MIĘŚNIE KOŃCZYNY DOLNEJ
MIĘŚNIE OBRĘCZY KD
Grupa przednia mm grzbietowych obręczy kd
M. biodrowo - lędźwiowy (m. iliopsoas)
Zbudowany jest z trzech mięśni:
1)m. lędźwiowy większy,
2)m. lędźwiowy mniejszy (m. psoas minor) - nie ma wpływu na ruchy w st. biodrowym,
3)m. biodrowy.
M. lędźwiowy większy (m. psoas major)
PP: boczna pow. trzonów Th12 i L1-L4 oraz przednia pow. wyr. poprzecznych wszystkich kręgów L.
PK: krętarz mniejszy k. udowej.
M. biodrowy (m. iliacus)
PP: dół biodrowy talerza k. biodrowej. Zajmuje przestrzeń od obu kolców biodrowych przednich prawie do k. krzyżowej, a u góry sięga do grzebienia biodrowego.
PK: krętarz mniejszy k. udowej.
Funkcja: obie ww. części tego mięśnia zginają staw biodrowy, przy czym m. lędźwiowy większy ma ze względu na budowę możliwość wykonania ruchu z większą amplitudą, a m. biodrowy dysponuje większą siłą.
Unerwienie: gałęzie krótkie splotu L i nerw udowy L1-L4.
Grupa tylna mm grzbietowych obręczy kd
M. pośladkowy wielki (m. gluteus maximus)
PP: tylna pow. talerza k. biodrowej, przyśrodkowo od kresy pośladkowej tylnej i na bocznym brzegu k. krzyżowej oraz guzicznej.
PK: część górna ścięgna zakończeniowego tego mięśnia (około ⅓) wplata się w pasmo biodrowo - piszczelowe powięzi szerokiej uda; część dolna (około ⅔) kończy się na guzowatości pośladkowej k. udowej.
Funkcja: najsilniejszy prostownik st. biodrowego, ponadto rotuje na zewnątrz i przywodzi kd w st. biodrowym, a część górna odwodzi udo w st. biodrowym.
Unerwienie: nerw pośladkowy dolny L5, S1-S2.
M. naprężacz powięzi szerokiej (m. tensor fasciae latae)
PP: pow. boczna kolca biodrowego przedniego górnego oraz powięź pośladkowa.
PK: wplata swoje ścięgno zakończeniowe w pasmo biodrowo - piszczelowe powięzi szerokiej uda, które kończy się na kłykciu bocznym k. piszczelowej.
Funkcja: zgina st. biodrowy, odwodzi kd w tym stawie i rotuje do wewnątrz. Napina powięź szeroką uda, przez co wyprostowany st. kolanowy ustala w tej pozycji, natomiast zgięty zgina jeszcze silniej. Działanie mięśnia na st. kolanowy jest słabsze niż oddziaływanie na st. biodrowy.
Unerwienie: nerw pośladkowy górny ze splotu S L4-L5, S1.
M. pośladkowy średni (m. gluteus medius)
PP: pow. tylno - boczna talerza k. biodrowej między kresą pośladkową przednią i tylną.
PK: pow. boczna krętarza większego k. udowej.
Funkcja: głównie jest odpowiedzialny za odwiedzenie kd w st. biodrowym i utrzymanie równoległego ustawienia miednicy w stosunku do podłoża podczas stania jednonóż i w czasie chodu. Ze względu na to, iż część włókien tego mięśnia przymocowuje się na miednicy z tyłu od osi poprzecznej obu stawów biodrowych, współdziała ona w ruchach wyprostu i rotacji zewnętrznej kd w st. biodrowym. Część przednia mięśnia, która przymocowuje się w przód od ww. osi - zgina i rotuje wewnętrznie kd w st. biodrowym.
Unerwienie: nerw pośladkowy górny L4-L5, S1.
M. pośladkowy mały (m. gluteus minimus)
PP: pow. boczna talerza k. biodrowej między kresą pośladkową przednią i dolną.
PK: pow. przednia krętarza większego.
