EKUMENIZ, Wykłady KUL


DYREKTORIUM W SPRAWIE REALIZACJI

ZASAD I NORM DOTYCZĄCYCH EKUMENIZMU

z 25 marca 1993 r.

Powody nowego opracowania

Powodem opublikowania nowego Dyrektorium jest wydanie kilku ważnych dokumentów /Kodeks Prawa Kanonicznego, Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich, Katechizm Kościoła Katolickiego/ stwarzających nową sytuację w dziedzinie ekumenizmu. Ponadto wzrost dialogu między Kościołem Katolickim a innymi kościołami. Pragnienie by wierni włączyli się w dzieło ekumenizmu

Adresaci Dyrektorium

Są nimi Pasterze Kościoła katolickiego ale i wszyscy wierni powołani do pracy i modlitwy na rzecz jedności. Skierowane jest również do członków Kościołów i Wspólnot eklezjalnych nie pozostających w pełnej jedności z Kościołem katolickim, by mogli się zapoznać z kierunkiem prac ekumenicznych w tymże Kościele.

Cel Dyrektorium

Pragnie uzasadnić i wyjaśnić działalność ekumeniczną, a także podać obowiązujące zasady w tej materii. Chce również zespolić wszystkie normy w tej dziedzinie wydane. Wzmacnia także struktury już powołane do takiej działalności i zarazem przypomina, że stosowanie podanych w nim wskazań ma zapobiec indyferentyzmowi doktrynalnemu i wypaczeniom w dziedzinie ekumenizmu.

Układ Dyrektorium

  1. Poszukiwanie jedności chrześcijan - zasady doktrynalne

  2. Struktury organizacyjne Kościoła katolickiego służące jedności chrześcijan

  3. Formacja ekumeniczna w Kościele katolickim

  4. Komunia życia i wspólne praktyki duchowe ochrzczonych

  5. Współpraca ekumeniczna - dialog i wspólne świadectwo

I. Poszukiwanie jedności chrześcijan

  1. Kościół i jego jedność w planach Bożych

Ruch ekumeniczny jest odpowiedzią na łaskę Boga, który wzywa wszystkich wierzących do jedności. Kościół, jako Lud Boży powołany został przez Boga, by jednoczył w sobie ludzi różnych kultur i języków i by stawał się komunią. Duch Święty kieruje Ludem Bożym i jest sprawca jedności Kościoła, darząc ochrzczonych różnorakimi darami.

  1. Kościół jako komunia

Kościół jest jednością z Ojcem przez Chrystusa w Duchu Świętym. Ta jedność czyli komunia, realizuje się najpierw na płaszczyźnie kościołów partykularnych jednoczących się wokół swego biskupa. W takim kościele jest obecny i działa jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół Chrystusa /DB 11/. Jedność między kościołami partykularnymi wyraża się w jedności między biskupami, tworzącymi kolegium mające za głowę biskupa Rzymu. Każdy kościół partykularny jest posłany by nieść Ewangelię Chrystusa światu. Ci którzy przyjmują tę Ewangelię biorą udział w komunii z tymi, którzy już do tego kościoła przynależą.

3. Podziały miedzy chrześcijanami a przywrócenie jedności

Przyczynami podziału są przede wszystkim ludzki grzech i bezmyślność. Dochodziło do sporów na tle dyscyplinarnym i doktrynalnym, ale komunia nie została nigdy unicestwiona. Trwa ona w Kościele katolickim, ale i pozostałe kościoły zachowują jakąś jedność. Te jednak niedoskonałe formy jedności są przeciwne woli Bożej i osłabiają misję Kościoła. Stąd wielu ludzi natchnionych przez Ducha Świętego podejmuje trud przezwyciężenia podziałów odziedziczonych po przeszłości. Kościół katolicki w dekrecie Unitatis redintegratio stwierdza, że jedność, której Chrystus pragnął dla swego Kościoła wyraża się w:

Ta jedność nie wymaga wyrzeczenia się bogatej różnorodności duchowej i obrzędów liturgicznych dopracowywanych przez wieki o ile są one wierne tradycji apostolskiej.

