RADIOLOGIA
1.Proszę wyliczyć objawy radiologiczne płatowego zapalenia płuc na zdjęciu
przeglądowym klatki piersiowej.
W okresie pełnego rozwoju choroby zmieniony zapalnie płat jest jednolicie i intensywnie zacieniony, jego objętość nie zmienia się wyraźnie. Granica między płatem zmienionym zapalnie a zdrowym miąższem płucnym jest z reguły ostra i wyznacza ją szczelina międzypłatowa. Na tle nacieczonego płata mogą być widoczne powietrzne pasma oskrzeli.
W okresie ustępowania zmian zapalnych stopniowe upowietrznianie płata powoduje, że w miejscach jednolitego zacienienia pojawiają się plamiste , częściowo zlewające się cienie, które stopniowo zanikają w miarę resorpcji wysięku zapalnego.
2. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne odoskrzelowego zapalenia płuc na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej:
Zmiany zapalne umiejscowione są z reguły w płatach dolnych. Są to ogniska pojedyncze lub mnogie, różnego kształtu, nieostro odgraniczone, czasem zlewające się ze sobą. Ogniska zapalne ulegają częściowej lub całkowitej resorpcji na przestrzeni 1- 2 tygodni.
3. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne gronkowcowego zapalenia płuc na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej:
W okresie pełnego rozwoju choroby obraz radiologiczny charakteryzuje wielopostaciowość, począwszy od zmian śródmiąższowych, przez zagęszczenia plamiste, cienie okrągłe, objawy wysięku opłucnej i odmy, pęcherze rozedmowe - do ropni płuc włącznie.
Ogniska gronkowcowego zapalenia płuc mają skłonności do ropienia i rozpadu oraz zajmowania opłucnej. Obrzęk zapalny śluzówki oskrzeli prowadzi na drodze mechanizmu wentylowego do tworzenia pęcherzy rozedmowych, te z kolei pękając są przyczyną powstawania odmy opłucnowej.
Wszystkie te zjawiska powodują, że obraz rentgenowski w przebiegu gronkowcowego zapalenia płuc zmienia się z godziny na godzinę.
4. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne ropnia płuc na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej:
Odróżniamy ropnie pierwotne, powstałe w niezmienionej tkance płucnej (krwiopochodne, ciało obce w oskrzelu) oraz wtórne rozwijające się na podłożu innego procesu chorobowego, np. ( zapalenie płuc, nowotwór, etc. )
Ropień może być pojedynczy lub mnogi, wielkość jego waha się od rozmiarów wiśni do objętości całego płata. Najczęstszym umiejscowieniem jest dolny płat prawego płuca.
Początkowo w obrazie RTG ropień nie różni się od nacieku zapalnego. Z czasem w obrębie nacieku zapalnego powstaje jama ropnia, dając wówczas przejaśnienie będące wyrazem rozpadu tkanki płucnej. Mała jamka nie jest widoczna na zdjęciu przeglądowym, ale można ją uwidocznić na zdjęciach warstwowych. Stopniowo ropień opróżnia się i powiększa. Zarysy jamy początkowo nieregularne i zatokowe zostają wygładzone.
Powstaje typowy obraz ropnia o okrągłym lub owalnym kształcie z poziomem płynu widocznym w pozycji stojącej. W przypadku złego drenażu lub niewłaściwej antybiotykoterapii naciek wokół ropnia może się powiększać, a rozpad stopniowo rozprzestrzeniać.
5. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne przewlekłego nieżytu oskrzeli na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej:
W obrazie RTG charakterystyczne są pasmowate zgrubienia okołooskrzelowe, umiejscowione w przywnękowych częściach płuc, zwłaszcza w dolnych i środkowych polach płucnych, porównywane obrazowo do śladów narciarza. Często towarzyszy temu rozrost tkanki łącznej podścieliskowej ze wzmożeniem rysunku zrębu płucnego o charakterze delikatnej siateczki.
6. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne rozstrzeni oskrzeli na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej:
Pod pojęciem rozstrzeni oskrzeli rozumiemy nabyte, rzadziej wrodzone zmiany w drzewie oskrzelowym, przebiegające z nieodwracalnym rozszerzeniem światła, uszkodzeniem ścian oskrzela i współistniejącym zapaleniem.
Obraz RTG bywa zróżnicowany w zależności od wielkości rozstrzeni, stopnia wypełnienia wydzieliną i stanu otaczającej tkanki płucnej. Najczęściej na zdjęciu przeglądowym nie stwierdza się żadnych zmian. W przypadku znacznego zgrubienia ścian uwidacznia się wzmożony rysunek okołooskrzelowy, o charakterze cieni pasmowatych lub obrączkowatych.
W obrębie bezpowietrznej, zmienionej zapalnie lub marskiej tkanki płucnej rozstrzenie mogą dawać obraz okrągławych, licznych przejaśnień podobnych do plastra miodu.
Jeśli rozstrzenie są duże a ponadto wypełnione wydzieliną to możemy dostrzec zagęszczenia plamiste, czasem z poziomami płynu.
7. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne rozedmy płuc:
Rozedma to stan tkanki płucnej, w którym dochodzi do rozdęcia pęcherzyków , ścieczenia i zaniku przegród międzypęcherzykowych oraz zmniejszenia łożyska naczyń włosowatych.
W przypadku rozedmy znacznego stopnia klatka piersiowa znajduje w położeniu wdechowym, żebra mają przebieg poziomy, międzyżebrza są szerokie, a przepona płaska i nisko ustawiona. Kąty przeponowo-żebrowe zbliżają się do kąta prostego. Podczas prześwietlenia stwierdza się nadmierną przejrzystość pół płucnych, które nie ciemnieją w fazie wydechu. W ustawieniu bocznym przestrzeń między mostkiem a śródpiersiem jest szeroka, nadmiernie jasna i nie zanika podczas głębokiego wydechu. Rysunek naczyniowy płuc jest zmieniony. Rozgałęzienia tętnicy płucnej we wnękach są szerokie. Na obwodzie
płuc rysunek naczyniowy jest zredukowany.
8. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne odmy opłucnowej:
Odma - nagromadzenie powietrza między listkami opłucnej płucnej i ściennej z utworzeniem komory odmowej w miejscu szczelinowatej jamy opłucnej.
W obwodowej części klatki piersiowej na tle krzyżujących się żeber jest widoczna powietrzna przestrzeń pozbawiona rysunku płucnego. W przypadku odmy pod ciśnieniem płuco może być całkowicie zapadnięte w postaci niedodmowego tworu, leżącego przywnękowo, a serce i śródpiersie przemieszczone na stronę zdrową. Niekiedy komora odmowa składa się z kilku komór, oddzielonych od siebie zrostami opłucnej, które przytrzymują płuco przy ścianie klatki piersiowej.
9. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne wolnego płynu w jamie opłucnej
Mała ilość płynu gromadzi się początkowo w tylnej części zatoki przeponowo-żebrowej, a następnie w kącie przeponowo-żebrowym. Kąt ten, w warunkach prawidłowych ostry i o gładkich zarysach ulega zatarciu i zacienieniu, nie rozwiera się podczas maksymalnego wdechu i wykazuje łukowatą linie płynu, który przemieszcza się w czasie oddychania.