Funkcja: ze względu na podobną budowę i położenie funkcja jest taka sama jak m. pośladkowego średniego. Jest to mięsień słabszy w działaniu, przy czym w jego funkcji na plan pierwszy wysuwa się rotacja wewnętrzna kd w st. biodrowym, a współdziałanie w ruchu odwodzenia jest słabsze niż w mięśniu pośladkowym średnim.
Unerwienie: nerw pośladkowy górny L4-L5, S1.
M. gruszkowaty (m. piriformis)
PP: pow. przednia, miedniczna k. krzyżowej pomiędzy otworami krzyżowymi przednimi od II do IV.
PK: pow. przyśrodkowa szczytu krętarza większego.
Funkcja: rotuje kd w st. biodrowym na zewnątrz oraz odwodzi i lekko prostuje.
Unerwienie: gałązki splotu S L5, S1-S5.
Grupa mm brzusznych obręczy kd
M. zasłaniacz wewnętrzny (m. obturatorius internus)
PP: pow. wewnętrzna błony zasłonowej i otoczenie otworu zasłonowego (kości miednicy małej) od strony wewnętrznej.
PK: dół krętarzowy k. udowej.
Funkcja: rotuje zewnętrznie kd w st. biodrowym oraz przywodzi i prostuje.
Unerwienie: nerwy splotu S L4-L5, S1-S2.
M. bliźniaczy górny (m. gemellus superior)
PP: kolec kulszowy.
PK: przyśrodkowa pow. krętarza większego od strony dołu krętarzowego.
Funkcja: rotuje zewnętrznie kd w st. biodrowym.
Unerwienie: nerwy splotu S L4-L5, S1-S2.
M. bliźniaczy dolny (m. gemellus inferior)
PP: górny brzeg guza kulszowego.
PK: przyśrodkowa pow. krętarza większego od strony dołu krętarzowego.
Funkcja: rotuje zewnętrznie kd w st. biodrowym.
Unerwienie: nerwy splotu S L4-L5, S1-S2.
M. czworoboczny uda (m. quadratus femoris)
PP: pow. boczna guza kulszowego.
PK: środkowa część grzebienia międzykrętarzowego.
Funkcja: rotuje zewnętrznie kd w st. biodrowym oraz przywodzi i prostuje.
Unerwienie: nerwy splotu S L4-L5, S1-S2.
M. zasłaniacz zewnętrzny (m. obturatorius externus)
PP: błona zasłonowa i otoczenie otworu zasłonowego po stronie zewnętrznej.
PK: pow. przyśrodkowa krętarza wielkiego k. udowej w okolicy dołu krętarzowego.
Funkcja: rotuje zewnętrznie kd w st. biodrowym, przywodzi i prostuje.
Unerwienie: nerw zasłonowy L3-L4.
MIĘŚNIE UDA
Grupa przednia mm uda
M. krawiecki (m. sartorius)
PP: kolec biodrowy przedni górny.
PK: poniżej i przyśrodkowo w stosunku do guzowatości k. piszczelowej. Jego ścięgno zakończeniowe razem ze ścięgnami zakończeniowymi m. smukłego i m. półścięgnistego tworzą strukturę ścięgnistą zwaną „gęsią stopką”.
Funkcja: zgina, odwodzi i rotuje na zewnątrz kd w st. biodrowym; słabo zgina st. kolanowy.
Unerwienie: nerw udowy L2-L3.
M. czworogłowy uda (m. quadriceps femoris)
Jest mięśniem o złożonej budowie i funkcji. Jedna z jego głów (głowa prosta) jest mięśniem dwustawowym i działa na st. biodrowy oraz kolanowy; pozostałe głowy (mm. obszerne) działają tylko w obrębie st. kolanowego.
