Minerały skał osadowych
nazwa |
Wzór chemiczny |
Pokrój/ skupienie |
barwa |
połysk |
Łupliwość/ przełam |
Twardość |
inne |
skały |
|
|
|
minerały |
grupy
|
krzemionki |
|
|
|
OPAL
mleczny
*menilit |
SiO2∙nH2O |
Bezposta-ciowy |
Bezbarwny w skałach: biała, szara, żółta, czerwona, zielona, czarna *brunatna |
Szklisty, powie-rzchnie przełamu matowe |
Brak/ muszlowy lub gładki |
5 - 6,5 |
Opalizacja - rozszcze-pienie światła w szczelin-kach (szlachetny, hialit) |
|
CHALCEDON mleczny chryzoprast
|
SiO2∙nH2O |
Drobno- krysta-liczny makro naciekowe, nerkowate, groniaste |
Biała lub kolorowa |
Matowy słaby |
Brak/ muszlowy lub gładki |
6 - 6,5 |
|
|
agat |
SiO2∙nH2O |
koncentryczny |
wielobarwny |
Szklisty, jedwabisty |
/muszlowy |
6 - 6,5 |
wstęgi |
|
KWARC AUTOGENICZNY |
SiO2 |
Krótko słupkowy, izometryczny |
bezbarna |
szklisty |
Brak/ muszlowy |
7 |
Występuje z chalcedonem lub opalem |
Margle dolomity wapienie |
|
|
|
minerały
|
ilaste |
(iłowe) |
|
|
|
Kaolinit montmorillonit illit folidoid |
Al4[(OH)8Si4O10] Al2[(OH)2Si4O10∙nH2O
|
Zbity, drobnołuseczkowy tabliczkowy |
Biała, niebieska, żółta, czerwona, rdzawa |
Szklisty perłowy |
Niewyraźna / nierówny |
1 - 2,5 |
Układ jednoskośny |
Zwietrzeliny, iły, gliny, łupki ilaste, margle |
|
|
|
Tlenki |
i |
wodorotlenki |
glinu |
|
|
Diaspor belemnit hydrargilit |
Al2O3∙H2O AlO(OH) Al(OH)3 |
ziarniste |
Czerwona, rdzawa |
|
|
|
Jednoskoś, rombowy |
Lateryty, boksyty |
|
|
|
Tlenki |
i |
wodorotlenki |
żelaza |
|
|
limonit (żółty) |
|
Drobno lub skrytokrystaliczne |
Rdzawa, brunatna |
|
|
|
brudzi na żółto |
mineraloid |
hematyt Getyt(2) lepidokrokit (pomarańczowy) |
Fe2O3∙H2O FeO(OH) |
Słupkowy zbity ziarnisty |
Krwisto czerwona, ciemno czerwona, brunatnoszara (2) |
Półmetaliczny matowy jedwabisty |
Wyraźna / nierówny |
4 - 5,5 |
Rombowy, rysa szara, przechodzą w siebie wzajemnie |
|
|
|
|
siarczki
|
żelaza
|
i |
inne |
|
|
Piryt autogeniczny |
FeS2 |
izometryczny |
żółta |
Metali-czny |
Brak/ muszlowy, ziarnisty |
6 -6,5 |
Układ regularny |
Węgle brunatne, kamienne, gliny zwiet. |
chalkopiryt |
CuFeS2 |
Izometryczny/zbity |
Żółta mosiężna |
metaliczny |
Niewyraźna / nierówny |
3,5 - 4 |
Ukł tetragonalny |
|
Galena |
PbS |
Zbite ziarniste |
Szara z niebieskim lub czerwonym odcieniem |
metaliczny |
Doskonała / półmuszlowy |
2,5 |
Ukł regularny |
|
Sfaleryt |
|
izometryczny |
różne |
Diamentowy, tłusty, szklisty matowy |
Doskonała / muszlowy |
3,5 - 4 |
Ukł regularny |
|
markasyt |
FeS2 |
Tabliczkowy,zbliźniaczenia/ Drobno ziarnisty |
Szaro zielona, stalowo zielona |
Metali-czny |
Niewyraźna/ nierówny |
6 |
Ukąłd rombowy, rysa prawie czarna z odcieniem zielonego |
|
|
|
|
węglany |
|
|
|
|
|
kalcyt |
CaCO3 |
Krótkosłupkowy, izo-metryczny, płytkowy |
Bezbarwnybiała (mleczna), szara, żółta, miodowa, czerwona, czarna |
szklisty tłusty |
doskonała |
3 |
Układ trygonalny, dwójłomność - podwójny obraz przez niego |
wapienie margle
węglanowe |
Dolomit |
CaMg(CO3)2 |
Izometryczny |
Szarobiała, żółtawa |
Szklisty, perłowy |
doskonała |
3,5 - 4 |
Układ trygonalny, siodłowaty kształt |
często występują razem |
ankeryt |
Ca(Mg,Fe2+) (CO3)2 |
|
Żółtawa, brunatna |
Szklisty, perłowy |
Wyraźna do doskonałej/ muszlowy |
3,5 - 4 |
Układ trygonalny, |
|
magnezyt |
MgCO3 |
zbity |
Biała szara kremowa jasnożółta |
Szklisty jedwabisty |
Doskonała / muszlowy |
3,5 - 4,5 |
Ukł trygonalny |
Wapienie pelitytowe |
syderyt |
FeCO3 |
Drobno ziarniste |