  1. Ekumenizm w życiu chrześcijan

Ekumenizm jest łaską Boga udzieloną nam w odpowiedzi na modlitwę Chrystusa o jedność jego uczniów. Z chrztu płynie powołanie wierzących do szukania komunii z Chrystusem i między chrześcijanami. Ma być to działalność ostrożna i stopniowa by odsunąć niebezpieczeństwo indyferentyzmu religijnego i prozelityzmu. Stąd konieczność współdziałania wierzących ze swymi biskupami i konieczność pogłębionej znajomości tego czym jest Kościół katolicki i jakie są zasady ekumenizmu, a także znajomość innych kościołów chrześcijańskich dla prowadzenia z nimi skutecznego dialogu. Ekumenizm domaga się w pierwszym jednak rzędzie nawrócenia i świętości życia, a także wytrwałej modlitwy o wzajemne przebaczenie i pojednanie czyli tzw. ekumenizmu duchowego, który jest duszą całego ruchu ekumenicznego.

  1. Różnorodne płaszczyzny działalności ekumenicznej

Działania ekumeniczne mogą się odbywać na różnych płaszczyznach np. parafialnej, diecezjalnej lub regionalnej. Ważnej jest jednak by zachować na tych różnych płaszczyznach właściwą dyscyplinę. Na płaszczyźnie regionalnej czy narodowej działają Synody katolickich Kościołów wschodnich i Konferencje biskupie, które są zdolne do tworzenia i koordynowania działanie organizacji ekumenicznych podtrzymujących działalność Kościołów partykularnych. Na najwyższej zaś płaszczyźnie znajduje się Kolegium biskupów i Stolica Apostolska, którym przysługuje prawo oceniania sposobu w jaki winno się dokonywać działanie ekumeniczne. One gromadzą i oceniają doświadczenia wszystkich Kościołów partykularnych w tym względzie. Na tej płaszczyźnie podejmowane są też decyzje o przywróceniu komunii między Kościołem katolickim a innymi kościołami chrześcijańskimi.

  1. Złożoność i różnorodność sytuacji ekumenicznych

Ruch ekumeniczny chce być posłuszny Słowu Bożemu i natchnieniom Ducha Świętego oraz władzy tych, którzy czuwają nad zachowaniem tradycji apostolskiej w Kościele. Ponieważ jednak działanie sytuacje ekumeniczne zmieniają się w zależności od miejsca i czasu, konieczne jest stałe i uważne rozróżnienie kompetencji poszczególnych organów zaangażowanych w działania ekumeniczne. One są odpowiedzialne by czuwać nad prowadzeniem dialogu wg katolickich zasad ekumenizmu. Takim organem jest choćby Papieska Rada Jedności Chrześcijan w kompetencji której jest wydawanie stosownych dyrektyw i sugestii dotyczących ekumenizmu. Natura działalności ekumenicznej będzie jednak zawsze miała też swój charakter zależny od sytuacji lokalnej. W tych przypadkach wielka odpowiedzialność spoczywa na biskupach diecezjalnych.

Przy różnorodności sytuacji ekumenicznych ważne jest by katolicy na całym świecie wspierali siebie nawzajem w tej sferze. Inna będzie bowiem sytuacja ekumeniczna w krajach gdzie katolicy stanowią większość, inna zaś tam gdzie dominują wspólnoty kościołów prawosławnych lub wyrosłych z reformacji, a jeszcze inna tam gdzie większość stanowią niechrześcijanie.

  1. Sekty i nowe ruchy religijne

Nowe ruchy religijne nie mają najczęściej pragnienia do utrzymania pokojowych relacji z Kościołem katolickim. Sekty i nowe ruchy religijne mogą wywodzić się z różnych tradycji, tak chrześcijańskich jak i pozachrześcijańskich. W każdym konkretnym przypadku do biskupa diecezjalnego, Konferencji biskupów czy Synodu katolickich Kościołów wschodnich należy rzeczowa ocena sytuacji i możliwości dialogu ekumenicznego, a także odpowiedź na wezwania jakie przed Kościołem stawiają te ruchy. Niniejsze Dyrektorium nie odnosi się jednak do sekt i nowych ruchów religijnych.