PP: m. prosty uda (m. rectus femoris) - kolec biodrowy przedni dolny i brzeg panewki i torebka st. biodrowego,
m. obszerny boczny (m. vastus lateralis) - warga boczna kresy chropawej, kresa międzykrętarzowa i boczna pow. krętarza większego. Jest to najsilniejsza część mięśnia.
m. obszerny przyśrodkowy (m. vastus medialis) - warga przyśrodkowa kresy chropawej oraz częściowo ścięgna końcowe mięśni przywodzicieli: długiego i wielkiego. Czynność tej części mięśnia ma duże znaczenie dla mechaniki st. kolanowego, ponieważ jej skurcz powoduje „domknięcie” st. kolanowego w wyproście.
m. obszerny pośredni (m. vastus intermedius) - kresa międzykrętarzowa na pow. przedniej i bocznej trzonu k. udowej aż do jego dolnej trzeciej części.
PK: wspólne ścięgno końcowe przyczepia się do rzepki i następnie splatając się z więzadłem rzepkowym kończy się na guzowatości piszczeli. Rzepka pełni tu funkcję hypomochlionu, który zwiększa kąt działania mięśnia , a tym samym zwiększa długość ramienia siły mięśnia.
Funkcja: głowa prosta silnie zgina st. biodrowy (szczególnie przy zgiętym st. kolanowym), poza tym bierze udział w odwodzeniu i odwracaniu uda. Cały mięsień (wszystkie głowy) jest bardzo silnym prostownikiem st. kolanowego (szczególnie przy wyprostowanym st. biodrowym).
!!! Część przyśrodkowa m. czworogłowego uda ma istotne znaczenie dla funkcji st. kolanowego, ponieważ odpowiada za „domknięcie” st. kolanowego w wyproście, czyli za ostatnie 30º ruchu wyprostu. Znaczy to, że od siły tej części zależy sprawne stabilizowanie st. kolanowego w wyproście. Pozostałe głowy współuczestniczą w tej czynności w mniejszym stopniu. M. czworogłowy uda (jedyny prostownik st. kolanowego) jest trzykrotnie silniejszy od całej grupy zginaczy tego stawu, składającej się z kilku mięśni.
Unerwienie: nerw udowy L2-L4.
M. stawowy kolana (m. articularis genus) - stanowi najgłębszą warstwę m. obszernego pośredniego.
PP: pow. przednia dolnej części trzonu k. udowej.
PK: górna część torebki stawowej st. kolanowego od przodu do tzw. kaletki nadrzepkowej.
Funkcja: słabo wspomaga ruch wyprostu w st. kolanowym, a jego główne działanie polega na napinaniu torebki stawowej, przez co chroni ją przed wpukleniem się między rzepkę a k. udową podczas ruchu wyprostu.
Unerwienie: nerw udowy L2-L4.
Grupa przyśrodkowa mm uda
M. grzebieniowy (m .pectineus)
PP: grzebień k. łonowej, guzek łonowy i więzadło łonowe górne.
PK: kresa grzebieniowa k. udowej poniżej i do tyłu w stosunku do krętarza małego.
Funkcja: przywodzi kd w st. biodrowym oraz zgina ją i rotuje na zewnątrz.
Unerwienie: nerw udowy L2-L3.
M. smukły (m. gracillis)
PP: pow. boczna gałęzi dolnej k. łonowej i gałęzi k. kulszowej.
PK: do k. piszczelowej, poniżej i przyśrodkowo od jej guzowatości przez tzw. „gęsią stopkę”.
Funkcja: przywodzi kd w st. biodrowym, ponadto prostuje ją i rotuje na zewnątrz (przy wyprostowanym st. kolanowym). W st. kolanowym zgina kd (słabo).
Unerwienie: nerw zasłonowy L2-L4.
M. przywodziciel długi (m. adductor longus)
PP: boczna pow. gałęzi dolnej k. łonowej (poniżej guzka łonowego).
PK: warga przyśrodkowa kresy chropawej k. udowej w środkowej ⅓ jej długości.
Funkcja: przywodzi kd w st. biodrowym i rotuje ją na zewnątrz.
Unerwienie: nerw zasłonowy L2-L4.
M. przywodziciel krótki (m. adductor brevis)
PP: boczna pow. gałęzi dolnej k. łonowej.
PK: warga przyśrodkowa kresy chropawej k. udowej w górnej ⅓ jej długości.
Funkcja: przywodzi kd w st. biodrowym, rotuje ją na zewnątrz i zgina.
