IX. Badania naukowe w pielęgniarstwie, specjalizacja-TESTY, notatki


Badania naukowe w pielęgniarstwie

  1. Dokumenty, które mogą być podstawą analizy naukowej, to dokumenty:

A. pisane, cyfrowe i obrazowe

B. zastane i intencjonalnie wytworzone

C. oficjalne i osobiste

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Wszystkie dokumenty zawarte w odpowiedziach A, B i C to dokumenty będące podstawą analizy naukowej (np. w pedagogice). Wskazywane są w klasyfikacji ze względu na formę, jaką przybierają, lub ze względu na pochodzenie.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 214-217.

  1. Kwestionariuszowe pytanie zamknięte dysjunktywne to pytanie, które:

A. umożliwia badanemu wybór tylko jednej odpowiedzi spośród kilku

B. umożliwia badanemu wybór dwóch odpowiedzi spośród kilku

C. umożliwia badanemu wybór tylko odpowiedzi „tak” lub „nie”

D. jest pytaniem otwartym

Uzasadnienie:

Pytania dysjunktywne wymagają wyboru spośród więcej - niż w pytaniach alternatywnych - możliwych odpowiedzi, zawsze tylko jednej z kilku gotowych opcji.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 254.

  1. Kwestionariuszowe pytanie zamknięte koniunktywne to pytanie, które:

A. umożliwia badanemu wybór tylko jednej odpowiedzi spośród więcej niż dwóch

B. umożliwia badanemu wybór więcej niż jednej odpowiedzi spośród kilku

C. umożliwia badanemu wybór tylko odpowiedzi „tak” lub „nie”

D. jest pytaniem alternatywnym

Uzasadnienie:

Pytania koniunktywne - podobnie jak pytania dysjunktywne - są pytaniami z więcej niż dwiema gotowymi odpowiedziami. Różnią się od dysjunktywnych tym, że wymagają dokonania wyboru więcej niż jednej spośród podanych odpowiedzi.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 255.

  1. Wywiad skategoryzowany to wywiad, w którym dominują pytania:

A. otwarte

B. zamknięte

C. w połowie otwarte i w połowie zamknięte

D. swobodne

Uzasadnienie:

Wywiad skategoryzowany polega na zadawaniu pytań przeważnie zamkniętych i zawsze tylko zgodnie z uprzednio przygotowanym ich zestawem.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 267.

  1. Które z poniższych określeń wskazuje na błąd w badaniach sondażowych?

A. przeprowadzenie badań pilotażowych

B. zastosowanie w kwestionariuszu pytań koniunktywnych

C. zastosowanie w kwestionariuszu pytań dysjunktywnych

D. brak dbałości badacza o stworzenie odpowiedniego nastroju podczas przeprowadzania badań

Uzasadnienie:

Podczas badań sondażowych rzeczą niebagatelną jest stworzenie odpowiedniego nastroju w czasie ich trwania i gotowość dawania respondentom bliższych wyjaśnień, zwłaszcza, gdy o nie proszą.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 269.

  1. Jaka technika badawcza jest typowa dla metody sondażu diagnostycznego?

A. technika ankiety

B. technika wywiadu

C. zarówno technika wywiadu, jak i ankiety

D. technika obserwacji

Uzasadnienie:

Cechą konstytutywną sondażu jest „wypytywanie”, a częścią składową tej metody - zadawanie pytań respondentom. Odpowiedzi na te pytania mogą być pisemne lub ustne. W przypadku odpowiedzi pisemnych przybierają formę ankiety, a w przypadku odpowiedzi ustnych - wywiadu.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 243.

  1. W obserwacji niestandaryzowanej stosowana jest:

A. technika obserwacji fotograficznej

B. technika obserwacji próbek czasowych

C. technika wywiadu

D. technika ankiety

Uzasadnienie:

Technika obserwacji fotograficznej należy do technik wykorzystywanych w obserwacji niestandaryzowanej, ponieważ umożliwia opis i analizę jakościową zgromadzonego dzięki niej materiału.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 65.

