Pojęcie prawa gosp. na tle innych gałęzi prawa Definicja podmiotowa - w odniesieniu do przedsiębiorców.
Definicja przedmiotowa - w odniesieniu do gospodarki.
Prawo dzieli się na 3 podstawowe gałęzie:
1/prawo cywilne - zespół norm prawnych regulujących określone stosunki społeczne za pomocą metody cywilno - prawnej, która polega na równorzędności podmiotów i braku podporządkowania,
2/prawo adm. - zespół norm prawnych regulujących określone stosunki społeczne za pomocą metody adm. -prawne, polegającej na nie równorzędności podmiotów i podporządkowaniu.
3/prawo karne - zespół norm prawnych regulujących określone stosunki społeczne metodą prawno - karną, czyli za pomocą funkcji kary.
Pozostałe gałęzie prawa dzielimy
z uwagi na przedmiot regulacji prawnej. Zastosowanie mają rózne metody regulacji np. Pr. podatkowe - metoda adm. - prawna i karna.
Prawo Gosp. to zespół norm prawnych, które regulują działalność Gosp, którą w rozumieniu ustawy jest zawodowa działalność wytwórcza, handlowa, usługowa, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób ciągły i zorganizowany.
Przedsiębiorca to osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną. Prawo. Gosp. to normy prawne regulujące organizację i działalność przedsiębiorców, a także wspólników sp. cywilnej - te podmioty we własnym imieniu wykonują dział. Gosp.
Pr. Gosp. reguluje stosunki społeczne za pomocą 3 metod cywilno - prawnej(umowa sp. cyw.) adm. -prawnej)koncesja, zezwolenie) i karnej(odpowiedzialność członków zarządu za przestępstwa skarbowe).
Przedsiębiorców dzielimy na polskich, mających siedzibę i miejsce zamieszkania w Polsce i tu prowadzących dział. Gosp. oraz na zagranicznych, czyli takich którzy mają siedzibę za granicą i tam prowadzą działalność. Przedsiębiorcy zagraniczni mogą prowadzić działalność gospodarczą w Polsce w formie:
-Oddziałów-Przedstawicielstw
Tworzenie oddziałów i przedstawicielstw przez przedsiębiorców zagranicznych.
Przed. zagraniczny może dla prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce utworzyć oddział na zasadzie wzajemności o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. To ograniczenie nie dotyczy przedsiębiorców z państw członkowskich UE, oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, bowiem ci ostatni działają na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy Polscy.
Przed. zagraniczny tworzący oddział, może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie działalności przedsiębiorstwa zagranicznego, oznacza to że jak jest firma która np. szyje odzież nie może prowadzić innej działalności tylko szycie.
Przed. zagraniczny musi ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przed. zagra., musi to być ktoś uprawniony kto składa oświadczenia woli i jest odpowiedzialny.
Przed. zagra. może rozpocząć swoją działalność w ramach oddziału po dokonaniu wpisu w rejestrze przedsiębiorstw w (KRS).
Warunki uzyskania wpisu w KRS
- podać nazwisko i imię osoby upoważnionej oraz poświadczony notarialnie wzór jego podpisu.
- przekazać dane poprzez dołączenie aktu założycielskiego, umowy lub statutu spółki przetłumaczonego na język polski.
Pozostali przedsiębiorcy działający na zasadzie wpisu do rejestru muszą przedłożyć wypis z rejestru przetłumaczony na język polski.
Oddział przed. zagra. jest zobowiązany do używania w nazwie pełnej nazwy przed. zagra. z dodatkiem w języku polskim określenia formy, oraz dopiskiem oddział w Polsce.
Zobowiązany jest do prowadzenia ksiąg podatkowych w języku polskim zgodnie z naszą ustawą o rachunk. Powinien informować ministra ds. Gosp. o wszelkich zmianach stanu faktycznego i prawnego przed.
Minister właściwy ds. Gosp. może wydać decyzje o zakazie wykonywania działalności poprzez oddział jeżeli:
- narusza ona prawo polskie (np. nie prowadzi dokumentacji zgodnie z prawem)
- przed. zagra. jest w stanie likwidacji
- działalność oddziału zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, lub ważnemu interesowi publicznemu.
Do likwidacji oddziału stosuje się odpowiednio KSH w części dotyczącej likwidacji sp. z o.o.
Przedstawicielstwo przed. zagra. może być utworzone na terytorium Polski, ale wyłącznie dla prowadzenia działalności w zakresie reklamy i promocji przed. zagra.
Dla działalności przedstawicielstwa konieczna jest jego rejestracja w Rejestrze Przedstawicielstw Zagranicznych prowadzonym przez ministra ds. gospodarki.
Wpisu minister dokonuje po spełnieniu określonych warunków:
- przyjęciu nazwy, która zawiera oryginalną nazwę przedsiębiorstwa zagranicznego z polską oryginalną formą prawną plus przedstawicielstwa.
