49-92, ZiIP, II Rok ZIP, Obróbka cieplna i spawalnictwo, obróbka cieplna, Obrobka cieplna, Rucie


Zestaw 49

1.Ulepszanie Cieplne-to hartowanie i następnie wysokie lub średnie odpuszczanie, takiej obróbce poddawane najczęściej półwyroby (wałki , odkówki ),górna wartość po ulepszaniu (ok. 35 hrc )jest ograniczona koniecznością zapewnienia dobrej skrawalności

2.Obróbka Cieplna Brązy krzemowe-charakteryzują się dobrymi wł. mechanicznymi w temp. pokojowej
i podwyższonej do ok. 300*C,dużą wytrzymałością zmęczeniową i dobrymi warunkami ślizgowymi ,odporne na korozje , dobra lejność i skrawalność

-wyżarzanie ujednoradzające

-wyżarzanie odprężające

-wyżarzanie rekrystalizujące -tylko te przeznaczone na ob. Plastyczną

-utwardzanie dyspersyjne - tylko niektóre

3.Nawęglanie w ośrodkach ciekłych- nawęglaczem jest mieszanina

stopionych soli
z dodatkiem SiC (karborundu )np. 75%Na2CO3,15%NaCl,10%SiC.Temp. procesu wynosi ok. 850*C.Zaletą tej metody jest możliwość bezpośredniego hartowanie elementów.Jest też odmiana elektrolityczna , w której nawęglane elementy umieszcza się na anodzie
i przepuszcza prąd stały o gęstości 20A/dm2-dzieki temu znaczne przyspieszenie procesu.

Zestaw 50

1.Zmiany strukturalne po odpuszczaniu-Po odpuszczaniu niskim uzyskujemy strukturę martenzytu niskoodpuszczonego , który
w stalach węglowych jest mieszaniną martenzytu tetragonalnego z dyspersyjnymi węglikami typu E oraz austenitu szczątkowego

-martenzyt Srednioodpuszczony cechuje się mniejszym odkształceniem tetragonalnym oraz dyspersyjnymi wydzieleniami cementytu

-martenzyt wysokoodpuszczony jest w niewielkim stopniu przesycony węglem i ma małą gęstość dyslokacji, stając się podobny do ferrytu (występują wydz. Cemetytu)

2.Obróka cieplna brązów cynowych

-Wyżarzanie rekrystalizujące - stosuje się do stopów o strukturze α przerobo\ionych plastycznie na zimno . Celem jest uzyskanie pogorszonuch wskutek zgniotu wł. plastycznych co umożliwia dalszą ob. Plastyczną .W temp. ok. 500-650*C , 1h , w zależności od składu chemicznego i stopnia zgniotu

-wyżarzanie ujednoradniejące (tylko odlewcze) w temp. 650-750*C (kilka , kilkanaście godzin)celem jest wyrównanie skł, chem. I struktury niejednorodnego z powodu silnej segragacji chemicznej odlewu

3.Nawęglanie w Gazach-najbardziej nowoczesne i najczęściej stosowane.Obrabiany elament umieszczany jest w szczelnym piecu i przedmuchiwany atmosferą gazową o odpowiednio dobranym potencjale nawęglającym.Piece mogą być o działaniu okresowym lub ciągłym.Gaz ulega rozkładowi na powierzchni elem. Z wydzieleniem aktywnych atomów węgla , które dyfundują w powierzchni elementów.Zaletą jest łatwośc kontroli i regulacji procesu , oszczędność energii(nie trzeba nagrzewać skrzynek i nawęglacza) i umożliwia w przypadku piecy ciągłych bezpośrednie hartowanie

Zestaw 51

1.Co to jest kruchość I i II rodzaju?

2.Obrobka cieplna mosiądzów-

-wyżarzanie rekrysalizujące- poddaje się mosiądze o strukturze α obrabiane plastycznie na zimno.Celem jest usunięcie wł. spowodowanych zgniotem.Temp. od450-650*Cczas i temp. muszą być tak dobrane aby nie nastąpił rozrost ziaren pogarszający podatność na dalszą ob.plastyczną

-wyżarzanie odprężające-zmniejszenie naprężeń wew.,które mogą być przyczyną korozji naprężeniowej.Temp. 200-300*C w czasie kilkunastu godzin-warunki muszą być tak dobrane aby nie zaszła rekrystal.

3.Nawęglanie jonowe wady i zalety-polega na wygrrzaniu stali w piecu próżniowym w atmosferze węglowodorów o niskim ciśnieniu z jednoczesnym przyłożeniu wysokiego napięciastałego między przedmiotem a anodą.W tych warunkach następuje wyładowanie jarzeniowe i wytwarza się plazma .W wyniku tego powstają jony węgla ,które przyspieszane w polu elektrycz ym bombardują obrabiany przedmiot , co ułatwia adsorbcje.Metoda ta zapewnia dużą wydajność procasu ,umożliwia regulacje grubość .

Zestaw 52

1.jak i cel przeprowadzania odpuszczania

Odpuszczanie polega na nagrzaniu uprzednio zahartowanego elementu do temp. poniżej A1,zwylke nie wyższej niż 550*C.Czasz nie przekracza na ogół 2h.Głównym celem jest poprawa ciągliwości materiału i zmniejszenie naprężeń ,chociaż następuje to kosztem obniżenia twardości.Może być niskie (100-25-*C),średnie (250-450*C),wysokie (450-600*C)

2.Obróbka cieplna brązów berylowych

-utwardzanie dyspersyjne-przesycanie w 720-760*C i starzenie w 300-400*C w czasie którego wydziela się dyspersyjna faza γ2,powodująca umocnienie stopu.Uzyskuje się twardość 340 hv , a Rm-ok.,1250Mpa.Brązy te ,mogą być umacniane zgniotowo przez ob.plastyczną n azimno.

3.Nawęglanie próżniowe-może odbywać się pod obniżonym ciśnieniem w atmosferze metanu , propanu i innych gazów.W metodzie tej atomowy węgiel jest uzyskiwany w wyniku reakcji rozpadu wymienionych gazów. To nawęglanie zapewnia lepszą adsorpcje węgla z atmosfery o niskim ciśnieniu , mniejsze zużycie gazu i krótszy czas procasu.

Zestaw 53

1.Na czym polega Utwardzanie wydzieleniowe polega na wydzieleniu w stanie stałym faz dyspersyjnych,które blokują ruch dyslokacji i umocniaja stop-zwiększają wytrzymałośc i twardość , maleje ciśgliwość.Może być przeprowadzane wyłącznie w stopach. W których istnieje zmienna rozpuszczalność składników z temp.

-przesycanie-mające na celu otrzymanie przesyconego roztworu stałego-nagrzanie stopu powyżej linii zmiennej rozpuszczalności i szybkie oziebienie,-

-starzenie =wytrzymanie przesyconego elementu w temp pokojowej lubn podwyższonej przez okres potrzebny do wydzielanie cząstek dyspersyjnych.

2.Obróka cieplna stopów aluminium do ob. Plastycznej?

Hydronalia(Al z Mg); wyżarzanie rekrystalizujące,ujednoradniające,odprężające,

utwardzenie wydzieleniowe

Duraluminium: utwardzenie wydzieleniowe- przesycanie w wodzie z

temp.490-510°C(4-6h),starzenie-170-190°C-kilkanaście godzin

Wieloskładnikowe stopy Al z Cu do obr.plas.-wyżarzanie rekrystalizujące po zgniocie na zimno;Utw.dysper.-przesycenie w wodzie z temp.510-540°,starzenie-160-200°C/kilkanaście godzin.

Stop Al z Zn-wyżarzanie rekrystalizujące-390-430°C;Utw.wydziel.-przesycanie w wodzie z temp.465-480°C,starzenie-120-150°C/24h.

3.Nawęglanie fluidalne-złoże fluidalne może to być cząstki ciała stałego np. piasku lub tlenku glinu, utrzymywane w zawieszeniu przez gorący gaz nasycający przepływający przez złoże od dołu ku górze.Przedmioty zanurza się w złożu jak w cieczy. Złoże może być nagrzane za pomocą elektrod(grafit).Duża wartość współczynnika przejmowania ciepła złoża oraz cczyszczący pow.ruch czątek pozwala na osiągniecie efektywności podobnej ja k w osrodkach ciekłych, ale nie ma konieczności czyszczenia elementów z resztek soli.

Zestaw 54

1.Przykłady stopów do utwardzania wydzieleniowego

mogą to być-stopy aluminium , brązy krzemowe,durale,brązy berylowe,siluminy

2.Obróbka cieplna siluminów-w celu poprawienia ich wytrzymałości i twardości przeprowadza się modyfikacje-dodaje się modyfikatory powodujące rozdrobnienie struktury i zaokrąglenie kryształow krzemu,zmieniają też układ równowagi Al.-Si obniżając temp. eutektyczną i przesuwa pkt. Eutektyczny do większej zawartości krzemu(ok14%)

-utwardzanie wydzieleniowe-przesyca się w 500-530*C w wodzie a starzy przez 24h w temp 200*C

3. eRakcja Boudouarda prowadzi do powstania aktywnych atomów węgla dyfundujących w głąb stali.Zachodzi wg wzoru CO2+C↔2CO Ze wzrostem temp.reakcjua ta przebiega coraz bardziej w prawo.

Zestaw 55

1.Podstawowe przemiany zachodzące w stalach

z -przemiana bainityczna -dyfuzyjna, a jej produktm jest bainit ,będący mieszaniną przesyconego ferrtu i wydzieleniowych węglików. W miarę obniżania temp. zwiększa się udział przemiany bezdyfuzyjnej i tym samym twardość bainitu.

