Ekonomia integracji europejskiej

CZĘŚĆ PIERWSZA (I)

Zgodnie z definicją słownika języka polskiego PWN można powiedzieć, że:
Integracja jest procesem integrowania się, tworzenia się całości z drobnych cząstek; łączenie w jedną całość różnych fragmentów, scalenie, scalanie.

GENEZA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ:

Idea zjednoczonej Europy zanim stała się realnym celem politycznym pozostawała przez wiele lat jedynie w sferze pomysłów.
Przykładem takich idei były: Stany Zjednoczone Europy autorstwa Wiktora Hugo inspirowane ideałami humanistycznymi i pokojowymi.
Zaraz po II wojnie światowej ideę zjednoczonej Europy próbowali wprowadzać m.in.: Robert Schuman, Konrad Adenauer, Alcide de Gasperi i Winston Churchill. Chcieli oni, by w Europie Zachodniej został wprowadzony nowy porządek oparty na idei wspólnego interesu, u którego podwalin miałyby lec traktaty gwarantujące praworządność i równość pomiędzy wszystkimi krajami.

Robert Schuman (minister spraw zagranicznych Francji) jako pierwszy podjął pomysł pierwotnie wysunięty przez Jean'a Monneta i 9 maja 1950 r. zaproponował utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. W krajach, które wcześniej walczyły przeciwko sobie, produkcja węgla i stali (podstawowe surowce służące toczeniu wojen) miała być umieszczona pod wspólną kontrolą Wysokiej Władzy. Poniżej przedstawiono zdarzenia w sposób punktowany związane z tymi zagadnieniami:

1. Dziewiątego maja 1950 r. w ramach Planu Schumana przedstawiono propozycję utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. EWWiS stała się rzeczywistością dzięki Traktatowi Paryskiemu, który podpisano 18 kwietnia 1951 r. Na mocy tego traktatu sześć krajów założycielskich (Belgia, Francja, Luksemburg, Holandia, Republika Federalna Niemiec oraz Włochy) utworzyło wspólny rynek węgla i stali.

Celem przyświecającym tej inicjatywie było zapewnienie pokoju między krajami Europy i stworzenie możliwości współpracy instytucjonalnej, na zasadach równości, między zwyciężonymi i zwycięskimi krajami po II Wojnie Światowej.

2. Na mocy Traktatu Rzymskiego z 25 marca 1957 r. sześć krajów założycielskich postanowiło utworzyć Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG), której podstawą byłby szerszy wspólny rynek dla wszystkich towarów i usług. Pierwszego lipca 1968 r. całkowicie zniesiono opłaty celne pomiędzy sześcioma państwami EWG oraz wprowadzono zasady wspólnej polityki, zwłaszcza w zakresie rolnictwa i handlu.

3. Sukces Wielkiej Szóstki zachęcił Danię, Irlandię oraz Zjednoczone Królestwo do przyłączenia się do Wspólnoty. Pierwsze rozszerzenie, z sześciu do dziewięciu członków, miało miejsce w 1973 r. W tym samym czasie wdrożono nowe zasady polityki społecznej i polityki dotyczącej ochrony środowiska. Natomiast w 1975 r. utworzono Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.

4. W czerwcu 1979 r. miało miejsce zdarzenie stanowiące wyraźny krok w kierunku Wspólnoty Europejskiej ? pierwsze wybory do Parlamentu Europejskiego w drodze bezpośredniego powszechnego głosowania. Wybory do Parlamentu odbywają się co pięć lat.

5. W 1981 roku do Wspólnoty przystąpiła Grecja.

6. W 1986 r. do Wspólnoty przystąpiły Hiszpania i Portugalia.

Geneza i rozwój koncepcji integracyjnych w Europie

1. Istota, warunki i mechanizmy integracji

• integracja ekonomiczna - stan, który umożliwia kontakty handlowe pomiędzy różnymi gospodarkami w taki sposób, jak w ramach jednej gospodarki,

• integracja negatywna - proces znoszenia ograniczeń w wymianie handlowej,

• integracja pozytywna - wprowadzanie nowych form integracji i stosowanie nowych instrumentów politycznych.

Istota integracji to przede wszystkim:

• wspólny rynek, który skutkuje dobrobytem ekonomiczny w społeczeństwie,

• wspólna możliwa polityka (oddawanie władzy).