- musi prowadzić rachunkowość w języku polskim.
- musi być przedstawiciel przed. zagra.
- musi być miejsce na siedzibę ( prawo do lokalu)
Minister wydaje decyzje o zakazie działalności przedstawicielstwa jeżeli:
- narusza prawo polskie
- nastąpiło otwarcie likwidacji przed. zagra.
- zagraża bezpieczeństwu narodowemu
W takich przypadkach następuje wykreślenie z rejestru przedstawicielstw zagra.
Sp. prawa handl. regulowane są KSH z 2000 r. jest ich 6 dzielą się na osobowe i kapitałowe(wymienić)
Porównanie sp. osobo. i kapitał.
Osobowe -1/nie mają osobowości prawnej, mogą we własnym imieniu nabywać prawa w tym własności nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywanym. Mają zdolność prawną, ułomną osobowość prawną.- 2/mają dowolną strukturę organizacyjną określoną przez wspólników w umowie
3/ majątek spółki jest własnością wspólników
4/ kapitał jest dowolny nie ma minimum kapitału określonego przez prawo, wkłady wspólników mogą być pieniężne, oraz polegające na obowiązku świadczenia pracy na rzecz spółki
5/ prowadzenie spraw spółki należy bezpośrednio do wspólników
6/ reprezentowanie spółki należy do wspólników
7/ skład osobowy odgrywa on bardzo istotną rolę i powinien być trwały
8/ odpowiedzialność wspólników w spółkach osobowych, wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki także swoim majątkiem
9/ są odstępstwa od tych zasad np. w spółce komandytowo- akcyjnej są organy: walne zgromadzenie, rada nadzorcza.
kapitałowe:
1/mają osobowość prawna
2/ mają określoną strukturę organizacyjną określoną przepisami kodeksu czyli muszą posiadać określone organy np. walne zgromadzenie, zarząd czy radę nadzorczą
3/ majątek jest własnością spółki
4/ konieczne jest zgromadzenie wkładów (kapitału) w minimalnej wysokości określonej przez kodeks i tak dla sp. z o.o. 50 tys. zł, dla sp. akcyjnej 500 tys. zł.
5/ prowadzenie spraw spółki należy do organów spółki czyli zarządu
6/ reprezentowanie spółki należy do członków zarządu (prezes itp.)
7/ skład osobowy jest nie istotny ma znaczenie drugorzędne, najważniejszy jest kapitał
8/ za zobowiązania spółki odpowiada spółka swoim majątkiem.
Spółka jawna jest to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą (nazwą), a nie jest inną spółką handlową.
Firma (nazwa) powinna zawierać nazwiska wspólników, a przynajmniej jednego z nich z dopiskiem spółka jawna.
Powstanie spółki: wspólnicy zawierają umowę spółki, która musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności.
Umowa sp. j. powinna zawierać:
- oznaczenie firmy (nazwy) i siedzibę spółki
- przedmiot działalności
- wkłady wnoszone przez wspólników i ich wartość
- czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
Wspólnicy zgłaszają spółkę do KRS-u i każdy wspólnik ma takie prawo. To zgłoszenie następuje na określonych formularzach, ale zawsze muszą być zawarte następujące elementy:
- firma (nazwa) i siedziba spółki
- przedmiot działalności
- nazwiska, imiona, adresy wspólników
- sposób reprezentacji (którzy wspólnicy reprezentują spółkę)
Reprezentacja spółki:
Zasadą jest, że każdy ze wspólników ma prawo reprezentowania spółki czyli podejmowania wszystkich czynności, sadowych i pozasądowych w imieniu spółki. Np. występować przed sądem a pozasądowe to zawieranie wszelkich umów.
Ta zasada może być ograniczona w umowie w ten sposób, że wspólnik może reprezentować spółkę łącznie z innym wspólnikiem (reprezentacja łączna) lub łącznie z prokurentem (pełnomocnikiem) spółki prawa handlowego.
Prokurenta powołują wszyscy wspólnicy, ale każdy ze wspólników osobno może go odwołać w dowolnej chwili.
Wspólnik może zostać pozbawiony prawa do reprezentowania spółki na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.
Prowadzenie spraw spółki:
- zasadą jest że nie można powierzyć tego osobą trzecim
- każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. W umowie lub uchwale spółki powierzyć prowadzenie spraw spółki jednemu wspólnikowi lub wybranym wspólnikom.
- kodeks przewiduje dwie sytuacje, każdy ze wspólników może prowadzić sprawy spółki samodzielnie jeżeli dotyczą one zwykłych czynności. W przypadku prowadzenia spraw przekraczających zwykły zarząd musi być zgoda wszystkich wspólników.