Małą ilość płynu można wykazać na zdjęciu wykonanym poziomym promieniem przy ułożeniu pacjenta na chorym boku. Płyn rozlewa się wówczas wzdłuż bocznej ściany klatki piersiowej, dając przyścienne zacienienie.
W miarę zwiększania ilości płyn gromadzi się w dolnej części jamy opłucnej powodując zacienienie dolnych partii płuca Górna granica płynu tworzy charakterystyczną linię Ellisa-Damoiseau. W pozycji leżącej płyn przemieszcza się w kierunku szczytu powodując zacienienie odpowiedniej połowy klatki piersiowej. Duża ilość płynu powoduje przemieszczenie śródpiersia na stronę zdrową, obniżenie przepony, rozszerzenie międzyżebrzy i uciśnięcie płuca.
10. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne płynu otorbionego w jamie opłucnej:
Otorbienie płynu pojawia się na skutek zrostów i płaszczyznowych zlepów opłucnej.
Otorbiony płyn często występuje w obrębie szczelin międzypłatowych. W pozycji tylno-przedniej płyn w szczelinie między górnym i dolnym płatem powoduje zacienienie dużej części płuca z wyjątkiem szczytu. Intensywność cienia narasta ku dołowi. Jest to obraz niecharakterystyczny, więc należy wykonać zdjęcie w pozycji bocznej, gdzie w miejscu typowym dla szczeliny widać ostro odgraniczony cień, kształtu wrzeciona lub osełki zakończony z obu storn linijnymi zgrubieniami opłucnej.
11. Proszę wyliczyć różnice między wolnym płynem w opłucnej a płynem otorbionym w szczelinach międzypłatowych:
Wolny płyn gromadzi się początkowo w tylnej części zatoki przeponowo-żebrowej, następnie w kątach przeponowo-żebrowych. Kąt ulega zatarciu i zacienieniu. Większa ilość płynu gromadzi się w dolnej części jamy opłucnej powodując zacienienie dolnej partii płuca. Górna granica to linia Ellisa-Damoiseau. W pozycji leżącej płyn przemieszcza się w kierunku szczytu zacieniając odpowiednią połowę klatki piersiowej.
W pozycji tylno-przedniej płyn w szczelinie między górnym i dolnym płatem powoduje zacienienie dużej części płuca z wyjątkiem szczytu. Intensywność cienia narasta ku dołowi. Jest to obraz niecharakterystyczny, więc należy wykonać zdjęcie w pozycji bocznej, gdzie w miejscu typowym dla szczeliny widać ostro odgraniczony cień, kształtu wrzeciona lub osełki zakończony z obu storn linijnymi zgrubieniami opłucnej.
12 Proszę wyliczyć objawy radiologiczne niedodmy płuca lewego
Obraz radiologiczny zależy od mechanizmu powstawania, rozległości i czasu trwania niedodmy. Charakterystyczne objawy to : bezpowietrzność i jednolite zacienienie odpowiedniego obszaru płuca, brak objawu powietrznych pasm oskrzeli, zmniejszenie objętości odcinka niedodmowego z wtórnymi następstwami tego faktu, takimi jak przemieszczenie szczeliny międzypłatowej i wklęsły jej zarys, uniesienie przepony, zwężenie międzyżebrzy, przemieszczenie wnęk i śródpiersia na stronę niedodmową.
13 Proszę wyliczyć objawy radiologiczne różnicujące niedodmę i płatowe zapalenie płuc na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej:
Niedodma |
Płatowe zapalenie płuc |
1. Objętość płata zmniejszona 2. Przemieszczenie szczelin międzypłatowych i wnęk, przemieszczenie śródpiersia na stronę niedodmową 3. Zwężenie międzyżebrzy 4. Brak objawu powietrznych pasm oskrzeli |
1. Objętość płata niezmieniona 2. Nieprzemieszczone
3. OK. 4. Może być widoczny objaw powietrznych pasm oskrzeli na tle nacieczonego płata. |
14. Proszę wyliczyć objawy radiologiczne ropniaka opłucnej:
Z definicji ropniak jest to płyn, a konkretnie ropa w naturalnych jamach ciała.
Za pomocą metod diagnostyki obrazowej nie jesteśmy w stanie zróżnicować rodzaju płynu,
więc należy opisać objawy zawarte w pytaniu nr. 9 !
15. Proszę zdefiniować określenie " cień okrągły":
Jest to nieswoista zmiana, której charakterystyczną cechą w obrazie RTG jest kształt okrągły lub owalny, ostre zarysy, wyraźnie widoczne na tle prawidłowo powietrznej tkanki płucnej, oraz zwykle jednorodne wysycenie. Może występować pojedynczo lub mnogo. Jego średnica waha się od kilku do kilkudziesięciu milimetrów.
Przyczyny : zmiany zapalne ( gruźliczak, ropień, grzybica, torbiel pasożytnicza wypełniona płynem ),
zmiany nowotworowe ( rak oskrzela, przerzut, guzy łagodne, lymphoma ), zmiany wrodzone ( przetoka tętniczo-żylna, torbiel zawiązkowa ), inne ( cień brodawki skórnej, ziarniniak, krwiak )
16. Proszę zdefiniować pojęcie „cień drobnoplamisty” i wyliczyć w jakich chorobach płuc występuje.
Cień drobnoplamisty jest to zagęszczenie typu pęcherzykowego (wypełnienie pęcherzyków treścią), o nieregularnych kształtach, nieostrej granicy i średnicy do 3 mm W obrazie RTG spotykamy go w : obrzęku płuc pochodzenia sercowego ( ostra niewydolność lewokomorowa, wada zastawki mitralnej), obrzęku płuc na innym tle (przewodnienie, mocznica, płuco wstrząsowe, obrzęk neurogenny), w zmianach zapalnych (bronchopneumonia, naciek TBC, inne postacie bakteryjnego zapalenia płuc, pasożytnicze i grzybicze), w zmianach pourazowych (stłuczenie płuca, krwiak, zatory tłuszczowe), inne (zawał płuca, naciek eozynofilny, w przebiegu chorób układowych i immunologicznych)
17. Proszę zdefiniować określenie „cień średnioplamisty” i wyliczyć w jakich chorobach płuc występuje.
j.w. + średnica 3-5 mm
18. Proszę zdefiniować pojęcie „cień gruboplamisty” i wyliczyć w jakich chorobach płuc występuje.
jw. + średnica 5-20 mm
19. Proszę zdefiniować określenie „cień smużasty” i wyliczyć zmianom o jakim charakterze odpowiada.
Cień smużasty jest to zmiana śródmiąższowa, linijna, dość intensywnie wysycona, o ostrych zarysach, pojedyncza lub w skupiskach o różnym umiejscowieniu i kierunku przebiegu, a także różnej grubości, w większości stanowi zakończenie procesów toczących się w płucach i jest dowodem ich wygojenia przez rozrost bliznowatej tkanki łącznej. Na zdjęciach RTG spotykamy je w: zmianach krążeniowych (obrzęk śródmiąższowy, przewlekły zastój niewydolności krążenia, w wadach zastawki mitralnej (tzw. linie Kerleya B), hemosyderoza wtórna, blizny pozawałowe), w zmianach zapalnych i pozapalnych (zejście procesów swoistych i nieswoistych, gruźlica prosówkowa, śródmiąższowe zapalenie płuc, przewlekłe choroby oskrzelowo-płucne), w zmianach nowotworowych (przerzuty, lymphangitis carcinomatosa, carcinosis miliaris, ziarnica złośliwa, białaczka), w innych zmianach (pylica, sarkoidoza, choroby układowe, choroby spichrzeniowe, immunologiczne, SLE)
