Podstawowe pojęcia używane w górnictwie
Deformacje ciągłe - zniekształcenia przypowierzchniowej warstwy górotworu spowodowane podziemną eksploatacją
Deformacje nieciągłe - zniekształcenia przypowierzchniowej warstwy górotworu przy płytkiej eksploatacji (do 80m) są to szczeliny, zapadliska, leje, progi, spękania
Wpływy bezpośrednie - przemieszczenie się górotworu do pustki poeksploatacyjnej i związane z nim odkształcenia
Wpływy wtórne - wynik aktywizacji (ponownego ujawnienia się) wpływów nieujawnionych w pełni wcześniej
Wpływy pośrednie - zjawiska towarzyszące wpływom bezpośrednim a także wyniki zmian warunków wodnych (mogą występować poza terenem pojawienia się wpływów bezpośrednich)
Deformacje nieustalone - są zależne od czasu, występują po rozpoczęciu eksploatacji, w czasie jej trwania i po zakończeniu
Deformacje ustalone - występują po ustaniu ruchów powierzchni, po zakończeniu eksploatacji
Profilaktyka górnicza - zespół działań dążących do zmniejszenia deformacji i drgań terenu
Profilaktyka budowlana - zespół działań dążących do uzyskania wymaganej odporności konstrukcji na wpływy podziemnej eksploatacji
Oddziaływania górnicze - wymuszone przemieszczenia konstrukcji, spowodowane eksploatacją górniczą
Co to jest uskok - związane z tym efekty na powierzchni tereny
Uskok - utrata ciągłości warstwy górotworu, uskok składa się ze: skrzydła wiszącego i zrzuconego, uskoki występują w warstwach złożonych
Efekt uskoku, - jeśli warstwa „rozcięta uskokiem” nie posiada nakładu warstw nośnych dochodzi do deformacji nieciągłych typu: progi, fleksury, szczeliny (ogólnie nieciągłości)
Deformacje są związane z charakterystyką uskoku (kąt pochylenia, miejsce eksploatacji - skrzydło wiszące lub zrzucone)
Przekrój pionowy deformującego się górotworu - charakterystyczne warstwy i ich głębokość występowania
Obniżenie punktów na powierzchni terenu wynoszą 60-80% grubości eksploatacyjnej warstwy
Przy płytkich eksploatacjach zamiast 3 stref (ugięcie, spękanie, zawału) mogą wystąpić 2 (spękanie, zawału) lub 1-zawału
5. Niecka osiadań
4. Strefa obniżeń ciągłych
3. Strefa spękań (do ok.150m ponad pokład)
2. Strefa zawału (do ok.80m ponad pokład)
1. Eksploatacja pokładu węgla
Efekty eksploatacji górniczej na powierzchni terenu
Zachwianie równowagi w górotworze - przemieszczenie się sąsiednich warstw w rejonie pustki poeksploatacyjnej
Powstanie niecki obniżeniowej, - która stopniowo przemieszcza się w kierunku powierzchni terenu (wielkość niecki zależy od wielkości pola wybieranego pokładu)
Strefa zwiększonych ciśnień pionowych w pobliżu krawędzi eksploatacyjnej - powoduje poziome przemieszczenie się warstw w kierunku pustek poeksploatacyjnych
Wpływy eksploatacji dzieli się ze względu na
Rodzaj (bezpośrednie, pośrednie, wtórne)
Sposób (formę) deformacji (ciągłe, nieciągłe)
Czas powstania (ustalone, nieustalone)
Parametry opisujące ciągłe deformacje terenu
W - obniżenie [m] przemieszczenie pionowe (osiadanie)
T - pochylenie [‰] lub [mm/m]
U - przemieszczenie poziome [m]
K - krzywizna terenu [1/km] dodatnia - wypukła, ujemna - wklęsła
