wykonywać działalność.

Przedmiotowo akcentuje się czynniki strukturalizujące wolność gospodarczą, czyli te elementy, które decydują o wolności ze względu na WAŻNY INTERES PUBLICZNY.

Wolność gospodarcza obejmuje obszar dozwolenia na wolne i równe prowadzenie działalności zarobkowej z ustawowymi wskazaniami granic wolności. Wolność gospodarcza to minimum ingerencji państwa w gospodarkę i minimum przeszkód ze strony innych przedsiębiorców - to jest sedno.

Źródła prawne regulacji wolności gospodarczej:

1. ustawa z dnia 23 grudnia 1988r. - o działalności gospodarczej, (uchylona)

2. ustawa z dnia 19 listopada 1999r. - prawo działalności gospodarczej (art. 7. Dotyczący ewidencji osób fizycznych, obowiązuje do dzisiaj),

3. ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku - o swobodzie działalności gospodarczej (art. 6. cytowany w pytaniu numer 4).

4. art. 6. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika z: art. 20. i 22. polskiej ustawy zasadniczej z dnia 2 kwietnia 1997r. Art. 20. „Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.” i art. 22. „Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.”.

6.Składowe wiązki wolności cząstkowych jako elementy konstrukcyjne wolności gospodarczej.

1. swoboda podejmowania działalności gospodarczej (ograniczają koncesje, zezwolenia, wiedza i umiejętności - a propos wolnych zawodów),

2. swoboda prowadzenia działalności gospodarczej (pod warunkiem przestrzegania prawa, BHP, itp.),

3. swoboda wyboru formy organizacyjno prawnej działalności (tylko taką formę prawną można wybrać na jaką prawo pozwala),

4. swoboda w konkurowaniu (unikanie praktyk monopolistycznych, uczciwość obrotu),

5. swoboda obrotu towarami i usługami po swobodnie ustalonych cenach (ogranicza rynek i przepisy prawa),

6. swoboda zaangażowania kapitałowego w daną działalność (ogranicza ją prawo antymonopolowe i ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów),

7. swoboda w zakresie zatrudniania pracowników i płacenia im wynagrodzeń (ogranicza np. prawo pracy, ale nie tylko),

8. swoboda przeobrażania profilu, czasu zakończenia, tworzenia filii i oddziałów (prawo ogranicza to także).

Wynika z tego, że - przedmiotowo - elementy konstrukcyjne wolności gospodarczej składają się na zasadę swobody przedsiębiorców u nas, w kraju i w Unii Europejskiej.

8.Elementy składowe ustawowego pojęcia działalności gospodarczej.

Miejmy nadzieję, że chodzi mu o te elementy, które są wymienione w art. 2. ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej. Oto one: (działalnością gospodarczą jest) zarobkowa działalność: wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, (a także) działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

9.Rodzaje aktywności zarobkowej wyłączone prawnie z zakresu ustawowego pojęcia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 3. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ustawodawca wyłączył z zakresu pojęcia działalności gospodarczej następujące formy aktywności gospodarczej: działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia innych usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwach rolnych.

10.Pojęcie przedsiębiorcy w ujęciu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 4. ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej: par.1 „Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Par. 2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.”.

12.Źródła prawne i przyczyny unormowań pojęć miko, małego i średniego przedsiębiorcy.

Podstawowym źródłem jest oczywiście nasza rodzima ustawa z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, dokładnie jest to „Rozdział numer 7”, także wcześniejsza ustawa z 1999r. ale ona już nie obowiązuje oraz - tu się pojawiły schody - (i pomógł nie kto inny, a Andrzej Kidyba) Zalecenie Komisji Wspólnot Europejskich z dnia 6 maja 2003 roku dotyczące definicji przedsiębiorstw mikro, małych i średnich opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej serii L 124 z 20 maja 2003r. Przyczyny tego dzieła:

- harmonizacja prawa wspólnotowego z prawem polskim,

- zaliczenie do sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorców każdego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą bez względu na jej formę prawną.

W szczególności są to (mikro, mali i średni) osoby prowadzące działalność na własny rachunek, firmy rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, bądź spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą.

13. Składowe wolności przedsiębiorczości w prawie unijnym.

1 - przepływ osób,

2 - przepływ kapitału,

3 - przepływ towarów.

4 - usług

5 - swoboda przedsiębiorczości

6 - płatności bieżące

14. Istota i formy prawne tzw. przedsiębiorczości wtórnej.

Przedsiębiorczość wtórna, czyli podjęcie prowadzenia działalności gospodarczej w danym państwie UE w określonym przedmiocie gospodarki przez podmiot już działający w innym z państw wspólnotowych w tym samym przedmiocie.

Formy: filie, oddziały, przedstawicielstwa.

15. Dlaczego usługi mają w prawie unijnym unormowania odrębne od pozostałych przejawów przedsiębiorczości.

Usługi unormowano oddzielnie od przedsiębiorczości, ponieważ ustawodawca uznał, że warunki prowadzenia przedsiębiorstwa są z reguły znacznie ostrzejsze niż warunki świadczenia usług. Dlatego uznał, że trza wykluczyć sytuację gdzie można by omijać przepisy dotyczące przedsiębiorczości pod pozorem świadczenia usług. Dlatego obie te swobody mają różne reżimy prawne i wymagają innych gwarancji prawnych, gdyż usługi wiążą się z większą mobilnością.

16. Pojęcie, przedmiot i funkcje oddziałów przedsiębiorców krajowych za granicą i zagranicznych w RP.

U.s.d.g definiuje oddział jako wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.

Wykonywanie działalności obcych u nas i my u obcych zależy od umów międzynarodowych opartych o zasadę wzajemności. Jednak od kąd jesteśmy w UE do ludków z UE się tej zasady nie stosuje.

Głąby z zagranicy mogą podejmować i wykonywać działalność gosp. w Polsce w formie oddziałów i przedstawicielstw na podstawie koncesji czy zezwolenia uzyskanych w państwie swojej siedziby.

Te z poza unii przez zasadę wzajemności wykonywanie takiej działalności jest możliwe po zapewnieniu przez państwo stanowiące siedzibę przedsiębiorców zagranicznych możliwości podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium tego państwa polskim przedsiębiorcom.

Przedsiębiorca, który utworzył u nas oddział może prowadzić u nas działalność wyłącznie w zakresie przedmiotu przedsiębiorcy zagranicznego. Przedmiot ten oczywiście nie musi być tak szeroki jak w miejscu siedziby tego frajera i obejmować tylko niektóre elementy. Jeżeli będzie wykonywał inny przedmiot to będzie działał jako osoba zagraniczna.

Osoby zagraniczne czyli te z poza unii mają prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej wyłącznie w formie spółki: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej, a także do przystępowania do takich spółek oraz obejmowania bądź nabywania ich udziałów lub akcji, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.

No i jak już taki śmierdziuch utworzy u nas oddział to musi ustanowić osobę upoważnioną do reprezentacji. Działalność rozpoczynają po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców.

A funkcji nie znalazłem, ale logicznym jest :P ze jeżeli chodzi o UE będzie to poszerzanie wspólnego rynku, a jeśli chodzi o łbów z zza UE to współpraca międzynarodowa.

17. Istota i funkcje reglamentacji działalności gospodarczej w RP.

ISTOTA: reglamentacja czyli ingerencja organów władzy publicznej w obszarze gospodarki, której istotą jest ograniczenie swobody zachowań przedsiębiorców.

