opracowanie Międzynarodowe stosunki kulturalne cw


Z ĆWICZEŃ:

  1. MSK - definicja

międzynarodowe stosunki kulturalne to wszelkiego rodzaju interakcje państw, grup społecznych i ludzi, do jakich dochodzi poprzez granice państwa, a których przedmiotem jest kultura

2. MSK - przedmiotowy zakres dziedziny :

- literatura - sztuka

- język

- system wartości

- religia - wierzenia

- zwyczaje grup społecznych

3. Uwarunkowania rozwoju MSK - bezpośrednie oraz pośrednie

Bezpośrednie :

- wytwórcy informacji - media

- stopień analfabetyzacji - dostęp do kultur

- język współczesnego świata

- państwo a etniczność

- religia i cywilizacja

Pośrednie:

- bieda i bogactwo

- HDI

- reżim polityczny świata

- konflikty zbrojne

- migracje

- turystyka masowa

4. Polityczne czynniki rozwoju MSK

- zinstytucjonalizowane

- niezinstytucjonalizowane

- społeczne

5. Ekonomiczne czynniki rozwoju MSK

- znaczenie zasobów finansowych przy promocji kultury

- zdolność prezentacji kultury społeczeństwu a koszty

- „ nawet najwięksi wyznawcy idei być nad mieć, pozostają bezradni w warunkach alternatywy : chleb czy książka „

6. Społeczne czynniki rozwoju MSK

- demokratyzacja życia społecznego ( dowolność)

- powstanie wspólnych wzorców kulturowych oraz subkultur

- demokratyzacja = powstanie kultury masowej

7. Naukowo-techniczne czynniki rozwoju MSK

- mobilność

- dostęp do informacji

- szybkość przekazu

8. Zinstytucjonalizowane płaszczyzny współpracy kulturalnej

      1. Unormowanie (prawne i organizacyjne)

Płaszczyzny:

Dwustronne

Wielostronne (regionalne)

Uniwersalne (skala globalna)

9. Cechy charakterystyczne stosunków komercyjnych

10. Cechy charakterystyczne stosunków żywiołowych

- Internacjonalizacja poprzez bezpośredni kontakt między ludźmi

11. Globalizacja - definicja

GLOBALIZACJA - ogół procesów prowadzących do coraz większej współzależności i integracji państw, społeczeństw, gospodarek i kultur, czego efektem jest tworzenie się „jednego świata”

R. Robertson

„globalizacja to proces, poprzez który świat staje się w coraz większym stopniu jednym wspólnym miejscem (single place)”

A. Giddens

„globalizacja jest skomplikowanym zbiorem procesów, które często działają przeciwstawnie, powodując powstawanie konfliktów, podziałów oraz nowych form stratyfikacji społecznej. Dlatego, na przykład, odżywanie lokalnych nacjonalizmów oraz podkreślanie lokalnych tożsamości jest bezpośrednio związane z globalnymi oddziaływaniami, w stosunku do których stoją w opozycji”

W. Misiak

„globalizacja jest procesem obiektywnym i systemowym, charakteryzującym się ciągle rozszerzającą się siecią powiązań i współzależności ekonomicznych, politycznych i kulturowych państw i społeczeństw w poprzednich okresach względnie odosobnionych”

W. Anioł

„globalizację można rozumieć jako proces zagęszczania się różnorodnych związków i oddziaływań w skali światowej, który polega na tym, że:

12. Problem związany z trudnością określenia początku procesu globalizacji

  1. Globalizacja a środowisko naturalne

  2. Fenicjanie

  3. Ferdynand Magellan

  4. Epoka wielkich odkryć geograficznych

  5. kolonizacja końca XIX w

  6. przełom XIX i XX w

  7. 20 lipca 1969 r ( człowiek na księżycu)

  8. Rozpad ZSRR

  9. Wzrost znaczenia Internetu

13. Cechy charakterystyczne współczesnej globalizacji

  1. Wzrost przepływów kapitałowych - transakcje kapitałowe dokonane między krajowymi i zagranicznymi podmiotami gospodarczymi

  2. wzrost znaczenia korporacji transnarodowych - stanowią jedną z głównych sił napędzających procesy globalizacji i ich działania, prowadzą do globalizacji rynków towarowych i usług, powstanie globalnych sieci produkcji oraz zmian w funkcjonowaniu wielu gałęzi przemysłu. Przyczyniają się one do restrukturyzacji gospodarek i wzrostu współzależności między krajami

