ŁASZCZ - 30 zagadnień na obronę, Administracja


1. Pojęcie administracji publicznej:

Administracja Publiczna - sprawowana przez państwo w najszerszym tego słowa znaczeniu, a więc przez organy państwowe i związki publicznoprawne i inne podmioty.

W ujęciu organizacyjnym (podmiotowym) - stanowi ogół podmiotów administracji, a więc organy administracji i inne podmioty wykonujące określone funkcje z adm. pub.(organy adm. pub. to naczelne i centralne organy adm. państwowej, terenowe org. adm. rządowej, org. samorządu teryt., oraz inne organy w zakresie w jakim zostały powołane z mocy prawa do załatwiania spraw z zakresu adm. pub.);

W ujęciu materialny (przedmiotowym) - działalność państwa której przedmiotem są sprawy administracyjne.;

W ujęciu formalnym - cała działalność wykonywana przez podmioty administracji bez względu na to czy ma ona charakter administracyjny czy też nie.

W ujęciu negatywnym - administracja to każda działalność państwowa nie będąca działalnością ustawodawczą i sądowniczą.

2. Pojęcie prawa administracyjnego i jego podziały:

Prawo administracyjne to normy prawne regulujące organizację i zachowanie się administracji państwowej oraz zachowanie się osób fizycznych i innych podmiotów w zakresie nie uregulowanym przez przepisy należące do innych gałęzi prawa. Prawo administracyjne w znaczeniu szerokim podzielić możemy na prawo ustrojowe, prawo materialne i prawo procesowe.
- normy prawa ustrojowego - regulują organizację i zasady funkcjonowania administracji państwowej; dotyczą tworzenia i obsadzania organów administracyjnych i ich urzędów, budowy wewnętrznej i wzajemnych relacji poszczególnych struktur administracji.
- normy prawa ustrojowego - ustanawiają wzajemne uprawnienia i obowiązki organów administracji państwowej i podmiotów znajdujących się na zewnątrz administracji państwowej rozumianej jako część aparatu państwowego.
- normy prawa procesowego regulują tok czynności podejmowanych przez organy określone prawem ustrojowym w celu realizacji norm prawa materialnego.
Prawo i administracyjne w znaczeniu wąskim stanowią tylko normy dwustronnie wiążące ustanawiające określone uprawnienia lub obowiązki organów administracji państwowej i podmiotów nie podporządkowanych im organizacyjnie. Do prawa administracyjnego w tym znaczeniu należą:
- przepisy prawne ustanawiające uprawnienia lub obowiązki, wyznaczające wprost zachowanie się każdego, kto znajdzie się w określonej sytuacji, posiada określone rzeczy lub prowadzi określoną działalność;
- przepisy ustanawiające kompetencje organów administracji państwowej do nałożenia na podmioty znajdujące się na zewnątrz administracji określonych obowiązków;
- przepisy przyznające osobom znajdującym się na zewnątrz administracji państwowej prawo domagania się od organów administracji spełnienia określonych przepisami prawa świadczeń, udostępnia dóbr, wydania pozwolenia na prowadzenie określonej działalności itp.

3. Władztwo administracyjne:

Jednostka działająca jako organ państwa może przeprowadzić swoje zarządzenia w drodze przymusu państwowego, czyli organy państwa posiadają władztwo. Władztwo administracyjne- to prawo użycia przymusu bezpośredniego przez organy admin. dla realizowania ich jednostronnych zarządzeń. Akty adm. korzystają z domniemania ważności- podmiot którego akt dotyczy jest zobowiązany dostosować się do niego.

4. Pojęcie i elementy stosunku administracyjnoprawnego:

Stosunek administracyjno prawny to wszelkie zależności między dwoma podmiotami: organem administracji publicznej (administrującym) a osobą fizyczną i prawną, czyli administrowanymi wyznaczane przez normy prawa administracyjnego.
Na stosunek administracyjno prawny składają się elementy:
• przedmiot - oznacza to, że dana sprawa mieści się w sferze działań podmiotów administrujących i zależna jest od kompetencji.
• podmiot - z jednej strony podmiot administrujący a z drugiej osoba fizyczna lub prawna jako administrowani,
• obowiązki i uprawnienia - jest to treść stosunku prawnego czyli wzajemny układ między stronami (zgodnie z przepisami prawa administracyjnego).

5. Rozporządzenie jako źródło prawa administracyjnego:
Rozporządzenia rozwijają postanowienia ustawy. Wiążą się z konkretną ustawą pod względem kryterium formalnego i materialnego. W związku ustawy z rozporządzeniem mamy do czynienia z upoważnieniem obligatoryjnym, gdy wskazany jest organ, np. minister i musi on wydać rozporządzenie oraz upoważnieniem fakultatywnym, kiedy nie musi wydać rozporządzenia.
Rozporządzenia do ustaw wydawane przez Prezydenta muszą być kontrasygnowane przez Prezesa Rady Ministrów lub właściwego ministra.

6. Istota aktów prawa miejscowego:

Istotą aktu prawa miejscowego jest to, iż nakłada na oznaczonych rodzajowo członków społeczności lokalnej obowiązek określonego zachowania się w sytuacjach wskazanych w obowiązujących przepisach prawa, są to więc akty o charakterze normatywnym. Zauważyć, należy, iż przedmiotowa uchwała nie zawiera w swej treści regulacji o charakterze normatywnym i nie jest aktem generalnym i abstrakcyjnym, wobec powyższego nie posiada cech aktu normatywnego a tym samym, powinna wejść w życie z dniem podjęcia.

7. Rodzaje aktów prawa miejscowego:

Przez akty prawa miejscowego rozumieć należy przepisy prawne powszechnie obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa wydane na podstawie upoważnienia ustawowego przez uprawnione do tego organy. Organami tymi są: sejmik województwa, wojewoda, organy administracji niezespolonej, rada gminy.