II. Struktury organizacyjne Kościoła katolickiego służące jedności chrześcijan

Sobór Watykański II powierzył zadanie ekumeniczne szczególnie biskupom na całym świecie, by je odpowiednio popierali i roztropni nim kierowali. Kodeks Prawa Kanonicznego stwierdza, że zadanie to należy przede wszystkim do Kolegium Biskupów i Stolicy Apostolskiej, ale też do biskupów i Konferencji Episkopatu, które mogą wydawać praktyczne normy uwzględniające prawo powszechne /KPK kan. 755/. Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich przypisuje to zadanie wszystkim wierzącym a szczególnie pasterzom. Katolickie Kościoły wschodnie mają szczególne zadanie by dążyć do jedności między Kościołami wschodnimi. Stolica Apostolska ma kierować ruchem ekumenicznym w całym Kościele, a w każdym Kościele partykularnym te działania winne być wsparte przez odpowiednie dyspozycje prawne. /CCEO, kan. 902-904/

  1. Diecezjalny delegat do spraw ekumenizmu

Jest to osoba mianowana przez biskupa mająca za zadanie ożywianie działania diecezjalnej komisji ekumenicznej i koordynowania jej prac, bądź tez prowadzenie takich prac jeśli komisja ta nie istnieje. Ma popierać szczególnie modlitwy o jedność chrześcijan, reprezentować diecezję w kontaktach z innymi kościołami. Jest również doradcą biskupa w sprawach ekumenizmu i troszczy się o podtrzymywanie kontaktów z delegatami innych diecezji.

  1. Komisja lub sekretariat ekumeniczny diecezji

Biskup winien powołać te organy, by wprowadzały w życie jego dyrektywy lub wskazania oraz wspierały działalność ekumeniczną danej diecezji. Winne one wspierać także działania delegata diecezjalnego ale też stowarzyszeń i ruchów działających w diecezji. ponadto winne one:

  1. Komisja ekumeniczna Synodów wschodnich Kościołów katolickich i Konferencji biskupów

Każdy Synod i każda Konferencja biskupów powołuje własną komisje biskupia do spraw ekumenizmu zgodne z własną procedurą i z odpowiednimi ekspertami. Komisje te winien wspierać stały sekretariat. Komisje te winne spełniać zadania przypisane komisjom diecezjalnym a ponadto:

  1. Struktury ekumeniczne w innych kontekstach kościelnych

Inne organizmy ponadnarodowe winne mieć także takie struktury, które pozwalają nadać charakter ekumeniczny ich pracy. W Kościele katolickim ważne zadanie w tej dziedzinie pełnią organizacje o charakterze apostolskim a także instytuty życia konsekrowanego.

  1. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego

Mają one ze swej natury popierać myśl i działania ekumeniczne zgodnie ze swymi charyzmatami i konstytucjami tj.:

  1. Organizacje wiernych

Szczególnie stowarzyszenia katolików i organizacje międzynarodowe mające na celu wzrost duchowy, popieranie sprawiedliwości społecznej, pokoju i pojednania, winne rozwijać działalność ekumeniczną. Zawsze jednak w ścisłej relacji z komisjami ekumenicznymi danego terytorium i z Papieską Rada do spraw jedności chrześcijan.

  1. Papieska Rada dla popierania jedności chrześcijan

Działa ona na płaszczyźnie Kościoła powszechnego i jest jedną z dykasterii Kurii rzymskiej i ma pełne kompetencje dla popierania ducha i działalności ekumenicznej w Kościele katolickim i w podtrzymywaniu relacji z innymi Kościołami i Wspólnotami kościelnymi /Pastor Bonus nr 6/. Jej zadania:

III. Formacja ekumeniczna w Kościele katolickim

  1. Konieczność i cel formacji ekumenicznej

O jedność winien się troszczyć cały Kościół, wszyscy jego członkowie, dlatego wszyscy wierni winni popierać i angażować się w budowanie komunii z innymi chrześcijanami. Ta troska winna spoczywać przede wszystkim duszpasterze i wyświęceni szafarze, a do biskupów, Konferencji Episkopatów i Synodów katolickich Kościołów wschodnich należy wydawanie norm dotyczących formacji ekumenicznej.

