sciaga na egz z fib, Finanse i rachunkowość


Instrumenty finansowe - strumienie pieniężne (kryterium podmiotowe i przedmiotowe):

Potocznie są to zasoby pieniężne. W literaturze ekonomicznej są to różnego rodzaju strumienie pieniężne i sposoby gospodarowania nimi. To zjawisko ekonomiczne związane z gromadzeniem
i wydatkowaniem zasobów pieniężnych. Finanse mają charakter teoretyczny i praktyczny. W ujęciu teoretycznym jest to nauka o zjawiskach i procesach pieniężnych.

Ruch pieniądza - od jego tworzenia (kreacji) w systemie bankowym do krążenia (cyrkulacji) między różnymi jednostkami gospodarczymi i publicznymi. Analiza ruchu pieniądza prowadzi się w odniesieniu do zjawisk rzeczowych w sferze gospodarowania, a więc rozpatruje się ją na tle:

Gospodarka finansowa - zawiera działania związane z: przygotowaniem operacji pieniężnych; faktyczną realizacją tych operacji (w odniesieniu do sektora publicznego i sektora prywatnego); ewidencją i analizą przebiegu operacji pieniężnych w przeszłości.

Polityka finansowa - cele i środki ich realizacji związane ze środkami pieniężnymi na poziomie państwa, przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowego; rolnego itp. Treść polityki finansowej zależy od podmiotu, który realizuje gospodarkę finansową.

Finanse kryterium przedmiotowe (kryterium funkcji) - pozwala wyodrębnić rodzaje zjawisk pieniężnych ze względu na ich rolę w gospodarce. Wyróżniamy 3 rodzaje strumieni pieniężnych:

  1. Przychody i wydatki pieniężne ekwiwalentne (rynkowe):

  1. Przychody i wydatki pieniężne redystrybucyjne (transfery):

  1. Przychody i wydatki pieniężne kredytowe:

Finanse kryterium podmiotowe - opiera się na rodzajowym zróżnicowaniu podmiotów gospodarczych. Wyróżniamy tu takie zjawiska finansowe jak:

  1. Finanse przedsiębiorstw:

  1. Finanse ludności (gospodarstw domowych):

  1. Finanse banków:

  1. Finanse komercyjnych instytucji ubezpieczeniowych:

  1. Finanse publiczne (finanse państwa, samorządów terytorialnych i instytucji ubezpieczenia społecznego):

Teorie finansów publicznych:

  1. Teoria kameralistów,

  2. Teoria fizjokratów,

  3. eoria merkantylistów,

  4. Teoria liberalna,

  5. Teoria ortodoksyjna,

  6. Teoria interwencyjna,

  7. Monetaryzm (teoria współczesna).

Teoria fizjokratów:

Teoria liberalna:

Teoria ortodoksyjna:

Teoria interwencyjna:

Teorie współczesne:

Sektor finansów publicznych:

Zgodnie z nowelizacją ustawy z 25 listopada 2004 r. (Dz. U. Nr 273, poz. 2703) sektor finansów publicznych obejmuje:

  1. organy władzy publicznej, organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrona prawa, sądy i trybunały, a także jednostki samorządu terytorialnego i ich organy oraz związki;

  2. jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych;

  3. fundusze celowe;

  4. państwowe szkoły wyższe;

  5. jednostki badawczo-rozwojowe;

  6. samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;

  7. państwowe lub samorządowe instytucje kultury;

  8. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzane przez nie fundusze;

  9. Narodowy Fundusz Zdrowia;

  10. Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;

  11. państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego.

Definicja budżetu państwa (BP):

Budżet jest planem finansowym państwa, zestawiającym dochody i wydatki w roku kalendarzowym, uchwalanym w formie ustawy określającej źródła dochodów i rodzaje wydatków.

Inicjatywa ustawodawcza Rada Ministrów Minister Finansów Projekt Budżetu, który powinien zawierać:

Podatki bezpośrednie - obciążają bezpośrednio osiągane przez podatników dochody lub majątek. Tu przedmiot opodatkowania zawsze jest bezpośrednio związany ze źródłem podatku. Są to podatki, które nie mogą być przerzucane. Naliczane są one w momencie osiągania dochodów bądź majątku przez podatnika. Zaliczamy do nich: podatki dochodowe (PIT, CIT), podatki majątkowe (podatek rolny, od nieruchomości itp.).