Proces integracji jest procesem dynamicznym, ale integrację można rozpatrywać również jako pewien stan.

W praktyce procesy integracyjne powodują powstanie mozaiki różnych wspólnot i różnych rodzajów integracji.
Należy pamiętać, że integracja nie może być celem samym w sobie. Musi ona zapewnić dobrobyt ekonomiczny i stabilność polityczną.

Aspekt społeczny integracji: nie da się integrować bez poparcia społeczeństwa.

Zasada elastyczności (traktat amsterdamski) - kraje członkowskie mogą się włączać do bardziej zaawansowanych procesów i form integracji ale nie mają takiego obowiązku.

2. Rodzaje ugrupowań integracyjnych i ich charakterystyka

Koncepcje integracji:

1. funkcjonalizm - funkcje organizacji integracyjnych powinny ograniczać się do likwidacji barier w obrocie

międzynarodowym i zapewnienie swobodnego przepływu towarów i czynników produkcji, a właściwy proces integracji należy pozostawić mechanizmowi rynkowemu

2. instytucjonalizm (federalizm) - proces integracji powinien polegać na centralizacji pewnych funkcji ekonomicznych i politycznych na szczeblu międzynarodowym oraz decentralizacji uprawnień na poziomie regionalnym w celu stworzenia odpowiednich warunków do włączenia społeczeństw w proces integracji

Fazy integracji:

1. strefa wolnego handlu - zniesienie ograniczeń w obrocie towarowym, ale brak obowiązku realizacji wspólnej polityki celnej wobec krajów spoza ugrupowania

2. unia celna - strefa wolnego handlu plus wspólna polityka celna wobec krajów trzecich

3. wspólny rynek - unia celna plus liberalizacja przepływu środków produkcji (kapitał i ludzie) z możliwością harmonizacji polityki podatkowej i walutowej

4. unia ekonomiczna i walutowa - wspólny rynek plus integracja polityki ekonomicznej (ujednolicenie instrumentów) oraz wspólna waluta (przekazanie kompetencji monetarnych organom ponadnarodowym)

5. pełna integracja ekonomiczna i polityczna - na szczebel międzynarodowy przekazane są wszystkie kompetencje krajów członkowskich

3. Powstanie i rozwój Wspólnot Europejskich. Unia Europejska - podstawowe cele

Traktat paryski (1951)

1. utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (pełna działalność w 1958), w której skład weszły: Niemcy, Francja, Belgia, Holandia, Luxemburg, Włochy

2. cel polityczny: poddanie międzynarodowej kontroli sektora hutniczego i górniczego (strategiczne dziedziny dla zbrojeń)

3. cele gospodarcze:

• wspólny rynek surowców oraz produktów węglowych i stalowych

• oddziaływanie na kształtowanie się cen produktów węglowych i stalowych

• oddziaływanie na poprawę warunków pracy i bytu w tych gałęziach

• modernizacja przemysłu

• przeciwdziałanie protekcjonizmowi narodowemu

Traktaty rzymskie (1957)

1. utworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej

• przesłanki gospodarcze:
  - zwiększenie konkurencyjności ugrupowania w otoczeniu zewnętrznym (likwidacja luki technologicznej po-między Europą i USA)
  - korzystne warunki dla zmniejszenie deficytu bilansu płatniczego w ramach ugrupowania

• przesłanki polityczne:
  - zabezpieczenie przed ideami socjalistycznymi
  - stworzenie wspólnej "platformy" politycznej do kontaktów z innymi krajami
  - mocniejsze oddziaływanie na stosunki międzynarodowe

• cele:
  - stopniowe doprowadzenie do unii celnej i wspólnego rynku oraz stworzenie pewnych elementów koordynacji polityki ekonomicznej
  - stworzenie trzech wspólnych polityk: rolnej, handlowej i transportowej

utworzenie Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratom)

• cele:
  - rozwijanie badań w dziedzinie atomistyki
  - upowszechnianie wyników badań
  - nawiązywanie współpracy w dziedzinie atomistyki
  - wspólny rynek materiałów rozszczepialnych oraz kapitału i siły roboczej z tym związanej.

Na mocy decyzji Parlamentu Europejskiego (1978) przyjęto nazwę Wspólnoty Europejskie, określającą łącznie EWWiS, EWG i Euratom.

