Relaks psychiki i umysłu 
poprzez relaksację fizyczną

 
Rozluźnienie napięć w swoim ciele jest bardzo użyteczne zarówno ze względów psychoterapeutycznych (utrzymywanie dobrej formy psychicznej), codziennych (większy zapas sił życiowych do codziennego funkcjonowania), jak i ze względu na cele duchowe (równowaga pomiędzy ciałem i umysłem sprzyja harmonijnemu rozwojowi duchowemu).

Istnieje wiele prostych metod wprowadzenia pozytywnej relaksacji w swoim ciele.
Mówiąc o pozytywnym stanie rozluźnienia mamy na myśli stan równowagi pomiędzy pobudzeniem i hamowaniem wewnątrz autonomicznego układu nerwowego. Dążąc do rozluźnienia w ciele nie dążymy zatem do stanu senności, ale do stanu uwolnienia się od przeszkadzających napięć. 
Dlatego nie ma żadnej przesady w stwierdzeniu, że ciało rozluźnione jest w jakimś sensie bardziej "żywe", niż ciało napięte i przesadnie zmobilizowane, ponieważ w stanie rozluźnienia i wolności od przeszkadzających napiec i blokad - bardziej swobodnie przepływa krew i wszelkie płyny ustrojowe (limfa i chłonka) a także bardziej swobodnie przebiegają impulsy układu nerwowego. 


Kilka prostych i skutecznych technik, które zostały omówione poniżej wywołuje stan jednocześnie odprężenia, jak i naenergetyzowania (zwiększenia witalności).
Każda z metod, która pomaga nam poczuć lepszy kontakt ze swoim ciałem ma działanie korzystne dla naszego zdrowia i psychiki oraz może wspierać nasz rozwój duchowy.  

Klasyczna joga indyjska (tzn. mam tu na myśli radża-joge) jako uzupełnienie treningu medytacji (dhyana), a wcześniej relaksacji (pratyahara) stosowała rozluźniające ćwiczenia fizyczne (zn. asany z hatha jogi). 
Podobnie w starożytnym Tybecie i Chinach obok technik stricte duchowych stosowano różne ćwiczenia fizyczne pomagające usunąć napięcia i blokady fizyczne oraz emocjonalne, będące wyrazem utrzymywania równowagi pomiędzy ciałem i umysłem, czy też pomiędzy względnym a duchowym aspektem naszego istnienia. 
 

Ćwiczenia fizyczne we spółczesnym życiu

Także wiele zwykłych aktywności i ćwiczeń fizycznych może mieć na nas oddziaływanie terapeutyczne i pomagać w utrzymywaniu równowagi pomiędzy ciałem i umysłem. Wiele osób stosuje pływanie, czy jogging, czy też codziennie przez chwilę wykonuje gimnastykę, lub spacer. 
Wszystkie te aktywności działają tym bardziej terapeutycznie i integrująco, im bardziej podczas ich wykonywania powracamy do chwili tu i teraz. Gdy pływasz, to tylko pływaj, gdy biegniesz - tylko biegnij, gdy spacerujesz - oddaj się przyjemności spacerowania. 

Ważne jest aby na czas ćwiczenia wyłączyć w umyśle przypadkowe myśli i wszelkie rozważania nie związane z tym, co aktualnie robimy. 
Drugi ważny element to odprężenie i komfort podczas wykonywania ćwiczenia. W tradycyjnym treningu sportowym niekiedy ćwiczy się siłowo i forsownie (chociaż wielu mistrzów sportowych rozumie rolę relaksacji i skupienia podczas ćwiczeń). Samo napięte i mechaniczne wykonywanie ćwiczeń fizycznych nie daje tak dobroczynnego efektu dla zdrowia fizycznego i psychicznego. 

Istotne jest faktyczne zintegrowanie ciała i ducha podczas ćwiczeń. By to osiągnąć powinniśmy skupić się na chwili tu i teraz i śledzić uważnie i spokojnie doznania w naszym ciele. Pomaga także podążanie za rytmem swojego oddechu i obserwowanie go. 

Takie rozluźnione i skupione (bardziej uważne i mniej mechaniczne) uprawianie ćwiczeń fizycznych przekłada się także na konkretne rezultaty i wydolność fizyczną. 
Gdy np. osoba mająca średnie umiejętności pływania wprowadzi takie podejście (zacznie płynąć bardziej spokojnie i miarowo, bardziej wczuwając się w swoje ciało i rytm oddechu oraz będąc głębiej obecna w chwili tu i teraz), to automatycznie odkryje, że potrafi przepłynąć w taki sposób kilkakrotnie dłuższy dystans. 
Dzięki zintegrowania ciała i umysłu mniej meczymy się i mamy większą wytrzymałość. Dzieje się tak m.in. z powodu lepszego odblokowania płuc  i osiągnięcia równowagi w obrębie autonomicznego układu nerwowego. 

Oczywiście można na to zagadnienie spojrzeć bardziej parapsychologicznie: gdy utrzymujemy równowagę pomiędzy ciałem i umysłem i jednocześnie podczas ćwiczeń umysł skupiony jest w pełni na chwili obecnej - następuje otwarcie się na napływ uniwersalnej duchowej energii wszechświata oraz zwiększa się nasza życiowa, ziemska energia witalna.