20. Proszę zdefiniować określenie „cień guzowaty” i wyliczyć w jakich chorobach płuc występuje.
jak w pyt. nr 15 i 18 + średnica powyżej 4 cm
21. Proszę zdefiniować określenie „cień pierścieniowaty” i wyliczyć w jakich chorobach płuc występuje.
Cień pierścieniowaty ma strukturę jamy, jest tworem o większej przejrzystości, wypełniony najczęściej powietrzem, otoczony wokół ścianami, zwykle kształtu okrągłego. Cień pierścieniowaty spotykamy: w zmianach zapalnych (gruźlica - szczyty i pola nadobojczykowe, grubościenne-świeże, cienkościenne-stare, ropień pierwotny w posocznicy, w zapaleniu płuc, aspiracyjne zapalenie płuc), w zmianach nowotworowych (rozpad w guzie pierwotnym, carcinoma bronchogenes, rzadko rozpad w przerzutach, lymphoma), w innych zmianach (powikłanie zawału płuca, zropiały krwiak pourazowy, rozpad w ziarniniaku Wegenera, ropień amebowy, torbiel wrodzona lub pasożytnicza)
22. Proszę zdefiniować pojęcie „wnęka płuca” na zdjęciu przeglądowym RTG klatki piersiowej
W warunkach fizjologicznych wnęką płuca nazywamy obszar zacienienia naczyń płucnych tętniczych żylnych.
23. Proszę zaproponować dalsze postępowanie diagnostyczne z pojedynczym cieniem okrągłym wykrytym przypadkowo na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej
Postępowanie powinno obejmować powtórne wykonanie zdjęcia przeglądowego klatki piersiowej, ocenę retrospektywną, analizę danych klinicznych i badań pomocniczych a następnie wykonanie zdjęcia warstwowego tomografii komputerowej w podejrzeniu przerzutów oraz biopsję przezskórną lub otwartą
24. Jakie elementy anatomiczne tworzą lewy zarys serca na zdjęciu PA klatki piersiowej?
Łuk aorty, pień płucny, lewa komora, czasami blaszki osierdzia pokrywające uszko lewego przedsionka
25. Jakie elementy anatomiczne tworzą prawy zarys serca na zdjęciu PA klatki piersiowej?
Prawy przedsionek, żyła główna górna
26. Jakie elementy anatomiczne tworzą przedni zarys serca na zdjęciu bocznym lewym klatki piersiowej?
Prawa komora, pień płucny, aorta wstępująca
27. Jakie elementy anatomiczne tworzą tylny zarys serca na zdjęciu bocznym lewym klatki piersiowej?
Lewa komora, lewy przedsionek, nadprzeponowy odcinek żyły głównej dolnej
28. Proszę wyliczyć objawy powiększenia lewego przedsionka na zdjęciu bocznym lewym z kontrastem w przełyku oraz na zdjęciu PA klatki piersiowej.
zdjęcie PA: utworzenie podwójnego łuku na prawym (wcześniej) i lewym (później) zarysie
serca, uniesienie lewego oskrzela z poszerzeniem kąta rozwidlenia, powiększenie
uszka z uwypukleniem łuku pośredniego na lewym zarysie serca i wypełnienie
tzw. talii serca
zdjęcie boczne: modelowanie przełyku ku tyłowi i w prawo
29. Proszę wyliczyć objawy powiększenia prawego przedsionka na zdjęciu PA klatki piersiowej oraz na zdjęciu bocznym lewym z kontrastem w przełyku
poszerzenie cienia żyły głównej górnej i dolnej ????
30. Proszę wyliczyć objawy powiększenia komory prawej na zdjęciu PA klatki piersiowej i bocznym lewym z kontrastem w przełyku.
zdjęcie PA: przesunięcie zarysu serca w lewo i do góry z uniesienie i zaokrągleniem
koniuszka ponad przeponą
zdjęcie boczne: zwiększone przyleganie serca do mostka
31. Proszę wyliczyć objawy powiększenia komory lewej na zdjęciu przeglądowym PA klatki piersiowej i bocznym lewym z kontrastem w przełyku.
zdjęcie PA: wydłużenie osi długiej serca z przemieszczeniem koniuszka w lewo i ku dołowi
poniżej przepony
zdjęcie boczne: uwypuklenie dolno-tylnego zarysu serca w kierunku kręgosłupa
32. Proszę wyliczyć objawy powiększenia i wydłużenia aorty na zdjęciach przeglądowych klatki piersiowej.
objawy poszerzenia aorty: - symetryczne uwypuklenie aorty we wszystkich kierunkach
- zwiększenie uwypuklenia aorty wstępującej ku przodowi i w
prawo
- pogłębia się wycisk łuku w przełyku oraz uwypukla zarys aorty
zstępującej
wydłużenie aorty: - przesunięcie łuku aorty w górę
- zwiększenie uwypuklenia łuku z cienia środpiersia
- aorta zstępująca może mieć przebieg kręty i czasami przemieszcza
nadprzeponowy odcinek przełyku
33. Proszę wyliczyć objawy zwężenia ujścia zastawki dwudzielnej na zdjęciach przeglądowych klatki piersiowej.
- powiększenie lewego przedsionka i prawej komory, czasami prawego przedsionka
- poszerzenie pnia płucnego, uwypuklenie na lewym zarysie serca poniżej łuku aorty
- objawy nadciśnienia płucnego: poszerzenia żył górnopłatowych i obkurczanie żył do płatów
dolnych, z uwypukleniem zarysu prawej wnęki
- cechy przewlekłego zastoju w postaci obrzęku śródmiąższowego: wzmożony rysunek
podścieliska w postaci delikatnej siateczki, linie Kerleya B, w części nadprzeponowej
widoczny płyn w przegrodach międzyzrazikowych
34. Proszę wyliczyć objawy niedomykalności ujścia zastawki dwudzielnej na zdjęciach przeglądowych klatki piersiowej.
Powiększenie lewego przedsionka i lewej komory, aorta prawidłowa lub wąska, obniżenie koniuszka serca
35. Proszę wyliczyć objawy zwężenia ujścia zastawki półksiężycowatej na zdjęciach przeglądowych klatki piersiowej.
Powiększenie komory lewej, poszerzona aorta wstępująca
36. Proszę wyliczyć objawy niedomykalności ujścia zastawki półksiężycowatej na zdjęciach przeglądowych klatki piersiowej.
Poszerzona aorta piersiowa, powiększona lewa komora, powiększenie prawego przedsionka, poszerzenie żyły głównej górnej
37. Proszę wyliczyć objawy zatorowości płucnej na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej.
Zawał płuca w postaci obwodowo położonego ogniska zagęszczeń, wysięk w kącie przeponowo-żebrowym, wyższe ustawienie kopuły przepony, płytki niedodmy, zawał może być mnogi jedno- lub obustronny, poszerzenie pnia tętnicy płucnej i głównych rozgałęzień we wnęce.
