1.Charakterystyka rynku ubezpieczeń po 1990 roku. Po 1990 roku następuje wzrost świadomości społeczeństwa rit: ubezpieczeń. Zmieniono dotychczasowe przepisy ubezpieczeniowe zachowując tylko komunikacyjne, OC, OC rolników, od ognia. Oprócz ubezpieczeń obowiązkowych wprowadzono na rynek ubezpieczenia dobrowolne.. Działalność gospodarcza jest narażona na różne czynniki.

Społeczeństwo starzeje się więc szukamy sposobów zastępowalności naszych dotychczasowych dochodów. Narasta interwencjonizm Państwa do stwarzania warunków do rozwoju ubezpieczeń \ reasekuracji ( na wypadek niewypłacalności firmy ubezpieczeniowej). Elementy nowych ubezpieczeń: a) system publikacyjny- pojawiają się informacje publiczne o firmach ubezpieczeniowych i ich miejsca na rynku. UNU monitoruje rynek.; b) system koncesyjno-normatywny i akty prawne; c) system nadzoru materialnego i nadzoru finansowego. Powstaje wiele firm ubezpieczeniowych- zezwolenie Ministra Finansów na prowadzenie działalności ubezp posiada 70 firm., z czego 35 firm prowadzi ubezpieczenia na życie i 35 firm ubezpieczenia majątkowe. Do najważniejszych nowych rozwiązań wprowadzonych ustawą z1990 roku należy zaliczyć: likwjdację dużej liczby ubezpieczeń obowiązkowych; obowiązek podziału na firmy zajmujące się ubezp na życie oraz ubezp majątkowymi, wprowadzenie pojęć „ kapitału gwarancyjnego" i „marginesu wypłacalności jako mierników prawidłowej gospodarki finansowej ubezpieczyciela; zakaz jednoczesnego prowadzenia przez tego samego ubezpieczyciela ubezpieczeń na życie i pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych; utworzenie ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego chroniącego ich interesy ofiar wypadków objętych- ubezpieczeniami obowiązkowymi; utworzenie funduszu ochrony ubezpieczonych chroniącego ich interesy w razie upadłości ubezpieczyciela; wprowadzenie instytucji towarzystw ubezpieczeń wzajemnych; ograniczenie działalności gospodarczej ubezpieczyciela do działalności ubezp i działalności związanej z ubezpieczeniami; ograniczenie form organizacyjnych ubezpieczycieli do spółek akcyjnych i towarzystw ubezpieczeń wzajemnych; ustalenie warunków podejmowania działalności ubezpieczeniowej przez spółki z udziałem kapitału zagranicznego oraz przez ubezpieczyć'*¹!! zagranicznych; ustalenie zasad "lokowania funduszy ubezpieczeniowych i zasad prowadzenia gospodarki finansowej przez ubezpieczycieli oraz zasad rachunkowości i sprawozdawczości ubezpieczeniowej; podejmowania działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej przez ubezpieczycieli i maklerów (brokerów). Do 20.05.2003 roku dostosowano przepisy

. ubezpieczeniowe do standardów,UE

2. Co to jest ubezpieczenie. Ryzvko ubezpieczeniowe: Ubezpieczenie - jest to forma "scentralizowanego funduszu pochodzącego ze składek,który przeznaczony jest na świadczenie odszkodowania |w sensie społecznym to instrumenty eliminowania zagrożeń zw z finansowymi skutkami zdarzeń losowych i wypadków. Ryzyko bezp.-możliwość nastąpienia nieumyślnego zdarzenia losowego, którym w ubzp jest klęska żywiołowa lub nieszczęśliwy wypadek, powodujący bądź szkodę majątkowa, bądź utratę życia, zdrowia lub zdolności do pracy czł, w konsekwencji- jeżeli dany obiekt lub osoba są ubezpieczone-powstanie roszczenia ubezpieczeniowego. CECHY RYZYKA: niezależność- wystąpienie nieszczęśliwego zdarzenia jest niezależne od osoby, podmiotu; - nadzwyczajność -nie znamy czasu i miejsca wystąpienia; - statystyczna prawidłowość- (dłuższe obserwacje ubezpieczeniowe wskazują ze szkody i zdarzenia losowe wiążą się z określonymi przyczynami); - losowość- nie można ustalić konkretnych osób i podmiotów, których ryzyko może dotyczyć. PODZIAŁ RYZYKA wg kryterium I 1. Ryzyko finansowe- ubezpieczeniach majątkowych, straty finansowe; Ryzyko „niefinansowe" -zw z ubezp osobowymi np.: dożycie przez ubezp określonego wieku; II WPŁYWU CZASU NA DANE RYZYKO: R. statyczne-nizależne od zmian zw z postępem ekonom i technolog np.: żywioły przyrodnicze; R. dynamiczne- zw ściśle ze zmianami w/w np.; zmiany cen, moda, kryzys gosp; III ŹRÓDŁA RYZYKA,JEGO MASOWE ODDZIAŁYWANIE ORAZ ROZMIAR NASTĘPSTW: R. fundamentalne- ma wpływ na dużą liczbę jednostek np.: wojny, trzęsienia ziemi; R. partykularne- struty w interesach indyw IV ŹRÓDŁO NIEBEZPIECZEŃSTWA: R. przyrodnicze- tworzy je sama przyroda; R. społeczne- pochodzi od człowieka; VPRZEDMIOT UBEZPIECZENIA: R. osobowe -powoduje uszczerbek w dobrach osobistych zdrowie* R. majątkowe- zagraża dobrom majątkowym. PROCES ZARZĄDZANIA RYZYKIEM UBEZP: 1. Indentyfikacja ryzyka - jakie zagrożenie; 2. Ocena jakościowa i ilościowa r; 3. Selekcja r. ubezp( ważne lub mniej ważne); 4. Kontrola jako element zarządzania ; 5. Ocena efektywności zarządzania ryzykiem ubezp.

3. Podział ubezpieczeń wg różnych kryteriów:. Ubezpieczenia dzieła się na społeczne i gospodarcze.: Ubezpieczenia społeczne to III filary - zreformowany ZUS, OFE; dobrowolne ubezpieczenia na życie,\PPEUbezpieczenia Gospodarcze dzieli się na działy : DZIAŁ I - U. Osobowe i DZIAŁ II -Ub Majątkowe + pozostałe osobowe. Dział I Osobowe to: - ubezp. na życie i dożycie ; - posagowe zaopatrzenie dzieci - są zawierane przez rodziców na rzecz swoich nieletnich dzieci ale mogą też być zawierane przez soby trzecie dziecko dochodzące do określonego wieku otrzymuje świadczenie jednorazowe bądź w rodzaju renty; rentowe; -zw z funduszem inwestycyjnym; ubezp zdrowotne i chorobowe; UBEZP. MAJĄTKOWE dzieli się; -rzeczowe ( obiekty materialne) i majątkowe (interes majątkowy ubezpieczającego. Wg. rodzajów przedmiotów: - u. Budynków,- mienia ruchomego w gospod rolnych,- upraw ziemiopłodów i zwierząt gospodarczych, pojazdów mechanicznych ( świadczenia kombinowane); wg rodzaju przedmiotu i działu gospodarki narodowej: - rolne, przemysłu, handlu i rzemiosła, budynków mieszkalnych, statków i ładunku transportu lądowego, morskiego; - ubezp mienia osobistego ludności; ubezp. Kombinowane- Połączenie ub. Rzeczowego z majątkowym oraz osobowym; w ubezp komunikacyjnym wyróżniamy podgrupy: - obowiązkowe ubezp OC; -ubezpieczenie AC; - zielona karta;- nowe ubezp ^.ssistance( pomoc techniczna i medyczna w razie wypadku za granicą).