 

 

Proste fizyczne ćwiczenia relaksujące


Oto kilka przykładów bardzo prostych i szybkich ćwiczeń, które mogą poprawić nasze samopoczucie i sprawić, że poczujemy się lepiej. Doprowadzają one do stanu większej przytomności i odblokowania przepływu krwi i energii w ciele fizycznym.


1) ciepło na twarzy płynące z dłoni

Rozetrzyj dłonie jedna o drugą. Rozcieraj je przez kilkadziesiąt sekund, minutę, lub dłużej. 
Poczuj bardzo wyraźne ciepło pojawiające się na wewnętrznych powierzchniach swoich dłoni.
Możesz nawet rozcierać dłonie do mementu, aż ich wewnętrzne powierzchnie staną się tak gorące, że będą prawie parzące.

Następnie przyłóż te rozgrzane (od pocierania o siebie) dłonie do swojej twarzy i głęboko się odpręż.
Wczuwaj się w ciepło, które płynie i promieniuje z Twoich dłoni. Trzymaj dłonie na Twarzy przez kilkanaście sekund lub dłużej (np. minutę). 

Odczuwaj jak cała głowa odpręża się, odczuwaj jak wszystkie emocje wypisane w napięciach twojej twarzy - ustępują. Odczuwaj jak pojawia się harmonia i odprężenie, odczuwaj wyciszenie, spokój i komfort pojawiające się w całej głowie.



2) rozcieranie i masowanie uszu

Uszy uważa się w niektórych systemach za mapę receptorów całego organizmu, podobnie jak np. stopy i dłonie. 
Zwraca się uwagę na to, że małżowiny uszne swoim kształtem przypominają płód ludzki ułożony w łonie matki

W myśl medycyny chińskiej rozmasowanie uszu wpływa na zrównoważenie i odblokowanie całego organizmu. 
Możesz wykształcić nawyk, by przynajmniej raz dziennie rozmasować swoje uszy. Możesz robić biorąc małżowiny pomiędzy kciuki i palce wskazujące, czy też możesz rozetrzeć uszy pełnymi dłońmi. 

Istotne jest, by w czasie tego masowania wyciszyć siei poddać doznaniom płynącym z automasażu uszu. 
Potraktuj taki prosty zabieg, jako łatwe i skuteczne ćwiczenie relaksacyjne.
Po zakończeniu, przez chwilę odczuwaj cale ciało i skup się na oddechu.



3) bezpieczeństwo odczuwane w kolanach

Zrób jeszcze jeden eksperyment. Rozetrzyj dłonie - tak jak w pierwszym ćwiczeniu - i takie ciepłe dłonie połóż na swoich kolanach. Obejmij swoimi dłońmi całe stawy kolanowe - połóż dłonie centralnie na rzepce kolana 
(prawą dłoń na prawym kolanie, a lewą - na lewym). 

Wczuj się przez jakiś czas w doznanie spokoju i bezpieczeństwa, trzymając cały czas dłonie na kolanach (obejmując swoje zewnętrzne powierzchnie swoich stawów kolanowe wewnętrznymi powierzchniami dłoni).


W medycynie orientalnej uważa się, że kolana są bardzo ważną częścią ciała - nie tylko w celu poruszania się; 
poczucie ciepła płynącego z dłoni do kolan wyraźnie wpływa na nasze samopoczucie i  świadomość 
- wyzwala doznanie bezpieczeństwa, lepszego osadzenia w sobie i wewnętrznej siły. 
Sprowadza pogłębiony spokój umysłu.

Oczywiście nie należy tego rozumieć, że to ćwiczenie ma zastąpić wszelkie działania psychoterapeutyczne, czy ćwiczenia duchowe - po prostu oddziałuje na nas wspierające. Jest proste i pomocne.

 

Praca z ciałem a inne metody relaksacji


Bezpośrednia praca z napięciami ciała pojawia się wyraźnie w metodzie Jacobsona. Ten odkrywczy psychoterapeuta, psychiatra i fizjolog - odkrył i badał bezpośrednie powiązania miedzy życiem emocjonalnym człowieka i a występowaniem napięć w mięśniach. Relacje i powiązania pomiędzy ciałem i umysłem ciągle są zbyt mało zbadane i naświetlane w zdobyczach naszej zachodniej cywilizacji i nauki. 
Jednak część naukowców prowadziła takie gruntowne badania, które jednak nie są powszechnie znane.

W prowadzonym przeze mnie mailowym kursie relaksacji (Darmowy mailowy kurs relaksacji) prezentuję prostą metodą psychoterapii i relaksacji - polegającą na pulsacji.


Z kolei trening autogenny Schultza bazuje na wywoływaniu pozytywnych i terapeutycznych reakcji w autonomicznym układzie nerwowym poprzez skupione posługiwanie się swoim umysłem. Odczucie ciężaru i  ciepła ma związek z odprężeniem fizycznym i wegetatywnym. 
Dalszym krokiem jest odczuwanie ciepła w okolicy splotu słonecznego.

Bardzo praktyczną metodą jest zasypianie z wyobrażeniem sobie ciepła w rejonie splotu słonecznego, lub w punkcie ciężkości ciała - kilka centymetrów poniżej pępka. 
Aby to łatwiej uzyskać - można w tym miejscu ułożyć sobie obie dłonie jedna na drugiej i w takiej pozycji zasnąć.

Rafał Seremet

---