Zezwala na to art. 22 Konstytucji RP, o czym musi informować ustawa. A ustawa może dopuścić ograniczenie swobody tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Kurwa jego mać tych funkcji nie mogę za chuja znaleźć, ale stawiałbym na to, że funkcją reglamentacji jest celowe kształtowanie działalności gospodarczej w celu ochrony interesów obywateli i państwa. To kreowanie polega na wydawaniu koncesji, zezwoleń i regulacji.

18. Podstawowe przyczyny przedmiotowe i podmiotowe reglamentacji działalności gospodarczej.

Tu też kurwa ani w notatkach nie ma mowy o podmiotowych i przedmiotowych przyczynach ani w Kosikowskim.

Kosikowski wspomina o przyczynach:

1. obiektywnych - te, które wynikają z zagrożeń jakie może wywołać działalność gospodarcza.

2. subiektywnych - względy polityki gospodarczej i społecznej oraz zobowiązania międzynarodowe.

No ale chuj, dziele te przyczyny na chłopski rozum:

I - Przedmiotowe, czyli ochrona interesu gospodarczego państwa. Tu wejdą:

1. względy polityki gospodarczej i społecznej;

2. zobowiązania międzynarodowe.

II - Podmiotowe, a więc ochrona interesów obywateli. Zaliczymy tu ochronę:

a) życia; b) zdrowia ludzkiego; c) moralności publicznej

d) obronności państwa; e) bezpieczeństwa państwa i obywateli

f) środowiska naturalnego ze względu na ważny interes publiczny.

19. Istota, podstawy prawne i przedmiot koncesjonowania działalności gospodarczej w RP.

Koncesja jest to akt zgody władzy publicznej na podjecie i prowadzenie koncesjonowanej działalności przez indywidualnego przedsiębiorcę, nad którego działaniem państwo obejmuje kontrole.

Ale chodzi mu tu o koncesjonowanie, a więc aktywność ludzką, gdzie przedmiotem działalności jest dział gospodarki objęty monopolem państwa.

Lecimy z podstawami prawnymi:

1. Ustawa o swob. Dział gospod. 02.07.04

2. Ustawy szczególne np.: ustawa o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym z 22.06.2001.

Przedmiot koncesjonowania mamy zawarty w art. 46 ust. 1 w u.s.d.g:

1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bez zbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;

2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;

3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;

4) ochrony osób i mienia;

5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;

6. przewozów lotniczych.

21. Przedmiot i charakter prawny zezwolenia jako postaci reglamentacji działalności gospodarczej.

Ja pierdoleee!!!!! przedmiot zezwolenia to podjęcie i prowadzenie działalności

gospodarczej w zakresie przepisów:

1) ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 i Nr 115, poz. 793);

2) ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz.U. z 2004 r. Nr 4, poz. 27, z późn. zm.);

3) ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274);

4) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1042);

5) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485, z późn. zm.);

6) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.) w zakresie produkcji tablic rejestracyjnych;

7) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183, poz. 1538 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 157, poz. 1119);

7a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. Nr 184, poz. 1539 oraz z 2006 r. Nr 157, poz. 1119);

8) ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667, z późn. zm.);

9) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe;

10) ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 73, poz. 852, z późn. zm.)^[4] ;

11) ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz.U. z 2005 r. Nr 121, poz. 1019, z późn. zm.);

12) ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 i Nr 88, poz. 587);

13) ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz.U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z późn. zm.);

14) ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 oraz z 2007 r. Nr 147, poz. 1033);

15) ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz.U. z 2007 r. Nr 36, poz. 233) w zakresie prowadzenia laboratorium referencyjnego;

16) (uchylony)

17) ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.);

18) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874);

19) ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (Dz.U. Nr 62, poz. 574, z 2005 r. Nr 96, poz. 807, z 2006 r. Nr 220, poz. 1600 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125);

20) ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz.U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.);

21) ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz.U. Nr 169, poz. 1385, z 2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959 oraz z 2006 r. Nr 157, poz. 1119);

22) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. Nr 124, poz. 1151, z późn. zm.);

23) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz.U. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm.);

24) ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. - Prawo pocztowe (Dz.U. Nr 130, poz. 1188, z późn. zm.);

25) ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 29, poz. 257, z późn. zm.);

26) ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.);

27) ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach (Dz.U. Nr 33, poz. 289 oraz z 2006 r. Nr 171, poz. 1225 i Nr 220, poz. 1600);

28) w art. 19a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z późn. zm.);

29) ustawy z dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (Dz.U. Nr 127, poz. 880).

23. Podstawowe różnice między koncesją, a zezwoleniem jako postaciami reglamentacji działalności gospodarczej RP.

1. Są odrębnie uregulowane,

2. mają różne reżimy prawne,

3. koncesja jest rezygnacją z monopolu państwowego, a zezwolenie instytucją stworzoną na potrzeby kontroli,

4. koncesja przyznawana jest dla wąskiego grona przedsiębiorców trudniących się działalnością ważną z punktu interesów państwa, zaś zezwolenie jest dostępne dla każdego kto spełni ustawowe,

5. koncesja wydawana jest przez centralne i naczelne organa państwa, zaś zezwolenie przez przeróżne organy od szczebla gminnego po centralny,

6. NAJWAZNIEJSZY - zezwolenia nie można odmówić jeżeli ubiegający się o nią spełni warunki ustawowe, natomiast przyznanie koncesji jest subiektywną decyzją organu, który może interpretować przepis według swojego uznania np. bezpieczeństwo państwa (dla jednego będzie bezpieczeństwo polegało na tym żeby ruskie nas nie napadli, dla innego żeby nie zrobić sobie krzywdy patyczkiem od chupa chupsa:P :) )

24. Pojęcie i przyczyny unormowania prawnego w RP działalności regulowanej.

Z art. 5 ust. 5 wynika iż działalność regulowana to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa.

Czyli jak ustawa szczególna nazywa działalność gospodarczą jako regulowana to jest to działalność regulowana. Po prostu :P

Ale można dodać, że polega ona na zastąpieniu zezwoleń na prowadzenie niektórych rodzajów działalności gospodarczej wpisem do odpowiedniego rejestru. Wpis ten następuje po złożeniu przez przedsiębiorcę pisemnego oświadczenia, iż spełnia warunki do wykonywania tej działalności. Oświadczenie to przedsiębiorca składa w organie ewidencyjnym lub prowadzącemu rejestr. Określa ona najmniej uciążliwe dla przedsiębiorców obowiązki i ograniczenia.

Ustawy oznaczające dany rodzaj działalności gospodarczej jako działalność regulowana określają jednocześnie warunki podejmowania i wykonywania tej działalności. Pod tym względem nie różnią się one w sposób merytoryczny wiele od warunków, które w przeszłości stawiano przedsiębiorcom ubiegającym się o uzyskanie zezwolenia na jej wykonywanie.

Przyczyny:

1. Za dużo zezwoleń

2. By organy publiczne nie wydawały decyzji - działają organy ewidencyjne,

3. Zmniejszyć zabiegi i koszty przedsiębiorców.

26. Podstawowe uniwersalne obowiązki przedsiębiorców podejmujących i prowadzących działalność gospodarczą.

Obowiązek wpisu do rejestru przedsiębiorców, wymóg spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej (prawo budowlane, prawo wodne, sanitarne, ochrona przeciwpożarowa, BHP, ochrona środowiska, koncesje/licencje),wymóg posiadania odpowiednich kwalifikacji (np. świadczenie usług medycznych, budowlanych, finansowych, ubezpieczeniowych, transportowych), obowiązek oznaczenia przedsiębiorcy (firma przedsiębiorcy, NIP, siedziba i adres przedsiębiorcy, obowiązek rozliczeń za pomocą rachunków bankowych), REGON, ZUS, prowadzenie rachunkowości oraz oznakowanie wyrobów wprowadzanych do obrotu.