Unerwienie: nerw zasłonowy L2-L4.
M. przywodziciel wielki (m. adductor magnus)
PP: boczna pow. guza kulszowego, gałąź k. kulszowej i gałąź dolna k. łonowej.
PK: warga przyśrodkowa kresy chropawej k. udowej prawie na całej długości, a najdłuższe włókna kończą się na guzku przywodziciela wielkiego na nadkłykciu przyśrodkowym k. udowej.
Funkcja: przywodzi kd w st. biodrowym. Ponadto: część mocująca się do wargi przyśrodkowej kresy chropawej rotuje udo na zewnątrz. Część kończąca się na guzku przywodziciela rotuje je do wewnątrz. Część zaczynająca się od tyłu od osi poprzecznej stawów biodrowych silnie prostuje kd, a część przednia, tzn. zaczynająca się z przodu od osi poprzecznej ww. stawów, zgina st. biodrowy. Mięsień ten jako całość odgrywa bardzo ważną rolę w funkcji chodu regulując swoim, fazowo zmieniającym się napięciem od przodu ku tyłowi wielkość odwiedzenia w stawach biodrowych. Jest więc antagonistą m. pośladkowego średniego.
Unerwienie: część kończąca się na wardze przyśrodkowej kresy chropawej unerwiona jest przez n. zasłonowy (L3-L4); część dochodząca do nadkłykcia przyśrodkowego k. udowej otrzymuje gałązki od n. piszczelowego (L4-L5).
Grupa tylna mm uda
M. półścięgnisty (m. semitendinosus) - jest mięśniem dwustawowym.
PP: pow. tylna guza kulszowego.
PK: na k. piszczelowej przyśrodkowo i poniżej od guzowatości. Jego ścięgno zakończeniowe wchodzi w skład „gęsiej stopki”.
Funkcja: prostuje i przywodzi kd w st. biodrowym. Zgina w st. kolanowym.
Unerwienie: nerw piszczelowy L4-L5, S1-S2.
M. półbłoniasty (m. semimembranosus) - jest mięśniem dwustawowym.
PP: pow. tylno - boczna guza kulszowego.
PK: ścięgno zakończeniowe tego mięśnia dzieli się na trzy części, z których jedna przymocowuje się na kłykciu przyśrodkowym k. piszczelowej, druga łączy się z więzadłem podkolanowym skośnym, a trzecia przechodzi w powięź goleni.
Funkcja: prostuje i przywodzi kd w st. biodrowym oraz zgina w st. kolanowym.
Unerwienie: gałąź nerwu piszczelowego L4-L5, S1.
M. dwugłowy uda (m. biceps femoris) - jest mięśniem dwustawowym.
PP: głowa długa - tylna pow. guza kulszowego,
głowa krótka - środkowa ⅓ część wargi bocznej kresy chropawej k. udowej.
PK: głowa k. strzałkowej.
Funkcja: głowa długa działa na st. biodrowy współdziałając w ruchach wyprostu, przywiedzenia i rotacji zewnętrznej kd w st. biodrowym.
Unerwienie: głowa długa - nerw piszczelowy L5, S1-S2,
głowa krótka - nerw strzałkowy wspólny L4-L5, S1.
MIĘŚNIE GOLENI
Grupa przednia mm goleni
M. piszczelowy przedni (m. tibialis anterior)
PP: przednia pow. kłykcia bocznego k. piszczelowej, boczna pow. bliższych ⅔ trzonu k. piszczelowej.
PK: ścięgno zakończeniowe, po minięciu grzbietowej pow. stopy i jej przyśrodkowej krawędzi, przymocowuje się na podstawie I kości śródstopia i na k. klinowatej przyśrodkowej od strony podeszwowej.
Funkcja: wyprost (zgięcie grzbietowe) stopy w st. skokowo - goleniowym i odwracanie stopy w stawach międzystępowych.
Unerwienie: nerw strzałkowy głęboki L4-L5, S1.
M. prostownik długi palców (m. extensor digitorum longus)
PP: przednia pow. głowy i trzonu k. strzałkowej, przednio - boczna pow. kłykcia bocznego k. piszczelowej i błona międzykostna w górnym odcinku.