Udział w zyskach i stratach:
- Każdy ze wspólników ma prawo do równego udziału w zyskach w bez względu na wniesiony wkład, ale umowa sp. j. może stanowić inaczej. i ma obowiązek uczestniczenia w pokryciu strat. Umowa może zwalniać niektórych wspólników od obowiązku pokrycia strat. wspólnik może wystąpić ze sp. j. ale przynajmniej na 6 m-cy przed upływem roku obrotowego.
Odpowiedzialność wspólników:
- Wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym majątkiem solidarnie z innymi wspólnikami, oznacza to, że wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń od kilku wspólników, lub jednego z nich.
- Odpowiedzialność wspólników ma charakter odpowiedzialności subsydiarnej co oznacza, że egzekucja jest prowadzona w pierwszej kolejności z majątku spółki, a w przypadku braku zaspokojenia z tego majątku dopiero z majątku wspólnika.
- W spółce jawnej istnieje zakaz prowadzenia działalności sprzecznej z interesem spółki.
Zgodnie z art. 26 Kodeksu Spółek spółka cywilna musi być przekształcona w spółkę jawną jeżeli, w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęła wartość, powodującą zgodnie z przepisami o rachunkowości obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jest to utworzenie wtórne przymusowe)
Rozwiązanie spółki:
- wystąpienie przyczyny przewidzianej w umowie spółki.
-jednomyślna uchwała wspólników.
prawomocne orzeczenia sądu
- upadłość spółki
- śmierć wspólnika lub ogłoszenia jego upadłości.
W przypadku wystąpienia przyczyny rozwiązania, następuje likwidacja spółki a po zakończeniu likwidacji wykreślenie spółki z rejestru.
Spadkobiercy wchodzą w skład sp. j.
Spółka partnerska spółka osobowa utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu, w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą (nazwą).
Partnerem w spółce mogą być tylko osoby fizyczne mające prawo wykonywania wolnego zawodu wymienionego w KSH. Partnerami mogą być osoby różnych wolnych zawodów ( np. adwokaci, radcy prawni)
Firma (nazwa) spółki powinna zawierać co najmniej nazwisko jednego partnera z dodatkiem i partnerzy, oraz spółka partnerska, oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.
Utworzenie spółki:
Umowa spółki musi być zawarta w formie notarialnej. Musi zawierać: określenie wolnego zawodu (może kilka łącznie)
-przedmiot działalności,
-firmę,
-określenie wkładów wnoszonych przez wspólników,
-czas trwania jeżeli jest określony,
-nazwiska wspólników reprezentujących sp.,
-określenie partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. bo istotą sp. p. jest ograniczona odpowiedzialność parterów, bowiem nie ponoszą oni odpowiedzialności za zobowiązania sp. powstałe w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez innego partnera, lub osobę zatrudnioną na umowę o pracę lub inną na rzecz jednego partnera.
Zgłoszenie do KRS na określonym formularzu, -dokumenty potwierdzające prawo wykonywania wolnego zawodu.
-notarialnie poświadczone wzory podpisów osób reprezentujących sp. p.
,(bo może reprezentować ją każdy z partnerów chyba, że umowa spółki stanowi inaczej) i prokurentów.
Spółka powstaje z momentem wpisu do KRS.
Odpowiedzialność partnerów w spółce:
Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez pozostałych partnerów w spółce, oraz za osoby, które bezpośrednio tym partnerom podlegają.
Umowa spółki może przewidywać, że niektórzy partnerzy ponoszą odpowiedzialność nieograniczoną.
Reprezentacja spółki:
Każdy partner ma prawo reprezentacji spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej np. istnieje łączna reprezentacja, czyli dwóch partnerów, lub partner z prokurentem, bądź też spółkę reprezentuje zarząd.
Partnera można pozbawić prawa do reprezentacji uchwałą wspólników.
W sprawach nieuregulowanych w dziale dotyczącym spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.
W sp. p. może być zarząd i wtedy stosuje się przepisy dot. zarządu w sp. zoo.
Rozwiązanie spółki:
- wystąpienie przyczyny określonej w umowie
-ogłoszenie upadłości
-jednomyślna uchwała wszystkich parterów,
-utrata przez wszystkich wspólników uprawnień do wykonywania wolnego zawodu
-prawomocne orzeczenie sądu
Jeżeli 1 osoba utraci prawo wyk. zawodu to musi odejść ze sp. najpóźniej z końcem roku w którym utraciła prawo wyk. zawodu. Partner może odejść na 6 m-cy przed upływem roku obrotowego.
Spadkobierca nie wstępuje do sp. p. chyba, że ma zawód uprawniający do tego i tak jest zapisane w umowie sp.
Podział zysku po równo, chyba że wspólnicy przeznaczą jakiś % zysku na funkcjonowanie sp. a zysk wypracowany przez poszczególne osoby jest dla nich.
Spółka komandytowa jest spółką osobową, mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą (nazwą) w której wobec wierzycieli co najmniej jeden wspólnik zwany komplementariuszem odpowiada bez ograniczeń, a drugim wspólnikiem jest komandytariusz, którego odpowiedzialność jest ograniczona.
