Etyka
13.10.2008
Tematy wykładów:
1. Obszar zainteresowań etyki,
2. Instytucjonalizacja etyki w zarządzaniu,
3. Etyka jako element kultury organizacyjnej
4. Etyka zarządzania przedsiębiorstwem,
5. Konflikty, wartości w procesie zarządzania,
6. Etyka pracy,
7. Etyka marketingu i reklamy,
8. Etyczne aspekty konkurencji,
9. Zawodowe kodeksy etyczne,
10. Etyczne aspekty procesów globalizacyjnych,
11. Kultura etyczna i etyka w wybranych krajach,,
12. Chrześcijaństwo i inne religie a etyka,
13. Wolność gospodarcza a odpowiedzialność społeczna,
14. Model uczciwego zarządzania przedsiębiorstwem.
Tematy: Obszar zainteresowania etyki:
Moralność ( łac. Moralista= obyczajność)
1. Zespół ocen, norm i zasad określających zakres poglądów i zachowań uważanych za właściwe,
2. Całokształt zachowań i postaw jednostki lub grupy, oceniany wg jakiegoś społecznie funkcjonującego systemu ocen i nor moralnych;.
Etyka (gr. Ethika= moralność)
1. ogół zasad i norm postępowania przyjętych w danej epoce i w danym środowisku.
2. Nauka o moralności, filozofia moralności.
Etyka+wartościowanie= moralność.
Elementy moralności:
- normy moralne- zasady postępowania i dyrektywa wyznaczająca sposób postępowania przez odwołanie się do pewnej sytuacji. Mogą mieć różną treść i formę.
Wyróżnić można normy moralne: w obronnie
- życia,
- godności,
- niezależnoś
- prywatnoś
- służącej potrzebie zaufania,
- strzegących sprawiedliwości wobec konfliktów społecznych.
Normy społeczne dotyczą działań i postaw.
Wyrażone:
1. oceny moralne wyrażone w trybie oznajmującym
- dotyczą dobra lub zła moralnego,
-oceniamy nie tylko człowieka ale i większe grupy społeczne
2. Wzory osobowe- spersonifikowana realizacja norm i ocen moralnych,
- wzorami mogą być postawy historyczne, obecne, fikcyjne, rzeczywiste,
- ideał- pojęcie abstrakcyjne
Sankcje moralne- tworzenie psychologicznego bodźca, naprawa porządku,
- nie mają charakteru instytucjonalnego w odróżnieniu od sankcji prawnych.
Źródła i uwarunkowania moralności
Źródłami moralności mogą być różne aspekty, które zaistniały w naszej przeszłości,
- religijne, idealistyczne (podstawowe źródło),
- Bóg jest podstawą moralności- pozwala oddzielić dobro od zła.
Warunki kształtujące moralność: warunki ekonomiczne, biologiczne, geograficzne, naturalne, zawodowe, materialne, psychologiczne.
Moralność ulega zmianom ze względu na zmieniające się warunki. Niektóre normy są stałe i fundamentalne. Moralność jest historycznie ukształtowana.
Obyczaje-
Etyka-
Podstawowe problemy z punktu widzenia etyki.
Dwa rodzaje etyki: ogólna, szczegółowa
1. Opisowa- jej działy: socjologia moralności, psychologia moralności, metodyka
2. Normatywna i jej działy: aksjologia(badanie natury wartości), perfekcjonistyczna(doskonałości osobistej człowieka), felicytologia9refleksja nad szczęściem), prakseologia (teoria sprawnego dziłania), biotechnika( praktyczne aspekty stosunku człowieka do życia), deontologia (kodeks etyki zawodowej), etyka społeczna (aspiracje jednostki do powiązań z grupą)
Podstawowe kategorie etyczne 20.10.08
I. Dobro- wartość etyczna co skłania nas do podjęcia określonego działania.
Dobro instytucjonalne - stanowiące środek do innego dobra
Dobro wewnętrzne - cel
Dane moralne - czyny, charaktery
Słuszny moralnie - termin węższy
II. zło moralne - wszystko co jest ,zakazane, pozbawia ludzi człowieczeństwa
III. sumienie - rodzaj dyspozycji
- do oceny
IV. zakazy i nakazy norm
Wychowanie -świadome, celowe oddziaływanie
Motywacja moralna- czynnik, który pobudza jednostkę do podjęcia określonego czynu
-motywacje egoistyczna,
- motywacja prospołeczna
Wartości moralne- wszelkie dobro, to wszystko co stanowi przedmiot dążeń i aspiracji, nie wartości negatywnych(antywartości)
Wartości autoteliczne -
Wartości moralne są aprobowane
Wartości etyczne:
sprawiedliwość
równość
wolność
solidarność
odpowiedzialność
Funkcje wartości moralnych:
mobilizująca
zapobiegająca
przedmiotowa
kryteriologiczna
Egoizm- kierowanie się własnym interesem, często ze szkodą dla innych
Altruizm- przeciwieństwo egoizmu bezinteresowna troska o innych.