27. Według jakich reguł ogólnych mogą funkcjonować gospodarczo w Polsce przedsiębiorcy z państw członkowskich WE oraz z innych krajów.

Reguły - zasada równości z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, art. 12 TWE, art. 6 ust. Ustawy o działalności gospodarczej (podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach), art. 43 TWE (zakaz dyskryminacji).

29. Systemy administracji gospodarczej w RP.

2 główne kategorie to system rządowy i pozarządowe administracji gospodarczej.

Rządowe:

1. Rada Ministrów - ma komitety stałe i doraźne, tworzone jako pomocnicze i doraźne organy. Są to: Komitet Ekonomiczny, regionalny, społeczno-polityczny, spraw obronnych.

W skład tych komitetów wchodzą ministrowie tacy jak finansów itd. Organy rządowej administracji gospodarczej - minister Skarbu Państwa (szczególne znaczenie dla gospodarki państwa), wojewodowie, minister finansów, minister gospodarki (programy krótko i średniookresowe, przejął funkcje dawnych ministrów przemysłu i handlu, ministra współpracy z zagranicą, oraz kierownika centralnego urzędu planowania, jest też właściwy w sprawach dotyczących handlu międzynarodowego i energetyki oraz współpracy z organizacjami samorządu gospodarczego), komitet integracji europejskiej (koordynacja polityki w sprawach związanych z integracją RP z UE i koordynacja działań adm. pań. W zakresie otrzymywanej pomocy zagranicznej - głównie ministrowie), rządowe centrum studiów strategicznych (strategiczne planowanie o długo terminowej perspektywie czasowej).

Pozarządowe:

1. NIK (nie jest organem administracji gospodarczej, ale wypełnia bardzo ważną funkcję [kontroli] państwa wobec gospodarki, kontroluje zachowania podmiotów gospodarczych w gospodarce, jak i realizację zadań państwa wobec gospodarki przed adm. gospodarczą)

2. NBP (wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej, ponieważ odpowiada za wartość polskiego pieniądza, a tym samym na całokształt obrotu gospodarczego w RP).

3. Samorządowa administracja gospodarcza (gmina działa jak `przedsiębiorstwo', adm. samorządowa stanowi zarząd gminy: wójt, burmistrz, prezydent. Prace gminy kontroluje Rada Gminy i Regionalna Izba Obrachunkowa).

34. Rola gospodarcza i podstawowe funkcje ministra d/s. rozwoju regionalnego.

• współpraca z organizacjami zrzeszającymi jednostki samorządu terytorialnego

• opracowywania projektów narodowej strategii rozwoju regionalnego funduszy strukturalnych

• opracowywania narodowego planu rozwoju będącego podstawą do zawarcia umowy pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Komisją Europejską

37. Istota kontroli i nadzoru w gospodarce oraz podstawowe różnice między kontrolą a nadzorem.

Nadzór gospodarczy jest to ingerencyjna działalność państwa podejmowana w interesie publicznym wobec działalności podmiotów gospodarczych (uczestników rynku), samodzielnych (autonomicznych), działających na własne ryzyko i odpowiedzialność przedsiębiorców, zasadniczo w przestrzeni wyznaczonej przez wolności i prawa podmiotowe w obrocie gospodarczym. Specyfikę nadzoru gospodarczego wyznacza istnienie określonej przepisami prawnymi sfery samodzielności przedsiębiorców (autonomii decyzyjnej, swobody kontraktowej, gwarancji własności), poddanych korygującej ingerencji organu nadzorującego. Interwencja nadzorcza ma następczy (wtórny), defensywny (reaktywny) charakter wobec podjętego lub mającego nastąpić działania nadzorowanego przedsiębiorcy. Kompetencja nadzorcza nie upoważnia do wyznaczania sposobu lub warunków postępowania przedsiębiorcy, gdyż są one realizowane lub mają być realizowane, jeżeli są prawnie wiążące. Nie ma więc charakteru pierwotnego, ofensywnego, kierowania postępowaniem nadzorowanego przedsiębiorcy.

Kontrola jest to natomiast sprawdzanie prawidłowości określonych zjawisk czy działań, ich analizowanie i ocena, ustalanie wyników pokontrolnych i wysuwanie odpowiednich wniosków.

Zgodnie z przyjętymi założeniami typologia funkcji organów władzy publicznej nie obejmuje kontroli gospodarczej, stanowiącej jednak nieodzowny element procesu oddziaływania państwa na gospodarkę w ramach restrykcyjnej i wspierającej interwencji państwa, do której należą policja i reglamentacja gospodarcza, regulacja, wspieranie gospodarki, a szczególnie nadzór gospodarczy. Nie istnieją bowiem dostateczne podstawy dogmatyczno-prawne, aby uznać kontrole gospodarczą jako samoistną funkcję organów administracji gospodarczej.

Kontrola jest w najszerszym zakresie elementem nadzoru gospodarczego jako działanie pomocnicze służące realizacji celów nadzoru, stanowiące pierwszy etap działań zmierzających do oceny zgodności badanych zachowań podmiotów nadzorowanych z ustalonymi wzorcami normatywnymi.

Różnice:

• Kontrola ma w zasadzie na celu wskazanie podmiotowi kontrolowanemu dostrzeżonych nieprawidłowości przy pozostawieniu mu względnej swobody w wyborze sposobów ich usunięcia

• Nadzór obejmuje nie tylko ocenę badanego stanu faktycznego, ale również działania bezpośrednio zmierzające do ewentualnej zmiany tego stanu.

• Nadzór obejmuje kontrolę, wykracza jednak poza nią przez uprawnienie organu nadzorującego do władczej ingerencji w sferę podmiotu nadzorowanego.

38. Organy o funkcjach kontrolnych i nadzorczych w zakresie podejmowania działalności gospodarczej przez przedsiębiorców.

Zróżnicowanie nadzoru gospodarczego jest konsekwencją przyjętej klasyfikacji funkcji organów administracji publicznej. Istnieją podstawy do wyodrębnienia nadzoru policyjnego i nadzoru reglamentacyjnego - postaci tzw. klasycznego nadzoru gospodarczego, a także nadzoru gwarantującego i nadzoru regulacyjnego - nowych rodzajów nadzoru gospodarczego, pojawiających się wraz z nowymi funkcjami wypełnianymi przez organy państwowe wobec gospodarki.

1. Nadzór policyjny występuje on jako odpowiednik wykonywanej przez organy administracji publicznej funkcji policji gospodarczej. Podstawowym jego celem jest ochrona określonych dóbr publicznych przed zagrożeniem związanym z podjęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej.

2. Nadzór reglamentacyjny stanowi odpowiednik działań ingerencyjnych , podejmowanych przez organy administracji publicznej , w sferę gospodarki w ramach funkcji reglamentacji gospodarczej. Podstawowym celem tego nadzoru jest zapewnienie przestrzegania wszelkich prawnych reglamentacyjnych ograniczeń działalności gospodarczej. Realizacji tego celu służy kompetencja właściwych organów administracji publicznej do nadzorowania działalności przedsiębiorców pod kątem zgodności z ograniczeniami wynikającymi z powszechnie obowiązujących przepisów i decyzji reglamentacyjnych, określających warunki podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej.