Mamy dwie kategorie wspólników
Komplementariuszy
Komandytariusze
Komplementariusze: odpowiedzialność bez ograniczeń za zobowiązania spółki.
Komandytariusze: odpowiadają za zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej.
Konsekwencją tego podziału jest nie tylko odpowiedzialność, ale także fakt, że sprawami spółki zajmują się Komplementariusze, natomiast komandytariusze takiej działalności nie prowadzą ich udział w spółce polega na wniesieniu wkładu i udziale w zysku, oraz określeniu wysokości sumy komandytowej.
W sprawach nieuregulowanych w dziale dotyczącym sp. koman. stosuje się odpowiednio (czyli zgodnie z charakterem przepisów odsyłających) przepisy dotyczące spółki jawnej.
Założenie spółki:
Pierwszy etap, zawarcie umowy następuje w formie notarialnej.
Umowa powinna zawierać:
- Firma i siedziba spółki.
W nazwie spółki powinno być przynajmniej nazwisko jednego komplementariusza z dopiskiem spółka komandytowa.
- Przedmiot działalności spółki.
- Czas trwania spółki jeśli jest on oznaczony.
- Oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość.
- Oznaczenie kwotowo zakresu odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli spółki czyli tzw. Suma komandytowa.
Suma komandytowa nie jest tym samym czym wkład wspólnika, który składa się na kapitał spółki. Jest tylko określeniem wysokości odpowiedzialności.
Rejestracja spółki:
Z wnioskiem o zarejestrowanie w KRS spółki występują Komplementariusze.
Wniosek składa się na odpowiednim formularzu, załączając umowę, oraz notarialnie poświadczone wzory podpisów Komplementariuszy.
- Spółka powstaje z momentem zarejestrowania jej w KRS przez Sąd.
Prawo reprezentacji:
Zasadą jest, że przysługuje ono każdemu komplementariuszowi, którego z mocy umowy lub orzeczenia sadu nie pozbawiono prawa reprezentacji.
Komandytariusze nie mają prawa reprezentowania spółki, natomiast mogą występować w charakterze pełnomocników.
Prowadzenie praw spółki:
Sprawy spółki prowadzą komplementariusze, sprawy te mogą polegać na dokonywaniu zwykłych czynności związanych z działalnością spółki np. podpisywanie umów, załatwianie spraw codziennych, ale sprawy te mogą wykraczać poza zwykłe czynności, wtedy konieczna jest zgoda komandytariuszy, chyba że umowa stanowi inaczej.
Podział zysku:
Podział zysku w spółce komandytowej jest zróżnicowany, bowiem komandytariusze to są wspólnicy, którzy dostarczają kapitał, a zatem ich wkłady mogą być różne, a w konsekwencji wysokość zysków też różna. Zasadą jest, że komandytariusze uczestniczą w zysku proporcjonalnie do wniesionych wkładów, chyba że umowa stanowi inaczej.
Kontrola komandytariusza polega na tym, że może on żądać odpisów sprawozdań finansowych za rok obrotowy, a także przeglądać księgi i dokumenty spółki w celu sprawdzenia ich rzetelności.
Komplementariusze mają prawo i obowiązek reprezentowania spółki i prowadzenia ich spraw.
Komandytariusze mają obowiązek wniesienia wkładu do spółki, oznaczenie wysokości sumy komandytowej, mają prawo do zysku i kontroli spółki.
Rozwiązanie spółki:
następuje w oparciu o przyczyny określone dla spółki jawnej.
-przyczyny przewidziane w umowie sp.
-jednomyślna uchwała wspólników,
-prawomocne orzeczenie sądu,
-ogłoszenie upadłości,
-śmierć wspólnika,
-gdy na skutek wypowiedzenia umowy sp. czy ogłoszenia upadłości wspólnika zostaje 1 wspólnik.
Sp. komandytowo -akcyjna
spółka osobowa prowadzącą przedsiębiorstwo pod własną firmą (nazwą) w której przynamniej jeden wspólnik jest komplementariuszem i odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń, a przynajmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Występują dwie kategorie wspólników:
Komplementariusze.
Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania sp. ponoszą tylko ryzyko finansowe, że akcje stracą na wartości.
Komplementariusze reprezentują spółkę na zewnątrz, prowadzą sprawy spółki i odpowiadają za jej zobowiązania bez ograniczeń.
- Akcjonariusze nie prowadzą spraw spółki i jej nie reprezentują, chyba że są pełnomocnikami, nie odpowiadają również za zobowiązania spółki. Mają obowiązek wniesienia wkładów za które obejmują akcje, oraz mają prawo do zysku. Mają również prawo do udziału w walnych zgromadzeniach spółki.
Komplementariusze, również mają prawo do zysku jeżeli są akcjonariuszami.