Empatia- umiejętność wczuwania się w położenie innej osoby.
Główne kierunki etyczne:
- kierunki
- systemy
Kierunek etyczny - zespół usystematyzowanych powiązanych ze sobą…………….
Podział ze względu na treści najważniejszych zasad systemu
etyka religijna
etyka świecka
według źródeł obowiązywania norm moralnych
etyka autonomiczna
etyka heteronomiczna
według kryterium działań etycznych:
etyka indywidualistyczna
etyka inderministyczna
ze względu na najwyższe dobro moralne
eudajmonizm
hedonizm rozkosz
perfekcjonizm najwyższe dobro moralne
rygoryzm surowe przestrzeganie norm
imperatyw kategoryczny
ewolucjonizm - korzyść, początek XIX w. pożytek jednostki lub społeczeństwa
Utylitaryzm - pogląd etyczny głoszący ze to co dobre jest pożyteczne, że miara słuszności postępowania winna być użyteczność jego skutków,że celem działania dowolnego, społeczno-politycznego, powinna być przewaga przyjemności nad bólem i największe szczęście najwyższej liczbie ludzi.
- szczęście pojmowano jako zespół przyjemności, a przyjemność utożsamiano z korzyścią
- mówiono o szczęściu ogółu i dobru ogółu, a etykę traktowano jako sztukę kierowania czynnościami ludzkimi tak, aby wytwarzały możliwość najwięcej szczęścia.
- kierować się rozumem a nie sentymentami
- interes jednostkowy podporządkowany społecznemu
- zasada jest uznanie interesu własnego i szczęścia ogółu.
ZASADY UTYLITARYZMU
egoizm jednostek stanowi naturalną motywację ich działań
dobre jest działaniem egoistycznym o ile nie szkodzi innym , zło jeśli im szkodzi
rozum jest w stanie zneutralizować jednostkowe egoizmy …..iązując je dla dobra ogólnego
prawa rynku sa pierwotne w stosunku do prawa moralnego one decydują o ostatecznej ocenie czynów jednostkowych zbiorczych
w stosunkach międzyludzkich istnieje postęp na drodze do bogactwa i związany z nim postęp moralny
postulaty utylitaryzmu odnoszą się do tzw. stanu trzeciego czyli mieszczaństwa wykluczeniem tzw. pospólstwa, które nie ma własnych interesów poza utrzymaniem się przy życiu.
Epikur- zgoda z naturą jest przyjemność czwórmian leczniczy,
Augustyn- człowiek składa się z duszy, dwojaka wolność (wyboru moralna) dobro jest dwojakie ;
uszczęśliwiające
użyteczne
Kant - postępowanie człowieka uzależnione jest od uwarunkowań
Forma nakazu:
1.postępuj tak abyś mógł
2.postępuj tak aby ludzkość ani tobie ani innym jednostkom nie służyła za środek ale aby była celem
postępuj tak abyś mógł swoją wolą uważać za…………………………………
Kotarbiński- niezależność etyki
Platon menedżer powinien być pasterzem
Fridman- efektywność
Instytucjonalizacja etyki zarządzania 27.10.2008
Ład organizacyjny- jeden z ważnych czynników produkcji
Instytucja - (institutio- urządzenie, zwyczaj) to:
zakład o charakterze publicznym działający w jakiejś dziedzinie
zespół norm prawnych albo obowiązujących dotyczących organizacji jakiejś dziedziny życia i , organizacji placówka oparta na normach
zbiór reguł związanych z określonym kontekstem społecznym realizującym podobne istotne społeczne funkcje.
Konkurencyjność zdolność przedsiębiorstwa do przeciwstawiania się konkurencji, do podjęcia rywalizacji z konkurencyjnymi przedsiębiorstwami (lub gospodarkami) w serze redukcji kosztów wytwarzania podnoszenia jakości produktóziw i usług bez obniżania realnych warunków życia i pracy ludzi.