  1. Pielęgniarka ma w sposób poprawny metodologicznie opisać losy swojego pacjenta, koncentrując się w opisie na tezie „choroba zmienia pozytywnie styl życia”. Jaką metodę badań powinna wybrać?

A. analizę dokumentacji pacjenta

B. metodę monografii

C. metodę indywidualnych przypadków

D. metodę eksperymentu

Uzasadnienie:

Metoda indywidualnych przypadków jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 304 (za T. Pilchem).

  1. Badanie pilotażowe (weryfikacja pytań kwestionariuszowych) to:

A. badanie poprzedzające badanie sondażowe

B. badanie kończące badanie sondażowe

C. badanie prowadzone w trakcie badań sondażowych

D. badanie sondażowe z wykorzystaniem przypadkowych respondentów

Uzasadnienie:

W przygotowaniu badań sondażowych konieczna jest weryfikacja pytań z kwestionariusza. Chodzi głównie o sprawdzenie stopnia ich zrozumienia przez osoby badane.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 250.

  1. Które z poniższych stwierdzeń jest poprawnie skonstruowaną hipotezą dla następującego problemu badawczego: „Jaka jest główna przyczyna zaniechania przez kobiety samobadania piersi?”?

A. „Zakładam, że główną przyczyną zaniechania przez kobiety samobadania piersi jest lęk przed wykryciem u siebie choroby nowotworowej.”

B. „Wiedza kobiet na temat samobadania piersi jest mała.”

C. „Kobiety w procesie samobadania piersi nie mają wsparcia od swoich bliskich.”

D. „Pracownicy służby zdrowia nie nauczyli kobiet prawidłowego samobadania piersi.”

Uzasadnienie:

Tylko odpowiedź A jest poprawną hipotezą - założeniem opartym na prawdopodobieństwie, wymagającym sprawdzenia.

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 19.

  1. Który z poniższych celów badań pedagogicznych to cel teoretyczny?

A. „Opracowanie modelu lekcji stymulującej aktywność prozdrowotną uczniów”

B. „Sformułowanie teoretycznego modelu lekcji z wychowania zdrowotnego”

C. „Ustalenie przydatności metody problemowo-programowej w zajęciach z wychowania zdrowotnego w VI klasie szkoły podstawowej”

D. wszystkie powyższe to cele teoretyczne

Uzasadnienie:

Tylko odpowiedź C zawiera zapis problemu praktycznego lub praktyczno-wdrożeniowego.

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 12-14.

  1. Pytanie badawcze/problemowe typu „dopełnienie” najczęściej zaczyna się od zwrotu:

A. „jaki”, „kiedy", „jakie”, „jaka…”

B. „czy…”

C. „który…”

D. „czyżby…”

Uzasadnienie:

Pytania problemowe typu dopełnienia to jeden z dwóch kluczowych rodzajów pytań badawczych.

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 16; Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 119.

  1. Który z poniższych zapisów jest zapisem problemu?

A. „Pacjent porusza się z trudem, ale samodzielnie.”

B. „Czy pacjent zrozumiał informację na temat swojej choroby, zawartą w ulotce dołączonej do leku?”

C. „Pacjent zrozumiał trudne pojęcia.”

D. „Rodzina pacjenta uczestniczy w procesie pielęgnacji.”

Uzasadnienie:

Jednym z trzech kryteriów poprawnie sformułowanych problemów badawczych jest to, aby problem był sformułowany jasno i jednoznacznie, i to koniecznie w formie pytania, a nie stwierdzenia typu „Problemem badania jest…”.

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 119.