W sprawach nieuregulowanych w dziale dotyczącym spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące sp.j. Odnośnie stosunków między komplementaruszami, a osobami trzecimi, a akcjonariuszami, oraz przepisy dotyczące spółki akcyjnej w sprawach dotyczących kapitału zakładowego, akcji wkładów, akcjonariuszy, rady nadzorczej, zgromadzenia wspólników.
Założenie spółki:
Statut spółki jest zawierany w formie notarialnej. Minimalny kapitał spółki wynosi 50.000 złotych.
Elementy statutu:
- Firma i siedziba spółki przy czym firma powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego z komplementariuszy z dopiskiem spółka komandytowo-akcyjna.
- przedmiot działalności spółki.
- czas trwania spółki jeśli jest oznaczony.
- oznaczenie wartości wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wysokość.
- oznaczenie wysokości kapitału zakładowego nie mniej niż 50.000 złotych.
- sposób zbierania kapitału
- wartość nominalnej akcji
- liczba poszczególnych akcji
- określenie akcji: imienne i na okaziciela
- podać nazwisko i imiona, oraz siedzibę i adresy Komplementariuszy (siedziba-bo komplementariuszem może być inna spółka)
- organizacja walnego zgromadzenia i rady nadzorczej.
Rejestracja spółki:
Z wnioskiem do KRS występują Komplementariusze przedkładają potwierdzone notarialnie wzory podpisów, załączając statut i dokumenty dodatkowe, spółka powstaje z momentem rejestracji przez sąd.
Organy:
obligatoryjny to walne zgromadzenie, oraz rada nadzorcza, która jest fakultatywna ale może mieć charakter obligatoryjny w przypadku kiedy w spółce jest więcej niż 25 akcjonariuszy.
- walne zgromadzenie jest organem uchwałodawczym, podejmuje uchwały. W skład walnego zgromadzenia wchodzą akcjonariusze, komplementariusze jeżeli są akcjonariuszami.
Walne Zgromadzeniemoże być:
- Zwyczajne lub Nadzwyczajne
- zwyczajne odbywa się raz do roku w ciągu 6 m-cy po zakończeniu roku obrotowego,
nadzwyczajne jest zwoływane w przypadku wystąpienia takiej potrzeby
Zgromadzenia zwyczajne- przedmiotem zgromadzenia wspólników są następujące sprawy:
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdań Komplementariuszy z działalności spółki, oraz finansowego za ostatni rok obrotowy. Walne Zgromadzenie, albo zatwierdza, albo nie zatwierdza.
- udzielenie absolutorium komplementariuszom z wykonania przez nich obowiązków (ocena działalności)
- mogą odmówić udzielenia absolutorium (ocena negatywna) co nie oznacza, że ich odwołują.
- udzielenie absolutorium członkom Rady Nadzorczej
Walne Zgromadzenie: podejmuje uchwały: zwykłą lub kwalifikowaną większością głosów określoną w statucie i kodeksie spółek handlowych.
Jednocześnie dla podjęcia określonych uchwał np. w zakresie podziału zysku dla akcjonariuszy, podwyższenia kapitału zakładowego, przekształcenia i rozwiązania spółki wymagana jest zgoda większości Komplementariuszy.
Podjęcie uchwał w sprawach gdzie wymagana jest zgoda Komplementariuszy bez zgody powoduje nieważność uchwał.
RN nadzoruje i kontroluje całą działalność sp. członków RN powołuje walne na określoną kadencję. Komplementariusze nie mogą być członkami RN.
Rozwiązanie spółki komandytowo-akcyjnej
- przyczyny przewidziane w statucie
- uchwały walnego zgromadzenia przy zgodzie wszystkich Komplementariuszy
- ogłoszenie upadłości
- śmierć komplemementariusza lub ogłoszenie upadłości, rezygnacja komplementariusza
- z momentem na czas określony.
Rozwiązanie spółki następuje z momentem wykreślenia spółki z KRS.
Spółka zoo może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym chyba, że ustawa stanowi inaczej. Posiada ona osobowość prawną, jest sp. kapitałową. Kapitał minimalny wynosi 50 ty. zł. Dzieli się na udziały obejmowane przez wspólników, wartość nominalna 1 udziału nie może być niższa niż 50 zł.(wynika z umowy sp. i jest trwała).
Umowa jest zawierana w formie aktu notarialnego. Wspólnicy mogą obejmować udziały w zamian za wkład pieniężny lub niepieniężny tzw. APORT, który musi być wyceniony i musi być podana jego wartość.
Organy Sp. zoo:
walne zgromadzenie(organ wszystkich wspólników, uchwałodawczy, obligatoryjny) Zarząd(obligatoryjny, zarządzający i wykonawczy, prowadzi sprawy sp. i reprezentuje ją na zewnątrz. członkowie są powoływani przez walne lub RN, to wynika z umowy sp.)
