Zajęcia 3
20.03.2011
Walka o reprezentowanie….
Jeśli jakiegoś nerwu nie używamy, to znajduje się …
DEPRYWACJA - pozbawienie czegoś:
- jedzeniowa (?)
- sensoryczna
- węchowa
Może być jednooczna - do jednego oka od …. kotka
Doświadczenie z zasłonięciem jednego oka kotka - patrzy się, jak funkcjonuje to oko, które było zakryte; później kotek gorzej widzi na to oko.
Leniwe oko - zasłanianie oka z lepszym widzeniem, żeby zmusić oko słabsze do pracy.
Deprywacja obuoczna - drogi opracowania sytuacji wzrokowych. Uszkodzona droga brzuszna - nie rozpoznawanie obiektów. Sprawna droga brzuszna, uszkodzona droga grzbietowa - problem z kolorami.
Agnezja - uszkodzenie w płacie skroniowym, wynika z uszkodzeń mózgu (skutek zatrucia tlenkiem węgla - czadem).
Przypadek Johna - wylew do płata potylicznego; nie rozpoznawał połowy narysowanych obiektów (potrafi opisać obiekty na poziomie cech); znacznie lepiej rozpoznawał dotykiem.
Koncepcja neuronów gnostycznych
Jerzy Konarski (1967 r.) - gnoza: poznanie.
Neurony poznające.
Koncepcja zakładała, że nasze wsparcie polega na tym, że każdy obiekt, który znamy ma swój neuron, który go rozpoznaje.
Babcina komórka (Grandmother cell) - lata 80-te.
Dolna część płata skroniowego do rozpoznawania twarzy. Jeden konkretny neuron jest odpowiedzialny za rozpoznanie konkretnej osoby. Komórka ludzkiego hipokampa - jest selektywna aktywacja dla jednostek gnostycznych.
Koncepcja
nie jest to możliwe, rozpoznajemy więcej obiektów, niż mamy neuronów w tych obszarach.
Nie znamy takiej choroby, w której pojedynczy obiekt przestałby być rozpoznawany.
Rozpoznawanie obiektów - obiekt to także melodia, wzorzec dotykowy. Obiekt, którego nie ma - trójkąt kanizsy:
Kontury iluzoryczne - szukanie obiektu tam, gdzie go nie ma.
Asocjacjonizm i psychologia
Gestalt
Asocjacjonizm - charakter części decyduje o tym jaka będzie całość.
Gestalt - całość jest najważniejsza, wychodzimy od całości / wrodzone zasady grupowe; zasady grupowania.
Grupowanie percepcyjne
Zasada wspólnego losu (wspólne drogi) - jeżeli coś porusza się po tej samej drodze - wyodrębniamy to jako jedną grupę, np. ławica ryb, klucz ptaków, łodzie. Zasada grupowania się sprawdza, ale nie w każdym przypadku. Który z tych obiektów jest trójwymiarowy?
B)
Wyodrębnienie figur i tła (Gestalt):
Z dwóch kształtów większy uznawany jest za tło.
Percepcja pośrednia i bezpośrednia
Pośrednia - świat poznajemy przez schematy, formułujemy hipotezę i ją testujemy.
Na podstawie doświadczeń tworzymy sobie schemat - informacja zmysłowa jest zbyt uboga.
Homomorfizm - kategoria i dwa różne bodźce zaliczane do jednej kategorii;
Izomorfizm -
Bezpośrednia - Gibson; poznajemy bezpośrednio; spostrzeganie; nie są potrzebne żadne wyższe procesy poznawcze. Wszystko widzimy bezpośrednio.
Koncepcja ekologiczna - najlepiej robić eksperymenty w naturalnym otoczeniu.
Afordancja - to, co możemy zrobić z danym obiektem - od razu widzimy zastosowanie danego obiektu.
Gibson - każdy obiekt wysyła ofertę co można zrobić z tym obiektem, co zmienia się w zależności od mojego stanu.
Koncepcja rozpoznania obiektu:
Góra - dół
Nasze spostrzeganie zaczyna się od zmysłów na ogół. Gdy zmysł niejednoznacznie odebrał, ważne jest - czego oczekujemy. Jeśli się czegoś nie spodziewamy, nie rozpoznajemy, nie usłyszymy czegoś, nie zrozumiemy o co chodzi. Jeśli się kogoś nie spodziewam, to z daleka go nie rozpoznam (góra - dół).
Dół - góra: ważna jest pamięć; gdy spodziewam się danej osoby, widzę ją i rozpoznaję, połowa włókien idzie w dół (jest to anatomiczna podstawa tych procesów).
Dopasowane wzorce: nie rozpoznam czegoś, czego wcześniej nie widziałam. W umyśle istnieją reprezentacje obiektów zewnętrznych (neuronalna aktywacja)
Dopasowanie do prototypu: prototyp zawiera najważniejsze cechy obiektów (np. prototyp samochód krzesło: określenie jak daleko jest czemuś do prototypu.
Perspektywa niekanoniczna egzemplarza: taki widok obiektu jako pierwszy przychodzi do głowy.
Taka prezentacja obiektu, która pokazuje najważniejsze cechy obiektu. Pokazywana figurka kamo z różnych perspektyw. Ludzie najczęściej rozpoznają kamo w perspektywie kanonicznej. Perspektywa kanoniczna dla twarzy to ¾ półprofil. Na taką orientację „komórka babcina” wyładowuje się najsilniej.
Perspektywa niekanoniczna
Podstawowe Procesy Poznawcze: wykłady
Dr Blandyna Żurawska vel Grajewska
Semestr 2
- 3 -