  1. Hipoteza to:

A. przypuszczenie dotyczące zachodzenia pewnych zjawisk lub zależności między nimi, które pozwala wyjaśnić jakiś niewytłumaczony dotąd zespół faktów, będących wcześniej problemem

B. stwierdzenie, co do którego istnieje pewne prawdopodobieństwo, że stanowić będzie prawdziwe rozwiązanie postawionego problemu

C. stwierdzenie, które jest sprawdzalne

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Odpowiedzi A, B i C zawierają elementy kluczowe dla hipotezy - założenia opartego na prawdopodobieństwie.

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 19-20.

  1. Który z poniższych zapisów jest zapisem pytania problemowego typu „rozstrzygnięcie”?

A. Jaka jest wiedza wybranej grupy kobiet na temat osteoporozy?

B. Czy absolwenci studiów pielęgniarskich wolą pracować na chirurgii czy na pediatrii?

C. W jakich warunkach następuje zakażenie wewnątrzszpitalne?

D. Jaki jest wpływ motywacji na uczenie się?

Uzasadnienie:

Pytanie problemowe typu „rozstrzygnięcie” powinno wyrażać relację zachodzącą między dwiema lub więcej zmiennymi, co może przybrać postać pytań rozpoczynających się od partykuły „czy..”.

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 119; Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 16.

  1. Dla jakiej metody badań typową techniką badawczą jest technika grup równoległych?

A. dla metody indywidualnego przypadku

B. dla metody eksperymentu

C. dla sondażu diagnostycznego

D. dla analizy dokumentów

Uzasadnienie:

Technika grup równoległych, obok techniki jednej grupy, grup rotacyjnych i czterech grup, jest typową techniką eksperymentu.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 99.

  1. Do jakiego rodzaju badań należy zaliczyć badanie prowadzone metodą indywidualnego przypadku?

A. do badań ilościowych

B. do badań jakościowych

C. zarówno do badań ilościowych, jak i jakościowych

D. do badań mieszanych

Uzasadnienie:

Metoda indywidualnych przypadków to metoda badań jakościowych. Badania te pozwalają uchwycić dane zjawisko z pogłębionej, zindywidualizowanej perspektywy. Zawsze powinna być ona obecna w relacji „pielęgniarka-pacjent”.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 32.

  1. Badanie prospektywne to badanie polegające na:

A. pomiarze zmiennych, które pojawiają się podczas badania (np. badanie eksperymentalne)

B. badaniu zmiennych, które zaistniały przed badaniem

C. badaniu retrospektywnym

D. badaniu historycznym

Uzasadnienie:

Badanie prospektywne polega na pomiarze zmiennych, które pojawiają się podczas niego. Wszystkie badania eksperymentalne są badaniami prospektywnymi.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 35.

  1. Ankieta audytoryjna to technika typowa dla metody:

A. eksperymentalnej

B. monograficznej

C. studium indywidualnego przypadku

D. sondażu diagnostycznego

Uzasadnienie:

W sondażu diagnostycznym stosujemy różne ankiety. Poza audytoryjną m.in. także np. wysyłkową (pocztową, internetową), telefoniczną, prasową itp.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 99.

  1. Jakie jest położenie pojęć „dyscyplina” i pojęcie „dziedzina” w strukturze nauki?

A. to pojęcia synonimiczne, ujęte na tym samym poziomie

B. pojęcie „dziedzina” jest pojęciem węższym od pojęcia „dyscyplina”

C. pojęcie „dziedzina” jest pojęciem szerszym od pojęcia „dyscyplina”

D. pojęcia te się wykluczają

Uzasadnienie:

W strukturze nauki pojęcia te mają ustalone pozycje na następującej liście (od pojęcia najszerszego do najwęższego): nauka, dziedzina, dyscyplina, specjalność, obszar badawczy, problemy, zagadnienia, zadania.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 15.

  1. W Polsce badania naukowe w obszarze biologii i medycyny podlegają ocenie bioetycznej. To wymóg zawarty w:

A. Europejskiej Konwencji Bioetycznej

B. Kodeksie Norymberskim

C. Deklaracji Helsińskiej

D. Karcie Ottawskiej

Uzasadnienie:

W 1997 r. przyjęto ostateczną wersję konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej (Europejską Konwencję Bioetyczną), w której zawarty jest ten wymóg.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 63.