  3. Globalny zasięg procesu

  4. Rozwój technologii telekomunikacyjnej

14. Podmioty globalizacji (zinstytucjonalizowane oraz gospodarcze)

Podmioty glob. :

  1. korporacje transnarodowe

  2. organizacje międzynarodowe:

- International Goverments Organizatons

- International Non-Goverment Organizatons

3. Państwa narodowe

15. Główne wymiary globalizacji

Gospodarczy- globalizacja w tym wymiarze polega w głównej mierze na ujednoliceniu rynków i obracanych w nich różnorodnych towarów. Powoduje to zniesienie większości barier występujących w handlu międzynarodowym, przez co w założeniu firmy z Azji czy Ameryki Południowej mogą konkurować swoimi towarami na rynkach europejskich czy amerykańskich.

społeczno-kulturowy - jest rezultatem rozwoju kultury masowej, turystyki, wzmożonej migracji, komercjalizacji produktów kulturowych oraz rozprzestrzeniania się ideologii konsumeryzmu. Do jej rozwoju przyczyniają się również działania marketingowe międzynarodowych korporacji oraz rozwój masowych środków komunikacji.

Polityczny - w wyniku procesu globalizacji politycznej powstały takie organizacje międzynarodowe jak : Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz walutowy czy światowa organizacja handlu. Organizacje te wpływają na gospodarkę światową a przez to ograniczają niezależność państw narodowych. W tym kontekście często wymienia się również UE.

16. Pozytywne skutki globalizacji

  1. szerszy i łatwiejszy dostęp do informacji

  2. zwiększa poziom tolerancji narodowej

  3. integracja z innymi ludźmi i przyczynia się do zmniejszania wrogości wśród narodów

  4. powoduje zmniejszenie ryzyka konfliktów, nieporozumień, walk czy wojen

  5. Może doprowadzić do rozwoju nowych form rządów oraz rozszerzenia demokracji na wszystkie państwa świata

  6. współczesne wzorce kulturalne pochodzą z wysoko rozwiniętych, demokratycznych krajów

  7. Przyczynia się do likwidacji barier handlowych i swobodnego przepływu towarów

  8. ma bardzo duży wpływ na gospodarkę, zwłaszcza handel międzynarodowy

  9. Niweluje bariery językowe - uniwersalny charakter języka angielskiego

  10. wzrost konkurencyjności, a w konsekwencji wzrost efektywności i lepsze zaspokajanie potrzeb finalnych odbiorców wszelkich dóbr

  11. rozwój kapitału ludzkiego

17. Negatywne skutki globalizacji

  1. marginalizuje kraje słabo rozwinięte

  2. przyczynia się do wzrostu bezrobocia spowodowanego automatyzacją produkcji

  3. lokalizuje produkcje wyrobów o mniejszym stopniu przetworzenia i większej szkodliwości dla środowiska naturalnego w krajach mniej rozwiniętych

  4. przyczynia się do wzrostu zużycia energii i zanieczyszczenia środowiska poprzez przeniesienie produkcji do regionów o niższych standardach ekologicznych.

  5. upowszechnia obcy kulturowo model życia

  6. Osłabia pozycje krajowych przedsiębiorstw oraz małych firm wobec koncernów międzynarodowych

  7. Powoduje przenoszenie się najzdolniejszych ludzi do światowych centrów badawczych

  8. pogłębia dysproporcje rozwojowe i nierówności społeczne

  9. ograniczenia suwerenności kraju poprzez wymuszenie przystąpienia do różnego rodzaju międzynarodowych układów i struktur organizacyjnych

  10. umożliwia manipulacje informacji przez media o świetnym zasięgu

  11. generuje możliwość wystąpienia globalnego kryzysu finansowego

  12. generuje nowe podziały i przez to staje się czynnikiem konfliktogennym

18. Rola korporacji transnarodowych w procesie globalizacji

Korporacje transnarodowe - Stanowią jedną z głównych sił napędzających procesy globalizacji i ich działania prowadzą do globalizacji rynków towarowych i usług, powstania globalnych sieci produkcji oraz zmian w funkcjonowaniu wielu gałęzi przemysłu. Przyczyniają się one do restrukturyzacji gospodarek i wzrostu współzależności między krajami.

To one decydują o tym jakie miejsce w nowym międzynarodowym podziale pracy będą zajmowały kraje słabiej rozwinięte. Ze względu na swój potencjał ekonomiczno-finansowy korporacje transnarodowe formalnie i nieformalnie oddziałują na pozostałe podmioty zagranicznej i międzynarodowej polityki ekonomicznej, w tym zwłaszcza na rządy i organizacje międzynarodowe.