  1. Dostosowanie formacji do konkretnych sytuacji danych osób

Formacja ekumeniczna wymaga pedagogii dostosowanej do konkretnej sytuacji życiowych danych osób i grup. Ci którzy zajmują się nauczaniem i duszpasterstwem winni otrzymać formacje uwzględniającą:

Formacja ta ma ożywić wszystkich wiernych duchem ekumenicznym. Środkami formacji są:

Środowiskami sprzyjającymi formacji ekumenicznej wiernych są miejsca gdzie rozwija się dojrzałość ludzka i chrześcijańska. Należą do nich:

  1. szafarze wyświęceni

Każdy szafarz ma tak ukształtować swa osobowość by mógł innym pomagać w spotkaniu z Chrystusem. Winien więc rozwijać zdolności ludzkie /kultury, dialogu/ które pomogą w pełnieniu funkcji nauczyciela i pasterza jak w przypadku biskupa, lub duszpasterza jak w przypadku każdego kapłana lub diakona.

W studiach teologii winno się dążyć do wpojenia wychowankom wierności Tradycji, a zarazem przez studia porównawcze w zakresie różnych dyscyplin teologicznych ukazać pełnię Bożego objawienia. Zalecany jest również specjalny kurs ekumeniczny obejmujący zagadnienia:

  1. Szafarze i współpracownicy niewyświęceni

Wydziały kościelne i wyższe instytuty naukowe mają ważna rolę do spełnienia w przygotowaniu do dialogu ekumenicznego i w postępie jedności chrześcijan. Pedagogiczne przygotowanie winno zawierać:

  1. wydziały kościelne

Konstytucja Sapientia Christiana określa, że od początku powinno się studiować teologię fundamentalną wraz z elementami ekumenizmu. Ponadto wskazane jest wprowadzenie kurów specjalizacji ekumenicznej. W jego ramach omówić:

  1. uniwersytety katolickie

Są również powołane do dawania solidnej formacji ekumenicznej, stąd mają:

  1. Specjalistyczne instytuty ekumeniczne

Ponieważ Kościół potrzebuje ekspertów w dziedzinie ekumenizmu, tak duchownych jak i świeckich, stąd konieczność istnienie odpowiednio wyposażonych instytutów mających:

Formacja szafarzy i osób pracujących w duszpasterstwie musi być stała i ciągle aktualizowana, gdyż ekumenizm ciągle się rozwija. Stąd konieczność udziału w kongresach, konferencjach, rekolekcjach poświęconych ekumenizmowi. Ma to także pomóc włączyć problematykę ekumenizmu w przepowiadanie i katechizację. Zalecany jest też za zgoda biskupa diecezjalnego udział katolików w zjazdach organizowanych przez inne Kościoły celem polepszenia wzajemnych relacji. Szczególnie wydziały, instytuty czy uniwersytety katolickie winne podjąć formacje permanentną osób pracujących w duszpasterstwie w postaci wykładów, kursów. Zalecane jest też wykorzystanie do tego celu lokalnych mediów kościelnych, a także współpraca z osobami pracującymi w mediach należących do innych Kościołów. Istotne jest również organizowanie spotkań duchownych różnych Kościołów dla wspólnej modlitwy o jedność a także dla wymiany doświadczeń. Konieczne jest również okresowe podsumowywanie dokonań ekumenicznych.