  1. „Słowo kluczowe” to pojęcie, które wiąże się z:

A. wyszukiwaniem informacji w elektronicznej bazie publikacji naukowych

B. procesem konstruowania pytań ankietowych

C. zestawianiem problemów badawczych

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Proces wyszukiwania (kwerendy) informacji w elektronicznej bazie danych naukowych bardzo ułatwiają słowa kluczowe (keywords). Za ich pomocą można dotrzeć np. do streszczeń wielu cennych publikacji.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 81.

  1. Narzędzie badawcze to:

A. ołówek

B. kwestionariusz ankiety

C. dyktafon

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Narzędzie badawcze jest przedmiotem służącym do realizacji wybranej techniki badań. O ile technika badawcza oznacza czynność (np. obserwowanie), o tyle narzędzie badawcze to instrument służący do technicznego gromadzenia danych z badań.

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 31.

  1. Kategoryzacja w budowie narzędzia badań oznacza:

A. budowa ścisłych pytań

B. ustaloną kolejność zadawania pytań

C. typologię odpowiedzi

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Wszystkie trzy cechy wskazane w odpowiedziach A, B i C to cechy narzędzia skategoryzowanego. Wg T. Pilcha, kategoryzacja oznacza zbudowanie ścisłych pytań, których nie można zmieniać, ustalenie kolejności ich zadawania oraz typologię odpowiedzi.

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 40.

  1. Co oznacza termin „kwerenda”?

A. zbieranie informacji niezbędnych do wyjaśnienia problemu

B. pytanie informacyjne

C. filtr umożliwiający wybranie z bazy danych wyłącznie potrzebnych danych

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Kwerenda to podstawowa czynność podczas analizy wybranej literatury przedmiotu badań i poszukiwania właściwych informacji naukowych. Rzetelna kwerenda musi poprzedzać każde badanie naukowe.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 77-81.

  1. Jakim pytaniem badawczym jest następujące pytanie: „Czy pielęgniarki w Polsce mają odpowiednie kwalifikacje”?

A. jest to pytanie dopełniające

B. jest to pytanie rozstrzygające

C. zawiera ono elementy pytania dopełniającego i rozstrzygającego

D. jest to pytanie „zmienne”

Uzasadnienie:

Jest to klasyczne pytanie rozstrzygające. Ma ono strukturę dwuczłonową, wskazującą na rozstrzygnięcie („tak” lub „nie”).

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 90.

  1. Wskaż poprawną definicję zmiennych:

A. zmienne to wszystko to, na czym w szczególny sposób badacz chce się skoncentrować w swoich badaniach

B. zmienne to cechy przedmiotu badań

C. zmienne to cechy obserwowalne bezpośrednio w toku badań

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Wszystkie określenia zawarte w odpowiedziach A, B i C zawierają elementy definicji zmiennych, zarówno w badaniach pedagogicznych, jak i  psychologicznych czy socjologicznych.

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 131-133.

  1. Wskaż poprawną definicję zmiennej niezależnej:

A. zmienna niezależna to cecha przedmiotu badań, która wpływa na inna cechę

B. zmienna niezależna to zmienna, która zmienia się pod wpływem innej cechy przedmiotu badań

C. zmienna niezależna to element przedmiotu badań, który nigdy nie ulega zmianie

D. zmienna niezależna to np. cecha biologiczna

Uzasadnienie:

Zmienna niezależna uchodzi z reguły za przyczynę zmiennej zależnej, czyli jej skutek. Zmienne niezależne to zjawiska wpływające na powstanie i przebieg zjawisk będących zmiennymi niezależnymi.

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 133; Brzeziński J, Elementy metodologii badań psychologicznych, PWN, Warszawa 1984, s. 24.