4.Zakłady ubezpieczeń komercyjne i zakłady ubezpieczeń wzajemnych. Zakłady ubezp można podzielić wg: 1) podziału ustawowego (prawnego) zakłady dzielą się na : prowadzące ubezpieczenia na życie- DZIAŁ I i prowadzące ubezp majątkowe i pozostałe osobowe - DZIAŁ II.; 2) pod względem form orgnizacyjno-prawnych są to spółki akcyjne i towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych; 3) źródeł pochodzenia kapitału wyróżniamy spółki z kapitałem krajowym i zagranicznym; 4) z uwagi na przynależność do odpowiedniego sektora własności dzielimy je na publiczne i prywatne. Ze względu na formę organizacyjno-prawną oraz cel instytucji oferującej ubezpieczenia: KOMERCYJNE- oferowane są przez zakłady działające w formie spółek akcyjnych są nastawione na zysk i są to zwykle firmy prywatne; WZAJEMNE-oferowane są przez zakłady działające w formie Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych- ubezpieczenie członków na zasadzie wzajemności;mózfiwe jest jednak odstępstwo od tej-reguły, gdy występuje ochrona ubezpieczeniowa podmiotów nie będących członkami towarzystwa. Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych działają w interesie swoich członków, dlatego tez celem powoływania tej formy organizacyjnej zakładu ubezpieczeń jest zaspokojenie potrzeb w zakresie ochrony ubezpieczeniowej określonych grup społecznych lub zawodowych oraz w przeciwieństwie do zakładów ubezpieczeń w formie spółek akcyjnych są instytucjami „non-profit". Mają charakter lokalny i działają na zasadzie spółdzielczej- osoba ubezpieczona staje się członkiem TUW w Polsce jset około 10; w tym 1 życiowe „REJENT w Pozaniu i 9 majątkowych.

5.Instytucje rynku ubezpieczeniowego; 1. Minister Finansów - zezwala na podejmowanie i prowadzenie działalności ubezp na terytorium RP przez spółki z kapitałem zagranicznym i zagraniczne. 2 Komisja Nadzoru Ubezpieczeń | funduszy Emerytalnych - powstała z połączenia PUNU +Urząd nadzoru nad FE od kwietnia 2002 roku. Zadania: - zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku ubezp i ochrony ubezpieczonych; - wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej i agencyjnej; - kontrola prowadzenia działalności przez ZU i brokerów; - podejmowanie innych działań podejmowanych w ustawie; 3.POJLSKA IZBA UBEZPIECZEŃ - organizacja ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego powstala W1990r, przynależność do niej jest obowiązkowa i powstaje w chwili rozpoczęcia działalności ubezpieczeniowej przez ZU, zrzesza wszystkie ZU w RP. ZADANIA: -reprezentuje ZU wobec organów władzy i administracji państwowej; - chroni interesy ZU - opiniuje projekty aktów prawnych dot działalności ubezp; - sprawuje pieczę nad prowadzeniem uczciwej konkurencji nar.ubezp;- stwarza możliwość polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów; -współpracuje z organem ifadzoru i org i stowarzyszeniami kraj i zagranicznymi w zakresie ubezpieczeń. 4. POLSKIE BIURO UBEZPIECZEŃ KOMUNIKACYJNYCH -zrzesza ubezpieczycieli, którzy sprzedają ubezp obowiązkowe poza granicami kraju przynależność tych ubezpieczycieli jest obowiązkowa. Należy do niego: - wystawianie dokumentów ubezp. Ważnych w innych krajach; - zawieranie umów z zagr biurami ubezpieczeń komunikacyj o wzajemnym uznawaniu dok ubezp; -org likwidacji szkód spowodowanych na terytorium RP przez zagr kierowców; -określanie zasad i trybu dystrybucji ubezp krótkoterminowych umów ubez dla pojazdów wjeżdżających do RP; 5. RZECZNIK UBEZPIECZONYCH -reprezentuje interesy ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia powołuje go MF, kadencja trwa 4 lata. Zadania: -reprezentacja i ochrona konsumenckich interesów ubezp i uprawnionych; - opiniowanie projektów aktów prawnych dot ubezp; - informowanie nadzoru o nieprawidłowościach w działalności ZU; -inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno-informacyjnej w zakresie ubezpieczeń.6. UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY- GWARANTUJE WYPŁACENIE ODSZKODOWANIA ŚWIADCZENIA ZTYTUŁU OBOWIĄZKOWEGOUBEZPIECZENIA.7.ZUS. 8.KRUS ubezpieczenie rolnicze, zawiera ono ubezpieczenie rentowe i emerytalne oraz bezp.zdrowotne. Inne systemy emerytalne- nie są to takie ubezpieczenia jak w ZUS-ie, ale otrzymują je np.: wojskowi w zależności od stopnia.
6. Konkurencyjność ubezpieczeń na rynku kapitałowym. Rynek kapitałowy stanowi miejsce obrotu instrumentami inwestycyjnymi średnio i długoterminowymi, czyli takimi które zapewniają zwrot kapitału w czasie przekraczającym okres jednego roku Może być pierwotny i wtórny. Instrumenty rynku. kapitałowego to;Obligacje_.Skarbu_.Państwa;- -obligacj przedsiębiorstw i komunalne; akcje i udziały przedsiębiorstw; jednostki uczestnictwa w funduszach powierniczych. W działalności bezp. ubezpieczenia dają lokaty długoterminowe zakładów ubezp działu I niż krótko terminowe.

7.Podstawy prawne ubezp gospodarczych- - przepisy ustawy o działalności ubezpieczeniowej zawarte w ustawie z dn. 28 lipca 1990 r z późn zmianami - Dz. U nr 11, póz. 62 z 1996 r tekst jednolity ; - przepisy KC, w szczególności w części regulującej umowę ubezpieczenia (art. 805-art. 834); - przepisy tytułu VI kodeksu morskiego ustawy z dnia 1.12.1961 r, które są poświęcone umowie ubezpieczenia morskiego (art. 256-art. 301); - Kodeks handlowy , morski; - Rozporządzenie RM dot obowiązkowych ubezp budynków w gospodarstw rolnych; ubezpmunikacyjnych; OC; - dyrektywy UE dot dostosowania prawa polskiego do unijnego.

8. Dział l i Dział II w ubezpiezceniach. Charakterystyka ważniejszych grup.

Dział -ubezpieczenia na życie i Dział II ubezpieczenia majątkowe + osobowe. Ubezpieczenia na życie wiążą się z III filarem ubezpieczeń społecznych. Dział I: ubezp na życie i dożycie; - posagowe + zaopatrzenie dzieci; - na życie + fundusz inwestycyjny; - renty płatne natychmiast i odroczone; - chorobowe+wypadkowe (pod warunkiem że klient posiada jedną z 4 podanych wyżej polis). Dział II Osobowe i majątkowe; - od nieszczęśliwych wypadków, - komunikacyjne, finansowe, rzeczowe ( bikety materialne), majątkowe (interes majątkowy ubezpiezcającego),- budynków, mienia ruchomego w gospod rolnych . Jest ich 18 grup rodzajowych.

