Formy organizacyjne opieki nad starszymi, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne


Temat: Formy organizacyjne opieki nad oso bobami starszymi.

1.Za organizację opieki nad osobami starszymi w Polsce odpowiada resort zdrowia i polityki socjalnej.

Rodzina nie zawsze jest w stanie sama zapewnić pełną pomoc sędziwym ludziom, wymaga wsparcia w swych funkcjach opiekuńczych.

Dąży się do ograniczenia kosztów opieki zdrowotnej nad osobami starszymi, jest to możliwe poprzez rozwój opieki środowiskowej ambulatoryjnej i domowej, rozwój ośrodków opieki długoterminowej pielęgniarskiej, rozwój opieki socjalnej i usług opiekuńczych.

2. Obowiązek organizacji i zabezpieczenia opieki nad osobami starszymi jest zadaniem samorządu lokalnego. Zakres usług i formy pomocy instytucjonalnej społecznej określony jest zapisem w Ustawie o Pomocy Społecznej 2004r

Jedną z podstawowych instytucji służących osobom starszym jest ośrodek pomocy społecznej (gminny, miejski) oraz w powiecie Centrum Pomocy Rodzinie.

3.Celem głównym ośrodka jest dążenie do utrzymania samodzielności podopiecznych, aktywizacja do działań zmierzających do poprawy jakości życia.

Form opieki instytucjonalnej medycznej( podległe resortowi zdrowia):

5. Formy opieki otwartej to świadczenia głównie z zakresu usług opiekuńczych: - pomoc osobie starszej w domu przez pracowników ośrodków pomocy społecznej lub organizacji pozarządowych Polskiego Czerwonego Krzyża ( PCK), Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej (PKPS), ośrodki fundacji dobroczynnych Lazarus, ośrodki Caritas itd.,

organizacji rządowych, np. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), - pomoc w domu świadczona przez pracowników praktyk (agencji) pielęgnacyjno-opiekuńczych.

6.Formy pomocy osobom starym samotnym przebywających w domu:

usługi , np. dostarczanie posiłków, również dietetycznych
(usługi cateringowe),ò usługi w zakresie funkcjonowania codziennego
(sprzątanie, pranie, zakupy),ò pomoc w zakresie funkcjonowania poza domem ( pomoc
w sprawach urzędowych),ò usługi opiekuńcze - prowadzone przez agencje
opiekuńcze i pielęgniarskie,- ò wolontariat w opiece nad osobami starszymi samotnymi
lub niepełnosprawnymi,- pomoc sąsiedzka jako element
pomocy i wsparcia społecznego, grupy wsparcia społecznego w środowisku lokalnym, -
,,telefon zaufania” dla seniora.

7.Ośrodki dziennego pobytu dla osób starszych.

Formą opieki stacjonarnej środowiskowej otwartej, podtrzymującą bytowanie człowieka w jego dotychczasowym środowisku domowym i rodzinnym są ośrodki pobytu dziennego. Zadaniem takich ośrodków jest zapewnienie opiekuńczego otoczenia i wsparcia w szerokim zakresie w ciągu dnia.

W czasie pobytu zapewnia się seniorom posiłki, usługi opiekuńczo- rehabilitacyjne, zabiegi higieniczne, usługi rekreacyjno-kulturalne ( zabawy taneczne, występy artystyczne, wycieczki, usługi w zakresie załatwiania codziennych spraw stanowiących trudność).

Ośrodek pobytu dziennego odciąża rodzinę od pełnienia opieki całodobowej. Formą pomocy społeczno-środowiskowej łączącego cechy ośrodka pobytu dziennego i domu pomocy społecznej jest dzienny dom pomocy społecznej.

8.Dzienny Dom Pomocy Społecznej przeznaczony jest zgodnie z ustawą dla osób starszych, niepełnosprawnych samotnych, potrzebujących wsparcia. D.D.P.S zapewnia swoim pensjonariuszom 8-godzinny pobyt, w tym zaspakaja ich potrzeby bytowe, świadczenia higieniczne, opiekuńcze, terapię zajęciową, psychologiczną. Realizuje potrzeby pensjonariuszy w zakresie potrzeb kulturalnych, rekreacyjnych, towarzyskich.