Terenowe źródła prawa można sklasyfikować w dwojaki sposób. Pierwsze podział brzmi następująco:
- przepisy wydawane przez organy administracji rządowej
- przepisy wydawane przez organy samorządu terytorialnego
Kolejny podział to:
- przepisy wykonawcze
- przepisy mające charakter samoistnych norm w ramach upoważnień ustawowych

8. Istota i rodzaje źródeł prawa wewnętrznego:

Poprzez wewnętrzne źródła prawa rozumiemy te akty, które zostały wydane dla jednostek podległych temu organowi, który je wydał. Zgodnie z Konstytucja są to:

Akty te stanowią jedynie źródłem prawa wewnętrznego i nie stanowią powszechnie obowiązującego prawa. Poza tymi organami, które zostały wymienione w Konstytucji, żadnym innym organom nie przysługuje wydawanie wewnętrznych aktów prawa. W związku z tym nie można się na nie powoływać w trakcie wydawań rozstrzygnięć administracyjnych, których stronami są osoby fizyczne lub osoby prawne i inne określone podmioty. Podstawa wydania zarządzeń jest ustawa. Wszystkie akty prane stanowiące wewnętrzne źródło prawa są kontrolowane pod względem ich zgodności z powszechnie obowiązującym prawem. Charakter wewnętrznie obowiązującego prawa mają także wszelkie okólniki, instrukcje, regulaminy i wytyczne. Regulują one w znacznie szerszy sposób działalność organów administracji a musza być jednocześnie zgodne z normami prawa zawartymi w przepisach powszechnie obowiązującego prawa. W zasadzie większość z wymienionych rodzajów źródeł ma charakter informacyjny, stanowi uszczegółowienie pewnych zachowań, jakie obowiązują w danej instytucji. Jedynie regulaminy stanowią prawna regulację wewnętrznej struktury organizacyjnej danego urzędu.

Jednocześnie w organach administracji państwowej funkcjonują tzn. statuty. Niektóre z nich mają charakter powszechnie obowiązującego prawa i jest to np. statut gminy a niektóre są jedynie źródłem prawa wewnętrznego tak jak np. statut urzędu wojewódzkiego.

9. Publikacja źródeł prawa administracyjnego:

Publikacja przepisów prawa służy rozpowszechnianiu go a także poddaje to prawo kontroli społecznej.

Ustawa z 20 lipca 2000 r o ogłoszeniu aktów normatywnych i innych aktów prawnych weszła w życie 1 stycznia 2001 r.
Określiła ona:

- termin wejścia w życie akty - 14 dni, chyba że sam akt podaje inny termin,
- przepisy porządkowe - obowiązują po upływie 3 dni od ich ogłoszenia, chyba, że zwłoka spowoduje szkody,
Określiła także zamknięty katalog dzienników w których ogłasza się akty normatywne:
- Dziennik Ustaw RP - publikuje się konstytucję, ustawy, rozporządzenia, orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego uchylające akty ogłoszone w dzienniku ustaw,
- Monitor Polski - akty wewnętrzne konstytucyjnych centralnych organów władzy publicznej, uchwały sejmu, senatu, a także obwieszczenia i komunikaty organów centralnych,
- Monitor Polski „ B” - sprawozdania finansowe przewidziane w ustawie o rachunkowości, różne ogłoszenia przedsiębiorców. Te trzy dzienniki wydaje Kancelaria Premiera,
- Monitor Sądowy i Gospodarczy,- akty prawne różnych osób prywatnych oraz obwieszczenia za opłatą,
- dzienniki Urzędowe Ministerstw, Dzienniki Urzędowe Urzędów Centralnych (skarbowe, agencji bezpieczeństwa wewnętrznego) - publikowane w nich są akty prawa wewnętrznego, akty prawa miejscowego, dotyczące danego resortu lub urzędu, a także dotyczące ich orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i wyroki NSA.
- resorty oraz wojewódzkie dzienniki urzędowe - źródła prawa lokalnego, akty premiera uchylające źródła prawa miejscowego,

10. Pojęcie aktu administracyjnego:

Aktem administracyjnym jest władcze działanie prawne organu administracji skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych. (Wyłącza się więc generalne, ogólne akty administracji, jak rozporządzenia i zarządzenia normatywne.)

Podstawą aktu administracyjnego jest przepis prawny. Akt musi pochodzić od organu uprawnionego do wydania takiego aktu, musi mieć podstawę prawną, a ponadto musi spełniać inne warunki przewidziane przez prawo, np. co do form.

Celem aktu administracyjnego jest wywołanie określonych skutków prawnych

11. Rodzaje aktów administracyjnych:

a) Akt deklaratoryjny - stwierdza, że pewien stosunek prawny zaistniał. Akt ten podciąga dany stan faktycznych pod przepisy prawa w sposób wiążący; ustala, że w danej sytuacji wynikają z mocy ustawy dla adresata aktu określone uprawnienia bądź obowiązki. . .

Akt deklaratoryjny działa ex tunc, a więc od chwili, gdy zostały spełnione przesłanki, z którymi dany przepis wiąże określone uprawnienia bądź obowiązki.

b) Akt konstytutywny - ma charakter twórczy; tworzy, zmienia lub znosi (uchyla) stosunek prawny, przy czym skutek prawny nie występuje tu z mocy prawa, ale z mocy aktu administracyjnego.

Oczywiście akt ten zostaje wydany na podstawie przepisów prawa, ale tworzy on pewien stosunek prawny.

c) Akty formalne

d) Akty nieformalne

e) Akty zewnętrzne - skierowane do obywateli i osób prawnych, a nawet do organów nie posiadających osobowości prawnej, ale nie pozostających w stosunku zależności organizacyjnej od organu, który wydaje akt.

f) Akty wewnętrzne - skierowane do podporządkowanych organów i innych jednostek organizacyjnych oraz do podległych pracowników.

g) Akt pozytywny - taki, który w całości uwzględnia żądania adresata (strony).

h) Akt negatywny - taki, który choćby w części nie uwzględnia żądania strony oraz nakłada na stronę obowiązek prawny bądź ustala taki obowiązek.

i) Akty jednostronne - wydawane są niezależnie od woli adresata aktu.

j) Akty dwustronne - wydawane za zgodą adresata.

k) Akty nakazujące - zawierają nakazy bądź zakazy, zobowiązują do określonego w nich zachowania się (czynienia, znoszenia lub zaniechania). Np. zakaz zgromadzenia publicznego.

l) Akty kształtujące prawo - ustanawiają, zmieniając lub znoszą konkretny stosunek prawny, określony status prawny. Np. akt nadania obywatelstwa.

ł) Akty ustalające - ustalają prawo lub prawnie istotną właściwość osoby, np. akt stwierdzający przyznanie stypendium. Akt ten jest odpowiednikiem akty deklaratoryjnego.