Jednolity Akt Europejski został podpisany w 1986 w którym decydowano o wprowadzenie jednolitego rynku europejskiego.

Traktat z Maastricht - układ o Unii Europejskiej podpisano w dniu 7 lutego 1992 roku w
Maastricht w Holandii, a dokument wszedł w życie dnia 1 listopada 1993 roku. W owym dokumencie:

1. ustanawia Unię Europejską (jednak nie jako nową organizację o podmiotowości prawnej: ma być utworzona w oparciu o Wspólnoty Europejskie), która ma zapewnić dalszy intensywny rozwój integracji europejskiej w kierunku stworzenia unii gospodarczej i walutowej

2. ustanowiono trzy filary Unii Europejskiej (UE):

• Filar I: formy integracji i dziedziny polityki gospodarczej uregulowane przez traktaty założycielskie, Jedno-lity Akt Europejski oraz traktat z Maastricht

• Filar II: wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa

• Filar III: współpraca w dziedzinie spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości

• cele UE:

• zrównoważony i trwały postęp ekonomiczny oraz społeczny (zapewnić go ma utworzenie obszaru bez gra-nic, wzmocnienie spójności ekonomicznej i społecznej oraz utworzenie unii ekonomicznej i monetarnej)

• zapewnienie tożsamości na arenie międzynarodowej (wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa z ewentualnością wspólnej polityki obronnej)

• wprowadzenie obywatelstwa europejskiego (wzmocnienie obrony praw i interesów obywateli krajów członkowskich)

• utrzymanie dotychczasowego dorobku prawnego Wspólnot i rozbudowywanie go

Traktat amsterdamski (1997)

• wprowadzenie do traktatów działu dotyczącego zatrudnienia i uznania walki z bezrobociem za priorytet UE

• włączenie do traktatów "Paktu stabilizacji i wzrostu"

• włączenie do traktatów postanowień dotyczących polityki socjalnej

• pogłębienie współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej i spraw wewnętrznych (wymiar sprawiedliwości, bezpieczeństwo)

• umocnienie zasady subsydiarności

• wprowadzenie zasady elastyczności

 

ISTOTA I ETAPY INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

Integracja to proces wszechstronnych przemian i dostosowań w stosunkach ekonomicznych poszczególnych krajów, które mają prowadzić do scalenia tych gospodarek i ukształtowania jednolitej tzn. odpowiednio wewnętrzne komplementarnej nowej struktury ekonomicznej jakiegoś obszaru. W konsekwencji dokonuje się więc proces scalenia gospodarek, ich struktur, procesów produkcji obrotu towarowego i rynków jak również harmonizacja polityczną i systemów prawno-gospodarczych.

FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Strefa wolnego handlu w kontekście integracji oznacza zniesienie barier celnych między krajami członkowskimi, przy czym każde z państw miałoby stosować własną politykę handlową w odniesieniu do partnerów spoza strefy.

Warto zauważyć, że unia celna to wyższa forma integracji, jest strefą wolnego handlu uzupełnioną o wspólną zewnętrzną taryfę celną i wspólną politykę handlową wobec państw trzecich.

Trzeba pamiętać, że wspólny rynek to wyższa forma integracji, która oznacza swobody przepływ między krajami członkowskimi nie tylko dóbr i usług, ale także czynników produkcji (czyli kapitału i siły roboczej) i posiada wspólną zewnętrzną taryfę celną i wspólną politykę handlową wobec państw trzecich.

Unia ekonomiczna i walutowa jest formą integracji, charakteryzującą się, poza cechami występującymi wewcześniejszych formach - wysokim poziomem integracji w dziedzinie walutowej, fiskalnej, produkcyjnej i społecznej. 

Pełna integracja ekonomiczno-polityczna oznacza całkowitą (pełną) integrację, w wyniku której powstaje jednolity obszar z ponadnarodowymi instytucjami ekonomicznymi i politycznymi.