PK: ścięgno zakończeniowe dzieli się na grzbietowej stronie stopy na cztery pasma, które biegną do paliczków dalszych palców od II do V.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo. W st. skokowo - goleniowym prostuje, w stawach międzystępowych pronuje i prostuje wszystkie człony palców od II do V. Silniej działa na stawy bliższe stopy.
Unerwienie: nerw strzałkowy głęboki L4-L5, S1.
M. strzałkowy trzeci (m. peroneus tertius)
PP: jest on boczną częścią m. prostownika długiego palców, niekiedy występującą w postaci oddzielnego brzuśca.
PK: pow. grzbietowa podstawy V kości śródstopia.
Funkcja: prostuje w st. skokowo - goleniowym i pronuje stopę w stawach międzystępowych.
Unerwienie: nerw strzałkowy głęboki L4-L5, S1.
M. prostownik długi palucha (m. extensor hallucis longus)
PP: pow. przyśrodkowa trzonu k. strzałkowej w środkowym odcinku jej długości i błona międzykostna.
PK: pow. grzbietowa podstawy paliczka dalszego palucha.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo. Prostuje kończynę w st. skokowo - goleniowym oraz prostuje paluch.
Unerwienie: nerw strzałkowy głęboki L4-L5, S1.
Grupa boczna mm goleni
M. strzałkowy długi (m. peroneus longus)
PP: boczna pow. kłykcia bocznego k. piszczelowej, torebka stawowa st. piszczelowo - strzałkowego górnego, głowa strzałki i boczna pow. bliższego odcinka trzonu k. strzałkowej.
PK: ścięgno zakończeniowe biegnie w rowku tylnej części kostki bocznej (strzałkowej), zawijając się na niej jak na bloczku, przechodzi przez boczną krawędź stopy na jej powierzchnię podeszwową i kończy się na podstawie I kości śródstopia i na k. klinowatej przyśrodkowej.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo. W st. skokowo - goleniowym zgina (w stronę podeszwową) i nawraca w stawach międzystępowych.
Unerwienie: nerw strzałkowy powierzchowny L4-L5, S1.
M. strzałkowy krótki (m. peroneus brevis)
PP: pow. boczna trzonu k. strzałkowej w środkowej ⅓ części.
PK: po ominięciu kostki bocznej w podobny sposób jak m. strzałkowy długi, kończy się na guzowatości V kości śródstopia.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo. W st. skokowo - goleniowym zgina, a w stawach międzystępowych nawraca stopę.
Unerwienie: nerw strzałkowy powierzchowny L4-L5, S1.
Grupa tylna mm goleni
Warstwa powierzchowna
M. brzuchaty łydki (m. gastrocnemius)
PP: głowa boczna - pow. podkolanowa powyżej kłykcia bocznego k. udowej,
głowa przyśrodkowa - pow. podkolanowa powyżej kłykcia przyśrodkowego k. udowej.
PK: guz piętowy k. piętowej. Jego ścięgno zakończeniowe tworzy między innymi silny twór ścięgnisty - ścięgno Achillesa. Ścięgno piętowe jest najsilniejszym pasmem ścięgnistym u człowieka. M. brzuchaty łydki z m. płaszczkowatym tworzą razem m. trójgłowy łydki (m. triceps surae).
Funkcja: oddziałuje wielostawowo: w st. skokowo - goleniowym zgina, odwraca stopę i przywodzi ją w stawach międzystępowych.
Unerwienie: gałązki nerwu piszczelowego L4-L5, S1-S2.
M. płaszczkowaty (m. soleus)
PP: tylna pow. głowy k. strzałkowej, tylna pow. trzonu k. strzałkowej oraz tylna pow. k. piszczelowej w okolicy kresy mięśnia płaszczkowatego, w górnej ¼ długości k. piszczelowej.
PK: guz piętowy k. piętowej. Ścięgno zakończeniowe tego mięśnia wchodzi w skład ścięgna Achillesa.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo: w st. skokowo - goleniowym zgina stopę, w stawach międzystępowych odwraca (w tej funkcji wspólnie z m. brzuchatym łydki działa najsilniej) oraz przywodzi stopę.