-przemiana perlityczna -ma charakter dyfuzyjny i jej produktem jet perlit , który jest mieszaniną płytkową ferrytu i cementytu o dyspersji i twardości zwiększającej się wraz z obniżaniem temper. Przemiany perlitycznej

-przemiane martenzytyczna-ma charakter bezdyfuzyjny i przebiega pomiędzy temp. Ms(pocz. Przemiany) i Mf(koniec przemiany)Produktem jest martenzyt(przesycony roztwór węgla w Feα)którego objętość właściwa jest większa niż objętość właściwa austenitu.W wyniku tego powstają silne naprężenia ściskające ,hamujące przemiane

2.Zastoaowanie brązów aluminiowych

-na panewki łożysk ślizgowych, koła zębate , gniazda zaworów, śruby okrętowe(odporne na działanie wody morskiej)

3.Potancjał węglowy atmosfery?

-jej zdolność do nawęglania żelaza do określonej zawartości C na powierzchni..Zależy on od składu chemicznego atmosfery.CO i CH4 zwiększają go , a CO2 i H2O obniżająSkładniki atm. Reagują ze sobą wzajemnie i wytwarza się równowaga między nimi, dzięki czemu dla określenia pot. Atmosfery wystarczy określić jeden ze składników.np.H2O Z obniżeniem H2O pot. Atm. Rośnie.Potencjał ten wyznacza się dzieki wyznaczeniu punktu rosy(służą do tego indykatory pkt-u rosy)Miozna również określić drogą nawęglania cienkiej folii żelaznej i pokreślenia w niej zawartości C.

Zestaw 56

1.jaki jest cel przegrzania stali o 30-50*C ponad GOS przy ausenityzowaniu?

Linia GOS jest linią równowagi miedzy mieszaniną ferrytu i austenitu i czystym austenitem.Stąd wniosek , że na tej linii szybkośc przemiany ferrytu w austenit jest b. Mała .Przegrzanie stali powyżej tej linii zwiększa siłe napędową przemiabny i zachodzi ona szybciej.Stąd wnisek , że przegrzewając stal o 30-5-*C ponad GOS możemy uzyskać strukturę austenityczną po krótszym czasie.eliminując sktki długotrwałego wygrzewania stali(utlenienie, odwęglenie , straty energii)

2.Brązy ołowiane w przemyśle?”

3.Punkt rosy jest to temp. przy której prężność pary wodnej zawartej w atmos. Równa się prężności pary nasyconej,czyli temp. przy któorej następuje skroplenie pary wodnej zawartej w atm.Najprostszy indykator pkt-u rosy składa się z komory przedzielonej lustrzaną membraną na dwie części.Jedna jest wypełniona gazem atmosfery , druga słuuży do ochładzania membrany (np. drogą rozprężenia adiabatycznego CO2)Moment pojawienia się rosy obserwuje się przez lupę i odczytuje się temp. membrqny mierzoną za pomocą opornika termometrycznego.Są też w użyciu indykatory zautomatyzowane o działaniu ciągłym.

Zestaw 57

1.Istota dyfuzyjnej przemiany austeniu?

Austenit jest nietrwały poniżej temp. A1 i po ochłodzeniu poniżej tej temp. rozpocz. Się przemiana perlityczna ,która jest dyfuzyjna.Uważa się ,że zarodkamitej przemiany są cząsteczki cementytu , które mogą zarodkiować heterogenicznie na granicach ziaren austenitu.Jeżeli austenit zost. Silnie ochłodzony (poniżej 500-550*C) wówczas zachodzi przemiana bainityczna(dyfuzyjna)z tym żezarodkami taj przemiany są cząstki ferrytu.

2.Zastosowanie brązów krzemowych w przemyśle?

Do obróki plast. Są stosowane na elementy aparatury w przemyśłe maszynowych , chemicznym , chłodniczym w tym na spręzyny ,łożyska, i cześci samochodowe-Natomiast odlewcze są stosowane na panewki łożysk ślizgowych ,wirniki pomp, koła zębate i cierne ,elementy przekłladni ślimakowych ,zastepując droższe brązy cynowe

3.Jaką stosuje się ob.cieplną po nawęglaniu?

Należy po nawęglaniu elementy poddać hartowaniu i niskiemu odpuszczaniu (150-200*C).Najprostrzym i najtańszym rozwiązaniem jest bezpośrednie hartowanie po nawęglaniu-możliwe tylko w piecach o działaniu ciągłym.W tym przypadku korzystne jest wstępne podchłodzenie do temp.hartowania(760-820*C),ci obniża naprężenia i ilość austenitu szczątkowego w warstwie nawęglonej.Jeśli elementy po nawęglaniu zostaną schłodzone ,należy je ponownie nagrzać ,co korzystnie wpływa na strukturę ,gdyż następuje rozdrobnienie ziarna.Istnieją 2 możliwości wyboru temp.hartowania;pwyżej od Ac3 rdzenia (850-900*C),co powoduje przekrystalizowanie i ;poprawę własnośći na całym orzekroju,ale zwiększa napręzenia i ilość austenitu szczątkowego w warstwie nawęglonej oraz niżej (760-780*C),która jednakże nie umożliwia przekrystalizowania rdzenia i nie usuwa siatki cementytu.W szczególnie odpowiedzialnych wyrobach stosuje się podwójne hartowanie ,najpierw od wyższej (w oleju),następnie od niższej temp.(w wodzie)W wyniku tej obróki twardość warstwy nawęglonej jest wysoka (ponad 60HRC),struktura rdzenia korzystna , apoziom naprężeń niski.

Zestaw 58

1Wymień rodzaje i opisz hartowanie powierzchniowego

*indukcyjne-grzanie odbywa się prądem elekt. Indukowanym w obrabianym cieplnie przedmiocie przez zmienne pole magnetyczne.Pole magnetyczne jest wytwarzane przez wzbudnik , tj. cewke zasilana pradem wytwarzanym przez generatory prądu przemiennego.Metody różnią się względnymi ruchami wzbudnika i obrabianego przedmiotu.Chłodzenie może być przez zanurzenie w kąpieli chłodfzącej lub przez natrysk cieczy bezpośredni0o w wzbudniku.(hatuje się tak wałki , koła zębate,zawory wielowpusty itp.

*płomierniowe-nagrzanie przez palnimi gazowe ,które są sprzężone z natryskiwaczami, co umożliwia bezpośrednie chłodzenie,Bardzo podobne do indukcyjnego(hartuje się tak wałki , koła zębate prowadnice łóż obrabiarek , tulei -przedmioty o dużych wymiarach

*kąpielowe

*kontaktowe

*elektrolityczne

2.zastosowanie brązów cynowych w przemyśle

w przemyśle chemicznym , papierniczym, okrętowym,-na elementy aparatury ,kontrolnej-pomiarowej siatki,sprężyny tulejki , łożyska slizgowe ślimacze i ślimaki(odporne na ścieranie i korozje,panewki itp.

3.jakie atmosfery stosuje się przy nawęglaniu gazowym

Atmosfery te są wytwarzane w specjalnych wytwornicach z gazu ziemnego , koksowego , generatorowego , świetlnego. Może te ż być wykorzystywany gaz endotermiczny otrzym. Przez częściowe spalanie gazu ziemnegoi oczyszczenie z pary wodnej. Węglowodory znajdujące się w gazie ziemnym dysocjują na C+H2

W piecach o działaniu okresowym stosuje się także pary benzolu lub nafty , a także mieszanine metanolu i octanu etylu.Atmosfery często się miesza aby uzyskać wymagany potencjał węglowy.

Zestaw 59

1.Rodzaje hartowanie objętościowego?

Hartowanie-polega na nagrzaniu do temp. Austenityzowania, wygrzaniu w tej temp.i oziembieniu w celu uzyskania struktury nierownowagowej -martenzytycznej lub bainitycznej (wieksza twar.wytrz. mniejsza plast)

a)objętościowe

-marten.zwykłe-oziebbianie ciągłe z szyb.większa od krytycz. Do temp. Niższej od Ms

(stale C chłodzi się w H2O,stopowe-olej i pow.)-struktura martenz. z austen. Szcząt. 40-65 hrc,duza wytrz,

-marten.stopniowe-oziebiamy do temp. o 30-50*C wyzszej od Ms,wytrzymujemy,studzimy na pow.(mniejsze naprezenia ,odkształ.)

-bainityczne zwykłe-oziembianie z szybk.mniejszą od krytycznej (aby mogła zajść przemiana bainit.) struktura bainitu i ewen. Austen.szcząt. i marten.(wyższe wł. plast,wytrzym, udarność)

-bainityczne izotermiczne -oziemb. W kąpieli o temp. wyższej od Ms(zwykle 250-400*C)wytrzym. Chłodzenie z dowolnym szyb.(bainit+austenit szcząt. )duza ciągliwość i udarność

2.Zastosowanie brązów w przemyśle

-odlewcze-części maszy narażone na ścieranie .np.panewki , napędy , łożyska, ślimacznice , pierścienie uszczelniające,części narażone na korozje w przemyśle chem , papierniczym , o okrętowym

-inne-blachy , pasy , rury , druty , pręty , śruby,połączenia wtryskowe, elementów przyżądów kontrolnych i pomiarowych oraz częściprecyzyjnych

3. jakie atmosfery stosuje się przy nawęglaniu gazowym

Atmosfery te są wytwarzane w specjalnych wytwornicach z gazu ziemnego , koksowego , generatorowego , świetlnego. Może te ż być wykorzystywany gaz endotermiczny otrzym. Przez częściowe spalanie gazu ziemnegoi oczyszczenie z pary wodnej. Węglowodory znajdujące się w gazie ziemnym dysocjują na C+H2

W piecach o działaniu okresowym stosuje się także pary benzolu lub nafty , a także mieszanine metanolu i octanu etylu.Atmosfery często się miesza aby uzyskać wymagany potencjał węglowy

Zestaw 60

1.Wymień i opisz rodzaje wyżarzania

Wyżarzanie-nagrzanie do pewnej temp.,wygrzanie i studzenie w celu uzyskaniu struktury zbliżonych do stanu równowagi

-ujednoradzające-nagrzanie do temp. 1050*-1200*C-ograniczenie niejednorodnego składu chemicznego

-rekrystalizujące-nagrzanie do temp.wyzszej niż temp. rekrystalizacji,wygrzaniu i chłodzeniu-usuwa skutki gnito-zmniejszając twardość i ciągliwość

-odprężające-nagrz. Do temp. wyzszej niż Ac1-celem jest usuniecie naprezen-nie ma zmian strukturalnych

-normalizujące-nagrz. Do temp. o 30-50*C wyzszej od Ac3,wygrzanie i studzenie-cel-uzyskanie jednorodnej drobnoziarnistej struktury i polepszanie wł.mech.

zupełne-dla stali stopowych-nagrz. Do temp.o 30-50*C wyższej od Ac3,Acm,wygrzaniu i wolnym chłodzeniu z piecem

-izotermiczne-30-50*C wyzsza niż Ac1-chłodzenie do tempnieco niższej niż Ac1 i wytrzymanie do zakończenia przemiany perlitycznej

-sferoidyzujące-zmiękczanie-nagrzanie do temp.Ac1 i wolne studzenie do 600*C a potem obojętnie jakie chłodzenie.