38. Proszę zaproponować postępowanie diagnostyczne u pacjenta z podejrzeniem zatorowości płucnej i wolem toksycznym
Zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej + scyntygrafia perfuzyjna, następnie angiografia-TK spiralna. Leczenie chirurgiczne: arteriografia tętnicy płucnej, leczenie zachowawcze: kontrolna angiografia-spiralna TK. Jako kontrastu użyć środków niejonowych, niskoosmolarnych ( albo TK spiralna zamiast arteriografii), do scyntygrafii użyć znakowanego technetu
39. Proszę zaproponować postępowanie diagnostyczne u pacjenta z podejrzeniem zatorowości płucnej bez współistniejących chorób.
postępowanie jak w pyt. 38, ale bez ograniczeń co do rodzaju znacznika i rodzaju badania
40. Proszę zaproponować postępowanie różnicowe między pierwotnym nowotworem płuc obwodowym a ropniem płuca u pacjenta z tetraplegią.
Wykonać zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej, następnie zdjęcia warstwowe TK, następnie biopsję przezskórną.
41. Zależność między natężeniem promieniowania X a odległością od jego źródła opisywana jest wzorem…..
Promieniowanie rentgenowskie powstające w ognisku lampy rozchodzi się w kształcie wiązki. W miarę oddalania się od ogniska natężenie promieniowania maleje z kwadratem odległości. NATĘŻENIE ~ ODLEGŁOŚĆ-2
42. Opisz zjawiska składające się na osłabienie promieniowania X przy przechodzeniu przez materię.
Rozpraszanie spójne - foton trafia w atom, który wysyła inny foton w innym kierunku, ale o tej samej długości fali. Staje się tak gdy foton wprawia jeden lub wszystkie elektrony atomu w drgania z częstotliwością spójną z jego częstotliwością. Gdy drganie wygaśnie, zostaje wyemitowany nowy foton.
Zjawisko fotoelektryczne - foton trafia na elektron atomu, oddaje mu całą energię i wytrąca elektron poza ten atom, tzw. fotoelektron, następstwem jest powstanie 2 jonów i fotonów promieniowania charakterystycznego przez zmiany położenia elektronów na powłokach atomu.
Rozpraszanie Comptona - foton uderza w elektron powłoki zewnętrznej atomu, która ma niską energię wiązania, elektron zostaje wyrzucony poza atom, a pozostała energia fotonu tworzy nowy foton o dłuższej fali i zmienionym kierunku, atom pozbawiony elektronów staje się jonem.
Zjawisko tworzenia par I tu tworzy się energia
Zjawisko tworzenia atomu I wykorzystywana w diagnostyce medycznej
43. Zasada działania i zalety zestawu film-folia wzmacniająca.
zasada działania: film z polietylenowego podłoża pokrytego z obu stron emulsją fotograficzną (zawiesina bromku i jodku srebra w żelatynie) znajduje się w kasecie, której ściany wewnętrzne pokryte są folią wzmacniającą (luminofor w zawiesinie plastikowej), folie zamieniają znaczną część padających na nie promieni rentgenowskich na światło widzialne.
zaleta: wzmacniają efekt naświetlania emulsji fotograficznej, poprawiają jakość badania.
44. Wymień tkanki promienioczułe
Szpik kostny, gonady, soczewki oczu, limfocyty, tarczyca, gruczoł sutkowy
45. Biologiczne skutki stochastyczne i niestochastyczne promieniowania X.
skutki stochastyczne (bez dawki progowej): późna skutki somatyczne (skrócenie czasu życia,
choroby nowotworowe, zaćma, bezpłodność), skutki genetyczne
(mutacje, aberracje chromosomowe)
skutki niestochastyczne (o znanej dawce progowej): choroba popromienna, zmiany skórne,
zaćma
46. Na obraz choroby popromiennej składają się…
zespół szpikowy (hematopoetyczny) - nudności, wymioty, okres utajenia, objawy jelitowe, biegunka, krwawienia, krwotoki tkankowe, spadek odporności, zakażenia
zespół jelitowy - spadek łaknienia, senność, biegunki, wysoka temperatura, wyniszczenie, zaburzenia wchłaniania
zespół mózgowo-naczyniowy - naprzemienna apatia-pobudzenie, zaburzenia równowagi, ataksja, skurcz tężcowy, drgawki, śpiączka, śmierć
47. Do metod ochrony pacjenta przed nadmiernym narażeniem na promieniowanie X należą…
zachowanie bezpiecznej odległości od źródła, ograniczenie wielkości napromienianego pola, właściwa filtracja promieniowania, właściwe dobieranie parametrów elektrycznych w celu uniknięcia powtarzania ekspozycji, specjalizacja pracy, stosowanie osłon na gonady, świadomość skutków biologicznych, reguła 10 dni
48. Reguła „10 dni” mówi, że…
u kobiet badanie RTG wykonujemy do 10-tego dnia od początku cyklu miesiączkowego
49. Główne składniki każdego aparatu RTG
zasilanie aparatu, stolik rozdzielczy, generator wysokiego napięcia, kable wysokiego napięcia, lampa RTG, filtry, zegary czasowe, kratka przeciwrozproszeniowa
50. Zasada działania lampy RTG
W bańce próżniowej 2 elektrody, ujemna-katoda (z drutu wolframowego, rozgrzanie do temp 2200 st. C powoduje zjawisko termoemisji elektronów), dodatnia-anoda ( zbudowana z bloku miedzianego, w który wtopiony jest krążek ze stopu szczególnie odpornego mechanicznie i termicznie). Włączenie lampy w obwód prądu o dużej różnicy potencjałów powoduje nadanie wolnym elektronom odpowiedniej energii kinetycznej, przebiegają one od katody do anody i zostają zahamowane w tzw. ognisku rzeczywistym lampy. W momencie zderzenia energia kinetyczna zostaje zamienionana promieniowanie X (99%) i ciepło (1%). Przekrój wiązki wysyłanej z ogniska rzeczywistego to ognisko optyczne pozorne.
51. Opisz urządzenie umożliwiające wykonywanie prześwietleń RTG (skopii).
Obraz RTG na ekranie uzyskamy za pomocą telewizyjnego wzmacniacza obrazu (szklana bańka próżniowa, w środku obraz luminescencyjny pierwotny, fotokatoda, elektrostatyczne soczewki skupiające, anoda i ekran wtórny), zamienia promieniowanie RTG na światło widzialne, wzmacniacz łączy się z kamerą i monitorem.
52. Co nazywamy zacienieniem a co przejaśnieniem na obrazie RTG?
Obraz RTG jest obrazem w negatywie, a zatem przejaśnieniem będą miejsca ciemniejsze a zacienieniem miejsca jaśniejsze.
53. Metoda cyfrowej subtrakcji obrazu RTG polega na…
W miejsce błony RTG stosujemy folię pamięciową (zawierającą zamiast bromków i jodków srebra - związki fosforu lub selenu), naświetlanie powoduje powstanie obrazu utajonego który jest zczytywany przez czytnik laserowy a ten przesyłany jest do komputera i drukowany.