9.Do Dziennego Domu Pomocy wymagane jest skierowanie-decyzja wydana przez Punkt Terenowy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej właściwy dla miejsca zamieszkania. Po złożeniu niezbędnych dokumentów \np.: odcinek renty, emerytury\, potwierdzających sytuację materialną osoby starającej się o pobyt w Ośrodku.

Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania i podejmuje decyzję o przyznaniu miejsca.

10.Rodzaj oferowanych usług w DDP:

-zapewnienie pobytu i całodziennego wyżywienia na miejscu

-posiłki na wynos donoszone przez opiekunki

-usługi higieniczne np:natrysk, usługi pralnicze

-terapia zajęciowa

-rehabilitacja ruchowa

-porady i wsparcie psychologiczne

-uczestnictwo w grupach wsparcia i samopomocowych

-uczestnictwo w kółkach zajnteresowań

\muzyczno-wokalne, dyskusyjne, krzyżówkowiczów, literackie, robótek ręcznych, przyrodnicze, sportowo-rekreacyjne

11.Dla osób, których stan zdrowia, rodzinny i materialny nie pozwala na samodzielne funkcjonowanie w warunkach domowych i nie można im zapewnić należytej opieki w miejscu zamieszkania, proponowane jest zamieszkanie w domu pomocy społecznej (DPS). Wśród placówek i instytucji wspierających osoby w podeszłym wieku można jeszcze wymienić:

- domy seniora,

- pensjonaty dla starszych osób,

- wspólnoty zamieszkiwania seniorów.

W szczególnie trudnych sytuacjach życiowych mogą osoby potrzebujące znaleźć pomoc w :

- schroniskach,

- noclegowniach dla osób bezdomnych,

- jadłodajnie dla ubogich.

Pomoc społeczna jest niewystarczająca i nie zawsze dobrze postrzegana.

12.Domy Pomocy Społecznej świadczą podstawowe usługi:

1. W zakresie potrzeb bytowych.

2. Usługi opiekuńcze- udzielanie pomocy w podstawowych

czynnościach życiowych, podnoszeniu sprawności i

aktywizowaniu mieszkańców, niezbędnej pomocy w

załatwianiu spraw osobistych

3. Wspomagające - terapia zajęciowa, realizacja potrzeb

kulturalnych i religijnych, rozwijanie samorządności i

samopomocy mieszkańców, umożliwianie kontaktów

z rodziną, wspieranie działań na rzecz lokalnego środowiska

przyrodniczego i społecznego, pomoc w podjęciu pracy,

działania na rzecz usamodzielniania mieszkańców.

13. Opieka Długoterminowa dla osób przewlekle chorych.

Dla osób potrzebujących, ze względu na stan zdrowia, pomocy medycznej czasowej (na czas rekonwalescencji , rehabilitacji) tj. opieki pielęgniarskiej i lekarskiej, ale nie wymagających hospitalizacji proponowana jest opieka długoterminowa świadczona w szpitalach opieki długoterminowej i będących ich alternatywą zakładów pielęgnacyjno - opiekuńczych , zakładach leczniczo - pielęgnacyjnych lub w domu chorego ( jako hospitalizacja domowa).

Zakres usług w zakładach opieki długoterminowej obejmuje świadczenia diagnostyczne, terapię, pielęgnowanie i przede wszystkim szeroko pojętą rehabilitację, aby przygotować osobę starszą do powrotu do domu.

Pobyt w placówce ma charakter czasowy, do 6 miesięcy, a w szczególny przypadkach dłuższy.

14.Dla osób bardzo ciężko chorych w fazie terminalnej pomoc świadczą hospicja stacjonarne i zespoły hospicyjne wyjazdowe. Placówki opiekuńcze mogą być powołane przez organy samorządowe, fundacje, związki wyznaniowe, osoby fizyczne i prawne. Finansowanie świadczeń medycznych pochodzi głównie
z systemu ubezpieczeń zdrowotnych, obowiązkowych w większości krajów, i również ubezpieczeń dodatkowych dobrowolnych, możliwych w części krajów. Świadczenia ponadstandardowe są przeprowadzane za opłatą dodatkową za środków własnych osoby zainteresowanej. Finansowanie usług opiekuńczych pochodzi ze środków społecznych lokalnych ośrodków pomocy społecznej część pokrywa zainteresowany.