9. Reasekuracja czynna i bierna. Uzasadnienie działalności reasekuracyjnei. Reasekuracja -jest formą, umowy ubezpieczenia dotyczącą przyszłych i niepewnych

szkody, do której znajdują zastosowanie podobne reguły prawne, jakie rządzą umowa ubezpieczenia. Umowa reasekuracji polega na przejęciu przez reasekuratora wobec zakładu ubezpieczeń- obowiązku pokrycia określonej części świadczeń ubezpieczeniowych obciążających zakład w stosunku do ubezpieczonych, w zamian za przekazanie określonej części składek pobranych przez zakład z tytułu ubezpieczenia . Reasekuracja to:-ubezpieczenie ubezpieczenia; - ubezpieczenie zakładu ubezpieczeń; - ubezpieczenie pośrednie; - dalsza cesja ryzyka; - przedłużenie ubezpieczenia; - metoda wielokrotnej dywersyfikacji ryzyk; - metoda wtórnego podziału ryzyka; - odmiana (forma ) ubezpieczenia. Reasekuracja- jest umową nienazwaną, dwustronnie kwalifikowaną;- konsensualną; - kauzalną;- odpłatną; -najwyższej dobrej wiary. Reasekuracja jest umową adchezyjną i masową. Podzial reasekuracji: I wg kryterium rola zakładu w procesie transferu ryzyka: 1. Czynna-przyjmowanie ryzyk do reasekuracji; 2. Bierna- odstępowanie ryzyk do reasekuracji. Reasekurację można jeszcze podzielić wg kryteriów innych : II wg cech krajowości operacji : r. krajowa i zagraniczna; III wg skali rozłożenia ryzyka: r. prosta (cesja) i retrocesja ; IV wg typu umowy: fakultatywna; obligatoryjna; fakultatywno-obligatoryjna; V wg sposobu rozliczeń - r. proporcjonalna i nieproporcjonalna. FUNKCJE REASEKURACJI: -finansowa- reasekuratorzy ponoszą ciężar finansowy znacznej części wypłacanych świadczeń ubezpieczeniowych; - gwarancyjna - gwarantuje zakładom ubezp zdolność finansową wykonania ich zobowiązań.; - techniczna- chroni zakłady ubezpieczeń przed nadmiernym wzrostem szkodowości w danym okresie; - kapitalotwórcza- operacje reasekuracyjne powodują koncentrację znacznych środków finansowych.; - stabilizująca;- przeciwdziała gwałtownym zachwianiom koniunktury na krajowych rynkach ubezpieczeniowych -tezauryzacyjna- jest źródłem wpływów finansowych nie tylko dla reasekuratorów ale i dla reasekurowanych - prowizje, udziały w zyskach; - zwiększa pojemność rynku ubezpieczeń; -ma włpyw na jego globalizację- r. międzynarodowa tworzy jeden wielki, globalnie powiązany rynek kapitałowy.

10. OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA. WAŻNIEJSZE REGULACJE; - Każda firma "ubezp wydaje przepisy ogólne tj: odkąd zaczyna się odpowiedzialność ubezp; - w jakim terminie zgłosić szkodę; - jakie dokumenty złożyć; - jak rozstrzyga się spory między firmą ubezpieczeniowa a ubezpieczonym Żeby zawrzeć umowę ubezpieczenia musi być zdolność prawna do zawierania umów 18 lat, panie zamężne od 16-17 roku życia mają wcześniej zdolność do zawierania umów ubezpieczeniowych; 13-18 lat ograniczone czynności prawne; Umowa ubezpieczenia jest nazwaną , charakter zobowiązaniowy najwyższej dobrej wiary; odpłatną, konsensualna- dochodzi do skutku poprzez złożenie zgodnych oświadczeń woli przez strony; kauzualną -jest nieważna jeśli nie istnieje przedmiot ochrony; stałej współpracy kontraktowej - strony ściśle ze sobą współpracują i w czasie jej trwania jak i po nastąpieniu wypadku; firma zobowiązana jest do wypłaty określonych świadczeń lub odszkodowania; ubezpieczony musi opłacać składki; okres karencji umowa nie zaczyna się następnego dnia po zawarciu umowy, ale w terminie określonym w umowie; 1. Przetarg występuje sporadycznie; 2. Rokowania. 3. Oferta. Firma ubezpieczeniowa oferuje określoną usługę wg standaryzowanej składki. Kodeks Cywilny; Kodeks morski; Zasady na rynku ubezpieczeniowym muszą być zgodne z prawem ogólnie obowiązującym w danym kraju

11. Instytucja agenta ubezpieczeniowego - Agent - pośrednik ubezp, przedsiębiorca; okres wykonujący swoją działalność w oparciu o umowę agencyjną i wpis do rejestru, - ma zdolność prawną do zawierania umów, - niekarany,- min średnie wykształcenie, -licencja, -ukończył szkolenie i zdał egzamin, -mieszka na stałe w RP, - działa sam, ale może zatrudnić na umowę o pracę inne osoby, - sam podpisuje oryginalne dokumenty, -może pracować na rzecz więcej niż l zakładu ubezp, - polisa OC. Funkcje agenta: - wizytówka firmy - wygląd, ubiór, identyfikator, gadżety; - szuka nabywców i skłania do zakupu usługi; - jest źródłem informacji o rynku, - utrzymuje stałe kontakty z dotychczasowymi klientami, co wzbudza ich zaufanie. Reguluje to ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym z dn. 22 ,V.2003 r- ( Dz. U 124 z dnia 16 lipca 2003., póz. 1154) oraz ustawa o działalności ubezpieczeniowej.

12. Brokerzy w działalności ubezp.- Działa na rzecz klienta i w imieniu klienta ( nie pobiera opłat od klienta), zawiera i wykonuje umowy ubezpieczenia w imieniu ubezpieczającego lub pośredniczy w zawieraniu umów na rzecz ubezpieczonego. Może wykonywać czynności sam lub jako dział; - ma zdolność prawną,- niekarany, - mieszka na stale w RP, - zdał egzamin przed Komisją Egzaminacyjną dla Brokerów ubezp i Reasekuracyjnych w W-wie,- min średnie wykształcenie, - wpis do REJESTRU BROKERÓW,- rejestr jest jawny, - zwarł umowę OC z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej, - 5 lat pracy w ubezpieczeniach, -nie może być agentem i pozostawać w stosunku umownym z firmą ubezpieczeniową. Musi być profesjonalistą, Reguluje to ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym z dn. 22 .Y.2003 r- ( Dz. U 124 z dnia 16 lipca 2003., póz. 1154) oraz ustawa o działalności ubezpieczeniowej.

13. AKTUARIUSZE -ROLA W KSZTAŁTOWANIU RYNKU UBEZP.: Aktuariusz- to zatrudniony w ZU statystyk, matematyk, który oblicza rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe ( w dziale ubezp na życie te obliczenia dokonywane są wyłącznie przez aktuariusza; natomiast w majątkowych wymagane jest potwierdzenie aktuariusza), szacuje ryzyko, ustala taryfy i składki wszystkich produktów ubezp. , opracowuje raport o stanie portfela ubezpieczeniowego, wylicza margines wypłacalności firmy ubezp Może nim zostać osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, - mieszka na terytorium RP,- nie była skazana prawomocnie,- posiada wykształcenie wyższe,-zdała egzamin przed Komisją Egzaminacyjną dla Aktuariuszy, - został wpisana na listę aktuariuszy,- powoływana przez MF-licencja (ok. 100 osób w Polsce), wpisana do REJESTRU KRAJOWEGO. SKREŚLENIE z listy: - nie wykonuje zawodu przez 5 lat, - utraty pełnych zdolności prawnych, śmierci,-skazania prawomocnego sądu za przestępstwo, - złożenia przez aktuariusza wniosku o skreślenie z listy.