3. Nadzór gwarantujący, w ramach tego typu nadzoru państwo gwarantuje, że realizowane przez podmioty prywatne (lub inne podmioty trzecie) zadania o istotnym znaczeniu z punktu widzenia interesu publicznego będą odpowiadały określonym standardom i nie zatracą charakteru użyteczności publicznej.

4. Nadzór właścicielski jest pochodną występowania państwa w życiu gospodarczym nie tylko jako dysponenta imperium, czyli władztwa administracyjnego, ale także jako dysponenta dominium jako Skarbu Państwa, stanowiącego podstawę do podjęcia działalności gospodarczej w ramach Skarbu Państwa bądź w ramach prawa własności innych państwowych osób prawnych (np. przedsiębiorstw państwowych, spółek Skarbu Państwa).

Organy o funkcjach kontrolnych:

Inspekcje specjalne (kontrolne, policyjne)

1. Inspekcja Handlowa

2. Inspekcja Sanitarna

3. Inspekcja Ochrony Środowiska

4. Państwowa Inspekcja Pracy

5. Państwowa Inspekcja Transportu Drogowego

6. Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna

39. Kontrola prowadzenia działalności gospodarczej i jej podstawy prawne.

Organy administracji publicznej zostały upoważnione do kontroli przedsiębiorców na zasadach określonych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej oraz w zakresie nieuregulowanym przez ustawę, w przepisach ustaw szczególnych, w których określone zostały: zakres przedmiotowy kontroli działalności przedsiębiorcy oraz organy upoważnione do jej przeprowadzenia (art. 77 u.s.d.g). Szczególne obowiązki kontrolne na gruncie ustawy mają: wójt, burmistrz, prezydent miasta, którzy w razie otrzymania wiadomości o wykonywaniu działalności gosp. Niezgodnie z przepisami ustawy, a także w razie stwierdzenia: zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności, niezwłocznie zawiadamiają właściwe organy administracji publicznej (art. 78 u.s.d.g). W sytuacji braku możliwości zawiadomienia tych organów wójt, burmistrz lub prezydent miasta mogą wydać w drodze decyzji nakaz wstrzymania wykonywania działalności gosp. Na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni.

Zgodnie z odpowiednim przepisem prawnym nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż 1 kontroli działalności przedsiębiorcy, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie, a czas trwania kontroli w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do mikro przedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców 4 tygodni, a w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 8 tygodni. Przedłużenie czsu kontroli wymaga uzasadnienia na piśmie. Jeżeli natomiast wyniki kontroli wykazały rażące naruszenia przepisów prawa, można przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym w danym roku kalendarzowym.

40. Pojęcie, przedmiot i zakres gospodarki komunalnej.

Ustawa o gospodarce komunalnej z 20.XII.1996 r. reguluje zasady i formy gospodarki komunalnej, obejmującej w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych (art. 1 ust. 2 u.g.k.). Tym samym pojęcie gospodarki komunalnej w specyficzny sposób odróżnia się od ogólnego pojęcia działalności gospodarczej. Przesądza o tym jej odniesienie do zaspokojenia potrzeb mieszkańców, co stanowi jej wymóg konieczny wynikający zarówno z postanowień konstytucyjnych, jak i ustaw regulujących zadania jednostek samorządu terytorialnego.

Gospodarka komunalna odgrywa istotną rolę w realizacji społecznych zadań państwa, urzeczywistnianych na najniższym poziomie zdecentralizowanej struktury administracji. Działalność ta jest legitymowana konstytucyjnie i mieści się w ramach konstytucyjnej gwarancji samorządu terytorialnego, obejmującej działalność służącą zaspokojeniu potrzeb wspólnoty samorządowej za pomocą działalności gospodarczej (gospodarki komunalnej) .

Gospodarka komunalna może być prowadzona w formie:

• Zakładu budżetowego

• Spółki prawa handlowego

• Zlecenia świadczenia usług podmiotom prywatnym na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych

Pojęcie użyteczności publicznej wyznacza zakres zasadniczego rodzaju działalności gospodarczej określanej jako gospodarka komunalna. Pojęciowo jest to rodzaj działalności gospodarczej w najszerszym zakresie odpowiadający charakterowi podstawowych zadań jednostek samorządu terytorialnego ( w szczególności gmin), wyznaczonych jako zadania własne.

41. Przedmiot zadań jednostek samorządu terytorialnego jako wyznacznik zakresu gospodarki komunalnej.

Działalność gospodarcza stanowi jeden ze sposobów realizacji podstawowych zadań jednostek samorządu terytorialnego. Samorząd terytorialny nie tylko w Polsce, ale także w państwach europejskich, zaspokaja, w ramach zdecentralizowanej organizacji państwa i administracji, podstawowe potrzeby wspólnoty samorządowej. Zaspokojenie potrzeb mieszkańców wymaga wykorzystania środków gospodarczych, nie zaś tylko wykorzystania instrumentów administracyjnych. Jednostki samorządu terytorialnego w odpowiednim zakresie mogą, a nawet mają obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej związanej z realizacją zadań związanych z zaspokojeniem zbiorowych potrzeb mieszkańców (gospodarka komunalna). Podstawowym aktem prawnym określającym zasady i formy organizacyjne gospodarki komunalnej, polegającej na wykonywaniu przez gminę zadań własnych w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, jest ustawa o gospodarce komunalnej. Do zadań gminy na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym należą sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną i gaz, sprawy ładu przestrzennego, gospodarki terenami i ochrony środowiska gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, lokalny transport zbiorowy, ochrona zdrowia, pomocy społecznej w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych, gminnego budownictwa mieszkaniowego, oświaty (szkoły podstawowe, przedszkola i inne placówki oświatowe — wychowawcze , kultury (biblioteki gminne i inne placówki upowszechniania kultury , kultury fizycznej ( tereny rekreacyjne i urządzenia sportowe), targowisk i hal targowych zieleni gminnej i zadrzewień, cmentarzy gminnych, porządku publicznego i ochrony przeciw pożarowej, utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracji.

Do podstawowych zadań w powiecie na podstawie art. 4 Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym należy: określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: edukacji publicznej, promocji i ochrony zdrowia, pomocy społecznej, polityki prorodzinnej, transportu zbiorowego i dróg publicznych, kultury i ochrony dóbr kultury itd.

Oraz zadania w województwie na podstawie art.14 ustawy o samorządzie województwa z 5 czerwca 1998.

Inne zadania publiczne jednostki samorządu terytorialnego realizują, jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, jako zadania zlecone (art. 166 ust. 1-2 K.)

43. Podstawy prawne działania, organizacja i zakres zadań komunalnych zakładów budżetowych.

Pojęcie komunalnego zakładu budżetowego wprowadziła ustawa o gospodarce komunalnej, odwołując się do obowiązujących rozwiązań prawnych dotyczących konstrukcji zakładu budżetowego z zastrzeżeniem, iż w tej formie organizacyjnej gmina może prowadzić działalność gospodarczą w sferze użyteczności publicznej. Rada gminy, powiatu lub sejmik województwa powołują, likwidują lub przekształcają komunalne zakłady budżetowe w drodze uchwały. Zakłady budżetowe są jednostkami organizacyjnymi sektora finansów publicznych, które odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania, a także pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych.