IV. Komunia życia i wspólne praktyki duchowe ochrzczonych

SAKRAMENT CHRZTU

Ustanowiony przez Chrystusa wciela człowieka w Chrystusa i w Kościół. Ważne jest jednak by udzielać go zawsze zgodnie z zaleceniem Chrystusa i z użyciem właściwej formuły. W dialogu z innymi Kościołami trzeba mieć na uwadze:

UDZIAŁ W DZIAŁALNOŚCI I ZASOBACH DUCHOWYCH

Ów udział zawiera w sobie: wspólną modlitwę, kult liturgiczny, wspólne używanie miejsc kultu lub przedmiotów liturgicznych. Winno się przestrzegać zasad:

1. Wspólna modlitwa

2. Liturgia niesakramentalna

3. Udział w życiu sakramentalnym, zwłaszcza Eucharystii

MAŁŻEŃSTWA MIESZANE

Dyrektorium nie omawia szczegółowo spraw związanych z małżeństwem mieszanym, pozostawiając to do uregulowania biskupom i Konferencjom biskupów. Małżeństwo mieszane jest rozumiane jako zawierane między stroną katolicką a ochrzczoną niekatolicką. Doświadczenie pokazuje, że takie małżeństwa niosą ze sobą trudność w zachowaniu własnej wiary tak przez małżonków jak i przez dzieci, a także w odnośnie harmonii życia rodzinnego. Stąd zachęca się by małżeństwa były zawierane między członkami tego samego Kościoła. W przypadku jednak takich małżeństw, duszpasterze strony katolickiej winni jej pomóc w zachowaniu jej wiary, nie naruszając przy tym wolności sumienia współmałżonka. Na nich też spoczywa obowiązek odpowiedniego przygotowania nupturientów do małżeństwa wg zaleceń biskupa lub Konferencji biskupów.

Celem podtrzymania harmonii życia rodzinnego małżonkowie winni być zachęcani do lepszego poznania przekonań religijnych drugiej strony, odsuwając od siebie jednak niebezpieczeństwo indyferentyzmu religijnego. Wymaga się ponadto aby przed zawarciem małżeństwa:

Drugą stronę należy powiadomić o tych zobowiązaniach strony katolickiej, nawet jeśli nie będzie chciała ich uznać. Do pobłogosławienia związku małżeńskiego konieczna jest zgoda ordynariusza, który winien uwzględnić także odmowę strony niekatolickiej. Gdyby pomimo zapewnień, strona niekatolicka nie pozwoliła wychować dzieci w duchu katolickim, strona katolicka nie podpada pod kary kościelne /1366/, ale spoczywa na niej nadal obowiązek by dzielić się wiarą katolicką z dziećmi.

Do ważności sakramentu małżeństwa miedzy strona katolicka a członkiem Kościoła wschodniego wymaga się, by celebrował go wyświęcony szafarz zgodnie z określonym obrzędem religijnym, przy zachowaniu przepisów co do ważności. W tym przypadku forma kanoniczna jest wymagana do godziwości. W przypadku małżeństwa strony katolickiej z członkiem innego Kościoła chrześcijańskiego, do ważności wymagana jest forma kanoniczna. Ordynariusz może jednak dyspensować stronę katolicką od zachowania strony kanonicznej. Wymogi niektórych Kościołów by zachować ich formę zawierania małżeństwa nie stanowi dostatecznej podstawy do udzielania dyspensy. Może ona być natomiast udzielona dla: zachowania harmonii rodzinnej, uzyskania zgody rodziców na małżeństwo, pokrewieństwa strony niekatolickiej z szafarzem innego Kościoła.

Nie jest dopuszczona możliwość sprawowania dwóch odrębnych obrzędów liturgicznych dla dwukrotnego wyrażenia zgody małżeńskiej.

Ordynariusz może wyrazić zgodę by oprócz szafarza katolickiego, przy zawieraniu małżeństwa mieszanego, był obecny szafarz strony niekatolickiej.

Zaleca się by obrzęd ten był sprawowany poza mszą św., chyba że za zgodą biskupa można sprawować Eucharystię, stosując się do obowiązujących norm odnośnie dopuszczenia strony niekatolickiej do przyjęcia Komunii św. Podobnie przystąpienie strony katolickiej do eucharystycznej, gdy małżeństwo jest zawierane w innym Kościele, winno być wyjątkowy i tylko wg norm.

V. Współpraca ekumeniczna. Dialog i wspólne świadectwo

  1. Formy i struktury współpracy ekumenicznej

Współpraca ekumeniczna może przyjąć formę udziału różnych Kościołów w programach już ustalonych bądź formę wspólnych inicjatyw dopiero tworzonych. Zaleca się też tworzenie rad i komitetów ułatwiających kontakt między Kościołami i wspólne świadectwo.