15. Ubezpieczenia obowiązkowe i dobrowolne- rozwiń, przykłady: Ubezp obowiązkowe-wymagane przepisami prawo, państwo ingeruje w sferę wolności osobistej i gospodarczej obywateli, naruszając zasadę swobody umów., ubezp obowiązkowe powszechne- ogólne warunki tych ubezpieczeń ustalone są w formie rozporządzenia MF, które poza składką-przesądza w pełni o treści stosunku ubezpieczenia; ustawodawca ustalił system kontroli spełniania obowiązku ubezpieczenia i związane z tym sankcje czyli opłaty karne. Należą do ich: - OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, za szkody powstałe w wyniku ruchu tych pojazdów; OC rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego; OC doradców podatkowych; OC niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej; OC adwokatów, radców prawnych i notariuszy; budynków w gospodarstwie rolnym od ognia i innych zdarzeń losowych. Ubezp. Obowiązkowe szczególne- pozostałe ubezpieczenia, clla których owu pozostawiono do ustalenia zakładom ubezpieczeń (ograniczeni są co do minimalnej sumy ubezpieczenia). Należą do ich wszystkie OC:- przewoźników lotniczych międzynarodowych lotów handlowych; posiadaczy obcego cywilnego statku powietrznego w związku ze stałym pobytem w Polsce; organizatorów imprez sportowych; właścicieli statków przewożących ponad 2000 ton oleju luzem; brokerów ubezp; notariuszy; komorników sądowych; rzeczoznawców majątkowych; NW zawodników- obowiązek spoczywa na klubach lub związku sportowym; osób eksploatujących obiekt jądrowy; biegłych rewidentów Ubezpieczenia dobrowolne -_ogólne warunki ustalają zakłady ubezpieczeń, nie są obowiązkowe. Należą do nich: -od ognia i innych zadarzeń losowych; od kradzieży z włamaniem; mienia w transporcie; AC; OC wybranych zawodów. Ubezpieczenia zbiorowe: na podstawie jednej polisy ochroną objęta jest większa liczba przedmiotów należących do jednego ubezpieczonego lub dobra osobiste kilku podmiotów, ale zakres ochrony obejmuje tylko ryzyko jednego rodzajuJ/Ubezpieczenia Grupowe- jedna umowa obejmuje wiele osób, każda z nich ubezpieczona jestnTwlasny rachunekTWarunkiem zawarcia jest przystąpienie do określonego ubezpieczenia określonego procentu grupy osób, może być zawarte w formie imiennej lub bezimiennej. Występuje tu znazcne uproszczenie techniki obsługi, badania ryzyka, ujednolicenia składek oraz świadczeń ubezpieczeniowych. Ubezpieczenia jednostkowe- podlega mu jeden przedmiot lub jedna osoba.

16. Scgmentacja rynku ubezpieczeń. Kryteria ważniejsze grupy klientów: Segmentacja rynku- jest to podział na względnie jednorodne (homogeniczne) grupy klientów, różniące się między sobą reakcjami na dany produkt i inne instrumenty oddziaływania na rynek.Rynek ubezpieczeń jest bardzo zróżnicowany. Badania nie powiny dotyczyć rynku jako całości lecz należy dokonać selekcji. Seg wiąże się z tym aby uzyskać jednorodność podmiotów gospodarczych i osób fizycznych do których skierowany jest produkt ubezpieczeniowy. Kryteria; - kryteria geograficzne- kraj, województwo, miasto, wieś; kryteria demograficzne-wiek, pleć, zawód, religia, rasa, dochody.; kryteria psychograficzne: określające status kupującego (grupa społeczna, styl życia, hobby, osobowość; zachowania konsumenckie: określające proces zakupu. KRYTERIA SEG KLIENTÓW INSTYTUCJONALNYCH: -status prawny jednostki,- rodzaj prowadzonej działalności,- wielkość obrotów i zysku, -wielkość zatrudnienia, - położenie geograficzne, - postawa wobec ubezpieczenia. ETAPY SEG: 1. Badania marketingowe, 2. Analiza potrzeb nabywców, 3. Formułowanie kryterium, 4. Wybór rynku docelowego i strategii marketingowej. Zalety seg: - ułatwienie wyboru rynku docelowego, - możliwość dostosowania produktów do potrzeb nabywców, - efektywniejsze wydatkowanie środków finansowych przeznaczonych na aktywizacje w stosunku do określonych i znanych adresatów, - szybkie zauważenie zmian w danym segmencie i podjęcie odpowiednich czynności, - wcześniejsze przygotowanie się do tych zmian, - określenie czasu wystąpienia wzmożonego popytu na produkty i usługi. STRATEGIE DOTARCIA DO RYNKU: 1. Nie zróżnicowana - nie różnicuje rynku na segmenty,klienci są traktowani tak samo, firma występuje na cały rynek z jedną ofertą masową dystrybucja, reklama.Zalety jej-oszczędność kosztów, niskie koszty reklamy, produkcji. 2. ZRÓŻNICOWANA- dzieli rynek na segmenty, działa w większości seg lecz opracowuje różne programy i produkty dla każdego segmentu, dywersyfikacja produktów, kanalów sprzedaży. 3. SKONCENTROWANA - wybiera się segment o jednorodnych potrzebach, przewagę konkurencyjną uzyskuje się przez specjalizację. ETAPY SEGMENTACH: 1. Szerokie zdefiniowanie rynku produktowego, 2. Sformułowanie listy potrzeb potencjalnych kliento, 3. Wstępne wyodrębnienie segmentów rynku, 4. Identyfikacja i usunięcie cech wspólnych. 5. Nazwanie wyodrębnionych seg rynku, 6. Dokonanie pogłębionej charakterystyki poszczególnych seg, 7. Określenie relatywnej wielkości segmentów.

17. Funkcja społeczna i ekonomiczna ubezp gospodarczych, 1/ kompensacja strat losowych, 2.funkcja prewencyjno-wychowawcza, 3. poczucie bezpieczeństwa, 4. ciągłość procesów gospodarczych; 5. gwarancja zasady rachunku ekonomicznego, - stymulacja wzrostu gospodarczego (kredyt-inwestycje); - rozwój eksportu; - ochrona bilansu płatniczego; -gwarancja rozwoju niebezpiecznych dziedzin działalności (lotnictwo, komunikacja drogowa, żegluga, energetyka jądrowa).

18. Ubezpieczenai majątkowe - obowiązkowe i dobrowolne: Dzielimy je na : 1. OBOWIĄZKOWE: komunikacyjne , O, OC rolników, ubezp budynków od ognia, armatorów od szkód kolejowych, OC rewidentów, doradców, lekarzy. 2. DOBROWOLNE: ubezp transportowe, bagażu, awarii, innowacji, od kradzieży.Inny podział: 1. Rzeczowe- obiekty materialne, 2. Majątkowe- interes majątkowy ubezpieczającego. Podział ubezp majątkowych ze na rodzaj przedmiotu i dział gospodarki narodowej: branże przemysłu, handlu i rzemiosła, rolne; - budynków mieszkalnych; - statków i ładunku transportu lądowego, morskiego; -ubezp mienia osobistego ludności. Do ubezp gospodarczych zalicza się: wszelkie świadczenia majątkowe; - ubezp mienia w transporcie; - OC; kredytów, gwarancji, pożyczek, należności celnych i podatkowych; - nie wywiązanie się klienta z warunków umowy; - ubezp środków transportu; - robót budowlanych; - pracowników przedsiębiorstw produkcyjnych.