Zakład budżetowy nie posiada osobowości prawnej i należy do tzw. ułomnych osób prawnych. Występuje w obrocie gospodarczym w imieniu jednostek samorządu terytor. i na ich rachunek w granicach udzielonego pełnomocnictwa. Składniki mienia komunalnego zakładu budżetowego stanowią mienie odpowiedniej jednostki samorządu terytor. Mienie to obejmuje własność oraz inne prawa majątkowe. Zakłady budżetowe są najbardziej wyodrębnioną i samodzielną formą organizacyjną gospodarki pozabudżetowej. Jeżeli jest to konieczne i uzasadnione realizacją przez zakład budżetowy podstawowych potrzeb mieszkańców tj. zadań użyteczności publicznej, działalność zakładu budżetowego może być dotowana.

Forma komunalnego zakładu budżetowego jest użyteczną formą gospodarki komunalnej przede wszystkim z uwagi na to, iż gwarantuje wykonanie publicznoprawnego obowiązku gospodarki komunalnej i kontrole nad wykonywaniem jej zadań, co nie jest oczywiste w przypadku wyboru prywatnej formy gospodarki komunalnej. Zastosowanie formy komunalnej zakładu budżetowego może narzucać ponadto zasada gospodarności szybkiej realizacji (egzekucji) zadań gospodarki komunalnej.

45. Spółki prawa handlowego jako forma organizacyjno-prawna realizacji zadań gospodarki komunalnej i źródła pokrycia ich kapitału zakładowego.

Gospodarka komunalna może być prowadzona przez gminę oprócz zakładu budżetowego także w formach spółek handlowych. Formą gospodarki komunalnej prowadzonej przez gminę jest spółka z o.o. lub spółka akcyjna (art. 9 u.g.k). Poza sferą użyteczności publicznej gminy mogą tworzyć spółki handlowe i przystępować do nich. Nie ozn. to, że każdy rodzaj spółki handlowej jest właściwą formą prowadzenia działalności gospodarczej gminy, wykraczającej poza sferę użyteczności publicznej. Dopuszcza się wybór spółki komandytowej, w której gmina jest komandytariuszem, i spółki komandytowo-akcyjnej, w której gmina jest akcjonariuszem.

W każdej spółce z udziałem samorządu terytorialnego jest powoływana rada nadzorcza, która powołuje i odwołuje członków zarządu. Obowiązek powoływania rady nadzorczej obejmuje zarówno spółkę, której j.s.t jest jedynym udziałowcem lub akcjonariuszem, jak i w spółce, w której j.s.t ma chociażby symboliczny udział. Do rad nadzorczych w tych spółkach stosuje się przepisy KSH z zastrzeżeniem przepisów ustawy o gospodarce komunalnej. Członkowie rad nadzorczych spółek z udziałem j.s.t, reprezentujący w spółce j.s., są powoływani spośród osób, które złożyły egzamin w trybie przewidzianym w przepisach ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (art. 10a ust. 1,2 i 4 u.g.k.).

W przypadku gdy j.s.t. pozostaje jedynym udziałowcem, akcjonariuszem spółki, członkowie jej rady nadzorczej nie mogą pozostawać w stosunku pracy ze spółką ani świadczyć pracy lub usług na jej rzecz na podst. Innego tytułu prawnego, posiadać akcji lub udziałów przedsiębiorstw tworzonych przez spółki z wyjątkiem akcji lub udziałów dopuszczonych do publicznego obrotu na podstawie odrębnych przepisów prawnych, pozostawać u przedsiębiorców tworzonych przez spółkę w stosunku pracy, ani świadczyć pracy lub usług na ich rzecz na podst. Innego tytułu prawnego, wykonywać zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami albo mogłyby wywoływać podejrzenie o stronniczość.

Spółki stanowiące formę organizacyjno-prawną gospodarki komunalnej w zależności od trybu powołania obejmują:

1. spółki powstałe na podst. KSH (sp. Jednoosobowe)

2. spółki wielopodmiotowe, powstałe z udziałem j.s.t.

3. spółki powstałe z przekształcenia przedsiębiorstw komunalnych lub zakładów budżetowych.

46. Podstawowe grupy umów cywilno-prawnych o największej przydatności do realizacji zadań gospodarki komunalnej.

Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną, a co za tym idzie, zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. W takim zakresie, w jakim nie jest to sprzeczne z obowiązującym prawem, mogą one zawierać umowy zarówno miedzy sobą, jak i z innymi podmiotami prawa. Wojewodowie wprawdzie nie mają przymiotu osobowości prawnej, jednak jako kierujący działalnością urzędu wojewódzkiego są stationes fisci (czyli nie posiadające osobowości prawnej jednostki organizacyjne dysponujące majątkiem Skarbu Państwa) Skarbu Państwa i mogą również wykonując zadania publiczne nałożone na nich w ustawach zawierać umowy z innymi podmiotami.

 

Charakter umów zawieranych przez terenowe organy administracji publicznej może być zróżnicowany. Mogą to być typowe umowy cywilnoprawne, umowy administracyjne oraz umowy o charakterze mieszanym. Umowy, na mocy których dochodzi do przekazania wykonywania zadań o charakterze publicznym przez organ administracji publicznej innemu organowi tej administracji albo jednostce innego rodzaju, są umowami administracyjnymi. Odmianą takich umów są porozumienia, które zostały wyodrębnione w osobną grupę, gdyż w odróżnieniu od innych umów administracyjnych taką formę współdziałania przewidział i nazwał sam ustawodawca. Są to umowy zawierane między sobą przez organy administracji publicznej albo przez organy administracji publicznej z innymi podmiotami, których przedmiotem jest przekazanie do wykonania zadania, łącznie z odpowiedzialnością publiczną za jego realizację. Podobnie jest w przypadku, gdy w drodze umownej dokonuje się ustalenia na przyszłość sposobu lub zasad realizacji zadania publicznego. Możliwość zawierania tego rodzaju umów powinna jednak być wprost przewidziana przepisami prawa. Umowy, których skutki nie wywołują żadnych zmian w sferze właściwości i kompetencji organów administracji, są umowami cywilnoprawnymi. W praktyce występują umowy mające zarówno cechy umów administracyjnych, jak i cywilnych. Rozstrzyganie sporów wynikających z tych umów odbywa się według reguły określonej dla porozumień.

 

Szczególną uwagę należy zwrócić na te przepisy ustrojowych ustaw samorządowych, które przewidują realizację zadań tych jednostek przy pomocy innych podmiotów (art. 9 ust. 1 SamGminU, art. 6 ust. 1 SamPowU, art. 8 ust. 1 SamWojU). Także tutaj formą współdziałania będzie umowa (przeważnie cywilnoprawna), a podmiotami współpracującymi z organami administracji terytorialnej organizacje społeczeństwa obywatelskiego. 

Do umów tych stosuje się przepisy o zamówieniach publicznych. (zawsze)

Grupy umów : nazwane z KC  jak i mieszane i know- how

51. Jednoosobowa spółka Skarbu Państwa jako forma organizacyjno-prawna działalności gospodarczej państwa.

Jest to spółka kapitałowa, akcyjna lub z o.o.