  1. Rady Kościołów i Rady chrześcijan

Są to najbardziej stałe struktury wprowadzone celem popierania jedności i współpracy ekumenicznej. Rada Kościołów składa się z samych Kościołów i jest odpowiedzialna wobec Kościołów, które ją tworzą. Rada chrześcijan składa się najczęściej z innych organizacji lub grup chrześcijan. Obie te instytucje nie tworzą jakiegoś nowego Kościoła, mają zaś taką władzę, jaką przyznają im członkowie je tworzący. O przynależności Kościoła katolickiego do danej Rady decydują biskupi regionu, który ta Rada obsługuje. Jeśli chodzi o Rady narodowe, wówczas decydują Konferencje Episkopatu i Synody katolickich Kościołów wschodnich. Przynależność do takich Rad jest jednak czymś innym niż współpraca z Ekumeniczną Radą Kościołów, która może zrzeszać poszczególne Rady regionu.

  1. Dialog ekumeniczny

Jest on w centrum działań ekumenicznych, a wzajemność i obustronność zaangażowania są istotnymi elementami dialogu, który zakłada też równość stron podejmujących rozmowy. Pomaga on we wzajemnym poznaniu się oraz zrozumieniu wzajemnych podobieństw i różnic. Kościół katolicki może taki dialog prowadzić na płaszczyźnie diecezji, Konferencji Episkopatu, Synodu katolickich Kościołów wschodnich lub na płaszczyźnie Kościoła powszechnego. Dialog mogą prowadzić grupy osób świeckich, przedstawiciele duchowieństwa, teolodzy, zawsze jednak w świetle nauczania Kościoła. Czasami w dialogu uczestniczą osoby posiadające specjalny mandat nadany przez biskupa, Konferencję biskupów, Synod katolickich Kościołów wschodnich bądź przez Stolicę Apostolską. Nie mogą przy tym zapomnieć o konieczności zachowania czystości swej wiary i o istnieniu tzw. hierarchii prawd. Przedmiotem dialogu może być jakaś kwestia doktrynalna lub problem duszpasterski lub misyjny. Efektem może być wydanie deklaracji, ukazującej osiągnięte porozumienie i określającej dalsze drogi dialogu. Takie deklaracje nie angażują całego Kościoła katolickiego póki nie zostaną zaaprobowane przez kompetentną władzę.

  1. Wspólna praca dotycząca Biblii

Szacunek dla Biblii stanowi fundamentalną więź jedności między chrześcijanami, nawet jeśli ich Kościoły nie są ze sobą w pełnej komunii. Kościół katolicki współpracuje z innymi szczególnie w dziedzinie przekładu, wydawania i rozpowszechniania Pisma św. Katolicka Federacja Biblijna powołana w 1969r. wydała szczegółowe normy odnośnie współpracy w przekładzie Biblii. Zachęca się katolików do studiowania Biblii wraz z innymi chrześcijanami tak w grupach parafialnych czy sąsiedzkich, jak i w kręgach naukowych. Zawsze jednak przy zachowaniu swej tradycji i czystej wiary.

  1. Liturgiczne teksty wspólne

Kościoły, których członkowie żyją w jednorodnym środowisku kulturowym winne dążyć do opracowania wspólnego zbioru najważniejszych tekstów chrześcijańskich /Ojcze nasz, Credo, Doksologia trynitarna/. Może on być używany przy wspólnych nabożeństwach i modlitwach. Zaleca się wspólny przekład Psałterza na użytek liturgiczny, jak również wspólny śpiewnik.

  1. Współpraca w dziedzinie katechezy

Mówi o tym adhortacja apostolska Catechesi Tradendae, przypominając że dzieci z rodzin katolickich winne mieć zapewnioną formację czysto katolicką. Nie sprzeciwia się to temu, by w szkołach gdzie uczą religii przedstawiciele różnych Kościołów, w porozumieniu z nimi w katechezie uwypuklić jedność wiary, przy równoczesnym omówieniu różnic i działań by przezwyciężyć podziały.