2.Zastosowanie brązów berylowych w przemyśle

Są stosowane na części maszyn w wytwórniach materiałów wybuchowych i prochowicach , n aszczotki silników elektrycznych i przewody trakcji elektrycznej , a także na sprężyny , elementy pomp i narzędzia chirurgiczne.

3.Co to jest azotonawęglanie?

Jest to wysokotemperaturowe węgloazotowanie,czyli ...

Polega na jednoczesnym nasycaniu powierzchni stali węglem i azotem w ośrodkach gazowych lub ciekłych. W zależności od temp. procesu azotonawęg.może być wysokotemp.-750-950*C lub niskotemp.-450-600*C.Elementy poddane azotonawęglaniu wysokotemp. Obrabie się cieplnie w taki sam sposób jak przedmioty nawęglone.Struktura warstwy azotonawęglonej i zahartowanej powinna się składać z drobnoiglastego martenzytu z mała ilością austenitu szczątkoego bez wydzieleń węglików.

Zestaw 61

1.Na czym polega wyżarzanie perlityzujące i sferoidyzujące?

-perlityzujące-polega na ostudzeniu stali do temp. niższej niż Ar1,tak aby nie nastąpila przemiabna perlit, po czym nagrzewa się ją ponownie do temp. austenityzowania celem zahartowania.W wyniku tego uzyskuje się rozdrobnione ziarno austenitu, z to zwiększa dyspersje martenzytu.

-sferoidyzujące-zwane także zmiękczającym,polega na przemianie cementytu płytkowego w kulkowy.Wyżarzanie to przeprowadza się wygrzewając stal albo powyżej albo poniżej temp.Ac1,względnie stosując wyżarzanie wahadłowe.Celem jest zmniejszenie twardości i polepszenie skrawalności.

2. Zastosowanie mosiądzów w przemyśle?

Łuski, sprężyny,części maszyn , łożyska , części silników samochodów i okrętów

3. .Co to jest azotonawęglanie?

Jest to wysokotemperaturowe węgloazotowanie,czyli ...

Polega na jednoczesnym nasycaniu powierzchni stali węglem i azotem w ośrodkach gazowych lub ciekłych. W zależności od temp. procesu azotonawęg.może być wysokotemp.-750-950*C lub niskotemp.-450-600*C.Elementy poddane azotonawęglaniu wysokotemp. Obrabie się cieplnie w taki sam sposób jak przedmioty nawęglone.Struktura warstwy azotonawęglonej i zahartowanej powinna się składać z drobnoiglastego martenzytu z mała ilością austenitu szczątkoego bez wydzieleń węglików.

Zestaw 62

1.Na czym polega wyżarzanie zupełne i rekrystalizujące?

--zupełne-polega na nagrzaniu stali do stanu austenitycznego , tj. 30-5-*C ponad linię GSE (Ac3-Accm) i następnie studzeniu z piecem,Celem jest wytworzenie stanu zbliżonego do równowagi,zmniejszenie napręzen twardości i zwiększenie ciągliwości

--rekrystalizujące-jest stosowane po uprzednim zgniocie,tj,obróbce plast. Na zimno.Polega na wyżarzaniu stali poniżej temp.Ac1 ale powyżej temp rekrystalizacji.Celem jest usunięcie skutków zgniotu i przywrócenie plastyczności stali.

2.Zastosowanie stopów aluminium do ob.plat.w przemyśle

W przemyśle spożywczym,chemicznym, na zbiorniki spawane na cieczei gazy ,do wyrobu blach rur , drutówprzemysł lotniczy okrętowy

3.co to jest węgloazotowanie?

Polega na jednoczesnym nasycaniu powierzchni stali węglem i azotem w ośrodkach gazowych lub ciekłych. W zależności od temp. procesu węgloazotow..może być wysokotemp.-750-950*C lub niskotemp.-450-600*C.Elementy poddane węgloazotow. wysokotemp. Obrabie się cieplnie w taki sam sposób jak przedmioty nawęglone.

Zestaw 63

1.Jakie jest zastosowanie wykrasu CTPi

Wykres ten ilustruje trwałość austenitu przty każdej temp. i może być wykorzyst. W celu doboru warunków ob.cieplnejb stali .Z wykresu można odczytac krytyczną szybkoś cchłodzenia Vk(jest to linia styczna do pierwszej krzywej C)Stąd można wnioskować o hartoności stali, któr ajest odwrotnie proporcjonalna do Vk.Do obróbek cieplnych , które są oparte na wykresie CTPi należą; hartowanie stopniowe,izotermiczne,patentowe i wyżarzanie izotermiczne.Obróbi te polega na szybkim studzeniu stali do odpowiedniej dla danej obróki temp., a na stępnie wytrzymaniu przy tej temp przez konieczny do wyrównania temperatur na przekroju i osiągniecia linii końca przemiany(II krzywa C)

2.Zastosowanie odlewniczych stopów aluminium?

-podeutektyczne-4-10%Si-odlewy głowic silników spalinjowych,częsci dla przemysłu maszynowego,motoryzacyjnego i lotniczego

-eutektyczne-odlewy tłoków solników spalinowych ,skomplikiowane odlewy,srednipo obciązone części przemysłu elektrycznego i okrętowergo.np.armaturę,cz®ści silników pomp-w podwyższonej temp. i korozji w wodzie morskiej

-nadeutektyczne-odlewy silnie obciążonych silników spalinowych

3.Co to jest azotowanie i jaki jest cel ?

Jest to dyfuzyjne nasycanie stali węglem.Poddaje się stale niskowęglowe o zaw. Do 0,2%Cprzez co zaw,C zwiększa się do 1%.Po zahartowaniu uzyskuje się wysoką twardość na powierzchni (ok. 60HRC) i ci…ągliwy rdzeń co w wielu konstrukcjach jest rozwiązaniem optymalnym.Proces ten przeprowadza się w temp,930*C ok. 10h.Można przeprowadzać w ośrodkach stałych , ciekłych i gazowych.

Zestaw 64

1.Co to jest przegrzewalność stali?

-jest to skłonnośc austenitu stali do rozrostu ziarna,Własność ta jest bardzo istotna w procesie ob.cieplnej i cieplno-chem . i dlatego metody badania są ujęte w PN.Zostały teżopracowane metody klasyfikacji wielkości ziarna austenitu ( też w PN)

2. .Obróbka cieplna brązów?

Obróbka cieplna brązów berylowych

Zawierają do 2,1% głównego pierwiastka stopowego. Mają najwyższe właściwości mechaniczne,odporność na ścieranie i korozję.Obróbka cieplna to utwardzenie wydzieleniowe-polega na przesyceniu z temp. 720-760°C i starzeniu w temp.300-400°C. Uzyskuje się twardość 340 HV i Rm=1250 MPa.

Obróbka cieplna brązów krzemowych

Stężenie Si w brązach zawiera się między 3-4%. Obróbka cieplna polega na wyżarzaniu ujednoradniającym i odprężającym,a brązy przeznaczone do obróbki plast. także rekrystalizującemu. Niektóre z brązów krzemowyc0h można utwardzać wydzieleniowo.

Obróbka cieplna brązów cynowych

Usunięcie segregacji chem. podczas krzepnięcia za pomocą długotrwałego wyżarzania ujednoradniającego-24h/700-750 °C.

Obróbka brązów aluminiowych

Obróbka polega na hartowaniu z temp.950-1000°C i odpuszczaniu w temp. 300-600°C.

3.Klasyfikacja urządzeń do chłodzenia????????????????????????????

Zestaw65

1.Co to jest krytyczna prędkość chłodzenia?

Krytyczną prędkość chłodzenia wyraża styczna do krzywej początku przemian dyfuzyjnych.

(na wykresach CTPc i CTPi) Krytyczną prędkość chłodzenia interpretuje się jako prędkość zabezpieczającą przed wystąpieniem przemian dyfuzyjnych, które zachodzą w temp. wyższych niż przemiana martenzytyczna i rozkładając austenit uniemożliwiają jego przemianę w marenzyt.

2. Obróbka cieplna brązów?

Obróbka cieplna brązów berylowych

Zawierają do 2,1% głównego pierwiastka stopowego. Mają najwyższe właściwości mechaniczne,odporność na ścieranie i korozję.Obróbka cieplna to utwardzenie wydzieleniowe-polega na przesyceniu z temp. 720-760°C i starzeniu w temp.300-400°C. Uzyskuje się twardość 340 HV i Rm=1250 MPa.

Obróbka cieplna brązów krzemowych

Stężenie Si w brązach zawiera się między 3-4%. Obróbka cieplna polega na wyżarzaniu ujednoradniającym i odprężającym,a brązy przeznaczone do obróbki plast. także rekrystalizującemu. Niektóre z brązów krzemowyc0h można utwardzać wydzieleniowo.