-walne zgromadzenie (uprawnienie walnego zgromadzenia w spółce wykonuje reprezentant Skarbu Państwa [właściwy minister]; ustala status spółki, a także skład osobowy pierwszych władz, oraz osobę upoważnioną do złożenia wniosku o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców, powołuje członków rady nadzorczej)

-zarząd (powołuje minister Skarbu Państwa, udział pracowników w niej, można zlecić osobie fizycznej sprawowanie zarządu [konkurs])

-Rada Nadzorcza (pierwsza RN liczy 5 osób, dalsze określa statut)

54.Ustrój prawny, miejsce w administracji gospodarczej i funkcje gospodarcze agencji rządowych

Należą do pośredniej formy administracji gospodarczej. Każda agencja jest tworzona osobną ustawą, na agencję składa się prezes i RN, jest umowa w której agencja zobowiązuje się do stałego pośredniczenia zawierania umów oznaczonego rodzaju (sprzedaży, zamiany, ubezpieczenia, najmu).

Wyposażone zostały w zadania administracji gospodarczej obejmującej oddziaływania na procesy gospodarcze, a więc zadania które należą do państwa lub innych podmiotów publiczno-prawnych (zadania maja na celu racjonalizację działalności gospodarczej, stabilizacje rynku rolnego, restrukturyzację i prywatyzację mienia Skarbu Państwa, wykorzystywanie nowych technik i technologii, przeciw działanie bezrobociu).

55.Krajowe i unijne podstawy prawne ochrony konkurencji i konsumentów w RP.

W układzie zastosowano zasadę w myśl której zakazane są działania ograniczające konkurencję. Jeżeli są one `niezgodne z właściwą realizacją układu' i zarazem działania te mogą mieć `negatywny wpływ na handel między stronami układu' (art.. 63). W kolizji z właściwą realizacją postanowień układu są:

1. Wszelkie porozumienia między przedsiębiorcami, decyzje zrzeszeń przedsiębiorstw, oraz uzgodnione praktyki między przedsiębiorstwami, których celem lub skutkiem działania jest zapobieganie, ograniczanie lub zniekształcanie konkurencji.

2. Nadużywanie przez jedno lub więcej przedsiębiorstw pozycji dominującej na terytorium RP lub UE.

3. Wszelka pomoc publiczna, która zniekształca lub grozi zniekształceniem konkurencji przez faworyzowanie niektórych przedsiębiorstw lub produkcji niektórych towarów.

Postępowanie niezgodne z właściwą realizacją układu oceniane jest na podstawie kryterium wynikających z zastosowania art. 85, 86 i 92 TRWE. Sprawy dotyczące zastosowania reguł konkurencji rozpatrywane są po stronie WE - przez komisję WE, a po stronie RP - przez UOKiK. UOKiK jest uprawniony do przedstawiania w swojej opinii w trakcie toczącego się postępowania z uwzględnieniem terminów przewidzianych w rozporządzeniu Rady (EWG) z 1988r. Komisja ma obowiązek rozważyć tę opinię.

56. Składowe praktyk ograniczających konkurencję.

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów stoi na straży zapewnienia wolnej konkurencji wśród przedsiębiorców działających na danym rynku. Ustawa ta dzieli praktyki ograniczające konkurencję na: zawieranie porozumień ograniczających wolną konkurencję oraz nadużywanie pozycji dominującej. Kluczowym zagadnieniem jest tu określenie rynku właściwego. Zachowania przedsiębiorców ograniczające wolną konkurencję są określone w ustawie.

Zakazane jest:

1. Przeciwdziałanie ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania

bądź rozwoju konkurencji.

2. Podział rynku wg kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych.

3. Sprzedaż towarów w sposób powodujący uprzywilejowanie niektórych podmiotów gospodarczych, lub innych podmiotów.

4. Odmowę sprzedaży lub skupu towarów, dyskryminującą niektóre podmioty gospodarcze, przy braku alternatywnych źródeł zaopatrzenia lub zbytu.

5. Nieuczciwe oddziaływanie na kształtowanie cen, w tym cen odsprzedaży, a także sprzedaż poniżej kosztów w celu eliminacji konkurentów.

6. Narzucanie uciążliwych warunków umów, przynoszących podmiotowi gospodarczemu, narzucającemu te warunki nieuzasadnione korzyści.

7. Uzależnianie zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia niezwiązanego z przedmiotem umowy, którego nie przyjęłaby, lub nie spełniłaby mając zapewnioną możliwość wyboru.

Podmioty gospodarcze mogą także dopuścić się tzw. grupowych praktyk monopolistycznych, są to porozumienia polegające na:

a. Ustalaniu (bezpośrednio lub pośrednio) cen oraz zasad ich kształtowania między konkurentami w stosunkach z osobami trzecimi (kartele cenowe).

b. Podziale rynku wg kryteriów terytorialnych, asortymentowych, lub podmiotowych (porozumienia podziałowe)

c. Ustaleniu lub ograniczeniu produkcji, sprzedaży lub skupu towarów (porozumienia kontyngentowe)

d. Ograniczeniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku podmiotów gospodarczych nieobjętych porozumieniem (porozumienia antykonkurencyjne).

e. Ustaleniu przez konkurentów lub ich związki warunków umów zawieranych z osobami trzecimi (porozumienia kondycjonalne).

Praktyki te są zakazane, jeżeli nie uchyla ich reguła rozsądku. Urząd wydaje decyzję nakazującą ich zaniechania. UOKiK może nakładać kary pieniężne na podmioty gospodarcze naruszające zakazy/nakazy ustawy antymonopolowej w wysokości do 15% ich przychodu. Dodatkowo mogą być ukarane osoby kierujące podmiotem gospodarczym, jeżeli nie wykonują decyzji UOKiK lub wyroku sądu (do wysokości 10-krotnego przeciętnego wynagrodzenia). Kary pieniężne są nakładane w drodze decyzji administracyjnej urzędu. Postępowanie przed urzędem jest postępowaniem administracyjnym, toczy się według przepisów ustawy antymonopolowej modyfikującej przepisy KPA i KPC.

57 Pojęcie i przedmiot porozumień ograniczających konkurencję.

Są to wszelkie formy skoordynowanych działań niezależnych przedsiębiorców i ich związków wywołujące negatywne skutki rynkowe - wyeliminowanie lub naruszenie w inny sposób konkurencji. Są to uchwały związku przedsiębiorców lub ich organów statutowych i inne akty np. tzn. gentleman's agreements.

Ustalanie bezpośrednio lub pośrednio cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów, ograniczenie, bądź kontrolowanie produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji, podziale rynku zbytu lub zakupu, uciążliwe umowy z osobami trzecimi, uzgadnianie przez przedsiębiorców, lub też tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert (zakres pracy, cena), ograniczenie dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem.

Dzielimy na horyzontalne (kartele) i wertykalne.

60. Pojęcie koncentracji przedsiębiorców i przyczyny jej prewencyjnej kontroli.

Zrzeszanie się przedsiębiorców jest instytucja odrębną od politycznej idei zrzeszania się obywateli i różnych form integracji gospodarczej. Celem jest stworzenie organizacji, typu samorządowego lub związkowego, umożliwiających przedsiębiorcom wspólne wyrażanie interesów oraz ich reprezentowanie i ochrona wobec innych podmiotów (głównie wobec władzy publicznej i innych organizacji). Samorządowy element tego typu zrzeszania wyraża się w tym, że decydowanie o pewnych kwestiach tego rodzaju grupy społecznej spoczywa w gestii reprezentacji tej grupy (rozstrzyganie sporów wewnętrznych, reagowanie na negatywne przejawy zachowań członków zrzeszenia wobec siebie i na zewnątrz).

