Popyt jest funkcją cen.

Zależność zapotrzebowania na jakieś dobro w zależności od ceny tego dobra

D - krzywa popytu

S - krzywa podaży

Cena równowagi rynkowej - kiedy nie występują niedobory lub nadwyżki.

Dla ceny (na wykresie) 40 popyt maleje do 4 t/jc (jc - jednostka czasu) a podaż rośnie do 6,5 t/jc tzn. że wystąpi nadwyżka w wysokości 2,5 t/jc; podobnie dla ceny 20 popyt rośnie (bo ceny spadają) do 6,5 t/jc a podaż spada do 3 t/jc wiec mamy niedobór w produkcji danego dobra w wysokości 3,5 t/jc. Dla ceny 30 krzywe popytu i podaży przecinają się i w tym miejscu powstaje cena równowagi rynkowej (najkorzystniejsza) - nie ma niedoborów ani nadwyżek w produkcji danego dobra.

Kiedy krzywa popytu przesuwa się w prawo (co może być spowodowane zwiększeniem zarobków konsumentów), cena równowagi rynkowej też się zwiększa (wzrastają zarobki - wzrastają ceny)

Kiedy krzywa popytu przesuwa się w lewo (co może być spowodowane zmniejszeniem zarobków konsumentów), cena równowagi rynkowej też spada (maleją zarobki - maleją ceny)

Kiedy krzywa podaży przesuwa się w prawo (np. potaniały surowce potrzebne do wyprodukowania danego dobra), cena równowagi rynkowej się zmniejsza (tanieją surowce - tanieją produkty)

Kiedy krzywa podaży przesuwa się w lewo (np. podrożały surowce potrzebne do wyprodukowania danego dobra), cena równowagi rynkowej się zwiększa (drożeją surowce - drożeją produkty)

Elastyczność popytu...............

Elastyczność popytu:

• elastyczność jest miarą określania intensywności reakcji popytu na produkt w zależności od zmiany jakiegoś czynnika

• reakcja popytu na dany produkt ze względu na zmianę ceny

• reakcja popytu na zmianę cen innego towaru określa się za pomocą krzyżowej (mieszanej) elastyczności popytu

Wyróżniamy:

1. elastyczność cenową popytu

2. elastyczność dochodową popytu

3. elastyczność krzyżową (mieszaną) popytu

Ad. 1.

Elastyczność cenowa popytu to miara intensywności reakcji popytu na dobro X na zmianę ceny dobra X

Elastyczność cenowa popytu =	% zmiana wielkości popytu
		% zmiana ceny

Elastyczność cenowa popytu określa o ile procent zmieni się popyt na określone dobro gdy jego cena zmieni się o 1%. Jest ważny dla producentów, bo mogą analizować jak zmieniać ceny na dany produkt żeby popyt na ten produkt nie spadał.

Popyt sztywny, nieelastyczny - gdy cena się zmienia a popyt niebardzo...

Ad. 2.

Elastyczność dochodowa popytu - określa jak się zmienia popyt na towar w zależności od dochodów konsumentów.

Elastyczność dochodowa popytu =	% zmiana wielkości popytu
		% zmiana dochodu

• jest liczbą dodatnią dla dóbr normalnych(luksusowych) [np. chleb], a ujemną dla dóbr podrzędnych.

• gdy Edp dla jakiegoś dobra jest >=1 to jest to dobro normalne (luksusowe).

• gdy Edp dla jakiegoś dobra jest <1 to jest to dobro podrzędne.

• im wyższa Edp produktu tym więcej rośnie jego cena przy wzroście dochodów konsumentów (Edp>1)

Ad. 3.

Elastyczność mieszana (krzyżowa) popytu to miara intensywności reakcji popytu na dobro X na zmianę ceny dobra Y.

Elastyczność mieszana popytu =	% zmiana wielkości popytu na dobro X
		% zmiana ceny na dobro Y

• jeżeli dobra X i Y są w stosunku do siebie dobrami substytucyjnymi (tzn. zastępującymi się np. masło i margaryna) to Emp tych dóbr > 0

• jeżeli dobra X i Y są w stosunku do siebie dobrami komplementarnymi (tzn. uzupełniającymi się np. benzyna i autobus) to Emp tych dóbr < 0

Elastyczność się zmienia w każdym punkcie krzywej popytu

dd - duża elastyczność popytu

DD - mała elastyczność popytu

Elastyczność podaży - tak ja wyżej tylko dotyczy podaży a nie popytu...

Elastyczność podaży =	% zmiana wielkości podaży
		% zmiana ceny

Podaż doskonale elastyczna Es → 

Podaż doskonale sztywna Es = 0

Teoria zachowania (wyboru) konsumenta...

1. Model zachowań konsumenta

2. Użyteczność i użyteczność krańcowa (marginalna)

• użyteczność marginalna a ceny dóbr

3. Preferencje konsumenta

4. Krzywa obojętności konsumenta

5. Budżet konsumenta

6. Krańcowa stopa substytucji

7. Opinia konsumenta

Ad. 1.

Na model zachowań konsumenta składają się:

• dochód który może wydać konsument

• ceny, po których mogą być kupione dobra

• upodobania konsumenta

• przyjmuje się iż konsument posiadając pełną i prawdziwą informację rynkową zachowuje się racjonalnie. (nie kupuje byle pierdoły, która mu nie jest potrzebna, wie ile co kosztuje i takie tam...)

Ad. 2.

Użyteczność jest to miara zadowolenia jaką osiąga konsument z tytułu konsumowania lub posiadania danego dobra. (subiektywna miara stopnia zadowolenia)

Użyteczność krańcowa (marginalna) - zmiana użyteczności całkowitej spowodowana zmniejszeniem lub zwiększeniem konsumpcji dobra o jednostkę.