PODSTAWOWE UWARUNKOWANIA PROCESU INTEGRACJI

Skala i zakres oraz tempo procesu integracji uzależnione są od wielu czynników, którymi o podstawowym znaczeniu są:

1. struktury gospodarcze poszczególnych zmierzających do integracji krajów, muszą być w stosunku do siebie rzeczywiste, potencjalne, lub komplementarne;

2. musi istnieć odpowiednia infrastruktura zwłaszcza zaś rozwinięta w odrębnie integrujących się krajów sieć wzajemnych powiązań koniunkturalnych brak lub niedorozwój tych powiązań może utrudnić lub wręcz uniemożliwiać wzajemne dopasowywanie się struktur gospodarczych,

3. niezbędna jest określona aktywna polityka państw w stymulowaniu procesu integracji. Przez komplementarność struktur gospodarczych rozumie się stopień wzajemnego uzupełniania sie ich profilów produkcyjnych o wysokiej komplementarności struktur można mówić wtedy gdy wzajemne współzależności

warunkują istnienie i stabilny rozwój współpracujących krajów i regionów. Uważa się przy tym, że im większy jest udział przemysłu przetwórczego w gospodarce w poszczególnych krajach, w tym większa jest ich potencjalna komplementarność, a tym samym możliwości integracji, przeciwnie jest natomiast przy dominacji tych gospodarkach np.z samego przemysły wydobywczego czy też rolnictwa. Rola państwa w procesach integracji nie powinna się ograniczać tylko do usuwania barier utrudniających współpracy. Nadalszych bowiem etapach integracji powstaje konieczność ścisłej koordynacji polityki gospodarczej w skali międzynarodowej. Wymaga to tworzenia wielu instytucji o ogólnym i wyspecjalizowanym charakterze o wymiarze ponad narodowym. Wiązać się to może przy tym z ograniczeniem suwerenności w zakresie krajowej polityki poszczególnych państw. Z 3 wymienionych wyżej czynników warunkujących integracje europejska dwa pierwsze uznać należy za warunki konieczne, trzeci natomiast może być wprawdzie niezbędny, ale nie w każdym przypadku czego dowodzi np. porównanie UE z NAFTA ( Nafta - ciekła frakcja ropy naftowej wrząca w granicach 170-250 °C, mająca gęstość 0,78-0,81 g/cm³. Żółtawa, palna ciecz o charakterystycznym zapachu, będąca mieszaniną węglowodorów, których cząsteczki zawierają 12-15 atomów węgla. Stosowana jako paliwo lotnicze (pod nazwą „kerozyna” lub „nafta lotnicza”), jako rozpuszczalnik oraz do celów kosmetycznych.

POTENCJALNE KORZYŚCI INTEGRACJI MIĘDZYNARODOWEJ.

Potencjalne korzyści integracji międzynarodowej to:

• podniesienie efektywności produkcji jako efekt specjalizacji opartej o przewagi komparatywne,

• zwiększenie poziomu produkcji związane z korzyściami skali co jest następstwem wzrostu wielkości i chłonności wspólnego rynku,

• poprawa międzynarodowej pozycji ugrupowań integracyjnego a tym samym każdego z krajów i części ich przedsiębiorstw,

• wzrost ilości i jakości czynników wytwórczych jako efekt szybszego rozwoju technologicznego,

• rosnąca mobilność czynników wytwórczych w skali ugrupowania,

• koordynacja polityki monetarnej i fiskalnej,

• zmniejszenie stopy bezrobocia oraz wyższe tempo wzrostu gospodarczego.

Zarys rozwoju Unii Europejskiej.

Wiadomo, że 1951 to rok, w którym została utworzona Europejska Wspólnota Węgla i Stali, traktat został w tym zakresie podpisany. Kraje Beneluksu: Belgia, Holandia i Luksemburg oraz Niemcy, Francja, Włochy 1957-na szczycie państw w Rzymie podpisany został traktat na mocy którego utworzono Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Głównym celem EWG było wspieranie harmonijnego rozwoju gospodarki oraz wzrost poziomu życia. Głównymi środkami realizacji tych celów były m.in.:

• zrzeszenie ceł i ograniczeń ilościowych we wzajemnym handlu w obszarze EWG,

• wspólna zewnętrzna taryfa celna i wspólna polityka handlowa wobec krajów trzecich,

• swobody przepływ kapitału, siły roboczej i usług-wspólna polityka rolna,

• koordynacja polityki ekonomicznej,

• utworzenie Europejskiego Funduszu Społecznego celem wzrostu zatrudnienia i poziomu życia, a także,

• powołanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego mające kreować środki dla ekspansji ekonomicznej całego regionu.