Biała, szarawa, żółtawa, brunatna i rdzawa po utlenieniu Fe |
Szklisty, perłowy |
Doskonała wzdłuż ścian |
3,5 - 4 |
Układ trygonalny, |
Syderyt-owce |
aragonit |
CaCO3 |
Słupkowy, igiełkowy |
Bezbarwne biała, żółtawa |
szklisty |
Wyraźna w dwóch kierunkach |
3,5 - 4 |
Układ rombowy, nietrwały szybko przechodzi w kalcyt |
Utwory gipsowo-siarkowe |
|
|
|
fosforany
|
|
|
|
|
|
Apatyt |
Ca5[(F,Cl, OH)/(PO4)3] |
Słupkowy igiełkowy, tabliczkowy |
Biała żółta niebieska fioletowa zielona brunatna |
Szklisty tłustawy |
Wyraźna / muszlowy |
5 |
Ukł heksagonalny |
|
Frankolit |
|
skrytokrystaliczny |
seledynowa |
|
|
|
Mogą przechodzi |
|
Kolofanit |
|
Bez-postaciowy |
Szara brunatna |
|
|
3 - 4 |
w siebie |
|
wiwianit |
|
Naloty, skupienia, listewkowe |
Niebieska, granatowa |
Szklisty perłowy |
Bardzo dobra/ nierówny |
2,6 - 2,7 |
Układ jednoskośny |
Rudy darniowe i torfy |
|
|
|
siarczany |
|
|
|
|
|
Gips alabaster (włóknisty) |
CaSO4 ∙ H2O |
Tabliczkowy, igiełkowy |
różna |
Szklisty tłusty jedwabist |
Doskonała równoległa do największej ściany |
2 1,5
|
Układ jednoskośn |
Margle, iły |
selenit |
|
|
Biała, szara, żółtawa, miodowa |
Szklisty, tłustawy, jedwabist |
|
|
Jaskółcze ogony |
|
Anhydryt |
CaSO4 |
Drobno krystaliczne, zbite |
Biała, szara, niebieska, czerwona |
Szklisty, perłowy |
Bardzo dobra/ nierówny |
3,5 - 4 |
Układ rombowy, gorzki smak |
|
Celestyn |
SrSO4 |
Tabliczkowy, listewkowy słupkowy/ zbite |
Pomarańczowy czerwony brunatny niebieskozielony zielony |
szklisty |
doskonała |
3 - 3,5 |
Ukł rombowy |
|
Baryt |
BaSO4 |
Tabliczkowy, łuseczkowy |
Biała szara żółta zielona brunatna czerwona niebieska czarna |
Szklisty jedwabisty, tłusty |
Bardzo dobra/ muszlowy, nierówny |
4,3 - 4,7 |
Powstaje w warunkach pomagmowych, ciężki |
|
Kizeryt |
MgSO4 ∙ H2O |
Zbity, ziarnisty |
Biała szara żółta |
szklisty |
Bardzo dobra |
3,5 |
Ukł jednoskośny,przeźroczysty |
|
Polihalit |
|
Tabliczkowy/ziarnisty, zbity |
Bezbarwny biała różowa czerwona brunatna ceglata szara żółta |
Szklisty, tłusty, jedwabisty |
Doskonała/ nierówny |
3 - 3,5 |
Ukł trójskośny; słono- gorzki, topi się - biały |
|
Mirabilit |
Na2SO4 ∙ 10H2O |
Tabliczkow, słupkowy, igiełkowy/ ziarniste |
Biała żółtawa zielonkawa bezbarwny |
Szklisty, matowy |
Dobra/ muszlowy |
1,5 |
Ukl jednoskosny |
|
Siarka rodzima |
S |
Grubo tabliczkowy podwójna piramida/ zbite ziarniste |
Żółta brunatna szara rdzawa |
Tłusty |
brak/ nierówny, muszlowy |
1,5 - 2 |
Ukł rombowy |
|
|
|
|
chlorki |
|
|
|
|
|
Halit |
NaCl |
izometryczny |
Bezbarwnebiała, szara, niebieska, łososiowa |
szklisty |
Bardzo dobra |
2 |
Ukł regularny, słony smak |
Sól kamienna |
Sylwin |
KCl |
|
Bezbarwny biała, czerwona |
szklisty |
Bardzo dobra wzdłuż ścian sześcianu |
1,5 - 2 |
Ukł regularny, gorzki palący smak, silnie higroskopijny (topi się) |
|
Karnalit |
KCl ∙ MgCl2 ∙ 6H2O |
Zbite drobno krystaliczny |
Bezbarwny czerwony brunatny żółty |
Szklisty, łatwo matowieje |
|
2 - 3 |
Ukł rombowy, bardziej gorzki od sylwinu |
|
GLAUKO-NIT |
|
Drobne ziarna, łuseczkowy |
Trawiasto zielona - zielono czarnej |
Matowy, tłustawy |
Jedno-kierunkowa łupliwość |
2 |
Ukl jednoskośny |
|
|
|
|
inne |
|
|
|
|
|
fluoryt |
CaF2 |
|
fioletowy |
szklisty tłusty |
przełam muszlowy |
4 |
|
|
granaty |
|
izometryczny |
ciemne barwy, bordowy |
szkilsty |
|
2,5 - 3 |
|
|
łyszczki |
|
cienko- tabliczkowy |
szarawe |
metaliczn |
łupliwość doskonała |
2 |
„świecą” |
|