Instytucjonalizacja - proces utrwalenia więzi społeczeństwa co wyraża się w obiektywizacji miedzy pokoleniowej ciągłości i w obiektywizacji własnego programu wielkich grup społecznych w stosunku do wiadomości społecznej poprzez takie artefakty jak:
- normy prawne lub quazi prawne, obyczajowe
- reguły społecznego działania,
- normy kulturowe (społeczne), które wyznaczają co ludzie powinni czynić
- przyjęte wartości kulturowe ( działania godne, słuszne i właściwe)
- role społeczne to zbiór norm i wartości związanych z określoną pozycją społeczną
-wyspecjalizowane zakłady o charakterze publicznym (instytucje) wyposażone w określone kompetencje (uprawnienia) i materialne zasoby umożliwiające realizację przyjętych zadań.
Struktura instytucjonalna jest wynikiem procesu instytucjonalizacji stanowi ona centralny segment kultury , w którym mieszczą się reguły społeczne dotyczące niektórych działań, które zaangażują środki, sposoby, metody postępowania oraz prowadzą do osiągnięcia określonych celów.
FORMY INSTYTUCJONALIZACJI
1 Formalne
- normatywne(substancjonalne) - polega świadomym celowym przekształcaniu instytucji w kierunku przyjętego wzoru
- adaptacyjna (proceduralna) zmiany instytucji sa prowadzone pod wpływem „nacisku” teraźniejszości
- normatywno-adaptacyjna- zmiany instytucjonalne sa celowe, wprowadzane dorżnie, dostosowane do sytuacji
2. Nieformalne
-erozja norm ze względu na wiarygodność formalnych norm z wymogami życia
-nonkonformizm- opór przeciwko nowym, narzuconym normom z mocnym odwoływaniem się do norm nieformalnych
-substytucjonalność- obowiązują nowe i stare normy w utajeniu
Inicjatorzy zmian, jednostki, grupy, organizacje, kręgi, zgromadzenia zgodne
Proces Instytucjonalizacji
Nurt innowacji normatywnych Nurt zinstytucjonalizowanego omijania reguł Formy Formy
1) Projektowa: świadomy, 1) Erozja norm ze względu na ich
celowy proces przekształcania niezgodność z realiami życia
instytucji w przyjętego ideału 2) Opór przeciwko nowym, narzuconym
2) Adaptacyjna: zmiany instytucji są normom z mocnym odwoływaniem się do
prowadzone pod wpływem norm nieformalnych
„nacisku teraźniejszości” 3)Substytucja norm, obowiązują nowe i stare
normy w ukazaniu
Adaptacja a instytucjonalizacja nowych norm
Instytucjonalizm- podejścia:
-Historyczne
-Socjologiczne- sfera kultury
-Racjonalnego wyboru- uwzględniany w kwestiach gospodarowania
Nowa ekonomia instytucjonalna
Społeczno- gospodarcze wymiary i zależności podejmowane przez nową ekonomię instytucjonalną.
Efektywność adaptacyjna za Z.C. Northa (laureat Nagrody Nobla w 1993 r.)
Efektywność adaptacyjna związana jest z tym rodzajem reguł, które kształtują sposób, w jaki gospodarka rozwija się w czasie. Dotyczy zarówno gotowości społeczeństwa do zdobywania wiedzy i uczenia się, pobudzania innowacji, podejmowania ryzyka i twórczej działalności wszelkiego rodzaju, jak i rozwiązywania problemów i usuwania zatorów, które społeczeństwa napotykają w toku rozwoju.
Rozwój to ewolucyjny proces, w którym zmiany instytucjonalne i organizacyjne naprawiają koordynację i współpracę ludzi obniżają koszty transakcji, a tym samym potęgują rozwój wymiany.
Rozwój ekonomiczny jest wynikiem kooperacji i konkurencji, przy czym kooperacja odgrywa rolę wiodącą.