Ustawa o działalności gospodarczej stanowi, że zrzeszanie się następuje z woli przedsiębiorcy, a przynależność do organizacji nie stanowi warunku prowadzenia działalności gospodarczej. Stanowi także zakaz wprowadzania przymusowych związków zrzeszających przedsiębiorców oraz zakaz wprowadzania takiego obowiązku wobec przedsiębiorców.

Uniwersalny charakter mają np. izby gospodarcze, z drugiej strony istnieją inne formy zrzeszeń (w bankowości, w spółdzielczości) - mają bardziej charakter samorządu zawodowego.

63.Wymień czyny nieuczciwej konkurencji zawarte w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności:

• stosowanie niedozwolonych wzorców umowy

• naruszenie obowiązku informacyjnego

• nieuczciwa reklama i reklama wprowadzająca w błąd

• wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,

• fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług,

• wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,

• naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,

• nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,

• naśladownictwo produktów,

• pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie,

• utrudnianie dostępu do rynku,

• przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną,

• także nieuczciwa lub zakazana reklama,

• organizowanie systemu sprzedaży lawinowej

• oraz prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym

Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana reklama. Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa. Czynem nieuczciwej konkurencji jest opatrywanie towarów lub usług fałszywym lub oszukańczym oznaczeniem geograficznym wskazującym bezpośrednio albo pośrednio na kraj, region lub miejscowość ich pochodzenia albo używanie takiego oznaczenia w działalności handlowej, reklamie, listach handlowych, rachunkach lub innych dokumentach. Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.  Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża istotnym interesom przedsiębiorcy. Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku,

65.Pojecie i podstawy prawne pomocy publicznej.

W ustawie została przedstawiona definicja pomocy publicznej jako „przysporzenie bezpośrednio lub pośrednio przez organy udzielające pomocy korzyści finansowych określonym przedsiębiorcom, w następstwie którego uprzywilejowuje się ich w stosunku do konkurentów, przede wszystkim w drodze dokonywania na rzecz lub za tych przedsiębiorców wydatków ze środków publicznych lub pomniejszania świadczeń należnych od nich na rzecz sektora finansów publicznych na podstawie odrębnych ustaw lub innego tytułu prawnego (art. 5 ustawy).

Pomoc publiczna może polegać na przekazaniu przedsiębiorstwu środków rzeczowych lub pieniężnych (wydatek publiczny) bądź tez na pozostawieniu do dyspozycji przedsiębiorstwa środków, które powinny stać się dochodem budżetowym lub dochodem funduszu celowego. Pomocą publiczna jest także każde inne wsparcie finansowe przedsiębiorstwa państwowego prowadzące do redukcji jego długów lub przejęcia i konwersji zobowiązań o charakterze publicznym i prywatnym. Dla kwalifikacji danego środka jako „pomocy” nie maja znaczenia ani powody, dla których został zastosowany, ani cele, które ma realizować, ani forma, w jakiej został użyty, lecz jedynie skutki, jakie wywołuje on dla konkurencji na rynku. Pomoc publiczna jest zarówno pomocą państwa, jak i pomocą udzielana przez jednostki samorządu terytorialnego.

Formy pomocy publicznej:

1. operacje na podatkach i innych należnościach (zwolnienia, ulgi podatkowe, odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożenie jego płatności, zaniechanie poboru podatku, zaniechanie egzekucji zobowiązań podatkowych, umorzenie zadłużenia wobec budżetu.)

2. Operacje na należnościach pozabudżetowych, głównie obowiązkowych wpłatach na rzecz wyodrębnionych z budżetu funduszy celowych (odroczenie lub rozłożenie płatności na raty, zaniechanie egzekucji należności, umorzenie należności)

3. operacje na kredytach bankowych ( udzielanie kredytów preferencyjnych przez banki państwowe, udzielanie kredytów z klauzula warunkowego umorzenia, udzielania poręczeń lub gwarancji kredytowych, przejecie spłaty kredytów lub ich oprocentowania)

4. operacje na kapitale (wniesienie kapitału do spółki czasowe nabycie udziałów spółki w celu ich zbycia, konwersja zadłużenia przedsiębiorstwa na kapitał, zaniechanie poboru lub zwolnienie z oprocentowania kapitału bądź dywidendy)

5. dotacje (podmiotowe lub przedmiotowe, refundacje wydatków, dopłaty do należności z tytułu zakupów państwowych po cenach niższych lub wyższych od cen rynkowych)

Przyjęcie rozwiązań z zakresu pomocy publicznej wynika ze zobowiązań Polski zawartych w Układzie Europejskim, który podpisany między Rządem RP i Wspólnotami Europejskimi oraz ich państwami członkowskimi dnia 16 grudnia 1991r. Zakres pomocy publicznej regulowany jest również w umowach z krajami EFTA i CEFTA oraz w przypadku pomocy dla przedsiębiorców - w porozumieniach Światowej Organizacji Handlu (WTO).

Z punktu widzenia przedsiębiorców najważniejsze są trzy akty prawne:

• ustawa z 27 lipca 2002r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców

• ustawa z 20 marca 2002r. o finansowym wspieraniu inwestycji

• ustawa z 30 sierpnia 2002r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców

67.Notyfikacja pomocy publicznej i zakres obowiązków notyfikacyjnych.

Udzielanie pomocy publicznej dla przedsiębiorców wymaga odrębnego nadzoru instytucjonalnego i indywidualnego. Udzielanie pomocy wymaga w szczególności przeprowadzenia postępowania nitryfikacyjnego. Notyfikacji podlegają projekty programów pomocowych, projekty pomocy indywidualnej i projekty pomocy indywidualnej na restrukturyzacje, a także istotna zmiana programu zatwierdzonego przez KE lub zmiana pomocy indywidualnej lub pomocy na restrukturyzacje. Proces notyfikacji poprzedza przygotowanie notyfikacji. Odbywa się ono w ramach postępowania przed prezesem UOKiK. Organowi temu wyznaczono, bowiem zadanie koordynacji prac poprzedzających zgłoszenie projektu pomocy do KE. Dlatego tez ustawa nakłada obowiązek uzyskania opinii prezezsa UOKiK w odniesieniu do wszystkich projektów pomocy, które wymagają notyfikacji lub mogą być notyfikowane. W ten sposób planowana pomoc podlega merytorycznej ocenie pod względem jej zgodności z regułami wspólnego rynku i ma przez to większe szanse na notyfikacje przez KE. W przypadku projektów programów pomocowych z wnioskiem o wydanie opinii występują organy administracji publicznej opracowujące projekty tych programów. Są to najczęściej ministrowie bądź organy jednostek samorządu terytorialnego. W tym drugim wypadku notyfikacji podlega wyłącznie projekt aktu prawa powszechnie obowiązującego, określający szczegółowe warunki udzielenia pomocy. Natomiast w przypadku projektu pomocy indywidualnej - z wnioskiem o wydanie opinii występuje podmiot udzielający tej pomocy, a przy pomocy indywidualnej na restrukturyzacje - podmiot ubiegający się o te pomoc. Prezes UOKiK jest obowiązany wydać opinie w terminie 21 dni w sprawie programu pomocowego oraz 60 dni w pozostałych sprawach. Po wydaniu opinii jest ona przekazywana wnioskodawcy, a w przypadku programów pomocowych premierowi. Opinia nie ma charakteru wiążącego. Dlatego tez nawet, gdy jest negatywna, tzn. stwierdza niezgodność projektu z regułami wspólnego rynku, istnieje możliwość notyfikacji projektu do komisji, jeśli w terminie 14 dni wnioskodawca zwróci się o to do prezesa UOKiK.