12. Prawidłowość i wadliwość aktów administracyjnych:

Akt administracyjny jest prawidłowy, jeśli odpowiada wszelkim przesłankom stawianym mu przez porządek prawny. Akt, który odpowiada wszelkim prawnym wymogom jest aktem prawidłowym, jeśli:

Wadliwość aktu administracyjnego

Akt administracyjny jest wadliwy, sprzeczny z prawem, gdy narusza jakikolwiek przepis obowiązującego prawa. Wadliwość może wynikać z powodu:

13. Prawomocność aktu administracyjnego:

Prawomocność formalna - niezaskarżalność aktu administracyjnego polegająca na tym, że strona nie może spowodować uchylania lub zmiany aktu przez wniesienie zwyczajnego środka prawnego. Akt prawomocny formalnie nie może być zmieniony ani zniesiony na skutek wniosku strony (jest dla niej wiążący i tworzy dla niej prawo) - akt administracyjny nie jest formalnie prawomocny dopóty, dopóki stronie przysługuje prawo wniesienia zwyczajnego środka prawnego.

Prawomocność materialna - polega na tym, że akt administracyjny nie może być zmieniony ani zniesiony, zarówno na wniosek stron ani też przez organ z urzędu, aktem równorzędnym. Akt prawomocny materialnie jest wiążący zarówno dla stron, jak i dla organu. Prawomocność materialna oznacza więc niewzruszalność aktu. Każdy akt prawomocny materialnie jest jednocześnie prawomocny formalnie.

Prawomocność nie obejmuje aktów wewnętrznych ani też poświadczeń, ale wyłącznie prawotwórcze akty zewnętrzne, kształtujące konkretną sytuację prawną adresatów. Prawomocność oznacza niemożność uchylenia lub zmiany aktu przez akty równorzędne, ale nie oznacza odporności na akty prawne wyższej rangi. Dodać też należy, że prawomocność aktu administracyjnego nie chroni przed wywłaszczeniem prawa, np. art. 161 k.p.a.

14. Ugoda administracyjna:

Pisemne porozumienie zawarte między stronami postępowania administracyjnego, przed organem, przed którym toczy się postępowanie i zatwierdzone przez ten organ po skontrolowaniu jego prawidłowości w formie postanowienia. Zawarcie ugody ma sens wtedy, gdy w toczącym się postępowaniu administracyjnym występują dwie strony o sprzecznych interesach. Ugoda ma się przyczynić do uproszczenia i przyśpieszenia postępowania. Ugoda administracyjna zastępuje wydanie decyzji. W wypadku, gdy strony w terminie wyznaczonym przez urzędnika prowadzącego postępowanie nie osiągną porozumienia, sprawa zostaje załatwiona w formie decyzji. Organ wydaje decyzję także wtedy, gdy odmówi zatwierdzenia ugody.

15. Porozumienie administracyjne:

Porozumienie administracyjne jest dwustronną lub wielostronna czynnością, dokonywaną przez podmioty administracji niepowiązane stosunkiem podległości organizacyjnej lub służbowej, dochodząca do skutku na podstawie zgodnych oświadczeń woli tych podmiotów. Przedmiotem porozumienia są zobowiązania dotyczące realizacji zadań ze sfery administracji publicznej. Porozumienia przewidują wspólne wykonanie zadań lub ich przeniesienie z jednego podmiotu na drugi.

16. Przyrzeczenie administracyjne (promesa):

Oświadczenie woli organu administracji publicznej, który zobowiązuje się do podjęcia w przyszłości określonych czynności albo też czynności określone treści, esencją tego przyrzecznie jest samo zobowiązanie się organu do podjęcia w przyszłości określonych działań, albo czynności określonej treści.

W rozwiązaniach prawa administracyjnego zazwyczaj jest to przyrzecznie skierowane na podjęcie w przyszłości aktu o określonej treści, np.:

  1. promesa koncesji - przyrzeczenie udzielenia koncesji (w ustawie o działalności gospodarczej); aby ułatwić organizację firmy, zanim przedsiębiorca dostanie koncesję; promesa ma gwarantować, że w przyszłości decyzja w sprawie koncesji będzie pozytywna; koncesję wydaje minister i to, że zmieni się minister nie ma znaczenia, promesa go obowiązuje, ale różnie to w życiu bywa, a taka sytuacja dla przedsiębiorcy nie jest zabawna, bo nawet wyrok sądu administracyjnego może nie pomóc tego przedsiębiorcy, a on sam może co najwyżej domagać się odszkodowania;

  2. przyrzecznie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej - w ustawach szczegółowych są przepisy tego dotyczące; relatywnie rzadko taka konstrukcję spotykamy, ale ustawodawca coraz częściej ją ustanawia.

17. Czynności materialno-techniczne:

Są to czynności faktyczne wykonywane przez organy administracji i zatrudnionych urzędników. Czynnością faktyczną jest np. przyjęcie przez kasjera urzędu skarbowego należnego podatku, napisanie pisma na maszynie, czy też gromadzenie akt dotyczących poszczególnych podmiotów gospodarczych wpisanych do ewidencji. Należy zwrócić szczególną uwagę, że pismo stwierdzające, iż żądana przez nas informacja nie jest informacją publiczną ma właśnie charakter czynności materialno-technicznej.

18. Pojęcie i cechy zakładu administracyjnego (publicznego):

Pojęcie zakładu nie jest jednoznaczne i występuje w paru kontekstach znaczeniowych:
- w rozumieniu potocznym- zakład utożsamiany jest zazwyczaj z przedsiębiorstwem, spółką lub po prostu miejscem pracy;
- w rozumieniu prawa cywilnego- zakład to wyodrębniona organizacyjnie i materialnie część przedsiębiorstwa, spółki, która nie ma osobowości prawnej i pozostaje na rozrachunku wewnętrznym z macierzystą jednostką organizacyjną; niekiedy w ujęciu przedmiotowym prawo cywilne zrównuje zakład z przedsiębiorstwem;
- zakład może być elementem składowym nazw różnych jednostek organizacyjnych- użycie tego elementu wynika często z tradycji, naśladownictwa lub przypadku (np. ZUS, PZU);
- wreszcie pojęcie zakładu administracyjnego występuje w rozumieniu prawa administracyjnego i jego nauki; ono właśnie będzie poddane charakterystyce prawnej.
Typowymi zakładami administracyjnymi są:
1. w dziedzinie oświaty - szkoły
2. w dziedzinie kultury - biblioteki publiczne
3. w dziedzinie nauki - szkoły wyższe
4. w dziedzinie wychowania - przedszkola
5. w dziedzinie reedukacji - więzienia, domy poprawcze, izby wytrzeźwień
6. w dziedzinie ochrony zdrowia - sanatoria, kliniki
7. w dziedzinie opieki społecznej - domy dziecka, domy opieki dla ludzi starszych.