Unerwienie: gałązki nerwu piszczelowego L4-L5, S1-S2.
M. podeszwowy (m. plantaris)
PP: tylna pow. nadkłykcia bocznego k. udowej.
PK: guz piętowy k. piętowej. Jego ścięgno zakończeniowe wchodzi w skład ścięgna piętowego.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo: zgina stopę w st. skokowo - goleniowym (słabo), współpracuje z m. podkolanowym przy ruchu zgięcia w st. kolanowym i napina jego torebkę stawową od tyłu.
Unerwienie: nerw piszczelowy L4-L5, S1.
Warstwa głęboka
M. podkolanowy (m. popliteus)
PP: tylno - boczna pow. nadkłykcia bocznego k. udowej.
PK: tylno - przyśrodkowa pow. k. piszczelowej poniżej kłykcia bocznego.
Funkcja: słabo współdziała w zgięciu st. kolanowego, a jego główna rola polega na napinaniu torebki stawowej podczas zgięcia, zapobiegając jej wpukleniu się między powierzchnie stawowe st. kolanowego. W funkcji tej jest antagonistą m. stawowego kolana.
Unerwienie: nerw udowy L2-L4.
M. zginacz długi palców (m. flexor digitorum longus)
PP: tylna pow. trzonu k. piszczelowej poniżej kresy m. płaszczkowatego.
PK: ścięgno zakończeniowe biegnie w rowku na tylnej stronie kostki przyśrodkowej, zawijając się na niej jak na bloczku, przechodzi na podeszwową stronę stopy, gdzie dzieli się na cztery pasma, które kończą się na podstawach paliczków dalszych palców od II do V.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo: zgina stopę w st. skokowo - goleniowym, odwraca ją i przywodzi w stawach międzystępowych oraz zgina palce w stawach śródstopno - palcowych i międzypaliczkowych.
Unerwienie: nerw piszczelowy L5, S1-S2.
M. piszczelowy tylny (m. tibialis posterior)
PP: tylna pow. obu kości goleni i błona międzykostna w ⅓ bliższej części podudzia.
PK: ścięgno zakończeniowe biegnie w rowku na tylnej stronie kostki przyśrodkowej, zawijając się na niej jak na bloczku, przechodzi na podeszwową stronę stopy i kończy się na guzowatości k. łódkowatej i na k. klinowatej przyśrodkowej.
Może także łączyć się pasmami ścięgnistymi z pozostałymi dwoma kośćmi klinowatymi, z II, III i IV kością śródstopia, z k. sześcienną, a nawet z k. piętową.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo: jest odwracaczem stopy i jej przywodzicielem w stawach międzystępowych oraz słabym zginaczem w st. skokowo - goleniowym. Odgrywa istotną rolę w prawidłowym poprzecznym wysklepieniu stopy przez wielopunktowe rozmieszczenie włókien ścięgnistych przyczepu zakończeniowego.
Unerwienie: nerw piszczelowy L5, S1-S2.
M. zginacz długi palucha (m. flexor hallucis longus)
PP: tylna pow. k. strzałkowej w środkowej ⅓ długości.
PK: ścięgno zakończeniowe biegnie w rowku na tylnej stronie kostki przyśrodkowej, zawijając się na niej jak na bloczku, przechodzi na podeszwową stronę stopy i kończy się na podstawie paliczka dalszego palucha.
Funkcja: oddziałuje wielostawowo. Zgina stopę w st. skokowo - goleniowym, odwraca ją i przywodzi w stawach międzystępowych, zgina paluch w stawach śródstopno - paliczkowym i międzypaliczkowym.
Oprócz tego współdziała w prawidłowym utrzymaniu podłużnego wysklepienia stopy i odgrywa istotną rolę w chodzie, odpowiadając za tzw. odbicie stopy od podłoża w końcowej fazie propulsji (przetaczania stopy).
Unerwienie: nerw piszczelowy L5, S1-S2.