RN(fakultatywna, lub obligatoryjna, jeżeli kapitał zakładowy jest wyższy niż 500 tys. i gdy jest więcej niż 25 wspólników)
Utworzenie sp.:
umowa w formie notarialnej, wnosi się wkłady przez wspólników, powołanie członków zarządu i RN(jak mówi tak umowa) Wszyscy członkowie zarządu występują z wnioskiem o rejestrację- określony formularz, załączenie umowy sp., nazwiska RN jak jest powołana i notarialnie poświadczone wzory podpisów członków zarządu oraz ich oświadczenia że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały w całości wniesione przez wspólników oraz listę wspólników i wysokość ich wkładów. Sp. powstaje i nabywa osobowość prawną po zarejestrowaniu(wniosek należy złożyć w ciągu 6 m-cy od zawarcia umowy). Z chwilą zawarcia umowy sp. zoo powstaje sp. w organizacji i może funkcjonować do momentu rejestracji, wówczas jest reprezentowana przez zarząd lub pełnomocnika a w naziw firmy musi być dopisek „w organizacji”.Firma(nazwa) może być dowolna, z dopiskiem sp. zoo.
Charakterystyka organów.
Walne zgr.
To organ uchwałodawczy i najwyższy w sp. składa się ze wspólników. Może być zwyczajne(zwoływane co roku do 30. 06. po zakończeniu roku obrotowego) lub nadzwyczajne zwoływane w każdym czasie jak jest taka potrzeba.
Walne podejmuje uchwały dotyczące:
-rozpatrzenie i przyjecie sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności zarządu,
-podział zysku lub pokrycie strat,
-udzielenie absolutorium zarządowi i RN,
-powołanie i dowołanie członków zarządu(chyba, że należy to do kompetencji RN),
-powołanie i odwołanie członków RN,
-zmiana umowy spółki, rozwiązanie, likwidacja, powołanie biegłego rewidenta. Uchwały są protokołowane. forma notarialna jest wymagana dla uchwały o zmianie umowy sp.
Walne zgromadzenie zwołuje zarząd na 14 dni przed terminem zawiadomienie -polecony, poczta kurierska lub elektronicznie (jak wyrażą na to zgodę); podaje: termin, godzina, miejsce, szczegółowy porządek obrad. Jeżeli zarząd nie zwoła walnego w określonym terminie, to może to zrobić RN, a jak nie to wspólnicy występują do sądu o zwołanie. Uchwały walnego mogą być podjęte wyłącznie w sprawach objętych porządkiem obrad - wyjątek jest wtedy, gdy cały kapitał jest zgromadzony i nikt ze wspólników nie zgłasza sprzeciwu. Uchwały mogą być podejmowane bezwzględną większością głosów, większością kwalifikowaną(wynika to z KSH) np. zmiana umowy 2/3, wynika z umowy, ale nigdy nie może być niższa niż określi ją KSH. Głosowanie jawne, może być tajne w sprawach dotyczących odpowiedzialności oraz powołania i odwołania członków organów sp. lub gdy 1 wspólnik wystąpi z takim wnioskiem.
Instytucje procesowe to uchylenie uchwały lun stwierdzenie nieważności uchwały(sprzeczna z KSH) uchwały mogą być zaskarżane poprzez wniesienie powództwa o uchylenie tej uchwały, jeżeli wnoszący uważa że jest ona sprzeczna z umową sp. lub dobrymi obyczajami i godzi w interesy sp. lub można wystąpić o stwierdzenie nieważności, jeżeli uchwała jest sprzeczna z KSH. Uprawnieni do wniesienia powództwa to członkowie zarządu, wspólnicy, którzy głosowali przeciwko uchwale i wnieśli sprzeciw do protokołu, a także ci wspólnicy, którzy bezzasadnie nie zostali dopuszczeni do udziału w walnym lub nie zostali powiadomieni. Uchylenie uchwały powoduje to, że nie wywołuje ona skutków prawnych od momentu uprawomocnienia się orzeczenia sądu, lub jak jest nieważna to od momentu jej podjęcia.
Zarząd
organ wykonawczy, reprezentuje sp. na zewnatrz. Członkami zarządu mogą być wspólnicy lub nie. Mogą być osoby fizyczne mające pełną zdolnośc do czynności prawnych. Członków zarządu powołuje zgromadzenie wspólników, chyba, że z umowy wynika iż powołuje RN(jak jest w spółce) powołany jest zarząd na określoną kadencję, nie dłuższą niż 5 lat. Jeżeli z umowy sp. nie wynika na jak długo, to przyjmuje się 1 rok.
Członek zarządu może być odwołany w każdym momencie, bez względu na długość kadencji, a jak z członkiem zarządu jest zawarta umowa o zarządzanie to można w niej wskazać przesłanki kiedy członek może być odwołany.(może to być skazanie za przestępstwa, działanie na szkodę sp., długa choroba,.itp.)