19. Istota samorządu terytorialnego:

Samorząd terytorialny stanowi wyodrębniony w strukturze państwa. powstały z mocy prawa związek lokalnego społeczeństwa (korporacja), powołany do samodzielnego wykonywania administracji publicznej, wyposażony w materialne środki umożliwiające realizację nałożonych na nie zadań. Jest to forma zdecentralizowanej władzy publicznej. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządowa. Istota samorządu jest to. że zarządza sprawami publicznymi przez samych zainteresowanych.

Osobowość publiczne - prawna samorządu to wykonywanie zadań we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Jednostki samorządu terytorialnego posiadają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe. Samodzielność JST podlega ochronie sadowej. Wyróżnia się 3 szczeble samorządu terytorialnego : gmina, powiat, województwo.

20. Organy jednostek samorządu terytorialnego:

Artykuł 163 Konstytucji RP stanowi, że "Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych." Jest on fundamentem państwa obywatelskiego, którego społeczna wiarygodność i administracyjna sprawność prowadzi do bezpośredniego udziału obywateli w sprawowaniu władzy. Rozwój samorządu terytorialnego wymaga dalszej decentralizacji kompetencji i finansów publicznych we wszystkim tych sprawach, w których wykonywanie zadań publicznych przez samorząd każdego szczebla jest bardzo efektywne. Chodzi zwłaszcza o to, aby samorządy rzeczywiście mogły uruchamiać mechanizmy rozwoju lokalnego, a nie były tylko szczeblami administracyjnej hierarchii. Samorząd terytorialny jest jedną z form zdecentralizowanej administracji publicznej.

Od 1 stycznia 1999 r. obowiązuje w Polsce trójszczeblowa struktura samorządu terytorialnego:
• Samorząd gminny,
• Samorząd powiatowy,
• Samorząd województwa.

Samorząd województwa składa się z następujących organów:
1. Sejmik województwa - jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa. Jego kadencja trwa 4 lata. W skład Sejmiku województwa wchodzą radni, którzy wybierania są w wyborach bezpośrednich. Do zadań należą:
stanowienie aktów prawa miejscowego, a szczególności statutu województwa, zasad gospodarowania mieniem wojewódzkim, zasad i trybu korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej,
uchwalenia strategii rozwoju województwa oraz wieloletnich programów wojewódzkich,
- uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego,
podejmowanie uchwały w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej,
podejmowanie uchwały w sprawie szczegółowości układu wykonawczego budżetu województwa, z zastrzeżeniem, że szczegółowość ta nie może być mniejsza niż określona w odrębnych przepisach,
uchwalenie budżetu województwa,
określenie zasad udzielania dotacji przedmiotowych i podmiotowych¬ z budżetu województwa,
podejmowanie uchwały w sprawie wyboru niezależnego audytora oraz zamknięcie rachunków budżetu województwa,
rozpatrywanie sprawozdań wykonania budżetu województwa, sprawozdań finansowych województwa oraz sprawozdań z wykonania wieloletnich programów województwa,
uchwalenie, w granicach określonych ustawami, przepisów dotyczących podatków i opłat lokalnych,
podejmowanie uchwał w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych zrzeszeniach regionalnych i innych formach współpracy regionalnej,
wybór i odwoływanie zarządu województwa,
rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu województwa, w tym w szczególności z działalności finansowej i realizacji programów,
powoływanie i odwoływanie, na wniosek marszałka województwa, skarbnika województwa, który jest głównym księgowym budżetu województwa,
podejmowanie uchwał w sprawie tworzenia związków, stowarzyszeń, fundacji oraz ich rozwiązywania, a także przystępowania do nich lub występowania z nich,
podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych województwa dotyczących:
- zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich
wydzierżawienia lub wynajmowania na okres dłuższy niż 3 lata,
chyba, że przepisy szczególne stanowią inaczej, do czasu określenia
zasad zarządu może dokonywać tych czynności wyłączone za zgodą
sejmiku województwa,
- emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania
i wykupu,
- zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
- ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów
krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd województwa oraz
maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez
zarząd województwa w roku budżetowym,
- tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania do nich oraz
określania zasad wnoszenia wkładów, a także obejmowania,
nabywania i zbywania udziałów i akcji,
podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami i statutem województwa do kompetencji sejmiku województwa,
uchwalanie przepisów dotyczących organizacji wewnętrznej oraz trybu pracy organów samorządu województwa.
Sejmik województwa jako organ kontrolny, kontroluje działalność zarządu województwa oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Dla tego celu powołuje komisję rewizyjną, która również opiniuje wykonanie budżetu i występuje z wnioskiem do sejmiku województwa w sprawie udzielania lub nieudzielania absolutorium zarządowi województwa.