Paradygmaty nowej ekonomii instytucjonalnej:
instytucje mają znaczenie
instytucje o kluczowym znaczeniu (reguły gry) i instytucje … sposoby prowadzenia gry, poddają się analizie
nie ma nic
nie ma nic
Ideologia- zmiana zachowania maksymalizująca, co powoduje konieczność prowadzenia instytucji
Rozwój ekologiczny gospodarki jest uwarunkowany strukturą instytucjonalną ukierunkowaną głównie na współpracę, koordynację, kreatywność, zdobywanie wiedzy, podejmowanie ryzyka i tworzenia dobrobytu (zasada efektywności adaptacyjnej)
Wydajnością gospodarki rządzą rozwiązania instytucjonalne
Ustrój polityczny jest główną płaszczyzną koordynacji, ważnym elementem struktury instytucjonalnej, którego instytucjonalna zmiana wymaga działalności politycznej
Motywy działania jednostki w sferze politycznej są takie same, jak w działalności gospodarczej (założenia teorii wyboru publicznego i poszukiwania anty)
Koncepcja ekonomii konstytucyjnej tworzącej ramy zwykłej polityki tzn. zasady podejmowania decyzji poprzez organa władzy państwowej
Koszty związane z wykładnią jego przepływów
Koszty transakcyjne przeprowadzenia jej nowelizacji
Filozofia zarządzania to filozofia przedsiębiorstwa, przedsiębiorcy dotyczy zbioru wartości sposobów, celów postępowania.
Kryteria analizy |
Orientacja przedsiębiorstw
|
|||
|
produkcyjna
|
dystrybucyjna |
marketingowa
|
społeczna
|
Okres
Wyjściowy punkt działania zorganizowanego |
Od I poł. XX w.
Proces wytworzenia produktu |
Do ok. lat 80 XX w.
Równorzędnie skupiona uwaga na procesach wytwarzania, dystrybucji i sprzedaży |
90 XX w.
Potrzeby obecne i przyszłe konsumenta finalnego |
Od poł. Lat 90
Tak jak nadal, z uwzględnieniem dobrobytu konsumentów z całego społeczeństwa |
Przedmiot uwagi |
produkcja |
Produkcja i sprzedaż |
Rynek i potrzeby klientów |
Dobro ogólnospołeczne |
Wyk. 03.11.2008
Filozofia zarządzania
Aspekty filozofii organizacji:
elementy teologiczne- do czego zmierzamy
wyraz operacyjny- struktura instytucjonalizacji
Ad. 1)
- misja przedsiębiorstwa- która określa szczególny i wyjątkowy sens istnienia
- wizja przedsiębiorstwa - określana w perspektywach zewnętrznych i wewnętrznych
- strategia przedsiębiorstwa
Ad. 2)
Style zarządzania oparte na osiąganiu celów krótkookresowych:
- osobowościowo-koncepcyjne
- doktrynalne
- funkcyjne
- holdingowe
- narodowe
- teologiczne
Style zarządzania oparte na osiąganiu celów długookresowych:
- koncepcyjne
- stagnacyjne
- stabilizujące
- wznawiające
- przedsiębiorcze
Postulowana hierarchia czynników, sukcesów współczesnego przedsiębiorstwa
Postulowany „diament” współczesnego zarządzania.
Wyk. 17.11.2008
Funkcja zewnętrzna
Kodeksy etyczne- zbiory norm, określają zasady.
- standaryzacja działania
- określają normy działania
- kryteria działania
- funkcje instrumentalne
- funkcje opiniotwórcze
- funkcje kreatywne
- funkcje motywacyjne
Dobre praktyki w spółkach publicznych
Szkolenia etyczne
System nagradzania- system kar i nagród
Kontrola etyczna
Komitety i biura etyczne
Audyt społeczny
Indeksy
Cele instytucjonalizacji
Czynniki kształtujące indywidualne wybory etyczne i zachowania
Wyk 24.11.2008
Etyka jako element kultury organizacyjnej
Każdy zatrudniony jest nośnikiem obrazu przedsiębiorstwa.
Społeczna gospodarka rynkowa Alfred Muller-Armack (1901-1978), Ludwig Erhard (1897-1977)
- koncepcja ta wiążę się z ideą łączenia zasady swobodnego działania na rynku z zasadą wyrównywania społecznego
Tezy Dussaldorfskie- 1984 r. (przedsięwzięcia w zakresie bezpieczeństwa socjalnego)
- stworzenie struktury przedsiębiorstwa w taki sposób, aby zachować godność pracownika, zapewnić mu prawo do współdecydowania przy zachowaniu inicjatywy i odpowiedzialności przedsiębiorcy.
- stwarzanie takiego mechanizmu konkurencji, aby dążenie do maksymalizacji korzyści jednostek było zgodne z celami pożądanymi z punktu widzenia innych jednostek
- realizowanie polityki antymonopolowej
-polityka pełnego zatrudnienia powiązana z polityką wzrostu gospodarczego aby pracownicy byli zabezpieczeni przed skutkami złej koniunktury. Dla tych celów państwo powinno posługiwać się zarówno środkami kredytowymi i fiskalnymi jak i bezpośrednimi inwestycjami.