ε - odkształcenie poziome [‰] lub [mm/m] dodatnie - rozciąganie, ujemne - ściskanie
γG - kąt zasięgu wpływów górniczych
H - głębokość eksploatacji
R - promień krzywizny (odwrotność k)
Parametry dodatkowe:
m - miąższość pokładu [m]
η - sposób eksploatacji
Wmax = m*η - max osiadanie
r=H/ γG - promień zasiągu wpływów
B=0,4r - współczynnik odkształcenia
poziomego
Teorie ruchów górotworu - podstawy teorii Budrysa - Knothego
Funkcja wpływów opisująca obniżenia jest funkcją rozkładu normalnego Gaussa
Przemieszczenia poziome są proporcjonalne do nachyleń zgodnie z hipotezą Awierszyna
Ośrodek jest nieściśliwy
Nastąpiły pełne deformacje terenu (dla naszych potrzeb)
Przedstawione poniżej wzory są ważne dla pochylenia (upadu) pokładu do 15 stopni
Sposoby profilaktyki górniczej
Profilaktyka górnicza - zespół działań dążących do zmniejszenia deformacji i drgań terenu
zaleca się eksploatację ciągłą ze stałą prędkością
sposoby eksploatacji
z zawałem stropu bez wypełnienia pustki / przestrzeni poeksploatacyjnej
z posadzką hydrauliczną lub pneumatyczną
regulowanie kształtów i wielkości pola eksploatacyjnego
regulowanie prędkości frontu eksploatacyjnego, kierunek eksploatacji, krotności eksploatacji, kolejność wybierania pokładów, czystości eksploatacji (nie powinno się pozostawiać reszty złoża, filarów oporowych, filarów ochronnych - zagrożenie stąpnięciami i wstrząsami)
Elementy profilaktyki górniczej:
filary ochronne
zmniejszenie intensywności eksploatacji (ograniczenie prędkości)
kształtowanie frontów eksploatacyjnych
sposób likwidacji wolnych przestrzeni po eksploatacji
eksploatacja ścianowa z podziałem na pasy, warstwowa itp.)
Filary ochronne:
wyznaczanie filarów pod obiektem
trzeba znać kategorię odporności obiektu i odpowiadający im kąt ψ
trzeba znać εdop i T oraz kąt rozchodzenia się wpływów β
Likwidacja wolnych przestrzeni
hydrauliczna - materiał wypełniający - piasek
sucha - skała płonna z kopalni
sucha dmuchana - żużel hutniczy i popioły z elektrowni
wymaganiem dla posadzki jest ograniczenie osiadania przez stosowanie odpowiedniego materiału (niewielka ściśliwości)
wyższe koszty wydobycia przez stosowanie posadzek, ale najlepsze efekty
Eksploatacja ścianowa
optymalny sposób usytuowania frontu eksploatacyjnego względem obiektu - krawędź niecki powinna przemieszczać się prostopadle do osi podłużnej obiektu
Pozostawienie filarów oporowych pomiędzy
ścianami powoduje zintensyfikowanie deformacji
powierzchni
Eksploatacja częściowa może mieć kształt pasów (prostokątów lub kwadratów)
Deformacja na powierzchni wywołuje większe odkształcenia (grunt nie ma czasu na dostosowanie się do deformacji)
Powody powstania nieciągłych deformacji terenu
Zbyt płytka eksploatacja pokładów (do 150 m ppt)
Nieciągłości górotworu przy głębokiej eksploatacji (progi terenowe)
Pęknięcia górotworu spowodowane wadliwym przygotowaniem projektu eksploatacji
Przemieszczenia mas ziemi do pustych przestrzeni w górotworze
Wypłukiwanie ziaren gruntu
Wyeksploatowanie dużego pasa pokładu