2. Zarząd województwa - jest organem wykonawczym. Zarząd liczy 5 osób. Wśród tych osób jest marszałek województwa, który jest przewodniczącym zarządu, wiceprzewodniczący oraz pozostali członkowie. Na wniosek marszałka województwa, sejmik województwa może odwołać poszczególnych członków. Do zadań należą:
wykonywanie uchwał sejmiku województwa,
gospodarowanie mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo,
przygotowywanie projektów i wykonywanie budżetu województwa,
przygotowywanie projektów strategii województwa, planu¬ zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie,
organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi,
kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierowników,
uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.
Zadaniem marszałka województwa jest organizacje prac zarządu województwa i urzędu marszałkowskiego, kieruje bieżącymi sprawami województwa oraz reprezentuje województwo na zewnątrz.
Administrację publiczną w województwie wykonują nie tylko organy samorządu województwa, ale również organy administracji rządowej, w skład, których wchodzą: wojewoda sprawujący władzę administracji ogólnej oraz organy administracji niezespolonej.
Wojewoda jest powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Premier sprawuje nadzór nad działalnością wojewody i dokonuje oceny jego pracy.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonanie polityki rządu na obszarze województwa, a w szczególności:
kontroluje wykonanie przez organy zespolonej administracji rządowej zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień w nich zawartych, ustaleń Rady Ministrów oraz zarządzeń i poleceń Prezesa Rady Ministrów,
kontroluje wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego i inne samorządy zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej, dostosowuje do miejscowych warunków szczegółowe cele polityki rządu,¬ zwłaszcza w zakresie prowadzonej na obszarze województwa polityki regionalnej państwa oraz - w zakresie i na zasadach przewidzianych w ustawach - koordynuje i kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań, zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych¬ administracji rządowej i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożenia środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, jak i zapobiega klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawach, reprezentuje Radę Ministrów na uroczystościach państwowych i w trakcie oficjalnych wizyt składanych w województwie przez przedstawicieli państw obcych, wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, wynikające z odrębnych ustaw, współdziała z właściwymi organami innych państwa oraz międzynarodowych organizacji rządowych i pozarządowych na zasadach określonych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych, przedstawia Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa, wykonuje inne zadania przewidziane w ustawach oraz ustalone przez Radę Ministrów i Prezes Rady Ministrów.
Organy administracji niezespolonej są powoływane i odwoływane na wniosek właściwego wojewody. Do ich zadań należą przede wszystkim:
uzgadnianie z wojewodą projektów aktów prawa miejscowego stanowionych przez te organy na podstawie odrębnych ustaw,
zapewnienie zgodności swoich działań z poleceniami wojewody,
składanie wojewodzie rocznych informacji, a na żądanie wojewody - także bieżących wyjaśnień o swej działalności na obszarze województwa.
Organami administracji niezespolonej są:
- dowódcy okręgów wojskowych, szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych, wojskowi komendanci uzupełnień,
- dyrektorzy izb skarbowych, naczelnicy urzędów skarbowych, inspektorzy kontroli skarbowej,
- dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i specjalistycznych urzędów górniczych,
- dyrektorzy okręgowych urzędów miar i naczelnicy obwodowych urzędów miar,
- dyrektorzy okręgowych urzędów probierczych i naczelnicy obwodowych urzędów probierczych,
- dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych,
- dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej,
- dyrektorzy urzędów celnych,
- dyrektorzy urzędów morskich,
- dyrektorzy urzędów statystycznych,
- Główny Inspektor i inspektorzy dozoru technicznego żeglugi morskiej,
- kierownicy inspektorów żeglugi śródlądowej,
- Komendanci oddziałów Straży Granicznej, komendanci strażnic oraz komendanci granicznych placówek

kontrolnych i dywizjonów Straży Granicznej,
- Prezes Agencji Rynku Rolnego,
- Regionalni inspektorzy celni.
W myśl ustawy powiat rozumiemy jako: jednostkę zasadniczego podziału terytorialnego, obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin albo cały obszar miasta na prawach powiatu. przy tworzeniu, łączeniu, podziale, znoszeniu powiatów i ustalaniu ich granic należy dążyć do tego, aby powiat obejmował obszar możliwie jednorodny ze względu na układ osadniczy i przestrzenny oraz więzi społeczne i gospodarcze, zapewniające zdolność wykonywania zadań publicznych.

Organami powiatu są:
1. Rada powiatu - jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu, jego kadencja trwa 4 lata. Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy:
• Stanowienie akt ów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu,
• Wybór i odwołanie zarządu,
• Powołanie i odwołanie, na wniosek starosty, sekretarza powiatu i skarbnika powiatu będącego głównym księgowym budżetu powiatu,
• Stanowienie o kierunkach działania zarządu powiatu oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu, w tym z działalności finansowej,
• Uchwalenie budżetu,
• Rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia i nieudzielenia absolutorium dla zarządu z tego tytułu,
• Podejmowanie uchwał w sprawach wysokości podatków i opłat w granicach określonych ustawami,
• Podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu dotyczących:
- Zasad nabycia, zbycia i obciążenia nieruchomości oraz ich wydzierżawienia lub wynajmowania na okres dłuższy niż 3 lata, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej,
- Emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,
- Zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
- Ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd w roku budżetowym,
- Zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustaloną corocznie przez radę,
- Tworzenia i przystępowania do związków, stowarzyszeń, fundacji i spółdzielni oraz ich rozwiązywania lub występowania z nich,
- Tworzenia i przystępowania do spółek, ich rozwiązywania i występowania z nich oraz określania zasad wnoszenia wkładów oraz obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i akcji,
- Współdziałania z innymi powiatami i z gminami, jeżeli związane jest to z koniecznością wydzielenia majątku,
- Tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażenia ich w majątek,
• Określanie wysokości sumy, do której zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania,
• Podejmowanie uchwał w sprawach herbu powiatu i flagi powiatu,
• Podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady powiatu.
Rada Powiatu kontroluje działalność zarządu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych. W tym celu powoływana jest komisja rewizyjna. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu powiatu i występuje z wnioskiem do rady powiatu w sprawie udzielenia lub nieudzielania absolutorium zarządowi. Jest ona także upoważniona do wyboru starosty oraz na jego wniosek pozostałych członków zarządu powiatu w liczbie od 3 do 5 osób, w tym wicestarosta, w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy. Wybór następuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.

2. Zarząd Powiatu - jest organem wykonawczym powiatu. W skład zarządu powiatu wchodzą starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie. Wykonuje on uchwały rady powiatu i zadania powiatu. Do zadań zarządu powiatu należą w szczególności:
• Przygotowywanie projektów uchwał rady,
• Wykonywanie uchwał rady,
• Gospodarowanie mieniem powiatu,
• Wykonywanie budżetu powiatu,
• Zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu.
Ponadto zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego, kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych powiatu, które wspólnie tworzą powiatową administracje zespoloną.
Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.
Obok powiatów istnieją również miasta na prawach powiatu. Zaliczamy do nich miasta liczące więcej niż 100 000 mieszkańców oraz miasta, które przestały być siedzibą wojewody z dniem 31 grudnia 1998 roku.
W miastach na prawach powiatu organami są: rada miasta i zarząd miasta. Miasta na prawach powiatu wykonują zadania na tych samych zasadach, co powiat.