- respektowanie zasad rynkowych powinno łączyć się z polityką wyrównywania dochodów w celu eliminacji „niezdrowych różnic dochodowych i majątkowych” (progresywne podatki, zasiłki rodzinne, pomoc dla dzieci, ulgi mieszkaniowe dla osób znajdujących się w potrzebie)
- polityka wspierana taniego budownictwa mieszkaniowego
- polityka kształtowania struktury gospodarczej poprzez promocję a wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw oraz tworzeniu możliwości awansu społecznego
- wspieranie zaradności społecznej
- planowanie przestrzenne
- ustalenie płac minimalnych i zagwarantowanie płacy.
- odrzuca się ingerowanie państwa w bieżące funkcjonowanie mechanizmu rynkowego, który powinien działać w ramach określonych ustawami. Państwo określa długofalowe zasady ograniczenia inflacji, kształtowania kursów walutowych, polityki fiskalnej.
- uznaje się, że etyczne rozwiązania normują skuteczniej niż ustawowa różna wzajemna zależność społeczna a szczególnie relacja między pracodawcami a pracobiorcami.
Sposoby kształtowania zachowań podwładnych
Źródło kształtowania zachowań podwładnych
Kultura organizacyjna- normy,
reguły postępowania przyjęte w środowisku ← Społeczność ← Zewnętrzne ( pozakierownicze )
↕
Władza wynikająca z autorytetu osobistego, charyzmy ← Kierownik ← Wewnętrzne
Autorytet formalny, władza nagradzana i karana, przepisy ← Kierownik ← Wewnętrzne
Kultura- to coś czego się uczymy, przekazywana z pokolenia na pokolenie, jest wielowymiarowa.
Typy kultury organizacyjnej:
posiadająca mały dystans władzy
posiadająca duży dystans władzy
Ad. 1) Wszyscy mają równe prawa, podwładni i przełożeni współpracują razem
Ad. 2) Uznana nierówność władzy, hierarchia, wina za błędy źle pracujących ludzi, zwierzchnik czuje się zagrożony przez podwładnego, konflikt celów
- indywidualizm- człowiek niezależny od losu, ważne indywidualne osiągnięcia
- kolektywizm- człowiek częścią większej kultury, przynależność do organizacji, odpowiedzialność za innych.
- kobieca- uczciwość, skromność, lojalność
- męska- agresywna, silna, nastawiona na realizację zadań
- pozytywna (konstruktywna)
- negatywna
- introwatyczna- koncentracja formy na własnym wnętrzu, zażyłość pracowników
- ekstrawantyczna- gotowość do ryzyka
- zachowawcza
- innowacyjna
- biurokratyczna
- pragmatyczna
- egalitarna
- elitarna
- silna
-słaba
- segmentacyjna- organizacja klasyczna, problemy dzielone na części
- integracyjna- gotowość wykraczana poza wyuczoną wiedzę, działania na granicy kompetencji
Założenia podstawowe w kulturze organizacyjnej:
- normy i wartości
- relacje związane z otoczeniem,
rytuały
teoria X,Y,Z
Zarządzanie przez wartości
Model zarządzania etycznego
Wyrazy więzi moralnej i efekty jej atrafii
Parametry więzi moralnej |
Efekty atrafii więzi moralnej |
Zaufanie, oczekiwanie godnego postępowania innych wobec nas.
|
Kultura cynizmu, rozpowszechniona podejrzliwość, nieufność. Pozyskiwanie innych najróżniejszych motywów, doszukiwanie się wszechobecnych spisków
|
Lojalność, czyli powinność !!!! zaufania, jakim jesteśmy obdarzeni przez innych wywiązania się z podjętych zobowiązań |
Kultura manipulacji, czyli spotykające się z przyzwoleniem społecznym wykorzystywanie zaufania innych ich naiwność posługiwanie się oszustwem i kłamstwem |
Solidarność, czyli troska o interesy innych i gotowość podjęcia działań na ich rzecz, nawet gdy narusza to nasze własne interesy |
Kultura obojętności, czyli akceptowania, społecznie skrajna interesowność, egoizm, indyferentyzm wobec szkód, czy !!!!! innych |
Wyk 01. 12. 2008
Wzrost bądź spadek klimatu zaufania, stopnia więzi moralnej przenosi się na efekt działalności gospodarczej. Wzrost stopnia więzi moralnej, poprawa klimatu zaufania
Szczególnie silnie oddziaływuje na:
wzrost kreatywności, aktywności w biznesie ( w sumie przedsiębiorczości i rozwoju nauki), wspólnoty zwielokrotniają kreatywne możliwości w ludziach, ponieważ priorytetem staje się satysfakcja, a nie korzyści finansowe
wzmocnienie działania zanotowanego na porozumiewaniu, dążenie do konsensusu poprzez porozumiewanie wywołuje:
dążą do wspólnego działania,
wzajemne zobowiązanie,
gotowość zrewidowania własnych interesów i poglądów, a tym samym zaakceptowanie lepiej uzasadnionego argumentu do działania.