15.Cechy opiekunów osób starszych

Opiekunami mogą być: pracownicy socjalni, pielęgniarki

rodzinne opieki domowej, personel DPS, wolontariusze i inne. 1. Chętne niesienie pomocy i cierpliwość

2. Umiejętność przeprowadzenia wywiadu środowiskowego

i rodzinnego

3. Umiejętność rozpoznawania postawy psychicznej osoby

starszej wobec otoczenia i sytuacji i wobec siebie

4. Gotowość do poświęcenia czasu podopiecznym.

5. Dyskrecja i zachowanie tajemnicy zawodowej.

6. Znajomość przepisów prawnych dotyczących tej populacji.

7. Ciągłego dokształcania się w zakresie gerontologii.

8. Gotowość doniesienia pomocy w sytuacjach zdarzeń

nadzwyczajnych np.. katastrof przyrodniczych i społecznych.

16. Wywiad środowiskowy z osobą starszą obejmuje następujące

elementy:

1. Płeć i wiek tej osoby.

2. Uwzględnienie czy osoba starsza jest samotna, w związku

małżeńskim lub innym, czy opiekun jest młodszy, sprawny,

chce pomagać.

3. Z kim mieszka ( z rodziną, życzliwymi osobami, inne)

4. Wysokość stałego wsparcia finansowego ( emerytura, renta,

pomoc finansowa rodziny, inne)

5. Możliwość samodzielnego zaspokajania podstawowych

potrzeb sanitarno-higienicznych, odżywiania, czystości

otoczenia, robienie zakupów i inne.

6. Kontakty społeczne osoby starszej.

7. Jakość mieszkania i jego wyposażenie.

8. Czy istnieje potrzeba załatwienia codziennej pomocy.

9. Specjalne uwagi i życzenia podopiecznego dotyczące opieki.

17.Oczekiwania i potrzeby ludzi starszych.

1. Podstawowe: bytowe oraz pomoc lekarsko-pielęgniarska.

2. Psychiczne - zapewnienie poczucia bezpieczeństwa,

wolność decyzji i wyboru, poczucia własnej wartości, potrzebaszacunku, poczucie przydatności- możliwość podjęcia aktywności społecznej i rozwoju zainteresowań, nawiązywania kontaktów społecznych. Potrzeba miłości bliźniego, akceptacji własnej osoby

w grupie w rodzinie i inne.

3. Religijne- zapewnienie opieki kapłana.

18. Postawy osób starszych wobec otoczenia ( rodziny, opiekunów).

1. Aktywna,pozytywna- współpraca ze środowiskiem w postaci pomocy innym, samopomocy. Są pożyteczni dla siebie i innych. Nie przeraża ich perspektywa śmierci. Chętnie współpracują również z opiekunami.

2. Postawa bierna, zależna- oczekiwanie na opiekę ze strony otoczenia. Charakteryzuje osoby słabe duchowo i fizycznie, traktujące swój wiek jako ciężar trudny do zniesienia. Oczekują życzliwości od otoczenia, jeśli jej nie uzyskują czują się nieszczęśliwe. Z drugiej strony często zamykają się w sobie i nie zgłaszają żadnych problemów oraz potrzeb osobom opiekującym się. Trudne do zaktywizowania.

3. Postawa wyczekująca, obronna- wyraźny brak zaufania do otoczenia. Osoby te są przesadnie opanowane, izolują się od innych osób unikając z nimi kontaktu. Są b.niezależne i

samodzielne jednocześnie niechętne do kontaktów społ.Nie wierzą nikomu są trudne do współpracy.

4. Postawa agresywna, wroga do otoczenia; osoby te charakteryzuje podejrzliwość i agresywność, kłótliwość. Starość uważają za słabość człowieka budzącą niechęć i odrazę.Swoje życie często uznają za nieudane. Cechy te wynikają z charakteru człowieka i jego osobowości.

5. Postawa wrogości wobec siebie. Osoby te surowo i pesymistycznie oceniają swoje życie. Czują się niepotrzebni nikomu, nie wykazują zainteresowań i nie chcą kontaktów z innymi osobami. Często czekają na śmierć,która wyzwoli ich od egzystencji.

6. Postawa lekceważenia, pogardy względem innych osób i

siebie. Charakteryzuje osoby głównie z marginesu społecznego. Nie szanują siebie i innych osób. Często ulegają nałogom.

19. Rola terapii zajęciowej w rozbudzaniu aktywności osób starszych.

Cel głównym terapii zajęciowej prowadzonej w placówkach opieki społecznej jest podniesienie aktywności pensjonariuszy i zintegrowanie ich w naszym i lokalnym środowisku.