Gmina to wspólnota samorządowa mieszkańców na odpowiednim terytorium. Może występować również jako jednostka samorządu specjalnego np. gmina wyznaniowa, gmina szkolna.
Od 1990 r. w Polsce gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego. O ustroju gminy stanowi jej statut. Gmina może być gminą wiejską, gminą miejsko-wiejską lub gminą miejską. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa, dzielnice, osiedla i inne.
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referendum) lub za pośrednictwem organów gminy.
Organami gminy są:
• Rada gminy - organ stanowiący i kontrolny gminy. Jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, to rada nosi nazwę rady miejskiej.
W skład rady wchodzą radni w liczbie:
1) piętnastu w gminach do 20.000 mieszkańców,
2) dwudziestu jeden w gminach do 50.000 mieszkańców,
3) dwudziestu trzech w gminach do 100.000 mieszkańców,
4) dwudziestu pięciu w gminach do 200.000 mieszkańców oraz po trzech
na każde dalsze rozpoczęte 100.000 mieszkańców, nie więcej jednak niż
czterdziestu pięciu radnych.
Kadencja rady gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru. Na czele rady
stoi przewodniczący i wiceprzewodniczący w liczbie od 1 do 3.
Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające
w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Rada
gminy ze swojego grona może powoływać stałe i doraźne komisje do
określonych zadań, ustalając przedmiot działania oraz skład osobowy.
• Wójt (burmistrz, prezydent miasta):
Wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa. Do zadań wójta należy w szczególności:
1) przygotowywanie projektów uchwał rady gminy,
2) określanie sposobu wykonywania uchwał,
3) gospodarowanie mieniem komunalnym,
4) wykonywanie budżetu,
5) zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
Kadencja wójta rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy lub wyboru go przez radę gminy i upływa z dniem upływu kadencji rady gminy. Wójtem nie może być osoba nie będąca obywatelem Polski.
Obecnie burmistrz to jednoosobowy organ wykonawczy gminy (wójt), która ma siedzibę w mieście. W miastach powyżej 100.000 mieszkańców lub posiadających historycznie przyjęte nazewnictwo organem wykonawczym jest prezydent miasta. Burmistrz jest również kierownikiem urzędu miasta (lub miasta i gminy). Niejako z urzędu jest też kierownikiem urzędu stanu cywilnego, lecz może także mianować odrębnego kierownika tego urzędu, co też z reguły jest praktykowane.
Gmina realizuje wszystkie zadania niezastrzeżone do kompetencji innych jednostek samorządu terytorialnego (powiat, województwo samorządowe).
Na terenie kraju znajduje się 2478 gmin, w tym 65 gmin mających status miasta na prawach powiatu. Największą terytorialnie gminą w Polsce jest Pisz w powiecie Piskim, zajmuje terytorium 635 km².

21. Nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego:

Organami nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego są: Prezes Rady Ministrów i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych - Regionalne izby obrachunkowe.

Prezes RM sprawuje ów nadzór w granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach. Wójt lub burmistrz (prezydent), starosta i marszałek województwa zobowiązani są do przedłożenia wojewodzie uchwał rady w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. W tym samym terminie starosta i marszałek przedstawiają Regionalnej Izbie Obrachunkowej uchwały objęte zakresem nadzoru izby.

Ingerowanie kompetentnych organów w działalność samorządową może być dokonane tylko na podstawie szczególnej normy ustawowej. Ustawodawstwo samorządowe określa przesłanki nadzoru, właściwy organ i środki prawne przedsiębrane przez niego. Organowi nadzorującemu przysługuje prawo do żądania niezbędnych informacji i danych ze strony samorządu. Organy samorządu mogą z kolei zaskarżyć rozstrzygnięcie organu nadzorczego do NSA.

22. Organizacja administracji rządowej:

Organizacja i funkcjonowanie administracji rządowej na szczeblu centralnym i terenowym.
Zadania administracyjne określone w administracji wykonuje administracja rządowa i samorządowa. Administracja rządowa jest zorganizowana na dwóch szczeblach centralnym i terenowym. Na szczeblu centralnym wyróżniamy organy naczelne, centralne, agencje, prezydent RP, PIP, Urzędy Trybunału Konstytucyjnego, Urzędy Sądu Najwyższego. Z tymi podmiotami bardzo ściśle są powiązane urzędy polskich placówek dyplomatycznych i konsularnych. Organy naczelne to Prezes RP, ministrowie, urzędy centralne jak główny inspektor sanitarny, komendant główny policji, szef agencji wywiadu. Na szczeblu terenowym mamy administrację ogólną oraz administrację niezespoloną (specjalną)

Do administracji specjalnej zaliczamy administrację leśną, skarbową. Przedstawicielem administracji ogólnej jest wojewoda. Wojewoda ma silne uprawnienia nadzorcze i kontrolne. Na tzw. administrację ogólną składają się kompetencje wojewody, kompetencje kierowników służb i inspekcji, ukształtowanych dwupoziomowo tj. w ramach wojewódzkiej administracji zespolonej i powiatowej administracji zespolonej administracji zespolonej i powiatowej.. Drogą zleceń przez ustawy i na zasadzie porozumienia z administracja rządową administracje rządowa w województwie wykonują także samorząd terytorialny, organizacje społeczne, kościoły i inne podmioty prywatne.

23. Pojęcie kontroli i nadzoru.

Nadzór - jest to stałe i bieżące kontrolowanie podległej lub podporządkowanej jednostki z równoczesnym wydawaniem stosownych decyzji, mających na celu usprawnienie, udoskonalenie działalności nadzorowanej jednostki.
Uprawnienia nadzorcze oznaczają tyle, co prawo do kontroli, wraz z możliwością wiążącego wpływania na organy czy instytucje nadzorowane. Organ nadzorujący ma prawo do kontroli, sprawdzania na bieżąco funkcjonowania podległych mu jednostek oraz wydawania stosownych decyzji, rozporządzeń i zaleceń, mających na celu zlikwidowanie nieprawidłowości, usprawnienie działania, bardziej efektywne funkcjonowanie.

Kontrola - nazywamy porównywanie stanu faktycznego ze stanem wymaganym, wyznaczonym przez normy prawne, techniczne, ekonomiczne, itd.
Kontrola administracji polega na badaniu jej stanu organizacyjnego oraz zachowania się (działania lub nie działania) ze względu na określone kryteria. Przedmiotem kontroli może być zarówno struktura organizacyjna administracji, jak i jej działalność.
Podstawowe funkcje kontroli, to:
- sprawdzanie,
- ocenianie,
- wnioskowanie.

