12. Redukcja układu sił metodą wieloboku sznurowego
Płaski układ sił:
Dowolny płaski układ sił można zastąpić przez dwie siły działające, wzdłuż skrajnych boków wieloboku sznurowego. Wartości tych sił są określone przez długości odpowiednich promieni wieloboku sił, a zwroty są takie, że wektorowa suma tych sił jest równa wektorowi wypadkowemu W. Linia działania wektora wypadkowego W przechodzi przez punkt przecięcia skrajnych boków wieloboku sznurowego.
Korzystając z metody wykreślnej redukcji płaskiego układu sił możemy się spotkać z następującymi przypadkami:
Wielobok sił jest otwarty, skrajne promienie wieloboku sznurowego przecinają się w jednym punkcie. W tym przypadku układ sił ma wypadkową równą wektorowi głównemu, przechodzącą przez ten punkt przecięcia się skrajnych promieni wieloboku sznurowego. Wielobok sznurowy w takim przypadku nazywamy otwartym:
wielobok sił jest zamknięty, skrajne promienie wieloboku sznurowego są do siebie równoległe. Układ sił redukuje się do pary, która określają skrajne promienie wieloboku sznurowego. I w tym przypadku wielobok sznurowy nazywamy zamknięty:
Wielobok sił zamknięty, skrajne promienie wieloboku sznurowego leżą na wspólnej prostej. Wtedy układ jest w równowadze. Wielobok sznurowy w tym wypadku nazywamy zamkniętym.
Wyznaczanie reakcji podpór:
W przypadku układu będącego w stanie równowagi wielobok sił musi być zamknięty i wielobok sznurowy musi być zamknięty.
Moment gnący
Momentem gnącym w danym przekroju ciała nazywamy sumę momentów wszystkich sił zewnętrznych działających tylko po jednej stronie tego przekroju.
13. Rozwiązywanie belek metodą analityczna i graficzną.
Analityczna
Podparcia belki:
-podpora stała przegubowa
-podpora przesuwana przegubowa
-utwierdzenie całkowite
Podpory w belkach obciążonych płaskim układem sił wyznaczamy z trzech równań równowagi:
Suma rzutów wszystkich sił na oś x musi być równa zero
Suma rzutów wszystkich sił na oś y musi być równa zero
Suma momentów względem dowolnie wybranego bieguna musi być równa zeru
Rozkład momentu gnącego:
Belka jednostronnie utwierdzona, obciążona w sposób ciągły:
Graficzna-metoda wieloboku sznurowego
14. Charakterystyka Kratownic
Kratownicą płaską nazywamy układ prętów leżących w jednej płaszczyźnie, połączonych przegubami walcowymi w węzłach. Mogą one stanowić samodzielną konstrukcję nośną, albo być częścią większej konstrukcji- kratownicy przestrzennej.
Kratownice charakteryzowane są przez:
Kształt obrysu zewnętrznego
Układ prętów wewnętrznych
Sposób podparcia kratownicy
Sposób obciążenia kratownicy
Kształt i wymiar przekrojów poprzecznych prętów
Rodzaje kratownic
Podział ze względu na geometrię kształtu obrysu:
Kratownice o pasach równoległych
Kratownice jedno spadowe
Kratownice dwuspadowe
Kratownice o jednym pasie prostym, a drugim łukowym
Kratownice o obu pasach łukowych
Przy obliczeniach kratownic wykorzystuje się następujące założenia:
Pręty połączone są przegubowo, zatem przenoszone są tylko naprężenia normalne: ściskające lub rozciągające
Pręty są prostoliniowe i nieważkie, a siły przyłożone są tylko w węzłach
W statycznie wyznaczalnych kratownicach musi być spełniony warunek p=2w-3
15. Wyznaczenie kratownic metodą równoważenia węzłów:
Obliczanie sił w prętach polega na oddzielnym rozpatrzenia każdego węzła kratownicy, jako płaskiego zbieżnego układu sił, dla którego zapisujemy warunki równowagi.
Tok postępowanie:
Sprawdzić warunek statycznej wyznaczalności p=2w-3
Narysować zwroty sił wewnętrznych w węzłach; wstępnie zakładamy, że wszystkie pręty są rozciągane; w przypadku ściskanych otrzymujemy ujemne wartości siły
Zapisujemy warunki równowagi sił zewnętrznych w celu wyznaczenia reakcji w podpór.
Zapisujemy warunki równowagi dla kolejnych węzłów, zaczynając od tych gdzie występują tylko dwie niewiadome siły
Rozwiązujemy układy równań i wyznaczamy siły wewnętrzne w prętach
Warunki równowagi sił zewnętrznych:
Teraz zapisujemy warunki równowagi dla kolejnych węzłów
Warunki równowagi dla węzła F:
Warunki równowagi dla węzła A:
16. Rozwiązywanie kratownic za pomocą planu Cremony
Plan sił Cremony jest metodą wykreślną polegająca na budowaniu wieloboku sił dla poszczególnych węzłów, poczynając od tego węzła w którym połączone są dwa pręty.
Tok postępowania:
Przyjmujemy skalę sił i skalę długości, po czym wykreślamy kratownicę w wyznaczonej skali długości
Wszystkie siły zewnętrzne i reakcje podpór rysujemy na zewnątrz konturu kratownicy
Wyznaczamy w sposób wykreślny reakcje podpór. W tym celu rysujemy wielobok sił zewnętrznych i reakcji podpór kratownicy. Siły rysujemy w skali i kolejności np. obchodząc kratownicę w prawo
Dla kolejnych węzłów rysujemy wielobok sił, składający się z sił zewnętrznych, reakcji i sił wewnętrznych. Siły rysujemy w kolejności ich występowania. Pręty i odpowiadające im siły numerujemy
Wykreślenie wieloboku sił zaczynamy od tego węzła, w którym występują tylko dwie siły wewnętrzne. Rozpoczynając od znanej siły zewnętrznej, wyznaczamy zwroty sił wewnętrznych i zaznaczamy je na rysunku kratownicy. W przypadku gdy siła jest skierowana do węzła, to pręt jest ściskany, natomiast gdy od węzła-rozciągany
Z powyższego rysunku wynika:
Każdemu prętowi na kratownicy odpowiada na planie sił Cremony równoległy odcinek, określający siłę w pręcie
Każdemu węzłowi na kratownicy odpowiada na planie Cremony wielobok sił, którego boki są równoległe do prętów schodzących się w tym węźle oraz część płaszczyzny ograniczona tym wielobokiem sił
Każdemu wierzchołkowi wieloboku sił odpowiada na rysunku kratownicy pewna część płaszczyzny ograniczona prętami, których siły wewnętrzne schodzą się w tym wierzchołku.
17.Rozwiązywanie kratownic metodą Rittera
Jeśli mamy do rozwiązania kratownice w której nie ma ani jednego węzła z dwoma prętami, to musimy stosować metodę Rittera, która służy do wyznaczania sił wewnętrznych w trzech prętach, których osie nie przecinają się w jednym punkcie i nie są równoległe.
Tok postępowania:
Dokonujemy myślowego podziału kratownicy przez interesujące nas pręty
Odrzucamy jedną część kratownicy i zastępujemy ją siłami działającymi wzdłuż prętów
Rozwiązujemy równania równowagi
Warunki równowagi:
Dalszą część rozwiązujemy metodą analityczną lub planem Cremony.