Ważne znaczenie korporacji transnarodowych jest związane z ich potęgą ekonomiczną. Działalność korporacji spełnia bowiem w gospodarce światowej wiele ważnych funkcji, które służą rozwojowi i przemianom w skali globalnej, regionalnej i krajowej. Realizując swą politykę ekspansji (inwestycyjna, kooperacyjna, handlowa) korporacje dokonują przemieszczania zasobów i zdolności wytwórczych, pobudzają wzrost i efektywność gospodarczą. Ponadto przyczyniają się do restrukturalizacji sektorów i przedsiębiorstw, aktywizują konkurencję i lokalną przedsiębiorczość, transmitują nowe metody i wzorce gospodarowania oraz umacniają międzynarodowe powiązania i współzależności.

Niekiedy jednak można zauważyć, że działalność korporacji transnarodowych może mieć również niekorzystne oddziaływanie na gospodarki krajów goszczących. Działalność korporacji może, bowiem doprowadzić do np. praktyk restrykcyjnych, „podcinania” krajowych przedsiębiorstw, drenażu rynków i zaawansowanych zasobów wytwórczych, oligopolizacji rynków branżowych czy też utrwalania tradycyjnej struktury eksportu.

19. Przemiany cech narodowych oraz tożsamości jednostkowych i grupowych w następstwie globalizacji

Zniknięcie granic narodowych w świecie już zjednoczonym przez rynek będzie śmiertelnym ciosem dla kultur lokalnych i narodowych, dla tradycji, nawyków, obyczajów i mitów, które stanowią o tożsamości każdego państwa narodowego i każdego regionu. W ten sposób wszystkie inne narody, nie tylko najsłabsze utracą swoją duszę, swoją tożsamość i staną się w XXI wieku niczym więcej tylko koloniami, karykaturą stworzoną według norm kulturowych nowego imperializmu. Jednostki oraz grupy społeczne stracą na globalizacji. Ich tożsamość narodowa będzie zredukowana do minimum. Proces globalizacji spowoduje, że państwa stracą na swojej tradycji, wierzeniach, symbolach a wszystko w celu stworzenia jednego wspólnego państwa jakim jest globalna wioska.

20. Społeczno-kulturowe aspekty globalizacji

- Swoboda podejmowania pracy w innych krajach Unii.

- niezwykły wzrost znaczenia wiedzy w życiu społecznym

- dążenie do ukształtowania społeczeństwa informacyjnego komputer i techniki telekomunikacyjne

- wyrównanie różnic między biedotą a bogatymi

Globalizacja w wymiarze kulturowym jest rezultatem rozwoju masowej turystyki, wzmożonych migracji, komercjalizacji produktów kulturowych oraz rozprzestrzeniania się ideologii konsumeryzmu. Do jej rozwoju przyczyniają się również działania marketingowe międzynarodowych korporacji oraz rozwój masowych środków komunikacji. W tym kontekście często wspomina się również o makdonaldyzacji społeczeństwa.

21. Pojęcia: glokalizacja, globalizm, regionalizm, lokalizm

Glokalizacja - to efekt globalizacji wynikający z napięcia między lokalnością, a globalnością. Globalna produkcja dóbr, usług, idei, wartości i informacji uwzględniająca lokalne uwarunkowania w stopniu, który umożliwi akceptację, przyswojenie i w końcu uznanie za swoje, wszystkich produktów finalnych trafiających do odbiorców w społeczeństwach lokalnych. Glokalizacja jest przystosowaniem globalnych produktów i ich reklamy do wymogów (warunków) rynku lokalnego.

Globalizm - zbiór przekonań i poglądów dotyczących globalizacji, która w globalizmie jest najczęściej oceniana pozytywnie i uznawana za najważniejszy proces zachodzący we współczesnym świecie. Wiele twierdzeń globalizmu (a w szczególności bezkrytyczne podejście do globalizacji) krytykowane jest przez anty- i alterglobalistów. Globalizm może też oznaczać pewien kierunek polityki nastawiony na skalę globalną lub globalny wymiar zjawisk społecznych.

Regionalizm − w stosunkach międzynarodowych to forma współpracy państw w regionie. Organizacje regionalne mają za zadanie zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa, a także rozwój współpracy gospodarczej i kulturalnej w regionie.

lokalizm - polega na zamknięciu się jednostki lub grupy w wąskiej i ograniczonej płaszczyźnie lokalnej, oraz odnoszeniu się z nieufnością do grup spoza lokalnego terytorium. Przeciwieństwem takiej postawy jest patriotyzm lokalny.