Terapia zajęciowa w sposób pozytywny działa na człowieka, to głównie dzięki niej nastawienie do świata i ludzi życie pensjonariusza może ulec zasadniczej przemianie.

Człowiek niepełnosprawny nie odczuwa ta boleśnie swojej odmienności, ma poczucie, że jest także pełnowartościową osobą, która jeszcze może coś do zaoferowania innym ludziom.

20. Terapia zajęciowa sprawia, że problemy ludzi starszych mogą ulec zmniejszeniu. Udział w zajęciach terapeutycznych umożliwia podopiecznemu zaistnienie i integrację ze środowiskiem.

Warunki jakie muszą być spełnione aby terapia zajęciowa mogła osiągnąć swój cel:

- uczestnictwo dobrowolne

- mobilizacja i odpowiednie zainteresowanie

- musi uwzględniać preferencje podopiecznego, jego wiek, płeć, poprzedni zawód, stan fizyczny, psychiczny, rodzaj choroby.

21. Podział terapii zajęciowej ze względu na sposób jej prowadzenia:

1/ terapia przyłóżkowa - gdy mamy do czynienia z osobą w pozycji leżącej,2/ terapia warsztatowa - wtedy gdy pacjenci schodzą do pracowni terapii zajęciowej,3/ terapia gospodarcza - w przypadku gdy uczestniczą w życiu gospodarczym ośrodka.

Pensjonariusze mogą sami decydować o wyborze terapii:

-kinezyterapia - leczenie ruchem

- ergoterapia - leczenie pracą

- artoterapia - czyli leczenie sztuką

- terapia rozrywkowa (zabawa) leczenie poprzez gry i zabawy.

22. Często stosowana terapią w ośrodkach wsparcia jest biblioterapia, która polega na leczeniu poprzez słowo pisane. Zaleca się ją osobom starszym, które dzięki obcowaniu z książką poznają piękno życia, odrywają się od kłopotów i smutków.Specjalną terapię stosuje się wobec osób starszych z demencją jest to terapia orientacyjna, przez którą rozumie się orientowanie w czasie i przestrzeni. Do tego celu służą aktualne gazety, kalendarze, albumy ze zdjęciami, audycje telewizyjne i inne.

23. Logoterapia - czyli terapia duchowa wśród ludzi starszych znajduje wielu zwolenników, polega ona na podejmowaniu tematów duchowości człowieka pobudzając do głębszego zastanowienia nad sobą i światem. Podejmuje ona pytania o istnieniu Boga, o sens życia, wywołuje chwile refleksji nad przemijającym życiem.

24. Muzykoterapia czyli leczenie człowieka muzyką polega na słuchaniu przez ludzi odpowiednio dobranych utworów muzycznych, które mają działanie terapeutyczne.Utwory powinny być dobrane stosownie do schorzeń i wrażliwości osób biorących udział w muzykoterapii. Stosowanie tego typu terapii wymaga od prowadzącego określonej wiedzy i środków.

25. Pantomima jest to forma wyrażania siebie, swego stosunku do innych za pomocą mimiki - gestów bez słów. Pantomima w wykonaniu pensjonariuszy jest bardzo prosta, może wydawać się trudna lecz należy pamiętać, że niesie ona ze sobą duże wartości terapeutyczne.

Zadanie do przedstawienia podpowiada prowadzący bądź pensjonariusze np.: moje ulubione zajęcie rozmowa przez telefon chodzenie po schodach. I inne.

Temat 2: Postawy przystosowania do własnej starości.

1.Teoria Schale'a .Etapy rozwoju człowieka cechuje:
- okres dzieciństwo (zdobywanie, osiągnięcia)
- wiek średni (ludzie stają się odpowiedzialni i samodzielni)
- wiek starszy (okres odnowy)
Okres starzenia jest co najmniej równoważny wcześniejszym okresom starzenia, przewyższa je, powtarzając doświadczenia z przeszłości.

2.Dla osób w podeszłym wieku charakterystyczna jest zwiększająca się
z wiekiem ostrożność.
Podstawowym aspektem mającym znaczenie dla jakości funkcjonowania osób w wieku podeszłym jest realizacja potrzeb.

3.Teoria starzenia związana z typem osobowości zakłada, iż osobowość człowieka w czasie starzenia ulega zmianom, powodując pogorszenie funkcjonowania społecznego.