Zwiększony stopień harmonizacji działania, ponieważ przy pracy podzielona na wiele wspólnie działających organów otrzymuje się tym lepszy skutek ekonomiczny, im dokładniej są do siebie dobrane współdziałające organy.
Wzmocnienie integracji emocjonalnej zespołów, więzi moralne łączą ludzi m.in. we wspólnych działaniach kształtując odpowiedzialność za wyniki działania, za los organizacji i jej interesariuszy
Kształtowanie się kultury integracyjnej
Redukcję kosztów pracy, daje radość wynikająca z możliwości współpracy z innymi
Wzmocnienie przestrzeni menedżerów, polityków, przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości
Redukcję kosztów transakcyjnych, ponieważ ocenia się, że koszty transakcyjne są mniejsze, gdy prawa i upoważnienia stron są jasno zdefiniowane, stosunki między stronami są przyjazne, uczestniczy w wymianie niewielka liczba stron, strony znajdują się, strony zachowują się rozsądnie, wymiana ma charakter natychmiastowy, wymiana jest bezwarunkowa, koszty nadzorowane są niewielkie, dochodzenie wykonania wymiany w sądzie jest łatwe i tanie.
Przyczynia się do wzrostu dobrobytu, gospodarka wolnorynkowa funkcjonuje dobrze tylko wtedy, gdy wszystkie przedsiębiorstwa i urzędnicy przestrzegają pewnych formalnych i nieformalnych norm, płacą w terminach rachunki, dbają o różne grupy interesów (pracownicy, akcjonariusze, klienci, dostawcy), nie ulegają i nie stosują korupcji, elity dają przykład poszanowania prawa, a sprawy sądowe są rozstrzygane w krótkim terminie i sprawiedliwie.
Efekty dużych stopni asymetrii organizacyjnych i systemowych:
Efekt wzrostu nieufności, bądź spadku zaufania między menedżerami a wykonawcami. Według badań tylko 34% pracowników na całym świecie odczuwa silną lojalność wobec swoich pracodawców. W USA tylko 37% zatrudnionych uważa swoich przełożonych za ludzi całkowicie uczciwych.
Efekt deficytu kapitału społecznego, który przejawia się między innymi:
Upowszechnieniem indyferentyzmu moralnego stymulującego różnorodne, nieraz bardzo wyrafinowane formy korupcji i nepotyzmu
Niedostatkiem instynktu państwowego i akceptacją priorytetu interesu osobistego, partyjnego i środowiskowego nad interesem narodu i państwa
Wyrachowaniem i wybujałym egoizmem, charakteryzującym się zachłannością na szybkie osobiste dorobienie się
Niedostatkiem upowszechniania spolegliwości, co jest uczciwością sumienności, staranności, lojalności, punktualności, dokładności i systematyczności
Efekty demotywacyjne wynikające szczególnie z asymetrii dochodowej, w żadnym społeczeństwu nie da się przekonać ludzi, że muszą pracować więcej, wydajniej i być gotowi do utraty pracy, ponieważ służy to interesom akcjonariuszy
Efekt wzrostu barier dla przedsiębiorczości i dobrobytu, w Polsce od stycznia 2005 r. do kwietnia sprzedaż w handlu detalicznym zmalała prawie o 16%, bezrobocie utrzymuje się w granicach 19%, średnia stopa zatrudnienia w UE wynosi 64%. Unia chciałaby je podnieść do 70% (obecnie wskaźnik ten osiągają tylko Dania, Szwecja, Holandia i Wielka Brytania), najgorsza jest sytuacja w Polsce, gdzie pracę ma tylko 51% obywateli. W opinii J.M. Keynesa jeżeli „bowiem popyt efektywny jest nie wystarczający, to nie tylko wynika stąd możliwy do !!!!! publiczny skandal polegający na tym, że środki wytwórcze są marnotrawione, ale tez indywidualny przedsiębiorca, który próbował uruchomić te środki spotyka na swojej drodze tylko same trudności”