Eksploatacja z zawałem stropu na niewielkich głębokościach
Naruszenie stanu równowagi górotworze w rejonie płytko zalegających pustek
Eksploatacja wychodni pokładów
Eksploatacja w strefach uskoków
Pożary w resztkach pokładów
Tzw. Skarpy eksploatacyjne - pokrywające się krawędzie eksploatowane na kilku pokładach
Sufozje mechaniczne i chemiczne
Zmienne warunki wodne
Obniżenie wytrzymałości skał
Obciążenia statyczne
wstrząsy górotworu
Wpływy deformacji podłoża na budowle - klasyfikacja obiektów budowlanych
Kształt rzutu poziomego:
zwarte - budynki mieszkalne, użyteczności publicznej (zbiorniki, magazyny)
liniowe - drogi, rurociągi, linie kablowe
powierzchniowo - rozległe - hale, składowiska, magazyny
Zdolność odkształcania się obiektu:
sztywne - budynki murowane, betonowe, żelbetowe (prefabrykowane, monolityczne) - nie zmieniają znacząco kształtu pod wpływem deformacji podłoża
odkształcalne - np. hala przemysłowa mająca możliwość odkształcenia w obrysie poziomym i pionowym
Podział budynków w zależności od ich wrażliwości na wpływy deformacji terenu
Wrażliwość funkcjonowania obiektu - zależne od pochylenia, drgań podłoża:
wysoko wrażliwe - fundamenty pod magazyny, zbiorniki, osadniki o przepływie poziomym itp.
Mało wrażliwe - budynki mieszkalne, hale przemysłowe, ulice, drogi
Niewrażliwe - sieci, przewody wodociągowe, większość budynków inżynierskich
Zachowanie bezpieczeństwa użytkowania i użytkowalności obiektów:
odporne - zapewniają bezpieczeństwo użytkowania w całym okresie użytkowania (budynki mieszkalne i użyteczności publicznej)
częściowo odporne - okresowo mogą zastać obniżone walory użytkowania obiektu (obiekty przemysłowe)
nieodporne - okresowo mogą wykazywać obniżony zapas nośności (obiekty, które można okresowo wyłączyć z użytkowania)
Zakres zastosowania:
masowe
unikalne
Kategorie przydatności terenu do zabudowy - parametry używane w określeniu kategorii i ich granice
Budynki zabezpiecza się na maksymalne możliwe deformacji podłoża dla danej kategorii.
kategoria |
T [mm/m] |
R [km] |
ε [mm/m] |
0 |
T≤0,5 |
|R| ≥40 |
|ε|≤0,3 |
I |
0,5<T≤2,5 |
40>|R|≥20 |
0,3<|ε|≤1,5 |
II |
2,5<T≤5 |
20>|R|≥12 |
1,5<|ε|≤3 |
III |
5<T≤10 |
12>|R|≥6 |
3<|ε|≤6 |
IV |
10<T≤15 |
6>|R|≥4 |
6<|ε|≤9 |
V |
15<T |
|R|<4 |
9<|ε| |
Wpływ deformacji podłoża na obiekty kubaturowe, - jakie parametry wpływają, co wywołuje i w jakich stadiach przejścia krawędzi niecki
|
I |
II |
III |
IV |
V |
Wx |
0 |
0<Wmax≤0,5 |
0,5 Wmax |
0,5 Wmax< |
Wmax |
εx |
0 |
εmax |
0 |
-εmax |
0 |
Rx |
∞ |
+Rmin |
∞ |
-Rmin |
∞ |
Kx |
0 |
Kmax |
0 |
Kmin |
0 |
Tx |
0 |
0<Tx≤ Tmax |
Tmax |
0<Tx≤ Tmax |
0 |
Obciążeń praktyce dla budynków zwartych istnieje konieczność zabezpieczenia wpływu obciążeń
pochylenie obciążeń dotyczy budynków wrażliwych
przemieszczenie obciążeń dotyczy jedynie obiektów liniowych
osiadanie obciążeń dla obiektów wykorzystujących spadki naturalne
obciążeń wyniku krzywizny - zarysowanie górnej części obiektu
obciążeń - przyrost długości podłoża - zarysowania w fundamentach
rzadkie, duże - w budynkach niezabezpieczonych
gęste małe - obciążeń budynkach zabezpieczonych