KRÓTKIE MIĘŚNIE STOPY
Mm grzbietu stopy
M. prostownik krótki palców (m. extensor digitorum brevis)
PP: pow. górna i boczna przedniej części k. piętowej.
PK: brzusiec mięśnia przechodzi w trzy ścięgna zakończeniowe, które łączą się ze ścięgnami zakończeniowymi m. prostownika długiego palców na wysokości stawów śródstopno - paliczkowych palców od II do IV.
Funkcja: prostuje palce od II do IV w stawach śródstopno - paliczkowych, a dzięki połączeniu z m. prostownikiem palców długim - w stawach międzypaliczkowych, ponadto odwodzi palce (od II do IV) od osi długiej palca III.
Unerwienie: nerw strzałkowy głęboki L4-L5, S1.
M. prostownik krótki palucha (m. extensor hallucis brevis)
PP: pow. górna i przyśrodkowa przedniej części k. piętowej. Posiada wspólny przyczep z m. prostownikiem palców krótkim i stanowi jego przyśrodkowe pasmo.
PK: pow. grzbietowa paliczka bliższego palucha.
Funkcja: prostuje paluch w st. śródstopno - paliczkowym i odwodzi go.
Unerwienie: nerw strzałkowy głęboki L4-L5, S1.
Mm podeszwy
Mm wyniosłości przyśrodkowej
M. odwodziciel palucha (m. abductor hallucis)
PP: pow. przyśrodkowa guza k. piętowej.
PK: pow. przyśrodkowa podstawy paliczka bliższego palucha.
Funkcja: odwodzi paluch od palca II, zgina w st. śródstopno - paliczkowym i współdziała w utrzymaniu podłużnego wysklepienia stopy od strony przyśrodkowej.
Unerwienie: nerw podeszwowy przyśrodkowy L5, S1.
M. zginacz krótki palucha (m. flexor hallucis brevis)
PP: pow. podeszwowa wszystkich trzech kości klinowatych i k. łódkowej.
PK: pow. podeszwowa podstawy bliższego paliczka palucha.
Funkcja: zgina st. śródstopno - paliczkowy palucha, przez co odgrywa istotną rolę przy wykonywaniu wspięcia na palce, jak i w końcowej fazie propulsji,
wspomagając odbicie stopy od podłoża, kiedy kd kończy fazę podporową. Ponadto współdziała w wysklepianiu podłużnego, przyśrodkowego łuku stopy.
Unerwienie: nerw podeszwowy przyśrodkowy L5, S1; nerw podeszwowy boczny S1-S2.
M. przywodziciel palucha (m. adductor hallucis)
PP: głowa skośna - pow. podeszwowa podstaw kości śródstopia od II do IV, boczna k. klinowata i k. sześcienna,
głowa poprzeczna - pow. podeszwowa torebek stawowych stawów śródstopno - paliczkowych palców od II do V.
PK: pow. podeszwowa podstawy paliczka bliższego palucha.
Funkcja: przywodzi paluch oraz zgina w st. śródstopno - paliczkowym pierwszym.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.
Mm wyniosłości bocznej
M. odwodziciel palca małego (m. abductor digiti minimi)
PP: pow. boczna i podeszwowa guza k. piętowej.
PK: guzowatość V k. śródstopia i podstawa paliczka bliższego palca V.
Funkcja: odwodzi palec V w bok (słabo) oraz zgina st. śródstopno - paliczkowy palca V i współdziała w wysklepianiu zewnętrznego łuku podłużnego stopy.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.
M. zginacz krótki palca małego (m. flexor digiti minimi brevis)
PP: pow. podeszwowa podstawy V k. śródstopia i więzadło podeszwowe długie.
PK: pow. podeszwowa podstawy paliczka bliższego palca V.
Funkcja: zgina palec V w st. śródstopno - paliczkowym i wzmacnia wysklepienie zewnętrznego podłużnego łuku stopy.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.
M. przeciwstawiacz palca małego (m. opponens digiti minimi)
PP: pow. boczna pochewki ścięgna zakończeniowego m. strzałkowego długiego w jego końcowym odcinku.