24. Sądowa kontrola administracji w Polsce.

Sprawowanie przez sądy administracyjne kontroli działalności innych organów nie może i nie powinno przybierać postaci orzeczeń merytorycznych zastępujących orzeczenia podmiotów kontrolowanych. Nie taka jest funkcja kontroli. Kontrola każda, w tym kontrola sądowa, nie powinna prowadzić do zastępowania działania podmiotu podlegającego kontroli. Wprowadzenie merytorycznego orzecznictwa sądowo administracyjnego prowadziłoby wprost do "uciekania administracji" od rozstrzygania spraw skomplikowanych. Prowadziłoby też wprost do zmiany funkcji sądu, który stawałby się administratorem. Z tych względów przyjąć należy, iż unormowania w dziś obowiązującej ustawie o NSA dopuszczające w sytuacjach wyjątkowych orzekanie przez Sąd zamiast administracji są rozwiązaniami wystarczającymi.
Dalsze rozszerzanie kompetencji sądowych w kierunku merytorycznego załatwiania spraw, a więc w swej istocie prowadzące do wkraczania przez wymiar sprawiedliwości w samą istotę administrowania, mogłoby prowadzić do zatarcia różnicy między władzą wykonawczą i władzą sądowniczą, i bardzo niebezpiecznego upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości. Dodatkowo należy wskazać, że sędziowie dziś, a będzie przecież tak w przyszłości, nie są i nie mogą być administratorami. Z tych powyższych względów przyjąć należy, iż unormowania w dziś obowiązującej ustawie o NSA dopuszczające w sytuacjach wyjątkowych orzekanie przez Sąd zamiast administracji są rozwiązaniami wystarczającymi.

25. Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym.

Artykuł 10 Kodeksu przedstawia Zasadę Czynnego Uczestnictwa Stron w Postępowaniu. „Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.”
Chodzi o to, że strona powinna być zawiadomiona minimum siedem dni przed rozpoczęciem postępowania o istotnych czynnościach postępowania. Organ jest zobowiązany umożliwić stronie wypowiedzenie się, co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów.
Zasada ta obowiązuje organ prowadzący postępowanie do stworzenia stronie prawnych możliwości obrony jej interesów. W przypadku, kiedy strona reprezentowana jest przez pełnomocnika to obowiązek poinformowania o wszystkim ( terminie postępowania, wypowiedzenie się w sprawie materiałów i dowodów) przechodzi na pełnomocnika. Nieprzestrzeganie zasady czynnego udziału stron w postępowaniu może doprowadzić do sytuacji, w której wyniku, np. nie poinformowania strony o wszczęciu postępowania, lub braku dostępu do akt sprawy na podstawie art. 145 KPA, zostanie wznowione postępowanie.

26. Zasada trwałości decyzji ostatecznej.

Ostatnią podstawową zasadą postępowania administracyjnego jest Zasada Trwałości Ostatecznych Decyzji Administracyjnych i Sądowej Kontroli.
„Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub w ustawach szczególnych.
Decyzje mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych ustawach.”
Celem tej zasady jest ochrona praw nabytych przez stronę oraz ochrona porządku prawnego. Dzieje się tak, dlatego iż stabilność ostatecznych rozstrzygnięć budzi w obywatelach zaufanie do władz państwowych.
Ostateczna decyzja to taka, od której nie przysługuje odwołanie w administracyjnym toku instancji. Nie przysługuje ono:
- Decyzjom wydanym w II instancji oraz decyzjom kasacyjnym
- Decyzjom organu I instancji po przekroczeniu terminu odwołania
- Decyzjom wydawanym przez ministra i samorządowe kolegia odwoławcze
- Decyzjom zawierającym wady powodujące nieważność z mocy prawa
Decyzji ostatecznej służy tzw. domniemanie legalności, oznacza to, że decyzja jest ważna do momentu aż odpowiedni organ stwierdzi jej nieważność.
Przyczyną stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej jest jej wada. W Kodeksie postępowania administracyjnego spisano siedem przypadków, które dają podstawy do stwierdzenia nieważności decyzji. Unieważnić decyzję według artykułu 156 można wtedy, gdy:
- Decyzja została wydana z naruszeniem prawa
- Decyzja wydana została bez podstawy prawnej, lub z naruszeniem prawa
- Decyzja dotyczy sprawy, która została wcześniej rozstrzygnięta inną ostateczną decyzją
- Decyzja została skierowana do osoby, która nie jest stroną w sprawie
- Decyzja w dniu jej wydania była niewykonalna a jej wykonalność ma charakter trwały
- Wykonanie decyzji wywołałoby czyn zagrożony karą
- Decyzja jest wadliwa, co powoduje, że jest nieważna z mocy prawa.
Samowolne przerobienie przez organ administracyjny decyzji ( jej treści) jest niedopuszczalne i nie ma wpływu na jej ważność.

27. Środki dowodowe w k.p.a.

Jego celem jest wyjaśnienie stanu faktycznego. KPA przyjmuje zasadę swobodnej oceny dowodów. Tej oceny dokonuje organ administracyjny i postanawia o ich uznaniu bądź też odmówieniu uznania ich wiarygodności.
Dowodem może być wszystko, co przyczyni się do wyjaśnienia sprawy i nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodami są:
- dokumenty,
- zeznania świadków,
- opinie biegłych,
- oględziny, itp.

Klasyfikacja:
1. Ze względu na sposób zetknięcia się organu z dowodem.
- Bezpośrednie pracownik organu styka się z danym dowodem (oględziny).
- Pośrednie pracownik organu styka się z zeznaniami, opiniami, przesłuchaniami.
2. Kryterium źródła informacji.
- Osobowe źródłem informacji jest osoba (przesłuchania, opinie, dokumenty)
- Rzeczowe źródłem informacji jest rzecz (oględziny, dokumenty)
3. Kryterium dopuszczalności możliwości wykorzystania dowodu.
- Podstawowe mogą być wykorzystane w każdej chwili (dokumenty, zeznania, opinie).
- Posiłkowe można z nich skorzystać dopiero w ostateczności, po spełnieniu pewnych warunków (przesłuchanie i oświadczenia stron)
4. Kryterium uregulowania w KPA.
Uregulowane w KPA zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny, przesłuchanie stron, oświadczenia stron, dokumenty.
Środki nie nazwane, nie wymienione w KPA.

Dokumenty.
Są to akty pisemne z zamieszczonym oświadczeniem woli.
Prywatne listy, umowy cywilne, testamenty.
Urzędowe mają szczególną moc, przysługują im dwa domniemania:
1. Domniemanie prawdziwości oznacza, że zakładamy prawdziwość dokumentu, czyli że jest on sporządzony w odpowiedniej formie, przez kompetentny organ, w zakresie jego kompetencji.
2. Zgodności z prawdą zakładamy, że treść dokumentu jest prawdziwa.
Dowodem jest środek, za pomocą którego dokonuje się dowodzenia w postępowaniu, czyli stwierdza się prawdziwość faktów będących właśnie podmiotem dowodu.
Dowody dzielimy na osobowe ( zeznania ) i rzeczowe ( dokumenty , oględziny ) .

Podstawowe znacznie ma jednak dowód z dokumentów urzędowych.
Dokument urzędowy sporządzany jest w przepisanej formie przez powołany do tego organ.
Dokument prywatny ( list, notatka ) ma wagę oświadczenia , w przypadku jego braku można go zastąpić zeznaniem świadków .