Podatki pośrednie - w sposób wtórny (pośredni) wskazują na domniemanie istnienia dochodu. Dotyczą dokonywanych wydatków i są pobierane w momencie zakupu towarów i usług. Wkalkulowane są w cenę. Są przerzucalne. Podatnicy pośredniczą w tym przypadku przekazaniu części lub całości należnych podatków od osób trzecich do władzy publicznej. Zaliczamy do nich: podatki od wydatków (podatki konsumpcyjne, np. od towarów i usług; akcyzowy), podatki majątkowe, cła, składkę ubezpieczeniową społeczną, składkę na fundusz pracy oraz składki i wpłaty na inne fundusze celowe.

Podział podatków wg kryterium władztwa podatkowego oraz miejsca przeznaczenia wpływów
z podatków:

  1. Podatki lokalne - gdy wpływy z podatków zasilają budżety gmin:

  1. Podatki centralne - gdy wpływy z podatków zasilają budżet państwa:

Ubezpieczenia społeczne - należą do publicznego systemu finansowego. Są ściśle związane
z pracownikiem i wykonywaniem przez niego pracy, a mówiąc szerzej - z jego zatrudnieniem. Ubezpieczenie społeczne jest to system ustawowo zagwarantowanych i związanych z pracą świadczeń
o charakterze roszczeniowym pokrywającym skutki szczególnego rodzaju zdarzeń losowych lub na równi z nimi innych zdarzeń.

Podział ubezpieczeń społecznych:

  1. Ubezpieczenia społeczne pracowników i innych osób,

  2. Ubezpieczenia społeczne rolników.

Zdarzenia losowe (niemożność wykonywania pracy):

Inne zdarzenia (procesy):

Zasady wnoszenia składek na ubezpieczenie społeczne:

Rodzaj ubezpieczenia

Składka przychodu brutto (w %)

Pracownik

Pracodawca

Emerytalne

9,76

9,76

Rentowe

6,50

6,50

Chorobowe

2,45

-

Wypadkowe

-

0,40 - 8,12

Algorytm naliczania emerytury:

0x01 graphic

gdzie:

E - emerytura,

MKUE - Międzynarodowy Kapitał Uprawnień Emerytalnych,

Kp - kapitał początkowy (będzie naliczany tylko dla osób podlegających ubezpieczeniu
w ramach starego systemu),

x - średnie dalsze trwanie życia osoby na emeryturze.

0x01 graphic

gdzie:

HE - hipotetyczna emerytura,

209 - liczba wyrażająca w miesiącach średnie dalsze trwanie życia osoby.

0x01 graphic

gdzie:

HE - hipotetyczna emerytura,

B - kwota bazowa w II kwartale 1998 r. równa kwocie 1220,89 zł,

p - współczynniki spełnienia przez ubezpieczonego w dniu 1 stycznia 1999 r. warunków wiekowo-stażowych otrzymywania emerytury - kobiety 60 lat i 20 lat pracy, mężczyźni 65 lat i 25 lat pracy,

PWE - wymiar emerytury w starym systemie - podstawa wymiaru emerytury. Ustalono ją, biorąc pod uwagę relację ograniczoną do 250% zarobków ubezpieczonego do przeciętnej płacy
w gospodarce narodowej z 10 ostatnich kolejnych lat lub 20 lat dowolnie wybranych z okresu ubezpieczenia. Następnie otrzymany iloraz był mnożony przez kwotę bazową,

n1 - liczba lat składkowych, najczęściej równa liczbie lat aktywności zawodowej,

n2 - liczba lat nieskładkowych.

0x01 graphic

Przyjęto założenie, że nowe zasady funkcjonowania pracowniczego ubezpieczenia społecznego będą wprowadzane stopniowo. W tym celu dokonano podziału ubezpieczonych na trzy kategorie:

    1. urodzeni do 31 grudnia 1948 r.,

    2. urodzeni po 1 stycznia 1949 r. do 31 grudnia 1968 r.,

    3. urodzeni po 1 stycznia 1969 r.

Finanse przedsiębiorstw:

Wprowadzenie:

Cele działalności przedsiębiorstwa (korzyści):

  1. Maksymalizacja nadwyżki finansowej,

  2. Maksymalizacja zysku,

  3. Wzrost wartości firmy,

  4. Umocnienie pozycji na rynku,

  5. Wzrost wypłaty dywidendy dla udziałowców (właścicieli).

Odpisy amortyzacyjne - są zaliczane stopniowo w ciężar kosztów działalności, ale ich równowartość nie wymaga wyrównania wydatkami pieniężnymi. Powinny być zatem traktowane łącznie z zyskiem netto jako podstawą oceny zwrotności zainwestowanych kapitałów.