19.- Ubezpieczenia na życie - istota, grupy rodzajowe. Warunki i zasady funkcjonowania ubezp w Polsce określone są przez przepisy ustawy z 28.07.1990 r o działalności ubezp. Ustawa wymaga utworzenia odrębnego towarzystwa ubezp w celu prowadzenia działalności w dziale ubezpieczeń na życie. Uzyskanie zezwolenia MF uzależnione jest od specjalisty w dziale matematyki finansowej i ubezpieczeniowej- aktuariusza. Zakład ubezp w formie S.A. musi posiadsać minimalny kapitał gwarancyjny. Dzielą się na: ubezp na życie i dożycie; posagowe, zaopatrzenie dzieci; na życie z funduszem inwestycyjnym, - rentowe, - wypadkowe i chorobowe ( jeśli jest uzupełnieniem ubezpieczeń w grupie 1-4). ROWOJ ubezp na życie zależy od: - poziomu rozwoju gospodarczego kraju, - zakresu ubezp społecznych, -obowiązującego systemu prawnego, - zasobów i poziomu życia ludności, - systemu podatkowego, - systemu prawnego, - czynników demograficznych, - moedelu rodziny, istnienia i rzowoju instytucji finansowych i instrumentów rynku kapitałowego. Prognozy demograficzne stanowią przesłankę do rozwoju ubezpieczeń życiowych i niepaństwowych ubezp emerytalnych, gdyż Państwo już ma trudności z zapewnieniem określonych środków utrzymania ludziom starszym. Stawarza to zapotrzebowanie na uzupełniające systemy emerytalne, szczególnie osób lepiej zarabiających.

20. Ubezpieczenia N W. - Podstawową kwestią jest określenie terminu „nieszczęśliwy wypadek'. Jako zdarzenia losowego i wypadku ubezpieczeniowego.Za NW można uznać zdarzenie spełniające warunki: - wywołane przez siły działające z zewnątrz nadało osoby ubezpieczonej; - występuje w sposób nagły; - działa wbrew woli ubezpieczonego; - powoduje trwały uszczerbek na zdrowiu (kalectwo lub inwalidztwo) w następstwie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia bądź śmierć osoby ubezpieczonej. Potrzebne istnienie związku przyczynowego między tym zdarzeniem i skutkiem w postaci uszkodzenia ciała i śmierci. Trwały uszczerbek na zdrowiu rozumie się jako stały i w zasadzie niezmienny stan, w przeciwieństwie do długotrwałego uszczerbku na zdrowiu trwającego np.; ponad 6-9 miesięcy mogący jednak ulec poprawie. Zakłady ubezp przy ocenie opuierają się na opinii lekarza orzekającego., lub KIZ Ibezp NW są zawierane w formie jednostkowej i grupowej. Dziełą się na ubezp ogólne- obejmujące niebezpieczeństwa zawodowe, życia codziennego oraz niektóre ryzyka sportowe (bez składki dodatkwej0 np.: strażacy, młodzież szkolna i akademicka oraz ubezp specjalne- ograniczone są tylko do ryzyka zawodowego, życia codziennego np.: wycieczki zagraniczne, zawodów sportowych.

21.Ubezpieczenia gospodarstw rolnych- obowiązkowe i dobrowolne: Ubezp obowiązkowe -powstaje z mocy ustawy lub innych uregulowań prawnych. OBOWIĄZKOWE- OC rolników z tytułu posiadania gospodarstw arolnego i ubezpieczenie budynków rolniczych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych. DOBROWOLNE to:upraw ziemiopłodów i zwierząt gospodarczych, mienia ruchomego w gospodarstwach rolnych. Ważna zasada w OWU to : powinien dopełnić obowiązku dobrego gospodarza". W okresie PRL liczba ryzyk w ubezp obowiązkowych była bardzo duża. Ubezpieczane były budynki, mienie ruchome ( maszyny rolnicze, dom), ubezp upraw od gradu, od powodzi, konie + bydło ale w pewnym okresie także trzoda. Składka liczona była od l ha, zaś ubezp upraw od gradu i powodzi składka zryczałtowana.

22. UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE obowiązkowe i dobrowolne: 1. Obowiązkowe posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów; DOBROWOLNE: ubezpieczenia AC; zielona karta i Ubezpieczenia Assistance-yarantuje pomoc techniczną i medyczną w razie wypadku za granicą.

23. Ubezpieczenia OC. Ryzyko klasyczne i deliktowe. Odpowiedzialność cywilna jest to odpowiedzialność odszkodowawcza (majątkowa) jednego podmiotu w związku ze szkodą doznana przez inny podmiot na skutek określonych w ustawie zdarzeń. Istota OC polega na ciążącym na sprawcy szkody obowiązku jej naprawienia przez sprawcę. Kodeks cywilny przewiduje dwa reżimy OC za wyrządzoną szkodę: delktowa i kontraktowa. Odpowiedzialność deliktowa wiąże się ze szkodą jako samoistnym źródłem zobowiązania., obejmuje zobowiązania z czynów niedozwolonych ( są nimi nie tylko zawinione działania ludzkie, ale także nie noszące znamion winy oraz inne zdarzenia, jeśli w ich konsekwencji powstała szkoda, za którą prawo czyni kogoś odpowiedzialnym). Przesłanki do zaistnienia szkody deliktowej: 1. Powstanie szkody czyli uszczerbku ( majątkowego lub niemajątkowego; 2. Szkoda musi być spowodowana przez jakiś fakt, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy, 3. Pomiędzy szkoda a faktem musi istnieć związek przyczynowy. Zasady odpowiedzialności deliktowej: -zasada winy; -ryzyka; -- słuszność - odpowiedzialność na zasad współżycia społecznego. Odpowiedzialność kontraktowa- ma miejsce, gdy w związku z istniejącym między stronami stosunkiem prawnym strona nie wykonała lub nienależycie wykonała wynikające z tego stosunku zobowiązanie, wskutek czego druga strona poniosła szkodę. Zasady- brak należytej staranności; - element obiektywny winy- niezgodność zachowania dłużnika z istotą obowiązków wobec wierzyciela; - element winy subiektywny -wadliwość postępowania dłużnika. W przypadku zbiegu odpowiedzialności deliktowej i kontraktowej poszkodowany ma prawo wyboru odpowiedzialności OC obowiązkowe architektów i inżynierów budownictwa; posiadaczy pojazdów mechanicznych, przewoźnika drogowego, lekarzy, farmaceutów-; OC obowiązkowe podmiotów przyjmujących zamówieniana świadczenia zdrowotne; brokerów i agentów, biegłych rewidentów, organizatorów turystyki, obowiązkowe OC rzeczników patentowych itp 24. ZDOLNOŚĆ PRAWNA w zawieraniu umów ubezp dla agentów i brokerów: do zawierania umów od 18 lat, - panie zamężne od 16-17 r. życia mają wcześniej zdolność do zawierania umów ubezp; - 13-18 lat ograniczone czynności prawne.- nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne przeciwko mieniu, dokumentom lub przestępstwa karno­skarbowe. 25.Ubezp Fundusz Gwarancyjny - Źródłu zasilania i rodzaje: posiada osobowość prawną (instytucanie będąca zakładem ubezpieczeń wypłaca niektóre świadczenia ubezpieczeniowe), zrzesza zakłady ubezp prowadzące obowiązkowe ubezp OC rolników, posiadaczy pojazdów mech, budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych. Zadania UFG - wypłata pełnego odszkodowania za szkody na mieniu i na osobie; -wypłata ograniczonego odszkodowania tylko za szkody na osobie; - zaspokojenie roszczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych; - w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń tj: zaspokojenie roszczeń osób z tytułu obowiązkowego ubezp OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz obowiązkowego ubezp OC rolników; - zaspokojenia roszczeń z tytułu umów ubezp na życie w wys 50% wierzytelności ( nie więcej niż równowartość 30 tyś. Euro). Dochody UFG pochodzą z wypłat zakładów ubezp prowadzących działalność w zakresie ubezp obowiązkowych OC rolników i pojazdów mechanicznych; - opłat karnych za brak ubezp obowiązkowego; - dochodów z lokat środków Funduszu; - wpłat zakładów ubezp prowadzących działalność w dziale ubezp życiowych w razie ogłoszenia upadłości jednego z takich zakładów.