rozciąganie spowodowane przez krzywiznę będą równaniem przez rozpełzanie
Kombinacje obciążeń dla SG - jak uwzględniane są wpływy deformacji podłoża
Deformujące się podłoże opisuje 5 parametrów:w,T, K(R), u, ε
Projektując obiekty zwarte wystarczy przyjąć ε i K (R)
W wyniku tych odkształceń budowla zostaje dodatkowo obciążona tymi oddziaływaniami
Stosuje się zasadę Stanów Granicznych - wszystkie oddziaływania traktuje się jako charakterystyczne. Do obliczenia SG Nośności przyjmuje się obciążenia obliczeniowe
Do obliczeń statyczno - wytrzymałościowych przyjmuje się najbardziej niekorzystne kombinacje obciążeń
Zakłada się następujące obciążenia
Stałe (ciężar własny konstrukcji)
Zmienne (obciążenia technologiczne oraz wpływy górnicze - deformacje ciągłe podłoża)
Wyjątkowe (obciążenia uderzeniami pojazdów, wybuchy, wstrząsy górotwórcze)
wszystkie podstawowe wielkości są charakterystyczne
oddziaływania deformacji terenu na obiekt przyjmuje się jako obciążenia zmienne w całości krótkotrwałe a oddziaływania wstrząsów jako wyjątkowe
nie wprowadza się współczynnika γ dla ukośnego kierunku eksploatacji
Gki - wartość charakterystyczna i-tego oddziaływania stałego
Qki - wartość charakterystyczna i-tego oddziaływania zmiennego
γfi - częściowe współczynniki dla oddziaływań
ψoi - współczynnik kombinacji obciążeń
m - liczba oddziaływań stałych
n - liczba oddziaływań zmiennych
Ad - wartość obliczeniowa oddziaływania wyjątkowego
Σ Gki* γfi + Σ Qki* ψoi * γfi - podstawowa
Σ Gki* γfi + 0,8 Σ Qki * γfi + Ad - wyjątkowa
Naprężenia styczne w podstawie fundamentu od odkształceń poziomych terenu - faza przed i po poślizgu
W wyniku poziomych deformacji terenu występują naprężenia styczne τ w miejscu styku podłoża z fundamentem
Przy niezmiennej długości fundamentu i niewielkich deformacjach podłoża ε nie następuje przesuw pomiędzy podeszwą fundamentu i podłożem
Strefa zaburzenia „a” zależna jest od naprężeń normalnych pod fundamentem i właściwości gruntu
przy dłuższych fundamentach może nastąpić przesuniecie cząstek podłoża w stosunku do dolnej powierzchni fundamentu (od pkt A)
w takich przepadkach naprężenia styczne osiągają wartość graniczną
naprężenia styczne na powierzchni ław bocznych „τb”
charakter naprężeń τ i τb jest jednakowy, ale wielkości są różne ze względu na inne naprężenia normalne do tych powierzchni
naprężenia styczne na powierzchni ław bocznych przyjmuje się jedynie, gdy ławy wykonano bez deskowania bezpośrednio na gruncie
wielkości naprężeń stycznych na odcinku od środka ławy fundamentowej do miejsca przesuwu w miejscu styku można opisać zależnością
τ = EεBη
E - moduł sprężystości podłoża
ε - wielkość odkształceń poziomych podłoża
η - Parametr zależny od naprężeń normalnych pod fundamentem, od szerokości ławy i warstwy amortyzującej
B - parametr wyznaczony z zależności odległości punktu od środka fundamentu grubości warstwy amortyzującej
Rzeczywista wielkość naprężeń stycznych pod podeszwą fundamentu naprężeń
Podstawowe założenia:
obciążenia poziome od górniczych deformacji podłoża, są jedynymi obciążeniami poziomymi fundamentu
kierunek rozpełzania zmienia zwrot pod środkiem ciężkości rusztu fundamentu
w przypadku nieznanego kierunku eksploatacji węgla rozpatruje się takie przypadki
ze względu na amortyzację właściwości gruntu naprężenia styczne θ nie osiągają wartości granicznej „τpr” (τpr>θ)
θ = f * σ
σ - naprężenia normalne pod fundamentem
θ = największe naprężenia styczne
f - współczynnik empiryczny
przyjmuje się skokową zmianę kierunku naprężeń pod fundamentem
dla obciążeń należy przyjmować naprężenia styczne θ pod fundamentami
θ = Ki (σ tgφ+c)
K1 - współczynnik przeliczeniowy - stosuje się do obliczeń tych fundamentów, których osie są równoległe do kierunku rozpełzania
K2 - współczynnik przeliczeniowy - stosuje się do obliczeń tych fundamentów, których osie są prostopadłe do kierunku rozpełzania
poziome odkształcenia powodują powstanie obciążeń - naprężeń normalnych do powierzchni pionowych ław - jedynie w ławach, których oś jest prostopadła do kierunku deformacji. Napór na te powierzchnie nie może przekraczać parcie tzw. granicznego Pb
Rodzaje sił wewnętrznych powstające w przykładowym ruszcie fundamentowym przy nieznanym kierunku eksploatacji węgla - ruszt wg przykładu
przy nieznanym kierunek eksploatacji uwzględniamy wszystkie usytuowania budynku w niecce, prowadzące do najbardziej niekorzystnych obciążeń konstrukcji
- rozciąganie lub zginanie
- rozciąganie i zginanie
środek rozpełzania znajduje się w środku ciężkości rusztu fundamentowego
w ruszcie oprócz naprężeń stycznych równoległych do osi ław ( w kierunku odkształceń poziomych) występują naprężenia na ławy prostopadłe
na równolegle działające naprężenia styczne w podstawie oraz naprężenia normalne do powierzchni tych ław siły powstałe od tych naprężeń oznaczono odpowiednio I oraz H
Odręczny wykres zmienności siły osiowej ławy rozciąganej wg przykładu
Sposoby postępowania przy wyznaczaniu siły osiowej dla niesymetrycznego układu ław przyległych
ława symetryczna - osiowa siła N z jednej i drugiej strony osi jest taka sama
ława niesymetryczna - przyjmuje środek rozpoznania w środku długości ławy, obliczamy z lewej i prawej strony
Maksymalne wartości siły rozciągającej
N=0,5(NL+NP)
N=Z+Zb+J+H
Z- siła wywołana naprężeniami stycznymi w podstawie ławy
Zb - siła wywołana naprężeniami stycznymi na powierzchnie boczne ławy
J - siła wywołana naprężeniami stycznymi pod powierzchnią ław przyległych
H - siła naporu na powierzchnię ław przyległych
Siła od naprężeń stycznych pod ławami przyległymi
Zx=b(0,5L-x)θ
I = Σ Ii si
Ii = bi*θ
Naprężenia styczne pod ławą poprzeczną obliczone ze współczynnika Kz
bi - szerokość ławy poprzecznej
si - odcinek ławy poprzecznej, który przyjmujemy
Siła naporu na powierzchnie pionowe
H = Σ Hi*si
Hi - zależne od Fj, Vj, Dj
Fj = 0,85 σo (xi,j-xz,j-1)
xi,j , xz,j-1 - odległości pomiędzy ławami poprzecznymi
σo - naprężenia normalne w polach międzyławowych σo = p+γ1h1+ γ2h
Vj = (σotgφ+c) (xi,j-xz,j-1)
Dj = Kb*Pb
Pb - parcie bierne gruntu
Określenie wielkości momentu zginającego w ławie fundamentowej - miejsca umieszczenia zbrojenia