Należy podkreślić, że korzyści osiągane w obszarze EWG skłoniły inne kraje do dołączenia do tego ugrupowania.

Stąd też, w 1973 roku do EWG przystępowały: Wielka Brytania, Dania, Irlandia; tymczasem w roku 1981 dołączyła Grecja, w roku 1986 Hiszpania z Portugalią, a w roku 1995r - Austria, Szwecja, Finlandia, natomiast w maju 2004r. - Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry, Litwa, Łotwa, Estonia, Cypr, Malta, a w roku 2007 r w styczniu - Bułgaria i Rumunia. Uczestnictwo we wspólnocie miały też zapewnione: Norwegia i Szwajcaria, jednak społeczeństwo tych państw nie zaakceptowały tak głębokiej formy integracji wymagającej częściowej rezygnacji z suwerenności narodowej. W 1986 roku kraje EWG przyjmowały tzw. jednolity akt europejski którego realizacja zakładała m.in. eliminację do 1992 roku wszystkich barier utrudniających swobody przepływ dóbr i usług, kapitału i siły roboczej. Szczególne znaczenie dla europejskiej integracji miał szczyt w Maastricht w 1991 roku. Uzgodniono na nim tam o utworzenie Unii Ekonomiczno-Walutowej, której realizację rozłożono na trzy etapy wraz z wprowadzeniem wspólnej waluty już od 1 stycznia 1999 roku.  Warto pamiętać, że to TRAKTAT Z MAASTRICHT określa podstawowe warunki makroekonomiczne wprowadzenia wspólnej waluty Euro przez każdy kraj członkowski. Należą do nich:

• inflacja nie może być większa niż 1,5% do średniej trzech prymusów,

• deficyt budżetowy nie może być wyższy niż 3% wartości PKB,

• dług publiczny państwa nie może być większy niż 60% wartości PKB,

• wahania kursu walutowego w skali roku nie mogą przekraczać 15%,

• długookresowe stopy procentowe są zbliżone do poziomu ze strefy euro,

• suwerenność banku centralnego nie może być zakwestionowana.

PODSTAWOWE INSTYTUCJE UNII EUROPEJSKIEJ

Unia Europejskiej realizuje proces integracji za pomocą 4 podstawowych instytucji ustanowionych przez Traktat Rzymski, a są to m.in.:

1. Parlament Europejski - początkowo był tylko ciałem opiniującym i nadzorującym. Obecnie nie wiele się zmieniło, i mimo większych uprawnień nie stanowi samodzielnie prawo. Składa się on obecnie z 852 reprezentantów 27 państw wybieranych w bezpośrednich wyborach na okres 5 lat. Parlament Europejski (PE) obecnie: a)uczestniczy poprzez konsultacje w procesie legislacyjnym prowadzonym w poszczególnych krajach, b)wspólnie z Radą Europejską odpowiedzialny jest za budżet i inne akty prawne, c) sprawuje kontrolę polityczną nad działalnością Rady i Komisji,

2. Rada Unii Europejskiej - tworzą ją przedstawiciele państw i rządów krajów członkowskich. Przewodnictwo Rady zmienia się co 6 miesięcy i sprawują ją kolejno poszczególne kraje. Rada podejmuje ostateczne i wiążące decyzje polityczne, których propozycje przygotowuje Komisja. Za pośrednictwem Rady rządy krajów członkowskich oddziaływają na ewolucję Unii a progując, lub odrzucając propozycje Komisji,

3. Komisja Europejska - jest kolegialnym udziałem wykonawczym składającym się z komisarzy odpowiedzialnych za poszczególne obszary funkcjonowania i rozwoju Unii. Jest ona motorem integracji gospodarczej. Ona insynuje tą integracje składając propozycje dla Rady. Rada nie może rozpatrywać tych kwestii, których wcześniej nie zgłosiła Komisja. Realizuje ona postanowienia traktatowe takie jak np. wykonanie budżetu, czy wprowadzenie w życie wspólnego prawa,

4. Trybunał Sprawiedliwości - rozstrzyga sporne kwestie pojawiające się w traktacie realizacji współpracy integracyjnej.

SPRAWY GOSPODARCZE I FINANSOWE W UE.