22. Kompetencje Rady Europy w zakresie MSK w świetle Europejskiej Konwencji Kulturalnej - z dnia 19 grudnia 1954 r

- celem Rady Europy jest osiągnięcie większej jedności jej członków, aby między innymi

chronić i realizować ideały i zasady, które stanowią ich wspólne dziedzictwo;

- dla tych celów pożądane jest nie tylko zawieranie dwustronnych umów kulturalnych

- prowadzenie polityki wspólnych działań mających na celu ochronę i popieranie rozwoju kultury europejskiej;

23. Kompetencje Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury w zakresie MSK w świetle Konwencji dotyczącej utworzenia Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, podpisana w Londynie, dnia 16 listopada 1945 r.

1. Celem organizacji jest przyczynić się do utrzymania pokoju i bezpieczeństwa przez pogłębianie - za pomocą wychowania, nauki i kultury - współpracy narodów dla zapewnienia ogólnego poszanowania sprawiedliwości, praworządności oraz praw człowieka i podstawowych swobód, które Karta Narodów Zjednoczonych przyznaje wszystkim narodom świata, bez różnicy rasy, mowy i religii.

a) czynnie popierała wzajemne poznawanie i rozumienie się Narodów za pomocą wszelkich sposobów masowego komunikowania się i zalecała w tym celu takie umowy międzynarodowe, jakie mogą być konieczne dla popierania swobodnego obiegu idei w słowie i obrazie;

b) energicznie popierała wychowanie powszechne i szerzenie kultury przez współpracę z Członkami - na ich żądanie w rozwijaniu działalności wychowawczej przez ustanowienie współpracy między narodami, mającej na celu popieranie równych możliwości wychowawczych bez względu na rasę, płeć, lub inne ekonomiczne, czy społeczne różnice, przez proponowanie metod wychowawczych najodpowiedniejszych dla wyrobienia w dzieciach poczucia odpowiedzialności za wolność;

c) pielęgnowała, rozwijała i rozpowszechniała wiedzę zapewniając ochronę i opiekę światowemu dziedzictwu książek, dzieł sztuki i pomników historii i nauki, oraz polecając narodom zainteresowanym zawieranie niezbędnych w tym celu konwencji międzynarodowych, zachęcając narody do współpracy we wszystkich dziedzinach działalności intelektualnej (włącznie z międzynarodową wymianą osób czynnych na polu wychowania nauki i kultury) przez wymianę wydawnictw, przedmiotów o wartości artystycznej i naukowej oraz innych źródeł informacji;

1. Organizacja niniejsza może współpracować z innymi wyodrębnionymi organizacjami międzynarodowymi i instytucjami, których zainteresowania i działalność są pokrewne jej celom.

W tym celu Generalny Dyrektor na mocy wysokiego autorytetu Wydziału Wykonawczego może ustanowić konkretne stosunki i współpracę z takimi organizacjami i instytucjami oraz powołać takie wspólne komitety, jakie mogą być konieczne do zapewnienia skutecznej współpracy. Wszelkie formalne układy zawarte z takimi organizacjami będą podlegały aprobacie Wydziału Wykonawczego.

2. Ilekroć Generalna Konferencja tej Organizacji i kompetentne władze jakichś innych wyodrębnionych organizacji międzynarodowych albo instytucji o celach i zadaniach wchodzących w zakres niniejszej Organizacji - uznają za pożądane dokonanie przelewu ich zasobów i działalności na niniejszą Organizację, Generalny Dyrektor może w tym celu zawrzeć układ możliwy do przyjęcia dla obu stron, z zastrzeżeniem uzyskania aprobaty Konferencji.

3. Organizacja niniejsza może wchodzić w odpowiednie porozumienia z innymi organizacjami międzynarodowymi co do obopólnych reprezentacji na zebraniach.

4. Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury może poczynić odpowiednie kroki dla konsultacji i współpracy z pozarządowymi międzynarodowymi organizacjami zainteresowanymi w sprawach wchodzących w zakres ich kompetencji i może zwrócić się do nich o wykonanie specjalnych zadań. Taka współpraca może przyjąć formę również odpowiedniego udziału przedstawicieli tych organizacji w komitetach doradczych ustanowionych przez Generalną Konferencję.

24. Konwencja o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego wraz z Regulaminem wykonawczym do tej Konwencji oraz protokół o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisane w Hadze dnia 14 maja 1954 r.?