Zeznania świadków.
Świadek jest to osoba fizyczna przekazująca spostrzeżenia własne i zasłyszane.
Przyjęto zasadę, że nikt nie może odmówić zeznań w charakterze świadka. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek. Dotyczy on osób najbliższych: małżonka, dzieci, osób objętych kuratelą, przysposobionych. Mają oni prawo odmowy zeznań. Ponadto tenże świadek ma prawo odmówić odpowiedzi na niektóre pytania, gdy zeznanie mogłoby spowodować naruszenie jego interesu lub jego bliskich bądź też narazić ich na odpowiedzialność karną ( art. 83 ).
Świadek ma również zgodnie z art. 83 prawo
Odmowy odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby narazić na hańbę świadka lub jego bliskich

KPA sam wyręcza osoby z obowiązku składania zeznań i nie dopuszcza by świadkami były osoby

( art. 82 ):
a ) niezdolne do postrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń,
b ) obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej
c ) duchowni , co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi .
Każdy, kto zostanie wezwany ma obowiązek składania zeznań jako świadek.

Przed odebraniem zeznania organ administracji obowiązany jest uprzedzić świadka o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania a także o odpowiedzialności za fałszywe zeznania.
Opinia biegłego - jest dowodem w sprawie, gdy wymagane są wiadomości specjalne, np. ekspertyza dowodu.
Biegły jest to osoba fizyczna o kreślonej wiedzy fachowej. Biegli są wpisani na listę biegłych Podlegają tym samym prawom, co świadkowie oraz wyłączeniu tak jak pracownicy organu (art. 24)
Oględziny - to bezpośrednie badanie rzeczy przez organ celem dokonania spostrzeżeń o jego stanie i właściwościach. Przedmiotem oględzin mogą być nieruchomości lub rzeczy ruchome ( samochody, maszyny, budynki, lokale, uprawy ) .
Szczególną formą oględzin jest eksperyment dowodowy tzn.: stworzenie sztucznej sytuacji dla zaobserwowania zjawisk.
Przed dokonaniem oględzin przynajmniej na 7 dni powiadamia się zainteresowanych uczestników postępowania.
Przesłuchanie strony (art. 86)
Jest to środek posiłkowy, stosowany, kiedy wyczerpano już dowody i pozostały jeszcze istotne fakty do wyjaśnienia. Wobec strony nie stosuje się sankcji za nie stawienie się. Strona ma prawa świadka.
Oświadczenia stron (art. 75)
Jeżeli nie jest wymagane zaświadczenie innego organu, na wniosek strony, organ przyjmuje jej oświadczenie, ale poucza o odpowiedzialności za fałszywe zeznania.
Rozprawa - organ administracji ma obowiązek przeprowadzić postępowanie w formie rozprawy, jeżeli może to przyspieszyć lub uprościć postępowanie ( szczególnie, gdy w sprawie występują sprzeczne interesy stron ). Przeprowadzenie rozprawy uregulowane jest w przepisach KPA.
Rozprawę prowadzi pracownik organu, który wzywa świadków, strony itd. Wezwania muszą być doręczone, co najmniej 7 dni wcześniej. Strona nie musi uczestniczyć w rozprawie, ale pracownik organu musi stwierdzić czy została prawidłowo wezwana. Jeśli nie rozprawę odracza się. Możliwe jest również odroczenie rozprawy z innej ważnej przyczyny.

28. Rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym:

Decyzja - jest to akt administracyjny zewnętrzny wydany w trybie określonym w przepisach KPA lub innych ustaw regulujących sferę indywidualnych praw i obowiązków praw lub obowiązków obywateli np. Ordynacja podatkowa lub Prawo celne. Rozstrzyga sprawę, co do istoty w całości lub części, a więc w sposób wiążący i trwały ustanawia, zmienia lub znosi stosunki administracyjne. Jest przejawem woli państwa reprezentowanego przez organ administracji publicznej wyrażonej w stosunku do strony postępowania administracyjnego.

Postanowienia - wydaje sąd, Trybunał Stanu, Trybunał Konstytucyjny, prokurator, organ administracji państwowej w sprawach dotyczących poszczególnych kwestii wynikających w toku konkretnego postępowania (postępowanie administracyjne, cywilne, karne) oraz Prezydent RP, Marszałek Sejmu i Marszałek Senatu. Jest dwustronną lub wielostronną czynnością prawną z zakresu prawa administracyjnego dokonywaną przez podmioty wykonujące, a dochodzące do skutku na podstawie zgodnych oświadczeń woli tych stron.

Ugoda administracyjna - ugoda administracyjna - pisemne porozumienie między stronami o sprzecznych interesach w toczącym się postępowaniu administracyjnymi zastępuje akt administracyjny kończący takie postępowanie

29. Środki prawne w postępowaniu administracyjnym:

Środki prawne w postępowaniu sądowo-administracyjnym !!!!!!!!
1. Skarga kasacyjna
2. Zażalenie
3. Sprzeciw od postanowień referendarza

Skarga kasacyjna
Od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do NSA. Skargę może wnieść strona, prokurator lub rzecznik praw obywatelskich. Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:
- naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe jego zastosowanie,
- naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lud radcę prawnego, może być sporządzona przez doradcę podatkowego - w sprawach obowiązków podatkowych, rzecznika patentowego - w sprawach własności przemysłowej. Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie w terminie 30 dni od dnia doręczenie stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Zażalenie
Zażalenie do NSA przysługuje na postanowienia WSA w przypadkach przewidzianych w ustawie, a ponadto na postanowienia:
- odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku,
- wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji lub postanowienia,
- odrzucenie skargi kasacyjnej (musi być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego),
Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.

Sprzeciw
Od postanowień referendarza z zakresu prawa pomocy stronie przysługuje sprzeciw wnoszony do WSA w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. W razie wniesienia sprzeciwu - postanowienie traci moc, a sprawa podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.

30. Zasady ogólne postępowania egzekucyjnego:

ZASADY
1. Zasada obligatoryjnego podejmowania egzekucji
2. Zasada legalności
3. Zasada stosowania najłagodniejszego środka egzekucyjnego
4. Zasada niedopuszczalności stosowania środków egzekucyjnych, gdy odpadła podstawa prowadzenia egzekucji
5. Zasada poszanowania minimum egzystencji
6. Zasada zagrożenia


Wyszukiwarka