Euro

Euro jest wspólną walutą używaną przez (obecnie) 17 państw członkowskich Unii Europejskiej, które razem tworzą strefę euro. Wprowadzenie euro w 1999 r. było ważnym etapem integracji europejskiej. Było to również jedno z ważniejszych osiągnięć UE: około 330 milionów obywateli UE posługuje się obecnie euro jako swoją walutą i odnosi związane z tym korzyści, które zyskają jeszcze szerszy wymiar wraz z przyjęciem euro przez inne kraje Unii Europejskiej.

Z dniem 1 stycznia 1999 r. euro stało się oficjalną walutą 11 państw członkowskich, zastępując dotychczasowe waluty krajowe - takie, jak marka niemiecka i frank francuski. Najpierw wprowadzono je jako wirtualną walutę do płatności bezgotówkowych i do celów rozliczeniowych, podczas gdy dotychczasowe waluty były nadal używane przy płatnościach gotówkowych i jako tzw. „podjednostki” euro. Zaś 1 stycznia 2002 r. euro pojawiło się w postaci fizycznej - jako banknoty i monety.
Euro nie jest walutą wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Dwa kraje (Dania i Wielka Brytania) uzgodniły w Traktacie „klauzulę nieprzystąpienia”, która zwalnia je z uczestnictwa w strefie euro, podczas gdy inne (wielu spośród najnowszych członków UE plus Szwecja) muszą jeszcze spełnić warunki przyjęcia wspólnej waluty. Kiedy już im się to uda, ich krajową walutę zastąpi euro.

KTÓRE KRAJE PRZYJĘŁY EURO I KIEDY?

1999 Roku	BELGIA, NIEMCY, IRLANDIA, HISZPANIA, FRANCJA, WŁOCHY, LUKSEMBURG, HOLANDIA, AUSTRIA, PORTUGALIA I FINLANDIA
2001 Roku	GRECJA
2002 Roku	WPROWADZENIE BANKNOTÓW I MONET EURO
2007 Roku	SŁOWENIA
2008 Roku	Cyprus, Malta
2009 Roku	Słowacja
2011 Roku	Estonia

Euro a Unia Gospodarcza i Walutowa


Wszystkie państwa członkowskie UE stanowią część Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW), którą można określić jako zaawansowane stadium integracji gospodarczej opartej o wspólny rynek. Wiąże się ona ze ścisłą koordynacją polityki gospodarczej i fiskalnej oraz, w przypadku krajów spełniających określone warunki, wspólną polityką pieniężną i jedną walutą - euro.

Proces integracji gospodarczej i walutowej w UE przebiegał równolegle do historii samej Unii. Kiedy w 1957 r. utworzono UE, państwa członkowskie skupiły się na tworzeniu „wspólnego rynku”. Jednak z czasem stało się jasne, że pożądana jest ściślejsza współpraca gospodarcza i walutowa, po to aby rynek wewnętrzny dalej mógł się rozwijać i rozkwitać. Lecz cel, jakim jest wprowadzenie pełnej unii gospodarczej i walutowej oraz wspólnej waluty, udało się usankcjonować dopiero w 1992 r. w traktacie z Maastricht (Traktat o Unii Europejskiej), który określił podstawowe zasady dla jej wprowadzenia. Zasady te określają cele Unii Gospodarczej i Walutowej, a także precyzują, kto jest za co odpowiedzialny oraz jakie warunki muszą spełnić państwa członkowskie, aby przyjąć euro. Warunki te określane są mianem „kryteriów konwergencji” (lub „kryteriów z Maastricht”) i obejmują niską i stabilną inflację, stabilność kursu wymiany walut oraz dobrą kondycję finansów publicznych.

Kto zarządza euro?


Gdy wprowadzono euro, za politykę pieniężną zaczął odpowiadać niezależny Europejski Bank Centralny (EBC), specjalnie w tym celu utworzony, wraz z centralnymi bankami państw członkowskich, które przyjęły euro. Wspólnie tworzą one Eurosystem.