PK: pow. boczna V kości śródstopia.
Funkcja: wzmacnia wysklepienie zewnętrznego podłużnego łuku stopy.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.
Mm wyniosłości pośredniej
M. zginacz krótki palców (m. flexor digitorum brevis)
PP: pow. podeszwowa guza k. piętowej.
PK: brzusiec mięśniowy przechodzi w cztery ścięgna zakończeniowe, które biegną do paliczków środkowych palców od II do V. Na wysokości paliczka bliższego każde ścięgno dzieli się na dwa pasma, tworząc rozwór, przez który przechodzą ścięgna zakończeniowe m. zginacza długiego palców.
Funkcja: zgina palce od II do V w stawach śródstopno - paliczkowych bliższych, a ponadto wzmacnia podłużne wysklepienie stopy zarówno w łuku podłużnym przyśrodkowym, jak i bocznym.
Unerwienie: nerw podeszwowy przyśrodkowy L5, S1-S2.
M. czworoboczny podeszwy (m. quadratus plantae), zwany też m. zginaczem dodatkowym (m. flexor accessorius)
PP: rozpoczyna się dwoma pasmami na dolnej i przyśrodkowej pow. k. piętowej.
PK: kończy się na brzegu bocznym ścięgna zakończeniowego m. zginacza długiego palców.
Funkcja: wzmacnia podłużne wysklepienie stopy oraz reguluje kierunek pociągania ścięgien m .zginacza długiego palców.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.
Mm. glistowate (mm. lumbricales)
PP: cztery mięśnie glistowate zaczynają się na odpowiednich ścięgnach końcowych m. zginacza długiego palców. Pierwszy mięsień (przyśrodkowy) jest jednogłowy i odchodzi od przyśrodkowego brzegu ścięgna ww. mięśnia przeznaczonego dla palca drugiego; pozostałe trzy mięśnie (II, III, IV) są dwugłowe i zaczynają się na zwróconych do siebie brzegach ścięgien wymienionego zginacza palców.
PK: strona przyśrodkowa podstawy bliższego paliczka palców od II do V.
Funkcja: zgina palce stopy od II do V w stawach śródstopno - paliczkowych.
Unerwienie: n. podeszwowy przyśrodkowy do I m. glistowatego (czasem i II); n. podeszwowy boczny do mięśni II, III i IV glistowatego (L5, S1-S2).
Mm. międzykostne (mm. interossei)
Siedem mięśni międzykostnych układa się w dwie warstwy: grzbietową (4 mięśnie dwugłowe) i podeszwową (3 mięśnie jednogłowe), podobnie jak w kg, z tą różnicą, że punktem odniesienia (orientacyjnym) przy analizowaniu ruchów palców stopy, wywoływanych przez te mięśnie, jest oś II palca i II kość śródstopia.
Mm. międzykostne grzbietowe (mm. interossei dorsales)
PP: zaczynają się odpowiednimi głowami na zwróconych do siebie powierzchniach trzonów wszystkich kości śródstopia, w pobliżu ich podstaw.
PK: mięśnie międzykostne grzbietowy I i II kończą się na podstawie paliczka bliższego drugiego palca, odpowiednio po stronie przyśrodkowej i bocznej; natomiast mięśnie III i IV kończą się na powierzchniach bocznych podstaw paliczków bliższych palców, odpowiednio - trzeciego i czwartego.
Funkcja: wszystkie cztery mięśnie zginają podeszwowo odpowiadające im palce stopy (od II do IV) w stawach śródstopno - paliczkowych, poza tym mięśnie II, III, IV odwodzą odpowiadające im palce od osi palca drugiego.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.
Mm. międzykostne podeszwowe (mm. interossei plantares)
PP: pow. podeszwowa trzonów kości śródstopia od III do V, w pobliżu ich podstaw.
PK: powierzchnie przyśrodkowe paliczków bliższych palców od III do V.
Funkcja: lekko zginają palce od III do V w stawach śródstopno - paliczkowych oraz przywodzą te palce do osi długiej palca drugiego.
Unerwienie: nerw podeszwowy boczny S1-S2.