Część II
PRZEPISZ STARANNIE - ZWRACA NA TO UWAGE, PRZEPISZ TAK ŻEBY PRACA NIE BYŁA PODOBNA - INNI MOGĄ MIEC TAKIE SAME I CO WTEDY?
Zadanie 1 - wyprowadzić równania dynamiki płynu lepkiego (r-nia Naviera-Stokesa)
-czasoprzestrzeń wypełniona płynem
Rozpatrzmy dowolny obszar Ω:
V(t,x) - pole prędkości
fv(t,x) - pole sił objętościowych
p(t,x) - pole gęstości pędu
JTn - wektor prądu konwekcyjnego
σTn - wektor naprężeń
Prawo Newtona mówi o tym, że:
dla każdego obszaru Ω. Pochodna pędu (zmiana pędu) jest równa sumie sił działających na ten obszar.
Korzystając z Tw. Gaussa Ostrogradskij-ego doprowadzamy równanie do postaci:
Dla płynu lepkiego mamy zależności:
,
i po podstawieniu:
σL - tensor naprężeń związanych z odkształceniem postaciowym - zw. z lepkością
- tensor prędkości odkształcenia postaciowego. (dewiator prędkości odkształcenia postaciowego)
μ - lepkość dynamiczna płynu
- gdzie
- operator Laplace'a
Ponieważ:
to dalej możemy napisać:
Podążając dalej mamy zależnośc na siłę wypadkową:
Z bilansu pędu wiemy, że:
gdzie p - cisnienie! P - pęd! - to pisz jako takie smieszne IP - jak na wykladzie oznaczal - tak było wiec niech tak zostanie..
Korzystając z Tw. Gaussa-Ostrogradskij-ego:
i podstawiając:
Wiedząc, że
, oraz
a wiemy, że:
to pochodna materialna
podstawiając
mamy:
oraz podstawiając dalej:
Prawo zachowania masy prowadzi do zależności:
, a zatem:
Porównując wyrażenia podcałkowe, otrzymujemy równanie dynamiki płynu lepkiego:
- funkcja ciśnienia
Są to równania dynamiki płynu lepkiego, zwane równaniami Naviera-Stokes
Zadanie 2 - gaźnik
d= |
? |
[mm] |
|
λ= |
0,7 |
[-] |
D= |
23 |
[mm] |
|
ρp= |
1,3 |
[kg/m3] |
h= |
2 |
[mm] |
|
ρb= |
700 |
[kg/m3] |
Ne= |
23 |
[kW] |
|
g= |
9,81 |
[m/s2] |
ge= |
200 |
[g/kWh] |
|
|
|
|
λ =Qp/(14,7 Qb)
Qp, Qb - wydatki masowe
powietrza i benzyny
Obliczam wydatek masowy benzyny i powietrza:
Qb = ge*N = 200 g/kWh * 23 kW = 4600 g/h = 1,28 * 10-3 kg/s
Qp = 14,7 * λ * Qb = 14,7*0,7 * 1,28 * 10-3 = 0,0131 kg/s
Obliczam wydatki objętościowe: Qv = Q / ρ
Qvp = Qp / ρp = 0,0131/ 1,3 = 0,0101 m3/s
Qvb = Qb / ρb = 1,28 * 10-3 / 700 = 1,82 * 10-6 m3 / s
Wiemy, że
wtedy:
Vp = Qvp * 4 / (πD2) = 0,0101 *4 / (π * 0,0232) = 24,3 m/s
; Vb = ? - obliczamy z równań Bernoulliego, wiedząc, że pp1 = pb1
Równanie dla powietrza w przekrojach 1-2:
przy czym zakładamy :
Brak różnicy wysokości pomiędzy przekrojami,
Vp2 = 0 bo średnica wlotu jest duża,
pp1 = 101325 - 1,3*24, 32 /2= 100939 [Pa]
pp1 = pb1 - wiedząc to, obliczamy Vb z równania Bernoulliego dla benzyny dla przekrojów 0 - 1
Przy czym zakładamy ze Vb0 = 0 ze względu na dużą powierzchnię komory pływakowej. Podstawiam pp1 = pb1 i obliczam prędkość benzyny:
Vb1 = pierwiastek ( 2*9,81*((101325 - 100939)/700 - 0,002)) = 3,3 m/s
Po podstawieniu obliczamy średnice dyszy:
d = pierwiastek (4 * 1,82 * 10-6/ (π *3,3)) = 0,000841m = 0,85 mm
Zadanie 3 - turbina Peltona
N= |
160 |
kW |
H= |
80 |
m |
r= |
0,54 |
|
α= |
0,47 |
|
β= |
19 |
|
g= |
9,81 |
m/s |
ρwody= |
1000 |
kg/m3 |
Ze wzoru Toricellego obliczam prędkość wody spadającej z danej wysokości:
= 40 m/s
Obliczam prędkość łopatki:
czyli u = α * V 0 = 0,47* 40 = 18,6 m/s
Wiedząc, że
możemy napisać, ze
F = 160 kW / 18,6m/s = 8,6 kN - jest odpowiedź na pytanie o wymagana siłę naporu wody na łopatki turbiny
Dalej obliczamy wydatek masowy wody wymagany do uzyskania takiej siły, przy czym:
Vo - to prędkość strugi wody wypływającej z dyszy
W - prędkość tej samej strugi wody względem łopatki poruszającej się z prędkością u
U - prędkość obwodowa łopatki turbiny
Siła naporu wody na łopatkę jest równa zmianie pędu wody.