54. Wymień elementy aparatu RTG zabezpieczające pacjenta przed nadmiernym promieniowaniem X.
Przesłony głębinowe (ograniczenie wiązki promieniowania, spadek ilości promieniowania rozproszonego, wskazuje przebieg promienia środkowego, ułatwia ukierunkowanie wiązki), filtry (pochłanianie fotonów o długich falach, filtry własne i aluminiowe), kratka przeciwrozproszeniowa (eliminacja promieniowania rozproszonego)
55. Przeciwwskazania do podawania jodowych środków cieniujących.
Powikłania po poprzednim podaniu środka cieniującego, astma, alergie, paraproteinemia (szpicak mnogi, choroba Waldenstroma), niewydolność układu oddechowego układu krążenia, niewydolność nerek (kreatynina w surowicy >2 mg%), niewydolność wątroby, wiek >65 rż lub <10 rż, choroby tarczycy
56. Podział rozpuszczalnych w wodzie jodowych środków kontrastujących.
- wydzielane przez wątrobę (hepatotropowe)
- wydzielane przez nerki (urotropowe)
- jonowe (Urokom, Uropolinum, Urografin)
- niejonowe (Someron, Amipaqe, Opitray)
- monomery
- dimery
57. Wskazania i przeciwwskazania do podania zawiesiny barytowej.
przeciwwskazania: podejrzenie perforacji lub możliwości zachłyśnięcia, całkowita
niedrożność jelita cienkiego grubego, gdy planowana jest
operacja lub dalsze badanie
wskazania: diagnostyka przewodu pokarmowego
58. Opisz różnice między badaniem TK techniką sekwencyjną, spiralną jedno- i spiralną wielorzędową.
TK spiralna - maszyna wędruje wokół i za jednym razem przebywa cala drogę, nie ma utraty sygnału. Badanie trwa 20-30 sec jest jednorzędowa - z jednym rzędem detektorów ; wielorzędowa - w aparatach z wielorzędowym (2-16 rzędów) układem detektorów (MDCT - multidetector CT). Zestawy te pozwalają zobrazować od 2 do 16 warstw w czasie pojedynczego obrotu lampy, co wielokrotnie skraca czas badania. Inną zaletą jest poprawa rozdzielczości przestrzennej, dzięki zastosowaniu cienkich warstw (nawet 1-1,25 mm).
TK sekwencyjna - stół przesuwany jest skokowo z pacjentem, pomiędzy ekspozycjami pacjent oddycha
TK spiralna - stały przesuw stołu (programowany ) , badanie w fazie bezdechu
59. Opisz krótko skalę Hounsfielda TK.
Skala H. - powstaje w wyniku rekonstrukcji wartości osłabienia promieniowania RTG w siatce obiektu, wartość tego promieniowania jest zamieniana na wartości cyfrowe charakterystyczne dla tkanek ludzkich od -1000 do 4000 H (-1000 - powietrze : 0 H - woda : 3000 H kości ) wartości te dalej zamieniane SA na skale szarości w zależności od tkanek : tkanki miękkie - obraz szary słaby , tkanki zbite, stale takie jak kości kolor biały )
60. Czym jest i gdzie znajduje zastosowanie dwukontrastowe badanie RTG?
Jest to badanie układu pokarmowego zastosowaniem kontrastu pozytywnego (zawiesina siarczanu baru o dużej gęstości i małej lepkości) i negatywnego (substancje silnie wydzielające CO2 ). Podajemy doustnie 30-60 ml siarczanu baru i mieszaninę wydzielającą CO2. Badanie to stosujemy w celu diagnostyki żołądka, przełyku, jelita cienkiego grubego.
61. Wymień zmiany ogniskowe w wątrobie mogące posiadać wyższą echogeniczność niż miąższ wątroby (uszereguj wg rokowania, najpoważniejsze - 1)
1.przerzuty, 2. rak wątrobowokomórkowy, 3. naczyniak
62. Wymień zmiany ogniskowe w wątrobie mogące posiadać niższą echogeniczność niż miąższ wątroby (uszereguj wg rokowania, najpoważniejsze - 1)
1. przerzuty, 2. rak wątrobowokomórkowy, 3. torbiel, 4. ropień w fazie formowania
63. Wymień zmiany spotykane w obrębie jamy brzusznej mogące powodować obecność cienia akustycznego widocznego USG.
Złogi w nerce oraz pęcherzyku żółciowym, kamica nerkowa, kamica pęcherzykowa, złogi w miąższu nerek ,wapnica nerek, złogi w drogach żółciowych
64. Wymień metody diagnostyczne stosowane w rozpoznawaniu i ocenie tętniaków aorty brzusznej (podkreśl dwie najczęściej stosowane)
USG jamy brzusznej, USG Dopplera, TK z kontrastem lub bez, MR jamy brzusznej, ortografia / arteriografia, badania izotopowe
65. Wymień cechy przemawiające za złośliwością zmiany ogniskowej w sutku spotykane w obrazie USG i obrazie mammograficznym - określ, która z tych metod jest skuteczniejsza w tej ocenie.
mammografia: guzek okrągły lub owalny o dużej gęstości, otoczony pierścieniem wypustek - guzek spikularny, występowanie mikrozwapnień (8-10)
USG: guzek hypoechogeniczny z hyperechogenicznym halo wokół, stosunek wysokości do szerokości wynosi 0.8, mogą też występować rozgałęziające się pajęczynowo nacieki
66. Wymień cechy przemawiające za obecnością łagodnej zmiany ogniskowej w sutku spotykane w obrazie USG i obrazie mammograficznym - określ, która z metod jest skuteczniejsza w tej ocenie.
mammografia - obraz trudny do oceny albo słabo widoczny dobrze odgraniczony okrągły cień
USG - zmiana jednolita dobrze odgraniczona . hiperechogeniczna
67. Wymień cechy obrazu radiologicznego przemawiające za obecnością guza trzustki
ognisko hypodensyjne w TK z kontrastem w rzucie trzustki, uwypuklenie trzustki, miejscowe pogrubienie, odcinek przewodu trzustkowego położony obwodowo w stosunku do guza, odcinek ten poszerzony, mniej regularna struktura miąższu trzustki, zwapnienia w trzustce, hipoerechogeniczny guz w USG
68. Wymień metody diagnostyczne stosowane w ocenie zastoju w układzie kielichowo-miedniczkowym nerki (podkreśl 2 najczęściej stosowane)
USG , urografia, cystoskopia (pielografia wsteczna),
69. Wymień metody stosowane w ocenie krążenia wrotnego (podkreśl najczęściej stosowaną)
USG + Doppler, TK spiralna , angio-NMR / angio-TK, ANGIO scyntygrafia
70. Wymień ultrasonograficzne cechy marskości wątroby
liczne nieprawidłowe odbicia (miąższ niejednorodny) , żyła wrotna poszerzona drożna , przerost płata czworobocznego i ogoniastego, zmniejszenie płatów prawego i lewego, zewnętrzna powierzchnia nierówna
71. Wymień cechy obrazu radiologicznego przemawiające za rozpoznaniem choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
Nisza wrzodowa - naddatek cieniowy, zbieżność fałdów błony śluzowej w kierunku niszy, odcinkowa sztywność ściany, linia Hamptona - przejaśnienie w dół niszy, zniekształcenie ściany, nisza Hawdeka - powietrze a pod nim płyn a na dole środek cieniujący, objaw palca wskazującego - skurcz włókienek wokół wrzodu, wcięcie na krzywiźnie większej. Nisza wrzodowa występuje głównie na krzywiźnie mniejszej, części odźwiernikowej, jest gładka o regularnych zarysach, kształcie grzyba, płaskie dno, nieostre odgraniczenie od prawidłowej błony śluzowej, w rzucie przednio-tylnym okrągła lub owalna plama środka cieniującego.