Efekt hipokryzji ideologicznej i upadanie demokracji wg G. Grassa w Republice Federalnej !!! powstaje społeczeństwo klasowe uważane za dawno przezwyciężone mimo ciągłego odwoływania się do pożądanego społeczeństwa !!!!!, w jego opinii to co ogłasza się jako !!!!! po dokładniejszym przyjrzeniu okazuje się powrotem do gardzących człowiekiem praktyk wczesnego kapitalizmu, a społeczna gospodarka rynkowa kiedyś wzorcowy przykład skali drastycznych działań !!!!! się do poziomu realnej gospodarki rynkowej, w której konstytucyjne zobowiązania społeczne warstw posiadających jawią się jako uciążliwa, natomiast największą świętością jest pogoń za zyskiem. Pisze dalej, że „może zbyt późno pojmujemy, że to nie !!!! prawna zagraża państwu […] groźniejsza jest raczej niemoc polityki, na skutek której obywatele poddali się dyktatowi ekonomii bez możliwości obrony.
Efekt niedostatku bądź braku zdeterminowanego przywództwa politycznego, która jest warunkiem sprawnych realizacji dobrych koncepcji polityki gospodarczej, przywództwo polityczne musi wiedzieć czego chce, musi rozumieć „o co walczymy, dokąd zmierzamy”
Konflikty organizacyjne, społeczne, międzypaństwowe, militarne
Wyk. 8. 12. 2008
Etyka zarządzania przedsiębiorstwem
Racjonalność antropologiczna v instytucjonalna
Cel przedsiębiorstwa- kształtowanie dobrobytu
- style zarządzania
Podstawowe kategorie
- relacje interpersonalne
- style kierowania
zarządzanie
menedżerowie- pracownicy najemni, nie ponoszą ryzyka, ich celem jest osiąganie jak najwyższych dochodów.
Zarządzanie oparte jest na zasadach etyki
Czysta prakseologia wyklucza etykę
Kotarbiński łączy prakseologię z etyką
Kultura jest wyznacznikiem przedsiębiorstwa
Strategia jest czynnikiem dodatkowym
Istota zarządzania panowanie nad różnorodnością
Cechy charakteryzujące zarządzanie:
Dotyczy ludzi (ludzie nie są zasobem)
Zarządzanie głęboko osadzone w kulturze (symbole, mity, legendy)
15 XII.2008
Czynniki sukcesu przedsiębiorstwa:
Wizja- długofalowa perspektywa w przedsiębiorstwie XXI wieku. Pracownicy muszą mieć jednakową, ugruntowaną świadomość długofalowej perspektywy działalności przedsiębiorstwa, wiedzieć do czego się dąży i akceptować tę strategię. Pracownicy mają wizję przyszłości przedsiębiorstwa i swojego osobistego sukcesu w jego ramach. Nadzieja na powadzenie w przyszłości ma dużą wartość motywacyjną.
Zintegrowana, ogólnofunkcjonalna struktur. Nowoczesność to pełna integracja w ramach struktury macierzowej wyodrębnionych dzisiaj takich funkcji jak: finanse, marketing, badania.
Płaska, zdecentralizowana struktura. Zmniejszenie wertykalnej hierarchii i delegowanie uprawnień na niższe szczeble umożliwi zwiększenie zainteresowania zespołu.
Globalna organizacja- następuje szybki proces globalnego umiędzynarodowiania kapitału, rozwoju światowej produkcji, handlu i usług równolegle ze stale rozwijającymi się formami współdziałania gospodarczego i politycznego poprzez tworzenie różnych stałych form międzynarodowej integracji.
Sieciowa struktura aliansów- wraz z przewidywaną integracją komórek funkcjonalnych powstaną horyzontalne powiązania z innymi również konkurencyjnymi przedsiębiorstwami w zakresie poszczególnych funkcji.