Początkowo woda wypływa z dyszy z prędkością Vo (względem ziemi), a po uderzeniu i odbiciu od łopatki porusza się w przeciwnym kierunku do ruchu łopatki, pod kątem beta. Prędkość w jest prędkością względem łopatki, i żeby móc obliczyć pęd końcowy strugi, należy obliczyć składowa prędkości, równoległa do Vo, wody odbitej względem nieruchomego układu - np. związanego z dysza wypływowa/ziemia. Niech to będzie w1. Zakładamy w1 skierowane w lewa stronę - czyli przeciwnie do Vo.
w1= |
3,39 |
[m/s] |
Siła naporu wody na łopatkę to różnica pędów początkowego i końcowego cieczy, ponieważ w1 jest skierowane przeciwnie, pęd końcowy ma znak ujemny:
Qm= |
199,8 |
[kg/s] |
Wydatek objętościowy:
Qv = Qm / ρwody = 0,2 m3 / s
oraz z tego, że:
obliczam średnicę dyszy:
d = 0,080 m = 80 mm - jest to odpowiedź na drugie z pytań.
Zadanie 4 - Rurociąg
Rysunek rozpatrywanego rurociągu
Dane instalacji:
ζf= |
4 |
[-] |
Ql= |
57 |
[l / s] |
ζk= |
0,275 |
[-] |
d= |
260 |
[mm] |
ζz= |
0,8 |
[-] |
h1= |
1,7 |
[m] |
ρwody= |
1000 |
[kg/m3] |
h2= |
5,5 |
[m] |
ν= |
1,00E-06 |
[m2/s] |
h3= |
24 |
[m] |
pa= |
101325 |
[Pa] |
l1= |
33,5 |
[m] |
g= |
9,81 |
[m/s2] |
l2= |
120 |
[m] |
|
|
|
l3= |
340 |
[m] |
Ponadto istnieja zaleznosci: |
|
|
|
||
ζt=2ζk= |
0,55 |
[-] |
l4=5l2= |
600 |
[m] |
h4=h3= |
24 |
[m] |
l5=l3= |
340 |
[m] |
Pierwszą rzeczą jaką sprawdzam, jest prędkość przepływu wody przez pompę:
Wiedząc, że:
obliczam prędkość przepływu strugi wody:
= 4*0,057 [m3/s] /(π * 0,260 2) = 1,07[m/s]
Jest to jednak tylko prędkość w początkowym, nierozgałęzionym odcinku rurociągu.
Należy zatem obliczyć jakie prędkości będą miały strugi wody w poszczególnych gałęziach za trójnikiem.
czyli
gdzie Va i Vb to prędkości strugi w gałęziach rurociągu, a A, Aa i Ab to przekroje rury. Ze względu na stałą średnice rury - pole przekroju rury jest takie samo i możemy je skrócić, wtedy ostateczną zależnością pomiędzy prędkościami Va i Vb jest:
Następnie należy obliczyć jaka część strugi popłynie gałęzią A - do pierwszego(bliższego) zbiornika a jaka gałęzią B - do dalszego zbiornika.
Zauważając że ciśnienie tuż za trójnikiem w obu gałęziach będzie takie samo, a ciśnienie wylotu jest równe ciśnieniu atmosferycznemu, można napisać równania Bernoulliego:
Dla gałęzi A:
- jest to poziom odniesienia;
- wysokość nad poziomem odniesienia; i wtedy:
Dla gałęzi B:
- jest to poziom odniesienia;
- wysokość nad poziomem odniesienia; i wtedy:
Porównując ciśnienia w przekroju I i III - (sa one równe) otrzymujemy:
Ponieważ h3 = h4 to:
Przy czym straty zarówno lokalne jak i liniowe zależą od prędkości przepływu strugi przez dany element, a tych prędkości nie znamy.