Wraz z siłami osiowymi w czasie występowania zjawisk odkształceń poziomych na ławy poprzeczne działają naprężenia I i H powodujące zginanie
Przyjmuje się
M = (Hi + Ii )/ 16 li2
Zbrojenie:
ze względu na działanie momentu zginającego AM lub obciążenia mimośrodowego rozciągania AR umieszcza się przy pionowych powierzchniach ścian ławy
w danej części ławy - zbrojenie na rozciąganie AN : ΔA= AN-2 AM
gdy zginanie jest duże nie będzie zbrojenia w dolnej partii ławy
Lub, gdy nie ma zginania - wystarczą jedynie wkładki narożne i
przeciwko rozciąganiu dolnej partii
Ściągi fundamentowe - miejsce umieszczenia, sposób wyznaczania sił wewnętrznych, zbrojenie
Ściągi kotwiczne - przy rzutach fundamentów powodujących konieczność zastosowania znacznej ilości zbrojenia ze względu na zginanie
Ściągi przekątniowe - ze względu na konieczność zabezpieczenia przed odkształceniem postaciowym rzutu fundamentów
Ściągi - oblicza się na obciążenia z głównych ław fundamentowych, ściągi nie są obciążone bezpośrednio odkształcającym się podłożem
Każdą ławę oblicza się na rozciąganie - max N
Ściągi pracują tylko na rozciąganie
b,c - wymiary usztywnionego pola rusztu
Sl, Sb - obciążenia ław zewnętrznych rusztu siłami Ji, Hi przy wystąpieniu poziomych odkształceń podłoża prostopadłych do osi tych ław
przepona kotwiczna - przeznaczenia miejsce umieszczenia, sposób wyznaczania sił wewnętrznych, zbrojenie
przepona żelbetowa - płyta żelbetowa pomiędzy fundamentami i ścianami fundamentowymi mająca za zadanie przejęcie sił rozciągających wywołanych deformacjami podłoża
warunki konstrukcyjne wykonania:
płyta żelbetowa o grubości 10 cm pod całym rusztem budynku
zbrojenie ułożone w jednej warstwie (w połowie grubości płyty) krzyżowo (przenosi jedynie rozciąganie)
minimalne zbrojenie to fi 6 w odległości, co 25 cm
ławy fundamentowe pod przeponą zazwyczaj są niezależne i odizolowane od siebie (mogą być prefabrykowane)
miedzy ławami a przeponą jest warstwa poślizgowa
przepona może spełniać rolę posadzki w piwnicy
należy uwzględnić warunki gruntowo - wodne i odpowiednio zaizolować fundamenty
siły osiowe w przeponie - obliczanie prowadzi się w dwóch kierunkach: prostopadłym do eksploatacji i równoległym. Dwa rodzaje stref działania sił w każdym kierunku przepony (nad ławami i między ławami)
siła w pasmach ławowych T=Gf ≤Z
G - obciążenie ciężarem własnym oraz użytkowym w poziomie warstwy poślizgowej
F - współczynnik tarcia
Z - siła wywołana poziomymi odkształceniami podłoża w podstawie fundamentu
e. siła w pasmach międzyławowych
T=Gmf ≤Hi + Ji
Gm - obciążenie ścian poprzecznych do kierunku rozpełzania
Hi, Ii - siły naporu i tarcia w podstawie ław prostopadłych
f. zbrojenie przepony
ASl = T / fyd
Pośrednie posadowienie obiektu (pale) - sposoby posadowienia obiektów na terenach górniczych
Jeżeli konieczne jest posadowienie obiektu na słabym gruncie (nienadającym się do posadowienia bezpośredniego) to należy zastosować posadowienie pośrednie za pomocą pali fundamentowych