Polityka fiskalna (podatki i wydatki) pozostaje w rękach rządów poszczególnych krajów - choć zobowiązały się one do przestrzegania wspólnie uzgodnionych zasad dotyczących finansów publicznych, znanych pod nazwą paktu stabilności i wzrostu. Zachowują one również pełną odpowiedzialność za swoją politykę strukturalną (rynek pracy, emerytur i kapitałowy), lecz zgadzają się na koordynowanie jej z pozostałymi państwami członkowskimi w celu osiągnięcia wspólnych celów, jakimi są stabilność, wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia.

Kto używa euro?


Euro jest walutą 330 milionów ludzi zamieszkujących 17 krajów strefy euro. Jest ono również używane, formalnie jako prawny środek płatniczy bądź do praktycznych celów, przez cały szereg innych krajów, takich jak bliscy sąsiedzi oraz byłe kolonie. Nic więc dziwnego, że euro szybko stało się drugą co do ważności międzynarodową walutą po dolarze, który w niektórych aspektach (np. wartości środków pieniężnych w obiegu) nawet prześcignęło.

Dlaczego potrzebujemy euro?


Wspólna waluta nie tylko ułatwia podróżowanie, ale także jest bardzo ważna z gospodarczego i politycznego punktu widzenia. Ramy regulacyjne, na mocy których zarządza się euro, sprawiają, że jest to waluta stabilna, wiążąca się z niską inflacją i niskimi stopami procentowymi i sprzyjająca dobrej kondycji finansów publicznych. Wspólna waluta jest także logicznym dopełnieniem jednolitego rynku, czyniącym go jeszcze bardziej efektywnym. Używanie jednej waluty zwiększa przejrzystość cenową, eliminuje koszty wymiany walut, usprawnia funkcjonowanie europejskiej gospodarki, ułatwia międzynarodową wymianę handlową i zapewnia UE silniejszy głos w świecie. Wielkość i siła strefy euro lepiej chronią ją też przed zewnętrznymi wstrząsami gospodarczymi, takimi jak niespodziewane wzrosty cen ropy lub zawirowania na rynkach walutowych.
Euro jest również dla obywateli UE namacalnym symbolem ich europejskiej tożsamości, z którego mogą być coraz bardzie dumni, w miarę jak strefa euro powiększa się a korzyści z niej płynące stają się udziałem jej obecnych i przyszłych członków.

UWARUNKOWANIA WEJŚCIA POLSKI DO Unii Europejskiej

Początek formularza

Wejście Polski do Unii Europejskiej dokonało się w warunkach dużego distansu dzielącego ten kraj od innych krajów członkowskich Unii Europejskiej. W ujęciu PKB per capita Polska osiągnęła w 2004r ok. 40% średniej Unii Europejskiej. Na marginesie warto sobie wspomnieć, że PKB per capita (z języka łacińskiego per capita oznacza na głowę mieszkańca) - jeden z najczęściej stosowanych na świecie wskaźników zamożności obywateli danego państwa. Oblicza się go, dzieląc wartość PKB (produktu krajowego brutto) tego państwa przez liczbę jego mieszkańców. Pojęcie PKB per capita pojawiło się na świecie ze względu na niemiarodajność dochodu narodowego państw przy porównywaniu poziomu dobrobytu jego obywateli. PKB nie uwzględnia kwot amortyzacyjnych, więc wzrost PKB nie przekłada się automatycznie na wzrost stopy życiowej.

Euro a Unia Gospodarcza i Walutowa


Wszystkie państwa członkowskie UE stanowią część Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW), którą można określić jako zaawansowane stadium integracji gospodarczej opartej o wspólny rynek. Wiąże się ona ze ścisłą koordynacją polityki gospodarczej i fiskalnej oraz, w przypadku krajów spełniających określone warunki, wspólną polityką pieniężną i jedną walutą - euro.

Proces integracji gospodarczej i walutowej w UE przebiegał równolegle do historii samej Unii. Kiedy w 1957 r. utworzono UE, państwa członkowskie skupiły się na tworzeniu „wspólnego rynku”. Jednak z czasem stało się jasne, że pożądana jest ściślejsza współpraca gospodarcza i walutowa, po to aby rynek wewnętrzny dalej mógł się rozwijać i rozkwitać. Lecz cel, jakim jest wprowadzenie pełnej unii gospodarczej i walutowej oraz wspólnej waluty, udało się usankcjonować dopiero w 1992 r. w traktacie z Maastricht (Traktat o Unii Europejskiej), który określił podstawowe zasady dla jej wprowadzenia. Zasady te określają cele Unii Gospodarczej i Walutowej, a także precyzują, kto jest za co odpowiedzialny oraz jakie warunki muszą spełnić państwa członkowskie, aby przyjąć euro. Warunki te określane są mianem „kryteriów konwergencji” (lub „kryteriów z Maastricht”) i obejmują niską i stabilną inflację, stabilność kursu wymiany walut oraz dobrą kondycję finansów publicznych.