Członkiem zarządu przestaje się być po wygaśnięciu kadencji, ale może być wybrany na następną(nie ma ograniczenia w KSH) Wygaśnięcie nastepuje w przypadku śmierci, rezygnacji(złożonej do organu go powołującego). Kompetencje zarządu - w sprawach nie zastrzeżonych dla innych organów sp. Zarząd prowadzi sprawy sp. zarządza nią, zawiera umowy, podejmuje uchwały i reprezentuje ją na zewnątrz,(sąd przede wszystkim)
Zarząd może być jedno lub wielo osobowy. Reprezentacja samoistna(jak jest 1 osoba) lub łączna czyli 2 członków zarządu lub 1 członek i prokurent. Może być również prezes(jako jeden z członków) i pozostali łącznie. Sposób reprezentacji powinien być określony w umowie sp. jak nie ma to wtedy łącznie członek zarządu z prokurentem lub 2 członków. Jeżeli reprezentacja jest niewłaściwa to czynność jest nieważna. Nazwiska członków zarządu i sposób reprezentacji są wpisane do KRS. Oprócz tych ogolnych spraw zarząd prowadzi księge udziałów, zwołuje zgromadzenie wspólników, może wystapić z powództwem przeciwko uchwale walnego, prowadzi księgę protokołów i dokumentację sp., jest zobowiązany do wydania odpisów protokołów na żądanie wspólników, jak również zgłasza wszelkie zmiany do KRS. Zasadą jest że zarząd nie odpowiada za zobowiązania spółki, bo odpowiada sp. całym majątkiem, jeżeli jednak egzekucja przeciwko spółce okaże się nieskuteczna, to członkowie zarządu odpowiadają solidarnie , mogą się zwolnić z tej odpowiedzialności, jeżeli wykażą, że w odpowiednim czasie wystąpili do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. umowy z członkami zarządu podpisuje RN, a jak jej nie ma to powołany przez walne pełnomocnik.
Rada nadzorcza
jest organem kontroli i nadzoru, organ fakultatywny, a obligatoryjny wtedy gdy jest więcej niż 25 wspólników a kapitał wyższy niż 100 tys. Jeżeli nie ma RN to każdy wspólnik ma prawo kontrolować dokumenty spółki, jak jest RN to nie może. RN składa się z co najmniej 3 członków, mogą być osoby fizyczne mające pełną zdolność do czynności prawnych, działa na posiedzeniach, które są protokołowane, podejmuje uchwały. Członkiem RN nie mogą być członkowie zarządu, prokurenci, główni księgowi, radca prawny, adwokat, likwidator. RN sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki, ale nie może wydawać wiążących poleceń członkom zarządu. Ocenia sprawozdania zarządu z działalności spółki, i sprawozdania finansowe. Może mieć szersze kompetencje, jeżeli wynika to z umowy. Powoływana jest na określoną kadencję, członkowie mogą być odwołani w każdym momencie. Nazwiska są wpisane do KRS.RN podpisuje umowy o pracę lub zarządzanie z członkami zarządu, ma prawo zwoływania walnego zgromadzenia wspólników, jeżeli nie dokona tego zarząd w odpowiednim czasie.
Spółka akcyjna
kapitałowa, Jest przewidziana dla większych przedsięwzięć. ma osobowość prawną. może być utworzona przez 1 akcjonariusza w formie sp. w organizacji, czyli od momentu podpisania statutu do momentu rejestracji. Akt notarialny składa się z 2 części-akt zawiązania i statutt. Podmioty, które zawiązują sp. są akcjonariuszami założycielami. w S.A. są zawsze 3 organy zarząd, RN i walne zgromadzenie(zgromadzenie akcjonariuszy). Zasadą jest że członków zarządu powołuje RN, chyba że statut spółki mówi inaczej. Kompetencje organów, są podobne do sp. zoo. Wszystkie uchwały podejmowane za walnym są protokołowane przez notariusza. Zarząd SA występuje do sądu o rejestrację, z momentem wpisu do KRS SA nabywa osobowość prawną. Wszystko musi być protokołowane przez notariusza(nie tylko ważne uchwały i umowy). Kapitał S.A. dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej, może być niższy niż 100 tys. Kapitały w SA Podstawowy to kapitał zakładowy, jest to wyrażona w pieniądzu kwota pieniężna określona statucie, ujawniona w KRS. Kapitał zakładowy minimalny wynosi 100 tys. i dzieli się na akcje. Akcje wnoszone w formie APORTU np. nieruchomości przeliczane są na ich wartość pieniężną, natomiast akcje wnoszone w pieniądzu nie muszą być wpłacone w całości w momencie zakładania SA i jej rejestracji, ale muszą być wpłacone w wysokości co najmniej 25%.