Obróbka cieplna brązów cynowych

Usunięcie segregacji chem. podczas krzepnięcia za pomocą długotrwałego wyżarzania ujednoradniającego-24h/700-750 °C.

Obróbka brązów aluminiowych

Obróbka polega na hartowaniu z temp.950-1000°C i odpuszczaniu w temp. 300-600°C.

3.Jakie wady powstają najczęściej podczas obróki cieplnej?

-Zbyt krótkie grzanie uniemożliwia osiągnięcie jednolitej temp. na przekroju,co powoduje ,że w rdzeniu przemiana fazowa nie zachodzi i powstają naprężeniawew.

-Zbyt długie grzanie zwiększa utlenianie i odwęglanie ,a także prowadzi do rozrostu ziarna i zwiększenia kosztów obróbki

-Zbyt szybkie nagrzewanie stali stopowych może wywoływać powst. Pęknięć na powierzchni

-niestosowanie atmosfer ochronnych powoduje powst. Na powierzchni elementu warstwy zgorzeliny,która składa się zwykle z tlenków i ewentualnie siarczków,Pod warstwą zgorzeliny w stalach o dużej zawartości C następuje odwęglenie.Utlenianie pogarsza jakość powierzchni,powoduje ubytek materiału.Odwęglenie prowadzi do obniżenia twardości powierzchni.(odwęlenie jest spowodowane zbyt dużą zawartością skł. Utleniających w atmos. Pieca)

-paczenie się i pękanie(jest wynikiem naprężeń wew. Wywołanych najczęściej zbyt szybkim nagrzewaniem lub chłodzeniem)

-zbyt duża kruchość (efekt przegrzania-grube ziarna,przepalenia -dyfuzji tlenu na granicach ziarn)lub kruchości odpuszczania

-Mała twardość(konsekwencja odwęglania lub zbyt niskiej temp hartowania)

Zestaw 66

1.Co to jest hartowność stali?

-Hartownością nazywamy zdolnośc stali do tworzenia struktury martenzytycznej.Wiążą się z tym cechy:głębokość hartowania ;max.twardość na powierzchni ; skłonność do tworzenia rys i pęknięc(np.zwiększenie intensywności chłodzenia prowadzi do osiągnięcia większej głębokości zahartowania i większej twardości na pow.ale może prowadzić do powstania rys i pęknięć i na odwrót.

2. .Obróbka cieplna mosiądzów?

Przy większych stopniach zgniotu (obr.plas.na zimno)stosu jemu wyżarzanie rekrystalizujące w temp.500-580°C-prowadzi do powstania struktury równowagowej.Można także przesycać mosiądz w celu utrwalenia struktury istniejącej w wyższych temp.

3.Stale do nawęglania-rodzaje i ich własności?

Nawęglaniu poddaje się stale , które powinny mieć na powierzchni wysoką twardość i odporność na ścieranie , a ciągliwy rdzeń.Są to stale niskowęglowe(0,15-0,20%C),zawierające pierwiastki węglikotwórcze i zwiększające hartowność (Cr,Mn,Mo).Stale hartuje się od temp.840-880° C w wodzie lub oleju, a odpuszcza w temp. 200°C. Ich wytrzymałość po obróbce cieplnej leży w granicach

700-1230Mpa

3. Jaką stosuje się ob.cieplną po nawęglaniu?

Należy po nawęglaniu elementy poddać hartowaniu i niskiemu odpuszczaniu (150-200*C).Najprostrzym i najtańszym rozwiązaniem jest bezpośrednie hartowanie po nawęglaniu-możliwe tylko w piecach o działaniu ciągłym.W tym przypadku korzystne jest wstępne podchłodzenie do temp.hartowania(760-820*C),ci obniża naprężenia i ilość austenitu szczątkowego w warstwie nawęglonej.Jeśli elementy po nawęglaniu zostaną schłodzone ,należy je ponownie nagrzać ,co korzystnie wpływa na strukturę ,gdyż następuje rozdrobnienie ziarna.Istnieją 2 możliwości wyboru temp.hartowania;pwyżej od Ac3 rdzenia (850-900*C),co powoduje przekrystalizowanie i ;poprawę własnośći na całym orzekroju,ale zwiększa napręzenia i ilość austenitu szczątkowego w warstwie nawęglonej oraz niżej (760-780*C),która jednakże nie umożliwia przekrystalizowania rdzenia i nie usuwa siatki cementytu.W szczególnie odpowiedzialnych wyrobach stosuje się podwójne hartowanie ,najpierw od wyższej (w oleju),następnie od niższej temp.(w wodzie)W wyniku tej obróki twardość warstwy nawęglonej jest wysoka (ponad 60HRC),struktura rdzenia korzystna , apoziom naprężeń niski.

Zestaw 67

1.Jakie są kryteria hartoności?

-Kryterium półmartenzytyczne,zgodnie z którym za strefę zahartowanąuważa się strefę ,w której znajduje się co najmniej 50%martezytu

-średnica krytyczna(Dk),tj.największa srednica pręta zahartowanego na wsroś(w jego środku powinno znajdować się 50% martenzytu)Aby stworzyć kryterium hartoności niezależne od szybkości chłodzenia ,przyjęto pojęcie idealnej średnicy krytycznej (Dki).Jest to max.średnica pręta zahartowanego na wskroś w hipotetycznym ośrodku o nieskończenie dużej intensywności chłodzenia.

2.Jakie są stopy aluminium z miedzią do obróbi plastycznej?

Sa to stopy al. Zawierające 5%miedzi .W ich strukturze nie występuje eutektyka i przy temp.przesycania ok.500*C składa się ona z roztworu stałego ω . Przykładem jest stopAlCu4 ,który po wyżarzaniu ma Rm=ok. 200Mpa a po przesycaniu i starzeniu (4-5dób)można ośiągnąc 2xtyle,Stopień umocnienia zależy również od składu chem.i jest tym większy im więcej wydzieli się fazy dyspersyjnwej , a więc stop jest bogatszy w miedź

3. . Jaką stosuje się ob.cieplną po nawęglaniu?

Należy po nawęglaniu elementy poddać hartowaniu i niskiemu odpuszczaniu (150-200*C).Najprostrzym i najtańszym rozwiązaniem jest bezpośrednie hartowanie po nawęglaniu-możliwe tylko w piecach o działaniu ciągłym.W tym przypadku korzystne jest wstępne podchłodzenie do temp.hartowania(760-820*C),ci obniża naprężenia i ilość austenitu szczątkowego w warstwie nawęglonej.Jeśli elementy po nawęglaniu zostaną schłodzone ,należy je ponownie nagrzać ,co korzystnie wpływa na strukturę ,gdyż następuje rozdrobnienie ziarna.Istnieją 2 możliwości wyboru temp.hartowania;pwyżej od Ac3 rdzenia (850-900*C),co powoduje przekrystalizowanie i ;poprawę własnośći na całym orzekroju,ale zwiększa napręzenia i ilość austenitu szczątkowego w warstwie nawęglonej oraz niżej (760-780*C),która jednakże nie umożliwia przekrystalizowania rdzenia i nie usuwa siatki cementytu.W szczególnie odpowiedzialnych wyrobach stosuje się podwójne hartowanie ,najpierw od wyższej (w oleju),następnie od niższej temp.(w wodzie)W wyniku tej obróki twardość warstwy nawęglonej jest wysoka (ponad 60HRC),struktura rdzenia korzystna , apoziom naprężeń niski.

Zestaw 68

1.Jak austenit szczątkowy wpływa na własności stali?

-odgrywa oo ogromną rolę w stalach narzędziowych,nawęglanych i łożyskowych,gdyż zawierają one stosunkowo dużo węgla i pierwiastków stopowych i są nisko odpuszczane.Austenit szczątkowy obniża twardość zahartowanej stali ,gdyż w przeciwienstwie do martenzytu jest mi ękki.Nie oznacza to ze jest on fazą szkodliwą.Zwieksza on bowiemodporność stali na ścieranie i pow.wytrzymałość zmęczeniową oraz zmniejsza skłonność stali do kruchego pękania.Wadą jest zwiększenie skłonności d o pęknięć szlifiernych.niestabilność wymiarową i obniżenie korozji

2.Stopy odlewcze aluminium z miedzią i ich własności ?

-jako stopy odlewcze mogą być stosowane stopy podeutektyczne o zaw. 10%Cu(AlCu10) Ich struktura składa się z eutektyki ω-CuAl2 rozłożonej na granicach ziarn dendrytów roztworu stałegoω .Stop ten ma dobrą lejnośc ale stosunkowo niską wytrzymałość.Możnają podwyższyć drogą odlewania do kokili lub przrez obróbke cieplną,obniża to vciągliwość stopu.Innym stopem jest AlCu4 stosowany na odlewy kokilowe ,który po starzeniu osiąga Rm=230Mpa iA5=3%Stosowany jest na galanterie stółową.

3. . Reakcja Boduarda prowadzi do powstania aktywnych atomów węgla dyfundujących w głąb stali.Zachodzi wg wzoru CO2+C↔2CO Ze wzrostem temp.reakcjua ta przebiega coraz bardziej w prawo.

Zestaw 69

1.Hartowanie indukcyjne?

-*indukcyjne-grzanie odbywa się prądem elekt. Indukowanym w obrabianym cieplnie przedmiocie przez zmienne pole magnetyczne.Pole magnetyczne jest wytwarzane przez wzbudnik , tj. cewke zasilana pradem wytwarzanym przez generatory prądu przemiennego.Metody różnią się względnymi ruchami wzbudnika i obrabianego przedmiotu.Chłodzenie może być przez zanurzenie w kąpieli chłodfzącej lub przez natrysk cieczy bezpośredni0o w wzbudniku.(hatuje się tak wałki , koła zębate,zawory wielowpusty itp.

