PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W ELBLĄGU INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI |
|
Grupa dziekańska/ podgrupa ćwiczeniowa: 2 |
Tytuł ćwiczenia: OBWODY NIELINIOWE PRĄDU STAŁEGO |
Skład grupy: 1. Feszak Andrzej 2. Cisek Maciej 3. Cabaj Krzysztof |
Data wykonania 10.XII.2007
/data oddania: 17.XII.2007 |
|
Ocena: |
Opis wykonywanego ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest poznanie właściwości wybranych elementów nieliniowych na podstawie
pomiaru ich charakterystyk zewnętrznych (napięcie-prąd) oraz właściwości i metod analizy obwodów nieliniowych prądu stałego. Zakres ćwiczenia obejmuje:
· przygotowanie do ćwiczenia polegające na przypomnieniu metod aproksymacji charakterystyk zewnętrznych wybranych elementów nieliniowych, linearyzacji ich charakterystyk oraz metod analizy obwodów nieliniowych prądu stałego. Rozwiązać wskazany przez prowadzącego obwód nieliniowy prądu stałego metodą wykreślną i metodą linearyzacji charakterystyki nieliniowej w otoczeniu punktu pracy,
· ustawienie wartości źródeł napięcia, dobór rodzaju i zakresów przyrządów pomiarowych,
· połączenie obwodów na stole laboratoryjnym według podanych schematów,
· pomiar charakterystyk zewnętrznych wskazanych przez prowadzącego elementów nieliniowych,
· wykonanie pomiarów napięć, prądów we wskazanych przez prowadzącego obwodach
nieliniowych prądu stałego zgodnie z wytycznymi podanymi w punkcie 3,
· porównanie wyników pomiarów z wynikami obliczeń,
· opracowanie sprawozdania i wniosków wynikających z ćwiczenia.
2. Wykaz i dane znamionowe elementów użytych do ćwiczenia.
Rezystor suwakowy 105 Ω, max 500V
Multimetr LM-3 x3
Warystor 18V-15mA, 18V-15mA, 120V, 120V,
Zasilacz stabilizowany typ P3i4,
Warystor 47V-20mA, 47V-20mA,
Dioda Zenera 5V-200mA, 9V-150mA, 15V-200mA, 24V-50mA,
Woltomierz LM-3 1000 Ω/V
Rezystor dekadowy DR4b-16 x2
Wyniki obliczeń :
Wyniki pomiarów i obliczeń parametrów elementu nieliniowego:
I
I
U Ez
U
Rdyn
Wyniki pomiarów |
Wyniki obliczeń |
|||
I[A] |
U[V] |
Rstat[Ω] |
Rdyn[Ω] |
Ez[V] |
0,00015 |
5 |
33333 |
33333 |
5 |
0,00035 |
10 |
28571 |
25000 |
1,25 |
0,00053 |
15 |
28302 |
27773 |
0,278 |
0,0006 |
17 |
28333 |
28571 |
-0,14 |
0,00065 |
18 |
27692 |
20000 |
5 |
0,0008 |
20 |
25000 |
13333 |
9,33 |
0,003 |
23 |
7667 |
1363 |
18,9 |
0,0062 |
24 |
3871 |
312,5 |
22,06 |
Wyniki pomiarów i obliczeń obwodu zawierającego dwa elementy nieliniowe połączone szeregowo:
Wyniki pomiarów |
Wyniki obliczeń |
|||
I[A] |
U1[V] |
U2[V] |
R1stat[Ω] |
R2stat[Ω] |
0,0005 |
15 |
15,2 |
30000 |
30400 |
0,0008 |
20 |
21 |
25000 |
26250 |
0,0014 |
22 |
22,5 |
15714 |
16071 |
0,0025 |
23 |
23,2 |
9200 |
9280 |
0,015 |
25 |
25,7 |
1667 |
1713 |
Wyniki pomiarów i obliczeń obwodu zawierającego dwa elementy nieliniowe połączone równolegle:
Wyniki pomiarów |
Wyniki obliczeń |
|||
U[V] |
I1[mA] |
I2[mA] |
R1stat[Ω] |
R2stat[Ω] |
20 |
0,14 |
0,1 |
142857 |
200000 |
21 |
0,3 |
0,2 |
70000 |
105000 |
23 |
1,65 |
1,15 |
13939 |
20000 |
24 |
3,95 |
2,8 |
6076 |
8571 |
25 |
15 |
11 |
1667 |
2273 |
Wyniki pomiarów i obliczeń układu stabilizatora napięcia wykorzystującego diodę Zenera:
Współczynnik stabilizatora diody:
Rezystancję dynamiczną diody Zenera w zakresie przepływu prądu przez nią (stabilizacji)
Uwagi i wnioski:
- z przeprowadzonych pomiarów wynika, że warystory o napięciu znamionowym 18V zaczynają przewodzić od ok. 20-22V co stanowi różnicę ok. 16% od wartości znamionowej,
- widoczne jest również to, że elementy takie budowane są w pewnym zakresie tolerancji, co wynika z różnych wartości przepływającego przez dwa identyczne warystory prądu przy tym samym napięciu przyłożonym do ich zacisków,
- w przypadku diody Zenera napięcie stabilizacji wyznaczone jest nieco niższe od znamionowego,
- za napięcie stabilizacji (zarówno diody Zenera jak i warystora) można przyjąć napięcie zastępczego źródła napięcia Ez (wyznaczonego jednak tylko w przypadku znaczącego przepływu prądu czyli pracy w roli stabilizatora),
- wyznaczanie zastępczego źródła napięcia Ez w przypadku gdy element nie pracuje jako element stabilizujący (a więc później napięcia znamionowego) mija się z celem ponieważ element posiada wtedy charakter pomijalny dla obwodu,