26. Pojęcie szkody w ubezpieczeniach. Ryzyka ubezpieczeniowe. Szkoda - uszczerbek w prawnie chronionych dobrach o charakterze majątkowym jak i niemajątkowym, powstały na skutek jakiegoś zdarzenia niezależnego od woli osoby poszkodowanej. Rodzaje szkód:. Majątkowa - odszkodowanie - w naturze i w pieniądzu ; niemajątkowa (krzywda)-zadośćuczynienie, złożenie oświadczenia , - zasądzenie odpowiedniej surny pieniężnej; szkoda na mieniu i na osobie; szkoda bezpośrednia i pośrednia., szkoda rzeczywista; utracone korzyści; szkoda moralna; sz- Czysto majątkowa;

27. Ubezpieczenia na życie z funduszem inwestycyjnym: Polisa- oprócz ochrony życia dodatkowo obejmuje formę wieloletniego oszczędzania, które zabezpieczane jest przez towarzystwo na wypadek zdarzeń losowych. Podstawowa cechą nowego produktu jest: uzależnienie wysokości wypłacanego świadczenia, a w przypadku śmierci lub dożycia od wyników inwestowania aktywów funduszu. Fundusz podzielony jest umownie na jednostki o równej wartości, których część jest zakupywana przez towarzystwo i gromadzona na oddzielnym rachunku jednostek uczestnictwa, prowadzonym indywidualnie dla każdej umowy.,- wysokość zgromadzonego kapitału jest zależna od wieku przzystępującego do funduszu oraz od płci. Składka dzielona jest na część I na ochronę życia i na cz. II oszczędnościowo-lokacyjną. Ubezp z fund. Inwestycyjnym pozwala towarzystwu na zmniejszenie kosztów początkowych ( koszty dystrybucji, badań med. Oraz części kosztów stałych) umożliwia to rozłożenie kosztów na kilka początkowych lat umowy w efekcie tego stosuje się niską stopę alokacji. W Polsce mamy funduszy inwestycyjnych- NN - 8 funduszy, Amplico Life 5 funduszy.

28. Ubezpieczenia posagowe. Najczęściej wykupują je rodzice dla dzieci lub dziadkowie dla wnuków. Np.: polisa na dożycie do określonego wieku przez dziecko, posagowa, od N W- jeśli w okresie ubezp dziecko spotka nieszczęście to polisa może być przekształcona w rentę dla dziecka płatną w równych częściach lub jednorazową. Jest to specyficzny sposób oszczędzania, które ma zapewnić dziecku świadczenie po osiągnięciu wieku dojrzałego i wiążącymi się z tym kosztami np.; założenia rozdiny, kupna mieszkania, wyższych studiów. Może być jednolita składka przez cały okres płatności bądź przy wzrastającej sumie ubezpieczenia. Dwa warianty: 1. Ubezpieczenie zaopatrzenia dzieci bez renty; 2. Ubezp. Zaopatzrenia dzieci z rentą. Odmianą tego ubezp zaopatrzenia dzieci jest ubezpieczenie stypendialne oraz tzw. Ubezp młodzieżowe. W ramach stypendialnego świadczenie jestpłacone przez 3 lata- po osiągnięciu przez dziecko 15 lat lub przez 5 lat- po osiągnięciu przez dziecko 19 lat. Ubezp ma wartość wykupową i może być zamienione na bezskladkowe.

29. Konkurencyjność rynku ubezpieczeń na rynku finansowym- Rynek charakteryzować można ze względu na jego cechy funkcjonalne (wielkość rynku, zakres rynku i jego potencjał) oraz strukturalne (ilościowy określnie jego uczestników oraz stosunki między nimi. Przyszłość rynku ubezp zależy od celowego, planowego i skoordynowanego działania różnego rodzaju instytucji na rzecz kształtowania świadomości zagrożeń i odpowiednio świadomości potrzeb bezpieczeństwa i świadomości ubezpieczeniowej.Rynek ubezpieczeniowy jest zatomizowany ( po stronie sprzedających i kupujących występuje dużo podmiotów, homogeniczny i przejrzysty.

30. Sprzedaż osobista w działalności ubezpieczeniowejto bezpośredni kontaktprzedstawiciela firmy, agenta ubezpieczeniowego (rozmowa telefoniczna, negocjacjehandlowe) z grupą docelowa klientów w celu przedstawienia sprzedaży danego ubezpieczenia, jest to ciąg czynności jakie podejmuje sprzedawca, aby skłonić klienta do zakupu produktu ubezpieczeniowego. Cele: - doprowadzenie do transakcji,-szybka reakcja na potrzeby klientów i ich oczekiwania względem produktów// usług. Funkcje agenta ubezp:-wizytówka firmy- wygląd, ubiór, identyfikator, gadżety; - szuka nabywców nabywców i skłania do zakupu usługi; - utrzymuje stale kontakty z dotychczasowymi klientami, co wzbudza ich zaufanie; - jest źródłem informacji o rynku. Proces sprzedaży osobistej:poszukiwanie potencjalnego nabywcy; - przygotowanie i analiza potrzeb;-spotkanie z klientem ipropozycja; - prezentacja ubezpieczenia; - pokonywanie oporów;-zamknięcie sprzedaży;-zakup; - usługi posprzedażowe. Sprzedaż osobista jest najbardziej jefektywną formą promocji w przypadku produktów, które są dość skomplikowane, wymagają dużych nakładów finansowych, dopasowania do potrzeb indywidualnego nabywcy oraz obsługi posprzedażowej. W trakcie sprzedaży agent jest w stanie wykreować u klienta potrzebę kupna. Sposób prezentacji ubezpieczenia przez agentów i ich możliwości identyfikacji potrzeb klienta świadczą o towarzystwie ubezp które je zatrudnia. Wysokość sprzedaży jest wynikiem wysokich kwalifikacji agenta i umiejętności zachęcenia klienta do kupna, a nie jakości produktu, jego niskiej ceny, pozycji firmy itp. Poza tym ubezp są zwykle długoletnimi kontraktami. Stosuje się ją najczęściej przez towarzystwo ubezp na życie.