Podstawiając zależności na straty lokalne i liniowe:
-straty liniowe
-straty lokalne
Mamy:
Skracajc przez gęstość wody i przekształcając:
Równanie w takiej postaci należy rozwiązać .
Oba odcinki będą charakteryzować sie rożnymi prędkościami, czyli również innymi liczbami Reynoldsa, co przekłada się na rożne współczynniki lambda.
gdzie
Ze względu na to że rozwiązanie wymaga skomplikowanego aparatu matematycznego, można rozwiązać je iteracyjnie w arkuszu kalkulacyjnym Excel, podstawiając kolejno wartości Va i Vb od zera, takie aby w sumie dawały obliczona prędkość strugi.
V= |
1,07 |
[m/s] |
Dla każdych wartości Va i Vb obliczyć należy odpowiednia lambdę. Ponieważ lambda jest rożna dla przepływu laminarnego i burzliwego, zakładam najpierw, ze przepływ będzie w obu strugach burzliwy i sprawdzę czy to założenie jest prawdziwe dla znalezionych prędkości (czyli sprawdzę czy liczby Reynoldsa dla obu gałęzi są większe od 2340). Zbudowany arkusz i fragment będący rozwiązaniem:
(tego nie pisz raczej, ale jakoś żeby pokazać jak ten arkusz wygląda, jak to policzyłeś)
Va |
Vb |
λa |
λb |
Równ. |
Re a |
Re b |
0,69 |
0,38 |
0,0154 |
0,0178 |
-0,419 |
180333 |
98800 |
0,68 |
0,39 |
0,0154 |
0,0177 |
-0,063 |
177733 |
101400 |
0,67 |
0,4 |
0,0155 |
0,0176 |
0,2954 |
175133 |
104000 |
0,66 |
0,41 |
0,0155 |
0,0175 |
0,6571 |
172533 |
106600 |
Dla obu galezi przy rozwiązaniu Va i Vb obie liczby Reynoldsa są większe od 2340, założenie jest prawdziwe.
Obliczam liczbę Reynoldsa dla odcinka A:
Ostatecznie przyjmuję rozwiązanie jako:
Va= |
0,68 |
[m/s] |
λa= |
0,0154 |
Vb= |
0,39 |
[m/s] |
λb= |
0,0177 |
Następnie mogę napisać równanie Bernoullego dla przekroju 1- (I i III) - ponieważ ciśnienie tuz za trójnikiem jest już obliczone na początku zadania, wystarczy porównać tylko te przekroje. Dzięki temu będzie można obliczyć wymagany przyrost ciśnienia jaki musi dać pompa:
- straty na tym odcinku liczone są dla prędkości strugi takiej jaka jest w tej gałęzi.
Vprzekr1=0 (to co jest powyżej) - ponieważ powierzchnia wlotowa filtra jest duża w porównaniu z powierzchnią przekroju rury
Straty ciśnienia obliczam tak jak powyżej, wiedząc że oba przepływy są burzliwe (Re większa od krytycznej).
;
;
;
Δpf= |
2305 |
Pa |
Δpt= |
317 |
Pa |
Δpz= |
461 |
Pa |
Δph1= |
58 |
Pa |
Δpl1= |
1144 |
Pa |
Δph2= |
188 |
Pa |
Δpl2= |
4096 |
Pa |
Δpk= |
158 |
Pa |
dla odcinka A (do części równania w której obliczone jest pI)
Va= |
0,68 |
[m/s] |
Δph3= |
329 |
Pa |
Δpl3= |
4656 |
Pa |
ΔpK= |
64 |
Pa |
Obliczona po podstawieniu wartość przyrostu ciśnienia jakie musi dać pompa:
Δppompy= |
303747 |
Pa |
Moc pompy możemy określić z zależności:
= 303747 *0,057= 17314 [W] = 17,5 [kW]
Punktem podejrzanym o zaistnienie kawitacji jest punkt w którym wystąpi najniższe ciśnienie. Jest to punkt tuż przed pompą. W celu obliczenia minimalnego ciśnienia i sprawdzenia czy w rurociągu nie wystąpi kawitacja piszę równanie Bernouli'ego dla przekrojów 1-2:
Δp1-2= |
3853 |
Pa |
pmin = 101325 - 1000*1,072 /2 - 9,81*1000*5,5-3853= 42941 [Pa]
jest to najniższe ciśnienie. Ciśnienie minimalne dopuszczalne aby nie zaistniała kawitacja to 15 [kPa], obliczona wartość minimalna w rurociągu jest większa, zatem nie ma zagrożenia powstania kawitacji.
1