  1. Wskaż poprawną definicję zmiennej zależnej:

A. zjawisko podlegające wpływom innych zjawisk

B. zmienna, której zmiany są skutkiem oddziaływania jednej lub więcej zmiennych

C. zmienna, której związki z innymi zmiennymi chcemy określić, wyjaśnić

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Odpowiedzi A, B i C zawierają elementy określające zmienną zależną. Wszystkie nawiązują do klasyfikacji zmiennych, uwzględniającej związane ze zmiennymi skutki lub przyczyny. Zmienna zależna to skutek.

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 133; Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2004, s. 244.

  1. Wskaż poniżej zmienną dwuwartościową:

A. poziom wiedzy

B. płeć

C. wykształcenie

D. wszystkie powyższe to zmienne dwuwartościowe

Uzasadnienie:

Ze względu na przyjmowane wartości rozróżnia się zmienne dwuwartościowe (dychotomiczne, np. płeć) i wielowartościowe (politomiczne, np. poziom wykształcenia).

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 133.

  1. „Wskaźnik” w metodologii badań naukowych to:

A. cecha, zdarzenie lub zjawisko, na podstawie zajścia którego wnioskujemy z pewnością lub z określonym prawdopodobieństwem (wyższym od przeciętnego), że zachodzi zjawisko, które nas interesuje

B. fragment zapisu w kwestionariuszu

C. ważny element w koncepcji badań

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Odpowiedzi A, B i C zawierają różne, ale poprawne, zapisy rozumienia pojęcia „wskaźnik”. W kwestionariuszu na przykład w tzw. metryczce ilustrującej dane respondenta, istnieją zapisy wielu wskaźników (to np. płeć. miejsce zamieszkania).

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 139.

  1. Wskaż poniżej zapis określający wskaźnik empiryczny:

A. noszenie obrączki na palcu lewej dłoni

B. uśmiech

C. pilny uczeń

D. wszystkie powyżej

Uzasadnienie:

Odpowiedź A zawiera zapis wskaźnika empirycznego, czyli takiego, który wskazuje cechę obserwowalną, wskazującą z dużym prawdopodobieństwem na stan cywilny osoby badanej. Pozostałe zapisy zawiera przykłady wskaźników inferencyjnych (uśmiech) i definicyjnych (pilny uczeń).

Literatura:

Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską. Poradnik dla studentów, Wyd. Impuls, Kraków 2008, s. 24.

  1. Jakie elementy zostały zawarte w definicji praktyki pielęgniarskiej opartej na faktach (Evidence Based Nursing Practice)?

A. pacjent, jego preferencje oraz środowisko kliniczne i dostępne w nim środki

B. pacjent i jego preferencje, środowisko kliniczne i dostępne w nim środki, aktualny, dający się zastosować dowód naukowy, a także znawstwo oraz szkolenie osób świadczących opiekę

C. aktualny, dający się zastosować dowód naukowy, możliwy do wprowadzenia do praktyki pielęgniarskiej

D. pacjent i jego preferencje, środowisko kliniczne i dostępne w nim środki, aktualny, dający się zastosować dowód naukowy

Uzasadnienie:

Praktyka pielęgniarska oparta na faktach to działanie oparte na czterech kluczowych elementach wskazanych w odpowiedzi B, z których najważniejszy to pacjent i jego preferencje. Pozostałe odpowiedzi zawierają niepełny wykaz tych elementów.

Literatura:

Kędra E., Praktyka pielęgniarska oparta na faktach — wymóg czy konieczność?, „Problemy Pielęgniarstwa” 3(19)/2011, s. 391-395; por także: oficjalna strona eksperta Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w zakresie Evidence Based Nursing Practice: http://sites.google.com/site/ebnppoland/.