W dwunastnicy najczęściej na przedniej ścianie opuszki, okrągła lub nieregularna albo linijna, okrągła plama środka kontrastowego lub dodatek cieniowy, określony skurcz opuszki, zniekształcenie
72. Wymień cechy obrazu radiologicznego przemawiające za rozpoznaniem wrzodziejącego zapalenia jelita
stwierdza się ziarnistość błony śluzowej jelita grubego, ma ona charakter równomierny, jest nieostro odgraniczona od prawidłowej błony śluzowej, płytkie owrzodzenia, też owrzodzenia grzybowate, pseudopolipy, fałdy półksiężycowate pogrubiałe, płytkie, czasem zanikają, fałdy odbytnicy zanikają, przestrzeń pozaotrzewnowa poszerzona, odbytnica zwężona, zmiany są symetryczne, ciągłe, zawsze w odbytnicy
73. Wymień cechy obrazu radiologicznego pozwalające na różnicowanie choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
|
Choroba Leśniowskiego-Crohna |
Colitis ulcerosa |
Zmiany odcinkowe |
zawsze |
nigdy |
Ciągłość zmian |
nigdy |
zawsze |
Rozległość zmian |
różna |
różna |
Zmiany w odbytnicy |
50% |
zawsze |
Zmiany w jelicie krętym |
często |
wyjątkowo |
Ziarnistość błony śluzowej |
wyjątkowo |
wyjątkowo |
przetoki |
częste |
wyjątkowo |
Błona śluzowa w otoczeniu wrzodu |
prawidłowa |
ziarnista |
zwężenia |
częste |
wyjątkowo |
zezłośliwienie |
wyjątkowo |
możliwe |
74. Wymień metody diagnostyki obrazowej stosowane w rozpoznawaniu i ocenie zaawansowanego raka jelita grubego (podkreśl dwie najczęściej stosowane)
badanie dwukontrastowe, USG przezodbytnicze, MR, TK
76. Wymień cechy radiologiczne raka nerki w obrazie USG i angiograficznym.
W obrazie USG zmiana lita hiper-, izo-, lub hipoechogeniczna, ewentualnie (rzadko) torbielowata w obrębie miąższu z ew. cechami uwypuklania się na zewnątrz bądź do UKM. Guzy izoechogeniczne można rozpoznać poprzez uwidocznienie zmiany uwypuklającej się poza zarys nerki , bądź zaburzającej strukturę narządu. W zmianach torbielowatych - pogrubiałe przegrody , uwypuklające się zmiany lite, przepływ krwi w obrębie ścian i przegród w badaniu dopplerowskim. Czasem ogniska martwicy lub krwotoku w obrębie guza.
W badaniu angiograficznym - uwidocznienie patologicznego bogatego rysunku naczyniowego w obrębie nerki.
Wymień zmiany ogniskowe w nerkach możliwe do uwidocznienia w obrazie USG. Zaznacz (+) jeśli zmiana posiada wyższą echogeniczność od miąższu nerki, zaznacz (-) jeśli posiada niższą echogeniczność.
(+) rak nerki, przerzut nowotworowy(A są kurwa przerzuty do nerek? ) , krwiak w fazie organizacji , anigomiolipoma.
(-) rak nerki, torbiel(e) , ropień , chłoniak, świeży krwiak.
Heterogenny - guz Wilmsa
Wymień metody diagnostyczne stosowane w rozpoznawaniu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej ( zaznacz dwie najczęściej stosowane).
Ultrasonografia, flebografia, tomografia komputerowa. Angio-MR
Wymień metody diagnostyczne stosowane w rozpoznawaniu miażdżycy zarostowej tętnic (wymień dwie najczęściej stosowane).
Ultrasonografia, angiografia, tomografia komputerowa. Angio-MR
Wymień wskazania i przeciwwskazania do wykonywania badania angiograficznego.
Wskazania: zwężenie naczynia, zmiany miażdżycowe, zmiany zakrzepowo-zatorowe, tętniaki, zator, nadciśnienie wrotne.
Przeciwwskazania: niestabilna blaszka miażdżycowa, uczulenie na środek kontrastowy, zaburzenia krzepnięcia krwi ( i cholera wie co jeszcze ale pewnie sporo, choć nic nie znalazłem )
Podaj definicję objawu masy oraz jego przyczyny.
Efekt masy jest to przesunięcie struktur mózgowia przez rozwijający się proces patologiczny.
Przyczynami są: ognisko zawałowe , krwiak śródmózgowy , guz mózgu, przerzut nowotworowy.
Wymień wewnątrzmózgowe ogniska hiperdensyjne.
Ostry krwiak, oponiak , krwawienie do guza, torbiel koloidowa, zwapnienie.
Wymień zmiany patologiczne występujące w okolicy nadsiodłowej i metodykę z wyboru ich obrazowania.
Gruczolaki(makro i mikro) , czaszkogardlak, oponiak , nerwik nerwu II, zespół pustego siodła. Metodą z wyboru jest RM.
Wymień zmiany patologiczne kąta mostowo-móżdżkowego.
Nerwiak nerwu VIII, naczyniak , przerzut.
Wymień wewnątrzmózgowe zwapnienia patologiczne.
Oponiak, skąpodrzewiak, czaszkogardlak, wągrzyca, toksoplazmoza, cytomegalia, miażdżyca tętnic, tętniak, naczyniak, choroba Sturge'a-Webera
Cechy guza mózgu w badaniach obrazowych.
W badaniu RM :obraz T1-zależny -zmiana izo-, lub hipointensywna w zależności od rodzaju guza.
Obraz T2-zależny - zmiana najczęściej hiperintensywna
W badaniu TK : zmiany hipo lub hiperdensyjne krwiaków zależności od rodzaju guza.
Dodatkowo: ucisk na komory , efekt masy , wzmocnienie kontrastowe guza lub brzegu guza, wodogłowie , strefy obrzęku, niejednorodne ogniska z cechami krwawienia.
Rodzaje krwiaków mózgowych i ich różnicowanie.
Krwiak nadtwardówkowy: hiperdensyjny, dobrze odgraniczony, przylegający do mózgu, cechy ciasnoty wewnątrzmózgowej , przemieszczenie komór i struktur mózgowia. W miarę organizacji pojawiają się ogniska izo- i hipodensyjne
Krwiak podtwardówkowy: półksiężycowata przestrzeń otaczająca zwykle całą półkulę. Na początku hiperdensyjna otaczająca struktury mózgowia, często przesuwająca je. W miarę organizacji zmniejsza się densyjność. W okresie izodensyjnym różnicowanie za pomocą RM - silny sygnał methemoglobiny.
Krwiak śródmózgowy - ognisko hiperdensyjne(TK) w T2 hiperintensywny w okresie ostrym, w okresie podostrym hiperintensywny w T1 i hipo w T2, w okresie przewlekłym w T1 hiperintensywny i hiperintensywny z otoczką hipo- w T2.
Ewolucja czasowa ogniska krwotocznego w obrazie TK.