Posadowienie bezpośrednie na oczepie pali nie jest właściwe, bo występuje wtedy zginanie pali (przy obiektach o znacznych wymiarach)
Konieczne jest wykorzystanie warstwy poślizgowej - amortyzującej wpływ deformacji terenu
Dylatacje budynków kształtowanie bryły budynku, miejsca umieszczenia, określenie szerokości szczeliny dylatacyjnej
dylatacja - szczelina w budynku na całej wysokości, zazwyczaj miedzy ścianami lub układami nośnymi sąsiednich segmentów
odpowiednia wielkość przerwy dylatacyjnej - podstawowe wymagania dla budynków sąsiadujących ze sobą
o właściwiej wielkości przerwy decydują wymiary budynków oraz parametry krawędzi niecki górniczej (odkształcenie poziome i promień krzywizny)
w czasie przechodzenia krawędzi niecki osiadań sąsiednie segmenty nie mogą się zetknąć ze sobą w żadnym pkt)
zmiany odległości charakterystycznych pkt budynków przedstawia rysunek
|
I |
II |
III |
IV |
V |
góra |
s |
s+εl+H*l/e |
s |
s-εl+H*l/e |
s |
dół |
s |
s+εl |
s |
s-εl |
s |
szerokość przerwy dylatacyjnej określa się z warunków zetknięcia się górnych partii segmentów na duże niecki osiadań
s≥0
s - εl - H*l/e ≥ 0
s ≥ εl + H*l/e
s = 0,1 (εmax + H/Rmin) (L1 + L2) / 2 + (5 - 10 cm)
s - szerokość szczeliny dylatacyjnej [cm]
ε - odkształcenie poziome terenu [mm/m]
R - promień krzywizny [km]
H - wysokość niższego budynku (od fundamentów do kalenicy)
L1 , L2 - długość segmentów [m]
gdy istnieje możliwość występowania wstrząsów górniczych konieczne jest zwiększenie szczeliny dylatacyjnej „s” o wartość
s L= 3 + 0,4 (H - 5)
s L - dodatek szerokości dylatacji ze względu na wstrząsy [cm]
Rozmieszczenie dylatacji w budynku - dylatacje pionowe i poziome
Zasady dzielenia budynków dylatacjami
Maksymalne długości pojedynczego segmentu budynku o konstrukcji sztywnej do 30 m (dla kategorii górniczej powyżej II)
Maksymalne długości pojedynczego segmentu budynku o konstrukcji odkształcalnej do 36 m (dla kategorii górniczej powyżej II)
Maksymalne długości pojedynczego segmentu budynku o konstrukcji odkształcalnej do 48 m (do kategorii górniczej II)
W miejscu zmiany wysokości obiektów więcej niż 20 %
W miejscu zmiany kształtu rusztu budynku (dzielimy na proste segmenty np. prostokąty)
W miejscu wyraźnej zmiany odkształcalności podłoża (E1 = E2)
Zasady kształtowania dylatacji:
Najmniejsze odległości między fundamentami segmentów - 5 cm (dla wstrząsów - 8 cm), a ścian 10 cm (dla wstrząsów - 13 cm) o ile z obliczeń nie należy stosować większych szczelin
Szczeliny należy osłaniać przed zaśmieceniem, zasypaniem zarówno w czasie budowy, jaki i w czasie eksploatacji
Dylatacje należy osłaniać ze względów energetycznych, wilgotnościowych i akustycznych
Określenie miejsca położenia i szerokości szczeliny dylatacyjnej dla obiektu wg przykładu
Podstawowe założenia przyjmowane przy analizie naprężeń i odkształceń podłoża gruntowego
Wytrzymałość gruntu na ścinanie, konstrukcja wykresu wg Coulomba w aspekcie wpływów górniczych
Kształtowanie się niecki obniżeń w czasie
Określenie zmienności sigma 22 w zależności od deformacji poziomych rozpełzanie i spełzanie