4.Wśród najważniejszych wymienia się:
- potrzeba integracji ( środowisko, rodzina)
- potrzeba użyteczności i uznania
- potrzeba autonomii ( niezależność bytowa
i ekonomiczna)
- potrzeba bezpieczeństwa
- potrzeba satysfakcji życiowej
5. Istotnym elementem psychologicznym ważnym dla funkcjonowania
w okresie starości jest umiejętność przystosowania się do zmian
6.Bromley przedstawił następujące postawy przystosowania do własnej starości:

- postawa konstruktywna (akceptacja),
- postawa zależności (nie wykazuje własnych
ambicji, czuje się zwolniona z odpowiedzialności),
- postawa obronna (są samowystarczalni, odrzucają
pomoc innych, starość postrzegają pesymistycznie,
lęk przed starością usiłują realizować przez
nadmierną aktywność),
- postawa wrogości wobec otoczenia ( izolacja, lęk,
depresja),
- postawa wrogości wobec siebie (osoby pasywne,
bez inicjacji, częściej u mężczyzn).
7. Na stan psychiczny człowieka starszego wpływają 2 główne czynniki:

- czynniki biologiczne (choroby somatyczne)

- czynniki psychospołeczne (przejście na emeryturę, zmiana zamieszkania, śmierć partnera)

Seminarium 1: Żywienie osób w starszym wieku.

1.Otyłość

2.Przyczyny otyłości nadwagi

3.BMI

Współczynnik powstały przez podzielenie masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach.

4.Leczenie

Niedożywienie białkowo-energetyczne

Stan ten może wynikach z niedostatecznej podaży, złego wchłaniania i nadmiernego zużycia substancji odżywczych przez organizm.

U osób starszych dzienna dobowa podaż białka powinna wynosić około- 1,25g/kg mc./dobę (1,0-1,5g/kgmc./dobę).

5.Przyczyny niedożywienia

a) związane z wiekiem zmiana składu ciała

b) zmniejszenie stężenia krążących hormonów analitycznych.

c) zmniejszenie aktywności fizycznej i wydatku energetycznego.

d) szybko osiągane uczucie sytości

e) osłabienie węchu i smaku

f) zaburzenia wchłaniania( choroba trzewna, niewydolność trzustki).

g) nadmierny katabolizm

h) depresja, otępienie, alkoholizm

i) leki(powodują spadek łaknienia, zaburzenia jelitowe, nudności, zaburzenia wchłaniania).

j) niewłaściwa dieta

k) braki w uzębieniu, suchość jamy ustnej, utrudnienie połykania, niepełnosprawność, ubóstwo.

l) trudności w zrobieniu zakupów i przygotowaniu posiłków.

6.Diagnostyka niedożywienia

- Aspekty kliniczne( albuminy< 3,5g/dl, cholesterol<160mg/dl, niedokrwistość).

- Masa ciała i jej utrata( 1kg w ciągu miesiąca lub 3 kg w ciągu 6 miesięcy).

- BMI <20

- Fałdy skórne(procentowa zawartość tkanki tłuszczowej).

- Obwód ramienia< 22 cm, i łydki< 31.

7.Zapobieganie i leczenie

Zapobieganie i leczenie niedożywienia osób w starszym wieku opiera się na zwalczaniu przyczyny i wczesnym wykrywaniu niedożywienia. Zapewnienie odpowiedniej ilości kalorii w pożywieniu w tym krótkotrwałe karmienie prze sondę.

Podaż płynów powinna wynosić 1500-2000ml/ dobę.

Poza pełnowartościową dietą można stosować suplementacje żywieniową( odżywki białkowo-energetyczne, witaminy, mikroelementy, hormony).

Płynne odżywki powinny być podawane pomiędzy posiłkami.

8.Powikłania niedożywienia i utraty masy ciała u osób w starszym wieku

- uczucie zmęczenia i hipokinezja

- hipotonia ortostatyczna

- niedokrwistość

- zaburzenia immunologiczne

- infekcje, odleżyny

- ﺀꜜ funkcji poznawczych

- obrzęki, osteoporoza, upadki i złamania.

9.Zalecenia dietetyczna dla osób w starszym wieku

Pożywienie osób starszych powinno być przede wszystkim:

· urozmaicone

· lekko strawne

· wysoko wartościowe, ale o niższej wartości energetycznej niż dla młodych.