2.Obróka cieplna brązów aluminiowych?

-nagrzanie stopu zawierającego >ok.9%Al. Do temp.850-950*C i zahartowanie powoduje przechłodzenie fazy βdo temp pokojowrej i powstaje struktura iglasta typu martenzytycznego.Podczas następnego odpuszczania , które przeprowadza się <550*C wydzi4elająsie dyspersyjne cząstki umacniające stop i struktura składa się z α+γ'.Przy wyższych temp.odpuszczania następuje koagulacja wydzieleń,co powoduje obniżenie własności wytrzymałościowych i wzrost plastycznych.

3. Potancjał węglowy atmosfery?

-jej zdolność do nawęglania żelaza do określonej zawartości C na powierzchni..Zależy on od składu chemicznego atmosfery.CO i CH4 zwiększają go , a CO2 i H2O obniżająSkładniki atm. Reagują ze sobą wzajemnie i wytwarza się równowaga między nimi, dzięki czemu dla określenia pot. Atmosfery wystarczy określić jeden ze składników.np.H2O Z obniżeniem H2O pot. Atm. Rośnie.Potencjał ten wyznacza się dzieki wyznaczeniu punktu rosy(służą do tego indykatory pkt-u rosy)Miozna również określić drogą nawęglania cienkiej folii żelaznej i pokreślenia w niej zawartości C.

Zestaw 70

1.Jakie ośrodki chłodzące stosuje się do hartowania?

-wg malejącej intensywnośći chłodzenia—woda z NaCl lub NaOH ,woda,olej ,mgłla wodna,sprężone powietrze.Ośrodki chłodzące umożliiają różńe szybkości chłodzenia przy różńych temp.Właściwy ośrodek dobiera się pod kątem zapewnienia prędkości chłodzenia większej od krytycznej;nie może jednak wywołać rys i pęknięc,Najbardziej energiczne ośrodki stosuje się w przypadku hartowania stali węglowych(niekiedy stosuje się 2 osrodi=wode i olej)co pozwala na uzyskanie dużęj twardości na pow. A jednoczesnie na zmniejszenie naprężeń i eliminacje pęknięć.Są takżę stosowane kąpiele chłodzące do hartowania stopniowego,izotermicznego lub patentowania(stopione sole lub ciekły ołów)

2.Jakie są własności i zastosowanie stopów miedźii?

-mosiądze-dobra plastyczność przy temp pokojowej ,a gorszą przy wyższych temp.,twardość wzrasta wraz ze wzrostem zaw. Zn.Stosowany do tłoczenia,można odkształcac na zimno do 75%.zastosowanie na blachy ,pasy,rury,prętu ,kształtowniki,sruby wyroby wytłaczane.przemyśle okrętowym,architekturze, do budowy aparatów ,skraplaczy,wymienniki ciepła(odlewcze mają wytrzymałość w zakresie 250-500Mpa ,twardość 80-120HB ,wydłużenie A-6-20%)właściwości antykorozyjne,cele dekoracyjne

-Brązy-aluminiowe-rzadkopłynność ,mała segregacja dendredyczna i skupiona jama usadowa,odporność na korozje,plastyczne,,,,,na łożyska ślizgowe.elementy nepędu armaturę parową,,,,,czesci maszyn narzżonych nakoriozje ścieranie i obciążenia.-----Rm500-550MPA A5=13-15%,twardość 100-110Hbprzemysł chem , maszynowy i okrętowy

3.Na podstawie jakich reakcji zachodzi przepływ węgla z atmosfery do stali?

Prawa dyfuzji zostały sformułowane przez Ficka.Pierwsze mówi,że strumień atomów jest proporcjonalny do gradientu koncentracji dc/dx , a stała proporcjonalności D jest współczynnikiem dyfuzji.Drugie mówi,że szybkość dyfuzji jest proporcjonalna do 0x01 graphic
.

Opierając się na prawach dyfuzji możemy wyznaczyć współczynniki dyfuzji(zależą od temp.,typu sieci,mechanizmu dyfuzji i innych)

Mechanizmy dyfuzji:międzywęzłowy i wakancyjny.

Mechanizmem międzywęzłowym dyfundują atomy o znacznie mniejszych średnicach od atomów osnowy-mechanizm zachodzi szybko.

Mechanizm wakancyjny:defekty w sieci-wakancje.Dyfuzja polega na wymianie atomów z wakancjami.Proces wymaga większej energii i zachodzi wolniej.

Zestaw 71

1Hartowanie płomieniowe-istota i cel?

. *płomierniowe-nagrzanie przez palnimi gazowe ,które są sprzężone z natryskiwaczami, co umożliwia bezpośrednie chłodzenie,Bardzo podobne do indukcyjnego(hartuje się tak wałki , koła zębate prowadnice łóż obrabiarek , tulei -przedmioty o dużych wymiarach

2.Jakie jsą własności i zastosowanie stopów aluminium?

W przemyśle spożywczym,chemicznym, na zbiorniki spawane na cieczei gazy ,do wyrobu blach rur , drutówprzemysł lotniczy okrętowy -do ob.plastycznej

-Stopy Al. Z miedzią—dobra lejnośc ,niska wytrzymałośc ,po starzeniu Rm-230Mpa,A5-3%-na galanterie stołową

-Siluminy-dobra lejność ,spawalnością i odpornością chem..Rm-200Mpa.A5-2%.twardość 60HB-głowice silników i części samolotów,tłoki silników spalinowych

-Z magnezem-odpornośc na korozje -odlewy ciśnieniowe*(odp na wode morską)

-aluman-z manganem-odp. Na korozje ,dobra spawalnośc -na przemysł spoż..zbiorniki spawane,rury,blachy itp.

-anticorodal-z Mg,Mn,Si,Ti-odp, n a korozje-przemysł lotniczym.samochodowym,chem.spożywczym-blachy,pręty,druty,odkuwki matrycowe

3.Interpretacja graficzna fizycznego znaczenia współczynnika węgla β?

Zestaw 72

1. Jak się określa hartowność w próbie hartowania od czoła?

Metoda najbardziej popularna,polega na oziębianiu strumieniem wody, czołowej powierzchni próbki walcowej o średnicy 25mm i długości 100mm. Na tak zahartowanych próbkach wykonuje się próby twardości wzdłuż zeszlifowanej tworzącej próbki(co 2mm)poczynając od czoła. Sporządza się wykres twardości (krzywa hartowności)-średnie wyników pomiarów z dwóch przeciwległych tworzących. Krzywe hartowności nieco się różnią;obszar między nimi-Pasmo hartowności.

2 Obróka cieplna brązów aluminiowych?

-nagrzanie stopu zawierającego >ok.9%Al. Do temp.850-950*C i zahartowanie powoduje przechłodzenie fazy βdo temp pokojowrej i powstaje struktura iglasta typu martenzytycznego.Podczas następnego odpuszczania , które przeprowadza się <550*C wydzi4elająsie dyspersyjne cząstki umacniające stop i struktura składa się z α+γ'.Przy wyższych temp.odpuszczania następuje koagulacja wydzieleń,co powoduje obniżenie własności wytrzymałościowych i wzrost plastycznych.

3.Narusuj i opisz model przebiegu reakcji nawęglania?

*Zestaw73

1.Na czym polega określenie hartowności metodą grzania( Grosmanna )?

2.Obróbka cieplna brązów berylowych?

Zawierają do 2,1% głównego pierwiastka stopowego. Mają najwyższe właściwości mechaniczne,odporność na ścieranie i korozję.Obróbka cieplna to utwardzenie wydzieleniowe-polega na przesyceniu z temp. 720-760°C i starzeniu w temp.300-400°C. Uzyskuje się twardość 340 HV i Rm=1250 MPa.

3.Na czym polega azotowanie jonowe?

Nasycenie warstwy wierzchniej azotem- w wyniku czego otzrymujemy twardość(900-1200HV) i odporność na zmęczenie.Taka twardość tylko w stalach 38HMJ.Azotowanie przeprowadza się w temp. ok.530°C dlatego przdtem stosuje się ulepszanie(hartow. I odpuszcz.-550°C).Stosuje się atmosferę zdysocjowanego amoniaku(aktywne atomy azotu)Następuje dyfuzja i tworzenie się azotków pierw.stopowych i żelaza.Azotowanie jest kosztowne i długotrwałe(40h) i stosowane w przypadku odpowiedzialnych elementów.

*Zestaw 74.

1.Jak się określa hartowność w próbie hartowania od czoła?

Metoda najbardziej popularna,polega na oziębianiu strumieniem wody, czołowej powierzchni próbki walcowej o średnicy 25mm i długości 100mm. Na tak zahartowanych próbkach wykonuje się próby twardości wzdłuż zeszlifowanej tworzącej próbki(co 2mm)poczynając od czoła. Sporządza się wykres twardości (krzywa hartowności)-średnie wyników pomiarów z dwóch przeciwległych tworzących. Krzywe hartowności nieco się różnią;obszar między nimi-Pasmo hartowności.

2.Obróbka cieplna brązów krzemowych?

Stężenie Si w brązach zawiera się między 3-4%. Obróbka cieplna polega na wyżarzaniu ujednoradniającym i odprężającym,a brązy przeznaczone do obróbki plast. także rekrystalizującemu. Niektóre z brązów krzemowyc0h można utwardzać wydzieleniowo.

3.Jakie prawa opisują dyfuzję węgla w stali?

Prawa dyfuzji zostały sformułowane przez Ficka.Pierwsze mówi,że strumień atomów jest proporcjonalny do gradientu koncentracji dc/dx , a stała proporcjonalności D jest współczynnikiem dyfuzji.Drugie mówi,że szybkość dyfuzji jest proporcjonalna do 0x01 graphic
.