  1. Czym może być dowód (Evidence) w praktyce pielęgniarskiej opartej na faktach?

A. wynikiem doświadczenia empirycznego

B. interpretacją wyniku doświadczenia

C. opinią eksperta

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Dowodem w praktyce pielęgniarskiej opartej na faktach, który może ostatecznie rozstrzygnąć o tym, jakie działanie podejmie pielęgniarka (także pielęgniarka badaczka), a także przemawiającym za zastosowaniem takiego, a nie innego elementu w badanym obszarze praktyki pielęgniarskiej, może być każdy ze wskazanych w odpowiedzi A, B i C.

Literatura:

Kędra E., Praktyka pielęgniarska oparta na faktach — wymóg czy konieczność?, „Problemy Pielęgniarstwa” 3(19)/2011, s. 391-395; por także: oficjalna strona eksperta Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w zakresie Evidence Based Nursing Practice: http://sites.google.com/site/ebnppoland/.

  1. Zaznacz odpowiedź wskazującą na wszystkie cechy dobrej obserwacji:

A. celowa, planowa, selektywna, dokładna, obiektywna

B. planowa, selektywna, dokładna, obiektywna

C. celowa, planowa, selektywna, dokładna, obiektywna

D. dokładna, obiektywna, planowa

Uzasadnienie:

Aby obserwacja zasługiwała na miano metody/techniki badawczej, musi być:
- celowa - badacz obserwuje w konkretnym celu, istotnym dla procesu badawczego,
- planowa - musi być przemyślana: zarówno jej przebieg, jak i organizacja,
- selektywna - obserwator poszukuje konkretnych uwarunkowań i zależności przyczynowo-skutkowych,
- dokładna/wyczerpująca - powinna doprowadzić do ujęcia wszystkich istotnych elementów,
- obiektywna/wierna - obserwator rejestruje fakty wolne od zniekształceń rzeczywistości, nie ujmuje faktów i zdarzeń pod kątem własnych oczekiwań, uprzedzeń czy nastawień emocjonalnych.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 104-105; por. Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 219.

  1. Obserwacja uczestnicząca niejawna polega na tym, że:

A. badacz staje się uczestnikiem grupy, którą chce poddać obserwacji, a jej członkowie są poinformowani o rzeczywistym celu jego przynależności

B. badacz staje się uczestnikiem grupy, którą chce poddać obserwacji, a jej członkowie nie są poinformowani o rzeczywistym celu jego przynależności

C. badacz staje się uczestnikiem grupy, którą chce poddać obserwacji, i tylko część jej członków jest poinformowana o rzeczywistym celu jego przynależności

D. badacz staje się uczestnikiem grupy, którą chce poddać obserwacji, a poinformowany o rzeczywistym celu jego przynależności jest tylko jeden jej członek - lider

Uzasadnienie:

Obserwacja uczestnicząca to metoda zbierania danych, wykorzystywana w badaniach terenowych. Badacz staje się członkiem grupy, którą chce badać, przejmuje jej perspektywę, poznaje zwyczaje, nawyki, język członków grupy, a jeśli obserwacja ma być niejawna - nikt z członków grupy nie zna prawdziwego celu jego obecności.

Literatura:

Nachmias D., Frankfort-Nachmias Ch., Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001, s. 300.

  1. Technika próbek czasowych to technika związana z metodą:

A. organizacji

B. monografii

C. obserwacji

D. sondażu diagnostycznego

Uzasadnienie:

Technika próbek czasowych to technika obserwacji z góry zaprogramowanej (skategoryzowanej).

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s. 221.

  1. „Proces badania naukowego zawsze powinien kończyć się upowszechnieniem wyników tego badania”. Czy ta zasada powinna być przestrzegana bezwzględnie?

A. tak, zawsze

B. tak, ale nie w przypadku każdego badania naukowego

C. tak, ale tylko w przypadku badań ilościowych

D. tak, ale tylko w przypadku badań jakościowych

Uzasadnienie:

Obowiązek dokonywania opracowania (najlepiej pisemnego) wyników badania naukowego wynika ze społecznego celu nauki, jakim jest udostępnianie wyników innym naukowcom i specjalistom oraz ich zastosowanie w praktyce.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 128.