Organizacja bazująca na informacji technologicznej
Organizacja nastawiona na wszystkich partnerów
Elastyczna, adaptacyjna, podatna na zmiany organizacja
Organizacja nastawiona na klienta
Nastawienie na globalną jakość
Organizacja nastawiona na szybkość działania
Innowacja i przedsiębiorcza organizacja
Zarządzanie przedsiębiorstwem- jest twórczym procesem formułowania i osiągania jego celów poprzez wykorzystanie zasobów otoczenia. Zasobami tymi są: ludzie, pieniądze, rzeczy.
Rys. model organizacji
Otoczenie regulacyjne
Strefa regulacyjna
Cele, zadania i wartości Ludzie, wiedza, umiejętności
Zarządzanie, kierowanie,
sterowanie
Struktura organizacyjna, środki techniczne, technologia
System komunikacji
Strefa realna
Otoczenie realne
Styl kierowania- to całokształt względnie trwałych, celowych sposobów oddziaływania kierownika na podległych pracowników, w celu skłonienia ich do wykonywania zadań organizacyjnych.
Styl zarządzania- to preferowany przez organ zarządzający zespół względnie stałych technik (metod) zarządzania utrwalonych w systemie zarządzania przedsiębiorstwem, które zapewniają koordynację działania jego społecznych i technicznych podsystemów w zakresie strategicznych celów.
Kultura organizacyjna i zasady postępowania
Skuteczność kierowania:
Osobowość, doświadczenie i oczekiwania kierownika
Oczekiwania i zachowania przełożonego
Wymagania, zadania
Kultura organizacyjna i zasady postępowania
Cechy, oczekiwania i zachowania podwładnych
Oczekiwania i zachowania kolegów
Struktura rozwoju podejścia systemowego
Realizm konkurencji i działań organizacyjnych
Podejście podejście podejście podejście podejście
Ekonomiczne formalistyczne humanistyczne społ. -polit. Sytuacyjne
Podejście systemowe
(zintegrowany schemat koncepcyjny)
Decyzje kierowników w sytuacji
konkurencyjnej i organizacyjnej
Osobowościowe style kierowania
Style wynikające z indywidualnych cech kierownika
Style związane z psychologicznymi typami przełożonych
Style zdominowane filozofią zarządzania
Kobiecy a męski styl kierowania
Sytuacyjne style kierowania:
Style o zróżnicowanym zakresie ingerencji kierownika w pracę podwładnych
Style wyodrębnione na podstawie sposoby wywierania wpływu na podwładnych przez kierownika
Style o zróżnicowanym zakresie partycypowania podwładnych w podejmowaniu decyzji kierowniczych
Style nowoczesne i elastyczne
Pragmatyczne style kierowania:
autokratyczny
instruktażowy
realistyczny
demokratyczny
delegujący
partycypacyjny
Osobowościowo- sytuacyjne style kierowania:
nakazowy
autorytatywny
demokratyczny
pedantyczny
trenerski
Założenia zachowawcze
Teoria X- negatywny obraz człowieka
przeciętny człowiek ma wrodzoną niechęć do pracy
wskutek niechęci do pracy człowieka trzeba go zmuszać, kontrolować, napędzać, kierunkować, straszyć lub karać, aby wykonał oczekiwane od niego świadczenia
kierowanie autorytarne
rozdzielanie pracy fizycznej i umysłowej, kierownik myśli a jego ludzie pracują
Teoria Y- pozytywny obraz człowieka
wysiłek fizyczny i psychiczny jest u człowieka tak samo maturalny jak napęd do zabawy
kierowanie integrujące
przełożony daje pracownikom tyle samodzielności i odpowiedzialności własnej ile jest to możliwe
Teoria Z- przeciwstawna teorii X i Y
W nawiązaniu do teorii zmiany, uznaje że osobowość człowieka jest adekwatna do zmieniającego się otoczenia i wobec tego dynamiczna, nie zaś statyczna jak w teorii X czy Y.
Gordiner określa teorię Z jako teorię integracji adaptacyjnej, której istota polega na utożsamianiu celów indywidualnych pracownika z zadaniami organizacji co wystarczająco motywuje jej członka i nie jest potrzebna nieustanna akcja pobudzająca.
Formuła K. Lewina
B= F(PE)
B- zachowanie się
F- funkcja
P- osobowość
E- otoczenie
Z formuły tej wynika, że o osobowości człowieka nie decydują jego cechy osobowościowe ani środowisko, lecz pewnego rodzaju związki chemiczne.
Wyk. 5.01.2009
Klasyczny podział stylów kierowania
Wyjście, produkty
Elementy wejścia
Czynniki produkcji
Wyszukiwarka