Opierając się na prawach dyfuzji możemy wyznaczyć współczynniki dyfuzji(zależą od temp.,typu sieci,mechanizmu dyfuzji i innych)

Mechanizmy dyfuzji:międzywęzłowy i wakancyjny.

Mechanizmem międzywęzłowym dyfundują atomy o znacznie mniejszych średnicach od atomów osnowy-mechanizm zachodzi szybko.

Mechanizm wakancyjny:defekty w sieci-wakancje.Dyfuzja polega na wymianie atomów z wakancjami.Proces wymaga większej energii i zachodzi wolniej.

*Zestaw 75.

?1.Podaj kryteria doboru chłodziw hartowniczych?

2.Obróbka cieplna brązów cynowych?

Usunięcie segregacji chem. podczas krzepnięcia za pomocą długotrwałego wyżarzania ujednoradniającego-24h/700-750 °C.

3.Stale do nawęglania-rodzaje i ich własności?

Nawęglaniu poddaje się stale , które powinny mieć na powierzchni wysoką twardość i odporność na ścieranie , a ciągliwy rdzeń. są to stale niskowęglowe(0,15-0,20%C),zawierające pierwiastki węglikotwórcze i zwiększające hartowność (Cr,Mn,Mo).Stale hartuje się od temp.840-880° C w wodzie lub oleju, a odpuszcza w temp. 200°C. Ich wytrzymałość po obróbce cieplnej leży w granicach 700-1230MPa.

*Zestaw 76.

?1.Dobór chłodziw ze względu na rodzaj urządzeń hartowniczych?

2.Obróbka cieplna mosiądzów?

Przy większych stopniach zgniotu (obr.plas.na zimno)stosu jemu wyżarzanie rekrystalizujące w temp.500-580°C-prowadzi do powstania struktury równowagowej.Można także przesycać mosiądz w celu utrwalenia struktury istniejącej w wyższych temp.

3.Stale do nawęglania-rodzaje i ich własności?

Nawęglaniu poddaje się stale , które powinny mieć na powierzchni wysoką twardość i odporność na ścieranie,a ciągliwy rdzeń.Są to stale niskowęglowe(0,15-0,20%C),zawierające pierwiastki węglikotwórcze i zwiększające hartowność (Cr,Mn,Mo).Stale hartuje się od temp.840-880° C w wodzie lub oleju, a odpuszcza w temp. 200°C. Ich wytrzymałość po obróbce cieplnej leży w granicach 700-1230MPa.

*Zestaw 77.

1.Na czym polega określenie hartowności metodą obliczeniową (Grosmanna)?

0x01 graphic
;

0x01 graphic
idealna średnica krytyczna(pr.chłodzenie h=∞);

0x01 graphic
mnożniki uwzględniające wpływ dodatku stopowego,

0x01 graphic
-uwzględnia stężenie węgla,wielkość ziarna austenitu

2.Jakie są własności i zastosowanie brązów?

Ze względu na doskonałe własności odlewnicze brązy używane są do odlewania armat, rzeźb, dzwonów i ozdób.

Są także brązy do obr.plast:panewki.łożyska ślizgowe, ślimaki i ślimacznice, siatki i sprężyny, armatura kotłów parowych.

Brązy mają dobrą odporność na korozję (środowisko atmosfery przemysłowej i wody morskiej) i ścieranie.

3.Co to jest węgloazotowanie i na czym polega?

Polega na jednoczesnym nasycaniu powierzchni stali węglem i azotem w ośrodkach gazowych lub ciekłych. W zależności od temp. procesu węgloazotow..może być wysokotemp.-750-950*C lub niskotemp.-450-600*C.Elementy poddane węgloazotow. wysokotemp. Obrabie się cieplnie w taki sam sposób jak przedmioty nawęglone.

*Zestaw 78.

1.Od czego zależy średnica krytyczna?

Średnica krytyczna zależy od (1)właściwości stali i (2)intensywności chłodzenia. Pierwszy czynnik ma ścisły związek z krytyczną prędkością chłodzenia, a więc te czynniki, które przesuwają krzywą początku dyfuzyjnego rozkładu austenitu na wykresie CTP w prawo sprzyjają wzrostowi hartowności-są to pierw.stopowe zawarte w stali, gruboziarnistość austenitu i jego jednorodność. Drugi czynnik ma związek z warunkiem osiągnięcia krytycznej prędkości chłodzenia w rdzeniu. Stosowanie bardziej energicznych środków chłodzących pozwala na uzyskanie tej prędkości w środku grubszych elementów, grozi to powstaniem rys i pęknięć na powierzchni.

2.Zastosowanie mosiądzów w przemyśle?

Łuski, sprężyny,części maszyn , łożyska , części silników samochodów i okrętów.

3.Co to jest punkt rosy i jak się go dobiera?

Punkt rosy jest to temp. przy której prężność pary wodnej zawartej w atmos. Równa się prężności pary nasyconej,czyli temp. przy któorej następuje skroplenie pary wodnej zawartej w atm.Najprostszy indykator pkt-u rosy składa się z komory przedzielonej lustrzaną membraną na dwie części.Jedna jest wypełniona gazem atmosfery , druga słuuży do ochładzania membrany (np. drogą rozprężenia adiabatycznego CO2)Moment pojawienia się rosy obserwuje się przez lupę i odczytuje się temp. membrqny mierzoną za pomocą opornika termometrycznego.Są też w użyciu indykatory zautomatyzowane o działaniu ciągłym.

*Zestaw 79.

1.Co to jest krytyczna prędkość chłodzenia?

Krytyczną prędkość chłodzenia wyraża styczna do krzywej początku przemian dyfuzyjnych.

(na wykresach CTPc i CTPi) Krytyczną prędkość chłodzenia interpretuje się jako prędkość zabezpieczającą przed wystąpieniem przemian dyfuzyjnych, które zachodzą w temp. wyższych niż przemiana martenzytyczna i rozkładając austenit uniemożliwiają jego przemianę w marenzyt.

2.Obróka cieplna brązów ołowiowych???????????

3.Narysuj i opisz model przebiegu reakcji nawęglania?

*Zestaw 80.

1.Co nazywamy przegrzewalnością stali?

Przegrzewalnością stali nazywamy skłonność austenitu do rozrostu ziarna. Własność to jest b.istotna w procesie obr.cieplnej i cieplno-chem.stali i dlatego metody badania ujęte są w PN.Metody klasyfikacji wielkości ziarna austenitu także ujęte są w PN.

2.Obróbka brązów aluminiowych?

Obróbka polega na hartowaniu z temp.950-1000°C i odpuszczaniu w temp. 300-600°C.

3.Co to jest nawęglanie i jaki jest cel tej obróbki?

Dyfuzyjne nasycenie stali węglem.stosuke się do stli niskowęglowych o zaw.C do 0,2% przez co zaw. Węgla zwiększa się do 1%. Po hartowaniu uzyskuje się wysoką twardośc powierzchni(ok.60HRC)i ciągliwy rdzeń(rozwiązanie optymalne). Proces przeprowadza się w temp.930°C- ok.10h.

*Zestaw 81.

1.Jakie są zasady doboru temp. i czasu grzania przy obróbce cieplnej?

Temp.dobiera się w zależności od położenie punktów krytycznych(wykresy równowagi).W stalach stopowych należy skorzystać z norm.Czas grzania jest b.ważny gdyż od niego zależy wyrównanie temp. w przekroju, ujednorodnienie austenitu, zajście przemiany, rozrost ziarna, utlenienie i odwęglenie oraz zużycie energii.Wpływ mają następujące czynniki:grubość elementu, kształt, rodzaj ośrodka grzewczego, równomierność nagrzewania, przewodnictwo cieplne.

2.Obróbka cieplna stopów aluminium do obróbki plastycznej?

Hydronalia(Al z Mg); wyżarzanie rekrystalizujące,ujednoradniające,odprężające,

utwardzenie wydzieleniowe

Duraluminium: utwardzenie wydzieleniowe- przesycanie w wodzie z

temp.490-510°C(4-6h),starzenie-170-190°C-kilkanaście godzin

Wieloskładnikowe stopy Al z Cu do obr.plas.-wyżarzanie rekrystalizujące po zgniocie na zimno;Utw.dysper.-przesycenie w wodzie z temp.510-540°,starzenie-160-200°C/kilkanaście godzin.

Stop Al z Zn-wyżarzanie rekrystalizujące-390-430°C;Utw.wydziel.-przesycanie w wodzie z temp.465-480°C,starzenie-120-150°C/24h.

3.Na czym polega nawęglanie w ośrodkach stałych?(zalety i wady)

Najstarszy,najprostszy.nie wymaga specalnych urządzeń-skrzynki żaroodporne do których wkłada się element i nawęglacz(węgiel dzrzewny,aktywatory-węglany Ba, K, Na)uszczelnia i wyżarza.W skrzynce zachodzi utlenienie C , rozkład węglanów i reakcja Boudouarda.Aktywne C dyfundują w głąb stali.

*Zestaw 82.

1.Jakie ośrodki chłodzące stosuje się do hartowania?

Wg malejącej intensywności chłodzenia:woda z NaCl lub NaOH, woda, olej, mgła wodna, sprężone powietrze, wolne powietrze. Właściwy ośrodek dobiera się pod kątem zapewnienia prędkości chłodzenia większej od krytycznej.Nie może jednak wywołać rys i pęknięć.

2. Obróbka cieplna brązów cynowych?

Usunięcie segregacji chem. podczas krzepnięcia za pomocą długotrwałego wyżarzania ujednoradniającego-24h/700-750 °C.

3.Nawęglanie próżniowe? (zalety i wady)

Nawęglanie próżniowe-może odbywać się pod obniżonym ciśnieniem w atmosferze metanu , propanu i innych gazów.W metodzie tej atomowy węgiel jest uzyskiwany w wyniku reakcji rozpadu wymienionych gazów. To nawęglanie zapewnia lepszą adsorpcje węgla z atmosfery o niskim ciśnieniu , mniejsze zużycie gazu i krótszy czas procasu.