  1. Dyskusja to opisowa część pracy, w czasie której prezentuje się otrzymane wyniki badań i ich interpretacje na tle danych z literatury. polega na:

A. porównaniu własnych wyników z innymi publikowanymi danymi

B. porównaniu własnych wniosków z innymi pracami na podobny temat

C. porównaniu hipotez z innymi pracami prowadzonymi na podobny temat

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Dyskusja polega na porównaniu własnych wyników, wniosków i przyjętych hipotez z tymi, które uzyskali inni badacze zajmujących się podobnymi problemami i kwestiami.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 127.

  1. Przypis to forma powoływania się na literaturę wykorzystywaną w pracy badawczej, która może zawierać:

A. komentarz, objaśnienie, poszerzenie zagadnienia omówionego wcześniej

B. informacje merytoryczne, poboczne względem głównego tematu pracy

C. numer wskazywanej publikacji, z końcowego wykazu bibliograficznego umieszczonego na końcu pracy

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Przypis może mieć charakter polemiczny, dygresyjny, odsyłający do innej części dzieła lub do konkretnego źródła.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 77 i 134.

  1. Które z poniższych przykładów mogą składać się na „zbiorowość statystyczną”?

A. ludzie

B. przedsiębiorstwa

C. obszary geograficzne

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Zbiorowość statystyczna rozumiana jest jako zbiór dowolnych jednostek, które maja przynajmniej jedna wspólną właściwość, a w innych kwestiach się różnią. Wszystkie opcje zawarte w odpowiedziach A, B i C są przykładami takich właśnie jednostek.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 110; Starzyńska W., Podstawy statystyki - podręcznik, Wyd. Difin, Warszawa 2009, s. 19.

  1. Dobór warstwowy to sposób doboru próby do badań, zaliczany do:

A. doboru losowego

B. doboru celowego

C. zarówno do doboru losowego jak też celowego

D. doboru pojedynczego

Uzasadnienie:

Dobór warstwowy stosuje się w losowym doborze próby. Przed przystąpieniem do losowania warstwowego należy dokonać podziału zbiorowości na podgrupy ze względu na jakąś cechę, a następnie w każdej z nich przeprowadzić oddzielne losowanie.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 110; Starzyńska W., Podstawy statystyki - podręcznik, Wyd. Difin, Warszawa 2009, s. 112.

  1. W losowym doborze próby stosujemy technikę losowania zależnego. Polega ona na tym, że:

A. po każdym losowaniu jednostka wraca do zbiorowości generalnej

B. po każdym losowaniu wylosowany element nie bierze udziału w następnym

C. losowanie zależy od informacji na temat cech zbiorowości generalnej

D. losowanie zależy od informacji o związkach istniejących między cechami zbiorowości generalnej

Uzasadnienie:

Jeżeli zbiorowość generalna jest liczna, to nie ma znaczenia, którą z technik zastosujemy - czy losowanie zależne, czy niezależne. Jednakże, jeżeli jest ona niewielka, to wybieramy losowanie zależne, aby wyeliminować prawdopodobieństwo ponownego wylosowania tego samego elementu.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 112.

  1. W jakiej metodzie badań naukowych zostaje zmieniona rzeczywistość?

A. w sondażu diagnostycznym

B. w analizie indywidualnego przypadku

C. w eksperymencie

D. w metodzie porównawczej

Uzasadnienie:

Eksperyment jest metodą naukowego badania określonego odcinka rzeczywistości. Polega na wywołaniu lub tylko zmianie przebiegu procesów przez wprowadzenie do nich jakiegoś nowego czynnika i obserwowanie zmian powstałych pod jego wpływem.

Literatura:

Wrońska I., Zarys problematyki badawczej pielęgniarstwa środowiskowego/rodzinnego, [w:] Kawczyńska-Butrym Z., Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka, CEM, Warszawa 1997, s. 287.