Temat 3 :Prewencja gerontologiczna.

1.Starzenie się :

- normalny

- długotrwały

- nieodwracalny proces fizjologiczny

Za początek starości przyjmuje się umownie

Podokresy starości

powyżej 90 r.ż.

2.Profilaktyka geriatryczna

cel : ograniczenie wpływu chorób lub niekorzystnych zachowań na przebieg starzenia

Zdrowie definicja WHO

- stan pełnego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu

3.Zdrowie człowieka determinują:

- czynniki genetyczne 5 - 15%

- środowisko społeczne 20 - 25%

- medycyna naprawcza 10 - 20%

- styl życia 50%

4.Czynniki ryzyka chorób, postępującej niesprawności

5.Medycyna przeciwstarzeniowa

- Starożytny Egipt (diety, głodówki, lewatywy, upusty krwi, kąpiele),

- Chiny (nauka prawidłowego oddychania, ekstrakty: żeń-szeń),

- Indie (higiena).

6.Pomyślne starzenie to osiągnięcie starości:

- aktywność fizyczna,
- niepalenie tytoniu,
- spożycie wina,
- wyższy poziom wykształcenia.

7.Elementy stylu życia najistotniejsze: - aktywność fizyczna,
- niepalenie tytoniu,
- spożycie wina,
- wyższy poziom wykształcenia.

8Czynniki ryzyka i wskaźniki choroby na pomyślne starzenie:

- wysokie HDL,
- brak cukrzycy,
- niskie RR,
- niższe stężenie białka CRP,
- wyższy wskaźnik kostka-ramię
9.Czynniki ryzyka i wskaźniki choroby na pomyślne starzenie: - wysokie HDL,
- brak cukrzycy,
- niskie RR,
- niższe stężenie białka CRP,
- wyższy wskaźnik kostka-ramię

10.Preparaty o potencjalnym działaniu wydłużającym życie (eliksiry młodości):

- Koenzym Q10,

- Czosnek,

- Dehydroepiandosteron (DHEA),

- Hormon wzrostu,

- Ekstrakty soi

11.Promocja zdrowia to działanie społeczne i polityczne, na poziomie indywidualnym i zbiorowym, którego celem jest:
- podniesienie stanu świadomości zdrowotnej w społeczeństwie,

- propagowanie zdrowego stylu życia,

- tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu

12.Promocja zdrowia w starszym wieku koncentruje się na:
- przedłużaniu okresu aktywności i niezależnego, samodzielnego życia,

- zapewnianiu systemu opieki, który gwarantuje odpowiednią jakość życia,

- wspieraniu opieki domowej,

- zmniejszeniu stresu i bólu pacjenta w terminalnym stadium zaawansowania choroby.

13.Aktywność fizyczna osób starszych.Programy powinny uwzględniać:

- zajęcia indywidualne lub grupowe,

- różne typy i formy ćwiczeń (elementy

rozciągania, relaksacji, ćwiczenia aerobowe)

- spacer, taniec, pływanie, jazda na rowerze,

gimnastyka,

- powinny być prowadzone regularnie.

14.Światowa Organizacja Zdrowia proponuje podział seniorów
na 3 grupy:
- zdrowi, sprawni fizycznie, samodzielni,

- osoby chore przewlekle, niezależne,

samodzielne,

- osoby chore, niesprawne, zależne od innych.


15. Odżywianie
Ogólne zalecenia dla zdrowych osób w wieku podeszłym: - posiłki zróżnicowane,

- spożywanie wysokokalorycznych posiłków powinno być bilansowane uprawianiem regularnej aktywności fizycznej,

- unikać produktów o dużej zawartości cukrów,

- osobom zdrowym zaleca się 4 posiłki lub więcej świeżych owoców,

Unikać:
( z uwagi na możliwość bakterii szkodliwych dla zdrowia) - surowych ryb, skorupiaków,

- surowego mięsa, drobiu,

- produktów niepasteryzowanych(mleko, miękkie sery)

- unikanie surowych jaj.

16.Profilaktyka:

- pierwotna (działania skierowane do osób zdrowych),

- wtórna: skuteczna interwencja w okolicznościach zagrażających utracie zdrowia,

- trzeciorzędowa: zapobieganie negatywnym skutkom chorób( tworzenie optymalnych warunków) .



Wyszukiwarka