*Zestaw 83.

1.Od czego zależy średnica krytyczna?

Średnica krytyczna zależy od (1)właściwości stali i (2)intensywności chłodzenia. Pierwszy czynnik ma ścisły związek z krytyczną prędkością chłodzenia, a więc te czynniki, które przesuwają krzywą początku dyfuzyjnego rozkładu austenitu na wykresie CTP w prawo sprzyjają wzrostowi hartowności-są to pierw.stopowe zawarte w stali, gruboziarnistość austenitu i jego jednorodność. Drugi czynnik ma związek z warunkiem osiągnięcia krytycznej prędkości chłodzenia w rdzeniu. Stosowanie bardziej energicznych środków chłodzących pozwala na uzyskanie tej prędkości w środku grubszych elementów, grozi to powstaniem rys i pęknięć na powierzchni.

2.Obróbka cieplna odlewniczych stopów aluminium?

.Obróbka cieplna siluminów-w celu poprawienia ich wytrzymałości i twardości przeprowadza się modyfikacje-dodaje się modyfikatory powodujące rozdrobnienie struktury i zaokrąglenie kryształow krzemu,zmieniają też układ równowagi Al.-Si obniżając temp. eutektyczną i przesuwa pkt. Eutektyczny do większej zawartości krzemu(ok14%)

-utwardzanie wydzieleniowe-przesyca się w 500-530*C w wodzie a starzy przez 24h w temp 200*C

3.Nawęglanie jonowe? (zalety i wady)

Polega na wygrrzaniu stali w piecu próżniowym w atmosferze węglowodorów o niskim ciśnieniu z jednoczesnym przyłożeniu wysokiego napięciastałego między przedmiotem a anodą.W tych warunkach następuje wyładowanie jarzeniowe i wytwarza się plazma .W wyniku tego powstają jony węgla ,które przyspieszane w polu elektrycz ym bombardują obrabiany przedmiot , co ułatwia adsorbcje.Metoda ta zapewnia dużą wydajność procasu ,umożliwia regulacje grubość .

*Zestaw 84.

1.Co to są wykresy CTPc i jak je tworzymy?

Są to wykresy czas-temp-przemiana dla chłodzenia ciągłego.Dla dokładnej ilustracji kinetyki przemiany austenitu przy chłodzeniu opracowano wykresy CTPc. Używa się do tego dylometrów wyposażonych w znaczniki czasu,dzięki czemu każdej przemianie zarejstrowanej na krzywej dylometrycznej można przypisać czas jaki upłynął od początku chłodzenia.Wykonując serię próbek przy różnej predkości chłodzenia, a następnie nanosząc krzywe chłodzenia i zaznaczone na nich punkty początku i końca różnych przemian uzyskuje się wykres. Dodatkowo krzywe chłodzenia opisuje się twardościami HV.W punktach przecięcia krzywych chłodzenia i linie końca przemiany podaje się procentowy udział danego składnika.Dzieki temu wykresy CTPc służą nie tylko do określenia obr.cieplnej , ale także do przewidywania struktury i twardości.

2.Jakie są własności i zastosowanie mosiądzów?

Własności:b.duża plastyczność,także w podwyższonej temp.;odporność na korozję(atmosfera,woda morska),odporność na ścieranie,dobre własności wytrzymałościowe przy obciążeniach statycznych.

Zastosowanie:armatura,osprzęt,łożyska,śruby okrętowe i elementy maszyn.Wysokoniklowe:przemysł elektrotechniczne, precyzyjny, chemiczny, sanitarny i architektura.

3.Nawęglanie fluidalne? (zalety i wady)

złoże fluidalne może to być cząstki ciała stałego np. piasku lub tlenku glinu, utrzymywane w zawieszeniu przez gorący gaz nasycający przepływający przez złoże od dołu ku górze.Przedmioty zanurza się w złożu jak w cieczy. Złoże może być nagrzane za pomocą elektrod(grafit).Duża wartość współczynnika przejmowania ciepła złoża oraz cczyszczący pow.ruch czątek pozwala na osiągniecie efektywności podobnej ja k w osrodkach ciekłych, ale nie ma konieczności czyszczenia elementów z resztek soli.

*Zestaw 85.

1.Jakie jest zastosowanie wykresu CTPi?

Wykres ten ilustruje trwałość austenitu przty każdej temp. i może być wykorzyst. W celu doboru warunków ob.cieplnejb stali .Z wykresu można odczytac krytyczną szybkoś cchłodzenia Vk(jest to linia styczna do pierwszej krzywej C)Stąd można wnioskować o hartoności stali, któr ajest odwrotnie proporcjonalna do Vk.Do obróbek cieplnych , które są oparte na wykresie CTPi należą; hartowanie stopniowe,izotermiczne,patentowe i wyżarzanie izotermiczne.Obróbi te polega na szybkim studzeniu stali do odpowiedniej dla danej obróki temp., a na stępnie wytrzymaniu przy tej temp przez konieczny do wyrównania temperatur na przekroju i osiągniecia linii końca przemiany(II krzywa C)

2.Jakie są własności i zastosowanie miedzi?Rm=200-250Mpa,Re=35Mpa,45HB,A5=30-35%.

Po obr. Plas na zimno:Rm=400-450Mpa,120HB,A5=1-2%.Duże przewodnictwo cieplne i elektryczne.

Odporność na korozję atmosferyczną i działanie wody.Nie wykazuje odporności na działanie amoniaku.

Stosowane w elektronice, w elektrotechnice na przewody ,z gat. O mniejszej czystości wykonuje się w przemyśle chemicznym i energetyce cieplnej części skraplaczy, wymienników cieplnych, chłodnic.

3.Reakcja Boudouarda? CO0x01 graphic
+ C ⇔ 2 CO;wraz ze wzrostem temp. reakcja przebiega coraz bardziej w prawo.

*Zestaw 86.

1.Jak sporządza się wykres CTPi?

Trzy metody:metalograficzna,pomiaru twardości,magnetyczna.

Wykorzystując dwie pierwsze postępujemy następująco:cienkie próbki (0,5mm)austenizuje się i przenosi je do kąpieli izotermicznej,po czym wytrzymuje się je przez coraz dłuższy czas(1,2,3,4,...s)a następnie oziębia w wodzie.Próbki składa się i wykonuje zgład metalograficzny.Śledzimy przebieg przemian w poszczególnych próbkach.Jasny-martenzyt:rozkład austenitu jeszcze się nie rozpoczął, ciemne=przemiana się rozpoczęła,a zniknięcie jasno trawionefo składnika-że się zakończyła.Czasy wytrzymania izotermicznego nanosi się na wykres T-τ na linii danej temp.Postępując tak dla całego zakresu temp. uzyskujemy punkty początku i końca przemiany, które dają dwie krzywe C.Dodatkowo dokonuje się próby twardości HV.Otrzymane krzywe S pozwalają na wyznaczenie czasów początku i końca przemiany.

2.Jakie są własności i zastosowanie stopów aluminium do obróbki plastycznej?

Al. z Si:na średnio obcążone elementy konstrukcji lotniczych i pojazdów mechanicznych oraz elementy głębokotłoczne i kute o złożonych kształtach.

Hydronalia-podywższone wł.mechaniczne,odporność nakorozję w wodzie i atmosferze morskiej, dobra spawalnośc i podatność na głębokie tłoczenie.Zastosow:przemysł okrętowy i lotniczy, urządzenia przemysłu spożywczego i chemicznego.

Duraluminium: na części maszyn,pojazdów mechanicznych, taboru kolejowego,samolotów.

3.Co to jest potencjał węglowy atmosfery?

-jej zdolność do nawęglania żelaza do określonej zawartości C na powierzchni..Zależy on od składu chemicznego atmosfery.CO i CH4 zwiększają go , a CO2 i H2O obniżająSkładniki atm. Reagują ze sobą wzajemnie i wytwarza się równowaga między nimi, dzięki czemu dla określenia pot. Atmosfery wystarczy określić jeden ze składników.np.H2O Z obniżeniem H2O pot. Atm. Rośnie.Potencjał ten wyznacza się dzieki wyznaczeniu punktu rosy(służą do tego indykatory pkt-u rosy)Miozna również określić drogą nawęglania cienkiej folii żelaznej i pokreślenia w niej zawartości C.

*Zestaw 87.

1.Co to jest wykres CTPi i jak jest zbudowany?

Wykres ilustruje postęp przemiany austenitu w warunkach izotermicznych(czas-temp-przenmiana)Rzędne=temp.;odcięte=czas,od góry wykres ograniczony linią A1,od dołu Ms.Na wykreśie są jeszcze dwie krzywe C-początku i końca rozkładu austenitu.Na lewo od pierwszej krzywej C -austenit, między krzywymi-austenit+produkty rokładu, na prawo od drugiej krzywej C-tylko pordukty rozkładu austenitu.Między A1 a temp max.prędkości rozkłądu-Perlit,poniżej-Bainit, przy temp granicznej-drobny perlit.rozróżniamy bainit dolny,tuż nad Ms i bainit górny -powyżej 300°C

2.Jakie są własności i zastosowanie odlewniczych stopów aluminium?

-podeutektyczne-4-10%Si-odlewy głowic silników spalinjowych,częsci dla przemysłu maszynowego,motoryzacyjnego i lotniczego

-eutektyczne-odlewy tłoków solników spalinowych ,skomplikiowane odlewy,srednipo obciązone części przemysłu elektrycznego i okrętowergo.np.armaturę,cz®ści silników pomp-w podwyższonej temp. i korozji w wodzie morskiej

-nadeutektyczne-odlewy silnie obciążonych silników spalinowych

3.Co to jest punkt rosy i jak się go dobiera?