Kapitałem obligatoryjnym jest kapitał zapasowy. S.A. zobowiązana jest odpisywać 8% swojego zysku na kapitał zapasowy, do momentu osiągnięcia przez niego 1/3 wysokości kapitału zakładowego tworzony jest w celu pokrycia ewentualnych strat SA. Fakultatywnie mogą być tworzone kapitały rezerwowe. Akcjonariusze decydują jaki % zysku jest przelewany na kapitał rezerwowy z przeznaczeniem na ewentualne straty lub inne cele np. akcje gratisowe(z funduszu rezerwowego nabywa się akcje i gratisowo daje akcjonariuszom) kapitał rezerwowy może być więcej niż 1. Kapitał zapasowy, rezerwowy zależy od zysku, a zakładowy jest stały, ale można go obniżyć lub podwyższyć-na to musi być uchwała walnego, ale zarząd może też, jak ma upoważnienie od walnego.
Podwyższenie kapitału zakładowego następuje wtedy, gdy akcjonariusze chcą dofinansować SA w celu rozwoju lub uniknięcia upadłości. Następuje poprzez emisję nowych akcji lub podwyższenie wartości nominalnej 1 akcji już istniejącej, jak również można obie rzeczy połączyć. Podwyższenie kapitału wymaga uchwały walnego podjętej większością ¾ głosów, wymaga zmiany statutu i wpisu do KRS. Podwyższenie kapitału może nastąpić ze środków własnych SA (z zysku, funduszy rezerwowych).
Obniżenie kapitału następuje najczęściej wtedy, kiedy SA ma trudności finansowe. Można obniżyć poprzez 1/zmniejszenie wartości nominalnej akcji, 2/połączenie akcji, 3/ umorzenie części akcji(likwidacja). w przypadku obniżenia kapitału zakładowego SA powinna zawiadomić o tym wierzycieli w Monitorze Sądowym i gosp., bowiem wierzyciele mogą w ciagu 3 m-cy złożyć sprzeciw i spółka musi ich spłacić, jeżeli chce obniżyć kapitał.
Na to musi być uchwała walnego ¾ większości głosów, zmiana statutu i zgłoszenie do KRS.
Pojęcie akcji, ich wartość i rodzaje.
Akcja jest papierem wartościowym, jest ułamkową częścią kapitału akcyjnego(zakładowego).Akcje obejmowane są w zamian za wniesiony wkład pieniężny lub niepieniężny. Z jednym wyjątkiem od tej zasady, są tzw. akcje gratisowe, które są obejmowane ze środków SA. Akcja jest również dokumentem stwierdzającym istnienie praw udziałowych w SA. Są 3 rodzaje wartości akcji: 1/wartość nominalna - kwota pieniężna, na którą opiewa dokument akcji(wynika ze statutu); 2/ wartość emisyjna - kwota, którą płaci akcjonariusz za akcje w obrocie pierwotnym(emisja przez SA to za ile kupujemy, jest to obrót pierwotny).;3/wartość rynkowa - kwota akcji osiągana na rynku wtórnym.
Rodzaje akcji
-imienne -zawierające w dokumencie akcyjnym nazwisko akcjonariusza, ich zbycie wymaga formy pisemnej i nazwiska akcjonariuszy, liczba i wartość akcji ujawnione są w księdze akcyjnej prowadzonej przez zarząd.
-akcje na okaziciela - z ich praw korzysta każdorazowy ich posiadacz;
-zwykłe -dają prawo 1 głosu i równej cześci dywidendy;
uprzywilejowane - dają prawo do 2 głosów z jednej akcji i dywidendy max wyższej o 50% niż zwykłej, a także prawo pierwszeństwa co do majątku likwidowanej spółki;
-nieme - dają uprzywilejowanie do dywidendy bez ograniczenia, ale nie dają prawa głosu na walnym;
-gratisowe -są obejmowane ze środków spółki, jako jedyny majątek;
- pieniężne - obejmowane za wniesiony wkład pieniężny
- aportowe - obejmowane w zamian za wniesiony aport np. ruchomości lub nieruchomości.
KRS jest regulowany ustawą o KRS. Składa się z 3 części, w tym z części dot. przedsiębiorców, czyli spółek prawa handlowego również. prowadzony jest w formie elektronicznej, w systemie scentralizowanym. jest jawny - każdy zainteresowany może przeglądać akta rejestrowe, wystepować o wydanie odpisów. jak również isnieje zasada domniemania prawdziwości danych objętych rejestrem tzn. że podmiot który nie wprowadził nowych danych do rejestru nie może zasłaniać się faktem iż są one nie prawdziwe. Podmiot zobowiązany do wprowadzenia nowych danych ponosi odpowiedzialność za szkodę zgłoszenia do rejestru nieprawdziwych danych, lub też zaniechania ich wprowadzenia.
Są bada zgłoszone wnioski do KRS, co ich formy i treści i zgodności z prawe. Wnioski składane są na odpowiednich formularzach