Wartość pieniądza w czasie:

Wartość pieniądza zmienia się w czasie:

Rodzaje pieniądza:

  1. Pieniądz stojący (bieżący, dyspozycyjny);

  1. Pieniądz przyszły (o odroczonym terminie płatności);

Pieniądz zamrożony (przyszły) ma mniejszą wartość niż pieniądz dyspozycyjny (stojący), bo nie można go w danym czasie zaangażować w powiększanie zasobów finansowych. Im dłuższy czas zamrożenia pieniądza, tym mniej ma jego aktualna wartość.

Stopa procentowa ceną pieniądza - ceną pieniądza jest stopa procentowa (odsetki):

  1. Obejmuje ona wynagrodzenie za czas oczekiwania,

  2. Uwzględnia ryzyko niewypłacalności dłużnika,

  3. Posiada tą część, która wynika z inflacji, respektuje utratę wartości pieniądza.

Realna stopa procentowa:

0x01 graphic

gdzie:

dr - realna stopa procentowa,

d - nominalna stopa procentowa,

i - stopa inflacji.

Np. d = 15% rocznie, i = 20%, więc 0x01 graphic

Koszt pieniądza obcego:

Odsetki proste:

0x01 graphic

gdzie:

O - kwota odsetek,

k - kapitał,

d - stopa procentowa,

t - czas wykorzystania kapitału.

Np. Przedsiębiorstwo zaciągnęło pożyczkę na kwotę 50.000,- zł na 5 m-cy na odsetki 2% miesięcznie. Kwota odsetek wyniesie:

0x01 graphic

Tryb pobierania odsetek:

Przeliczenie stopy dyskontowej na stopę odsetek:

0x01 graphic

gdzie:

d - stopa odsetek,

ds- stopa dyskonta.

Polityka podatkowa:

Definicja podatku - obciążenie finansowe, przymusowe, pieniężne, powszechne, nieodpłatne, nakładane jednostronnie przez związek publicznoprawny, jakim jest państwo bądź organizacja samorządowa.

Technika podatkowa:

Podatki wg podstawy opodatkowania:

Podatki wg władztwa podatkowego - uprawnienie władz państwowych bądź samorządowych do nakładania podatków, ustalania stawek, ustalania ulg i zwolnień, do poboru wpływów:

System podatkowy - zespół podatków obowiązujących w danym kraju w danym czasie.

Opłata - świadczenie odpłatne; wnoszącemu opłatę przysługuje korzyść.

Fiskalizm państwa - aby go określić, należy zestawić to, co władze publiczne biorą, a także to, co one oferują. Na kwestie fiskalizmu patrzeć należy też ze względu na to, że zachodzi on w budżecie państwa, JST, itd.

Miary fiskalizmu - stopa podatkowa relacje podatku do PKB.

Prawo Wagnera - w miarę rozwoju społeczno-gospodarczego publiczne władze realizują coraz to więcej funkcji, a zatem zgłaszają co raz to większy popyt na publiczne środki pieniężne.

Fiskalizm:

Do elementów techniki podatku zaliczamy:

Rodzaje stawek:

Stopa fiskalizmu - państwo w miarę rozwoju realizuje coraz to większy popyt na pieniądze.

Finanse przedsiębiorstw - procesy i zjawiska związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych na szczeblu przedsiębiorstwa. Najważniejsze kategoria realizowana w przedsiębiorstwie to przychody (powstają one na skutek sprzedaży towarów i usług).

Sprawozdania finansowe - podstawa analizy finansowej.

Bilans - zapis a określony dzień stanu majątku przedsiębiorstwa oraz źródeł ich finansowania:

Aktywa:

Złota zasada bilansowa - majątek trwały = kapitały stałe

Składniki majątku w bilansie uszeregowane są wg stopnia ich płynności:

Pasywa są uszeregowane wg stopnia pilności ich zwrotu:

Rachunek zysków i strat - bardziej analitycznie rozpatruje sytuację po stronie zysków i strat.

Dotyczy 4 poziomów:

  1. Operacyjny - ocena tej działalności, sprzedaż majątku, urządzeń, gruntów.

  2. Finansowy - z inwestycji finansowych - nabywanie aktywów, realizacja odsetek i dywidend, udzielanie pożyczek, emisja akcji itp.

  3. Nadzwyczajny - skutki finansowe zdarzeń nadzwyczajnych, choroba, zdarzenia losowe.

  4. Podziału wyniku finansowego - obciążenia podatkowe, część do dyspozycji przedsiębiorstwa.

Amortyzacja - odpisy z tytułu utraty wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych (prawa autorskie, wartość przedsiębiorstwa, prawa do patentów, logo). Zasady amortyzacji regulowane są zasadami prawa handlowego.