Punkt rosy jest to temp. przy której prężność pary wodnej zawartej w atmos. Równa się prężności pary nasyconej,czyli temp. przy któorej następuje skroplenie pary wodnej zawartej w atm.Najprostszy indykator pkt-u rosy składa się z komory przedzielonej lustrzaną membraną na dwie części.Jedna jest wypełniona gazem atmosfery , druga słuuży do ochładzania membrany (np. drogą rozprężenia adiabatycznego CO2)Moment pojawienia się rosy obserwuje się przez lupę i odczytuje się temp. membrqny mierzoną za pomocą opornika termometrycznego.Są też w użyciu indykatory zautomatyzowane o działaniu ciągłym.

*Zestaw 88.

1.Co to są wykresy CTPc?

2.Obróka cieplna brązów aluminiowych?

Obróbka polega na hartowaniu z temp.950-1000°C i odpuszczaniu w temp. 300-600°C.

3.Na czym polega nawęglanie w ośrodkach ciekłych?(zalety i wady)

nawęglaczem jest mieszanina stopionych soli z dodatkiem SiC (karborundu )np. 75%Na2CO3,15%NaCl,10%SiC.Temp. procesu wynosi ok. 850*C.Zaletą tej metody jest możliwość bezpośredniego hartowanie elementów.Jest też odmiana elektrolityczna , w której nawęglane elementy umieszcza się na anodzie i przepuszcza prąd stały o gęstości 20A/dm2-dzieki temu znaczne przyspieszenie procesu.

*Zestaw 89.

1.Jakie jest zastosowanie wykresu CTPi?

Wykres ten ilustruje trwałość austenitu przty każdej temp. i może być wykorzyst. W celu doboru warunków ob.cieplnejb stali .Z wykresu można odczytac krytyczną szybkoś cchłodzenia Vk(jest to linia styczna do pierwszej krzywej C)Stąd można wnioskować o hartoności stali, któr ajest odwrotnie proporcjonalna do Vk.Do obróbek cieplnych , które są oparte na wykresie CTPi należą; hartowanie stopniowe,izotermiczne,patentowe i wyżarzanie izotermiczne.Obróbi te polega na szybkim studzeniu stali do odpowiedniej dla danej obróki temp., a na stępnie wytrzymaniu przy tej temp przez konieczny do wyrównania temperatur na przekroju i osiągniecia linii końca przemiany(II krzywa C)

2.Obróka cieplna mosiądzów?

Przy większych stopniach zgniotu (obr.plas.na zimno)stosu jemu wyżarzanie rekrystalizujące w temp.500-580°C-prowadzi do powstania struktury równowagowej.Można także przesycać mosiądz w celu utrwalenia struktury istniejącej w wyższych temp.

3.Na czym polega azotowanie i jaki jest cel tej obróbki?

Jest to dyfuzyjne nasycanie stali węglem.Poddaje się stale niskowęglowe o zaw. Do 0,2%Cprzez co zaw,C zwiększa się do 1%.Po zahartowaniu uzyskuje się wysoką twardość na powierzchni (ok. 60HRC) i ci…ągliwy rdzeń co w wielu konstrukcjach jest rozwiązaniem optymalnym.Proces ten przeprowadza się w temp,930*C ok. 10h.Można przeprowadzać w ośrodkach stałych , ciekłych i gazowych.

*Zestaw 90.

1.Jak sporządza się wykres CTPi?

Trzy metody:metalograficzna,pomiaru twardości,magnetyczna.

Wykorzystując dwie pierwsze postępujemy następująco:cienkie próbki (0,5mm)austenizuje się i przenosi je do kąpieli izotermicznej,po czym wytrzymuje się je przez coraz dłuższy czas(1,2,3,4,...s)a następnie oziębia w wodzie.Próbki składa się i wykonuje zgład metalograficzny.Śledzimy przebieg przemian w poszczególnych próbkach.Jasny-martenzyt:rozkład austenitu jeszcze się nie rozpoczął, ciemne=przemiana się rozpoczęła,a zniknięcie jasno trawionefo składnika-że się zakończyła.Czasy wytrzymania izotermicznego nanosi się na wykres T-τ na linii danej temp.Postępując tak dla całego zakresu temp. uzyskujemy punkty początku i końca przemiany, które dają dwie krzywe C.Dodatkowo dokonuje się próby twardości HV.Otrzymane krzywe S pozwalają na wyznaczenie czasów początku i końca przemiany.

2. .Obróbka cieplna brązów?

Obróbka cieplna brązów berylowych

Zawierają do 2,1% głównego pierwiastka stopowego. Mają najwyższe właściwości mechaniczne,odporność na ścieranie i korozję.Obróbka cieplna to utwardzenie wydzieleniowe-polega na przesyceniu z temp. 720-760°C i starzeniu w temp.300-400°C. Uzyskuje się twardość 340 HV i Rm=1250 MPa.

Obróbka cieplna brązów krzemowych

Stężenie Si w brązach zawiera się między 3-4%. Obróbka cieplna polega na wyżarzaniu ujednoradniającym i odprężającym,a brązy przeznaczone do obróbki plast. także rekrystalizującemu. Niektóre z brązów krzemowyc0h można utwardzać wydzieleniowo.

Obróbka cieplna brązów cynowych

Usunięcie segregacji chem. podczas krzepnięcia za pomocą długotrwałego wyżarzania ujednoradniającego-24h/700-750 °C.

Obróbka brązów aluminiowych

Obróbka polega na hartowaniu z temp.950-1000°C i odpuszczaniu w temp. 300-600°C.

3.Ogólna klasyfikacja urządzeń do obróbki cieplnej?

*Zestaw 91.

1.Od czego zależy średnica krytyczna?

Średnica krytyczna zależy od (1)właściwości stali i (2)intensywności chłodzenia. Pierwszy czynnik ma ścisły związek z krytyczną prędkością chłodzenia, a więc te czynniki, które przesuwają krzywą początku dyfuzyjnego rozkładu austenitu na wykresie CTP w prawo sprzyjają wzrostowi hartowności-są to pierw.stopowe zawarte w stali, gruboziarnistość austenitu i jego jednorodność. Drugi czynnik ma związek z warunkiem osiągnięcia krytycznej prędkości chłodzenia w rdzeniu. Stosowanie bardziej energicznych środków chłodzących pozwala na uzyskanie tej prędkości w środku grubszych elementów, grozi to powstaniem rys i pęknięć na powierzchni.

2.Obróbka cieplna stopów miedzi?

MOSIĄDZ-Przy większych stopniach zgniotu (obr.plas.na zimno)stosu jemu wyżarzanie rekrystalizujące w temp.500-580°C-prowadzi do powstania struktury równowagowej.Można także przesycać mosiądz w celu utrwalenia struktury istniejącej w wyższych temp.

BRĄZ- Obróbka cieplna brązów berylowych

Zawierają do 2,1% głównego pierwiastka stopowego. Mają najwyższe właściwości mechaniczne,odporność na ścieranie i korozję.Obróbka cieplna to utwardzenie wydzieleniowe-polega na przesyceniu z temp. 720-760°C i starzeniu w temp.300-400°C. Uzyskuje się twardość 340 HV i Rm=1250 MPa.

Obróbka cieplna brązów krzemowych

Stężenie Si w brązach zawiera się między 3-4%. Obróbka cieplna polega na wyżarzaniu ujednoradniającym i odprężającym,a brązy przeznaczone do obróbki plast. także rekrystalizującemu. Niektóre z brązów krzemowyc0h można utwardzać wydzieleniowo.

Obróbka cieplna brązów cynowych

Usunięcie segregacji chem. podczas krzepnięcia za pomocą długotrwałego wyżarzania ujednoradniającego-24h/700-750 °C.

Obróbka brązów aluminiowych

Obróbka polega na hartowaniu z temp.950-1000°C i odpuszczaniu w temp. 300-600°C.

3.Jakie prawa opisują dyfuzję węgla w stali?

Prawa dyfuzji zostały sformułowane przez Ficka.Pierwsze mówi,że strumień atomów jest proporcjonalny do gradientu koncentracji dc/dx , a stała proporcjonalności D jest współczynnikiem dyfuzji.Drugie mówi,że szybkość dyfuzji jest proporcjonalna do 0x01 graphic
.

Opierając się na prawach dyfuzji możemy wyznaczyć współczynniki dyfuzji(zależą od temp.,typu sieci,mechanizmu dyfuzji i innych)

Mechanizmy dyfuzji:międzywęzłowy i wakancyjny.

Mechanizmem międzywęzłowym dyfundują atomy o znacznie mniejszych średnicach od atomów osnowy-mechanizm zachodzi szybko.

Mechanizm wakancyjny:defekty w sieci-wakancje.Dyfuzja polega na wymianie atomów z wakancjami.Proces wymaga większej energii i zachodzi wolniej.

*Zestaw 92.

?1.Podaj kryteria doboru chłodziw hartowniczych?

2.Własności i zastosowanie brązów? Ze względu na doskonałe własności odlewnicze brązy używane są do odlewania armat, rzeźb, dzwonów i ozdób.

Są także brązy do obr.plast:panewki.łożyska ślizgowe, ślimaki i ślimacznice, siatki i sprężyny, armatura kotłów parowych.

Brązy mają dobrą odporność na korozję (środowisko atmosfery przemysłowej i wody morskiej) i ścieranie.

3.Jakie atmosfery stosuje się przy nawęglaniu gazowym?

Atmosfery te są wytwarzane w specjalnych wytwornicach z gazu ziemnego , koksowego , generatorowego , świetlnego. Może te ż być wykorzystywany gaz endotermiczny otrzym. Przez częściowe spalanie gazu ziemnegoi oczyszczenie z pary wodnej. Węglowodory znajdujące się w gazie ziemnym dysocjują na C+H2

W piecach o działaniu okresowym stosuje się także pary benzolu lub nafty , a także mieszanine metanolu i octanu etylu.Atmosfery często się miesza aby uzyskać wymagany potencjał węglowy



Wyszukiwarka