W rozumieniu niniejszej Konwencji uważa się za dobra kulturalne, bez względu na ich pochodzenie oraz na osobę ich

właściciela:

a) dobra ruchome lub nieruchome, które posiadają wielką wagę dla dziedzictwa kulturalnego narodu, na przykład zabytki

architektury, sztuki lub historii, zarówno religijne, jak świeckie; stanowiska archeologiczne; zespoły budowlane posiadające jako

takie znaczenie historyczne lub artystyczne; dzieła sztuki, rękopisy, książki i inne przedmioty o znaczeniu artystycznym,

historycznym lub archeologicznym, jak również zbiory naukowe i poważne zbiory książek, archiwaliów lub reprodukcji wyżej

określonych dóbr;

b) gmachy, których zasadniczym i stosowanym w praktyce przeznaczeniem jest przechowywanie lub wystawianie dóbr

kulturalnych ruchomych, określonych pod lit. a), na przykład muzea, wielkie biblioteki, składnice archiwalne, jak również

schrony mające na celu przechowywanie w razie konfliktu zbrojnego, dóbr kulturalnych ruchomych, określonych pod lit. a);

c) ośrodki obejmujące znaczną ilość dóbr kulturalnych określonych pod lit. a) i b), zwane w dalszym ciągu „ośrodkami

zabytkowymi”.

Ochrona dóbr kulturalnych w rozumieniu niniejszej Konwencji obejmuje opiekę nad nimi oraz ich poszanowanie.

Wysokie Umawiające się Strony zobowiązują się przygotować już w czasie pokoju opiekę nad dobrami kulturalnymi położonymi

na ich własnym terytorium wobec dających się przewidzieć następstw konfliktu zbrojnego podejmując w tym celu kroki, jakie

uznają za stosowne.

1.Wysokie Umawiające się Strony zobowiązują się szanować dobra kulturalne położone zarówno na ich własnym terytorium, jak

na terytoriach innych Wysokich Umawiających się Stron, przez powstrzymanie się od używania tych dóbr i ich bezpośredniego

otoczenia oraz środków przeznaczonych do ich ochrony do celów, które mogłyby wystawić te dobra wrazie konfliktu zbrojnego

na zniszczenie lub uszkodzenie, oraz przez powstrzymanie się wobec nich od wszelkich aktów nieprzyjacielskich.

2.Zobowiązania określone w ust. 1 niniejszego artykułu mogą być uchylone w takim jedynie wypadku, gdy uchylenia wymaga w

sposób kategoryczny konieczność wojskowa.

3.Wysokie Umawiające się Strony zobowiązują się ponadto zakazać wszelkich aktów kradzieży, rabunku lub bezprawnego

przywłaszczenia dóbr kulturalnych, jakąkolwiek przybrałyby one formę, jak również wszelkich aktów wandalizmu wymierzonych

przeciw nim, zapobiegać takim aktom, a w razie potrzeby powodować ich zaprzestanie. Powstrzymają się również od

stosowania rekwizycji wobec dóbr kulturalnych ruchomych położonych na terytorium którejkolwiek innej Wysokiej Umawiającej

się Strony.

4.Wysokie Umawiające się Strony powstrzymają się od wszelkich środków odwetu wymierzonych przeciw dobrom kulturalnym.

5.Wysoka Umawiająca się Strona nie może uchylać się od zobowiązań, określonych wniniejszym artykule, w stosunku do

którejkolwiek innej Wysokiej Umawiającej się Strony, powołując się na okoliczność, że Strona ta nie zastosowała środków opieki

przewidzianych w art. 3.

1.Wysokie Umawiające się Strony, które okupują w całości lub w części terytorium innej Wysokiej Umawiającej się Strony,

powinny w miarę możliwości popierać wysiłki właściwych władz narodowych terytorium okupowanego, mając na celu

zapewnienie opieki nad jego dobrami kulturalnymi i ich zachowanie.

2.Jeżeli dla zachowania dóbr kulturalnych położonych na terytorium okupowanym, auszkodzonych przez działania wojenne

konieczne są kroki natychmiastowe i jeżeli właściwe władze narodowe nie mogą ich podjąć, Mocarstwo okupujące

przedsięweźmie wmiarę możliwości najkonieczniejsze środki zachowawcze w ścisłej współpracy z tymi władzami.

3. Każda Wysoka Umawiająca się Strona, której rząd uważany jest za rząd legalny przez członków ruchu oporu, zwróci w miarę

możności ich uwagę na obowiązek przestrzegania postanowień Konwencji dotyczących poszanowania dóbr kulturalnych.

25. Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości - przykłady

Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce znalazły się (K - kultura, P - przyroda):


Wyszukiwarka