Ostry krwiak: 0-48h ognisko hiperdensyjne z rozwijającym się efektem masy i przesunięciem struktur.
W okresie podostrym( 2-21dni) hiperdensyjny z otoczką hipotensyjną coraz to większą.
W okresie przewlekłym ( od 3 do kilkunastu tyg. ) izodensyjny przechodzący w hipodensyjny. W późnym okresie przewlekłym hipodensyjny.
Różnicowanie w obrazie TK i RM glejaka wielopostaciowego i gwiaździaka.
Gwiaździak łagodny: TK jednorodnie hipodensyjne ognisko, rzadko ulegające wzmocnieniu kontrastowemu w T1 hipo, lub izointensywny, w T2 i PD hiperintensywny. Gwiaździaki złośliwe mocniej zaznaczone w RM, niejednorodne, wzmacniające się kontrastowo w TK. Cechy obrzęku.
Glejak wielopostaciowy: w RM niejednorodny sygnał , silne niejednorodne wzmocnienie na brzegach po kontraście, w TK hipodensyjny, nie wzmacniający się , niejednorodny, nieregularne granice, rozległy obrzęk. CECHY KRWAWIENIA DO GUZA.
Objawy radiologiczne oponiaka mózgu w różnych metodach obrazowania.
W TK hiperdensyjne jednolite ognisko , czasem częściowo, bądź całkowicie izodensyjny, wyraźnie wzmacnia się kontrastowo z wykazaniem kontaktu z oponami, sklepieniem , bądź podstawą czaszki.
W RM - nieznacznie hipointensywne w T1 , niejednorodnie hiperintensywne w T2 - wzmacniają się kontrastowo razem z nacieczoną oponą.
W RTG zwapnienie położone przyściennie.
Różnicowanie zmian naczyniopochodnych w pierwszych 12 godzinach, w TK.
Krwiak - vide 88.
Niedokrwienne : faza wczesna - TK b/z
Zawał dokonany - TK: ognisko o nieregularnym zarysie i hipodensyjne z efektem masy. Ewolucja w stronę coraz wyraźniejszych zarysów i coraz większej hiperdensyjnośći (7-21 dzień), wzmocnienie kontrastowe niejednorodne. Po 4-6 tygodniach w miejscu zawału jama porozmiękaniowa o gęstości zbliżonej do wody ( 1 j.H. )
Wymień zaburzenia rozwojowe kręgosłupa rozpoznawane na zdjęciach RTG i badaniach RM.
RTG - zaburzenia zamknięcia się struktur kanału kręgowego, wady kręgów.
RM - przepuklina oponowo-rdzeniowa, przepuklina tłuszczowo-oponowo-rdzeniowa, rozszczep rdzenia, jamistość rdzenia, torbiele oponowe.
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa w badaniu RTG i RM.
W badaniu RTG - zmiany zwyrodnieniowe trzonów kręgów, zwężenie przestrzeni międzykręgowej, kręgozmyk, skrzywienie kręgosłupa.
W badaniu RM - przepuklina jądra miażdżystego , ucisk na korzenie nerwów, zmiany zwyrodnieniowe stawów międzykręgowych , przerost więzadeł, kręgozmyk zwyrodnieniowy, obraz blizn pooperacyjnych
Zmiany pourazowe kręgosłupa w badaniach obrazowych.
TK - ocena złamań, przemieszczeń trzonów i łuków kręgowych, określenie stopnia zwężenia kanału kręgowego przez przemieszczone odłamy , lub nadwichnięte kręgi , niekiedy można uwidocznić krwiak wewnątrzkanałowy.
RM - bezpośrednia ocena ucisku na rdzeń i zmian w rdzeniu.
Guzy klepsydrowate kanału kręgowego.
Że co kurde blaszka??????
Objawy guzów śródrdzeniowych w badaniu RM.
Koncentryczne poszerzenie rdzenia ze zmniejszeniem przestrzeni podoponowej, naciekanie kręgów, worka oponowego.
Objawy guzów przerzutowych kanału kręgowego w badaniach radiologicznych.
Zewnątrzoponowe - szerzą się z kręgów , naciekają worek oponowy i rdzeń, niszczą kręgi.
Wewnątrzoponowe - przerzuty wewnątrzczaszkowych - uciskają i naciekają.
Śródrdzeniowe - jw.
Objawy wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego w różnych metodach obrazowania.
Choroby naczyń mózgowych i metody ich diagnozowania.
Niedokrwienie i zawał - vide 91
Krwotok śródmózgowy - vide 88
Wady naczyniowe - metody bezpośrednie uwidaczniają tętniaki i malformacje tętniczo-żylne - CAS, spiralna TK , angio-MR. Metody pośrednie ujawniają powikłania - krwiaki, obrzęk , zawały , wodogłowie, zwapnienia , złogi hemosyderyny - TK i RM.
Objawy radiologiczne złośliwych guzów kości.
Osteoliza ( bezodczynowa, od śródkościa do warstwy korowej z jej przerwaniem ), odczyn okostnej powoduje nawarstwienia kory niszczone przez guz - trójkąt lub mankiet Codmana.
Spikule - delikatne, prostopadle położone, igiełki kostne.
Przejaśnienia bez odczynu kostnego - (jak materiał wygryziony przez mole )
Zagęszczenia struktury kostnej bez wyraźnych granic strefy kostnienia.
Im mniejszy odczyn kostny tym złośliwszy guz.
Rozdęcie trzonu z cebulkowatą korą.
101.Objawy radiologiczne nieswoistego zapalenia kości.
-odczyn odwarstwionej okostnej, okostnowy, nawarstwienia okostnej
- ogniska przejaśnienia w strukturze kości umiejscowione centralnie
- martwaki otoczone przejaśnieniem (trumienki)
- przetoki
-objawy w Rtg po 2-3 tygodniach
102. Objawy radiologiczne ropnia Brodiego:
- jamka śródkostna (ubytek osteolityczny) otoczona sklerotycznym obrąbkiem bez odczynów okostnowych
- okrągła, regularna, dobrze odgraniczona
- obrąbek sklerotyczny- szeroki, nieostro odgraniczony od zdrowej kości
103. Cech zmęczeniowego złamania kości:
- najczęściej śródstopia
- brak szczeliny złamania
- linijne zagęszczenie struktury kostnej- pasmo sklerotyzacji w śródkościu lub cień kostniny zewnętrznej
104. Zespół Sudecka jest to…:
plamisty zanik kostny obwodowy będący powikłaniem złamania spowodowanego zaburzeniami neurotroficznymi
105. Zimny ropień jest to:
-objaw gruźlicy kręgosłupa
-ropień przykręgosłupowy drążący do tkanek miękkich daleko od pierwotnego ogniska
106. Spina bifida jest to:
- rozszczep kręgosłupa (tarń dwudzielna) - wada rozwojowa polegająca na niedokonani się zamknięcia centralnej części łuku kręgowego
* typ I - wąska szczelina łuku, bez niedorozwoju rdzenia
* typ II - przepuklina oponowa
* typ III - przepuklina oponowo-rdzeniowa
* typ IV - wynicowanie opon i rdzenia
107. Wczesne radiologiczne objawy RZS:
- pogrubienie torebek stawowych
- poszerzeni cz. miękkich stawu
- osteoporoza okołostawowa ( zwł. stawy śródręczno-paliczkowe i międzypaliczkowe bliższe)
- zwężenie szczelin stawowych
- nadżerki i geody
108. Kwadratowanie kręgów występuje w:
ZZSK ??