  1. Badanie monograficzne może dotyczyć:

A. osoby

B. miejscowości

C. instytucji

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Każdy z przykładów zawartych w odpowiedzi A, B i C może być przedmiotem badania monograficznego, bowiem i ludzie, i miejsca, i instytucje maja swoje oryginalne, niepowtarzalne cechy i elementy stanowiące podstawę jednorodnego (monograficznego) badania, opisu, diagnozowania z dokonanego opisu i wnioskowania.

Literatura:

Wrońska I., Zarys problematyki badawczej pielęgniarstwa środowiskowego/rodzinnego, [w:] Kawczyńska-Butrym Z., Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka, CEM, Warszawa 1997, s. 285

  1. „Skala” to pojęcie oznaczające kluczowy element metody badań naukowych, którą jest:

A. sondaż diagnostyczny

B. metoda szacowania

C. monografia

D. studium przypadku

Uzasadnienie:

Metoda szacowania polega na ocenianiu osób pod względem określonych cech zachowania na skali kilkustopniowej. Jej istotą jest ocena co najmniej jednej cechy (może to być np. ból lub stopień zdyscyplinowania ucznia) według określonych kryteriów.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 81-90; Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 108.

  1. Jaką metodę badań może wybrać badacz-nauczyciel, chcąc ustalić, którzy uczniowie są izolowani w klasie przez pozostałych?

A. metodę sondażu diagnostycznego

B. metodę obserwacji

C. metodę socjometryczną

D. metodę monograficzną

Uzasadnienie:

Metoda socjometryczna to ilościowe badanie stosunków międzyludzkich w aspekcie faworyzowania, obojętności i odrzucenia w określonej sytuacji wyboru. Polega ona głównie na dokonywaniu wyborów pozytywnych lub negatywnych (odrzuceń) spośród członków jakiejś grupy ze względu na ściśle określone kryterium wyboru lub kilka takich kryteriów (np. z kim chciałbyś pracować, uczyć się, bawić…?).

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 173-178.

  1. W toku postępowania badawczego (na etapach badań) obowiązuje określony logiczny porządek. Który z poniższych zapisów go odzwierciedla?

A. zaistnienie sytuacji problemowej, formułowanie problemów badawczych, projektowanie narzędzi badawczych, dobór osób badanych, opracowanie wyników badań

B. formułowanie problemów badawczych, dobór osób badanych, projektowanie narzędzi badawczych uwzględniających cechy osób badanych

C. formułowanie problemów badawczych, projektowanie narzędzi badawczych, dobór osób badanych

D. zaistnienie sytuacji problemowej, formułowanie problemów badawczych, projektowanie narzędzi badawczych, dobór osób badanych

Uzasadnienie:

Odpowiedź A zawiera wszystkie zasadnicze elementy toku postępowania badawczego (etapy badania naukowego), zestawione w odpowiedniej kolejności. Wszelkie badania charakteryzują się ściśle określonym przebiegiem: poczynając od uświadomienia sobie potrzeby ich przeprowadzania, a kończąc na opracowaniu materiału badawczego.

Literatura:

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2009, s. 37.

  1. Aneks w opisie pracy badawczej zawiera:

A. kopie opisywanych dokumentów

B. wzory narzędzi badawczych

C. szczegółowe wyniki badań

D. wszystkie powyższe

Uzasadnienie:

Aneks to końcowy element pracy, który może zawierać wszystkie wskazane elementy w postaci poszczególnych załączników opatrzonych odrębnymi numerami.

Literatura:

Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 134.

  1. Formuła problemu ma najczęściej postać:

A. zdania pytającego

B. zdania twierdzącego

C. zdania niedokończonego

D. zdania zamkniętego

Uzasadnienie:

Problemem badawczym jest trudność, kwestia do rozstrzygnięcia, pytanie, na które odpowiedzi poszukujemy w toku prac badawczych. Problem badawczy to tyle, co pewne pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie.

Literatura:

Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 1999, s.103.



Wyszukiwarka