32. Ważniejsze firmy ubezpieczeniowe w Polsce: PZU Są PZU Życie; Warta: Amplico Life.
34. Ubezpieczenia AUTOCASCO. Przedmiotem ubezp są pojazdy wraz ż wyposażeniem określonym we wniosku: podlegające rejestracji w RP stosownie do przepisów ustawy prawo o ruchu drogowym oraz pojazdy zarejestrowane za granicą.; inne pojazdy napędzane umieszczonym w nich silnikiem; trolejbusy; tramwaje.; mogą być objęte inne pojazdy. Zakres podstawowy ubezp: ochroną mogą być objęte szkody powstałe w pojeździe bądź jego wyposażeniu tj: uszkodzenia pojazdu w związku z ruchem i postojem; działania osób trzecich;- uszkodzenia lub utrata pojazdu wskutek zdarzeń losowych; - uszkodzenia wnętrza pojazdu przez osoby, których przewóz wymagany był potrzebą udzielenia pomocy medycznej; kradzieże pojazdu, uszkodzenia pojazdu w następstwie jego użycia.

36. wskaźnik szkodowości, częstość szkód. Szkoda w ogólnym prawie cywilnym -majątkowa; - bezpośrednia i pośrednia; - Szkoda w prawie ubezpieczeniowym może być; rzeczowa; - tylko bezpośrednia; - zakres wyznacza kryterium następstw bezpośrednich. Może być szk całkowita - odszkodowanie równe jest sumie ubezpieczenia i szk częściowa -odszkodowanie pokrywa w całości szkodę do wysokości sumy, nadwyżka szkody ponad sumę nie jest kompensowana ;Niedoubezpieczenie lub nadubezpieczenie. Fraszyza- t/w. Ryzyko własne - wyrażona procentowo część szkody stanowiąca ryzyko własne ubezpieczającego.dal określenia szkodowości zakładu ubezpieczeń wylicza się wskaźnik szkodowości składki ubezpieczeniowej.

37. Usługa ubezpieczeniowa jako produkt: Produktem ubezpieczeniowym jest usługa ubezpieczeniowa będąca zaspokojeniem potrzeby zabezpieczenia od ryzyka czyli ochrony zdrowia, mienia. Produkt rzeczywisty to usługa z dodatkowymi cechami jak: znak firmy, jakość obsługi, sprawność personelu. Ubezp nazywa się urządzeniem gospodarczym.

Specyficzną cecha jest oferowane gwarancji wypłaty określonej sumy w przypadku zdarzenia. Jest on niematerialny i nie działa na zmysły. Komplementarność produktu. Nie jest chroniony przed kopiowaniem Ma różne odmiany w zależności od tego kto go sprzedaje i kto go kupuje, a wice jest heterogeniczny. Podstawą jego jakości jest w dużej mierze personel, a droga do konstruowania produktu wiedzie przez inwestycje w kadry. Cechy oferty produktowej: - wysoka użyteczność polis występujących na rynku ubezpieczeń; - oczekiwana niezawodność; -jakość zgodna ze standardem i reputacją firmy ubezp; - dostępność w odpowiednim czasie i miejscu; - sprawna obsługa i rzetelna informacja; - estetyka warunków, w których odbywa się sprzedaż. Totalna jakość polis- zsumowanie w/w cech, które powinny charakteryzować dobry produkt ubezpieczeniowy. Można unowocześniać produkt lub wprowadza ć nowy produkt. Zaplanowanie i wyprodukowanie usługi ubezp nie daje gwarancji sukcesu na rynku. Ważne są pozostałe elementy marketingu mix. Fazy cyklu życia-wprowadzenie, - wzrost; - dojrzałość; - spadek. Składa się z dwóch warstw - rdzenia właściwego oraz obejmuje ryzyko podstawowe produktu i rdzeń sensu largo - ryzyko dodatkowe. A także jego otoczenie.

38. PAŃSTWOWY NADZÓR UBEZPIECZENIOWY - Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i funduszy Emerytalnych - powstała z połączenia PUNU + Urząd nadzoru nad FE od kwietnia 2002 roku. Zadania: - zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku ubezp i ochrony ubezpieczonych; - wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej i agencyjnej;

- kontrola prowadzenia działalności przez ZU i brokerów; - podejmowanie innych działań podejmowanych w ustawie;

39. Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia gospodarcze: Społeczne: instrument polityki społecznej; - obowiązkowy charakter; -różnice historyczne (120 lat); - stosunek publicznoprawny; - publicznoprawne instytucje ubezpieczeniowe; - trójstronny stosunek prawny; - ubezpieczenia osobowe; - warunki ubezpieczeń określone ustawowo; - szczególny tryb kontroli sadowej; - gwarancje SP; - odrębne zasady nadzoru (jednak ten sam organ -KNUiFE); - regulacja w ustawach szczególnych; GOSPODARCZE: - instrument polityki gospodarczej; - głównie charakter dobrowolny; - długie tradycje (4UOO lat); •- stosunek cywilnoprawny; - komercyjne + wzajemne zakłady ubezpieczeń; - z reguły stosunek dwustronny; - ubezp majątkowe + osobowe; - OWU określa zakład ubezpieczeń; - kontrola sądów powszechnych; - brak gwarancji państwa; - nadzór na zasadach ust. Ubezp (KNUiFE);- regulacja prawna w kc, km i ust. Ub. Ubezpieczenia dzielimy na społeczne:- zreformowany ZUS -trzy filary_, OFE, dobrowolne ubezpieczenia na życie, pracownicze programy emerytalne. GOSPODARCZE - Dział I -ubezpieczenia na życie ł Dział II ubezpieczenia majątkowe + osobowe. Ubezpieczenia na życie wiążą się 7. l'l filarem ubezpieczeń społecznych.

-40. Środki własne a bezpieczeństwo finansowe zakładu ubezpieczeń: Do systemu finansowego zakładów ubezp wprowadzona została kategoria środków własnych. Każdy zakład ma obowiązek posiadania środków własnych nie niższej niż margines wypłacalności. Środki własne oblicza się jako: 1. Sumę opłaconej części kapitału akcyjnego lub zakładowego;

2. W przypadku spółek akcyjnych - polowy należnych wypłat na poczet kapitału akcyjnego;

3. Kpitalu zapasowego; 4. Kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny i pozostałego rezerwowego; sumę pomniejszoną o wartości niematerialne i prawne oraz skorygowana wartość ( ujemną lub dodatnią); nie podzielonego wyniku finansowego z lat ubiegłych i wyniku finansowego netto okresu sprawozdawczego. Kapitał gwarancyjny ma dwa progi: -minimalna wysokość kapitału gwarancyjnego dla każdej grupy ubezpieczeń określoną w odrębnych przepisach i wymagalna wysokość kapitału gwarancyjnego, która wynosi 1/3 marginesu wypłacalności. Zakład musi mieć pełne pokrycie funduszu ubezpieczeniowego w lokatach - rozumianego jako rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe na udziale własnym. Jest ustawowe ograniczenie wysokości sumy ubezpieczenia od pojedynczego ryzyka do zatrzymania na udziale własnym przez zakład ubezp do maksymalnie 25% łącznej wysokości rezerw techniczno-ubezp i kapitałów własnych.