Na początku można stosować amortyzację przyspieszoną:

Analiza finansowa - służy do oceny sytuacji finansowej i można porównywać wyniki przedsiębiorstwa z wynikami przedsiębiorstw tej samej branży.

Analiza wskaźnikowa - opiera się na konstruowaniu różnorodnych wskaźników.

Wskaźniki zyskowności/rentowności - służą do oceny efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Im wyższy, tym marża wyższa

    1. Wskaźnik zyskowności (rentowności) majątku = zysk netto / wartość majątku (aktywów)

    2. Wskaźnik zyskowności kapitałów własnych = zysk netto / wartość kapitałów własnych

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej - zdolność do spłacania bieżących zobowiązań (do 1 roku).

Wynosi od 1,5 do 2,0.

Wynosi od 1,0 do 1,2.

Wskaźniki zdolności do obsługi zadłużenia - grupa wskaźników informująca o zdolności przedsiębiorstwa do spłaty wszystkich swoich zobowiązań.

Im wyższy, tym ryzyko zaciągnięcia nowych kredytów jest mniejsze.

Nadwyżka = zysk netto + amortyzacja

Wskaźnik ruchu kapitałowego - ważny dla firm inwestujących w S.A.

Analiza progu zysku:

Koszty stałe - to część kosztów działalności przedsiębiorstwa, która nie ulega zmianie w zależności od wielkości sprzedaży:

Koszty zmienne - zmieniają się wraz z rozmiarami działalności przedsiębiorstwa:

Próg zysku - osiągnięcie takiego poziomu, w którym następuje całkowite pokrycie kosztów
i maksymalizacja zysku.

0x01 graphic

gdzie:

F - suma kosztów stałych,

C - cena jednostkowa,

Z - koszty zmienne przypadające na jednostkę produkcji.

Dźwignia operacyjna - relacja, jaka będzie zachodzić między przyrostem zysku operacyjnego
a przyrostem wartości (przychodów) sprzedaży.

Skala dźwigni operacyjnej:

0x01 graphic

gdzie:

Sw - sprzedaż w okresie wyjściowym,

V - koszty,

Zo - zysk operacyjny.

Oczekiwany przyrost sprzedaży (znając skalę dźwigni operacyjnej):

0x01 graphic
gdzie: S - przyrost wartości sprzedaży

Np. Wartość sprzedaży 900.000, koszty zmienne 630.000, koszty stałe 120.000, Zo = 150.000

Przewiduje się wzrost sprzedaży o 14% wobec tego:

0x01 graphic

Jeżeli wzrost sprzedaży będzie o 14%, a skala dźwigni 1,8, to 0x01 graphic

Kapitały w przedsiębiorstwie:

Kapitał stały = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe

Kapitał obcy = krótkoterminowe i długoterminowe zobowiązania

Pozyskiwanie kapitałów obcych:

Obligacja - dokument potwierdzający, że jego emitent zaciągnął pożyczkę i zobowiązuje się do jej zwrotu wraz z odsetkami.

Kredyty długoterminowe - zaciągane na kilka lat.

Inwestycje - powiększanie majątku trwałego lub jego modernizacja.

Pożyczki inwestycyjne - można uzyskać od instytucji finansowych niekoniecznie od banku.

POŻYCZKA

KREDYT

Nie musi mieć konkretnego celu

Ma konkretny cel

Udzielana ze środków własnych

Udzielany ze środków obcych

Nie musi być oprocentowana

Zawsze oprocentowany

Krótkoterminowe kapitały obce:

Stopa oprocentowania kredytu handlowego w skali roku:

0x01 graphic

S- stopa konta,

T- 365 dni,

t- liczba dni pomiędzy terminem płatności gotówkowej a płatności kredytowej.

Przykład:

Przedsiębiorstwo ma możność uzyskania krótkoterminowego kredytu bankowego płacąc odsetki 20%/rok, ale może też skorzystać z kredytu kupieckiego. Może zapłacić po 45 dniach przy koncie 2,5% jeżeli faktura będzie zapłacona w ciągu 5 dni. Stopa oprocentowania kredytu kupieckiego wynosi:

0x01 graphic

Korzystniejszy jest kredyt bankowy.

Rodzaje kredytów obrotowych:

Bony pieniężne - oferowane na rynku przez emitenta wg cen nominalnych pomniejszonych o określone dyskonto.

Wpływ struktury kapitałów na zyskowność firmy:

2



Wyszukiwarka