Kto zarządza euro?


Gdy wprowadzono euro, za politykę pieniężną zaczął odpowiadać niezależny Europejski Bank Centralny (EBC), specjalnie w tym celu utworzony, wraz z centralnymi bankami państw członkowskich, które przyjęły euro. Wspólnie tworzą one Eurosystem.

Polityka fiskalna (podatki i wydatki) pozostaje w rękach rządów poszczególnych krajów - choć zobowiązały się one do przestrzegania wspólnie uzgodnionych zasad dotyczących finansów publicznych, znanych pod nazwą paktu stabilności i wzrostu. Zachowują one również pełną odpowiedzialność za swoją politykę strukturalną (rynek pracy, emerytur i kapitałowy), lecz zgadzają się na koordynowanie jej z pozostałymi państwami członkowskimi w celu osiągnięcia wspólnych celów, jakimi są stabilność, wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia.

Kto używa euro?


Euro jest walutą 330 milionów ludzi zamieszkujących 17 krajów strefy euro. Jest ono również używane, formalnie jako prawny środek płatniczy bądź do praktycznych celów, przez cały szereg innych krajów, takich jak bliscy sąsiedzi oraz byłe kolonie. Nic więc dziwnego, że euro szybko stało się drugą co do ważności międzynarodową walutą po dolarze, który w niektórych aspektach (np. wartości środków pieniężnych w obiegu) nawet prześcignęło.

Dlaczego potrzebujemy euro?


Wspólna waluta nie tylko ułatwia podróżowanie, ale także jest bardzo ważna z gospodarczego i politycznego punktu widzenia. Ramy regulacyjne, na mocy których zarządza się euro, sprawiają, że jest to waluta stabilna, wiążąca się z niską inflacją i niskimi stopami procentowymi i sprzyjająca dobrej kondycji finansów publicznych. Wspólna waluta jest także logicznym dopełnieniem jednolitego rynku, czyniącym go jeszcze bardziej efektywnym. Używanie jednej waluty zwiększa przejrzystość cenową, eliminuje koszty wymiany walut, usprawnia funkcjonowanie europejskiej gospodarki, ułatwia międzynarodową wymianę handlową i zapewnia UE silniejszy głos w świecie. Wielkość i siła strefy euro lepiej chronią ją też przed zewnętrznymi wstrząsami gospodarczymi, takimi jak niespodziewane wzrosty cen ropy lub zawirowania na rynkach walutowych.
Euro jest również dla obywateli UE namacalnym symbolem ich europejskiej tożsamości, z którego mogą być coraz bardzie dumni, w miarę jak strefa euro powiększa się a korzyści z niej płynące stają się udziałem jej obecnych i przyszłych członków.

UWARUNKOWANIA WEJŚCIA POLSKI DO Unii Europejskiej

Początek formularza

Wejście Polski do Unii Europejskiej dokonało się w warunkach dużego distansu dzielącego ten kraj od innych krajów członkowskich Unii Europejskiej. W ujęciu PKB per capita Polska osiągnęła w 2004r ok. 40% średniej Unii Europejskiej. Na marginesie warto sobie wspomnieć, że PKB per capita (z języka łacińskiego per capita oznacza na głowę mieszkańca) - jeden z najczęściej stosowanych na świecie wskaźników zamożności obywateli danego państwa. Oblicza się go, dzieląc wartość PKB (produktu krajowego brutto) tego państwa przez liczbę jego mieszkańców. Pojęcie PKB per capita pojawiło się na świecie ze względu na niemiarodajność dochodu narodowego państw przy porównywaniu poziomu dobrobytu jego obywateli. PKB nie uwzględnia kwot amortyzacyjnych, więc wzrost PKB nie przekłada się automatycznie na wzrost stopy życiowej.

Dół formularza

Dół formularza

19

---