109. Objawy radiologiczne choroby zwyrodnieniowej dużych stawów:
- zwężenie szpary stawowej
- sklerotyzacja podchrzęstna
- osteofity
- torbieli podchrzęstne (zagęszczenia)
- wolne ciała wewnątrzstawowe - myszki
- geody zwyrodnieniowe (ubytki śródkostne)
110 Objawy radiologiczne choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa: -zob. 93
111. Objawy radiologiczne choroby Osgood-Schultera:
- fragmentacja i niejednorodne wysycenie guzowatości piszczeli
- zatarcie cienia więzadła rzepki
112 Objawy radiologiczne nowotworu przewodu pokarmowego:
- ubytek lub naddatek cienia
- ostro odgraniczony od prawidłowej tkanki
- sztywność ściany
- zaburzony pasaż treści, niedrożność
- zwężenie światła
113 Objawy radiologiczne niszy wrzodowej: -zob. 71
114. Objawy radiologiczne rozpadu w nowotworze:
- obraz jamy - nierówne, nieregularne zarysy, grubościenna, zawartość lita, w postaci nieregularnych mas, skrzepów
115. Objawy radiologiczne żylaków przełyku:
- podać śr. rozkurczowe na bł. śluzową , bo nie będzie nic widać
- zdjęcie 2-kontrastowe
- okrągłe lub wężykowate guzki wpuklające się do światła przełyku
116 Objawy radiologiczne niedrożności mechanicznej jelita grubego:
- wzdęcie odc. Okrężnicy proksymalnie od przeszkody z typową haustracją ścian i tworzeniem fałdów, które nie przekraczają połowy szerokości światła
- poziomy płynów
117 Objawy radiologiczne niedrożności porażennej:
- wzdęcia i poziomy płynów w jelicie cienkim i grubym
- mogą być odcinkowe, reszta jelita „spadnięta”
- „pętla na straży” - odcinkowa niedrożność porażenna w OZT lub kolce nerkowej
118 Co to jest zdjęcie promieniem poziomym i czemu służy:
- element badania dwukontrastowego
- prom. Rtg biegną równolegle do poziomu zawiesiny barytowej, która spłynęła ku dołowi (/235)
119. Perforacja przewodu pokarmowego, możliwości diagnostyki:
- Rtg przeglądowe (w pozycji stojącej lub na lewym boku)- wolne powietrze pod kopułami przepony
120. Od jakiego parametru zależy energia wiązki odbitej na granicy dwóch sąsiadujących ośrodków materialnych:
- od impedancji akustycznej obu ośrodków
121 Czy fala USG może rozprzestrzeniać się w próżni i dlaczego:
- nie
- do rozprzestrzeniania się wymagają elastycznego ośrodka, który mogą deformować, są zaburzeniem mech. rozchodzącym się ruchem falowym w ośrodku materialnym, zaburzenie to polega na przemieszczaniu deformacji sprężystych ośrodka
122. Głowicy o jakiej częstotliwości należy używać do badania jamy brzusznej u chorego dorosłego:
- 3,5 MHz
123. Jak należy przygotować chorego do badania jamy brzusznej:
[ badanie 2-kontrastowe jelita cienkiego]
- 2 dni przed: dieta ubogoresztkowa
- 1 dzień przed: 3-4 litry płynów
- 3 min: tetrakaina do ssania
- znieczulenie gardła lidokainą w aerozolu przed wprowadzeniem zgłębnika
[ badanie jelita grubego ]
- 2 dni przed: dieta ubogoresztkowa
- 1 dzień przed: 3-4 litry + 1 tabl. Bisakodyl
- 1 godz. : lewatywa
124. Jak należy przygotować chorego do badania na miednicy małej:
USG
- pełny pęcherz
- na czczo (gazy jelitowe)
TK
- oczyszczenie jelita grubego mas kałowych (środki przeczyszczające' wlew doodbytniczy oczyszczający w dzień przed i w dniu badania)
- na czczo
- wypełnienie światła jelita środkiem cieniującym do badań doustnych - wzrost kontrastu między tkankami miękkimi
- u kobiet tampony dopochwowe ze środkiem cieniującym
NMR
- na czczo
- nieznacznie wypełniony pęcherz lub po fikcji
- i.m. 1 amp. glukagonu- wykluczenie artefaktów perystaltyki jelit
- podanie środka cieniującego i.v.
125. Jakiemu oddziaływaniu ulegają ultradźwięki z materią:
- odbicie
- załamanie
- rozproszenie
- absorpcja i tłumienie
126. Scharakteryzuj szkodliwość USG dla pacjenta:
- efekt termiczny: zależy od rodzaju tkanki, natężenia, częstotliwości, dostarczonej energii - nie powoduje wzrostu temp. O więcej niż 1 stopień C w miejscu badania
- efekt mechaniczny: powstają kawitacje- pęcherzyki gazu (pękają one), może dojść do cytolizy, powstają wolne rodniki. Występuje po przekroczeniu 33 W/cm2 (do USG nie stosuje się tak wielkiej mocy, ale do kruszenia kamieni nerkowych już tak)
127. Wymień podstawowe rodzaje głowic do USG:
- liniowe
- liniowe sterowane fazowo
- typu convex
- sektorowe
128 Scharakteryzuj zależność rozdzielczości i zasięgu penetracji od częstotliwości:
- wzrost częstotliwości = wzrost rozdzielczości , spadek penetracji
129. Co to jest rozdzielczość liniowa i od czego zależy:
130. Wymień wskazania do biopsji monitorowanej:
- postać obwodowa Ca pulmonale
- sutek: zmiany niewielkie, położone głęboko
- biopsja nerki
- biopsja prostaty
131 Jak należy przygotować pacjenta do biopsji:
132. Co to jest embolizacja; wymień materiały embolizacyjne:
- zabieg mający na celu zamknięcie naczyń zaopatrujących zmianę patologiczną lub naczyń patologicznie zmienionych
- materiały:
gąbka żelatynowa
alkohol poliwinylowy
metalowe spirale
kleje cyjanoakrylowe
balony odczepialne
133. Podaj kilka przykładów angioplastyki naczyń:
- naczynia wieńcowe
- tt. nerkowe
- tt. kończyn dolnych
- nn. trzewne (chromanie przestankowe)
- t. podobojczykowa (zesp. podkradania)
134. Wymień podstawowe kryteria wyboru metody monitorowania biopsji:
135. Co to jest radiologia zabiegowa .Wymień techniki do monitorowania zabiegów:
-wykorzystywanie metod obrazowania narządów do przeprowadzania zabiegów leczniczych
- USG, Rtg ,TK
136. Co to jest metoda Seldingera i metoda Sonesa:
- m. Soldingera: nieoperacyjne wprowadzanie cewników i prowadników do ukł. naczyniowego , dróg żółciowych i moczowych oraz jam ciała, a następnie po nich wprowadzanie materiałów i przyrządów stosowanych do zabiegów
137. Jakie są podstawowe obj. kliniczne skutecznej embolizacji:
- ból ??
- gorączka ??
138 Na czym polega nefrotomia przezskórna:
- cewnik przez skórę do nerki pod kontrolą USG
1
1