Użyteczność całkowita:

Użyteczność marginalna:

Q - ilość dobra

U_c - użyteczność całkowita

U_m - użyteczność marginalna

Objaśnienie do U_c : Na początku konsument zerowe zadowolenie z dobra, którego nie ma, potem w miarę zwiększania ilości posiadanego dobra użyteczność też wzrasta, po pewnym czasie dobra jest coraz więcej a użyteczność wzrasta coraz wolniej aż w końcu przestaje się zwiększać (konsument ma już tak dużo danego dobra że różnica w ilości nie zmienia jego zadowolenia z posiadania ów dobra, czy też konsumowania go).

Prawo malejącej użyteczności marginalnej:

Wraz ze wzrostem ilości posiadanego dobra użyteczność marginalna maleje.

Objaśnienie do U_m : bo np. kiedy mam jedno dobro jakiegoś typu to każde następne powoduje duże zwiększenie mojego zadowolenia, ale po pewnym czasie dokupienie jednego (i każdego następnego) dobra już nie daje takiej satysfakcji jak na początku.

- maksymalna użyteczność (stała równowagi konsumenta)

UM_x - użyteczność marginalna dobra X

UM_y - użyteczność marginalna dobra Y

P_x - cena dobra X

P_y - cena dobra Y

Ad. 3.

Preferencje konsumenta (określają jego subiektywne pragnienia)

Na kształtowanie preferencji konsumenta mają wpływ:

• wychowanie

• środowisko społeczne

• wykształcenie

• dochody

Koszyk dóbr - zestaw dóbr najbardziej typowy dla danego konsumenta.

Założenia dotyczące konsumenta:

• założenie kompletności preferencji - każdy konsument potrafi uporządkować dobra według własnego uznania, potrafi ocenić znaczenie dobra dla siebie...

• założenie przechodniości preferencji - jeżeli konsument woli bardziej dobro A niż dobro B, a dobro B woli od dobra C, to wynika z tego, że konsument woli dobro A bardziej niż dobro C

• założenie nienasyconości zadowolenia konsumenta - konsument zawsze woli więcej niż mniej. Będzie wybierał produkty dające mu więcej zadowolenia.

Ad. 4.

Krzywe obojętności konsumenta.

Krzywa obojętności - jest obojętne dla konsumenta kombinacja odzieży i żywności, bo dają w sumie taką samą satysfakcję (np. w pkt. A konsument ma więcej odzieży a mniej żywności, ale suma zadowolenia jest taka sama jak w pkt. C gdzie konsument ma więcej żywności niż odzieży.

Cechy:

• ma zawsze nachylenie ujemne (tzn. że wzrost ilości jednego z produktów musi powodować spadek ilości innego produktu),

• krzywe obojętności nie mogą się przecinać

• jest ich nieskończenie wiele

• są wypukłe

Ad. 5.

Budżet konsumenta (suma pieniędzy, którą konsument może wydać na zakup dóbr i usług)

Składniki:

• dochody (pensje, emerytury, renty, dywidendy, darowizny)

• kredyty, pożyczki

• oszczędności

linia ograniczenia budżetowego

Budżet = 100 zł.

P_y = 10 zł

P_x = 20 zł

nachylenie linii budżetu - mówi z ilu jednostek dobra Y konsument musi zrezygnować aby uzyskać dodatkową jednostkę dobra X.

Gdyby np. ceny dwóch produktów wzrosły to linia budżetu przesuwa się równolegle ku początkowi układu współrzędnych, a gdyby ceny spadły to linia przesuwa się w drugą stronę:

Ceny rosną

Ceny spadają

Cena dobra X rosnie

Cena dobra X spada

Ad. 6.

Krańcowa stopa substytucji. (jest to ilość danego dobra, którą konsument skłonny jest oddać aby uzyskać dodatkową jednostkę innego dobra). Jej wartość algebraiczna jest ujemna. Oznacza się MSS lub MRS.

Prawo malejącej marginalnej stopy substytucji - konsument jest skłonny zrezygnować z coraz mniejszych ilości dobra Y w zamian za powiększenie konsumpcji dobra X o dodatkową jednostkę.

Optimum budżetowe konsumenta.

W punkcie optimum -

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

cena

cena równowagi rynkowej

S

D

niedobór

nadwyżka

1 2 3 4 5 6 7 8

40

30

20

cena

wielkość popytu i podaży (w tonach)

10

wielkość popytu

krzywa popytu

wzrost ceny

wzrost popytu

.

.

D₁

D₂

S

S

D₂

D₁

.

.

spadek ceny

spadek popytu

.

.

S₂

S₁

D₁

spadek ceny

wzrost podaży

.

.

wzrost ceny

S₁

S₂

D₁

spadek podaży

1 2 3 4 5 6 7 8

4

3

2

1

cena

wielkość popytu (w tonach)

5

6

7

.

Ed>1

Ed<1

Ed=1

d

d

D

7

6

5

4

3

2

1

cena

wielkość popytu (w tonach)

D

1 2 3 4 5 6 7 8

C

Q

Q

C

Q

C

Es<1

Es>1

Es=1

U_c

najedzony

głodny

Q

U_m

Q

żywność

odzież

.A

.B

.C

.D

10

5

dobro Y

dobro X

y

x

Y

X

Y

X

Y

X

Y

X

Ilość dobra X

Ilość dobra Y

X=1

Y=1

odzież

żywność

.

Punkt optimum (równowagi) konsumenta

Krzywa obojętności konsumenta

Linia ograniczająca budżetu

---