69.Notyfikacja pomocy przed Komisja Europejska.

KOSIKOWSKI:

Notyfikacji do komisji dokonuje prezes UOKiK za pośrednictwem Stałego Przedstawiciela RP przy UE. W przypadku projektów programów pomocowych notyfikacja jest możliwa po podjęciu stosownej uchwały RM. Uchwała taka nie jest wymagana w przypadku projektów pomocy indywidualnej lub pomocy indywidualnej na restrukturyzacje. Notyfikowanie do komisji projektu programu pomocowego lub projektu pomocy indywidualnej skutkuje wszczęciem postępowania wstępnego. Ma ono na celu dokonanie oceny, czy notyfikowany projekt dotyczy pomocy państwa oraz czy jest to pomoc zgodna z regułami wspólnego rynku. Jeśli postępowanie wstępne zakończy się stwierdzeniem, ze konieczne jest przeprowadzenie formalnego postępowania rozpoznawczego, to uruchamia się także takie postępowanie. W jego ramach wszystkie zainteresowane strony maja możliwość przedkładania swoich stanowisk państwu, które dokonało notyfikacji. Państwo to jest zobowiązane przez Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów stoi na straży zapewnienia wolnej konkurencji wśród przedsiębiorców działających na danym rynku. Ustawa ta dzieli praktyki ograniczające konkurencję na: zawieranie porozumień ograniczających wolną konkurencję oraz nadużywanie pozycji dominującej. Kluczowym zagadnieniem jest tu określenie rynku właściwego. Zachowania przedsiębiorców ograniczające wolną konkurencję są określone w ustawie odłożyć komisji wszystkie zadane przez nią informacje, a także zgłosić własne stanowisko w sprawie. Komisja może żądać informacji i porozumiewać się tylko z prezesem UOKiK, który pośredniczy w ten sposób we wszystkich kontaktach komisji z wnioskodawcami. Ci ostatni maja zatem obowiązek dostarczania na życzenie prezesa UOKiK wszelkich informacji niezbędnych do opracowania odpowiedzi na zapytania komisji. Prezes UOKiK ma zaś obowiązek konsultowania z wnioskodawcami treści udzielanych odpowiedzi. decyzje komisji mogą polegać na zatwierdzeniu pomocy państwa lub na odmowie jej udzielenia bądź na wstrzymaniu udzielenia pomocy oraz zarządzeniu tymczasowego zwrotu pomocy do czasu podjęcia przez komisje ostatecznej decyzji w sprawie zgodnosci udzielanej pomocy z regułami wspólnego rynku. Przed podjęciem decyzji przez komisje notyfikacja projektu pomocy może być wycofana.

70.Monitorowanie pomocy publicznej i kontrola jej wykorzystywania u beneficjenta pomocy.

Monitorowanie pomocy publicznej obejmuje gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji o udzielonej pomocy publicznej, w szczególności o jej rodzajach, formach i wielkości, oraz przestrzeganie krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołóstwie. Organem monitorującym pomoc publiczna jest prezes UOKiK, a w zakresie pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołóstwie - minister właściwy do spraw rolnictwa.

Monitorowanie pomocy publicznej opiera się na systemie informacji i sprawozdań, które są przekazywane do prezesa UOKiK lub ministra właściwego do spraw rolnictwa. Obowiązki związane z przekazywaniem informacji i sprawozdań spoczywają na:

1. podmiotach ubiegających się o pomoc de minimis

2. beneficjentach pomocy publicznej, w tym przedsiębiorcach publicznych oraz innych podmiotach korzystających z praw wyłącznych lub specjalnych, wykonujących zadania publiczne

3. podmiotach udzielających pomocy publicznej, w tym podmiotach opracowujących programy pomocowe

4. organach właściwych do poboru należności publicznoprawnych.

Przekazywanie informacji i sprawozdań odbywa się w terminach i formach ustalonych w aktach wykonawczych do ustaw.

Na beneficjentów pomocy publicznej, którzy nie dopełnią swych obowiązków składania informacji i sprawozdań lub utrudniają przeprowadzenie kontroli, mogą być nałożone kary pieniężne do wysokości równowartości 10 tys. euro.

Na podstawie zgromadzonych sprawozdań prezes UOKiK (minister) opracowuje w porozumieniu z ministrem finansów, sprawozdanie zawierający wyniki monitorowania pomocy publicznej w roku poprzednim, w szczególności dane dotyczące wielkości, form i przeznaczenia pomocy publicznej, a także ocenę skutków udzielonej pomocy w sferze konkurencji. Sprawozdanie to przedstawia się RM, którą z kolei przedstawia je sejmowi. Prezes UOKiK (minister) ma obowiązek przedstawienia komisji, chociaż tylko na jej zadanie, informacji o pomocy de minimis. Natomiast minister finansów przedstawia RM zbiorcza, roczna informacje o zaległościach przedsiębiorców we wpłatach świadczeń należnych na rzecz sektora finansów publicznych.

U beneficjenta pomocy publicznej może być przeprowadzona kontrola przez komisje. Jeśli beneficjent sprzeciwia się przeprowadzeniu kontroli, to prezes UOKiK (minister) może skorzystać z pomocy funkcjonariuszy organów administracji rządowej, które są uprawnione do dokonywania kontroli, lub funkcjonariuszy policji. Mogą także przedstawić komisji uwagi co do przeprowadzenia kontroli i zgłaszać zastrzeżenia co do wyboru biegłych.

Nowa instytucje, którą ma zapewnić kontrole udzielania pomocy publicznej, wprowadziła ustawa z 22 września 2006r. o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców. Na jej podstawie przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić księgi rachunkowe i dokumentacje dotycząca jego sytuacji prawnej oraz ekomoniczno-finansowej w sposób przedstawiający rzetelnie i jasno dokonane na jego rzecz przysporzenia ze środków publicznych. W tym celu ma tez obowiązek przekazania organowi nadzoru dokumentacji z tym związanej. Na tej podstawie organ nadzoru może zobowiązać przedsiębiorcę do podjęcia określonych działań, zapewniających wykonanie obowiązków przedsiębiorcy.

71.Konsekwencje uzyskania i wykorzystania pomocy publicznej nielegalnie.

W ramach kompetencji nadzorczych komisja wszczyna postępowanie. Robi się tak zawsze gdy pomoc zostanie przyznana a nie została notyfikowana przez komisje. Po przedstawieniu przez zainteresowane państwo członkowskie swojego stanowiska w sprawie komisja może podjąć decyzje nakazująca państwu członkowskiemu zawieszenie wszelkiej pomocy przyznanej bezprawnie do momentu podjęcia przez komisje decyzji w sprawie zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem. Decyzja ta przekazywana jest podmiotowi który udzielił pomocy i ma obowiązek niezwłocznego wstrzymania udzielania pomocy. Po przedstawieniu uwag przez państwo członkowskie komisja może nakazać państwu tymczasowa windykacje jakiejkolwiek pomocy przyznanej bezprawnie do momentu podjęcia przez komisje decyzji o zgodności takiej pomocy ze wspólnym rynkiem (nakaz windykacji). Niezastosowanie się do nakazów zawieszenia i windykacji przez państwo powoduje przekazanie przez komisje sprawy bezpośrednio do ETS. W przypadku wydania decyzji stwierdzającej niezgodność pomocy przyznanej bezprawnie ze wspólnym, rynkiem komisja podejmuje decyzje nakazująca windykacje pomocy od beneficjenta.

---