42. Ważniejsze zasady systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Od l stycznia 1999 roku materia ubezpieczeń społecznych regulowana jest 4 ustawami: - ustawa z 13 .10.1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych; - / 17.12.1998 r o emeryturach i rentach z FLIS; - ustawa z 25.06.1999 r o świadczeniach pieniężnych z ubezp społecznego w razie choroby i macierzyństwa; - ustawa z 12.056.1975 r o świadczeniach z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych oraz ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych i o pracowniczych programach emerytalnych.Dotychczas emerytury finansowane były ze środków FUS gdzie wpływała składka i przeznaczona była na wszystkie rodzaje świadczeń ubezpieczeniowych. Wymiar ememrytury dokonywano tzw metdoą degresywną. Filar I i II to odpowiednik filaru l w ujęciu klasycznym zapewniającego emeryturę podstawowa gwarantowaną przez Państwo. Kryterium podziału ubezpieczonych na objętych nowym systemem lub pozostającym w dotychczasowym stanowi data urodzenia-jeśli przypada ona przed l stycznia 1949 r to emerytura będzie na dotychczasowych zasadach, natomiast osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r otrzymają emeryturę wg nowych zasad. Urodzeni po 31.12.1948r ale przed l styczniem 1969r mogli sami zdecydować czy część składki będzie przekazywana do II filaru czy cała składka pozostanie w ZUS na ich koncie indywidualnym. 43. Konstrukcja zreformowanego,systemu ubezp społecznych. Ubezpieczenia społeczne obejmują: ubezpieczenia emerytalne, rentowe, ubezp w razie choroby i macierzyństwa zwane „chorobowymi"; ubezp z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych zwane „ubezp wypadkowym".Zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych określone ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z dn. 10.11.1998r (Dz.U 137, póz. 887) wykonują: 1. ZUS,2. otwarte fundusze emerytalne, 3. zakłady emerytalne, 4. płatnicy składek prowadzi Centralny rejestr Ubezpieczonych, Płatników składek, członków OFE, Konta ubezpieczonych wg numeru ewidencyjnych opłaca się wg podziału: -ubezp społeczne; - ubezp zdrowotne; - Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

44. ZREFORMOWANY ZUS W STRUKTURZE SYSTEMU: I filar - zreformowany ZUS, otrzymuje składki z zakładu pracy, część zatrzymuje, a część przekazuje do II fiiaru; jest systemem repartycyjnym prowadzonym przez instytucje publiczne, przynależność do niego jest obowiązkowa i uczestniczą w nim określone grupy aktywne zawodowo. Emerytura z tego filaru jest zapewniona przez państwo w ramach systemu ubezpieczeń społecznych.; II filar jest systemem kapitałowym i stanowi najczęściej uzupełnienie pierwszego- otwarte Fundusze emerytalne- są wyborem indywidualnym każdy musi część składki odprowadzić; - III filar -jest to obszar dobrowolnego i swobodnego zabezpieczenia na starość. Pracownicze programy emerytalne- dobrowolne ubezp na życie, są to programy które organizuje zakład pracy.

45. OFE- charkterstyka 'w strukturze systemu II filar otwarte fundusze emerytalne są wyborem indywidualnym każdy musi część składki odprowadzić; Fundusz emerytalny może być otwarty i pracowniczy . Działają w oparciu o Ustawę w sprawie organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z 28 sierpnia 1997 roku z późniejszymi zmianami. Fundusz emerytalny ma osobowość prawną, a przedmiotem jego działalności jest gromadzenie środków pieniężnych i ich lokowanie z przeznaczeniem na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego. Organem zarządzającym, który tworzy fundusz emerytalny jest powszechne towarzystwo emerytalne.OFE kierują się 'zasadą: - uczestnictwo w nich jest obligatoryjne; - gromadzi składki swoich członków i lokuje je na rynku kapitałowym; - środki te i dochód z ich inwestycji mogą być przekazane w oznaczonym czasie do wybranego zakładu ubezp emerytalnych. Członkami OFE mogą być osoby fizyczne, które zawarły umowę z funduszem lub na których nazwiska został otwarty rachunek w funduszu. Można zostać członkiem tylko jednego funduszu. Powszechne Towa Emerytalne tworzy i zarządza tylko jednym funduszem. OFE może być tworzony wyłącznie przez PTE, które jest organem funduszu. Działalność lokacyjna OFE jest uregulowana ustawowo. Lokować mogą aktywa na: obligacje, bony i ine papiery wartościowe emitowanych przez NBP lub Skarb Państwa; - depozytach bankowych i bankowych papierach wartościowych; - akcjach spółek notowanych na regulowanym rynku giełdowym; -akcjach narodowych funduszy inwestycyjnych; - jednostkach uczestnictwa i innych obligacjach.

Finansowanie działalności i koszty zarządzania OFE przez PTE pokrywane są bezpośrednio z aktywów funduszu.OFE musi wybrać depozytariusza, któremu na podstawie umowy powierza przechowywanie swoich aktywów.

46. PRACOWNICZE PROGRAMY EMERYTALNE - Pracownicze programy emerytalne-dobrowolne ubezp na życie, są to programy które organizuje zakład pracy. Reguluje je ustawa z dnia 22.08.1997 r o pracowniczych PE, która weszła w życie l . 04.1999r. PPE są formą finansową opartą na kapitalizacji indywidualnej składki i uzupełnią w przyszłości zabezpieczenie uzyskane w ramach systemu bazowego. Uzupełniają system obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Należą do sfery dobrowolnych ubezpieczeń prywatnych. To różnorodne prawne formy gromadzenia środków na wypłaty dl pracowników, którzy osiągnęli wiek emerytalny. FORMY PPE: - -umowa o wnoszenie przez pracodawcę składek do funduszu inwestycyjnego; - umowa grupowego inwestycyjnego ubezpieczenia na życie pracowników z zakładem ubezpieczeń; - umowa grupowego inwestycyjnego ubezpieczenia na życie pracownikó z towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych. PPE podlega wpisowi do rejestru prowadzonego przez KNUi FE.

49. polsku: biuro ubezpieczycieli komumkacyjnycm - zrzesza

ubezpieczycieli, którzy sprzedają ubezp obowiązkowe poza granicami kraju, przynależność tych ubezpieczycie!! jest obowiązkowa. Należy do niego: - wystawianie dokumentów ubezp. Ważnych w innych krajach; - zawieranie umów z zagr biurami ubezpieczeń komunikacyjnych o wzajemnym uznawaniu dok ubezp; -org likwidacji szkód spowodowanych na terytorium RP przez zagr kierowców; -określanie zasad i trybu dystrybucji ubezp krótkoterminowych umów ubez dla pojazdów wjeżdżających do RP. Reguluje to ustawa z dnia 22 maja 2003 r - Dz. U. 124, póz. 1152

50. RZECZNIK UBEZPIECZONYCH - reprezentuje interesy ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia, powołuje go MF, kadencja trwa 4 lata. Zadania: -reprezentacja i ochrona konsumenckich interesów ubezp i uprawnionych; - opiniowanie projektów aktów prawnych dot ubezp; - informowanie nadzoru o nieprawidłowościach w działalności ZU - inicjowanie i prowadzenie działalności, edukacyjno-informacyjnej w zakresie ubezpieczeń. Reguluje to ustawa z dnia 22 maja 2003 r - Dz. U. 124 , póz. 1153

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---