  1. Współpraca w instytutach nauczania wyższego

Studia teologiczne dostarczają wiele możliwości współpracy ekumenicznej. Powiększa ona jakość nauczania teologicznego, pomaga wspólnie rozwiązać pewne problemy naukowe i intelektualne, poszerzając mądrość i doświadczenie chrześcijańskie.

Podstawowym warunkiem jest jednak to, by uczestnicy takiej współpracy, szczególnie studenci teologii czy też alumni seminariów duchownych, zostali dobrze pouczeni i uformowani w swej wierze. Wymagane jest by wprowadzenie w zagadnienia ekumenizmu dokonało się przez profesorów katolickich. Kiedy osiągnie się założenia początkowej formacji teologicznej można zając się współpracą ekumeniczną. Szczegóły formacji ekumenicznej ustala Konferencja biskupów i Synody katolickich Kościołów wschodnich. Należy przy tym zachować wskazania Dekretu o formacji kapłańskiej Optatam totius. Uczestnictwo w kursach z zakresu ekumenizmu winno być dodatkowo rozważone w punku widzenia pożytku duchowego studentów katolickich.

Na drugim czy trzecim cyklu wydziałów teologicznych i seminariów duchownych możliwe jest zapraszanie profesorów z innych Kościołów, aby tą drogą uzupełnić formację ekumeniczną. Mogą oni też podjąć wykłady z innych dziedzin pomocniczych w zakresie kształcenia językowego lub technicznego. Na podobnych warunkach profesorowie katoliccy mogą być zapraszani z wykładami do innych Kościołów.

Zalecane jest by w instytutach wyższych istniały grupy ekspertów różnych dziedzin, którzy będą mogli dzielić się swymi badaniami z podobnymi ekspertami z innych Kościołów. Odnosi się to szczególnie do teologii. Zalecane jest też tworzenie instytutów ekumenicznych na uczelniach wyższych i dopuszczenie możliwości udziału w nich profesorów z innych Kościołów. Zachęca się też by same instytuty katolickie stawały się członkami stowarzyszeń ekumenicznych.

  1. Współpraca duszpasterska w szczególnych przypadkach

Istnieją sytuacje gdy potrzebom religijnym można zaradzić skuteczniej przez współpracę szafarzy z różnych Kościołów np. w szpitalu, wojsku, na uniwersytetach. Wskazana jest współpraca w dziedzinie komunikacji społecznej. Posługa sakramentalna musi być jednak sprawowana ściśle wg norm.

  1. Współpraca w działalności misyjnej

Jej podstawą winny być: przyjęty chrzest i wspólne dziedzictwo wiary. Katolicy mogą podjęć tę współpracę z tymi Kościołami w których nie ma sekciarskiego i antykatolickiego nastawienia ewangelizacyjnego. Współpraca misyjna jest dzisiaj konieczna wobec zdechrystianizowanych mas naszego świata. Stąd konieczność wspólnych studiów nad przyczynami ateizmu i materializmu i nad metodami ewangelizacji. Dla skuteczności przekazu Ewangelii konieczna jest też jedności w głoszeniu orędzia zbawienia.

  1. Współpraca ekumeniczna w dialogu z innymi religiami.

Dialog z innymi religiami staje się dzisiaj poważnym wyzwaniem. Odnosi się to przede wszystkim do relacji z wyznawcami judaizmu. W Kościele katolickim zajmuje się tym Papieska Rada do spraw dialogu międzyreligijnego. Współpraca ekumeniczna z innymi Kościołami i wyznawcami innych religii pozwala skutecznie zabezpieczać takie wartości jak: sprawiedliwość, pokój, dobro rodziny, szacunek dla wspólnot mniejszościowych.

  1. Współpraca ekumeniczna w życiu społecznym i kulturalnym

Musi być ona związana ściśle z innymi formami ekumenizmu, by nie stała się celem sama w sobie i nie zmieszała się z interesami ideologicznymi czy politycznymi. Takimi zalecanymi dziedzinami współpracy są:

Opracował: Ks. Tadeusz Żurek

1

12


Wyszukiwarka